N
Na vrijspraak
sneller eis tot
schadevergoeding
Hondsdolle
vleermuis
zal niemand
aanvliegen
,Verwi jsgeelt je' voor PvdA onaanvaardbaar
Geslaagde
gasboring
Verband tussen kanker en vogels ontkend
CcldócSouocwt
inder kinderporno
n beslag genomen
Universiteit van Twente
ontwikkelt recorder
voor slaapstoornissen
Werkloosheid
14.000 lager
tapbommen
g4n treinen
IEUWO
GIRO 100900
Fors verlies berger
Smit Internationale
Exportprijs
FÏHNENLAND
vrijdag 12 juni 1987 pagina 3
wei
EN HAAG Sinds 1984 is in Amerika veel min-
r uit ons land afkomstig kinderporno-materiaal
beslag genomen dan in voorgaande jaren. Vol-
ns minister Korthals Altes (Justitie) is er sprake
een drastische daling van het aantal inbeslag-
ingen. In 1984 moesten nog 1450 gevallen wor-
genoteerd en in de beide daarop volgende ja-
daalden deze aantallen tot respectievelijk 865
P 111 gevallen. Het ging daarbij om oud materiaal
i t voor een belangrijk deel niet in ons land is ge-
g iduceerd.
,rthals Altes zegt dit in antwoord op schriftelijke
jgen van het CDA-kamerlid Van der Burg over
strijd tegen de kinderporno. In zijn antwoord
reekt de minister de opvatting tegen dat hij de
estie van het seksueel misbruik van kinderen
van de kinderpornografie zou bagatelliseren.
ngsti n
M ïïïE
sterr.:
ïve
'oor
[oe
verl ,rthal:
polif
euw
ENSCHEDE Onderzoek van ir. Kemp aan de
Technische Universiteit Twente (UT) heeft geleid
tot de ontwikkeling van een cassetterecorder
waarmee het slaapgedrag bij mensen kan worden
geregistreerd. De recorder, die thuis als een soort
walkman kan worden gedragen, legt gedurende
een etmaal hersen-, oog- en spieractiviteit, adem
haling en lichaamstemperatuur vast op een bandje.
Dankzij deze vinding hoeven patiënten en proef
personen minder vaak naar het ziekenhuis voor
onderzoek van hun slaapgedrag. Nu worden ze
meestal enkele dagen in het ziekenhuis opgeno
men en zijn specialisten vijftien uur bezig met de
analyse van de gegevens. Het bandje uit de casset
te-recorder kan met behulp van een computer bin
nen enkele uren worden geanalyseerd.
DEN HAAG Het aantal werklozen
is in de maand mei met 14.200 tot
653.400 gedaald. Die daling deed zich
vooral voor bij mannen (min 13.800),
het aantal werkloze vrouwen daalde
met maar 400. De daling is groter dan
op basis van seizoensinvloeden mocht
worden verwacht. Vandaar dat ook
na correctie voor seizoensinvloeden
de werkloosheid daalde, namelijk
met 5700. Die daling geldt zowel bij
mannen (min 3200) als bij vrouwen
(min 2500). De daling is voor een be
langrijk deel het gevolg van de gun
stige ontwikkelingen op de arbeids
markt voor schoolverlaters.
Banken: rente-informatie
onder scherpe voorwaarden
DEN HAAG Slechts onder een aantal scher
pe voorwaarden zijn de banken bereid de fiscus
eventueel informatie over de rente van klanten
te geven. Dit heeft de voorzitter van de bank
iersvereniging B. Scherpenhuijsen Rom gister
avond voor de NOS-tv verklaard. Hij nam
daarmee afstand van uitlatingen van de top
ambtenaar van financiën Boersma, die deze
week verklaarde dat de banken met ingang
van 1988 rente-inkomsten van klanten aan de
fiscus zouden melden. De voorwaarden van de
banken zijn: een rentevrijstelling voor belasting
van 1000 gulden per persoon per jaar, ook voor
minderjarige kinderen, een scheiding tussen
rente op spaarrekeningen en op hypotheken en
een soepele behandeling van degenen waarvan
wordt ontdekt dat zij in het verleden inderdaad
rente-inkomsten voor de belasting hebben ver
zwegen.
m expert van de explosie-
ndienst gaat in een op een
tenJlsPoor gereden trein op zoek
aar een bom.
foto: pers unie
e af
et w
imo
ste
?ns
lgiê
■M-
Jen. Utrecht De ns is
fis teren geconfronteerd
net de melding van een
e Molukse actiegroep dat in
"vijf treinen een bom ver-
iorgen zou zijn. Na con-
role werden in een trein
"gittij Groningen, Gelder-
:hqBialsen en Emmerich nep-
erk Kimmen aangetroffen,
adn
nië k andere twee gemelde bom-
aj pinen werden niet aangetroffen.
an het einde van de middag
erden door reizigers en
n' 1 loorwegpersoneel in treinen
e h n Gouda. Den Dolder en Vlis-
rein ingen tikkende pakjes aange-
n eivoffen. Voor deze laatste drie
r bommen", die overigens ook
ti "emaal "eP bleken te zijn,
eeft niemand de verantwoor-
1S elijkheid opgeëist.
