Kritisch onderzoek naar het paranormale op de helling Troonrede kan best in eenvoudig Nederlands «L IEUWO ■-.-Tl Kamer: gebitscontrole in fonds handhaven PARA-PSYCHOLOGISCH LAB VALT IN ZWART GAT Kamer somber over groei deeltijdbanen AGD NNENLAND CeidóaQowumt a Offshore vervuilt Noordzee nog steeds iteenkamp 3oemt cheidende S enatoren 11 N VANDAAG C\ IN HET Een ANWB-lid kan ook in de problemen raken, maarstaatermet de Internationale Reis-en Kredietbrief nooit alleen voor. DINSDAG 23 JUNI 1987 PAGINA 3 otterdam zonder olden-Tencasino's In de verdam Er ziin sinds gis- en geen illegale Golden-Tenca- ó's meer in Rotterdam. De poli- aan -s middags bij een inval lijke oven Coolsingel-casino, waarbii vier )kl aan in id en mvl01 Jewerkers van het gokhuis rden aangehouden. De eige- de 52-jarige P. J. uit Naadd- heeft beloofd zich voor ver- or te melden. De president van Rotterdamse rechtbank bepaal- onlangs in een kort geding dat openbaar ministerie op zijn jgt mag vermoeden dat bij het jen van Golden Ten sprake is overtreding van de Wet op de sspelen en op grond daarvan teiiJ«°Ptreden' 17 Meeste Italianen willen terug naar vaderland ZWOLLE Tachtig procent van de in Neder land wonende Italianen wil terug naar Italië. Deze wens kan om financiële of sociale rede nen echter meestal niet in vervulling gaan. Op de studiedag „Situatie van de Italiaanse immi granten in Nederland" die gisteren werd ge houden had in Zwolle, werd gepleit voor een soepele remigratieregeling die het Italianen mogelijk maakt naaf hun eigen land terug te keren. Gesteld werd dat Italianen eigenlijk tus sen wal en schip vallen, omdat de remigratiere geling niet voor hen geldt. Die regeling zou na melijk in strijd zijn met het EG-verdrag. An derzijds kunnen ze vaak ook niet volledig van de in ons land geldende voorzieningen profite ren, aangezien ze toch als buitenlander worden beschouwd. In Nederland wonen ongeveer 20.000 Italianen. Consumentenbond wil licht brengen in grote verschillen autopremies DEN HAAG De Consumentenbond wil vanaf begin vol gend jaar als nieuwste service-verlening mensen persoonlijk (maar alleen op verzoek) gaan adviseren bij het afsluiten van autoverzekeringen. De bond heeft daartoe besloten om dat de grote verschillen in premies en voorwaarden tussen de diverse verzekeraars sinds 1 juni te ingewikkeld en te onoverzichtelijk zijn geworden om nog goed in een tabel weer te kunnen geven. Onlangs adviseerde de Contactcom missie Motorrijtuigenverzekeringen de premies met 7,5 pro cent te verhogen. Een aantal verzekeringsmaatschappijen heeft de premies met wel tien tot twintig procent verhoogd (bij goedkope verzekeraars is dat minder erg dan het lijkt), vele volgden het advies van 7,5 procent en weinige verlaag den hun premies. Ook het eigen risico en het bonus-malus- systeem is door een ieder op eigen wijze aangepast (bij de meeste verzekeraars wordt ook aangifte van diefstal uit en vandalisme aan de auto „bestraft" met afbouw van de kor ting) en sommige maatschappijen hebben de acceptatienor men voor bijvoorbeeld jongeren verzwaard en voor vrou wen minder voordelig gemaakt DEN HAAG De offshore-industrie gaat door met het lozen van olie in de Noordzee. Tussen februari 1986 en mei 1987 is geen en kele verbetering opgetreden. Minister Smit- Kroes (Verkeer en Waterstaat) heeft dit de Tweede Kamer in een brief laten weten. Vol gens de minister doen de problemen zich vooral voor op het Britse, Noorse en Deense deel van de Noordzee. Dit is gebleken uit ver kenningsvluchten van Rijkswaterstaat over