over Halt- project
Politie tevreden
Fraaie
reiswekker
4* STAD OMGEVING
Promotie van Leids
Bio Science Park
Speelruimte
in Stevenshof
Sloop dreigt voor
illegale woning ex-raadslid
Voortaan betalen
CeidócQowuvnt
ZATERDAG 13IUNI1987 PAGINA 11
Zakenman beroofd
van portefeuille
LEIDEN Een 38-jarige zaken
man uit Leiden is donderdagmid
dag rond drie uur beroofd van
zijn portefeuille met vijf- zes
duizend gulden. Dat gebeurde in
de Rijnstraat. De man had daar
zijn auto geparkeerd en toen hij
deze op slot wilde doen, werd hij
van achteren vastgegrepen door
een man met een helm op. Het
slachtoffer viel en de portefeuille
rolde op straat. De dader rende
weg met de gevulde portefeuille.
Volgens de politie sprong hij op
het Levendaal achterop bij een
bromfietser. De Leidse politie
verzoekt getuigen contact op te
nemen: tel. 071-258888.
LEIDEN Er moet meer speelruimte
komen in de wijken 1 en 4 van de Ste
venshof. Dat schrijft wijkvereniging
Stevenshofjespolder in een brief aan de
gemeente. Kinderen kunnen daar alleen
maar op straat spelen en dat vinden hun
ouders te gevaarlijk. Zij verzoeken de
gemeente om een deel van het grasveld
bij De Westwal, tussen de wijken in, be
schikbaar te stellen als speelruimte. Dat
stuk grond is nu afgesloten. De gemeen
te overweegt de grond toegankelijk te
maken voor bedrijven. Om hun verzoek
kracht bij te zetten, hebben de kinderen
108 handtekeningen in de buurt opge
haald.
Nijssen naar
Leeuwenhoek
LEIDEN Het Zoe-
terwoudse bedrijf
Nijssen Koeling B.V.
gaat zich vestigen in
het Bio Science Park.
De firma zal een be
drijfsgebouw van
ruim 1.600 vierkante
meter neerzetten in
de Leeuwenhoek.
Nijssen, dat ongeveer
20 mensen in dienst
heeft, is gespeciali
seerd in de produktie
en export van koel-
technische installa
ties.
igang jeugdhonk
ferenwijk veranderd
5IDEN De ligging van het jeugdhonk dat
J aan de Veluwemeerlaan in de Me-
nwijk wordt veranderd. Omwonenden heb-
n reeds bezwaar gemaakt tegen het plan van
gemeente voor de vestiging van het honk.
>t college van B en W is er nog niet uit hoe-
el geld dat mag gaan kosten. Het honk is ge-
and nabij de sportzaal aan de Dwergwier.
aar is ook een school in de buurt. Bewoners
gen. ezen de nodige overlast van het honk. Om
araan tegemoet te komen is het honk in de
annen een kwart slag gedraaid, zodat de in-
ng aan de Veluwemeerlaan komt. Met bo
en en struiken kan het honk worden afge-
heiden van de sportzaal en de school. De
verlast moet hierdoor minder worden dan
urdt gevreesd.
VOC speelde grotere rol
LEIDEN De Verenigde Öostindi-
sche Compagnie (VOC) speelde in de
achttiende eeuw een grotere rol in
het sociaal-economisch en demogra
fisch leven van ons land dan tot nu
toe werd aangenomen. Dat is geble
ken uit een onderzoek door de
Werkgroep voor de Geschiedenis
van de Europese Expansie aan de
Leidse Universiteit. De werkgroep
presenteerde gisteren het in 1970 ge
start onderzoek naar de scheepsbe-
wegingen tussen Nederland en Azië
in de zeventiende en achttiende
eeuw. De publikatie van het onder
zoek werd vastgelegd in drie boek
werken: De reizen naar Azië, de rei
zen naar Nederland en de analyse
van deze reizen met een schets van
de VOC als scheepvaartbedrijf.
LEIDEN De gemeente heeft gedreigd een woning op het terrein
van voormalig VVD-raadslid M.A. Laken aan de Vlietweg te slo
pen. De woning is daar tussen 1971 en 1976 illegaal gebouwd. Er
was geen bouwvergunning voor aangevraagd. Als Laken dit niet
alsnog doet voor 1 juli 1987, gaat de woning tegen de vlakte.
