„Nette manieren zijn niet
Hollands sterkste punten"
PROF. DR. DRS. ANTON DREESMANN:
Vendex:
82
bedrijven
£eidóe6owuvnt
ZATERDAG 27 lUNi IS
Honderd jaar Vroom en Dreesmann. Begonnen in
1887 als magazijn „De Zon" in de Amsterdamse
Weesperstraat is het nu een wereldomvattend con
cern geworden met ruim 75.000 werknemers. Direct
verantwoordelijk voor deze ongebreidelde expansie-
zucht is Anton Dreesmann, kleinzoon en naamgenoot
van de oprichter. De derde generatie.
De enige poot van eertijds, de warenhuizen, zullen
het gezicht van het concern naar buiten toe blijven
bepalen al zijn de niet-zichtbare takken vele keren
belangrijker geworden.
Anton Dreesmann, grootste aandeelhouder: „Zo'n
ontwikkeling kost mij wel enige moeite, want ik ben
met het warenhuis opgegroeid. Ben als het ware bo
ven de winkel geboren. Maar als je een heldere kijk
op de wereld hebt, moet je dat aankunnen".
De warenhuizen worden wel anders. Meer mode- en
smaakgericht. Anton: „Ja, echt het shopping for
fun".
AMSTERDAM - Hij begint, zoals zo
vaak in gesprekken met journalisten,
met het maken van twee afspraken voor
af: „U moet mij een beetje in bescher
ming nemen. Ik houd nogal van een
kleurrijk taalgebruik. U moet dat in uw
verhaal een beetje terugnemen" en di
rect daarop volgend: „Ik wil het artikel
graag voor publikatie lezen".
Professor dr. (in economie) drs. (rech
ten) Anton Caspar Rudolf Dreesmann is
nog drie jaar voorzitter van de hoofddi
rectie van Vendex International. In mei
1990 - hij is dan 67 - wordt hij opge
volgd door dr. Arie van der Zwan, nu
nog president-directeur van de Nationa
le Investerings Bank (NIB). Van der
Zwan treedt echter over een half jaar
reeds in dienst van Vendex om, zoals
Dreesmann zegt, „aan zijn aanloop te
beginnen".
In 1990 zit het er voor „meneer Anton"
op. „Ik heb zo langzamerhand al heel
wat zweetdruppeltjes op deze wereld lig
gen, hoor, mag ik wel zeggen. Je moet er
•heel erg hard voor werken om zoveel
bordjes tegelijkertijd draaiende te hou
den, dat zeg ik u wel. Echt, ik heb knoe-
perhard gewerkt. Nou, en het ziet er hier
nu toch keurig uit, niet?"
Zestien jaar geleden kwam Anton aan de
top Van toen nog uitsluitend de waren-
huisbedrijven Vroom en Dreesmann
door het plotselinge overlijden van zijn
broer Willem in 1971. „Destudiekop
van de familie" schoof op naar het eer
ste plan van het concern dat gedragen
werd door drie families: de Dreesmanns,
de Vrooms en de Vehmeijers en dat uit
diverse zelfstandige NV's bestond.
Samensmelten
Voor zijn overlijden had Willem er wel
voor gezorgd - via het opkopen van
aandelenpakketten, al dan niet gepaard
gaand .met familieruzies - dat hij in al
die NV's iets (soms alles) te vertellen
had. Na Willem's dood werkte Anton
zeer voortvarend aan het samensmelten
tot een bedrijf van al die onafhankelijke
vestigingen. In 1971 maakte hij een deal
met de Vehmeijers, in 1973 kwam hij
met de Vrooms tot een akkoord.
Vanaf dat moment werkte Anton Drees
mann als een bezetene aan de opzienba
rende expansie van zijn bedrijf, in 1982
omgedoopt tot Vendex Internationaal.
Vele malen werd de voorpagina's ge
haald met spectaculaire overnames of
grote deelnemingen.
