„Russische christenen uitnodigen voor Kirchentag '89 in Berlijn" a 1 kerk wereld Anglicanen brengen koningin Elisabeth in moeilijk parket rond vrijmetselarij Felle kritiek op bezoek Waldheim kwetst Vaticaan GEESTELIJK LEVEN/OPINIE EeidóeÊowuvnt beroepingen SUGGESTIE SPD-VOORZITTER VOGEL: Pax Christi bepleit internationaal erkende grenzen voor Israël MAANDAG 22 JUNI 1987 PAGIN| Ranke-Heinemann definitief leerbevoegdheid ontnomen ESSEN Bisschop Hengs- bach van Essen heeft de hoogleraar theologie Uta Ranke-Heinemann defini tief de kerkelijke leerop dracht aan de rooms-katho- lieke faculteit van de uni versiteit van Essen ontno men. Dit heeft hij schrifte lijk medegedeeld aan de minister van onderwijs van de deelstaat Noordrijnland- Westfalen, Anke Brunn. Ondanks een zorgvuldige beoordeling van de zaak en een zeer tegemoet komende houding van de kant van de bisschop was deze stap onvermijdelijk geworden, aldus een communiqué van het bisdom. De maatregel was nodig ter bescherming van het rooms-katholieke geloof en in het bijzonder van het geloofsgeheim over de Maagd Maria. „Het is te hopen dat mevrouw Ranke haar opvattingen zal her zien en dat in het algemeen de betekenis van Maria voor de heilsgeschiedenis duidelijker zal worden," al dus de verklaring. Feministische theologie afstudeerrichting in Nijmegen NIJMEGEN Feministische theologie wordt aan de Katholie ke Universiteit Nijmegen een officiële afstudeerrichting. De fa culteitsraad van de theologische faculteit is hiermee akkoord gegaan. Dit heeft drs. Hedwig Meyer Wilmes, docente feminis me en christendom, desgevraagd medegedeeld. Daarmee wordt de Nijmeegse universiteit de eerste in West-Europa waar stu denten met feministische theologie als hoofdvak kunnen afstu deren. Tot nu toe was de afstuderen in de feministische theolo gie in Nijmegen alleen mogelijk binnen de vakgroepen dogma tiek of ethiek. Meyer Wilmes is de opvolgster van prof. dr. Ca- tharina Halkes, die vorig jaar met emeritaat ging. De eeuw van bet menselijk kunnen wordt de eeuw van de wanhoop. F. Ponge Voorzitters R-K organisaties distantiëren zich van mgr.Gijsen DEN BOSCH De voorzit ters van een twintigtal rooms-katholieke organisa ties distantiëren zich van het oordeel dat bisschop Gijsen van Roermond enige maan den geleden in zijn bisdom blad heeft geveld over de ka tholieke maatschappelijke or ganisaties en hun invloed op het leven van de katholieke gemeenschap. Naast de visie van Gijsen, waarin alle aandacht uitgaat naar bescherming en behoud van leer en karakter van de kerk, moet er binnen de RK Kerk ruimte zijn voor de vi sie „waarin de kerk open is voor mensen die er een te huis in willen vinden". Dit staat in een verklaring van de voorzitters die regelmatig samenkomen in het zogehe ten „voorzittersoverleg" van de Katholieke Raad voor Kerk en Samenleving (KRKS). Zij citeren bisschop H. Ernst van Breda die er kort gele den op heeft gewezen dat uit sluitend openheid voor men sen zoals zij zijn, het eigen karakter van de kerk verlo ren doet gaan, maar dat uit sluitend zorg voor de kerk zelf ertoe leidt dat de mens en zijn wereld buiten het be reik van de kerk raken. Al is het evenwicht moeilijk te vinden, een combinatie van zorg voor het eigen karakter van de kerk met openheid voor mensen is noodzakelijk, aldus de voorzitters. „Katho lieke organisaties hebben niet de pretentie hun identi teit