ederlandse rijnschippers
ij Karlsruhe in de val
Bewind van Pavlevi
as wreed, maar
homeiny slaat alles"
Nieuwe „oude rotten
aan de macht in Vietnam
ficidócGouuint
VERDIENSTEN STAAN STIL, MAAR KOSTEN GAAN DOOR
IRAANS VERZET OPTIMISTISCH OVER VAL AYATOLLAH:
'agi jnnenland/ buitenland
ZATERDAG 20 JUNI 1987 PAGINA 9
)e stremming in de Rijn
ij het plaatsje Maximili-
nsau is een toeristische
ttractie van de eerste orde
«worden. Vanaf de ver-
ug heeft men eerst-
]as uitzicht op de twee ge-
ooken lijnschepen onder
e naastliggende hoogbe-
aarde Bailey-spoorbrug.
lp de verkeersbrug staat
an ook constant een file
an mensen. De geallieer
den hebben de enkelspoors-
irug na de oorlog ge
jouwd, als tijdelijke voor-
o'so riening. Maar de brug deed
ot voor twee weken nog
IMteeds dienst Het ongeluk
et de Zwitserse rijnaak
oko en de lichter Pavo
ebben nieuwbouwplan-
en echter weer hoogst ac-
ueel gemaakt Sedert in de
rroege ochtend van 9 juni
eide schepen voor de burg
ergingen, is de afsluiting
jan de beide vaargeulen
ossen de pijlers compleet
Rijnschippers zijn
aarvan intussen ernstig
e dupe, tot de bergers van
mit-Tak hopenlijk uit-
omst brengen.
na: dan kunnen de bergers pas
na zes dagen hier zijn". De
bergingsoperatie zelf raamt
Silvius die zich baseert op
het Duitse nieuws op nog
eens een ruime week.
Verlies
Hij maakt een rekensommetje
van zijn verliezen. „Mijn bruto
omzet per dag is ongeveer dui
zend gulden. Dat is nu wegge
vallen. Goed, je verstookt geen
dieselolie. Maar de meeste an
dere kosten gaan door: verze
kering, afschrijving, rente, le
vensonderhoud". Zijn
Siin echtge-
i boffen wij
(Van onze correspondent
Rink Drost)
CARLSRUHE „Floren-
inus-Rotterdam" staat op
en van de vele rijnaken
lie werkeloos in de Rijn-
laven van Karlsruhe lig-
en. Een luid geklop dat
lit het open ruim opstijgt
irerraadt de aanwezigheid
an mensen. De schip-
ersvrouw komt de moei-
aam aan boord van het
■j* loge schip klauterende
40 reemdeling al tegemoet,
ai Nederlandse kran-
an? Ogenblik, ik zal
)oo even mijn man roepen".
Even later kruipen twee
nige gestalten uit het
n: schipper Pieter Bau-
jke Silvius (44) en zijn
(vintigjarige zoon Ray-
lond. De vader: „Dat we
jiiet kunnen varen bete-
;ent nog niet dat we niets
te doen hebben. Verve-
1 ling is er niet bij. Maar we
verdienen geen cent, ter
wijl de meeste kosten ge
woon doorgaan".
Het gezin Silvius heeft als
thuishaven Rotterdam, maar
beschouwt het schip als het
werkelijke thuis. „Onze wor
tels liggen in Nijmegen", haast
de schippersvrouw te vertel
len. „Daar wonen drie van
onze vier kinderen en daar is
dq jongste nog op school. Die
zit met haar eindexamen en
wij zitten vast in Karlsruhe".
Het ziet er naar uit dat het
schippersgezin nog wel even
in Duitsland moet blijven,
want de „Florentinus" ligt aan
de verkeerde kant van de bar
ricade. De beide vaargeulen
onder de overjarige spoorbrug
bij Karlsruhe-Maxau zijn com
pleet versperd sedert de twee
Zwitserse schepen vol Rijn-
grind er dinsdag na Pinkste
ren zonken.
Hoe zit dat dan met de spreek
woordelijke Duitse Grtlndlich-
keit? Als op de Autobahn-een
ongeluk gebeurt is de onge-
valsplek binnen de kortste ke
ren geruimd en kan het auto
verkeer weer rustig verder ra
zen.