Anton's jongste broer Bernard, die zich
jaren daarvoor al in Engeland had terug
getrokken, zei in januari '83 tegen Vrij
Nederland: „Anton wilde de wereld la
ten zien dat hij niet alleen net zo goed
was als Willem, maar beter. Of hij dat is
zal de geschiedenis uitmaken. Dat is de
achtergrond van deze haast ziekelijke
uitbreidingsdrang. De lust om iedereen
te laten zien: dit kan ik".
Voor diegene die daaraan mocht twijfe
len: „mister Vendex" heeft dat laten
zien. „De optocht begon in 1973",
schertst hij. De vorige week bekend ge
maakte omzet- en winstcijfers logen er
niet om. Ruim 302 miljoen gulden winst
op een omzet van 15,9 miljard gulden.
En de verwachtingen voor dit jaar zijn
gunstig, zo laat Dreesmann doorscheme
ren. „Mede door de overname van de
Daltons, de grootste boekwinkelketen
van de wereld, verwacht ik dit jaar een
omzet van 18 miljard gulden".
En de winst?
„Dat kan ik natuurlijk pas aan het einde
van het jaar zeggen". Lacht, maar dan?
met een quasi-nonchalant handgebaar,
„houdt u dezelfde stijging maar aan als
dit jaar". Die was ten opzichte van 1985
14 procent, zodat een rekensommetje
leert dat de netto-winstverwachting rond
de 345 miljoen ligt.
Intrapreneurs
„De opzet van onze onderneming is
uniek", zal de voorzitter van de drie
man sterke hoofddirectie meerdere ma
len zeggen. De 80 90 onderdirecteuren
(„intrapreneurs" in het Vendex-jargon,
oftewel de ondernemer binnen de onder
neming) genieten een grote mate van
zelfstandigheid, van vrijheid. „Wij zet
ten hen vanuit dit hoofdkantoor niet
voortdurend onder druk met allerhande
misives. Het is geen persproces, maar
een zuigproces. Het moet van onderaf
komen, alle plannen moeten van onder-
afaan worden opgebouwd".
Zoals met de broodprijs-stunt van Edah,
een van uw bedrijven. Wist u daarvan?
Kijkt alsof hij op een geheim is betrapt.
„Ja, daar wist ik van. Dat moest ik ook
Onder de paraplu van Vendex
International NV opereren mo
menteel 82 bedrijven. Tevens
werkt de holding in nog eens 25
bedrijven samen met andere
en/of heeft daarin grote aande
lenpakketten. De holding kent
twee hoofdgroepen: detailhandel
en diensten.
Detailhandel
De groep detailhandel is onder
verdeeld in zes subgroepen: Wa
renhuizen (met V&D, In de
Lanscroon, V&D projectinrich
ting, International Distributors
(samen met Varekamp) en In-
tervendex), Wonen (Mobell,
Mondileaer, Stoutenbeek, Su-
perDoe en Van Reeuw ijk),
Mode (Kreymborg, Hunkemöl-
ler, Hunkemöller-België-
/Luxemburg, Hunkemóller-
Duitsland, Nieuw Engeland
(incl. Bischot Mode), Claudia
Strdter, Kien, Perry Sport en
Bracona), Hardwaren (Kijk
shop, Kijkshop-België, Tele-
kijkshop (samen met de Post
bank), Dixons (incl. Kliek Beeld
en Geluid), Rovato, Guco, Heij-
mans, Electro-Jacobs, Valken
berg, Siebel, Lucardie, Rinck
Brillen en Techno Holland), Le
vensmiddelen (Edah, Torro, Ba-
sismarkt (incl. Sprinter), Dag-
markt, Autorama, Edi en Kon-
mar) en de subgroep Postorder
(Keurkoop, Concordia Mail, In-
ter-Sélection, Kurfürst Waren-
versand, Compleet Comfort,
Lekturama, Ter Meulen Post en
Bakker Continental (incl. Nr. 1
Business Club).
