\Vhitney H°uston*
„Dat ik over de liefde
zingkomt omdat ik mij
daar prettig bij voel
i
i
1
i
i
i
i
i
i
i
'I
i
i
Tegenstrijdige tbc-berichten. In de Tele
graaf van een paar weken geleden pakte
de inspecteur van de tbc-bestrijding, dr.
H. van Geuns, flink uit over de gevaren
van tbc: „Het slapende beest is beslist
nog niet verslagen, hoogstens knock-out
geslagen". In Nederland zijn er altijd
nog 1300 gevallen per jaar en 250 van
hen hebben een „open", dus besmettelij
ke, vorm van tbc.
Heel anders van toon was een artikel in
de Volkskrant van een paar maanden
daarvoor. De longarts dr. B. Oppelaar,
zelf werkzaam bij de tbc-bestrijding,
wond zich danig op over de overspan
nen reactie van het Journaal op een
„tbc-explosie" in een Gronings dorp.
„Traag gleed de camera langs de behui-
zinkjes van Uithuidermeeden. Hier was
het dus gebeurds. Nog even een shot van
een openbaar gebouw - de plaatselijke
basisschool? - waarvoor juist iemand
gesnapt werd die schichtig omkeek - de
dader?" Enzovoort. De moraal: over tbc
moet je rationeel denken, en paniekbe
richten dragen daar weinig toe bij. En:
„De ziekte is heel gemakkelijk te gene
zen".
Allebei hebben ze gelijk. Van Geuns,
omdat zowel publiek en ook nogal wat
dokters aan tbc denken als aan een uit
geroeide ziekte. Oppelaar, omdat èls er
weer eens een „tbc-explosie" optreedt,
de vage herinneringen aan de verschrik
kingen van het verleden nog steeds ople
ven. Dat laatste valt te begrijpen, want
niet eens zo lang geleden was tbc even
erg als kanker en erger dan aids.
Raar genoeg was tbc in de vorige eeuw
vooral een romantische ziekte, een uit
drukking van een verzengend geestes-
vuur dat vooral kunstenaars (Këats,
Shelley, Chopin, Perk) voortijdig naar
het graf sleepte en men weende toen
graag om bloemen in de knop gebroken.
Aan die malle fratsen kwam een eind
toen op de gedenkwaardige avond van
24 maart 1882 Robert Koch het Fysiolo
gisch Genootschap in Berlijn toesprak.
Niks geniaal vuur, Koch had ontdekt dat
de ziekte wordt overgebracht door een
bacterie. De bacil is een uiterst taaie rak
ker die rechtstreeks op andere mensen
kan worden overgebracht door hoesten,
besmette melk, of anders wel door op
waaiend stof.
Na besmetting kan er van alles gebeu
ren. Antistoffen leren de bacil mores en
dat is dan dat. Het kan ook zijn dat de
bacil zich in de longen nestelt en omsin
geld door een cordon van afweercellen
een sluimerend bestaan leidt. Erger is
het wanneer het zich als een bosbrandje
door de longen verspreidt. Het kan dan
holtes in de longen graven en wanneer
de luchtwegen zijn aangevreten kunnen
de opgehoeste bacillen andere mensen
besmetten. Dat is de zogeheten „open
tb". Maar de ziekte pakt het hevigst uit
wanneer het zich via de bloedbaan over
het hele lichaam verspreidt. Ernstige
vormen kwamen tot 1940 veel voor en
rond de eeuwwisseling stierven in Ne
derland jaarlijks tienduizend mensen
aan deze ziekte. Het was de aids van nu,
maar dan erger. Men kende de verwek
ker, maar er was - net als nu met aids -
geen kruid tegen gewassen. Families
waarin tbc voorkwam werden geschuwd
(een arts sprak nog in 1947 van „de aso
ciale tuberculoselijder!") en net als aids
heerste het vooral in bepaalde risico
groepen. Het was een armeluisziekte
want: „nergens zwaait het zijn zeis zo
terdege, als in sloppen en zonneloze ste
gen".