feilloos en optimaal waar te maken, maar blijven van oordeel dat de gegroeide ruimte moet blijven De voorzitters spreken de wens uit dat een discussie over deze kwesties zal verlo pen volgens de eisen die aan een volwassen en open ge loofsgesprek mogen worden gesteld. „Dit opdat evangelie en belijdenis niet te schande worden gemaakt door de wij ze waarop dat gesprek in onze geloofsgemeenschap wordt gevoerd". Tot de katholieke organisa ties van wie de voorzitter de verklaring heeft onderte kend, behoren de KRO, de Nederlandse Katholieke Schoolraad (NKSR), de Unie van Katholieke Vrouwenor ganisaties, de Katholieke On derwijsvakorganisatie (KOV), Cebemo en Justitia et Pax. Paus wijdt 55 priesters, helft lid Opus Dei VATICAANSTAD Paus Johannes Paulus II heeft gis teren in het Vaticaan 55 priesters uit 20 landen ge wijd. Onder hen bevonden zich 26 leden van de prela- tuur Opus Dei, de behouden de rk beweging die in het Spanie van Franco werd op gericht. Na de paus heeft de prelaat van Opus Dei, mgr. Alvaro del Portillo, de nieu we priesters de handen opge legd. Paus Johannes Paulus II heeft persoonlijk 1.196 nieuwe priesters gewijd sinds hij in 1978 tot paus werd ge kozen. Volgens de laatste edi tie van het Pontificale Jaar boek werden er 6.734 pries ters gewijd in 1985. Dat is 6.3 procent meer dan in 1984, een voortzetting van de op gaande lijn in de jaren '80 na de gigantische terugval van het aantal priesters in de ja ren '70. Sinds 1944 hebben ongeveer 1.300 leden van Opus Dei de priesterwijding ontvangen, aldus het informatiebureau van Opus Dei in Amsterdam. NidiflMdN Hmonndi Kick Bedankt voor Hoogeveen,- H.F.KIok te RIJssen. Bedankt voor Eemnea-Butten K.van Meljeren te Ooltgensplaat. Bedankt voor Streefkerk, P.KoliJn te Krimpen a/d IJssel. Aangenomen naar Urk, deelgemeente De Bron, A.W.van der Plas te Bergambacht. Beroepen te Zandvoort, part-time, drs.L.den Hartog kandidaat te IJs- setmulden, die dit beroep heeft aan genomen. Aangenomen naar Apeldoorn, drs.P.WiJbenga. studentenpredikant te Delft. Kerten Vrljge- Beroepen te Drachten-Noord, P.Groenenberg te Amersfoort-West. Aangenomen naar Nleuwegeln, drs. H.SJ.WIersma kandidaat te Rijswijk, die bedankte voor Applngedam. Bellen In combinatie met Hoogha len. Bodegraven-Woerden, Broek op Langedijk, Brouwershaven, Fer- werd-Hallum, GrIJpskerk In combi natie met NlezJJl. Lemele-Lemeler- veid. Rozenburg, RiJswiJk-PIJnacker en Zuldwolde (Gr). Aangenomen naar Spakenburg- Zuid, G.Zomer Jzn te Heerenveen, die bedankte voor Bunschoten- West. FRANKFORT a.M Zang, gebed, discussie en redevoeringen. Dat wa ren de hoofdelementen van de gisteren afgeslo ten Kirchentag '87 in Frankfort. Zo'n 135.000 mensen onder wie duizenden vanuit het buitenland, hebben vanaf woensdag op eigentijdse wijze uiting gegeven aan hun ge loof, hoop, woede en ver wachting. Terwijl de „tradi tionele" kerken zondags steeds leger worden, zorgde de Kirchentag ervoor dat bii de opening ruim honderd kerken in Frankfort bar stensvol waren. Blijkbaar spreekt de ongedwongen wij ze van samen-kerk zijn in en voor een wereld die wordt bedreigd door honger, oorlog en milieuvernietiging meer aan dan de kerk die zich op houdt binnen de bestaande kaders. Dagelijks werden bijbelstu diegroepen gehouden, waar aan steeds tienduizenden mensen deelnamen. De Kir- chentaggangers gingen dage lijks uiteen naar de gespreks groepen, die