Steeds meer kritiek op
buitenlands beleid YS
EG moet uit
geldgebrek
onderzoekers
ontslaan
„Frankrijk betrekken bij
NAVO-defensiedialoog"
MILIEURAMP TIROL
BLUFT MYSTERIEUS
Saoedi-Arabië betaalde
wapenaankopen voor Iran'
QeidóaQowuvnt
Noordierse
agent gedood
eplaagd
j|razilië op
oek naar
iederlandse
Monarchie
„REAGAN TAST AMERIKAANSE GELOOFWAARDIGHEID AAN'
LUBBERS NA BESPREKINGEN MET CHIRAC
Commissie trekt aan de alarmbel
Paniek in
Bhopal na
ontsnappen
gaswolk
CIRCUIT
ilgJITENLAND
WOENSDAG 24 JUNI 1987 PAGINA 5
ardappel bestand
gen Coloradokever
JHINGTON Een groep
)tcrikaanse geleerden heeft een
Lappelplant gekweekt die een
bevat die insecten, waaronder
gevreesde Coloradokever, af-
crt. Het onderzoek, dat twee
r heeft geduurd, is verricht in
dracht van het Amerikaanse mi-
terie van landbouw.
Coloradokever, „de meest ver-
lestende plaag van de Ameri-
anse aardappelvelden" strijkt nu
de planten neer, neemt een
pje van het blad en vliegt weer
lor, omdat hij wordt afgeschrikt
or de ingebrachte stof leptine.
^31] planten worden nauwelijks be-
?lt] iadigd.
I'
kan
erh
Solzjenitsyn blijft
verboden
in Sovjet-Unie
WENEN De Sovjet-Unie peinst
er niet over de boeken van de ver
bannen Russische schrijver Alek-
sander Solzjenitsyn te publiceren.
Dit heeft een functionaris van de
Sovjet-schrijversbond Koeznetsov
in Wenen verklaard. Koeznetsov
staat bekend als vertegenwoordiger
van de behoudende vleugel van de
schrijversbond CVSE. Solzjenitsyn
kreeg in 1970 de Nobelprijs voor de
Literatuur. Van zijn oeuvre is al
leen de roman „Een dag uit het le
ven van Ivan Denisovitsj" in de
Sovjet-Unie verschenen, dat speelt
in het Stalin-tijdperk.
Sjeiks Sharjah
verzoenen zich
ABU DHABI De twee
machtige broers in het Arabi
sche emiraat Sharjah, sheik
Abdel-Aziz en sheik Sultan
Ben Mohammed al-Qassimi,
hebben zich met elkaar ver
zoend. Dit heeft de Opperste
Raad van de Verenigde Arabi
sche Emiraten (UAE) gister
avond bekendgemaakt. Sheik
Abdel-Aziz, die vorige week
woensdag voor enkele dagen
de macht had overgenomen
nadat hij zijn jongere broer
had afgezet, is tot kroonprins
benoemd. De afgezette sheik
Sultan mag zijn troon weer be
stijgen.
Gesprek Shultz
en Sjevardnadze
over wapenheersing
GENEVE De Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken Shultz en zijn
Sovjet-collega Sjevardnadze komen
medio volgende maand in Washington
bijeen om de gesprekken over wapen
beheersing tussen beide landen te be
vorderen. De adviseur over wapenbe
perking van president Reagan, Edward
Rowny, verklaarde dat beide bewinds
lieden worden vergezeld door hun be-
langrijkse onderhandelaars op het* ge
bied van wapenbeheersing. De bespre
kingen gaan onder meer over het be
houd van honderd kernkoppen aan
beide zijden, over het INF-akkoord en
over de Pershings in West-Duitsland.
Zuidoosten
Engeland
gekweld door
muskieten
LONDON Zwermen
enorme muskieten teiste
ren de bevolking in het
zuidoosten van Groot-Brit-
tannië. De insecten tieren
daar welig door de aan
houdende regen en het on
gewoon warme weer. Ze
zijn daardoor groter dan
gewoon en trekken naar
tuinen en huizen. De in
secten komen normaal al
leen voor in afgelegen ri
vier- en bosgebieden.