Diensten
De hoofdgroep diensten kent de
onderdelen Informatie (Gray-
don Business Service (samen
met de Nederlandse Credietver-
zekeringsmaatschappij en incl.
Informatie- en incassobureau
Van der Graaf en Dongelmans
Business Service), Markgraaf,
Jurigraaf, Info Products (45%,
incl. Hardi, Kooijman Groep en
Compu Train), Bocaal Business
Press en Elsevier-Vendex Film
(samen met Elsevier), Onder
houdsdiensten (Cemsto, De Zon
Diensten, Nestor, Eijssink, Tec-
so, Ziekenhuisdienstengroep, A.
Petit, A VO, Cord, Domesta,
Omega, D. van Troost, Zadel-
vast, Nedlin, Cemstobel, Hodon
France incl. Abeille Nettoyage
en Novaservies), Saudi-Cemsto,
Amaco (samen met Schiphol,
KLM, Ballast Nedam, Van
Swaay en Croon) en Nedsafe
TS), Uitzendwezen (ASB, Dac-
tylo, Vedior, Vedior Compu-
help, Gregg Interim, ASB Inte
rim en CASC), Financiële dien
sten (Staal Bankiers en Vendo-
polis), Leisure (Vendorado en
Publi-Golf) en de subgroep Ove
rige diensten (F.A.A., Neder
lands Talen Instituut, Interna
tionale School, InterCollege Ne
derland, Esdex (samen met
Hoogovens), Global, Olie- en
gasbelangen met diverse ande
re olie- en gasbedrijven), Multi
Medical Institute (incl. Medisch
Research Bureau) en XP Ex
press Parcel Systems (samen
met KLM die het Venaex-deel
overigens binnenkort over
neemt).
langen in: NV Koninklijke Bij
enkorf Beheer KBB (40%),
P&C-Groep (25%) en De
Vleeschmeesters (20%).
In de Verenigde Staten: Dil
lard's (warenhuizen, 41%), Mr.
Goodbuys (dhz-winkels, 50%),
BDB Corporation (boekwinkels,
postorder en computertoebeho-
ren, 50%), Barnes Noble Col
lege Book Stores Inc. (studie
boekhandels, 30 en MBS
Textbook Exchange Inc. (groot
handel in nieuwe en gebruikte
studieboeken, 17%), Ingenuities
(cadeau- en vrije tijdswinkels,
60%).
In Brazilië: Sears do Brazil
(warenhuizen, 50%), Ultralar
(winkels in diverse goederen,
wel weten, want het ging om een grote
beweging met vele gevolgen".
Toch vreemd, want Konmar, uw andere
supermarktketen, heeft in die broodoor
log de wet moeten overtreden.
„Dat illustreert de vrijheid die iedereen
heeft. Ik heb Konmar natuurlijk niet
verteld wat Edah zou gaan doen. Dat
kan natuurlijk niet. Mag ik een ander
voorbeeld noemen? Onze Vendorado-
bungalowparken worden niet schoonge
maakt door ons eigen bedrijf Cemsto.
Waarom niet? (Dreesmann helt voor
over) Omdat ze niet concurrerend wa
ren".
„Je moet goed koel tegenover elkaar blij
ven staan. Dat geldt bij voorbeeld ook
voor de inkopers van V&D en Hunke-
moller, voor de inkopers van Edah en
Konmar. Die moeten niet proberen met
z'n tweeën de markt te verdelen. Dat le
vert toch alleen maar problemen op.
Onze filosofie is dat de ondernemingen
het zelf moeten doen, niet Vendex Inter
national. Daar komt het niet vandaan.
De hoofddirectie moet je zien als de in
spiratie-bron".