samen een waai er van onderwerpen vorm den. Zo sprak SPD-voorzitter Hans Jochen Vogel over de verzoening met de Sovjet- Unie. Over dat onderwerp was ook een forum waaraan onder anderen door Bonds kanselier Richard von Weiz- sëcker werd deelgenomen. Om dit proces van verzoe ning nog meer gewicht te ge ven, stelde Vogel de leiding van de Kirchentag voor in 1989, wanneer de Kirchentag in West-Berlijn wordt gehou den, ook christenen uit de Sovjet-Unie uit te nodigen. De protestantse theoloog Hei- Demonstraties en happenings afgesloten. no Falcke uit de DDR, die reeds in 1983 op de algemene vergadering van de Wereld raad van Kerken te Vancou ver pleitte voor een vredes- concilie, riep de Duitse chris tenen in Oost en West ge bruik te maken van de moge lijkheden die het nieuwe denken in de Sovjet-Unie biedt. „De hoop heeft handen 1 tegen apartheid markeerden de en voeten gekregen," zo zei hij. Veel applaus was er ook voor de vredesvorser Carl Frie- drich von Weizsëcker, die op de vorige Kirchentag in 1985. het idee van een vredescon- cilie opnieuw ter sprake bracht. Niet minder dan 25.000 personen waren aan wezig op een bijeenkomst tweeëntwintigste Kirchentag die gisteren in Frankfort werd FOTO: AP waar de broer van de bonds kanselier sprak. Belangrijkste voorwaarde voor zo'n „concilie" is de deelname van de Rooms-Ka- tholieke Kerk, zo zei Carl Friedrich von Weizsëcker. Hij rekent erop dat de paus binnenkort officieel zal be kend maken dat de Rooms- Katholieke Kerk en de We reldraad van Kerken samen de christelijke kerken zullen uitnodigen voor een in 1990 te houden conferentie over vrede, gerechtigheid en het behoud van de schepping. De slotmanifestatie, die zon dag door biina 100.000 perso nen werd bijgewoond, werd gedomineerd door de Zuida- frikaanse theoloog Allan Boesak. In zijn preek over de nieuwe hemel en de nieuwe aarde hield Boesak, president van de Wereldbond van Her vormde en Gereformeerde Kerken (WARC), een harts tochtelijk pleidooi voor een nieuwe wereld. „Het nieuwe Jeruzalem is geen fata mor gana en zal ook niet tot Sint Juttemis op zich laten wach ten, maar het zal ontstaan uit de as van wat nu Pretoria wordt genoemd." Het wachten op de weder komst des Heren moeten we gebruiken om uitdrukking te geven aan „aktieve hoop", al dus Boesak, die tijdens de preek de gele halsdoek droeg waarmee zo'n 19.000 deelne mers protesteerden tegen de apartheid. „Een wereld, warin kleine kinderen sterven omdat ze krantenpapier vermengd met etensresten moeten eten, zo als in de kampen voor zwarte Zuidafrikanen geschiedt, neen, zo'n wereld is geen te huis voor de God van de exo dus, van de profeten en van Jezus van Nazareth. Er moet een nieuwe wereld ko men...". Zaterdagavond hadden ruim 10.000 deelnemers in de bin nenstad van Frankfort gede monstreerd tegen de econo mische banden van West- duitse banken met Zuid-Afri- ka. Tot de deelnemers be hoorden de theologen Doro- thee Sölle en Ulrich von Duchrow, bestuurslid van de Kirchentag. President Eleonore von Ro- tenhan riep in haar slottoe spraak op tot „democratise ring van de barmhartigheid". Deze barmhartigheid leeft in tijden van crisis en catastrofe van de liefde Gods. „Zij zegt broeder Turk en zuster Sov jetrussin, broeder rooms-ka tholiek en zuster niet-gelovi- ge, broeder bankdirecteur en zuster demonstrant," aldus Von Rotenhan. (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN