Ik zou ook een computer
Willen hebben, maar ja
Tabakswet
schept vooral
voorwaarden
Voorlichtingsproject
COC over
potenrammen
Zware straffen geëist voor
domme overval op Leids casino
Eenmalige uitkering
meerjarige echte minima
^Snënland
fieidóeSoutont
tl
Duceurtje
Arts: rustkamers
voor vrouwen nodig
Drugshandel in
Venlose kerk
Kerncentrale in
Dodewaard is veilig
2 INDEREN ENTHOUSIAST OVER PROEFLESSENTECHNIEK
N VANDAAG
IN HET
IEUWO
Japanse prijs voor sterrekundige
JËSSÊÊSÈÊÊËmmSm
NS en ALN
likken
ezamenlijk
p instant-
iterij
Drie zenders
uit de lucht
WOENSDAG 24IUNI1987 PAGINA 3
van
ite vi
[di
ie in
insvoi
leschii
heti
staan
HAAG Het PSP-ka-
id Van Es heeft gisteren
iinister Van Dijk (Binnen-
se Zaken) aan de bel ge
iten over een vriendelijke
[ken
;e" van de zijde van GS
Zuid-Holland om de sta
gen aldaar te voorzien
feen renteloze lening voor
inschaf van een personal
iter alsmede het ver
ben van kunstvoorwer-
7n horloges. Van Es wil
Van Dijk opheldering of
jaartoe, in weerwil van de
vinciewet, toestemming
't gegeven, en zo nee of de
zo njnister aan deze bevoorde-
dan onverwijld een einde
maken.
T! >an
Al] ,pUi
rooge kken
Kamerleden tekenen
wetsvoorstel op
persoonlijke titel
DEN HAAG Vier VVD-kamer-
leden en een lid van de CDA-frac-
tie overwegen een wetsvoorstel van
PvdA en PPR mee te tekenen
waarin wordt voorgesteld het staat
spensioen aan de weduwe Rost van
Tonningen te staken. De vijf zullen
dit doen op persoonlijke titel. Zij
vertegenwoordigen daarmee niet
hun fracties. De fracties van WD
en CDA nemen officieel afstand
van het wetsvoorstel. Volgens de
NOS-radio gaat het om Ploeg,
Weisglas, De Beer en Terpstra
(VVD) en Mateman (CDA). Geen
van allen was bereid tot nader
commentaar.
GRONINGEN In scholen en bedrijven
zou een rustkamer aanwezig moeten zijn
waar vrouwen die tijdens hun menstruatie
last hebben van pijn even kunnen gaan lig-
!;en of een medicijn nemen. In het dagelijks
even wordt nu te weinig aandacht besteed
aan menstruatieklachten, stelt de arts R.A.
Hirasing in een proefschrift over pijn bij de
menstruatie. Als vrouwen pijn hebben, zoe
ken ze rust, gaan even liggen, willen medi
cijnen gebruiken en naar huis gaan. Dat
laatste is volgens Hirasing niet normaal. Bij
ondervraging van meisjes op scholen zei
driekwart van hen last te hebben van pijn
tijdens de menstruatie. De helft gebruikte
hiertegen medicijnen en een derde
die reden te moeten verzuimen.
VENLO De Martinuskerk
in het centrum van Venlo
blijkt steeds meer een geliefde
plek te zijn voor drugsspuiters
en -handelaren. Het bestuur
van de kerk is daar bepaald
niet gelukkig mee en over
weegt daarom de openingstij
den van de kerk drastisch te
beperken. Het godshuis wordt
al bewaakt met videocamera's
en monitors, maar de bewa
kers krijgen niemand te pak
ken. Ook de politie is al gerui
me tijd op de hoogte van de
handel die zich vooral in de
biechtstoelen en donkere nis
sen van de kerk afspeelt, maar
heeft er geen grip op.
DEN HAAG De kerncentrale Dode
waard verkeert in een prima staat van on
derhoud en werkt veilig. Het personeel
werkt nauwgezet en toegewijd.. Dit is de
mening van een groep experts van het in
ternationaal atoomagentschap in Wenen
(OSART) die een twee weken durend on
derzoek in de centrale heeft uitgevoerd.
