Kritisch onderzoek naar het
paranormale op de helling
Troonrede
kan best in
eenvoudig
Nederlands
«L
IEUWO
■-.-Tl
Kamer: gebitscontrole in fonds handhaven
PARA-PSYCHOLOGISCH LAB VALT IN ZWART GAT
Kamer somber over
groei deeltijdbanen
AGD NNENLAND
CeidóaQowumt
a
Offshore vervuilt
Noordzee nog steeds
iteenkamp
3oemt
cheidende
S enatoren
11
N VANDAAG C\
IN HET
Een ANWB-lid kan ook in de
problemen raken, maarstaatermet de
Internationale Reis-en Kredietbrief
nooit alleen voor.
DINSDAG 23 JUNI 1987 PAGINA 3
otterdam zonder
olden-Tencasino's
In de verdam Er ziin sinds gis-
en geen illegale Golden-Tenca-
ó's meer in Rotterdam. De poli-
aan -s middags bij een inval
lijke
oven
Coolsingel-casino, waarbii vier
)kl
aan in
id en
mvl01 Jewerkers van het gokhuis
rden aangehouden. De eige-
de 52-jarige P. J. uit Naadd-
heeft beloofd zich voor ver-
or te melden. De president van
Rotterdamse rechtbank bepaal-
onlangs in een kort geding dat
openbaar ministerie op zijn
jgt mag vermoeden dat bij het
jen van Golden Ten sprake is
overtreding van de Wet op de
sspelen en op grond daarvan
teiiJ«°Ptreden'
17
Meeste Italianen willen
terug naar vaderland
ZWOLLE Tachtig procent van de in Neder
land wonende Italianen wil terug naar Italië.
Deze wens kan om financiële of sociale rede
nen echter meestal niet in vervulling gaan. Op
de studiedag „Situatie van de Italiaanse immi
granten in Nederland" die gisteren werd ge
houden had in Zwolle, werd gepleit voor een
soepele remigratieregeling die het Italianen
mogelijk maakt naaf hun eigen land terug te
keren. Gesteld werd dat Italianen eigenlijk tus
sen wal en schip vallen, omdat de remigratiere
geling niet voor hen geldt. Die regeling zou na
melijk in strijd zijn met het EG-verdrag. An
derzijds kunnen ze vaak ook niet volledig van
de in ons land geldende voorzieningen profite
ren, aangezien ze toch als buitenlander worden
beschouwd. In Nederland wonen ongeveer
20.000 Italianen.
Consumentenbond wil licht brengen
in grote verschillen autopremies
DEN HAAG De Consumentenbond wil vanaf begin vol
gend jaar als nieuwste service-verlening mensen persoonlijk
(maar alleen op verzoek) gaan adviseren bij het afsluiten
van autoverzekeringen. De bond heeft daartoe besloten om
dat de grote verschillen in premies en voorwaarden tussen
de diverse verzekeraars sinds 1 juni te ingewikkeld en te
onoverzichtelijk zijn geworden om nog goed in een tabel
weer te kunnen geven. Onlangs adviseerde de Contactcom
missie Motorrijtuigenverzekeringen de premies met 7,5 pro
cent te verhogen. Een aantal verzekeringsmaatschappijen
heeft de premies met wel tien tot twintig procent verhoogd
(bij goedkope verzekeraars is dat minder erg dan het lijkt),
vele volgden het advies van 7,5 procent en weinige verlaag
den hun premies. Ook het eigen risico en het bonus-malus-
systeem is door een ieder op eigen wijze aangepast (bij de
meeste verzekeraars wordt ook aangifte van diefstal uit en
vandalisme aan de auto „bestraft" met afbouw van de kor
ting) en sommige maatschappijen hebben de acceptatienor
men voor bijvoorbeeld jongeren verzwaard en voor vrou
wen minder voordelig gemaakt
DEN HAAG De offshore-industrie gaat
door met het lozen van olie in de Noordzee.