De Genera le Synode van de Angli caanse kerk heeft konin gin Elizabeth I van Groot-Brittannië in een moeilijke positie ge bracht met een rapport waarin vrijmetselaars worden beschuldigd van godslastering in bepaalde delen van hun ritus. Als erfrechtelijk hoofd van de Anglicaanse kerk kan de vorstin dit rapport niet negeren, ook al is haar gemaal, prins Philip zelf (non-actief) vrijmet- selaar. Daar komt nog bij dat haar neef de hertog van Kent 'Grand Master' (leider) is van Groot-Brittanniës 800.000 vrijmetselaars. Verscheidene leden van de Britse loge zijn praktizerende christenen. Volgens een woordvoerder van de hertog van Kent is deze zowel christen als vrij metselaar. Hij vindt het christendom en de vrijmetse larij niet onverenigbaar. Het rapport van de Generale Synode werd opgesteld door een zevenledige commissie van onderzoek. Het is tame lijk controversieel en veroor zaakt in Groot-Brittannië wel enige beroering, ook al vraagt het niet dat Angli caanse vrijmetselaars hun ge heime vereniging dfc rug zou den toekeren. Verschillende prominente Anglicanen - on der wie twee leden van de commissie van onderzoek - zijn lid van de Britse loge, die ook veel officieren van de politie onder haar aanhan gers heeft. De hertog van Kent leidt mo menteel een campagne om het imago van de vrijmetse larij in Groot-Brittannië te verbeteren. Zij is in opspraak geraakt, niet alleen ten ge volge van de geheimzinnig heid die haar omringt, maar ook wegens de grote rucht baarheid die enkele gevallen van ernstige corruptie bij de politie en in bepaalde ge meentebesturen, op basis van lidmaatschap van de loge, hebben gekregen. Er kwam telkens aan het licht dat de ene vrijmetselaar de andere begunstigde. Dit verschijnsel zou zich vooral hebben voorgedaan bij het teven van grote gemeentelii- e opdrachten aan bekende aannemers van bouwerken. Sir Kenneth Newman, gewe zen chef van de politie van Groot-Londen, gaf destijds zijn medewerkers de raad geen logelid te worden of te blijven. Sommige officieren van de politie negeerden ech ter zijn advies en stichtten zelfs een nieuwe loge, de Ma- nor of St. James's. Het Synodérapport noemt onder meer het gebruik van het woord 'Jahboeion' tijdens de initiatieceremonie van nieuwe vrijmetselaars gods lasterlijk. Met 'Jahboelon' wordt in het loge-jargon het 'Opperste Wezen' bedoeld. Dit woord is samengesteld uit de naam van God in vier verschillende talen. Het rapport werd voorafge gaan door een grondige stu die van de vrijmetselarij. Maar volgens Michael Hig- ham, een gepensioneerde ma rine-officier die nationaal se cretaris van de Britse vrij metselaars is, hebben de le den van de commissie van onderzoek zich schromelijk vergist. „De vrijmetselarij heeft geen theologie," zo verklaarde Higham gisteren. „Zij is geen godsdienst, geeft geen sacra menten en kan ook niet tot zaligmaking leiden. Vrijmet selarij is begonnen in handen van godvruchtige christenen met het doel de evenmens te helpen." Koningin Elizabeth DEN HAAG Erkenning en veiligheid van de staat Israël binnen internationaal erkende grenzen zijn voorwaarden voor een oplossing in het Midden-Oosten conflict. Aldus een verklaring van Pax Christi Nederland, die hiermee voor het eerst zo duidelijk pleit voor de erkenning van de staat Israël. Totnutoe pleitte Pax Christi voor een democra tisch, niet exclusief-joodse staat, waarin plaats