„De intrapreneurs moeten zware jongens
zijn en een prikkeling hebben om ondeu
gende dingen te doen. Creatief, op zoek
naar nieuwe wegen. De- grote strategie
wordt hier, aan deze tafel, uitgestippeld.
Wij zijn de dirigent die ervoor zorgt dat
het hele orkest een symfonie ten gehore
brengt".
Les
In gesprek met Dreesmann - niet echt
mager en niet echt lang van postuur, de
broek zeer hoog opgetrokken en veel si
garetten rokend - betekent een voortdu
rende aanslag op de concentratie. Even
niet bij de les en de draad van het ge
sprek is verloren. Daar heeft de 64-jange
overigens zelf ook herhaaldelijk last van.
„Waar was ik gebleven", „hoe kwam ik
hier op" en „wat was uw vraag ook al
weer", zijn frequent terugkerende vragen
richting verslaggever als Dreesmann
weer eens uit weidt. Maar hij had ervoor
gewaarschuwd: „Als ik eenmaal aan het
praten ben, ben ik niet meer te stop
pen".
Zo krijgen we les in bedrijfsvoering, in
marktmechanismen, in internationale
verhoudingen. Een toevallige opmerking
over Japan leidt zelfs tot een bijna on
eindig lijkend exposé over culturele en
economische achtergronden van dat
land. Geen wonder dat de colleges van
Dreesmann aan de Universiteit van Am
sterdam klaarblijkelijk zeer in trek zijn.
Springt het ene moment van de hak-op-
de-tak, draaft het andere moment on
houdbaar op één thema door. Door
gaans zeer kernachtig formulerend, z'n
welgekozen zinnen doorspekt met Ang-
lo-Americaanse uitdrukkingen. Lacht
veelvuldig en duidelijk hoorbaar. Maar
is even zo snel bloedserieus. Daarbij z'n
handen, armen en hoofd meebewegend.
Een hoofd dat snel rood wordt als hij
lacht of zich opwindt. Zeer straf rokend.
„Ja, ik ben wel eens opgehouden met ro
ken, maar toch altijd weer begonnen. En
nu houd ik er maar niet meer mee op".
Uw bedrijf kent twee hoofdgroepen: de
tailhandel en diensten. Waar zit de
groei?
„Het grootste gedeelte van de detailhan
del is consument-gericht, op de eindver
bruiker, terwijl de dienstverlening steeds
meer business-to-business wordt en
steeds minder consument-gericht. Dat
houdt verband met de ontwikkeling dat
steeds meer bedrijven die dingen buiten
de deur gaan zetten die hun aandacht af
leiden. Dat zijn meestal hulpdiensten.
Die kun je buiten boord houden. Dat
doen wij trouwens zelf ook, vandaar dat
we hier zo'n klein hoofdkantoor hebben.
Heeft ook het voordeel dat je goedkoper
uit bent - jaja door de concurrentie, de
competition - en dat je daardoor con
stant beheersbare kwaliteit krijgt".
„Van dit soort ontwikkelingen is de hele
wereld vol en dat zal de eerstkomende
twintig, dertig jaar wel zo blijven. Cate
ring bij voorbeeld, het schoonmaken
van je bedrijven. Dat wordt steeds min
der intern gehouden maar uitbesteed.
Deze markt groeit veel harder dan de
diensten aan consumenten. De business-
to-business is het grote groei-element".
Roltrap
„In het begin van de jaren 60 liep 65
procent van de consumptieve bestedin
gen via de detailhandel. Bij het stijgen
van de levensstandaard is de consument
in verhouding echter meer diensten gaan
nemen dan goederen. Het groeit wel,
maar niet zo hard als de rest. Het rela
tieve aandeel van de goederen neemt
daardoor af, nu ligt dat nog maar op 35
procent en het zal waarschijnlijk nog wel
iets verder doorzakken. Het is een naar
beneden gaande roltrap".