De missie beveelt echter aan het al ont
worpen programma om de kwaliteit van
werkzaamheden in de centrale te waar
borgen snel in te voeren. Verder moeten
belangrijke zaken zoals de toestemming
voor bepaalde werkzaamheden, het toe
zicht op het testprogramma en procedures
bij alarm beter vastgelegd worden. De
voorbereiding op maatregelen bij onge
lukken verdient ook meer aandacht.
dzake
g kan
slai
we;
N(
■eide
acht
loot.
het
iETERMEER Als
ikart Wintzen van huis
zit zijn gezin met de
iden in het haar. Wie
ioet dan de videorecor-
iperatjer programmeren zodat
het r Sesamstraat kan worden
2 gt jpgenomen? Als vader
en als directeur van het
zon ioftware-bedrijf BSO
jkaa l°et Wintzen dat ver-
e bei driet. Niet alleen omdat
atuur hij altijd zelf dergelijke
j*en karweitjes moet opknap-
10 111 )en, maar vooral omdat
het een teken is van de
■e> p [rote achterstand die
siavi anderen hebben op
za technologisch gebied,
lang
daar een einde aan te
:en hebben twee docen-
van de Utrechtse pedago-
he academie Domstad in
Iracht van BSO een les-
jramma ontwikkeld,
rmee kinderen spelen-
ijs het informatica-tijd-
perk binnenfietsen. Het les
programma, met de enthou
siaste titel „Zonder drempels
naar 2000", is vandaag aan
minister Deetman aangebo
den. Wat Wintzen betreft
kan het al na de zomerva
kantie op de scholen inge
voerd worden en volgens
hem is dat nodig ook.
Wintzen: „In allerlei rappor
ten, ook in die van de rege
ring, worden mensen voorbe
reid op een informatica-tijd-
perk. Maar de sprong daar
naar toe is te groot, omdat
men vergeet een link te leg
gen tussen technische princi
pes en de realiteit. Hoe kun
je een kind nu vertrouwd
maken met de technologie
zonder hem een idee te ge
ven van de achtergrond?
Dertig jaar geleden kon ie
dereen nog begrijpen hoe een
stuk speelgoed in elkaar zat,
maar vandaag de dag is alles
even ondoorgrondelijk. Daar
hebben we in ons proefpro
ject met de Utrechtse pabo
iets aan willen doen door
kinderen van rond de negen
jaar op een simpele manier
met techniek in aanraking te
brengen. Het verschil tussen
hardware en software heb
ben we bijvoorbeeld duidelijk
gemaakt door het verschil te
laten zien tussen een draaior
gel en de boeken waarop de
muziek staat. De kinderen
konden gaatjes ponzen in een
kaart en daarmee melodietje
ontlokken aan een speeldoos.
Als je die stap overslaat, zoals
op dit moment in het basis
onderwijs gebeurt, raak je
het contact met het apparaat
kwijt. Zo gaat dat ook met
computers. Alleen als we
kinderen kunnen laten zien
op welke principes die geba
seerd zijn, kunnen we de
sprong naar het informatica-
tijdperk overbruggen".
Volwassen mannen
Hoewel Wintzen erkent dat
ook hij beter geen videoca
mera kan openschroeven
(„tenzij die al afgeschreven
is"), gaat hij er toch vanuit
dat enig inzicht in de wer
king van zo'n apparaat het
makkelijker maakt er mee
om te gaan en het tenminste
niet te mishandelen. „Je ziet
nu al bij volwassen mannen,
die deze lessen niet gehad
hebben, dat ze de techniek
naast zich neer leggen. En
daar zijn ook kerels uit raden
van bestuur bij, hoor. Kinde
ren krijgen straks voor ne
gentig procent van hun tijd
met technologie te maken,
hen wil ik redden voor de
toekomst. Veel denken van
zichzelf: „dat is niks voor
mij", en trekken het loket
dicht We moeten proberen
ze er voor de tijd mee in con
tact te brengen, anders haken
ze definitief af".
Om dat te voorkomen en om
eventueel talent al vroeg te
ontdekken roept Wintzen
kortom: „Kies exact!" Maar
dat is nou juist een van de
problemen; exacte vakken
behoren niet echt tot de po
pulairste onder leerlingen.