„Er is gewoon geen materieel
om de wrakken uit de rivier te
halen", zo heeft Silvius begre
pen. Op de Benedenrijn, in
Duisburg, is wat Nederlands
bergingsmateriaal voorhan
den. Maar hier op de Boven-
rijn zijn de Duitsers voor hon
derd procent afhankelijk van.
wat de Fransen hebben. Nou,
dat houdt ook niet over. Ze
hebben met twee duwboten
wat aan die gezonken schepen
getrokken of geduwd en het
alleen maar erger gemaakt.
Het onderste schip is gekan
teld, met het open ruim naar
de stroming toegekeerd. Re
ken maar dat de jongens van
Smit-Tak daar nog een hele
kluif aan krijgen".
Vloot
Dit weekeinde wordt de ber-
gingsvloot van Smit-Tak bij de
plaats van het onheil ver
wacht De bok 'Ajax' vormt de
spil. Silvius: „Daar zullen ze
hier van opkijken, want dèt is
tenminste materiaal waar je in
deze omstandigheden wat mee
kunt doen".
De bergers zitten echter met
een groot bijkomend pro
bleem: het Rijnwater staat vrij
hoog. Zo hoog zelfs, dat we
gens de sterke stroming de
scheepvaart op een aantal
Rijngedeelten verboden is. Het
zogeheten voorland, waar de
bergers de verankering van
hun materiaal moeten aan
brengen, staat diep onder wa
ter. „En ik zie ze hier vanwege
dat hoge water dit weekeinde
niet eens arriveren", schat Sil
vius de situatie in. „Het vaar-
verbod geldt ook voor het ber
gingskonvooi. Bij zulke water
standen is het gewoon onver
antwoordelijk om te varen".
De peilschaal bij Maxau wees
woensdag een waterstand van
8 tot 10 meter aan, met een
wassende tendens. Boven 7,5
meter is er geen scheepvaart
meer mogelijk. Maar bergen
kun je volgens Silvius pas bij
eern stand van 5,5 meter of
minder. „Eerst moet die re
genval in het gebied van de
Bovenrijn eens ophouden",
zegt hij. „En dan moet die
prop water hier gepasseerd
FOTO'S:
DET
zijn. Als het echt snel gaat,
valt het water veertig centi
meter per dag. Nou, ga maar
note vult aan: „Nu boffen wij
nog dat onze matroos een ge
zinslid is. Raymond is bereid
met ons de tering naar de ne
ring te zetten. Anders komen
daar nog eens personeelskos
ten bij".
Raymond was dinsdagochtend
na Pinksteren degene die de
onheilstijding op de radio
hoorde. „We lagen in Breisach,
een deel van de lading te los
sen. We moesten nog naar
Karlsruhe, om de rest te los
sen. En dat was ons geluk,
want anders hadden we een
ligplaats toegewezen gekregen
in Iffezheim. En daar is hele
maal niks te beleven. Hier kun
ie de stad nog eens in. Tram
lijn 1 of 5, elke tien minuten".
Zijn vader „Dat weet hij nu
precies, want hij heeft een
keer de verkeerde tram geno
men". Zijn moeder: „Het valt
best mee hoor, de meeste
avonden is hij gewoon gezellig
bij ons thuis s Avonds bou
wen de mannen modelsche
pen, vertelt mevrouw Silvius.
Of er wordt naar de televisie
gekeken. „En verder puzzelen
en kaarten we. Je moet jezelf
toch bezig houden".
Volgens de schipper valt het
mm
■■■I
De bok „Hlev Op" van het Bremer bergingsbedrijf Sealift Is al ter plaatse. Als de waterstand het
toelaat arriveert dit weekeinde het hulpconvool van Smit-Tak met het zware materiaal.
FOTO: AUDET
allemaal nog wel mee. „De
schippers die in de Mercedes-
haven in Iffezheim liggen zijn
er veel erger aan toe. Die zit
ten zo'n veertig kilometer hier
vandaan en daar is echt niets
loos. Ze zitten ver van de win
kels, ver van de voorzieningen
als stroom en water, en ver
van het openbaar vervoer. Het
is natuurlijk beroerd dat we
hier stil moeten liggen, maar
onder de omstandigheden mo
gen we niet klagen
Liggeld
De havenautoriteiten in Karls
ruhe verlenen intussen veel
belangeloze medewerking, 's
Avonds en tiidens de week
ends is er elektriciteit van de
wal. Liggeld is tot dusverre
niet gevraagd. Silvius: „Dat
moeten ze eens wagen! We lig
gen hier niet voor onze lol!