Eui e Molukse actie heeft te ma
len hebben met het feit dat
an de Molukse treinkaping
jHfcj De Punt precies tien jaar
Hfeeleden een einde kwam. Dat
^Bond vermeld in een brief die
NS na een telefoontje van
i Gerakan Malaku (Molukse
e eweging) in een bagagekluis
p het Utrechtse Centraal Sta-
on aantrof. De belangrijkste
iolukse belangenorganisatie
adan Persatuan kent deze ac-
egroep niet en zei niet achter
acties te staan.
fsli
JMUIDEN Een boring
zwa loor de oliemaatschappij Mobil
/aai leeft gas aangetoond in blok
s m 112, een stuk Noordzee 50 ki-
atudometer uit de kust ter hoogte
iddi van IJmuiden.
put, de P/12-6, werd ge-
word tot een diepte van 3.477
beter en produceerde 509.000
ndiinibieke meter gas per dag.
aat*Mobil heeft een belang van 75
nidi kocent in dit blok en voert
MiMaar de werkzaamheden uit.
-adabe groep die hier belangen
wegheeft bestaat voorts uit DSM
demlO procent), Hollandsche Be-
tongroep (10 procent) en Hol-
lkinhnd Sea Search (5 procent).
ADVOCAAT:MENSEN WORDEN MONDIGER'
APELDOORN Vrijge
sproken verdachten van
strafbare feiten hebben
het recht, op basis van
artikel 89 lid 1 e.v. in het
Wetboek van Strafvorde
ring, een schadeclaim in
te dienen bij justitie, om
op die wijze genoegdoe
ning te krijgen voor ge
leden schade. In de raad
kamer van rechtbanken
en gerechtshoven wordt
over dergelijke schade
claims in alle beslo
tenheid beslist. Enke
le opmerkelijke toewij
zingen haalden de lande
lijke publiciteit:
Oud-RSV-topman dr. Jan
de Vries 'declareerde' bij jus
titie een bedrag van 137.000
gulden, nadat rechtbank en
gerechtshof hadden geoor
deeld dat hij niet vervolgd
kon worden wegens meineed
tijdens de verhoren door de
parlementaire RVS-enquête-
commissie. Hij krijgt 97.000
gulden uitgekeerd.
Een Haagse arts vorderde
één miljoen gulden van de
Staat nadat hij in november
1986 door het gerechtshof in
Den Haag was vrijgesproken
wegens moord op drie bewo
ners van het bejaardencen
trum De Terp. In de raadka
mer kende hem een smarte-
geld van 300.000 gulden toen.
Een Tielse zakenman, die
door het gerechtshof in Arn
hem was vrijgesproken van
oplichting, heeft een schade
claim van 1,2 miljoen gulden
bij justitie gedeponeerd. De
zakenman heeft in verband
met deze zaak twee maanden
in voorarrest gezeten.
Voorzover bekend de
grootste schadeclaim is bij
ill p
1 i
VANDAAG
IN HET W
justitie ingediend door de
Apeldoornse advocaat mr.
W.H. Antonius. Namens zijn
cliënten, die tot aan de Hoge
Raad werden vrijgesproken
van overtreding van de wet
op de kansspelen (Golden
Ten), eist hij een schadeloos
stelling van tien miljoen gul
den van de Staat.
Met hem hadden wij een ge
sprek.
Mondiger
Hoe komt het dat de justitie
de laatste tijd meer dan in
het verleden te maken krijgt
met schadeclaims
„De mensen worden mondi
ger en maken meer gebruik
van de rechten die de wetge
ver hun heeft toegekend. Dat
blijkt ook in mijn praktijk. Ik
zit hier momenteel met vier
zaken waar dit een schade
loosstelling een rol speelt. De
burger pikt niet alles meer.