„Ze zijn vaak ook oerverve-
lend", zegt Wintzen. „Omdat
er geen verband gelegd
wordt met de realiteit; je
kunt er niks mee, zelfs geen
spelletjes. Maar dat ligt aan
de methode, niet aan de vak
ken. De leerlingen die mee
deden aan onze proef waren
zonder uitzondering enthou
siast en hun ouders aange
naam verrast. Op die manier
fietsen kinderen met plezier
de techniek in".
De leerlingen vonden het in
derdaad leuk om de robot
„Elamy" te laten lopen en
raten, te leren werken met
eletekst en zelf video-opna
men te maken. „Ik vind het
nou hartstikke leuk, maar ik
zou wel weer een keer met
de camera willen spelen en
met de sintersijser. Het is
heel jammer dat het voorbij
is. Ik zou ook een computer
willen hebben, maar ja...",
schreef één van hen achteraf.
Het zou best een meisje ge
weest kunnen zijn, want die
bleken al even geïnteres
seerd als de jongens.
Door de robot Elamy te laten lopen en praten, leerden de kinde
ren de basisprincipes van programmeren.
zegt dat de burgers ver
trouwd moeten worden ge
maakt met informatie-tech
nologie en dat er „menselijk
kapitaal" moet worden opge
bouwd in het onderwijs. Om
dat te verwezenlijken hoeft
alleen het BSO-materiaal
maar aangeschaft te worden
en wat geld op tafel te ko
men. „Een leerling op de ba
sisschool kost de staat zesdui
zend gulden per jaar, ons
Kapitaal
Om het minister Deetman
makkelijk te maken houdt
Wintzen- hem zijn eigen „in-
formatica-stimuleringsplan"
voor, waarin de bewindsman
programma kost 258 gulden
per leerling, voor tien lessen.
Wat kost het om een werklo
ze om te scholen in de infor
matica? Zes- tot negendui
zend gulden. Tel uit je winst.
Je leert kinderen lezen en
schrijven om te voorkomen
dat het geen analfabeten
worden, laten we nu 258 gul
den aan hen besteden om ze
te bewaren voor technolo
gisch analfabetisme. Het gaat
echt om een basisvereiste. Dit
moet er komen. Liefst met
ingang van september. Ja
daar lach je om, maar het
kan. Het boekje is klaar, er
kunnen lokalen worden in
gericht bij pedagogische aca
demies, wat wil je nog meer?
Natuurlijk kan het. Goed, ik
weet dat het er wel niet zo
snel van zal komen, maar
een jaar later dan, dat moet
lukken. Dan kan mijn doch
ter van negen nog net mee
draaien".
STEVO AKKERMAN
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG De Tabakswet, waarover vandaag ver
der is gedebatteerd, is in feite een raamwet: een „lege"
wet die voornamelijk de voorwaarden schept om zono
dig in te kunnen grijpen.
Alleen waar het de rookverboden in openbare en overheidsge
bouwen betreft, wordt al een wettelijke grondslag geboden.
Overheden en instanties wordt opgedragen maatregelen te tref
fen met betrekking tot het roken in openbare ruimten, zoals
wachtkamers, wijkcentra en sportkantines. Van de gemeenten
wordt verwacht dat zij het voorbeeld geven met het opstellen
van „huisregels" voor de door hun beheerde instellingen.
Waar het de reclame en de verkooppunten betreft, wordt het
initiatie aan het bedrijfsleven overgelaten om zich op deze ter
reinen te matigen. Gebeurt dat niet of onvoldoende, dan zullen
bij algemene maatregel van bestuur alsnog beperkingen worden
gesteld aan de reclame voor tabaksproducten en de aanduidin
gen op de verpakking.
