„Wij zijn volwassen gelovigen
die naar eigen geweten handelen"
Reeks zedendelicten
met kinderen ontdekt
Koerdische
leider ontkent
betrokkenheid
moord advocaat
ilseviers-topman
ierre Vinken zwijgt
ijn alle talen
Levenslang geëist
voor kerstmoorden
JNENLAND
CcidócSoiruuit
„Wildgroei golfbanen
bedreigt de natuur"
1 KATHOLIEKE SCHOOLBESTUURDERS:
>op
f'B
ZATERDAG 13 JUNI 1967 PAGINA 3
kfi rP^CHT De Stichting Lekker Dier heeft de Or-
nisatie voor Natuurlijk Vlees beschuldigd van spe-
latie met de bereidheid van de consument om
el »cr te betalen voor vlees van dieren die een „dier-
aa^'iendelijk" leven hebben geleid. De organisatie doet
j,e'J imensen geloven dat alles - van big tót varkens-
de - onder strenge controle staat. Maar Lekker
len.
ker Dier: gescharrel
„diervriendelijk vlees'
van big tót varkens-
'fesje - onaer strenge coniroie staat. Maar Lekker
Vero er signaleerde bij de aangesloten boeren aangebon-
ln I R zeugen, varkens met gecoupeerde staarten en
,e met groeibevorderende middelen. Volgens Lek-
t Dier is dat tegen de regels van de puur commer-
j3rJe organisatie. Zij pleit voor het eten van „schar-
P* varkensvlees" afkomstig van boeren die op dier-
van milieuvriendelijke mesten. De Organisatie voor
P* ituurlijk Vlees wijst de beschuldigingen van de
t nd en heeft een rectificatie van Lekker Dier ver-
1J| rgd.
ïn v
Greenpeace in actie tegen
verspreiding bestrijdingsmiddelen
DEN HAAG De milieu-organisatie Green
peace is een campagne begonnen tegen de pro-
duktie van chemische bestrijdingsmiddelen.
De organisatie zal schepen blokkeren, die van
uit West-Europa met deze produkten naar de
Derde Wereld vertrekken. De acties beginnen
in havens in Nederland en Groot-Brittannië,
waar volgens Greenpeace een aantal zeer gifti
ge soorten pesticiden worden geproduceerd
voor export naar ontwikkelingslanden. Vol
gens cijfers van de Wereld Gezondheidsorgani
satie (WHO) worden jaarlijks 500.000 mensen
in de wereld getroffen door vergiftiging door
chemische bestijdingsmiddelen en overlijden
10.000 mensen die ermee in aanraking zijn ge
komen, voornamelijk boeren uit de Derde We
reld.
Tevergeefs
Deze brand
weerman moest
het gisteren zon
der water doen.
Er bleef hem
niets anders
over dan werke
loos toe te kij
ken hoe de
Zaandamse
Hannie Schaft-
school In vlam
men opging. De
schade loopt in
de tonnen.
UTRECHT De wildgroei van golfbanen vormt een
bedreiging voor duizenden hectare natuurgebied in Ne
derland. Dat concludeert de vakgroep milieukunde van
de universiteit van Utrecht in het rapport „Golf en
ruimtelijke ordening". Als de aanleg van nieuwe golf
banen ongehinderd verder gaat komen over enkele ja
ren 45 van de 130 golfbanen in kwetsbare natuurgebie
den te liggen. Dat komt neer op een verdubbeling van
het huidige aantal banen. Het grootwinkelbedrijf
Vroom en Dreesman presenteerde eerder deze week
een plan om vijftien grote golfbanen in de Randstad
aan te leggen. De natuurgebieden zijn voor exploitanten
van golfbanen aantrekkelijk vanwege de lage grond
prijs en de lage bewerkingskosten. De milieuweten
schappers pleiten voor de aanleg van golfbanen op vrij
komende landbouwgronden en op vuilstortplaatsen.
|(Vervolg van voorpagina)
UTRECHT De bestu
ren van katholieke scho
len voor voortgezet on
derwijs hadden tot een
bijzondere ledenvergade
ring besloten omdat ze
ontevreden waren over
hun bestuur dat zonder
ledenraadpleging met
het concept-reglement
had ingestemd tijdens
een vergadering van de
NKSR. Onder leden van
andere katholieke bestu
renbonden, bijvoorbeeld
die voor basisonderwijs
beroepsonderwijs,
heerst ook grote onrust
over de voorstellen van
de commissie-Van der
Grinten. Het is niet on
denkbaar dat ook zij een
bijzondere ledenvergade
ring willen om een afwij
zend standpunt in te ne
men.