zou zijn voor zowel joden als christenen en moslims.In zijn verklaring schrijft het Pax Christi-bestuur dat de dialoog tussen chris tendom en jodendom, tussen christendom en islam en tussen christenen onderling een bijdrage kan leveren aan de door breking van stereotypen en vijandbeelden in het Midden- Oosten. Uitgangspunt daarbij is de relatieve zelfstandigheid van het politieke handelen. „Terwijl een religieuze dialoog begrip en inspiratie kan opwekken, is het niet raadzaam en vaak ook gevaarlijk om een politieke stellingname recht streeks met religieuze overwegingen te verbinden", aldus Pax Christi. (Van onze correspondent Gerard Kessels) ROME Het Vaticaan is bui tengewoon pijnlijk getroffen door de storm van kritiek die is losgebarsten na de bekend making dat de paus aanstaan de donderdag de omstreden Oostenrijkse president Kurt Waldheim zal ontvangen. Het Vaticaan heeft „met verba zing en diepe smart" kennis genomen van het internatio nale protest. Het is in het Vaticaan hard aangekomen dat het ontvan gen van Waldheim „vragen en twijfels heeft doen opko men ten aanzien van de waar dering en het respect van de paus en de Heilige Stoel voor het ioodse volk en in het bij zonder ten aanzien van de po sitie van de joden tegenover de onmenselijke vervolging waaraan ze hebben blootge staan." Dat staat in een ongewoon lang communiqué dat de pers dienst van het Vaticaan in het weekeinde verspreid heeft. De komst van Waldheim wordt uitdrukkelijk verde digd. Want naast respect voor de joden, zo wordt er geargu menteerd, „is de Heilige Stoel ook waardering en respect verschuldigd tegenover elk ander volk of natie; in dit ge val ten opzichte van Oosten rijk, een oud en edel katho liek land, door eeuwenoude en hartelijke betrekkingen verbonden met de Heilige Stoel." Het Vaticaan wijst er verder op dat het Oostenrijkse volk Waldheim „op democratische 'wijze heeft gekozen." Toen de Oostenrijkse president dan ook officieel het verlangen te kennen had gegeven een staatsbezoek te willen bren- gen aan de Heilige Vader", eeft de Heilige Stoel aan die wens tegemoet gekomen op een wijze die past bij zijn be trekkingen met Oostenrijk." De directeur van het Ameri kaans Joods Congres, Heni^ Siegman, heeft in een reactie hierop het Vaticaan ervan be schuldigd zichzelf tegen te spreken. Aanvankelijk had het Vaticaan verklaard dat verzoeken om een audiëntie altijd worden ingewilligd en dat de paus daarom geen keu ze had. „Nu beweert het Vati caan dat tot de audiëntie be sloten is na herhaalde en uit drukkelijke verzoeken van Waldheim. Blijkbaar heeft het Vaticaan dus wel de bevoegd heid en de mogelijkheid om een verzoek voor een audiën tie af te wijzen," aldus Sieg- mann. Het is volgens hem duidelijk waarom Waldheim zo bij het Vaticaan heeft aangedrongen op een audiëntie met de paus. „Hij hoopt met de positievt publiciteit daarvan zijn nazi- verleden te zuiveren. Daar heeft nu het Vaticaan willens en wetens aan meegewerkt" Nieuwe ontmoeting De paus zal overigens volgend jaar juni tijdens zijn bezoek aan Oostenrijk opnieuw een ontmoeting hebben met Waldheim. Dit hebben de Oostenrijkse bisschoppen dit weekeinde na afloop van hun ad limina-bezoek aan het Va ticaan bekend gemaaakt In Oostenrijk heeft vooral de veroordeling door Israël van het bezoek van Waldheim aan de paus kwaad bloed gezet. De Israëlische zaakgelastigde Yarden is vanmorgen