Tussen februari 1986 en mei 1987 is geen en
kele verbetering opgetreden. Minister Smit-
Kroes (Verkeer en Waterstaat) heeft dit de
Tweede Kamer in een brief laten weten. Vol
gens de minister doen de problemen zich
vooral voor op het Britse, Noorse en Deense
deel van de Noordzee. Dit is gebleken uit ver
kenningsvluchten van Rijkswaterstaat over de
Noordzee. Jaarlijks zou er ongeveer 35.000 ku
bieke meter olie in het Noordzeewater terecht
komen. Smit-Kroes zegt de gegevens van
Rijkswaterstaat met de regeringen van de drie
landen te willen bespreken om zo te komen
tot een blijvende verbetering van de toestand.
De vervuiling van de Noordzee door de Ne
derlandse offshore-industrie is minimaal.
iden,
EN HAAG De 25 ver-
ekkende Eerste-Kamer-
rten den hebben te zamen
temp !6 kameijaren achter de
in ig. Dat rekende voorzit-
in B »r Steenkamp gisteren de
maat voor bij het af-
;heid van de 25.
roemde de „waardevolle
lega's" voor hun grote ver
ensten voor de Eerste Ka-
ot zi er> voor parlementaire
e n mocratie en voor de eigen
rade En speciaal woord van dank
aden de vertrekkende fractie-
oorzitters Vermeer (PvdA),
jutendijk (VVD), IJmkers
wat PN) en Vogt (PSP) en de
JUr et in de senaat terugkerende
rden re^ase burgemeester Feij, die
ellaj ln plaats in de Eerste Kamer
nest afstaan aan de met
Dorkeurstemmen gekozen
inig >evrouw L. Vonhoff-Luijen-
,tuui ijk uit Groningen.
otj teenkamp zei het vertrek van
|j.a èij als „een grote schok" te
ebben ervaren. Tot de ver-
ekkende VVD'er Zoutendijk
af hij als troostwoord mee dat
zon et „terug van weggeweest"
en ik in de politiek wel voor-
gter )mt-
iden amens de vertrekkenden
irak Vermeer als oudste van
oeg en een kort slotwoord. „We
illen de Kampr missen", zo
isse elde hij.
Bukman verhoogt
jj I ontwikkelingshulp
latijns-Amerika
DEN HAAG Minister
foor ontwikkelingssamen-
io rerking Bukman gaat
5 neer ontwikkelingshulp
jj [even aan de Middename-
2 ikaanse staten Costa Rica,
3 luatamala, Honduras, Ni-
1 caragua en El Salvador.
7
Ook wil de bewindsman vier
9 Indes-landen Bolivia, Co-
2 ómbia, Ecuador en Peru
3 neer gaan steunen. Hij schrijft
s it in twee notities die hij gis-
éren aan de Tweede Kamer
1 1 leeft gezonden.
n zijn beleid voor ontwikke-
s ingssamenwerking hanteert
o hikman naast het armoede-
5 riterium ook het criterium
3 ivoor steun aan jonge democra-
(heen. De in gang gezette jonge
z kmocratieën behoeven in de
risie van Bukman zowel poli-
■o tieke als economische steun,
2 omdat „de weg terug snel kan
worden bewandeld".
Uit bevindingen van een amb-
eliike commissie bleek dat de
töddenamerikaanse landen
ihet meest gediend zijn met
lulpprogramma's van een re-
ponaal karakter gericht op
andbouwhervormingen, ver
ia sterking van de landbouwpro-
w duktie, het midden- en klein
bedrijf en de eerste-lijns ge-
ondheidszorg. In de begroting
trekt de bewindsman daarvoor
in 1988 40 miljoen gulden uit,
dat in het meerjarenplan kan
uitgroeien naar 47,5 miljoen in
1989 en 55 miljoen in 1990.
Deze bedragen kunnen wor
gden aangevuld met steun in
het kader van sectorprogram-
ma's, waardoor de totale hulp
kan uitgroeien tot een bedrag
van 90 miljoen tot 100 miljoen
gulden per jaar.
l.WGok de vier Andes-landen
kampen sinds de jaren tachtig
met een economische terug-
3 S
gang, die de zwakste groepen
het zwaarst treffen. Voor de
deze landen trekt Bukman
■oor 1988 op de begroting een
«drag uit van 35 miljoen gul
len, oplopend in het meerja
renplan tot 52,5 miljoen in
1989 en 70 miljoen in 1990. Sa
men met sectorprogramma's
ijtan de totale hum voor deze
iden tot meer dan 100 mil-
oen gulden oplopen.
UTRECHT Als dr. ir-
S. A. Schouten ergens
een hekel aan heeft, is
het wel aan interviews.