Kernbezwaar van de bestu
ren tegen de voorstellen is
dat daarin het begrip katho
lieke school wordt verengd
tot scholen die voldoen aan
de officiële, bisschoppelijke
criteria. Enkele jaren geleden
had een commissie onder
voorzitterschap van Hirsch-
Ballin vastgesteld dat er ook
scholen kunnen zijn die niet
de kerkelijke erkenning heb
ben, maar wel aanspraak
kunnen maken op de titel
„katholieke school". Zo zijn
katholieke scholen mogelijk
op basis van katholieke be
ginselen zoals verwoord door
de Mariënburgvereniging.
Een en ander is volgens die
commissie in overeenstem
ming met het nieuw katho
liek wetboek.
In het voorstel van de com
missie-Van der Grinten be
staat er maar één katholieke
school en dat is de school die
kerkelijke erkenning heeft.
De bond vwo/avo heeft de
commissie-Van der Grinten
over dit verschil opheldering
gevraagd, maar kreeg hierop
een „onbevredigend" ant
woord.
Een ander groot bezwaar van
besturen, met name van die
uit Limburg, is dat het nieu
we reglement de bisschoppen
afzonderlijk de mogelijkheid
geeft voorwaarden te stellen
aan katholieke scholen en de
werkers daarin. Onomwon
den werd uitgesproken dat
bisschop Gijsen van die mo
gelijkheid gebruik zal maken
en zal proberen het katholiek
onderwijs in zijn bisdom „om
te scholen" naar zijn eigen,
zeer strikte opvattingen.
Bestuurders van tientallen
scholen in met name Brabant
(OMO-scholen) en Limburg
maakten duidelijk dat zij op
geen enkele wijze het „Gij-
sen-effect" op hun scholen
zullen tolereren. „Wij zijn ge
ëmancipeerde katholieken
die als volwassen gelovigen
willen handelen naar eigen
geweten en verantwoorde
lijkheid. Bisschoppelijke be
moeienis zoals Gijsen die wil
is daarvan een ontkenning
en wordt niet geaccepteerd".
Op de bijeenkomst werd
slechts een enkele poging ge
hoord om toch het reglement
te accepteren. De mening dat
geprobeerd moet worden met
bijvoorbeeld bisschop Gijsen
„verstandig" samen te wer
ken, werd sterk bekritiseerd:
„Je kunt het maar op een
manier eens worden met
deze bisschop en dat is door
hem in alles gelijk te geven
en eigen verstand en gewe
ten uit te schakelen".
De bond vwo/avo besloot de
bisschoppenconferentie per
telegram op de hoogte te stel
len van het besluit. Maandag
en dinsdag bespreken de bis
schoppen het voorstel. Bis
schop Gijsen is naar verluidt
tegen; hij wil niet alleen de
voorwaarden voor' kerkelijke
erkenning zelf formuleren,
maar ook de uitvoering en de
controle in eigen hand hou
den. In het concept-regle
ment wordt de NKSR daar
mee belast.
LÜTSEN KOOISTRA
ERDAM „Per-
lonliik ben ik wel zo
mvinistisch dat ik
raks za denken: we
*°bben dat betrouwbare
htendblad erbij en die
aliteitskrant. Maar ver-
zal ik mijn particulie-
.Jfe mening nooit geven
gyver welk van de uitga
lm en van ons concern ook".
et is 1979. Elsevier heeft net
Nederlandse Dagblad Unie
v^rgenomen. En professor dr.