Het heeft naar mijn idee ook
een psychologische achter
grond. Vroeger was een ver
dachte blij als hij werd vrij-
Mr. W. Antonius:
„Mensen die be
nadeeld zijn door
justitie, zijn veelal
door een maat
schappelijke hel
gegaan, die hen
ook in de porte
monnee treft".
foto: pers unie
gesproken en verder van jus
titie af was. Vandaag de dag
ligt dat anders".
Door het feit dat de laatste
tijd regelmatig schadeclaims
worden toegewezen, zou je
kunnen afleiden dat justitie
te snel en mogelijk zelfs ten
onrechte tot aanhouding en
vervolging van verdachten
besluit.
„Dat gaat mij te ver. We zit
ten met een Wetboek van
Strafrecht uit 1886. Een wet
boek loopt altijd jarenlang
achter de maatschappelijke
ontwikkelingen aan. Dat
heeft tot gevolg dat de huidi
ge rechtspraak een stuk aan
vulling betekent op zo'n wet
boek. De rechtspraak is im
mers een neerslag van de
maatschappelijke ontwikke
lingen met als gevolg een
vorm van rechtsverfijning,
die een aanvulling betekent
op de rechten en waarborgen
van een verdachte in het
strafproces. Daarmee moet
het Openbaar Ministerie ter
dege rekening houden. En
uit de toewijzing van schade
claims blijkt dat zij zich daar
in weieens verslikt".
Geleden pijn
Dat geldt met name bij eco
nomische delicten?
„Economische delicten ne
men een steeds grotere plaats
in het Strafrecht in. Dat zijn
dan veelal vermogens-delic
ten als diefstal, belastingfrau
de en ga maar door. Daar
willen wij als samenleving op
reageren. Zo'n twintig jaar
geleden vond iedereen het
een sport om zo weinig mo
gelijk belasting te betalen.
Vervolgens ging het econo
misch een stuk slechter en
vertoonde de schatkist lege
plekken. Er moest geld ge
vonden worden in de zwarte
sector. Strengere belasting
controles waarbij vaker de
strafrechter werd ingescha
keld. Justitie doet er dus
meer aan en daardoor volgen
relatief gezien ook meer vrij
spraken. Daardoor ook meer
schadeclaims. Maar ook dat
moet je weer zien in het licht
van de maatschappelijke ont
wikkelingen. Mensen die be
nadeeld zijn door justitie, zijn
veelal door een maatschappe
lijke hel gegaan, die hen ook
in de portemonnee treft. En
daarvoor wenst men een fi
nanciële genoegdoening die
overigens maar een klein
deel van de geleden pijn goed
kan maken".
Worden er niet meer mensen
vrijgesproken dan er schade
claims worden ingediend?
„Ik denk dat niet iedere vrij
gesproken verdachte een
schadeclaim indient. Je kunt
juridisch worden vrijgespro
ken terwijl de persoon in
kwestie moreel wel degelijk
schuldig is. Bovendien zijn er
vele vrijspraken die niet voor
schadeloosstelling in aanmer
king komen".
Moreel schuldig
Een juridische vrijspraak en
moreel schuldig zijn?
„Ik bedoel daarmee dat er
fouten kunnen worden ge
maakt in het opsporingson
derzoek die er toe leiden dat
bijvoorbeeld het bewijsmate
riaal niet mag meetellen tij
dens de rechtzaak. Dan volgt
vrijspraak terwijl iedereen,
zelfs de rechter weet dat de
betrokkene wel degelijk
schuldig is aan het hem of
haar ten laste gelegde feit".
Dan ben je dus wel schuldig
en kunt bovendien op basis
van de vrijspraak nog een
douceurtje in de vorm van
een schadeloosstelling van
justitie verwachten. Kunt u
zich voorstellen dat de belas
tingbetaler dat een schande
noemt
„Als mens kan ik mij dat
voorstellen, als jurist benader
ik dat wat genuanceerder".
Adviseert u in zo'n geval di
rect een schadeclaim in te
dienen
„Dat is een gewetensvraag.
Ik heb als advocaat een eed
moeten afleggen dat ik geen
zaak zal verdedigen waarvan
ik niet geloof dat die recht
vaardig is. Ik zou in het door
u veronderstelde geval de be
wuste cliënt nooit kunnen
adviseren een claim in te die
nen. Ik zou het trouwens ook
niet willen".
JAAP NUIJTEN
terre des hOmmes
voor
kinderen in nood
DEN HAAG Het Ne
derlands Kanker Instituut
(NKI) en de Nederlandse
vogelwereld zijn niet ge
schokt door het bericht
dat vogelhouders een ver
hoogd risico zouden lopen
op longkanker. In zijn
proefschrift stelt dr. P.