BELFAST Een schutter van de IRA heeft
gisteren onder dekking van spelende kinderen
een 41-iarige Britse politieman doodgeschoten.
Hij haalde zijn geweer uit een kinderwagen te
voorschijn en vuurde vanaf een speelplaats,
waar op dat moment kinderen waren. De agent
werd getroffen terwijl hij door de achteringang
reed van een zwaar bewaakt politiebureau in
Noord-Belfast, in een district waar overwegend
protestanten wonen. Het slachtoffer overleed in
een ziekenhuis. De agent was de achttiende die
dit jaar door de IRA is gedood. Later op de dag
werden bij een tweede aanslag, eveneens in Bel
fast, een soldaat van het paramilitaire Ulster
Defensie Regiment en zijn moeder verwond. De
vrouw is er ernstig aan toe.
•pot
en
etel
12) EN HAAG De meeste
ichi azilianen schudden
eewarig het hoofd,
bieten in de lach of ma
uit n schampere opmerkih-
on n wanneer het idee ter
Ik rake komt om de repu-
iek Brazilië te verande-
ÏJp in 's werelds grootste
Toch laat de
ite ilangs opgerichte Brazi-
Vel anse monarchistische
te rtij zich niet uit het veld
,el lan. Zij zien een monar-
ne iie naar Nederlands
orbeeld als enige uit-
rle eg uit de economische
politieke misère.
activiteit van de monar-
kWnsten komt op het moment
'1 it in Brazilië levendig ge-
scussieerd wordt over de
liste regeringsvorm na
intig jaar militaire dicta-
lur. De in 1985 aangetreden
irgerpresident José Sarney
ep begin dit jaar een grond-
etgevende vergadering in
it leven die de nog steeds
in kracht zijnde militaire
ondwet moet vervangen
s j »r een democratische con-
p tutie.
assemblee moet voor eind
vember bepalen welke re-
ringsvorm de beste is voor
U* azilië. Het debat gaat
ofdzakelijk over variaties
het presidentiële sy-
l In de grondwetgeven-
'ergadering wordt onder
x gedacht aan een beper-
van de macht van de
ident ten gunste van het
;ment
in deze achtergrond roe-
n zich nu ook de monar-
q. listen. Zij vinden het presi-
intiële systeem de bron van
16j l het kwaad. Sinds de ko
et inklijke familie van Brazi-
iè bijna 100 jaar geleden van
tp t troon werd gestoten, is
et volgens hen bergaf
waarts gegaan met het land.
■vtfWij hebben de ene dictatuur
'1 s de andere gehad", zegt
lan Assumpcao Morgan,
oorzitter van de monarcnis-
sche partij. „Mensen willen
eer terug naar de tijd dat
razilië een keizerrijk was
tn constante groei en politie-
e stabiliteit kende".
'Dnlangs was een Braziliaan-
i monarchist op bezoek in
I ïederland om van dichtbij te
«kijken hoe de constitutio-
I Hele monarchie hier werkt.
|0nder de indruk van de
I wde, rust en vrijheid in Ne
erland kwam hij tot de slot-
am dat één en ander wel te
anken moest zijn aan het
eit dat Nederland een rege
ring heeft met een koningin
Is onpartijdig staatshoofd,
laar de Braziliaanse ambas-
aderaad in Den Haag moet
lierom glimlachen. „Je lost
emen van het land
cht iet op door er een mo-
larchie van te maken", zegt
ij.
ournalist blijft
poorloos in Beiroet
IEIROET De zoon van de
•ibanese minister van defen-
ie, Ali Osseiran is vandaag
oor zijn ontvoerders in Bei-
oet vrijgelaten, samen met
ijn chauffeur. Óver de Ame-
«aanse journalist Charles
»Uss, die gelijktijdig met Os-
tiran werd ontvoerd, is niets
«kend. Een politiewoordvoer
der, die om anonimiteit ver
docht, bevestigde de vrijlating
an Osseiran en zei dat „het
maar uitziet dat Glass is toe-
evoegd aan de lijst van bui-
tnlandse gijzelaars in Liba-
WASHINGTON Hoge func
tionarissen in het Witte Huis
en het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken doen
nog steeds of hun neus bloedt.
