Europa blijft in Brussel
't spoor volkomen bijster
Iraanse marine
oefent na aanval
in de Golf
Zwartvoeten"
houden reünie
zonder rancune
Dissidentenblad toetst Glasnost aan de praktijk p
Plannen in VS vo<
aids-gevangenissei
u
Oma op vleugels
BUITENLANDCckUcOou/mnt
Giflek bij Sandoz zorgt voor
paniek in Italië
Doden en
gewonden bij
ongeluk met bom
Maxwell heeft plan voor
Nederlandse zondagskrant
Oostenrijkse
leiders
veroordelen
oplevend anti
semitisme fel
Griekenland dreigt met
sluiting Amerikaanse bases
FEESTELIJK IN PLAATS VAN POLITIEK VUUWERK
Hoogvlieger
HERDENKING
ONAFHANKELUKHEID ALGERIJE:
Relatieve poging
tot diefstal
JERUZALEM Twee
gymnasiasten in Israel heb
ben geprobeerd uit de
zwaarbewaakte staatsbiblio
theek in Jeruzalem de met
de hand geschreven ont
werpen van de relativiteits
theorie van Albert Einstein
te stelen. De twee nauwe
lijks 18-jarige inbrekers
werden door suppoosten op
heterdaad betrapt Toen
hadden ze de papieren al
klaar liggen om te worden
ingepakt Einstein, die leef
de van 1879 tot 1955, ver
maakte de manuscripten en
ontwerpen van zijn werken
bij testamentaire beschik
king aan de staat Israel.
MOSKOU In de Soviet-Unie heeft een aantal vrijgelaten póli-
tieke gevangenen en dissidenten een blad uitgegeven over de
mensenrechten en andere delicate kwesties. Voor de uitgave
van het blad, dat Glasnost (openheid) is genoemd, is officiële
toestemming gevraagd. Daarop vooruitlopend is het eerste
exemplaar reeds verschenen.
Volgens hoofdredacteur Sergei Grigoijants is toestemming ge
vraagd om het tijdschrift in de hele Sovjet-Unie en in het bui
tenland te verspreiden. De lijst van redacteuren van het blad
laat zich bijna lezen als een „Who's Who" van Russische dissi
denten. De eerste editie van Glasnost bevat onder meer een in
terview met Sacharov en verslagen van lezingen „over vtX
heen verboden onderwerpen". In de tweede editie zullen artil L
len verschijnen over joodse en Russisch-orthodoxe activisten, et
emigratie en politieke activisten die in psychiatrische kliniek
vast zitten. Het is de bedoeling dat het blad drie keer per maa [1
verschijnt. In het verleden zijn dissidentenblaadjes altijd da J
destien uitgegeven en helandden uitgevers in het gevang. O
gorjants is zich terdege van dat gevaar bewust In 1983 werd I
tot tien jaar gevangenisstraf veroordeeld omdat hij in een on<k
gronds blad had geschreven over de mensenrechten. In februi
werd hem gratie verleend. T
MAANDAG 29 JUNI 1987 PAGIN,
WASHINGTON De Amerikaans
gering is niet bereid condooms best
baar te stellen aan gevangenen in i DEN
rale strafinrichtingen, maar denkt de 5
de bouw van speciale gevangen nr0
voor veroordeelde aids-dragers enfceg
tiënten. Volgens onderminister 'nl€
volksgezondheid Robert Brutsche vi 10
binnen de regering gepraat over
openen van speciale gevangenissen
veroordeelden die seropositief blijkt
den.
itual
Le
zijn. „Het zou te sterk zijn te bew wq
dat we het overwegen, maar er is
over gepraat", aldus Brutsche, die
ter voorzag dat het plan grote pn jlott
men zal opleveren. r he
ds r
dat
r ee
Ros Pyke, een Britse grootmoeder van 72 jaar, wuift vrolijk naar de camera wanneer zij, vastge
bonden op de vleugel van een oude Tiger Moth door het luchtruim vliegt. De krasse oma verrichtte
de stunt drie maal om geld in te zamelen voor de kankerbestrijding. Haar man overleed aan deze
ziekte. Sponsors hadden haar ruim 600.000 gulden in het vooruitzicht gesteld.