De woning ligt ongeveer 90 meter achter het huis van Laken zelf
en wordt door hem verhuurd aan een familie, die er permanent
woont. De gemeente is het niet eens met Laken dat de woning als
tuin- of zomerhuisje kan worden aangemerkt. Op het terrein van
de heer Laken aan de Vlietweg staan ongeveer 100 zomerhuisjes.
Die zijn echter niet aangesloten op het gas- en electriciteitsnet,
hebben geen c.v.-installatie en ook geen telefoon, zoals de woning
die nu met sloop wordt bedreigd. Deze is in 1985 bij toeval ontdekt
door een ambtenaar. De gemeente discussieert al twee jaar tever
geefs met Laken over de illegale woning.
vol, dat de conducteur niet
eens de moeite neemt kaartjes
te controleren.
De NS hoopt daar met ingang
van maandag een einde aan te
maken. Dan zal het nieuwe
plaatskaartenkantoor van het
station voor het eerst in ge
bruik worden genomen. Het lo
ket is geopend van maandag
tot en met vrijdag van 6.45 tot
10.00 uur. De officiële opening
van het kantoor had gistermid
dag al plaats. Vertegenwoordi
gers van de buurtvereniging
Noord-Hofland en van de wijk
vereniging Stevenshofjespol
der namen die taak op zich.
FOTO: WIM VAN NOORT
LEIDEN Het Bio Science Park Leiden wordt onder de aan
dacht gebracht van de bezoekers van de biotechnologiebeurs die
van zondag 14 tot en met vrijdag 19 juni wordt gehouden in de
RAI in Amsterdam. De beurs is verbonden aan het vierde Euro
pean Congress on Biotechnology, dat wordt georganiseerd door
de Nederlandse Vereniging van Biotechnologie. Tijdens dit con
gres worden de nieuwste resultaten op het gebied van research
en industriële toepassingen getoond en besproken.
Het doel van de Leidse deelname aan de beurs is bedrijven uit
binnen- en buitenland informeren over de onderzoeksactivitei
ten op het gebied van de biotechnologie èn om de vestigingsmo
gelijkheden voor bedrijven in het Bio Science Park onder de
aandacht te brengen. De stand in de RAI is een gezamenlijke
presentatie van Bio Science Park/Rijksuniversiteit Leiden met
Biotechnologie Delft-Leiden, een samenwerkingsverband tussen
de Technische Universiteit Delft en de Rijksuniversiteit Leiden.
Fietsvierdaagse
LEIDEN De avond-fiets
vierdaagse van Swifttoer
wordt dit jaar gehouden van
maandag 15 tot en met vrijdag
19 juni. De fietsers kunnen
weer kiezen uit twee afstan
den, namelijk vijftien en der
tig kilometer. Elke avond kan
tussen 18.30 en 19.30 uur wor
den gestart bij het nieuwe
clubhuis aan de Roomburger-
weg in het stadspark De Bult.
Inschrijven kan in het club
huis. De kosten bedragen vijf
gulden (voor kinderen tot 16
jaar vier gulden). Wie op een
van de eerste vier avonden
niet kan meefietsen, heeft ge
legenheid om vrijdag de vier
de rit te volbrengen. Voor na
dere inlichtingen: J. Hoogen-
boom, tel. 071-892883.
Eeze handige opvouwbare
Quartz reiswekker, uitgevoerd
in donkerbruin kunstleer, is
voor u wanneer u ons een
nieuwe abonnee opgeeft.
In opgevouwen toestand meet de
wekker slechts 8 x 8 x 1,5 centimeter.
De nieuwe abonnee wordt ook
hartelijk onthaald: deze krijgt de
krant de eerste twee weken gratis.
I Noteer als nieuwe abonnee ingaande
I Naam:
Adres:
Voorletters
Postcode/plaats:
TeleJoon:(voor eonirule bezorging)
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnement betaald per
0 maand automatisch betalen f 23,04
0 kwartaal acceptgiro f 68,93
Stuur als dank de reiswekker naar
Naam:Voorletters:
Adres:
Postcode/plaats
Stuur deze bon ingevuld aan de Leidse Courant, Antwoordnummer
998, 2500 VD Den Haag (postzegel betalen wij).
ner j
LEIDEN Het Halt
project, bedoeld om van
dalisme door jongeren
terug te dringen, is in
Leiden het eerste jaar
goed geslaagd. Dat is al
thans de mening van de
Leidse politie en de
werkgroep die zich met
het HALT-project bezig
h#udt. Ruim vijftig jon
geren hebben in het eer
ste jaar van het project,
dat op 1 april 1986 van
start ging, aangerichte
schade hersteld en mee
gedaan aan voorlich
tingsprojecten over van
dalisme en alocoholmis-
bruik. Ook in de overige
zes gemeenten waar
Halt-projecten vorig jaar
van start gingen, is men
tevreden, zo blijkt uit
een studie van het minis
terie van justitie naar de
m W
eerste resultaten van het
project.