„De detailhandel doet in goederen en
dus daalt die sector relatief, maar omdat
de detailhandel tegelijkertijd een dienst
verleent daalt 'ie minder snel dan de in
dustrie. Je loopt dus als het ware een
neergaande roltrap op en als je dat nu
maar elegant en snel en slim doet dan
kom je een heel eind. Niet spectaculair,
maar wel een heel eind".
„Als je kijkt naar het aandeel van de
produktie richting consument zie je dat
dat afneemt. We zitten nu middenin de
dienstengolf. Meer dan vijftig procent
van de werkgelegenheid zit in deze sec
tor, terwijl het aandeel van op produk-
tie-gerichte bedrijven sterk is afgeno
men".
Dat heeft u jaren geleden kennelijk voor
zien toen u met uw expansie-politiek in
de dienstverlening begon.
„Wel voorzien, maar niet in die mate".
Waar is de grens?
„Moeilijk. Als je daarover gaat filosofe
ren, reik je wel wat erg ver". Peinst. „De
echte groei ligt de komende dertig, veer
tig jaar in de dienstverlening. Daar heb
je de opgaande roltrap. De cijfers in de
detailhandel - hoewel op zichzelf niet
slecht - blijven beduidend achter bij die
van de dienstverlening. Maar dan bloei
en er wel weer andere dingen op".
Zoals?
Lacht zeer uitbundig. „Ja, meneer, als ik
dat precies wist....".
Medische zorg
Medische centra, opleidingsinstituten?
„Ja, dat zijn elementen. Zo'n medische
markt is natuurlijk gigantisch. Dan praat
je over 35 miljard. AJ$ je daar een half
procent van hebt - wat is nou een half
procent, dat kun je niet eens zien - dan
heb je een loei van een bedrijf. Wij den
ken ook dat het die richting uit gaat, zij
het traag. We hebben de mogelijkheden,
de ausdauer, de kennis. We hebben nu al
zo'n 20 vennootschappen die met ele
menten van die medische gezondheids
zorg bezig zijn".
Gaat u dan niet op de stoel van de over
heid zitten?
„Als je zorgt dat je verantwoord bezig
bent kan ik niet begrijpen waarom het in
de geneeskunst en het onderwijs anders
zou liggen dan elders. U hoort mij niet
zeggen dat de geneeskunst moet worden
geprivatiseerd, nee, ik zeg dat voor grote
delen ervan een grotere mate bedrijfse
conomisch professionalisme moet gel
den, want dat is er niet. Het echt bezie
lend organisaties opkrikken is iets wat in
de wereld van het onderwijs en de ge
zondheidszorg maar traag tot stand
komt".
,,'t Werkt allemaal traag, de beslissings
circuits zijn gebureaucratiseerd en dan
moet er - terecht - bezuinigd worden.
Wat zie je dan? Dat er altijd aan de on
derkant wordt bezuinigd. De kleine din
gen, de verpleegsters. Maar de bureau
cratie boven blijft bestaan. Dat is een al
gemeen verschijnsel. De soldaten wor
den weggestuurd, maar de generaals blij
ven zitten".
„Wij hebben niet de idee dat wij het on
derwijs en de gezondheidszorg eventjes
zullen optuigen. Hou op zeg. We kunnen
enige dingen doen die écht grote groei
potentie hebben. Wat de gezondheids
zorg betreft de eerstelijnszorg en hulp
bieden bij de bedrijfsorganisatorische
aanpak van ziekenhuizen. We weten hoe
een middelgrote onderneming geleid
moet worden en in ziekenhuizen wordt
soms gespot met regels van gezonde be
drijfsvoering. Er is vaak een gebrek ook
aan bezielend leiderschap. Het gaat om
de vraag die patiënten hebben om een
zorgzame behandeling".