de Noordzee. Jaarlijks zou er ongeveer 35.000 ku bieke meter olie in het Noordzeewater terecht komen. Smit-Kroes zegt de gegevens van Rijkswaterstaat met de regeringen van de drie landen te willen bespreken om zo te komen tot een blijvende verbetering van de toestand. De vervuiling van de Noordzee door de Ne derlandse offshore-industrie is minimaal. iden, EN HAAG De 25 ver- ekkende Eerste-Kamer- rten den hebben te zamen temp !6 kameijaren achter de in ig. Dat rekende voorzit- in B »r Steenkamp gisteren de maat voor bij het af- ;heid van de 25. roemde de „waardevolle lega's" voor hun grote ver ensten voor de Eerste Ka- ot zi er> voor parlementaire e n mocratie en voor de eigen rade En speciaal woord van dank aden de vertrekkende fractie- oorzitters Vermeer (PvdA), jutendijk (VVD), IJmkers wat PN) en Vogt (PSP) en de JUr et in de senaat terugkerende rden re^ase burgemeester Feij, die ellaj ln plaats in de Eerste Kamer nest afstaan aan de met Dorkeurstemmen gekozen inig >evrouw L. Vonhoff-Luijen- ,tuui ijk uit Groningen. otj teenkamp zei het vertrek van |j.a èij als „een grote schok" te ebben ervaren. Tot de ver- ekkende VVD'er Zoutendijk af hij als troostwoord mee dat zon et „terug van weggeweest" en ik in de politiek wel voor- gter )mt- iden amens de vertrekkenden irak Vermeer als oudste van oeg en een kort slotwoord. „We illen de Kampr missen", zo isse elde hij. Bukman verhoogt jj I ontwikkelingshulp latijns-Amerika DEN HAAG Minister foor ontwikkelingssamen- io rerking Bukman gaat 5 neer ontwikkelingshulp jj [even aan de Middename- 2 ikaanse staten Costa Rica, 3 luatamala, Honduras, Ni- 1 caragua en El Salvador. 7 Ook wil de bewindsman vier 9 Indes-landen Bolivia, Co- 2 ómbia, Ecuador en Peru 3 neer gaan steunen. Hij schrijft s it in twee notities die hij gis- éren aan de Tweede Kamer 1 1 leeft gezonden. n zijn beleid voor ontwikke- s ingssamenwerking hanteert o hikman naast het armoede- 5 riterium ook het criterium 3 ivoor steun aan jonge democra- (heen. De in gang gezette jonge z kmocratieën behoeven in de risie van Bukman zowel poli- ■o tieke als economische steun, 2 omdat „de weg terug snel kan worden bewandeld". Uit bevindingen van een amb- eliike commissie bleek dat de töddenamerikaanse landen ihet meest gediend zijn met lulpprogramma's van een re- ponaal karakter gericht op andbouwhervormingen, ver ia sterking van de landbouwpro- w duktie, het midden- en klein bedrijf en de eerste-lijns ge- ondheidszorg. In de begroting trekt de bewindsman daarvoor in 1988 40 miljoen gulden uit, dat in het meerjarenplan kan uitgroeien naar 47,5 miljoen in 1989 en 55 miljoen in 1990. Deze bedragen kunnen wor gden aangevuld met steun in het kader van sectorprogram- ma's, waardoor de totale hulp kan uitgroeien tot een bedrag van 90 miljoen tot 100 miljoen gulden per jaar. l.WGok de vier Andes-landen kampen sinds de jaren tachtig met een economische terug- 3 S gang, die de zwakste groepen het zwaarst treffen. Voor de deze landen trekt Bukman ■oor 1988 op de begroting een «drag uit van 35 miljoen gul len, oplopend in het meerja renplan tot 52,5 miljoen in 1989 en 70 miljoen in 1990. Sa men met sectorprogramma's ijtan de totale hum voor deze iden tot meer dan 100 mil- oen gulden oplopen. UTRECHT Als dr. ir- S. A. Schouten ergens een hekel aan heeft, is het wel aan interviews. En nog vervelender vindt hij het op de foto te moeten. „Dat heb ik al tijd geweigerd", zegt hij. „Maar nu onze afdeling opgeheven dreigt te wor den moet het maar". Schouten neemt zijn toe vlucht tot dergelijke