I 'ierre Vinken, toen één van
!n. e leden en nu voorzitter van
e raad van bestuur van Else-
h ft commentaar. Nu,
ey i de overval op Kluwer,
pk tijgt hij nog in alle talen.
een bres is er te schieten in
eel, muur die rond hem is opge-
e ij, pkken. Hij wil niet in beeld
l0ej irtien. Een. geheimzinnigheid
Je iedereen verbaast, zelfs de
insen van dat betrouwbare
itendblad en die kwaliteits
ant. Toch is Vinken (59) een
"imakend man. Een op-
m lende verschijning in het
va ijfrijfsleven. Niet veel men-
n die als arts/neuroloog-
lieurochirurg begonnen, ein-
gen in de top van de uitge
verswereld,
ikele maanden geleden ont-
luwde Vinken zijn toekomst-
iie: tien tot vijftien grote in-
Ifüatie-concerns op deze we
id: Grootschaligheid, we-
Idwijde concerns. Elsevier
>u door een reeks van fusies
t een van die concerns wil-
n behoren, zei Vinken. Niet
leer puur op Nederland maar
het Engelstalig gebied ge-
cht. Realiteit of droom van
In man die uitsprak de fun-
amenten nog te willen leggen
»r die toekomst van Else-
np*ler eer hij zijn functie zou
leggen? In schril contrast
e werkelijkheid: enkele jaren
ng beklaagde de raad van
ia stuur van Elsevier zich ero-
er dat vergroting van het
oncern door acquisities maar
7, »et echt wil lukken. De grote
lapper bleef uit. De visie van
[inken bleef overigens niet
wantwoord. VNU, Neer-
inds grootste uitgeverij, vond
at het uitgeven steeds sterk
ationaal en cultureel bepaald
>1 blijven. Nummer drie, Klu-
er, zag wel degelijk zeer veel
uknte voor groeiende, op ver-
pnillende terreinen gespecia-
jseerde ondernemingen als
fewer Nummer vier, Wol-
ters Samson, zat op dezelfde
toer als Kluwer.
De visie van Vinken kwam
gelijktijdig met de besprekin
gen tussen Kluwer en Else
vier, waarbij de laatste net had
kenbaar gemaakt wel voor een
overname te voelen. Kluwer
liet echter al snel weten daar
niets voor te voelen, maar
kapte het gesprek niet hele
maal af, omdat men de argu
menten voor dat besluit bij
Vinken nog wel even wilde
toelichten. Afspraak gemaakt,
maar voordat die datum daar
was, kwam de overval van El
sevier... Ondanks het nee van
Kluwer en de beveiliging te
gen overvallen.
Sans rancune spreekt Kluwer-
-topman Alberdingk Thijm
met waardering over zijn hui
dige „opponent" Vinken. Hij
vindt de geboren Limburger
(Heerlen) een heel deskundig
man. Een man ook met visie,
al deelt niet iedereen die me
ning.
Acht jaar geleden stapt Alber
dingk Thijm binnen in de
hoofddirectie van Kluwer en
is sinds begin dit jaar daarvan
voorzitter. Hij beseft heel goed
dat boeken of tijdschriften iets
anders zijn dan pakjes marga
rine. „In het culturele vlak is
het enorm belangrijk dat er
een groot aanbod van boekti
tels blijft bestaan zodat ook de
fijnproevers aan hun trekken
kunnen komen". Als alleen
maar succes-boeken met een
geheide grote oplage uitgege
ven zouden worden, zou Al
berdingk Thijm dat een enor
me culturele verarming vin
den.
Dit gevoel, dat er meer waar
den zijn dan alleen maar
winst- en verliescijfers, brengt
hij ook naar voren in zijn ver
zet tegen Elseviers overval.
Nadrukkelijk wijst hij erop dat
het uitgeven een creatief werk
is, dat in de allereerste plaatst
om mensen draait. „De mense
lijke maat is voor ons in het
ondernemen van groot belang
en wij zullen er naar streven
die in onze ondernemings
structuur te blijven inbou
wen".
Grootschaligheid tot mondiaal
formaat zoals Elsevier dat wil,
beoordeelt Alberdingk Thijm
niet als verkeerd, „maar 'is be
slist niet onze keuze".