Aan deze ramp kwam rond 1950 een
eind doordat effectieve geneesmiddelen
tegen de tbc werden gevonden. Al voor
die tijd was het tb-vuur al geluwd door
de beste remedie tegen ziekte: betere
huizen, schoon water, een vollere maag
en dito pertemonnee. Maar echt verdwe
nen is tbc nog lang niet. Bij oudere men
sen (er leven nog drie miljoen Nederlan
ders die vroeger met tbc in aanraking
zijn gekomen) kan een afgekapselde
haard weer tot leven komen. Een over
schatte besmettingshaard zijn buiten
landse werknemers. Die worden bij bin
nenkomst gekeurd. Bovendien is hun be
smettingsgevaar, zoals Oppelaar fijntjes
opmerkt „een grenzeloze overschatting
van de Nederlandse gastvrijheid", want
zo intiem gaan we nu ook weer niet met
ze om. Jonge volwassenen zijn een risi
co-groep, omdat ze nog al eens naar lan
den reizen waar tbc voorkomt. Boven
dien verpozen ze zich bij voorkeur dicht
opeengepakt (cafe's, disco's en dergelij
ke), zodat de tbc-bacil zich bij hen ge
makkelijk kan verspreiden.
Daarom hoor je nog geregeld over „tbc-
explosies". Hoe gevaarlijk zijn die? Dat
valt erg mee. Omdat maar een op de
tien besmetten ook werkelijk tbc op
loopt, zijn die explosies meer explosies
van besmetting dan van ziekte. Boven
dien komen ernstige vormen van tbc
(die overigens nu heel goed te genezen
zijn) zelden voor. Het tegendeel is eerder
het geval. Anders dan vroeger zijn de
verschijnselen meestal zo weinig indruk
wekkend dat het maanden kan duren
voordat de patiënt naar de dokter stapt
en nog eens maanden voordat de dokter
erachter komt om welke ziekte het gaat.
In die maanden kan die patiënt een
hoop andere mensen besmetten. Van
daar dat het Staatstoezicht op de Volks
gezondheid een paar weken terug bij alle
dokters van Nederland een brochure in
de bus stopte om ze nog eens met de
neus op de tbc-feiten te drukken. Als je
langer dan drie weken hoest, of de laat
ste tijd „anders" hoest en je geeft daarbij
slijm op al dan niet met wat bloed. En
als die hoest ook niet met geneesmidde
len overgaat terwijl je je er tamelijk be
roerd bij voelt, dan heeft het zin om ook
eens aan tbc te denken.
£eidóc@ou4am
MONTREUX - Op de nieuwe elpee van Whitney Houston staat de
liefde centraal. De opvolger van haar zo succesvolle debuut,
waarvoor ze wereldwijd veertig gouden en platina platen in
ontvangst mocht nemen, laat een rijke schakering aan ballads en up-
temponummers horen, waarin de vreugde en pijn van geliefden als
met een brok in de keel wordt bezongen.
Het perfecte stemgeluid van Whitney
klinkt alsof ze die emoties aan den lijve
heeft ondervonden. „Ik heb een vriend
je, maar daar wil ik verder niet over pra
ten. Ik vraag er jouw toch ook niet naar.
Dat is jouw zaak. Het enige dat mij inte
resseert is of je een aardige persoon bent.
Dat ik over de liefde zing, komt omdat
ik mij daar prettig bij voel. Waar ik over
zing, dat heb ik ook beleefd... misschien
wel in een ander leven. Ik begrijp het in
elk geval te goed om het niet te hebben
meegemaakt".
Terwijl Montreux in verband met het
Golden Rose Rockfestival bol staat van
muziek en de meeste popsterren zich ge
willige slachtoffers tonen van de interna
tionale muziekpers, heeft Whitney voor
de rust van Lausanne gekozen, weg van
al die opgefokte toestanden. Ze is ver
kouden en de vliegreis heeft haar geen
goed gedaan. „Ik heb behoorlijk last van
mijn oren gehad. Vooral bij het landen
was het bijna niet uit te houden. Maar
nu gaat het gelukkig een stuk beter. De
Zwitserse zon doet mij goed", laat ze
weten.
Whitney praat honderd uit over haar
katten Misteblu en Marilyn en over haar
elpee „Whitney", die inmiddels de hoog
ste plaats op de internationale hitlijsten
heeft bereikt. Zodra haar privé-leven aan
bod komt, wordt ze bedachtzaam en laat
ze weinig los. „Ik moet wel. Mensen leg
gen mijn woorden vaak verkeerd uit,
omdat ze worden meegesleept door hun
fantasie. Bovendien wordt alles wat ik
zeg vreselijk serieus genomen. Het lijkt
wel alsof mijn woord wet is. Mensen
zien mij als een voorbeeld. Als ik mijn
nagels groen lak, doen zij dat ook. En als
ik bepaalde oorbellen koop. volgen ze
mijn voorbeeld. Volop in de belangstel
ling staan is niet altijd even leuk. Ik leg
het popster-jasje dan ook graag af... en
dan bedoel ik dat natuurlijk figuurlijk,
want ik ben voor een televisie-camera of
op het toneel niet anders dan in mijn ap
partement met mijn twee katten en as
sistente Robin. Ik zou gek worden als ik
een popsterrenleven zou moeten leiden.