wanhoopsdaden omdat zijn laatste dagen als hoofddocent aan het para-psychologisch labo ratorium van de Rijksu niversiteit in Utrecht zo goed als zeker zijn ge teld. Donderdag beslist de faculteitsraad over een bezuinigingsplan waarin voor het lab geen plaats meer is. Buitenge woon jammer, vindt Schouten. „Er moet toch iemand zijn die de zaak nuchter analyseert, want er wordt veel paranor male onzin verkocht". De enorme populariteit die paragnosten, paranormale ge nezers en andere tovenaars bij een groot publiek genie ten, vindt zijn weerslag niet op de universiteit. Niet alleen halen vele wetenschappers hun neus op voor lepelbui- gers en toekomstvoorspellers, ook de wetenschappelijke be studering van het paranor male gaat op de helling. De enige universiteit in Neder land (en één van de weinige in de wereld) die zich daar mee bezig houdt, is van plan te stoppen. Niet omdat er iets aan het onderzoek schort, maar omdat het geld op is. Drs. E. Czyzewski, die voor de Utrechtse universiteit werkt aan een organisatie plan: „De faculteit sociale wetenschappen, waar deze afdeling onder valt, moet van minister Deetman 1,6 miljoen gulden inleveren en wegens geldgebrek van de universi teit nog eens hetzelfde be drag. Bovendien zijn we be zig met een reorganisatie die Hoofddocent dr. ir. S. A. Schouten weet donderdag zeker of de laatste dagen van het para psychologisch laboratorium van de Rijksuniversiteit in Utrecht geteld zijn. FOTO: 't STICHT ons ook ettelijke miljoenen kost. Dat betekent dat we niet meer de kaasschaaf-me thode kunnen hanteren door her en der te bezuinigen. We moeten hele afdelingen op heffen, het is niet anders". Daarmee maakt de universi teit een einde aan een tradi tie die teruggrijpt op de be roemde professor Tenhaeff, die in 1953 benoemd werd tot bijzonder hoogleraar para psychologie in Utrecht. Hans Attevelt, onderzoeker aan het laboratorium: „Het colle ge van bestuur vond het on derzoek zo belangrijk dat het er op eigen initiatief een af deling voor in het leven riep. Tot 1982 viel die rechtstreeks onder het bestuur, maar daarna werden we onderge bracht bij de sociale weten schappen. En nu we daar am per zitten worden we ge schrapt, op oneigenlijke gronden". Argument Ook Schouten vindt dat geld gebrek niet de reden kan zijn voor het opheffen van zijn afdeling. „Er moet een argu- ment zijn waarom wij meer moeten bezuinigen dan ande ren, maar in de plannen van het faculteitsbestuur is dat nergens te vinden. Ja, men zegt dat onze groep te klein is om een hoogleraar aan te verbinden, maar dat klopt niet. We hebben gemiddeld net zoveel medewerkers als de andere secties. En men verwijt ons niet te passen bij de rest, niet te kunnen inte greren. We zijn inderdaad uniek, maar dat is toch geen reden om het laboratorium weg te gooien?" Wel enigszins, zegt Czyzews ki. „De club is echt te klein voor een hoogleraar. Het is niet waar dat ze aan het ge middelde voldoen, daar zit ten ze twee man onder. En de groep zegt zelf niet zonder hoogleraar te kunnen func tioneren, tja, dan blijft er maar weinig over. Want inte gratie is ook niet mogelijk. De pijnlijke conclusie is dat de club, ondanks alle waar dering die er voor is, niet door kan gaan". Volgens At tevelt levert dat niet meer dan anderhalve ton op, maar Czyzewski moet lachen om die schatting. „Was het maar waar, dan lag de zaak wel anders. Nee, het gaat om vier ton, minimaal". Dat is dan de prijs die de uni versiteit betaalt voor het ge mis aan „nuchter onder zoek", zoals Schouten het noemt. „Het paranormale