BERT MOLENAAR
Pag. 8: „Kluwer krijgt het
moeilijk"
Oorkonde voor BZN
De popgroep BZN heeft giste
ren een oorkonde van de Ne
derlandse Vereniging van
Dansscholen in ontvangst ge
nomen voor de singele „La
France". NVD-voorzitter Ponne
(tweede van rechts) verklaarde
erkentelijk te zijn voor de mu
ziek van de Volendammers
omdat veel dansschool-leerlin
gen daarop het afgelopen sei
zoen de quick-step hebben ge
leerd.
FOTO: ANP
Euthanasie
standpunt blijft
vooralsnog uit
DEN HAAG Het kabinet
heeft zich nog steeds niet ge
bogen over het probleem hoe
het euthanasievraagstuk aan
te vatten. Na de adviezen van
de Gezondheidsraad en de
procureurs generaal heeft nog
geen van de eerst aangewezen
bewindslieden (Brinkman,
volksgezondheid; Korthals Al-
tes justitie) de kwestie aange
meld voor het kabinetsberaad.
Premier Lubbers meldde dit
gisteren op zijn wekelijkse
persconferentie. Hij „hoopt
nog steeds op een standpunt
bepaling voor het zomerreces".
(NOLLEN
At9 Ik MNOSN w\0> OAN SCHICDEMe »K
OECARAu0e£&D "MENS" Op HUN t
pennend
DEN BURG/ENSCHEDE
Op Texel en in Ensche
de zijn in een reeks van
jaren meerdere kleuters
seksueel misbruikt. Twee
onlangs aangehouden
mannen hebben inmid
dels een gedeeltelijke be
kentenis afgelegd. Eind
vorige week werd bekend
dat in Oude Pekela de af
gelopen maanden naar
schatting 70 kinderen
werden misbruikt. Aan
houdingen werden daar
nog niet verricht.
Op Texel gaat het om een 19-
jarige inwoner van Den Burg
die heeft bekend gedurende
een reeks van jaren verre
gaande ontucht te hebben ge
pleegd met ten minste twaalf
kinderen van drie tot zeven
jaar. In Enschede hield politie
de 22-jarige R.J.S. uit die
plaats aan. Hij wordt ervan
verdacht gedurende meerdere
'ADVERTENTIE)
portuqaLmmNU DOEN:
OPORTO
v.a. Zeslienhoven op za.
FARO
v.a. Schiphol op ma.
Vraag programma en
aanbiedingen.
Ook juli sn aug. nog te boeken.
Vonk Roizon 010-4144100
jaren ontucht te hebben ge
pleegd met kinderen in de
leeftijd van drie tot negen jaar.
De jongeman uit Den Burg
werd afgelopen maandag aan
gehouden, na aangifte van
twee ouderparen wier doch
tertjes van vijf en zeven jaar
hun ervaringen hadden ver
teld. Volgens de politie heeft
de jongeman bekend „zeer
vergaande ontucht, waaronder
pogingen tot verkrachting" te
hebben gepleegd met elf
Texelse meisjes en één jonge
tje.
Na het bekend worden van de
arrestatie gisteren hebben nog
zes ouders uit Den Burg en di
recte omgeving zich bij de po
litie gemeld met het vermoe
den dat ook hun zeer jonge
kinderen het slachtoffer zijn
geworden van ontucht. Vol
gens de politie zijn de slachtof
fertjes „psychisch beschadigd"
en hebben zij last van nacht
merries, bedwateren en verto
nen zij agressief gedrag.
Uit het onderzoek is inmiddels
gebleken dat diverse van de
misbruikte kinderen al veel
eerder meer of minder duide
lijke signalen over seksuele
spelletjes met B. hebben gege
ven. Gezien de zeer jeugdige
leeftijd van de slachtoffertjes
zijn hun verhalen echter door
de betrokken ouders als fanta
sieën beoordeeld en is er om
die reden nooit eerder aan
dacht aan geschonken.