Dat kan ik mentaal echt niet aan...".
„Het is niet altijd even gemakkelijk om
volop in de schijnwerpers te staan. Op
straat staren de mensen naar je en als je
naar de bioscoop wilt, kan je pas de zaal
in als de lichten uitgaan. Als je dan naar
huis wil zonder handtekeningen uit te
hoeven delen, moet je zorgen dat je vijf
minuten voor het einde de bioscoop
weer hebt verlaten... en ik hou zo van
naar de film gaan. Succes heeft zijn
voor- en nadelen. Hoe zou jij het vinden
als ik als wildvreemde bij je zou aanbel
len om je handtekening en zomaar een
gesprek met je begin, alleen maar om
naar je te kunnen kijken?".
Als jij het was, liet ik je binnen. Whit
ney: „Ik bedoel natuurlijk niet mijzelf,
maar zomaar een wildvreemde... Men
sen verliezen vaak de realiteit uit het
oog, dat ik ook een mens ben, die
ademt, lief heeft, huilt, denkt en eet. Als
ze aanbellen neem ik meestal even de
tijd om ze dat duidelijk te maken... Veel
mensen keren dan terug naar de werke
lijkheid, verontschuldigen zich en ver
trekken weer. Ze hebben een vrouw in
hun gedachten die helemaal niet bestaat,
maar zo werkt de industrie nu eenmaal.
Het is één van de negatieve kanten van
het vak".
Bezeten
„Ik ben echt helemaal bezeten van het
zingen. Aan het begin van mijn carrière
waren er veel mensen die veronderstel
den dat mijn moeder Cissy - zelf een
succesvolle zangeres - mij min of meer
tot een loopbaan in de muziek had ge
dwongen. Daar is echter niets van waar.
Ik koos het niet omdat ik elke dag bont
en blauw werd geslagen. Zingen is een
natuurlijke gewoonte van mij, volgens
mij ben ik er voor geboren en ik hoop er
nog eens dezelfde status mee te bereiken
als mijn tante... Aretha Franklin. Toch
neem ik regelmatig afstand van mijn
vak om er niet helemaal door opgeslokt
te worden. In die weken denk ik geen
moment aan muziek. Dan luister ik ook
niet naar de radio of naar platen, maar
praat ik met mijn katten en maak lange
autoritten. Dat vind ik heerlijk".
Whitney heeft kortgeleden een huis ge
kocht in Morris Town, New Jersey.
Houston: „Daar woon ik sinds een paar
weken met mijn planten, katten en assis
tente. Robin is voor mij de zus die ik al
tijd heb willen hebben. Ze is drie of vier
jaar ouder dan ik. We kennen elkaar al
heel lang. Onze vriendschap stamt uit de
periode dat nog niemand Whitney
ZATERDAG 4 JULI 1987
ney: „Ik kom niet de studio binnen op I
het moment dat de nummers ingezon-
gen moeten worden. Ik ben er vanaf het I
begin bij betrokken, vaak ben ik aanwe- I
zig als de muzikanten hun partijen opne-
men. Ik zing dan mee, opdat zij een
goed idee krijgen over hoe het nummer
moet gaan klinken. Met de producenten
praat ik vaak over de composities en
welke ideeën ik er over heb. Ruzie ma
ken we nooit. Als er meningsverschillen I
zijn, doen we allebei wat water bij de
wijn. Kijk, zonder de medewerking van
Whitney Houston komt er van de com
posities niet veel terecht".
De produktie van haar nieuwste elpee
begon anderhalf jaar geleden. Whitney:
„Clive (Davis) en ik zijn in een kamertje
gaan zitten en hebben drie of vier uur
lang naar allerlei composities geluisterd
die mogelijk op de elpee zouden komen.