op net matje geroepen. Minister van buitenlandse zaken Alois Mock zei gisteren voor de te levisie dat Oostenrijk de reac tie „niet accepteert". Yarden is de hoogste Israëlische diplo maat in Wenen sinds Israël na de verkiezing van Waldheim tot Oostenrijks staatshoofd in juni 1986 zijn ambassadeur „voor overleg" terugriep. Premier Yitzhak Shamir zei gisteren nog eens dat Israël de audiëntie van komende don derdag veroordeelt omdat de ontvangst kan worden uitge legd als een rechtvaardiging van de oorlogsmisdaden waarvan Waldheim wordt verdacht. Waldheim zou be trokken zijn bij de deportatie van joden toen hij tijdens de Tweede Wereldoorlog als sol daat op de Balkan diende. jn Onbestendig. DE BILT (KNMI) - 1 nieuwe storing, even ten van Ierland, nad..»- snel onze omgeving e morgen grotendeels oru J passeren. Dit houdt in <J weer veel bewolking is 1 en toe regen. In de loop v tó. middag zijn er van het1,11 uit enkele opklaringen. v opklaringen geven woe: h beter weer, maar verder het wisselvallig. De tem F®1 tuur wordt morgenn hooguit 17 graden. Er or dan een zwakke tot m fn wind die in hoofdzaai zuidwestelijke waait. richt Weersvooruitzichten voo verse Europese landen, voor morgen en woensda Zuid-Noorwegen, zuid den, Denemarken: Wissi f bewolkt en nu en dan eer, t mogelijk met onweer. Mii temperatuur aan de ni westkust rond 15 grader ders 17 tot 20 graden. Duitsland: Wisselend be#l en vooral in het noorde en dan een bui. Tempen in de middag van 16 graa ry het noord"" Beieren. elf Benelux: Wisselend bei er en nu en dan een bui. Mii re: temperatuur tussen 16 t ,aa graden. ep Britse EilandenWisselen! wolkt en vooral op woei Ui af en toe een bui. Temper en de middag uiteen van 14 graden in noord-S land en 16 graden in Ie tot 21 graden in zuidoos geland. Frankrijk. Overwegend d e€ In het noorden af en t« jjt wolking, in het zuiden zoi Middagtemperatuur van graden aan de Kanaalku: 28 graden aan de Middelli Zeekust. Spanje, Portugal: Zonnig warm tot zeer warm. temperatuur aan de Spi "J noordkust rond 22 gr Aan de Portugese kust es de kust van de Middel'* ftfl E ei Zee 27 tot 32 graden en ii binnenland 32 tot 37 grad Alpengebied. Vrij Woensdag echter een ei bui, plaatselijk met om Middagtemperatuur ronj graden. Vorstgrens in E noorden 2800 meter en 1 zuiden 3200 meter. Italië, Joegoslavische I Zonnig en warm. Temp in de middag tussen graden. WEERRAPPORT HEDENMOR' Weer F" Eelde regen Eindhoven rw.bew. Den Helder rw.bew. Rotterdam rw.bew. Twente rw.bew. Vlissingen rw.bew. Zd. Limburg onbew. Aberdeen rw.bew. Athene onbew. Barcelona Lbew. Berlijn l.bew. Bordeaux motregen Brussel Lbew. Dublin regenbui Pranktort rw.bew. Genève rw.bew. Helsinki h.bew. Innsbruck rw.bew. Klagenfurt regen Kopenhagen rw.bew. Lissabon onbew. Locarno onbew. Londen h.bew. Luxemburg rw.bew. Madrid onbew. Malara Lbew. h.bew. onbew. rw.bew. Mallorca Malta Moskou München Nice Oslo Parija Rome Split Stockholm Warschau Wenen Zurich Casablanca rw.bew. Cyprus onbew. Istanbul regenbui Las Palmas rw.bew Beiroet niet ontv. Tel-Aviv onbew. onbew. regen Lbew. onbew. h.bew. onbew. Lbew. regen 14104 ooU terre des hOn voor kinderen in r BEEKLAAN 414 2562 BJ - DEN HAAG TELEFOON 070-637940* GRATIS ELKE WOENSDAG DE BIJLAGE BIJ UW KRANT MET INFORMATIE OVER FILMS, MUZE THEATER, RECREATIE.EXPOSITffi EN EEN COMPLETE AGENDA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 2