De verdachte zal een psychia
trisch onderzoek in het
Utrechtse Pieter Baan Cen
trum ondergaan. Hij is in 1983
veroordeeld" wegens poging tot
verkrachting van een 3-jarig
meisje. Volgens de politie is
vrijwel vast komen te staan,
dat hij bijna onmiddellijk
daarna is doorgegaan met ze
dendelicten.
In Enschede kreeg de politie
begin juni een aanwijzing van
de moeder van een van de
slachtoffertjes. Door de ge
sprekken met een andere
moeder werd begin deze week
de verdenking tegen de ver
dachte concreter, waarna on
middellijk tot aanhouding
werd overgegaan.
Op dit moment zijn de namen
van tien slachtoffertjes be
kend. De politie sluit niet uit
dat er nog meer namen be
kend worden. De kinderen
hebben nooit eerder verteld
over hun ervaringen, omdat ze
geïntimideerd werden door de
verdachte. De man heeft zich
schuldig gemaakt aan zowel
aanranding als verkrachting
van kinderen. De kinderen
zijn volgens een politie-woord-
voerder bedreigd met klappen
als ze zouden vertellen wat
hen was overkomen.
Ook de ouders van deze mis
bruikte kinderen hebben de
psychische en lichamelijke
klachten van hun kinderen
nooit in verband gebracht met
het plegen van ontucht. Dat
zelfde geldt voor medici bij
wie de kinderen onder behan
deling zijn. „Achteraf bezien is
het wel mogelijk bepaalde ver
banden te leggen; signalen
passen als stukjes van een puz
zel in elkaar".
GEZOCHTE LEIDER
PKK DUIKT OP IN NEDERLAND:
DEN HAAG Bijna hul
peloos steekt de Koerdi
sche advocaat Htlseyin
Yildirim de handen om
hoog. Nee, bewijzen voor
zijn beschuldigingen dat
de CIA en de Zweedse po
litie betrokken waren bij
de moord op de Zweede
premier Palme heeft hij
niet. Maar hij wil het de
uiterst sceptisch kijkende
journalisten graag doen
geloven.
Yildirim, woonachtig in Zwe
den, is de Westeuropese leider
van de Koerische Arbeiders
partij PKK. Vanaf begin dit
jaar was hij „zoek" en het ver
moeden ontstond dat hij dood
was. Maar vrijdag zat hij
springlevend een persconfe
rentie in Den Haag voor, waar
hij verklaarde dat zijn PKK
niets van doen had met de
moord op Palme en evenmin
met een schietpartij en een
moord op een Koerdische ad
vocaat in Deventer. Yildirim
is bovendien niet „verdwe
nen" geweest, maar bezocht
verschillende Europese landen
en woonde onder meer in
Brussel een driedaags symposi
um over asielrecht bij.
De politie van Deventer is ge
ïnteresseerd in de verblijf
plaats van mr. Hüseyin Yildi
rim, omdat hij mogelijk infor
matie kan leveren over de
vermoorde Mahmut Bilgili,
eveneens een Koerdische ad
vocaat, die in afwachting van
zijn politieke asiel in Deventer
woonde. Bilgili verdween be
gin februari en werd eind
maart dood aangetroffen in
het Markelokanaal: opzettelij
ke verdrinking was de oor
zaak. Begin mei werd een
Hengelose Koerd aangehouden
die betrokken was bij de
moord; Bilgili zou zich niet
voldoende hebben ingezet
voor de Arbeiderspartij PKK.
Yildirim, als leider van de
PKK, ontkent het verband.
Hij zegt Bilgili nog nooit ont
moet te hebben: Bilgili was in
Turkije actief voor de PKK,
maar zou zich in Nederland
hebben onthouden van poli
tiek. Als Bilgili was gedood in
een politieke strijd, dan had
een van de partijen zich toch
wel bekend gemaakt, aldus
Yildirim; hetzij om de verant
woordelijkheid op te eisen,
dan wel om om er politieke
munt uit te slaan. De Koerdi
sche advocaat houdt het erop
dat Bilgili het slachtoffer was
van een „individuele aangele
genheid" en dat geldt ook voor
de schietpartij in maart. Daar
aan lagen evenmin partijpoli
tieke geschillen aan ten grond
slag, aldus Yildirim.