FOTO: AP
Sovjet-schrijver
Borodin weer vrij
FRANKFURT De Russi-
sche schrijver Leonid Borodin,
die in 1983 tot vijftien jaar ge
vangenisstraf werd veroor
deeld wegens „anti-Sovjet-agi-
tatie en propaganda" is in vrij
heid gesteld. Dat heeft de In
ternationale Vereniging voor
.mensenrechten (IGFM) in
Frankfurt meegedeeld. Boro
din is inmiddels weer bij zijn
gezin in Moskou. Hij werd in
dertijd veroordeeld mede op
grond van enkele boeken die
in Frankrijk en de Bondsrepu
bliek zijn verschenen. Borodin
is lid van de internationale
Pen-club.
(Van onze correspondent Gerard Kessels)
ROME Uit een fabriek van de Zwitserse chemie-gigant San
doz in de buurt van Milaan, is ene gifwolk van 130 kilo kleur
stoffen ontsnapt Meer dan drieduizend mensen zijn met de
wolk in aanraking gekomen. De omwonenden vrezen dat zij het
slachtoffer zijn geworden van een tweede Seveso. Honderden
angstige en schreeuwende mensen met groene en blauwe vlek
ken op gezicht, armen en handen, verzamelden zich zaterdag
voor de poorten van de fabriek om tekst en uitleg te vragen. De
directie van Sandoz en de burgemeester van Paderno wisten
niets beter dan de mensen aan te raden „zich goed met zeep te
wassen" en de komende dagen „geen groenten uit de tuin te
eten". Volgens de deskundigen zijn de ontsnapte stoffen niet gif
tig. De lichtgevende kleurstoffen zorgden voor merkwaardige
effecten in de omgeving van de Sandoz-fabriek. De deeltjes van
de wolk waren onzichtbaar, maar zodra ze in aanraking kwa
men met een vochtig oppervlak begonnen ze te kleuren.
Politieke partijen
in Afghanistan
MOSKOU Partijleider Naji-
bullah van Afghanistan heeft
gisteren in Kaboel bekendge
maakt dat een wet in de maak
is om nieuwe politieke partijen
toe te laten. Hij voegde eraan
toe dat de wet „de omstandighe
den moet scheppen die noodza
kelijk zijn voor de activiteiten
van iedereen die strijdt voor de
vooruitgang, de vrede en de
veiligheid". Het is niet duidelijk
welke voorwaarden worden ge
steld aan het oprichten van
nieuwe partijen. De Afghaanse
leider probeert een beleid van
„nationale verzoening" te voe
ren en de anti-Soyjet-rebellen
voor zich te winnen.
Verrassend snel OPEC-akkoord
WENEN Afgelopen zaterdag zijn de ministers van
olie van de OPEC (Organisatie van Olie Exporteren
de Landen) het na drie dagen van vergaderen eens
geworden over de hoeveelheid olie die de olie-organi
satie in de tweede helft van dit jaar mag produceren.
Het overleg duurde slechts drie dagen, verrassend
kort voor OPEC-begrippen. Direct nadat het nieuws
over de overeenstemming bekend was geworden, gin
gen de olieprijzen omhoog. De Algerijnse minister
van olie, Belkacem Nabi, verklaarde dat de oliepro
ducenten er nu van overtuigd zijn dat de vraag de
prijs van de olie bepaalt. „Dat realisme heeft realisme
een snel besluit over de olieproduktie mogelijk ge
maakt", aldus Nabi. Vrijdagavond al waren de minis
ters het er al over eens dat de produktie opgevoerd
kan worden van 15,8 naar 16,6 miljoen vaten (van 159
liter) per dag. Met de snelle overeenstemming heeft
de OPEC, die een half jaar geleden nog op instorten
leek te staan, haar positie op de wereldoliemarkt ver
stevigd.
MANAMA Bevelhebber Hassan Al ai van de Iraanse
Revolutionaire Gardisten bij de marine, heeft de Vere
nigde Staten gewaarschuwd voor „een bittere en on
vergetelijke les" als zij tussenbeide zouden komen in de
'Golfoorlog. Ondertussen hield de Iraanse marine oefe
ningen in de Golf, kennelijk om haar kracht te demon
streren.