Holst dat de helft van de
jaarlijks achtduizend sterf
gevallen aan longkanker
te wijten is aan stofdeel
tjes veroorzaakt door vo
geltjes in de huiskamer.
In Nederland worden bijna
acht miljoen vogels in kooien
gehouden In één op de drie
huishoudens bevindt zich een
kooitje. Ons land staat daar
mee met België aan de top en
volgens Holst is het meer dan
toevallig dat beide landen het
hoogste sterftecijfer aan long
kanker hebben.
Het NKI vindt het zeer on
waarschijnlijk dat huisvogels
de oorzaak zouden zijn van
vierduizend sterfgevallen aan
longkanker per jaar. Volgens
professor L.A. Smets van het
NKI is het nog lang niet bewe
zen dat huisvogels veel geval
len van longkanker zouden
veroorzaken.
Bij de Algemene Nederlandse
Bond van Vogelhouders heeft
het bericht evenmin paniek
veroorzaakt. De bond bevestigt
dat voor het houden van vo
gels een goede ventilatie ver
eist is. Ze voegt er echter on
middellijk aan toe dat je nog
geen kanker hoeft te krijgen
als er geen goede ventilatie is.
Ook mevrouw van Essen van
een Apeldoornse vogelkweke
rij, een modern computer-ge
stuurd bedrijf, reageert vrij la
coniek op het alarmerende be
richt. „Er zijn al zo vaak din
gen gezegd die achteraf niet
blijken te kloppen. Er zijn in
derdaad mensen die ziek wor
den van vogels, maar er zijn er
ook genoeg die helemaal geen
last hebben".
„Maar men moet ook preven
tief te werk gaan", voegt ze er
aan toe. „Hygiëne is heel be
langrijk. Wij hebben een appa
raat dat stofdeeltjes afbreekt.
En je moet natuurlijk regelma-
Vogelkweker Johan Verhoef
houdt al ruim 20 jaar kanaries.
„Met de jongen erbij heb ik er
wel honderd en ik ben er nog
nooit ziek van geworden. Ik
schrik nergens meer van. De
mensen maken elkaar hele
maal gek. Ik ben zelf hartpa
tiënt en dat zou komen door.
roken en te vet eten. Ik weet
wel beter. Ik was buschauffeur
en had last van stress. Zo is
het ook met kanker. Je kunt
op ik weet niet hoeveel manie
ren kanker krijgen. Nu komt
het door het houden van vo
gels, morgen hoor je weer iets
anders. Ik ken iemand van 82
die al 50 jaar vogels houdt. Die
kt
tig de kooien schoonmaken.
Kooien van zieke vogels ma
ken we iedere dag schoon".
man is kerngezond en stapt
nog iedere dag op de fiets. Wel
is het zo dat je de kooien goed
moet schoonhouden. Hygiëne,
daar gaat het om".
HUISARTSEN GEWAARSCHUWD
DEN HAAG Je hoeft
niet bang te zijn voor
vleermuizen, ook al lijden
ze aan hondsdolheid. Bio
loog H. Hidding van het
Noorder Dierenpark in
Emmen: „Ze zullen nie
mand aanvliegen als een
hondsdolle hond. Je moet
ze alleen niet oppakken".
Bij het ministerie van land
bouw wordt er hetzelfde over
gedacht. Een woordvoerder:
„Als de mensen er afblijven,
bestaat er geen gevaar. Ze val
len je niet aan. Dat kun je niet
van alle dieren zeggen die ra-
biës oplopen. Het is een zeer
gunstige bijkomstigheid".
Ondanks deze geruststellende
omstandigheden heeft het mi
nisterie van volksgezondheid
het toch nodig geacht alle art
sen, apothekers en geneeskun
dige inspecties per brief op de
hoogte te stellen over te ne
men maatregelen bij een beet
van een hondsdolle vleermuis.
Tot nu toe zijn er twee geval
len van hondsdolheid bij
vleermuizen vastgesteld. Beide
gevallen in Friesland. De eer
ste besmette vleermuis werd
eind mei aangetroffen in het
bos bij Rijs, in Gaasterland. De
man die hem oppakte, werd
gebeten. De tweede lag in
Sneek bij iemand op z'n oprit.
Twee gewaarschuwde politie
mensen ontfermden ze zich
over het dier. Deze week werd
een derde verdachte vleermuis
gevonden.