Maar het kan niet aan hen
voorbij zijn gegaan, dat de bui
tenlandse politiek van presi
dent Reagan steeds meer kri
tiek oproept. De nieuwste na
men in de rij van critici zijn
ex-president Jimmy Carter en
de opperbevelhebber van de
scheidende NAVO-troepen in
Europa, generaal Rogers.
Er is vrijwel geen enkel ter
rein meer in de Amerikaanse
buitenlandse politiek dat niet
onder vuur ligt. Ook het be
leid ten aanzien van Zuid-Ko
rea roept in het Congres grote
vraaktekens op. President
Chun is in feite een bescher
meling van de Amerikanen.
Diens dictatoriale doen en la--
ten, dat wordt gesteund door
het zeer machtige en goed ge
trainde Koreaanse leger, heeft
altijd de steun van Washington
gehad. De hevige onlusten van
de voorbije twee weken heb
ben echter angst doen ontstaan
voor „Iraanse toestanden".
Ook in Panama, het land rond
het strategisch zo belangrijke
Panama-kanaal, heerst grote
onrust. Volgens de oppositie
heeft Washington de vele
waarschuwingen over de toe
nemende moeilijkheden steeds
in de wind geslagen.
Oud-president Jimmy Carter
heeft zich geschaard in de rij
prominente Amerikanen die
een geheel nieuwe benadering
van het Middenamerikaanse
vraagstuk eisen. De VS zouden
hun steun aan de Contra's
moeten beëindigen en werken
aan een vreedzame oplossing
van het conflict, aldus Carter.
Maar president Reagan liet
gisteren juist weten dat nieu
we medewerkers de hulp aan
de Contra's moeten coördine
ren en meer publieke steun
moeten verwerven voor hun
zaak. Volgens Reagan kan pas
worden onderhandeld over
vrede, als de Nicaraguaanse
regering de door hem verlang
de „hervormingen" doorvoert.
Nog meer kritiek oogst de po
litiek van de VS in de Perzi
sche Golf en de houding je
gens Moskou. Volgens NAVO-
bevelhebber Rogers wil
Reagan alleen tot een akkoord
met de Russen komen om zijn
reputatie op te poetsen.
Verder hebben de onthullin
gen in de Iran-Contra-affaire
de internationale geloofwaar
digheid van de VS aangetast,
en daarmee de politieke speel
ruimte nog meer beperkt.
„Reagan tast de geloofwaar
digheid van de VS aan", is de
ook bij de bondgenoten ge
hoorde kritiek op het onsa
menhangendheid Amerikaan
se buitenlandse beleid.
Premier Lubbers werd gisteren op de eerste dag van zijn bezoek aan Parijs hartelijk beqroet door
zijn Franse ambtgenoot Chirac. a
(Van onze correspondent
Bob van Huet)
PARIJS De Franse de
fensie-inspanning is be
langrijk voor Nederland.
Zij moet worden gebruikt
om de Europese defensie
nieuwe impulsen te geven
en de Europese zuil bin
nen de NAVO te verster
ken. Desalniettemin blijft
het Atlantisch bondge
nootschap waar Frank
rijk geen lid van is
voor Nederland het be
langrijkste instrument
voor een gemeenschappe
lijke verdediging. Dat
heeft premier Lubbers
gisteren gezegd op een
persconferentie in Parijs
na afloop van besprekin
gen met zijn Franse colle
ga Jacques Chirac.
Het overleg had plaats ter
voorbereiding van de aan
staande Europese top in Brus
sel en het Nederlands voorzit
terschap, per 1 juli, van de
West Europese Unie (WEU).
WEU is de enige Europese
parlementaire vergadering
waar over veiligheidsbeleid en
defensie wordt gesproken. Ons
land zal onder meer voorstel
len doen om Frankrijk meer
te betrekken bij wat Lubbers
noemde „de transatlantische
dialoog".
Het tweedaagse bezoek van de
Nederlandse premier, in gezel
schap van minister Van den
Broek van Buitenlandse Za
ken, heeft voornamelijk inter
nationale aangelegenheden als
gespreksonderwerpen. De bi
laterale verhouding tussen Ne
derland en Frankrijk is vol
gens Lubbers op dit moment
uitstekend; „tres co pain-co-
pain".