-Aan de oefeningen werd deelgenomen door twintig lichte en
zware oorlogsschepen, met geleide raketten uitgeruste fregatten,
^snelle kanonneerboten, transportschepen, marine-vliegtuigen,
'helikopters, commando's en kikvorsmannen.
Uraanse kanonneerboten hebben zaterdagmorgen een Noorse en
;Zweedse supertanker in de Golf in brand geschoten. Eén Noorse
zeeman raakte ernstig gewond, en twee zeelieden aan boord van
de Zweedse tanker liepen lichte verwondingen op. De Iraanse
■aanvallen waren kennelijk een vergelding voor een reeks Haak
se aanvallen van vorige week op tankers in het Iraanse deel van
de Golf.
;De Iraanse premier Hussein Musavi, ministers en militaire be
velhebbers stapten gisteren aan boord van de torpedojager Al-
borz om de laatste fase bij te wonen van maritieme oefeningen.
De oefeningen worden gehouden in een periode van verhoogde
spanning in het gebied, vanwege Amerikaanse plannen om van
af juli elf Koeweitse tankers te laten varen onder Amerikaanse
vlag en onder bescherming van de Amerikaanse marine. Er va
ren reeds drie Koeweitse tankers onder Sovjet-vlag.
DEN HAAG De Britse krantenmagnaat Robert Maxwell
heeft zijn plannen voor een Nederlandse zondagskrant be
kend gemaakt. Het blad moet begin volgend jaar in samen
werking met Elsevier verschijnen. Op dit moment wordt ge
studeerd op de mogelijkheden die de Nederlandse markt
biedt. Maxwell kwam eerder in het nieuws toen hij een groot
aantal Kluwer-aandelen opkocht.
In Groot-Brittannië is Maxwell een van de grootste krantenuit-
fevers. Hij is eigenaar van verschillende zondagsbladen, zoals de
unday Mail en de Sunday Mirror, Gisteren nam Maxwell de in
.kleur verschijnende krant Today over. Tot nu toe maakte dat
Today (oplage 330 duizend) een verlies van meer dan honderd
miljoen gulden per jaar.
WENEN Oostenrijkse politici
hebben een krachtige veroorde
ling uitgesproken van het anti
semitisme en neo-nazisme, die
volgens berichten de afgelopen
tijd steeds vaker de kop opste
ken in Oostenrijk.
De Weense afdeling van de
Oostenrijkse socialistische partij
heeft bovendien het aftreden
geëist van president Kurt Wald-
heim. De Weense afdeling is de
grootste in de partij en heeft
van oudsher de meeste invloed.
De toon voor de veroordelingen
van het anti-semitisme werd ge
zet door kanselier Franz Vra-
nitzky, in een toespraak voor
een congres van zijn socialisti
sche partij. Tijdens hetzelfde
congres drong parlementsvoor
zitter Leopold Gratz bij de rege
ring aan op krachtiger optreden
tegen anti-semitisme. „Het is
geen kwestie van kleine ex
treem-rechtse groepjes, zei
Gratz, „maar van beschaamd
anti-semitisme dat onbeschaamd
is geworden". Het Oostenrijkse
anti-semitisme leeft op, als ge
volg van de emoties rond de
verkiezing van de van oorlogs
misdaden verdachte Kurt Wald-
heim tot president en diens
veelbesproken bezoek van vori
ge week aan de paus.
Poliepen Reagan
blijken goedaardig
WASHINGTON De twee po-
liepen die uit de darmen van
president Reagan zijn verwij
derd, blijken goedaardig te zijn.
Reagan onderging vrijdag een
routine-onderzoek om te zien of
de darmkanker, waaraan hij
twee jaar geleden was geope
reerd, zich had herhaald. De
president heeft nu vier keer
zo'n onderzoek ondergaan. Tel
kens werden enkele kleine do-
liepen ontdekt en verwijderd.
ATHENE De Griekse premier Andreas Papandreou
heeft gisteren gedreigd de Amerikaanse militaire bases
in zijn land te sluiten. Aanleiding voor de harde woor
den van Papandreou was de beschuldiging dat de
Griekse regering het met terroristische organisaties op
een akkoordje zou hebben gegooid.