is een niet onaanzienlijk maat schappelijk verschijnsel. Veel mensen hebben vreemde er varingen en willen daar dui delijkheid over hebben. Voor ons is de hoofdvraag: kunnen we die ervaringen verklaren of is er sprake van een para normaal proces? Vaak is er niets paranormaals aan. Er wordt veel onzin verkocht. Zo'n programma als Het Zwarte Gat van Veronica ne men we absoluut niet serieus. Maar het brengt mensen wel in problemen. Wij proberen als vraagbaak te functione ren, de zin van de onzin te onderscheiden. In elk geval hebben we vastgesteld dat er een aantal misvattingen leeft. Bijvoorbeeld dat de één de ander paranormaal zou kun nen beïnvloeden en zelfs zou kunnen dwingen tot bepaald gedrag. Dat kan echt niet". Geloof Een ander voorbeeld van on zin vormen volgens Schouten de waarzeggende uitspraken van paragnosten over perso nen in de trant van: „U hebt iets met Indië te maken". „Ik noem dat de wet van Schou ten: een paragnost is net zo paranormaal als zijn cliënt hem toelaat. Je ziet dat ie mand die geloof aan een paragnost hecht, vaak zijn best doet om aanknopings punten te vinden, net zolang tot de paragnost gelijk heeft. We hebben honderden paragnosten uitspraken laten doen over personen en voor werpen, en voor negentig procent waren die verklaar baar. Vaak zijn die uitspra ken gebaseerd op mensen kennis en informatie die de cliënt zelf verschaft Tijdens het congres Paravisie zag je dat heel duidelijk. De ene klant zei niets, gaf geen en kele informatie, en er klopte dan ook niets van de opmer kingen van de paragnost. De tweede klant praatte maar door, en ja hoor, hij herkende alles wat de paragnost be weerde". Dergelijke kritische noten kraakt het laboratorium wel vaker en het is dan ook niet onwaarschijnlijk dat er een zucht van verlichting opgaat in paranormaal Nederland als de Utrechtse universiteit zijn plannen doorzet Schou ten: „Er is een Chinees spreekwoord dat luidt: als je op het midden van de weg loopt, kun je van twee kan ten aangereden worden. De mensen die er in geloven vinden ons te cynisch, de we tenschappers verwijten ons dat we het paranormale te serieus nemen". STEVO AKKERMAN Staatssecretaris D. Dees van volksgezondheid. Indiaanse zoekt steun in Nederland AMSTERDAM De 71-jarige Indiaanse vrouw Roberta Black- gebied rond Big zona te verlaten. In dit gebied wonen enige honderden families. Roberta Blackgoat en haar verwanten zijn vastbesloten nooit van deze gronden weg te trekken. Bij wet is bepaald, dat deze Indianen hun grond moeten verlaten. De officiële reden is, dat anders een stammenoorlog met de naburige Hopi-indianen onaf wendbaar is. De Hopi's zouden ook recht hebben op het gebied. Blackgoat en haar mensen geloven echter, dat het de autoritei ten te doen is om steen kool-voorraden. IK SNftp V6L VftfiROtf, HEM WINÜ- Y N06Ma/. 8TMerMIHSlEA/CmjeJ „ONZE TAAL" VERWIJT AMBTENAREN LUIHEID: DEN HAAG Het slechte taalgebruik in de Troonre de is voor veel mensen al jaren een bron van ergernis. Bij het Genootschap Onze Taal is die ergernis zo hoog opgelopen dat de vereniging dit jaar heeft aangeboden de tekst te herschrijven. Volgens J.G. Smit, secretaris van het genootschap, is het slechte taalgebruik in de Troonrede te wijten aan luiheid van de ambtenaren. „De ambtelijke taal van de Troonrede is voor het volk vaak nauwelijks te begrijpen. Aangezien de Troonrede juist voor het Nederlandse volk wordt uitgegeven, moet iedereen er ook kennis van kunnen nemen. Wij zijn van mening dat de Troonrede best in eenvoudig Nederlands opgesteld kan worden; wij