(Van onze correspondent
Rink Drost)
BONN Het plotseling
afsterven van de bladeren
van bomen en van te vel
de staande groenten in het
Inn-dal en het Ziller-dal
in Tirol houdt onvermin
derd aan. Ook in het Bei
erse Inn-dal is het ver
schijnsel inmiddels gecon
stateerd.
Vooral fruitbomen, maar ook
wilgen, essen, iepen en hazel
nootstruiken blijken gevoelig,
evenals sla en brandnetels. De
bladeren krijgen in enkele
uren tijds een bruine rand van
ongeveer een centimeter
breedte, krullen om en ver
dorren.
Intensief onderzoek heeft een
voorlopige oorzaak opgeleverd
waaraan de bewoners van de
getroffen gebieden maar wei
nig geloof hechten: het weer.
De Beierse minister van mi
lieuzaken, Alfred Dick, be
weert dat door de aanhouden
de regenval de bladeren hun
beschermende laagjes hebben
verloren. Toen vervolgens een
föhn door het Inn-dal joeg,
zouden de bladeren letterlijk
zijn verbrand. In de onder
zochte bladeren en grondmon
sters nog geen gifsporen of
schadelijke micro-organismen
gevonden, maar de microbio
logen blijven doorzoeken naar
andere oorzaken.
FLIP
t«2£ tfco tlfl*
"HovaoEvi wmxuetQt
Panda-ouders
De twee reuzenpanda's, vader Hsing Hsing (links) en moeder
Ling Ling kunnen tevreden zijn: gisteren werd hun derde jong ge
boren. Het dier (sexe nog niet bekend) lijkt het goed te maken.
China deed de panda's in 1972 cadeau en sindsdien wierp Ling
Ling drie jongen, waarvan er echter twee zijn overleden. In China
zelf leven naar schatting nog duizend panda's.
FOTO: AP
(Van onze correspondent
Frans Boogaard)
BRUSSEL De Westeu-
ropese landen dreigen in
hun technologisch onder
zoek een catastrofale ach
terstand op te lopen ver
geleken met Japan en de
VS. Dat stelt de Europese
Commissie in een drin
gende oproep aan de lid
staten. Die oproep is voor
al bedoeld om Engeland
te bewegen tot een posi
tief besluit over haar bij
drage aan het onderzoek
sprogramma '87/91, dat
nu door de Britten vol
strekt wordt geblokkeerd.
Volgens Karl-Heinz Narjes,
EG-commissaris voor techno
logisch onderzoek, is de situa
tie rampzalig als de Britten
ook tijdens de Europese Raad
begin volgende week nog geen
duidelijkheid zouden verschaf
fen over hun financiële bijdra
ge. Zelfs als ze volgende week
akkoord gaan loopt de tweede
fase van het onderzoekspro
gramma voor informatietech
nologie „Esprit" nog zoveel
achterstand op dat 600 van de
2900 onderzoekers zonder
werk komen te zitten. Volgens
Narjes betekent dat een enor
me desinvestering. In de eer
ste fase van het programma
(waaraan ruim honderd uni
versiteiten, 181 instellingen
voor wetenschappelijk onder
zoek en 263 bedrijven deelne
men) is al 29 miljoen gulden
geinvesteerd.
Voor de tweede fase van
„Esprit" heeft de Commissie
vorig jaar de lidstaten een aan
vullende subsidie van 5 mil-
ëen gulden gevraagd, maar de
ritten weigeren tot dusverre
hun fiat te geven. Blijkbaar
heeft de Europese Commissie
nu besloten de Europese raad
van volgende week te benut
ten om premier Thatcher per
soonlijk te confronteren met
de gevolgen voor heel West-
Europa van de weigerachtige
Britse houding.
Narjes heeft zijn mede-com
missieleden al warm gekregen
voor een voorstel aan de raad,
op korte termijn 116-miljoen
gulden extra uit te trekken
voor technologisch onderzoek.
De EG-commissaris is ervan
overtuigd dat dit geld zichzelf
terugverdient „Verschillende
Europese firma's zijn nu al
Amerikaanse en Japanse con
currenten voorbijgestreefd;
hun produkten worden nu ook
buiten Europa afgezet. Maar
dat kan alleen zo blijven als er
extra wordt geinvesteerd".