De Halt-projecten zijn ont
staan uit een samenwerking
van gemeenten, politie en
justitie naar aanleiding van
de hoge kosten die vandalis
me met zich meebrengt. Jon
geren van 12 tot 18 jaar die
worden opgepakt wegens
vandalisme kunnen door de
politie worden aangemeld
voor deelname aan het Halt-
project. De betrokkenen
moeten daar wel zelf mee ak
koord gaan. De officier van
justitie moet vervolgens toe
stemming geven voor deelna
me. De jongeren worden in
dat geval niet strafrechtelijk
vervolgd.
De aangehouden vandalen
moeten de aangerichte scha
de zelf herstellen en doen
mee aan een voorlichtings
project voor jongeren over de
nadelige gevolgen van van
dalisme. Als er sprake was
van alcoholmisbruik werd
daar extra aandacht aan be
steed. Het doel van Halt is
zodoende tweeledig: de bena
deelden krijgen genoegdoe
ning en jongeren worden ge
corrigeerd zonder dat ze in
contact komen met justitie.
Vaak gaat het om jongeren
die ergens met een spuitbus
graffiti hebben aangebracht
en de verf vervolgens moe
ten verwijderen. „Die lik-op-
stuk-benadering is erg effec
tief, zo is de ervaring", aldus
voorlichter H. Langendoen
van de Leidse gemeentepoli
tie. Ook worden er voorlich
tingsbijeenkomsten op basis
scholen en scholen voor
voortgezet onderwijs gehou
den.
„Doelstelling was om in het
eerste jaar van het project
vijftig jongeren mee te laten
doen. Het zijn er zelfs iets
meer geworden", aldus N.J.
van Ooik van de Leidse poli
tie, lid van de stuurgroep die
het project coördineert. „Van
de jongeren die hebben mee
gedaan is er geen een later
nog eens opgepakt wegens
vandalisme. Je kunt natuur
lijk niet zeggen dat dat komt
door het Halt-project, maar
het is in elk geval wel hoop
gevend". In andere steden
kostte het in het begin enige
tijd voordat de politie ge
wend was geraakt aan de
mogelijkheid om jongeren
door te verwijzen naar Halt.
Volgens Van Ooik was dat in
Leiden geen probleem. „De
samenwerking tussen de po
litie en organisaties die zich
met jeugdopvang bezig hou
den was hier al goed, en dat
scheelt".
Het Halt-project biedt werk
aan twee medewerkers, die
beiden een halve dagtaak
hebben. Ze zijn onderge
bracht bij de katholieke
stichting Jeugd en Gezin.
„Dat hebben we bewust ge
daan. Zo creëer je een af
stand tussen het politiebu
reau en het Halt-project", al
dus Van Ooik. De stuurgroep
wil de komende tijd vooral
meer aandacht gaan besteden
aan voorlichtingsprojecten op
scholen.
Treinreizigers die op het Sta
tion De Vink op de grens van
Leiden en Voorschoten de
trein naar Den Haag nemen
moeten voortaan betalen. Tot
dusver was dat ook al verplicht
maar in de praktijk kwam daar
weinig van terecht en trad de
NS ook niet op tegen passa
giers, die geen kaartje hadden.
De oorzaak was het ontbreken
van een plaatskaartenkantoor.
In zo'n geval dient de passa
gier een kaartje te kopen bij
de conducteur maar vooral in
de spits zijn de treinen die
vanaf De Vink vertrekken zo
Met bijdragen van Willem
Buijteweg en Marcel Ge-
De Ondergrondse (1)
Oudere Leidenaars zullen het
zich nog wel herinneren. Het
was in de jaren vijftig dat
"tuis de
m op d<
H missel
verko
overh
haH rl
«vrij
H stor
J0n<
fM van
m mei
vlak voor het Stadhuis de vis
op de markt goedkoop en
isschien ook wel duur werd
trkocht. Behulpzaam als de
rerheid in die tijd nog was,
had de gemeente vlak naast
de Koornbrug een gebouwtje
neergezet waar de bezoeker
van de markt die het alle
maal een beetje teveel werd,
zijn nood kon lenigen.