LEIDEN Prof. dr. J.H. Oort (87) is de Japanse Kyotoprijs
1987 voor Basiswetenschappen toegekend. De sterrenkundige
krijgt de prijs van 45 miljoen yen (600.000 gulden) voor zijn lang
durige bijdragen aan de astronomie en astrofysica, in het bijzon
der voor zijn verklaring van de structuur en de dynamica van
het Melkwegstelsel. Prof. Oort was van 1945 tot 1970 hoogleraar
sterrenkunde aan de Leidse universiteit en directeur van de
sterrenwacht in Leiden. De Kyotoprijs die in 1985 is ingesteld,
wordt toegekend aan mensen die belangrijk hebben bijgedragen
aan de ontwikkeling van de menswetenschappen en de bescha
ving van de mensheid. De prijs wordt prof. Oort op 10 november
in Kyoto uitgereikt.
Noodwater-
leiding
Het korps Mobie
le Colonnes oe
fent deze week in
de buurt van Le
lystad. Een van
de oefeningen
bestaat uit het
leggen van een
nooddrinkwater-
leiding. Over vele
honderden me
ters moeten bui
zen aaneenge-
koppeld worden.
FOTO: ANP
1 ah onze parlementaire re-
i ctie)
i EN HAAG De Stich-
;ng Nationale Sporttotali-
tor (SNS) en de Algeme-
i Loterij Nederland
1LN) hebben hun krach-
n gebundeld in een spe-
ale stichting voor de or-
misatie van een instant-
'iterij. Het kabinet heeft
i og geen toestemming ge-
iven voor een dergelijke
terij, waarbij de koper
het lot direkt weet of
ij een prijs heeft gewon
en na het wegkrassen
I an een deklaagje.
e PvdA heeft in een motie,
i wordt gesteund door CDA
VVD, gevraagd om het toe-
aan van een instant-loterij,
aarvoor de Wet op de Kans-
elen moet worden aange-
j. SNS en ALN hopen dat
irlL het kabinet eenmaal zijn
MEI stemming heeft gegeven, zij
tor de bundeling van krach-
sn meer kans maken op de
ganisatie, waarin ook de
aatsloterij is geïnteresseerd.
\5 aLn willen dan wel
waarborg hebben dat de op-
cngsten van He loterij voor
procent naar de sport gaan
voor 35 procent naar cul-
ir, maatschappelijk werk en
„«h D'ksgezondheid. SNS en ALN
„J j enken aan loten van een gul-
LEIDEN „Toen waren
ze er ineens". Dat is de ti
tel van een voorlichtings
project over potenram
men, samengesteld door
het COC, de vereniging
tot integratie van homo
seksualiteit. Het project
heeft tot doel om „man
nen te laten ervaren wat
voor hen de beste houdiijg
is als ze met potenrammen
te maken krijgen", aldus
samensteller Jan Nieu-
wenhuis. Het voorlich
tingsproject, bestaande uit
een video, enkele brochu
res en cursussen, werd
gisteravond gepresenteerd
in het pand van de Leidse
Werkgroep Homoseksua
liteit (LWH) aan de Lan-
gegracht.
Nieuwenhuis, algemeen coör
dinator van de LWH, zegt er
nadrukkelijk voor te willen
waken om mannen voor te
schrijven wat ze moeten doen
als ze het slachtoffer zijn van
potenrammerij, het in elkaar
slaan van mannen omdat ze
homoseksueel zijn. „Het gaat
erom dat mannen zich bewust
worden van wat voor hen de
meest weerbare houding is. En
die is voor iedereen verschil
lend. De een wil zich verwe
ren, de ander niet", aldus
Nieuwenhuis.
Volgens Nieuwenhuis is tij
dens de samenstelling van het
project zijn houding ten op
zichte van potenrammen ver
anderd. „Toen ik me twee jaar
geleden bij het COC meldde
met het idee voor het project,
vond ik net als veel anderen
dat mannen aangifte moesten
doen bij de politie en aan zelf
verdediging moesten doen. In
middels ben ik erachter dat ie
dereen zelf zijn gedrag ten op
zichte van potenrammen moet
bepalen. Slachtoffers moeten
zelf beslissen wat ze na poten
rammen doen".