willen daar graag bij helpen". De tekst van de Troonrede wordt niet alleen gekenmerkt door ambtelijke taal, maar ook door veel voorkomende taalfouten. Smit: „De tekst is altijd onnodig onduidelijk. Sommige zinscon structies en redeneringen kloppen gewoon niet. Er is ook vaak sprake van verkeerde woord keus of te lange zinnen. Dat de j opbouw slecht is komt voorna melijk doordat de tekst is sa mengesteld door meerdere mensen. Elk departement le vert zijn eigen stuk van de Troonrede, zodat op sommige plaatsen veel informatie met weinig woorden wordt meege deeld en op andere plaatsen te grote gedachtensprongen wor den gemaakt". Voorbeelden Koningin Beatrix leest de troonrede, die volgens het Ge nootschap Onze Taal vol staat met onbegrijpelijke zinnen. De uitgebreide analyse van de Troonrede van 1985 die vorig jaar september in het maand blad „Onze Taal" is versche nen, geeft een opsomming van alle fouten en onduidelijkhe den. „Specifieke problemen" en „concrete voorstellen" zijn veelgebruikte ambtelijke kre- FOTO: ANP ten die echter zeer weinig of niets zeggen. Veel fout geformuleerde zinnen beginnen met het woord „naast". De zin: „Naast volledige inflatiecorrectie is er nog geen ruimte voor belastingverlaging" suggereert dat er geen ruimte is voor inflatiecorrectie, wat echter niet de bedoeling is. Erg onduidelijk en slordig geformuleerd is de volgende zin: „De regering zal ook meer aandacht geven aan het vraagstuk dat de burger door het totaal aan belastingen, premies en subsidies soms vrijwel niets overhoudt van een extra gulden". Hieruit zou men kunnen afleiden dat er door subsidies niets overblijft van extra verdiende guldens. De bedoeling is ongetwijfeld dat er van inkomensverhogingen vrijwel niets overblijft door verhoging van belasting en premies en verlaging van subsidies. Eén van de meest voorkomende fouten is een verkeerde woordkeus: „..ter wijl het niveau van de uitkeringen .bedreigd zou worden docir verdere uitholling". Het niveau kan worden verlaagd, maar niet worden uitgehold. Het uitkeringsstelsel kan worden uitgehold: Adviezen Vooral sinds de oprichting van de eigen taaladviesdienst is het Genootschap Onze Taal meer naar buiten gaan treden. „Vanuit de overheid en het bedrijfsleven wordt er steeds meer een be roep gedaan op onze adviesdienst of iets wel of niet goed Neder lands is. Het publiek vraagt heel duidelijk om een zwart-wit op stelling: is het goed of is het fout? Wij vinden dus ook dat wij het recht hebben onze hulp aan te bieden aan het kabinet om de tekst van de Troonrede op een goed verzorgd peil te brengen", aldus Smit Hij is van mening dat het bevorderen van een goed gebruik van het Nederlands nu nog harder nodig is dan ooit. „Het taalge bruik moet nodig verbeterd worden, te beginnen bij het onder wijs. Gelukkig wordt er in het bedrijfsleven al wat aandacht aan geschonken. In sommige bedrijven worden speciale cursussen gegeven voor het binnen het bedrijf gebruikte vakjargon. Dat zou bij de overheid ook veel meer moeten gebeuren". JEANNETTE VOORBIJ (Vervolg van de voorpagina) DEN HAAG Vrijwel unaniem uitte de Kamer gisteren kritiek op de voorgestelde bezuinigings maatregel om de tand heelkundige hulp voor volwassenen uit het zie kenfondspakket te halen. In een motie stelden CDA en WD voor, de kosten van periodieke gebitscon trole nog wèl door het zie kenfonds te laten vergoe den. Een eenvoudige behandeling als het verwijderen van tand steen zou eveneens onder de fondsverzekering moeten blij ven vallen. Echte reparaties aan het gebit dienen