En nog vervelender
vindt hij het op de foto te
moeten. „Dat heb ik al
tijd geweigerd", zegt hij.
„Maar nu onze afdeling
opgeheven dreigt te wor
den moet het maar".
Schouten neemt zijn toe
vlucht tot dergelijke
wanhoopsdaden omdat
zijn laatste dagen als
hoofddocent aan het
para-psychologisch labo
ratorium van de Rijksu
niversiteit in Utrecht zo
goed als zeker zijn ge
teld. Donderdag beslist
de faculteitsraad over
een bezuinigingsplan
waarin voor het lab geen
plaats meer is. Buitenge
woon jammer, vindt
Schouten. „Er moet toch
iemand zijn die de zaak
nuchter analyseert, want
er wordt veel paranor
male onzin verkocht".
De enorme populariteit die
paragnosten, paranormale ge
nezers en andere tovenaars
bij een groot publiek genie
ten, vindt zijn weerslag niet
op de universiteit. Niet alleen
halen vele wetenschappers
hun neus op voor lepelbui-
gers en toekomstvoorspellers,
ook de wetenschappelijke be
studering van het paranor
male gaat op de helling. De
enige universiteit in Neder
land (en één van de weinige
in de wereld) die zich daar
mee bezig houdt, is van plan
te stoppen. Niet omdat er iets
aan het onderzoek schort,
maar omdat het geld op is.
Drs. E. Czyzewski, die voor
de Utrechtse universiteit
werkt aan een organisatie
plan: „De faculteit sociale
wetenschappen, waar deze
afdeling onder valt, moet van
minister Deetman 1,6 miljoen
gulden inleveren en wegens
geldgebrek van de universi
teit nog eens hetzelfde be
drag. Bovendien zijn we be
zig met een reorganisatie die
Hoofddocent dr. ir. S. A. Schouten weet donderdag zeker of de laatste dagen van het para
psychologisch laboratorium van de Rijksuniversiteit in Utrecht geteld zijn.
FOTO: 't STICHT
ons ook ettelijke miljoenen
kost. Dat betekent dat we
niet meer de kaasschaaf-me
thode kunnen hanteren door
her en der te bezuinigen. We
moeten hele afdelingen op
heffen, het is niet anders".
Daarmee maakt de universi
teit een einde aan een tradi
tie die teruggrijpt op de be
roemde professor Tenhaeff,
die in 1953 benoemd werd tot
bijzonder hoogleraar para
psychologie in Utrecht. Hans
Attevelt, onderzoeker aan
het laboratorium: „Het colle
ge van bestuur vond het on
derzoek zo belangrijk dat het
er op eigen initiatief een af
deling voor in het leven riep.
Tot 1982 viel die rechtstreeks
onder het bestuur, maar
daarna werden we onderge
bracht bij de sociale weten
schappen. En nu we daar am
per zitten worden we ge
schrapt, op oneigenlijke
gronden".
Argument
Ook Schouten vindt dat geld
gebrek niet de reden kan zijn
voor het opheffen van zijn
afdeling. „Er moet een argu-
ment zijn waarom wij meer
moeten bezuinigen dan ande
ren, maar in de plannen van
het faculteitsbestuur is dat
nergens te vinden. Ja, men
zegt dat onze groep te klein is
om een hoogleraar aan te
verbinden, maar dat klopt
niet. We hebben gemiddeld
net zoveel medewerkers als
de andere secties. En men
verwijt ons niet te passen bij
de rest, niet te kunnen inte
greren. We zijn inderdaad
uniek, maar dat is toch geen
reden om het laboratorium
weg te gooien?"
Wel enigszins, zegt Czyzews
ki. „De club is echt te klein
voor een hoogleraar. Het is
niet waar dat ze aan het ge
middelde voldoen, daar zit
ten ze twee man onder. En
de groep zegt zelf niet zonder
hoogleraar te kunnen func
tioneren, tja, dan blijft er
maar weinig over. Want inte
gratie is ook niet mogelijk.
De pijnlijke conclusie is dat
de club, ondanks alle waar
dering die er voor is, niet
door kan gaan". Volgens At
tevelt levert dat niet meer
dan anderhalve ton op, maar
Czyzewski moet lachen om
die schatting. „Was het maar
waar, dan lag de zaak wel
anders. Nee, het gaat om vier
ton, minimaal".