Zo denkt schipper H. Langen
van de aanliggende „Animo"
(thuishaven Nijmegen) er pre
cies over. „In Wörth is wel lig
geld gevraagd", weet hij. „En
er zijn nog mensen die betaald
hebben ook". Langen begroot
ziin netto verlies op ongeveer
500 gulden per dag. „Ik weet
niet hoe lang ik dit kan vol
houden. Zo lang mijn sponsor,
de bank dus, het goed vindt,
zeg ik maar".
Langen is in alle opzichten
een kleine zelfstandige. Hij is
vrijgezel, zijn eigen werkge
ver, zijn eigen bevrachter en
zijn eigen reder. „Ik zou u
graag aan boord ontvangen",
zegt hij „maar het is een enor
me rommel. Ik ben namelijk
aan het verven. Er staan niet
eens meubels in de kamer. Met
dat stilliggen heb ik in elk ge
val tijd voor dit soort klusjes".
Op de foto wil hij niet. Zijn ar
gument: „Ik zie er niet uit in
mijn verfplunje. Ik ben ook al
een hele tijd niet meer bij de
kapper geweest. Ik ga altijd in
Nederland, want met die Duit
se kappers kan ik niet praten".
bEN HAAG Het Iraan-
verzet, verenigd in de
,jj Nationale Verzetsraad
—+(NCR) is optimistisch over
de val van ayatollah Kho-
iöJjmeiny. Overschaduwd
door de voortdurende oor
log met Irak, gaat het bin-
nenlandse verzet door.
'Aan de westelijke grens
met Irak worden veldsla
gen geleverd tussen het
'r verzetsleger en het rege-
'iji ringsleger. En in het noor
den en oosten wordt een
stadsguerrilla gevoerd
met aanslagen op leden
van de veiligheidspolitie
en overheidsgebouwen.
Volgens Aladdin Touran, ver
tegenwoordiger van de ver
zetsbeweging Moedjahedien en
Üd van de NCR, neemt het
verzet nog elke dag toe. Eco
nomisch gaat het Iran niet
voor de wind: de olie, het be
langrijkste exportprodukt
blijft laaggeprijsd en de oorlog
met Irak kost jaarlijks tussen
de veertien en twintig miliard
gulden. De interne politieke
machtsstrijd wordt heviger
naarmate Khomeiny ouder en
neker wordt. „Mocht de aya
tollah komen te overlijden,
dan stort het huidige rege-
nngsapparaat in en kan het
verzet in de verwarring de
macht grijpen", zo voorspelt
Touran optimistisch.
Touran: „Toen Khomeiny in
1979 naar Iran terugkeerde,
was ik ook bij die zes miljoen
mensen die hem in Teheran
verwelkomden: het volk was
dol-enthousiast. Onder het be
wind van sjah Pavlevi waren
alle politieke activiteiten ver
boden en wie van oppositione
le ideeën werd verdacht be
landde in één van de overvolle
gevangenissen waar martelen
aan de orde van de dag was.
Logisch dat iedereen van de
ayatollah betere tijden ver
wachtte".
Executies
In de eerste anderhalf jaar van
het bewind onder Khomeiny
werden echter in ras tempo de
laatste mogelijkheden tot op-
ftositie uitgeschakeld. De vei-
igheidspolitie Pasdaran begon
met een ware terreur in stra
ten en gebouwen: mensen
werden geschaduwd op hun
contacten, (vermeende) acti
visten opgepakt en gemarteld
en de persvrijheid werd be
knot. De islamistische wetge
ving (sharia) werd tot het ui
terste doorgevoerd: zo werden
vrouwen bijvoorbeeld gecon
troleerd op het gebruik van
lipstick, zelfs onder de op
nieuw verplicht gestelde cha-
dor (sluier).