De vleermuis is een bescherm
de diersoort in Nederland. In
Nederland vliegen zo'n twintig
soorten rond. De besmetting is
tot nu toe alleen geconstateerd
bij de laatvlieger. Dit soort
huist in bomen, kerktorens en
schuren. Bij een beetje redelijk
weer is hij na zonsondergang
te zien in de buurt van lan
taarnpalen. Vooral in het
noorden van het land is hij
zeer algemeen. Het is een
trekker. De besmetting moet
Nederland dan ook vanuit het
buitenland hebben bereikt. In
Denemarken zijn inmiddels al
honderdvijfentwintig gevallen
vastgesteld. In Duitsland zijn
het er tussen de tien en vijf
tien.
De besmetting betreft het „du-
venhagevirus", een speciale
rabiësstam die afwijkt van het
klassieke virus. Het onderzoek
ernaar wordt verricht in het
Centraal Diergeneeskundig
Instituut in Lelystad. Er is nog
veel onbekend. Onderzoeker
E. ter Laak in Lelystad: „Hoe
die vleermuizen aan die be
smetting komen, weten we
niet. Ook niet hoe de ziekte
zich verbreidt en of die al lang
bestaat".
Besmette vleermuizen kunnen
worden herkend door een spe
ciaal gedragspatroon. Ter
Laak: „Ze kunnen niet meer
goed vliegen en kruipen rond
over de grond. Zo laten ze zich
ook overdag zien en trekken
door hun afwijkend gedrag de
aandacht van mensen. Iemand
die zo'n vleermuis aantreft,
moet de politie waarschuwen.
Die zal hem vangen. Of het
dier dood of levend is, doet er
voor ons niet zo veel toe".
<-»
Vleermuizen, een beschermde diersoort. foto: pers unie
ROTTERDAM Smit Internationale (zeesleepvaart, berging,
buitengaats werk, transport) heeft over de eerste helft van het
op 1 oktober begonnen boekjaar 1986/87 een verlies na belastin
gen van 39,9 miljoen geleden. Over dezelfde periode van het
voorgaande jaar was er een winst van 3,9 miljoen.
Sedert de publicatie van het jaarverslag i985/86 van begin fe
bruari, waarin voor het lopende boekjaar een aanzienlijk verlies
werd voorspeld, is de gang van zaken aanmerkelijk verslech
terd. Als oorzaken merkt Smit aan de voortgaande malaise in
het buitengaatse werk, de aanhoudend lage koers van de dollar
en het pond sterling, de werkonderbrekingen in de Rotterdamse
havens en het tegenvallen van de bergingsomzet. Dat laatste als
gevolg van het uitblijven van grote bergingen en teleurstellende
arbitrage-uitspraken over bergingen in eerdere boekjaren.
Staatssecretaris mevrouw Van Rooy van economische zaken
reikte gisteren in Barneveld de NEC-Exportprijs 1987 uit aan de
heer Elten van Elten Engineering, dat onlangs twee grote orders
uit de Sovjet-Unie in de wacht sleepte. Bij de uitreiking stormde
een dolgelukkige mevrouw Elten het podium op om haar man ge
luk te wensen. In het midden de heer L. Fokkema van het NEC.
FOTO: ANP
(Van onze parlementaire re
dactie)
ZANDVOORT PvdA-
fractieleider Wim Kok
vindt dat de invoering
van een „verwijsgeeltje",
(een eigen bijdrage van
25 voor ziekenfondsver
zekerden die naar een
specialist worden doorver
wezen) onaanvaardbaar.
„Dit gaat regelrecht in tegen
onze opvattingen over solidari
teit tussen mensen met een
goede en een minder goede ge
zondheid en een rechtvaardige
lastenverdeling tussen mensen
met een hoog en een lager in
komen", zei hij gisteravond tij
dens een PvdA-bijeenkomst in
Zandvoort.
„Er is niet veel verbeeldings
kracht voor nodig om na te
gaan wie het meest zullen
worden getroffen door deze
maatregel", aldus Kok. „Dat
zijn .j degenen die het meest
worden verwezen naar een
specialist: ouderen, vaak met
een laag inkomen, en chro
nisch zieken en gehandicapten
die regelmatig specialistische
hulp nodig hebben". Kok wees
erop dat de ziekenfondsverze
kerden het financieel extra
zwaar te verduren krijgen om
dat ook de ziekenfondspremie
wordt verhoogd en de tand-
zorg voor volwassenen uit het
ziekenfondspakket wordt ge
haald. Kok: „Terwijl het kabi
net enerzijds de premie ver
hoogt, kondigt het anderzijds
forse bezuinigingen aan op het
verzekeringspakket. De enige
logica die daarin nog te vinden
valt, is die van het operatie
mes van snoeimeester Ru-
ding".