„De basis worden in 1988 gesloten als de VS deze valse
en ongegronde aantijgingen tegen ons land niet volle
dig en officieel terugnemen", aldus de premier. En hij
voegde daar aan toe: „Als dit een actie van vrienden is,
wie heeft dan nog vijanden nodig?".
Volgens Griekse functionarissen had de Amerikaanse ambassa
deur Robert Keeley donderdag gezegd dat de Griekse regering
met de Palestijnse extremist Abu Nidal gepraat had, om van mo
gelijke terroristische aanslagen verschoond te blijven. Deze be
schuldiging heeft de toch al gevoelige Grieks/Amerikaanse be
trekkingen ernstig in gevaar gebracht.
REGENSBURG Bij een
explosie op een oefenterrein
van het Amerikaanse leger
in Beieren zijn gisteren drie
mensen gedood en vijftien
gewond. Een Amerikaanse
woordvoerder verklaarde
dat het om een ongeluk ging
tijdens het demonteren van
een bom. De gewonden wer
den overgebracht naar een
universiteitskliniek in Er
langen. Een aantal van hen
was er ernstig aan toe: zij
liepen brandwonden op of
verloren ledematen.
(Van onze correspondent
Frans Boogaard)
BRUSSEL De zeiltocht
over de Atlantische
Oceaan, ter gelegenheid
van dertig jaar Europese
samenwerking, is een
grandioos succes gewor
den. Vooral voor Luxem
burg, dat als enige niet
aan zee grenzende lid
staat een afgetekende
overwinning binnenhaal
de. Van de toppen van de
Mont Blanc en een berg
in de Himalaya waait
trots de Europese vlag.
En vorige maand nog
hield een groep EG-ge-
trouwen een succesvolle
pelgrimstocht naar het
Spaanse bedevaartsoord
St. Jacques de Compostel-
la.
Voor wie de zegeningen van
dertig jaar Europese samen
werking wil zien, ziin ze er.
Maar achter deze facade zit
bijvoorbeeld het landbouwo-
verleg in de EG muurvast, is
er geen enkel zicht op een so
lide financiering van de EG-
uitgaven en is het nog steeds
wachten op een succesje op
De Duitse minister van buitenlandse zaken Genscher (links)
praat vlak voor de ontmoeting van regeringsleiders met EG-
voorzitter Delors.
FOTO: EPA
buitenlands-politiek terrein, delijker perspectief.
Deze sombere constatering België, dat zes maanden lei
plaats de vandaag begonnen ding heeft gegeven aan de
top in Brussel in een wat dui- EG, is er niet in geslaagd de
oplossing voor de problemen
dichterbij te halen. Dat heeft
overigens niet alleen aan de
Belgen gelegen. In drie be
langrijke lidstaten (Duitsland,
Engeland en Italië) zijn ver
kiezingen gehouden, waar
door deze landen geruime tijd
helemaal tot niets bereid wa
ren. Bovendien had ook de
Belgische premier Martens te
kampen met binnenlandse
problemen, met name rond de
Voerstreek.
Dat neemt niet weg, dat op
veel terreinen van Europese
samenwerking grote blokka
des zijn opgeworpen. De po
gingen om afspraken te ma
ken over de landbouwprijzen
zitten vast op met name West-
Duitsland, aat zich blijft ver
zetten tegen elke aantasting
van de Westduitse boeren-in-
komens. Een belasting op
oliën en vetten is in de ijskast
verdwenen, omdat West-
Duitsland, Engeland, Neder
land en Denemarken er wei
nig tot niets van willen we
ten.