Op 20 juni 1981 vond in Tehe
ran een demonstratie plaats te
gen de beknotting van de le
vensvrijheid. Maar Khomei-
ny's gardisten openden het
vuur op de menigte van
500.000 mensen en er vielen
honderden doden. Deze „Dag
van Martelaars en Politieke
Gevangenen in Iran" werd
gisteren ook in Nederland
(Amsterdam) herdacht door
Iraanse vluchtelingen. Tijdens
manifestaties, verspreid over
de hele wereld werd gedacht
aan de 70.000 activisten die in
middels door het Iraanse re
giem zijn geëxecuteerd en aan
de naar schatting 140.000 poli
tieke gevangenen.
Touran: „Ik wil de regering
onder sjah Pavlevi niet goed
praten, maar wat Khomeiny
doet, is veel erger. Van de
geëxecuteerden was een derde
deel vrouw, onder wie zelfs
zwangere vrouwen. Zoiets
gruwelijks liet zelfs Pavlevi
niet toe. De gevangenissen, die
door Pavlevi werden ge
bouwd, zitten voller dan ooit.
Het volk weet dat: behalve le
den van de veiligheidspolitie
en hun familie staat niemand
nog achter het beleid van de
ayatollah".
Aan de Golfoorlog lijkt intus
sen geen eind te komen. Giste
ren nog meldde Iran dat 2.500
Irakese soldaten bij een offen
sief aan het front waren ge
sneuveld. Irak op zijn beurt
pronkte met de dood van „dui
zenden" Iraanse soldaten, zon
der een precies aantal te noe
men.
Wapenembargo
Hoe verklaart Touran de mas-
'sale volksinzet in de oorlog
met Irak, waarvan televisie
beelden ons doen geloven dat
de Iraniërs bereid zijn te ster
ven voor Allah en voor hun
land?
„Die verhalen uit Teheran als
zouden vele honderdduizen
den jongens vrijwillig naar het
Volgens het verzet zijn de dagen van ayatollah Khomeiny geteld.
FOTO: EPU
front met Irak vetrekken zijn
niet waar. Hooguit vijf procent
faat vrijwillig. Het overgrote
eel wordt geronseld: wordt
bij uitgangen van voetbalsta
dions opgepakt, op straat ge
grepen uit scholen gehaald'
Heeft de Iraanse Verzetsraad
Irak nodig om de ayatollah te
verdrijven?
„Niet echt. Wel worden dui
zenden verzetssoldaten ge
traind in Irak. We hebben ook
daar ons hoofdkwartier en
onze uitvalsbases. Maar we
verlangen van Irak geen troe
penopmars naar Teheran.
Overigens hebben wij ook
geen wapens nodig van Irak of
derde landen. Wij veroveren
wapenmaterieel op de Iraanse
legers. Het verzet hoopt wel
dat een internationaal wapen-
èn olie-embargo tegen Iran
wordt ingesteld".
Zijn er nog kansen op een
vreedzame oplossing in de
Golfoorlog?
„De leider van de Verzetsraad
Massoud Radjavi heeft samen
met president Saddam Hoes
sein in juni vorig iaar een vre
desplan opgesteld. Ook voor
Irak zelf is het noodzaak de
oorlog te beëindigen, want het
richt de economie ten gronde.
Khomeiny heeft het vredes
plan verworpen: hij wil niet
praten, omdat een eventueel
einde van de oorlog de aan
dacht zou vestigen op gruwe
lijkheden in Iran".
JOOS PERSOON
99
BANGKOK De nieuwe
regeringsleiders van Viet
nam hebben hun sporen
in de politiek van het land
al sinds 1930 verdiend. De
vraag is nu hoe lang zij de
„gerontocratie" in het
land nog aan de macht
zullen houden. Pham
Hung, de tweede man in
de partij, werd gisteren
door de nationale verga
dering gekozen tot ver
vanger van Pham Van
Dong als premier. Vo Chi
Cong, de derde man, ver
ving Truong Chinh als
president. Aangenomen
wordt dat Hung en Cong
de laatste bejaarden zijn
die de touwtjes in Viet
nam in handen hebben en
dat zij de weg zullen vrij
maken voor een machtso
vername door een jongere
generatie bestuurders.