Dat is dan de prijs die de uni
versiteit betaalt voor het ge
mis aan „nuchter onder
zoek", zoals Schouten het
noemt. „Het paranormale is
een niet onaanzienlijk maat
schappelijk verschijnsel. Veel
mensen hebben vreemde er
varingen en willen daar dui
delijkheid over hebben. Voor
ons is de hoofdvraag: kunnen
we die ervaringen verklaren
of is er sprake van een para
normaal proces? Vaak is er
niets paranormaals aan. Er
wordt veel onzin verkocht.
Zo'n programma als Het
Zwarte Gat van Veronica ne
men we absoluut niet serieus.
Maar het brengt mensen wel
in problemen. Wij proberen
als vraagbaak te functione
ren, de zin van de onzin te
onderscheiden. In elk geval
hebben we vastgesteld dat er
een aantal misvattingen leeft.
Bijvoorbeeld dat de één de
ander paranormaal zou kun
nen beïnvloeden en zelfs zou
kunnen dwingen tot bepaald
gedrag. Dat kan echt niet".
Geloof
Een ander voorbeeld van on
zin vormen volgens Schouten
de waarzeggende uitspraken
van paragnosten over perso
nen in de trant van: „U hebt
iets met Indië te maken". „Ik
noem dat de wet van Schou
ten: een paragnost is net zo
paranormaal als zijn cliënt
hem toelaat. Je ziet dat ie
mand die geloof aan een
paragnost hecht, vaak zijn
best doet om aanknopings
punten te vinden, net zolang
tot de paragnost gelijk heeft.
We hebben honderden
paragnosten uitspraken laten
doen over personen en voor
werpen, en voor negentig
procent waren die verklaar
baar. Vaak zijn die uitspra
ken gebaseerd op mensen
kennis en informatie die de
cliënt zelf verschaft Tijdens
het congres Paravisie zag je
dat heel duidelijk. De ene
klant zei niets, gaf geen en
kele informatie, en er klopte
dan ook niets van de opmer
kingen van de paragnost. De
tweede klant praatte maar
door, en ja hoor, hij herkende
alles wat de paragnost be
weerde".
Dergelijke kritische noten
kraakt het laboratorium wel
vaker en het is dan ook niet
onwaarschijnlijk dat er een
zucht van verlichting opgaat
in paranormaal Nederland
als de Utrechtse universiteit
zijn plannen doorzet Schou
ten: „Er is een Chinees
spreekwoord dat luidt: als je
op het midden van de weg
loopt, kun je van twee kan
ten aangereden worden. De
mensen die er in geloven
vinden ons te cynisch, de we
tenschappers verwijten ons
dat we het paranormale te
serieus nemen".
STEVO AKKERMAN
Staatssecretaris D. Dees van volksgezondheid.
Indiaanse zoekt steun in Nederland
AMSTERDAM De 71-jarige Indiaanse vrouw Roberta Black-
gebied rond Big
zona te verlaten. In dit gebied wonen enige honderden families.
Roberta Blackgoat en haar verwanten zijn vastbesloten nooit
van deze gronden weg te trekken. Bij wet is bepaald, dat deze
Indianen hun grond moeten verlaten. De officiële reden is, dat
anders een stammenoorlog met de naburige Hopi-indianen onaf
wendbaar is. De Hopi's zouden ook recht hebben op het gebied.
Blackgoat en haar mensen geloven echter, dat het de autoritei
ten te doen is om steen kool-voorraden.
IK SNftp V6L VftfiROtf, HEM WINÜ- Y
N06Ma/. 8TMerMIHSlEA/CmjeJ
„ONZE TAAL" VERWIJT AMBTENAREN LUIHEID:
DEN HAAG Het slechte taalgebruik in de Troonre
de is voor veel mensen al jaren een bron van ergernis.
Bij het Genootschap Onze Taal is die ergernis zo hoog
opgelopen dat de vereniging dit jaar heeft aangeboden
de tekst te herschrijven. Volgens J.G. Smit, secretaris
van het genootschap, is het slechte taalgebruik in de
Troonrede te wijten aan luiheid van de ambtenaren.