Ook in de „onderraden" van
vakministers werd nauwelijks
vooruitgang geboekt. De Cul-
tuurraad kwam niet tot ver
gaderen, omdat België geen
nationale cultuurminister
heeft De Onderzoeksraad zit
muurvast omdat Engeland de
gemeenschap al maanden in
het ongewisse laat over haar
geldelijke bijdrage. En het
Europese Verkeersjaar is al
voor de helft voorbij, met een
record aantal verkeersdoden,
maar zonder maatregelen
voor een veiliger verkeer;
Spoor bijster
De Belgische minister van
buitenlandse zaken Tinde-
mans had geen ongelijk toen
hij kort geleden voor het Eu
ropees Parlement in Straat
burg constateerde, dat het niet
goed gaat met Europa. Hij zei
net alleen, tot verdriet van
zijn premier, nogal hard:
„Nog nooit is de EG zó het
spoor bijster geweest. We we
ten eenvoudig niet wat we
willen. Als de regeringsleiders
er binnenkort ook niet in sla
gen dat aan te geven, kunnen
we net zo goed stoppen". Voor
Martens zelf, die begin dit
jaar nog met zoveel enthou
siasme zijn raadsvoorzitter-
schap aanvaardde, moet het
allemaal een enorme tegen
valler zijn.
Maar er is één troost voor de
Brusselse gastheren van de
topconferentie: Brussel beleeft
vanavond in het Jubelpark
het grootste vuurwerk dat
ooit in België is afgestoken.
De Westduitse president
chard van Weizsacker h
zich tijdens zijn bezoek
Griekenland een echte hc
vlieger getoond. Hij hees
In de beugels van een p
sailer en schoot, getrok
door een speedboot, de k
In. Na een tijdje
kwam hij weer veilig in
water terecht
FOTO'l
IV
(Van onze correspondent Bob van Huët)
NICE Met culturele manifestaties, couscous, vuurwerk en
grote openluchtdienst bij de Nótre-Dame d'Afrique hebben in
dan 200.000 uit Algerije gerepatrieerde Fransen dit weekeii
de 25e verjaardag van de Algerijnse onafhankelijkheid herda<
De zogeheten „pieds-noirs" (zwartvoeten, zoals de arabieren
eerste Franse kolonisten in 1830 noemden vanwege hun zwa
schoeisel) maakten er in Nice een „reftie zonder rancune"
„Het gaat er ook om af te rekenen met het slechte geweten
ons wordt toegeschreven. We hoeven ons niet te schamen v
wat we daargings hebben gedaan", zegt Paul Meffret (36),
van de organisatoren van de massabijeenkomst. Niet alleen
heel Frankrijk, maar ook uit Spanje, Canada, Afrika en Zn
Amerika zijn de oud-Algerijegangers naar Nice gekomen vc
in sommige gevallen, een eerste weerzien.
Meer dan de Nederlanders die uit Indië terugkeerden werdenJK
pieds-noirs bij hun terugkeer in het moederland met de i
aangekeken. Bij een in 1961 gehouden referendum sprak
overgrote meerderheid der Fransen zich uit voor de Algeriji uj
onafhankelijkheid. De op dat moment zeven jaar durende ooi
had bijna 200.000 mensenlevens gekost en dreigde de Frai
economie te ontwrichten. Het bekendworden van martelinj ult
door het Franse leger ging als een schok door het land. De G
le verleende Algerije onafhankelijkheid op 3 juli 1962.
Vooroordelen
In de twee jaar die volgden verlieten 900.000 teleurgestelde
berooide pieds-noirs het land. Daarbij vaak vluchtend v< TN
wraakzuchtige arabieren. De ontvangst in Marseille verliep dgen
otisch en was zeker niet hartelijk. De kolonisten werden vei
woordelijk gehouden voor de oorlog. Herrieschoppers en ra *i
ten, zo dachten veel Fransen over de zwartvoeten.
Een geluk voor de kolonisten uit Algerije was echter dat
Franse economie in de jaren zestig weer op gang kwam.
pieds-noirs wisten af te rekenen met alle vooroordelen efl o
wikkelden zich in veel gevallen tot de gangmakers van de
nomie. Henri Monod van het cosmeticaconcern Roussel-Ud
Étienne Moulin (Galleries Lafayette), Yves Saint-Laurent en
zanger Enrico Macias zijn bekende voorbeelden van een gesla
de integratie in het moederland. De 900.000 zwartvoeten van
jaar geleden vormen op dit moment een grote familie. VeelL^,
bruiken uit de Algerijnse periode worden in ere gehouden. V H
renveertig procent van de gerepatriëerden is thans eigenaar v d
zijn huis. Ze wonen meest langs de Middellandse Zeekust en zj
voornamelijk actief als middenstander of als boer.
.El