Minister van buitenlandse za
ken Nguyen Co Thach vertel
de verslaggevers dat Hung een
mandaat heeft gekregen voor
de uitvoering van de hervor
mingen waartoe tijdens het
partijcongres in december vo
rig jaar werd besloten. Tijdens
dat congres hadden de legen
darische revolutionairen
Pham Van Dong en Truong
Chinh zich publiekelijk in het
boetekleed gehuld en ver
klaard dat hun orthodox socia
listische beleid de Vietnamese
economie niet vooruit had ge
holpen.
Maar wie is Hung? Volgens
zijn officiële biografie werd hij
op 11 juni 1912 geboren in de
provincie Vinh Long in de
Mekong-delta in het zuiden
van het land. Hij werd van
school gestuurd wegens zijn
betrokkenheid bij de radikale
ieugdbeweging. In 1930 sloot
hii zich aan bij de communisti
sche partij die net was opge
richt door Ho Chi Minh. Het
jaar daarop werd hij door de
Franse autoriteiten gevangen
genomen en ter dood veroor
deeld. De straf werd omgezet
in levenslange dwangarbeid
en hij zat 15 jaar op het be
ruchte gevangeniseiland Poulo
Condore.
Hij kwam pas weer vrij toen
de Viet Minn in 1945 de macht
in het noorden overnam. De
komende negen jaar bestreed
hij de Fransen in het zuiden
en bekleedde hij belangrijke
partijfuncties. Na de Franse
nederlaag bij Dien Bien Phu,
keerde Hung terug naar het
noorden, waar hij snel carrière
maakte in de partij. In 1956
werd hij lid van het Politburo
en twee jaar later werd hij
vice-premier.
Sleutelfiguur
Hung was een sleutelfiguur in
de oorlog tegen Amerika en
Zuid-Vietnam. In 1967 ging hij
naar het zuiden als secretaris
van de Zuidvietnamese com
missie van het Centraal Comi
té en als politiek commissaris
van het Zuidvietnamees be
vrijdingsleger, de Viet Cong.
In 1975 was hij politiek com
missaris van de Ho Chi Minh-
campagne, het slotoffensief te
gen de Zuidvietnamese rege
ring, dat eindigde met de be
zetting van Saigon. In 1980
werd hij minister van binnen
landse zaken en bij het natio
naal partijcongres in december
vorig jaar werd hij de tweede
man van de partij.
Cong werd volgens zijn offi
ciële biografie in 1913 geboren
in een boerengezin in de cen
traal Vietnamese provincie
Quang Nam-Danang. Ook zijn
vader was een overtuigd natio
nalist en onder zijn invloed
sloot Cong zich als jongeling
aan bij de revolutie. Hij werd
lid van de jeugdbeweging en
in 1935 ook van de communis
tische partij. In de volgende 10
jaar bekleedde hij belangrijke
partijfuncties in zijn provincie.
Net als Hung werd hij door de
Fransen gearresteerd en tot le
venslange dwangarbeid ver
oordeeld, maar later werd hij
vrijgelaten. Tiidens de oorlo
gen bleef hij hoge civiele en
militaire functies bekleden in
centraal Vietnam.
Hij was onder meer vice-voor-
zitter van het presidium van
het centraal comité van het
Nationaal Front voor de Be
vrijding van Zuid-Vietnam, de
belangrijkste politieke organi
satie in de oorlog tegen de
Amerikanen. Cong was van
1977 tot 1979 minister van
landbouw en in het tweede
jaar van zijn ambtstermijn
slaagde hij erin de produktie
sterk op te voeren na het
moeizame jaar 1977-78.
Hij voerde het zogeheten „con
trast-systeem" in, waardoor
boeren een deel van hun pro
duktie zelf op de markt kon
den brengen, mits zg meer
produceerden dan hun ouo-
tum. Met dat systeem werd de
aanzet gegeven tot verdere
hervormingen die ook geba
seerd ziin op decentralisatie
van besluitvorming en mate
riële prikkels.
Maar Cong is ook een duide
lijk vertegenwoordiger van de
„oude garde" en niet iedereen
is ervan overtuigd dat hij zich
volledig zal inzetten voor het
liberaliseren van de economie.
Cong werd in juni 1986 vice-
premier, als vervanger van To
Huu, die werd ontslagen we
gens wanbeleid. In december
steeg hij in de partij-hiërarchie
van de zesde naar de derde
plaats.