De video in het project bestaat
uit twee onderdelen: een inter
view met een homoseksueel
die enkele jaren gejeden het
slachtoffer werd van poten
rammen en fragmenten van
de zogenaamde weerbaarheid
strainingen. Daarin kunnen de
deelnemers door middel van
rollenspellen bepalen wat voor
hen de beste houding is als ze
te maken krijgen met poten
rammen. „Ik heb in de video
ook niet een duidelijke opvat
ting willen leggen. Ik ben het
ook niet altijd eens met wat
het slachtoffer verteld. Ik zou
het mijn vrienden wél kwalijk
nemen als ze er vandoor zou
den gaan. Maar anderen zullen
het misschien herkennen. De
video moet mannen inspireren
om bezig te zijn met hun hou
ding ten opzichte van poten
rammen. De training kan ze
inzicht geven in wat voor hen
de beste houding is", aldus
Nieuwenhuis.
Nieuwenhuis heeft zich in het
voorlichtingspakket ook niet
op een specifieke groep willen
richten. „Het gaat niet alleen
om homoseksuelen, maar ook
om heteroseksuele mannen die
er vrouwelijk uitzien. En het
potenrammen gebeurt ook niet
louter en alleen op de ontmoe
tingsplaatsen voor homosek
suelen".
Het voorlichtingspakket, fi
nancieel gesteund door onder
meer het ministerie van wel
zijn, volksgezondheid en cul
tuur en het Koningin Juliana-
fonds, zal worden gedistri
bueerd onder de COC-afdelin-
gen. Er zullen cursussen wor
den opgezet voor mannen die
de weerbaarheidstrainingen
willen geven. De training zal
ook in aangepaste vorm gege
ven worden aan onder meer
hulpverleners en politie.
(NOLLEN
ktoch wet ICMAD
oie oóbfi
DEN HAAG In samen
werking met de Radio
Controle Dienst heeft de
Haagse politie gisteren tus
sen half elf en kwart voor
elf 's morgens drie illegale
radiozenders uit de lucht
gehaald. Ook ditmaal ging
het, zoals wel vaker, om
Radio Centraal op de
Hoefkade, Radio Rand
stad, waarvan de appara
tuur in een schuurtje in de
Stellenboschstraat stond,
en Radio Stad die uitzond
vanuit de Alberdingk
Thijmstraat De appara
tuur is in beslag genomen.
LEIDEN/DEN HAAG
„Jullie hadden je niet ge
maskerd. Iedereen wist
wie jullie waren. Dom na
tuurlijk". Dit zei recht
bankpresident mr. P.
Kalbfleisch gisteren tegen
de twee Leidenaars, 37 en
24 jaar oud, die op 23
maart een gewapende
overval pleegden op het
casino De Leydse Club
aan de Steenstraat. „In
derdaad, dom", gaf de
oudste van de twee toe.
Hij hoorde een straf van
drie jaar eisen. Zijn 24-ja-
rige kompaan en stiefzoon
moet, als het aan officier
van justitie mevrouw I.
Klopper ligt, twee jaar zit
ten.
De oudste overvaller is goed
bekend in het casino en ook de
24-jarige Leidenaar is er geen
onbekende. Het idee voor de
overval was van de 37-jarige,
hij kreeg het na het nuttigen
van ruim 30 glazen bier en 15
glazen whisky, 's Nachts om
half twee belde hij zijn stief
zoon en samen gingen ze op
pad. Stiefvader was in het be
zit van een pistool, hij had het
destijds aangeschaft omdat hij
zich bedreigd voelde. De man
was werkzaam als uitsmijter in
een bar.
In het casino trok hij het pis
tool en riep: „Dit is een over
val". Daarop schoot hij in het
plafond en beval hij de onge
veer 16 aanwezigen op de
grond te gaan liggen. Iedereen
moest zijn zakken legen. „Als
ik bij fouillering nog wat aan
tref, dan schiet ik een kogel
door je kop", zou de 37-jarige
hebben gezegd. En: „blijven
liggen anders schiet ik je ka
pot". Terwijl hij de aanwezi
gen onder schot hield, raapte
zijn stiefzoon, geholpen door
de bedrijfsleider van het casi
no, sieraden en geld van de
vloer op. Ook werd het geld
van het casino meegenomen.
De waarde van de buit zou
zo'n 45.000 gulden bedragen.
Volgens gedupeerden werd
onder meer een horloge van
ruim 20.000 gulden meegeno
men en een envelope met
23.000 gulden.