BHOPAL Meer dan 200.000
inwoners van het Indiase Bho
pal hebben gisternacht hals
over kop hun stad verlaten.
Door een lek in het koelsys
teem van een ijsfabriek ont
snapte een ammoniakwolk, die
iedereen herinnerde aan de
dodelijke gaswolk van decem
ber 1984. Toen vonden 2.500
mensen de dood in een wolk
methyl-isocyanaat, afkomstig
van de Union Carbide-fabriek.
De directeur en drie medewer
kers van de ijsfabriek zijn ge
arresteerd. De inwoners keer
den aan het begin van de och
tend weer naar hun huizen te
rug.
Slachtoffers Mengele
krijgen compensatie
TEL AVIV De Bondsrepu
bliek gaat smartegeld betalen
aan ongeveer tachtig joodse
tweelingen die de genetische
experimenten van de nazi-arts
Joseph Mengele hebben over
leefd. Dat heeft Arye Ben-
Tov, de advocaat die optreedt
namens de vereniging van
overlevenden, gisteren be
kendgemaakt. De tweelingen
krijgen elk tussen de 20.000 en
25.000 mark voor de lichame
lijke en geestelijke pijn die zij
hebben geleden. „Het is een
morele genoegdoening", aldus
de advocaat.
Arrestatiebevel tegen
modemagnaat Gucci
FLORENCE Een Italiaanse
rechter heeft gisteren gelast de
modemagnaat Maurizio Gucci
te arresteren. Hij is nog niet
gearresteerd omdat hij zich
buiten Italië bevindt. Gucci is
president-directeur van het
modehuis dat bekend staat om
de hoge kwaliteit lederwaren.
Gucci wordt ervan beschul
digd de wet op buitenlandse
valuta te hebben geschonden.
WASHINGTON Een
Amerikaanse zakenman
heeft de beschuldiging
uitgesproken, dat koning
Fahd van Saoedi-Arabië
de belangrijkste financier
was van de geheime wa
penaankopen die Iran in
1985 en 1986 in de Vere
nigde Staten deed.
Sam Bamieh, een tot Ameri
kaan genaturaliseerde Pales
tijn die nauwe banden heeft
met de Saoedische koninklijke
familie, meent dat Fahd op die
manier hoopte in de gunst te
komen bij ayatollah Khomei-
ny en wilde verhinderen dat
Iran de veiligheid van Saoedi-
Arabië zou gaan bedreigen.
Tot nu toe nam men aan dat
Iran zelf betaalde voor de wa
pens, waarvoor het overigens
twee tot drie keer de kostprijs
betaalde. Een deel van dit be
drag kwam op een bankrege-
king in Zwitserland, die be
stemd was voor de Contra's in
Nicaragua. De woordvoerder
van de ambassade van Saoedi-
Arabië in Washington was te
lefonisch niet bereikbaar voor
commentaar. Volgens een
woordvoerder van het Witte
Huis was het in Washington
niet bekend, dat de Saoedi's de
Iraanse wapenaankopen be
taalden. Als onderdeel van de
betalingen bezorgde Fahd, vol
gens Bamieh, miljoenen dol
lars aan Israëlische tussenper
sonen, die er voor zorgden dat
Israël veel van de wapens in
de VS loskreeg. Op deze ma
nier zouden de regeringen van
zowel Iran als Saoedi-Arabië
op het allerhoogste niveau op
uitgebreide schaal zaken heb
ben gedaan met hun verklaar
de doodsvijand Israël. Eerder
deze week kwam Bamieh ook
al met de onthulling, dat ko
ning Fahd honderden miljoe
nen dollars heeft toegestopt
aan anti-communistische be
wegingen in de hele wereld als
onderdeel van een „deal" met
de VS. In ruil hiervoor zette
de regering-Reagan zich in
voor de verkoop in 1981 van
vliegende radarstations
(Awacs) aan Saoedi-Arabië.
door Bob van Huël
PARIJS Nederlandse
zonaanbidders die straks niets
vermoedend over de Parijse
penpherique naar het zuiden
tuffen, moeten niet schrikken
wanneer ze ter hoogte van de
Porte de Clichy bijna van de
baan worden geblazen door
laag overscherende bolides.