„De ambtelijke taal van de Troonrede is voor het volk
vaak nauwelijks te begrijpen. Aangezien de Troonrede
juist voor het Nederlandse volk wordt uitgegeven,
moet iedereen er ook kennis van kunnen nemen. Wij
zijn van mening dat de Troonrede best in eenvoudig
Nederlands opgesteld kan worden; wij willen daar
graag bij helpen".
De tekst van de Troonrede wordt niet alleen gekenmerkt door
ambtelijke taal, maar ook door veel voorkomende taalfouten.
Smit: „De tekst is altijd onnodig onduidelijk. Sommige zinscon
structies en redeneringen kloppen gewoon niet. Er is ook vaak
sprake van verkeerde woord
keus of te lange zinnen. Dat de j
opbouw slecht is komt voorna
melijk doordat de tekst is sa
mengesteld door meerdere
mensen. Elk departement le
vert zijn eigen stuk van de
Troonrede, zodat op sommige
plaatsen veel informatie met
weinig woorden wordt meege
deeld en op andere plaatsen te
grote gedachtensprongen wor
den gemaakt".
Voorbeelden
Koningin Beatrix leest de
troonrede, die volgens het Ge
nootschap Onze Taal vol staat
met onbegrijpelijke zinnen.
De uitgebreide analyse van de
Troonrede van 1985 die vorig
jaar september in het maand
blad „Onze Taal" is versche
nen, geeft een opsomming van
alle fouten en onduidelijkhe
den. „Specifieke problemen"
en „concrete voorstellen" zijn
veelgebruikte ambtelijke kre- FOTO: ANP
ten die echter zeer weinig of
niets zeggen. Veel fout geformuleerde zinnen beginnen met het
woord „naast". De zin: „Naast volledige inflatiecorrectie is er
nog geen ruimte voor belastingverlaging" suggereert dat er geen
ruimte is voor inflatiecorrectie, wat echter niet de bedoeling is.
Erg onduidelijk en slordig geformuleerd is de volgende zin: „De
regering zal ook meer aandacht geven aan het vraagstuk dat de
burger door het totaal aan belastingen, premies en subsidies
soms vrijwel niets overhoudt van een extra gulden". Hieruit zou
men kunnen afleiden dat er door subsidies niets overblijft van
extra verdiende guldens. De bedoeling is ongetwijfeld dat er van
inkomensverhogingen vrijwel niets overblijft door verhoging
van belasting en premies en verlaging van subsidies. Eén van de
meest voorkomende fouten is een verkeerde woordkeus: „..ter
wijl het niveau van de uitkeringen .bedreigd zou worden docir
verdere uitholling". Het niveau kan worden verlaagd, maar niet
worden uitgehold. Het uitkeringsstelsel kan worden uitgehold:
Adviezen
Vooral sinds de oprichting van de eigen taaladviesdienst is het
Genootschap Onze Taal meer naar buiten gaan treden. „Vanuit
de overheid en het bedrijfsleven wordt er steeds meer een be
roep gedaan op onze adviesdienst of iets wel of niet goed Neder
lands is. Het publiek vraagt heel duidelijk om een zwart-wit op
stelling: is het goed of is het fout? Wij vinden dus ook dat wij het
recht hebben onze hulp aan te bieden aan het kabinet om de
tekst van de Troonrede op een goed verzorgd peil te brengen",
aldus Smit
Hij is van mening dat het bevorderen van een goed gebruik van
het Nederlands nu nog harder nodig is dan ooit. „Het taalge
bruik moet nodig verbeterd worden, te beginnen bij het onder
wijs. Gelukkig wordt er in het bedrijfsleven al wat aandacht aan
geschonken. In sommige bedrijven worden speciale cursussen
gegeven voor het binnen het bedrijf gebruikte vakjargon. Dat
zou bij de overheid ook veel meer moeten gebeuren".
JEANNETTE VOORBIJ
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Vrijwel
unaniem uitte de Kamer
gisteren kritiek op de
voorgestelde bezuinigings
maatregel om de tand
heelkundige hulp voor
volwassenen uit het zie
kenfondspakket te halen.
In een motie stelden CDA
en WD voor, de kosten
van periodieke gebitscon
trole nog wèl door het zie
kenfonds te laten vergoe
den.