Van die mogelijkheid werd
zoveel gebruik gemaakt dat
de Dienst Gemeentewerken
het raadzaam achtte bij B en
W de aandacht te vragen
voor de bouw van een nieuw
urinoir. Kosten 7.400 gulden,
maar voor dat bedrag zou
Leiden een ondergrondse, ge
heel betegelde voorziening
krijgen. (In die jaren ont
stond dan ook de naam De
tdergrondse). In het begin
van de jaren veertig had Ge
meentewerken al eens een
poging in die richting ge
daan, maar toen hadden B en
W wel andere dingen aan
hun hoofd. Het voorstel van
Gemeentewerken, dat om
precies te zijn in 1951 werd
gedaan, haalde zowaar de ge
meenteraad, maar daar von
den sommigen het nodig er
een gemengd bedrijf van te
maken: ook vrouwen zouden
van de nieuwe gelegenheid
februik moeten kunnen ma-
en. Het college schrok zo
van die onverwachte neiging
tot emancipatie, dat het voor
stel werd teruggenomen.
Dankzij de Keuringsdienst
van Waren kwam er een
Paar jaar later toch weer
schot in de zaak. Die consta
teerde in 1953 met in het
achterhoofd de aanwezigheid
van de viskramen: „De lo
zing van het urinoir is her
haaldelijk verstopt, waardoor
de urine over straat stroomt.
De klachten van de vishan
delaren hebben echter nog
niet luider geklonken, door
dat zij staan en werken in
vocht van smeltend ijs en
geuren van vis, waardoor
vocht en geuren van het uri
noir minder scherp naar vo
ren kwamen".
De Ondergrondse (2)
Een weinig frisse bedoening
was dat dus. Zo kwam het in
1955 uiteindelijk toch tot een
geheel nieuw urinoir. Het
werd het huidige onder
grondse bouwwerk („een to
talitaire toiletinrichting",
heette dat toen) waar man
nen én vrouwen voortaan te
recht konden. De kosten vie
len wel iets hoger uit dan
eerst gedacht: 68.000 gulden.
Jaren werd niets van De On
dergrondse vernomen. Geen
nieuws betekende in dit ge
val slecht nieuws, want tus
sen 1970 en 1979 was het ding
op zeer ongeregelde tijden
open. De loop was eruit. In
1980 was De Ondergrondse
definitief dicht, liep op een
bepaald moment zelf onder
water, maar in 1983 bood
Herman Bos (onder meer ei
genaar van Hotel Nieuw Mi
nerva, Lunchroom Hendriks
en exploitant van het terras
op het Stadhuisplein) uit
komst. Hij sloot een erfpach
tovereenkomst met de ge
meente voor 75 jaar tegen
een bedrag van 2,50 gulden
per jaar en nam de exploita
tie van het urinoir op zich.
Grootste plannen had Her
man met zijn nieuwe bezit
(feesten, partijen, donateurs,
buttons) maar veel kwam
daar niet van terecht. Eigen
lijk helemaal niets: Het toilet
is nu alleen op woensdag en
zaterdag open.
De nieuwste aanwinst van
Bos viel de laatste jaren nog
het meest op door een kort
maar hevig bezoek van
TROS-coryfee Ralph Inbar.
Die maakte een uitzending
van zijn (en Patty Brards)
Banana Split in en rond De
Ondergrondse. Dat werd een
lachwekkende vertoning, die
wat anders uitpakte dan In-
bar had bedoeld. Hij had een
heuse fanfare in een vracht
wagen klaar staan en een fi-
furant uitgedost met een
urgemeestersketen. Als ie
mand het toilet had bezocht,
werd hij of zij bij het weg
gaan opgevangen door ..de
ploeg van Inbar. Van harte
gefeliciteerd. U bent de hon
derdduizendste bezoeker van
het toilet. Vervolgens begon
de snel opgestelde fanfare te
Het openbaar urinoir aan de Leidse Vismarkt, het enige on
dergrondse toilet voor dames en heren, leidt een nooddruftig
bestaan. Alleen tijdens de marktdagen is er voldoende klandi
zie om de exploitatie nog enigszins mogelijk te maken. Maar
dan moeten de dames en heren met hoge nood eerst wel even
goed zoeken. Verscholen achter de marktkramen met hoog
opgetaste rollen textiel, is het openbaar toilet slechts moei
zaam te vinden. „We hebben voortdurend ruzie met de markt
meesters, want we willen tijdens de markt best beter In het
oog springen. Maar ze doen er niets aan", aldus het toilet-
uitbatende echtpaar. Waaruit dan maar blijkt, dat ook het le
ven van een ondergronds toilet niet over rozen gaat. (Zie: De
Ondergrondse).
toeteren en de pseudo-burge-
meester overhandigde de
verbaasde toiletganger een
oorkonde en een knipkaart
voor langdurig gratis bezoek
aan De Ondergrondse.