echter via een verplicht af te sluiten aan vullende verzekering te wor den betaald. Ook deze motie zal vrijdag in het kabinet wor den besproken. Alle oppositiepartijen verwier- Een het kabinetsplan om zie- enfondsverzekerden een ei- gen bijdrage van ƒ25 te laten etalen voor bezoek aan een specialist. CDA en VVD gin gen ermee akkoord, maar stel den wel de voorwaarde dat dit „verwijsgeeltje" niet meer mag worden geïnd als iemand voor de vierde of vijfde keer bin nen een jaar door de huisarts naar een specialist wordt door verwezen. Ook voor „herha- lingskaarten" (die door de spe cialist worden uitgegeven) mag geen ƒ25 per keer wor den gevraagd. Het CDA en de oppositie dron gen er sterk bij Dees op aan, de verlaging van de specialis teninkomens door te zetten. Alle specialisten tezamen moe ten over de laatste twee jaar nog 150 miljoen inleveren. PvdA, PPR en PSP gaven in een motie te kennen dat dit bedrag zo spoedig mogelijk dient te worden binnenge haald. Het CDA sloot zich Dij dit ruggesteuntje voor de staatssecretaris aan. Het verminderen van het aan tal ziekenhuisbedden met 12.000 in de komende drie jaar (waardoor hele of halve zie kenhuizen dicht moeten) kon in principe de goedkeuring van de Kamer wegdragen, hoewel velen zich afvroegen of een dergelijke operatie bin nen zo korte tijd wel haalbaar is. Eveneens twijfelde de Ka mer aan de haalbaarheid van het plan om tot en met 1990 ruim een half miljard te bespa ren op het geneesmiddelenver- bruik. In oktober discussieert de Kamer verder over de be zuinigingen en veranderingen in de gezondheidszorg. ADVERTENTIE I Met de Internationale Ros- en Kredietbnef (IRK) gaat u met een gerust hart op ros. Want mqcht er onverhoopt iets misgaan, dan kunt u altijd rekenen op jundische hulp. Sutohulp. medische hulp en nog meer hulp. De IRK geeft u direct I al bij de start een belangnjke zekerhod mee mocht u onderweg I in het buitenland in de problemen I raken, dan staat u er met de IRK I nooit alleen voor. Met 7 steun- I punten in het buitenland (met I Nederlands sprekend personeel) I zorgt de ANWB-Alarmcentrale voor hulp als dat nodig mocht zijn. I dag en nacht het hele par dood HaaluwlRKbiideANWB.de I Rabobank of de Grenswissel- I kantoren of bef 070-141420. IRK alle hulp I in één vertrouwde I hand. aN DEN HAAG De Tweede Kamer heeft er niet veel vertrouwen in dat het kabinet erin slaagt het aantal deeltijdbanen tot 1990 met 50-duizend extra te ver meerderen. Het grootste deel daarvan moet tot stand komen bij de overheid zelf en in de gesubsidieerde sec tor. Juist op deze gebieden wordt door bezuinigingen het aantal banen verminderd. Het kabinet ziet deeltijdwerk als een belangrijk middel om het aantal werklozen de komende jaren terug te brengen tot een half miljoen. Het aantal deeltijdbanen zou in totaal met 345-dui- zend moeten toenemen. Het kabinet vertrouwt erop dat 295-dui- zend van zulke banen tot stand komen in het overleg tussen werkgevers en werknemers. De rest moet door extra maatrege len worden bereikt De twijfel van de Kamer daarover kwam gisteren tot uitdruk king tijdens een debat over de Nota Deeltijdarbeid van het kabi net. Woordvoerders van de verschillende partijen wezen op de afslankingsplannen en de geringe inspanning van het kabinet om het aantal deeltijdbanen te laten groeien. Daarbij werd ge wezen op de afwachtende houding die het kabinet inneemt als het gaat om wettelijke maatregelen die deeltijdwerkers gelijke rechten geven als mensen met een volle baan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 3