Domme
De 24-jarige Leidenaar hield
zich gisteren van de domme.
Hij zag pas in het casino dat
zijn stiefvader een overval
wilde plegen, zo zei hij tegen
rechter Kalbfleisch. Toen net
eenmaal zover was, kon hij
zijn metgezel niet in de steek
laten. Volgens hem was er
niets afgesproken. „Zit hier
niet de vermoorde onschuld te
spelen", riep de rechter geër-
ferd toen de man bleef ont-
ennen. De stiefvader was
veel openhartiger, hij gaf toe
dat het zijn idee was de over
val te plegen. „Dat pistool had
ik bij me om een beetje aan
dacht te krijgen. Anders wa
ren ze misschien gewoon door
gegaan met spelen", legde hij
uit. De man. die sinds zijn
21ste alcoholist is en voor zijn
daden verminderd toereke
ningsvatbaar wordt geacht, be
toogde dat hij zou zijn wegge
lopen als iemand van de aan
wezigen zich zou hebben ver
zet. En dat iedereen gehoor
zaam zijn zakken had geleegd,
nee, dat had voor hem echt
niet gehoeven. Hij ontkende
dat hij had gedreigd te schie
ten.
De twee, die al eerder zijn ver
oordeeld voor diefstallen, wa
ren het over één ding wel roe
rend eens: de waarde van de
buit. Volgens het tweetal en
hun advocaten is er in totaal
13.000 gulden buitgemaakt. De
sieraden werden voor 600 gul
den verkocht Aanwezigen
zouden hebben gelogen over
wat zou zijn gestolen. Stiefva
der en -zoon zeiden gisteren
van een kostbaar horloge niets
te weten en ook de envelope
met 23.000 zou een verzinsel
zijn geweest. De advocaten
wezen diverse getuigen als
„uiterst onbetrouwbaar" van
de hand. De officier van justi
tie gaf toe dat er minder is
buitgemaakt, dan oorspronke
lijk werd aangenomen. Het
geld, dat wèl werd meegeno
men, is door de twee groten
deels aan drank en vrouwen
opgemaakt. Toen ze door de
politie werde aangehouden,
was er nog maar weinig over.
Verzet
Mevrouw Klopper zei dat ze
nog steeds niet goed begreep
waarom de twee ongemaskerd
een casino hadden overvallen,
terwijl ze er goed bekend wa
ren. „Toen ik het zag, dacht ik,
dat is stom", aldus de officier.
Zij geloofde niet dat de man
was weggelopen als iemand
niet had gehoorzaamd. „Ik
moet er niet aan denken wat
er zou zijn gebeurd als iemand
zich zou hebben verzet. Het
zou zeker uit de hand zijn ge
lopen". Gezien de ernst van
het misdrijf, eiste zij onvoor
waardelijke straffen.
Uitspraak over veertien da
gen.
DEN HAAG Gezinnen met kinderen
die moeten rondkomen van een mini-
mum-inkomen hebben ook dit jaar weer
recht op een eenmalige uitkering. Het
betreft de zogenaamde meerjarige echte
minima die ook in 1985 zo'n uitkering
ontvingen of daarvoor in aanmerking
kwamen.
Staatssecretaris De Graaf (Sociale Zaken en
Werkgelegenheid) raamt het aantal mensen dat
er dit jaar voor in aanmerking komt op 165.000.
Vorig jaar ontvingen 440.000 mensen de uitke
ring. De bedragen die worden uitgekeerd zul
len lager zijn wegens de gunstige koopkracht
ontwikkeling. Met de regeling is naar schatting
75 miljoen gulden gemoeid. De groepen binnen
deze minima die geen koopkrachtverlies of ver
lies van minder dan honderd gulden ondervin
den, komen niet voor de uitkering in aanmer
king. De precieze koopkrachtontwikkeling in
1987 is nog onduidelijk, maar De Graaf ver
wacht dat alleenstaanden geen recht zullen
hebben op de uitkering.
BIJ DEZE KRANT
INFORMATIE OVER
FILMS, MUZIEK. THEATER,
RECREATIE, EXPOSITIES EN
EEN COMPLETE AGENDA