De Ondergrondse (3)
Dat was althans de bedoeling,
in de hoop dat de kijkers
schuddebuikend van het la
chen voor de televisie op de
grond lagen. Maar het liep
een beetje uit de hand. Be
zoekers van een nabijgelegen
kroeg hadden de televisiema
kers snel in de gaten. En
keerden de grap om. Telkens
liep een van de stamgasten
FOTO: WIM VAN NOORT
naar het toilet. Als hij dan
bovenkwam en de fanfare
begon te toeteren, riep hij
luidkeels „Poets". En dat ge
beurde tientallen keren. Tot
de leden van de fanfare
baadden in het zweet en In
bar cum suis er wanhopig
van werd. Tot slot lukte de
opzet tocht nog: men ver
schalkte een Belgische toe
rist.
Maar ook het bezoek van Ba
nana Split behoort tot de ge
schiedenis. Een flonkerende
gebeurtenis in een overigens
duister bestaan, want nim
mer is er sprake geweest van
een manifeste presentatie
van het ondergrondse toilet.
Terwijl het toch zo'n fraai
onderkomen is. Geheel in de
stijl van de jaren vijftig. Met
hier en daar gebarsten tegel
tjes aan de wand, in wit en
donkerblauw en prachtige
houten deuren. De pisbakken
in de herenafdeling zijn nog
van oerhollands, beige aarde
werk. En het beherend echt
paar heeft een uitstraling van
jewelste. De bezoeker zal
slechts met enige gêne een
kwartje deponeren op het
immer aanwezige schoteltje;
een gulden zou beter op zijn
Slaats zijn.
est de vraag hoe het nu
verder moet met De Onder
grondse. Als het aan Bos ligt,
spoelt hij zijn erfpachtove
reenkomst nog vandaag door
zijn eigen bezit. Al zegt hij
het zelf iets genuanceerder:
„Ik wil hem best kwijt, maar
ik zal er niet van wakker lig
gen, als de gemeente mij aan
de gesloten overeenkomst
houdt". Bos wil het beheer
over de Ondergrondse vooral
kwijt omdat het hem toch
een paar duizend gulden per
jaar kost „Aan chloor, water
en licht en zo".
De Ondergrondse (4)
De kans dat de gemeente het
beheer van het toilet inder
daad weer op zich zal nemen,
lijkt vooralsnog echter klein.
Zoals alles door de overheid
in nota's wordt gevangen, is
er ook een Toilettennota en
in die nota is vastgelegd dat
de gemeente een poging zal
doen het openbare toiletten-
bestand flink op te knappen.
De eerste fase die nu loopt
houdt in dat alle restanten
van openbare watergelegen
heden in de stad worden ge
sloopt, dat het toilet aan de
Kaasmarkt wordt opgeknapt
en dat aan de Lange Mare
een nieuwe openbare WC
wordt geplaatst. Hoe de om
wonenden over dat laatste
denken, werd vorige week
tijdens een protestactie dui
delijk, maar voor de gemeen
te is dat vooralsnog geen re
den om het rijke bezit van
Bos onmiddellijk over te ne
men. Zo zou de exploitatie
stukken duurder worden
(een paar duizend gulden
erop toeleggen, zoals Bos nu
doet, is dan niets meer) al
was het maar omdat het ding
dan zeven dagen per week
open zou moeten zijn.
Gaat De Ondergrondse dan
definitief voor de mensheid
in het algemeen en de gemid
delde Leidenaar met een dik
ke blaas in het bijzonder voor
altijd verloren? Heer Bos
geeft het antwoord: „Ik ben
de afgelopen jaren misschien
drie keer de trap afgedaald,
maar ik moet zeggen, dat het
me daar uitstekend beviel.
Laten we dat voorlopig maar
zo houden".