Ik heb drie lijstjes gemaakt. Op de eerste
stonden de nummers die ik resoluut af
wees, op de tweede die ik wel aardig
vond en op het derde lijstje de composi
ties die ik absoluut wilde opnemen. Zo
is de keuze tot stand gekomen. De ma
nier waarop we deze langspeler hebben
gemaakt, was overigens veel serieuzer,
veel intenser dan de eerste plaat. Toen
had ik veel meer de gelegenheid om lol
te trappen. Hoewel ik mij deze keer
meer thuis voelde in de studio, heb ik er
meer moeten zwoegen voor deze plaat.
Als ik nu de twee elpees na elkaar be
luister, kan ik tevreden vaststellen dat ik
vooral als zangeres ben gegroeid. Ik
moet je ook eerlijk zeggen dat het zingen
mij deze keer een stuk gemakkelijker af
ging. Ik deed mijn mond open en stond
er zelf versteld van wat er uit kwam.
Mijn stem is duidelijk krachtiger gewor
den en ik heb hem veel meer onder con
trole dan tijdens de opnamen van de
eerste elpee".
Duet
„Hoewel ik de veranderingen niet pre
cies kan aangeven, zal voor iedereen
duidelijk zijn dat er wat minder ballades
op staan. Waar ik zelf heel blij mee ben,
is het duet dat ik met mijn moeder heb
gezongen. Het was overigens mijn idee
om dat te doen, omdat ik graag een her
innering wilde die ik voor eeuwig zou
kunnen koesteren. Dat het „I Know
Him So Well" van Andrew Lloyd Web
ber's musical „Chess" werd, is toeval. Ik
was voor een tv-show in Duitsland. In
de kleedkamer naast mij klonk muziek.
Ik hoorde twee heel Engelse stemmen
een nummer zingen dat in een fantas
tisch arrangement was gestoken. Het eni
ge dat ik echter kon verstaan, waren de
woorden „I know him so well". Twee
jaar later zegt Clive (Davis) tegen mij: je
zou eens naar deze song moeten luiste
ren, volgens mij is het wel wat voor je.
Toen liet hij „I know Him So Well" ho
ren. Ik ging echt uit mijn bol en heb dan
ook de kans om het nummer op de plaat
te zetten met beide handen aangegrepen.
Ik vind het heerlijk om duetten te zin
gen vooral als de stemmen goed ver
smelten".
Als ik vraag hoe het staat met haar duet
met Billy Idol, schiet Whitney in de
lach. „Waarom vraag je dat?", wil ze we- I
ten. Ik lieg en zeg^dat ik hun stemmen j
goed bij elkaar vind passen. Whitney: I
„Dat vind ik ook. Ik zou dolgraag een I
duet met Billy doen, het is zo'n schat... I
Dat zou je misschien niet zeggen als je I
hem op het toneel tekeer ziet gaan, maar I
het is echt zo. Ik heb Billy inmiddels I
ontmoet en ben behoorlijk verkikkerd I
op hem. Hij is zo'n snoesje. Dat we op
deze elpee niet hebben samengewerkt,
komt omdat ik hem ontmoette op het
moment dat de elpee al klaar was. We
hebben er wel over gedacht om een duet
met een man op te nemen. Er is enige
tijd over gedacht om George Michael te
vragen, Steve Perry en.Billy Joel zijn
ook nog even ter sprake gekomen, maar
uiteindelijk hebben we het niet gedaan.
Hopelijk lukt het op de volgende elpee
met Billy. Dat zou ik echt helemaal te i
gek vinden".
HANS PIËT
Houston kende. Met mijn huis ben ik
heel blij. Het is zo'n honderdvijftig jaar
oud en heel erg ruim. Daar hou ik van.
Er staan zeer weinig meubelen in en al
les is heel precies ingedeeld, want ik haat
rommel. Het huis ligt op ongeveer een
half uur rijden van de woning van mijn
ouders. Ik zou niet zonder mijn familie
kunnen. Die is mij echt heel dierbaar".
De enorme hoeveelheid onderscheidin
gen, die ze de afgelopen twee jaar ont
ving, heeft nog geen plaats in haar nieu
we huis gekregen. Whitney: „Het is een
beetje gênant om erover te praten, maar
ze staan roemloos in de hoek van mijn
muziek-atelier, mijn zeven American
Music Awards heb ik zelfs nog niet eens
uitgepakt".
Elk aspect
De zangeres wil het liefst elk aspect van
de muziek-industrie leren kennen. Whit-