Eigen living
„Wat het onderwijs aangaat, dat moet
het meer gericht zijn op het krijgen van
een baan later. Je moet toch burgers af
leveren die in hun eigen living kunnen
voorzien. Het onderwijs is daar nu te
weinig op gericht. Je mag niet eens kij
ken, laat staan kritisch, naar het onder
wijs - dat geldt ook voor ziekenhui
zen - want het is een soort tempel waar
niemand met z'n poten aan mag zitten.
Het gevolg is dat er mensen voor de
werkloosheid worden opgeleid".
„Wat we met onze na- en bijscholing
willen is ons heel duidelijk richten op de
behoefte bij het bedrijfsleven. Een mar
ketingfunctie tussen school en bedrijfs
leven. Daaraan werken we al een paar
jaar. In Amerika, waar we met ITT sa
menwerken, loopt dat zeer succesvol.
Daar kennen we ook de job-garantie, zo
ver zijn we hier nog niet, maar die rich
ting moet het gegarandeerd uit".
„Dat betekent wel dat je alleen maar die
mensen voor je na- en bijscholing aan
moet nemen, die mogelijkheden heben.
Je moet niet iedereen toelaten, 'n beetje
kritisch blijven, geen willekeurige in
stroom. Juist omdat het 'gericht moet
zijn op een perfecte uitstoot".
Een ballotage?
„Niet eens een ballotage, het betekent
dat de eisen die je aan de mensen die af
geleverd worden in nauw kontakt met
het bedrijfsleven worden opgesteld.
Vooral ook lokaal. In Groningen, in
Friesland. Dat je weet wat voor soort
mensen vragen ze nou, wat moet ze wor
den bijgebracht. In Amerika gaat dat
makkelijker, daar zijn de mensen trou
wens zelfstandiger. In Nederland moet
teveel op Vadertje Staat geleund worden
en vervolgens urineren we op datzelfde
Vadertje omdat 'ie alles wat 'ie doet ver
keerd doet".
Vies
„Maar zo'n proces gaat niet zo vlug. Het
is ook een ommekeer van wat je in de
jaren zestig gezien hebt. Toen was het
bedrijfsleven iets vies. Vies". Drees
mann zegt het, terwijl hij een varkens
snoet trekt en affecteert: „vies". Ver
volgt: „Onze vorige generatie heeft het
bedrijfsleven van nu opgebouwd. En het
bedrijfsleven schept welvaart. Dat doet
de overheid niet, de overheid verdeelt
de welvaart".
De koopkracht, consumptieve bestedin
gen. Eén van uw stokpaardjes. Daar kan
de overheid wel wat aan doen, maar het
ziet er niet naar uit dat de lasten voor de
burger minder worden.
„Nee, daar ziet het inderdaad niet naar
uit. Terecht heeft het VNO zich daar
deze week kwaad over gemaakt. Maar of
er veel aan-te doen is, weet ik niet. De
consumptieve bestedingen zijn in het be
gin van de jaren tachtig sterk ingezakt.
Sterker dan in de jaren dertig. Toen ging
de feitelijke koopkracht minder naar be
neden dan in de jaren '81 - '84. Uit dat
dal kruipen we nu omhoog".
Minister Ruding van Financiën ontkent
zo'n verhaal, vindt het op z'n minst ovei
trokken.
„Ja, maar daarom hoeft het niet onwaa
te zijn. Ruding is een doel verdediger
het is verboden om bij hem ballen in t(
koppen". Volgt opnieuw een kort colle
ge. „Nederland heeft met de Grieken he
laagste groeicijfer van de EG-landen
Met een hoog financieringstekort. Vai
de overheid is dus geen enkele impuls t<
verwachten. Niet zo'n mooi plaatje, ili
kan me voorstellen dat Ruding zich daa
zorgen over maakt. Maar je moet di
vraagkant, de demand side, niet dooi
drukken.
Overnames
De
Het „lelijke gezicht van het kapitalisme'
noemt Dreesmann de wanordelijkheden
bij overnames in de USA.