Een stel gemotoriseerde
malloten blijkt de
vierbaansrondweg te
verwisselen met het circuit
van Le Mans. Met afgedekte
kentekenplaten slalommen ze
door het gewone verkeer in
een poging de dertig kilometer
lange „periphe" binnen het
kwartier te ronden. De nieuwe
rage wordt meestal 's nachts
bedreven, maar sommigen
waaghalzen schrikken niet
terug voor een recordpoging
overdag.
„Het is te gek, net een
videospelletje. Je ziet alleen de
weg. In tunnels geeft het
voorbijflitsende neon een
stroboscopisch effect", aldus
een van de peripherique-
piraten tegenover een Franse
journalist. Na lang aandringen
en een mysterieuze afspraak
in nachtelijk Parijs was een
illegale racer bereid de
journalist voor een rondje mee
te nemén. In een van de pk's
steigerende Ford Escort Turbo.
De identiteit van de gehelmde
chauffeur zou geheim blijven,
zo was de afspraak.
Dat laatste valt heel goed te
begrijpen, aangezien de man
snelheden haalde van meer
dan 200 km/u. Vlak na de
Porte de Clichy, waar de
peripherique west een lang
recht stuk heeft, zelfs even 230
km/u. Andere weggebruikers
begrepen duidelijk niet goed
wat ze overkwam en moeten
zich hebben afgevraagd of de
schicht die hen passeerde, nu
werkelijk was of verbeelding.
Werkelijkheid dus, tot groot
plezier van de piloot en schrik
van de verslaggever. Het
water stond hem in de
handen.
De snelheid ligt toch nog
onder het „officiële"
baanrecord, Mat vorig jaar
september werd gevestigd
door een motorrijder, die
waarschijnlijk levensmoe was.
De radar van de politie
registreerde hem bij 239 km/u,
waar slechts 80 was
toegestaan. De man kon
worden gepakt en werd
verblijd met een eveneens
record-boete. Het is bekend
dat weinig Fransen zich op de
weg aan snelheidsbepalingen
houden, maar 159 km/u
harder dan is toegestaan is
zelfs in dit land toch wel wat
veel van het goede. Het
officieuze record schijnt
overigens nog scherper te
staan. Een snelheidsduivel met
een Kawasaki 750 Turbo reed
een moment 260 km/u.
Volgens ingewijden „de
absolute top" op de
peripherique. Maar volgens
minder gepassioneerden
volslagen waanzin. De Parijse
politie jaagt nu op deze
rondwegracers. Naar verluidt
zou het gaan om slechts een
kleine groep van tien
maniakken. Je zal er maar net
voor zitten met je caravan...
Huis VS akkoord
met
ontwerpbegroting
WASHINGTON Het Ame-
rikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft gisteren met 215
stemmen voor en 201 stemmen
tegen de ontwerpbegroting
voor het op 1 oktober begin
nende begrotingsjaar 1988
goedgekeurd. Het ontwerp, dat
voorziet in uitgaven van dui-.
zend miljard dollar, zal nog
deze week in de Senaat wor
den behandeld. Het begro
tingstekort zal volgens het ont
werp 37 miljard dollar kleiner
uitvallen dan het voor het lo
pende jaar geschatte tekort
van 171 miljard dollar.
De ontwerpbegroting behelst
onder meer belastingverhogin
gen van negentien miljard dol
lar en uitgaven voor defensie
van 296 miljard dollar. Aan
dat laatste bedrag is de voor
waarde verbonden dat presi
dent Reagan instemt met de
belastingverhoging. Doet hij
dat niet dan wordt de post de
fensie verlaagd tot 289,5 mil
jard dollar.
Reagan heeft al herhaaldelijk
laten weten niet akkoord te
kunnen gaan met de ontwerp
begroting. Hij wil dat er voor
defensie 312 miljard dollar
wordt uitgetrokken en voelt
niets voor verhoging van de
belastingen. Waarnemers zeg
gen dat met de ontwerpbegro
ting de lijnen worden uitge
stippeld voor de presidentsver
kiezingen van volgend jaar.