Vriend Palme
De Zweedse Koerd spreekt
dringend, maar weinig over
tuigend over een internatio
naal complot tegen zijn volk.
De inmiddels ontslagen hoofd
commissaris van politie in
Stockholm verklaarde voor 95
procent zeker te weten dat
Koerden de aanslag op Palme
pleegden. De regering Palme
liet immers kort daarvoor
twaalf PKK-leden het land
uitzetten wegens verdenking
van terroristische activiteiten.
Yildirim werd in 1985 ook
vastgehouden als verdachte
van terrorisme, maar bij ge
brek aan bewijs vrijgelaten.
Hij noemde Palme gisteren
„de grote vriend van de Koer
den".
In februari vorig jaar werd
Yildirim opnieuw aangehou
den als verdachte op de moord
op Olof Palme; wederom werd
hij bij gebrek aan bewijs vrij
gelaten. De advocaat ziet hier
in een complot van de Ameri-
kaase inlichtingendienst CIA,
de Turkse geheime dienst en
de Zweedse politie. De CIA
zou belang hebben bij de dood
op Palme, omdat diens politie
ke ideeën niet stroken met
Washington en de Turken wil
den wel meedoen aan het
complot om de Koerden zwart
te maken. De grove fouten die
de Zweedse politie maakte tij
dens het onderzoek zouden op
zich al voldoende bewijs zijn
dat justitie „andere" partijen
wilde dekken ten koste van de
Koerdische PKK.
Bewijzen kan Yildirim echter
niets. Dat de PKK behalve in
Zweden, ook in Zwitserland
en Frankrijk wordt verdacht
van terroristische activiteiten,
schuift Yildirim af op zijn
complottheorie. Er blijven
echter hardnekkig geruchten
circuleren dat wie niet vóór de
PKK is, als tegenstander
wordt beschouwd en derhalve
dient te worden geliquideerd.
Het enige dat wel overtuigend
bewezen is, is de zware onder
drukking van de Koerden
door de Turkse regering. An
kara probeert al jaren de cul
tuur, de taal en het maatschap
pelijk leven van de Koerden te
vernietigen. Het leger voert
aanvallen uit op de Koerdi
sche woonplaatsen in het
noordoosten, waarbij regelma
tig doden vallen. Politieke ac
tivisten worden opgepakt en
in gevangenissen zwaar ge
marteld. Een en ander is be
vestigd door Amnesty Interna
tional. Europarlementariërs
voeren onder meer de schen
ding van de mensenrechten in
Turkije aan om het land het
lidmaatschap van de EG te
onthouden.
JOOS PERSOON
Nieuwe voorzitter Mariënburg-vereniging
LANDSMEER De 47-jarige scheikundige dr. P.W.J. Jansen,
rector van het Norbertus College in Roosendaal is de nieuwe
voorzitter van de Mariënburg-vereniging, die vernieuwing in de
rooms-katholieke kerk voorstaat. Jansen, thans penningmeester,
volgt prof. dr. G. Staal uit Utrecht op, die in 1984 de eerste voor
zitter van de Mariënburg-vereniging werd.
ZUTPHEN Officier van justitie De Haas heeft gisteren voor
de Zutphense rechtbank levenslang geëist tegen de 21-jarige De-
ventenaar E.C. De man wordt ervan verdacht vorig jaar op de
avond voor Kerstmis de personeelsleden T. Hartgers (42) en A.
van den Berge-Ten Zwegge met messteken om het leven te heb
ben gebracht. Dit gebeurde tijdens een overval op de Bonds
spaarbank in Deventer, waarbij 130.000 gulden werd buitge
maakt. De verdachte ontkende de moorden te hebben gepleegd.
Hij schoof de schuld af op een mede-dader, die spoorloos blijkt te
zijn. Volgens de officier was de verdachte op het moment van de
daad volledig toerekeningsvatbaar. Hij baseert dit op het rapport
van het Pieter Baan-centrum, waarin C. beschreven wordt als
een man „met ernstige stoornissen in zijn persoonlijkheidsstruc
tuur die echter niet van psychische aard zijn".