Ziet, ten aanzien
van de zuivere dienstverlening, volop
kansen in Amerika, Canada en Brazilië,
maar kijkt eerst de kat uit de boom
want wil zich de „cocaine-snuivers en de
maffia" van het lijf houden. En Chinal
„Ach, wel interessant, maar een hele an
dere standerd of living".
Werkt hard aan een beursnotering in
1989 of 1990. Maar pakt dat direct groot
aan: niet alleen in Amsterdam, ook in
New York of Londen of zelfs New York
en Londen. „Overnames op korte ter
mijn? Verwacht ik niet, maar als er iets
geks langs komt dan gaan we kijken".
Dreesmann zelf is niet bevreesd voo;
een overname. „Daar hebben wij on
goed tegen beschermd. Misschien we
wat overdreven goed".
U bent van katholieke huize, maar naai
buiten toe profileert u zich niet zo daarin
als enkele andere katholieke onderne-
„Meer dan dat. Ik ben niet van katholie
ke huize, ik ben katholiek". Lacht. „Het
is bovendien privé, dat gaat niemand
wat aan. Mijn huis is dicht. Ik heb een
gelukkig gezin, daar ben ik apetrots op.
Ik geef ook geen cocktailparty's, ik ver
dom het, doe het niet". Lacht opnieuw
maar nu luider. Dan serieus: „Ja, dat ka
tholicisme draag ik niet zo uit, nee. An
deren'zijn wat fundamenteler bezig. Nee.
ik hoef geen missionaris te zijn".
U heeft bij V&D het uniform weer terug
gebracht. Waarom?
„Het heeft te maken met stijl, de vorm,
het image. Is een heel massage-proces
geweest. Nederland doet dat niet, nette
manieren is niet onze sterkste kant.
Daar munten wij niet in uit. Als mijn
vrouw binnenkomt, sta ik op. Dat vindl
u opmerkelijk, wellicht, maar ja, wij Ne
derlanders zijn niet zo stijlvol opge
voed".
„Wij zijn te grof, minder intelligent. Ja
panners vinden ons ook hele grote huf-
ters en dat (gaat weer zachter praten)
zijn wij in verhouding tot die Japanners
natuurlijk ook. Wij blijven de onder-de-
koezitters, de haringvangers. Wij hebben
nooit de hoven gehad die ons de fijne
kunsten hebben geleerd".
Lacht. Wil nog wat uitleggen. „De Ja
panners kennen ook de uitdrukking
„time is money", maar (Dreesmann gaat
langzamer en zachter praten) het be-te-
kent pre-cies het om-ge-keerde: (op fluis
tertoon) hoe meer tijd je neemt, hoe
meer geld je krijgt". Lacht en dan na een
paar seconden. „Gek hè".
Terug naar uw opvolger. Waarom Van
der Zwan?
„Van der Zwan is creatief, heeft een zeer
hoge mate van intelligentie, heeft het on
dernemersschap in z'n vingers. Ik ben de
laatste jaren van rechts naar het midden
gegroeid, Van der Zwan van links naar
net midden. Samen hebben we een
breed spectrum gezien, ha, ha".
Klinkt zeer verwachtingsvol. Maakt hij
dat waar? U bent meegegroeid, Van der
Zwan wordt gedropt.
„Hij komt eind dit jaar en overigens
weet hij nu al erg veel van het bedrijf. Ik
heb er het volste vertrouwen in dat hij
het kan. Hebben het ook vroeg aange
kondigd. Normaal vindt er een gevecht
om de troon plaats in het laatste half
jaar. We hebben voor een lange aanloop
gekozen".
Hoe gaat u 'm straks volgen. Als voorzit
ter van de Raad van Commissarissen?
„Nee, zeker niet. Ik wil hem niet voor
de voeten lopen. Dan belemmer ik de
vrijheid van de nieuwe leiding. He is
.going to do it. Ik word gewoon commis
saris".
GERARD CHEL