Een eenvoudige behandeling
als het verwijderen van tand
steen zou eveneens onder de
fondsverzekering moeten blij
ven vallen. Echte reparaties
aan het gebit dienen echter via
een verplicht af te sluiten aan
vullende verzekering te wor
den betaald. Ook deze motie
zal vrijdag in het kabinet wor
den besproken.
Alle oppositiepartijen verwier-
Een het kabinetsplan om zie-
enfondsverzekerden een ei-
gen bijdrage van ƒ25 te laten
etalen voor bezoek aan een
specialist. CDA en VVD gin
gen ermee akkoord, maar stel
den wel de voorwaarde dat dit
„verwijsgeeltje" niet meer mag
worden geïnd als iemand voor
de vierde of vijfde keer bin
nen een jaar door de huisarts
naar een specialist wordt door
verwezen. Ook voor „herha-
lingskaarten" (die door de spe
cialist worden uitgegeven)
mag geen ƒ25 per keer wor
den gevraagd.
Het CDA en de oppositie dron
gen er sterk bij Dees op aan,
de verlaging van de specialis
teninkomens door te zetten.
Alle specialisten tezamen moe
ten over de laatste twee jaar
nog 150 miljoen inleveren.
PvdA, PPR en PSP gaven in
een motie te kennen dat dit
bedrag zo spoedig mogelijk
dient te worden binnenge
haald. Het CDA sloot zich Dij
dit ruggesteuntje voor de
staatssecretaris aan.
Het verminderen van het aan
tal ziekenhuisbedden met
12.000 in de komende drie jaar
(waardoor hele of halve zie
kenhuizen dicht moeten) kon
in principe de goedkeuring
van de Kamer wegdragen,
hoewel velen zich afvroegen
of een dergelijke operatie bin
nen zo korte tijd wel haalbaar
is. Eveneens twijfelde de Ka
mer aan de haalbaarheid van
het plan om tot en met 1990
ruim een half miljard te bespa
ren op het geneesmiddelenver-
bruik. In oktober discussieert
de Kamer verder over de be
zuinigingen en veranderingen
in de gezondheidszorg.
ADVERTENTIE
I Met de Internationale Ros- en
Kredietbnef (IRK) gaat u met een
gerust hart op ros. Want mqcht er
onverhoopt iets misgaan, dan kunt
u altijd rekenen op jundische hulp.
Sutohulp. medische hulp en nog
meer hulp. De IRK geeft u direct
I al bij de start een belangnjke
zekerhod mee mocht u onderweg
I in het buitenland in de problemen
I raken, dan staat u er met de IRK
I nooit alleen voor. Met 7 steun-
I punten in het buitenland (met
I Nederlands sprekend personeel)
I zorgt de ANWB-Alarmcentrale
voor hulp als dat nodig mocht zijn.
I dag en nacht het hele par dood
HaaluwlRKbiideANWB.de
I Rabobank of de Grenswissel-
I kantoren of bef 070-141420.
IRK alle hulp
I in één vertrouwde
I hand.
aN
DEN HAAG De Tweede Kamer heeft er niet veel
vertrouwen in dat het kabinet erin slaagt het aantal
deeltijdbanen tot 1990 met 50-duizend extra te ver
meerderen. Het grootste deel daarvan moet tot stand
komen bij de overheid zelf en in de gesubsidieerde sec
tor. Juist op deze gebieden wordt door bezuinigingen
het aantal banen verminderd.
Het kabinet ziet deeltijdwerk als een belangrijk middel om het
aantal werklozen de komende jaren terug te brengen tot een
half miljoen. Het aantal deeltijdbanen zou in totaal met 345-dui-
zend moeten toenemen. Het kabinet vertrouwt erop dat 295-dui-
zend van zulke banen tot stand komen in het overleg tussen
werkgevers en werknemers. De rest moet door extra maatrege
len worden bereikt
De twijfel van de Kamer daarover kwam gisteren tot uitdruk
king tijdens een debat over de Nota Deeltijdarbeid van het kabi
net. Woordvoerders van de verschillende partijen wezen op de
afslankingsplannen en de geringe inspanning van het kabinet
om het aantal deeltijdbanen te laten groeien. Daarbij werd ge
wezen op de afwachtende houding die het kabinet inneemt als
het gaat om wettelijke maatregelen die deeltijdwerkers gelijke
rechten geven als mensen met een volle baan.