Grote Zeven gaan economieën
scherp in de gaten houden
Londense City gokt
op winst Thatcher
„Als kogels niet helpen, dan maar handtekeningen"
Gebied rond Tsjernobyl j
„bewoonbaar", maar
niemand wil nog terug i
Aidsonderzoek
wordt gebundeld
BRITTEN NAAR DE STEMBUS
BINNENLAND/BUITENLAND
WERELDWIJDE ACTIE VOOR VREDE IN MIDDEN-OOSTEN:
fieidaeSomq/nt
DONDERDAG 11 JUNI 1987 PAGINAt
Ruim 20.000
Surinamers willen
naar Nederland
DEN HAAG Meer dan 20.000
Surinamers hebben dit jaar bij de
Nederlandse ambassade in Para
maribo een aanvraag ingediend
voor een visum voor Nederland.
De toelatingsbewijzen worden ech
ter mondjesmaat verstrekt. Elke
visumaanvrage moet naar het mi
nisterie van buitenlandse zaken in
Den Haag worden doorgestuurd,
waar wordt beoordeeld af de be
trokkene naar Nederland mag ko
men of niet. Overigens ontkent BZ
stelselmatig visa te weigeren in
een poging de stroom Surinamers
een halt toe te roepen.
Vlucht van Rust
op plaat gezet
HAMBURG Nog geen twee weken
na de sensationele landing van de
Westduitse sportvlieger Mathias Rust
op het Rode Plein in Moskou is de
roekeloze vlucht van de 19-iarige op
de grammofoonplaat verheerlijkt. On
der de titel „Fly to Moscow bracht
een platenmaatschappij in Hamburg
gisteren een single op de markt van
de band „Modern Trouble" waarin de
„moderne rebel" Rust wordt bezon
gen. Het plaatje is ook verkrijgbaar in
„glasnost-versie" (openheid-versie),
dat wil zeggen in doorzichtig vinyl.
Het plaatje is opgedragen aan maar
schalk Sergei Sokolov, de Sovjet-mi
nister van defensie die als gevolg van
de affaire moest aftreden.
Spionage
per trein
MOSKOU De Sovjet-Unie
heeft een protest ingediend
bij de Japanse en Westduitse
autoriteiten, nadat in een
container uit Japan met be
stemming Hamburg een
„waar spionage-laborato-
rium" is ontdekt. Het rege
ringsblad Izvestia schreef gis
teren dat de wagon volgens
de douaneverklaring aarde
werk moest bevatten. Maar
in de container werd onder
meer een geavanceerde film
camera gevonden, die door
openingen in de wand van de
container het gehele afgeleg
de traject gefilmd had.
West-Duitsland
gaat terrorist
zelf berechten
WASHINGTON De Westduitse re
gering heeft besloten de Libanese ter
rorist Mohammed Ali Hamadi niet uit
te leveren aan de Verenigde Staten,
maar hem zelf te berechten op beschul
diging van moord. Dat heeft het Witte
Huis bekendgemaakt. De VS hadden
om uitlevering gevraagd wegens moord
op een Amerikaanse passagier tijdens
de kaping van een verkeersvliegtuig
van TWA in juni 1985. Bonn heeft lang
over haar beslissing gedaan, omdat
twee Westduitse zakenmensen in Liba
non werden ontvoerd, om de regering
te dwingen de aanklacht tegen Hamadi
af te zwakken.
Artsen zien
jus d'orange
aan voor urine
TURIJN Vier artsen van een medisch
laboratorium in Turijn zijn wegens fraude
tot voorwaardelijke gevangenisstraffen
veroordeeld, nadat zij monsters sinaasap
pelsap van een certificaat hadden voorzien
waarin stond dat het om urine ging. Zij lie
pen hiermee in een val van de politie, die
was opgezet nadat was geklaagd over de
dubieuze werkwijze van het laboratorium.
Politiefunctionarissen stuurden flesjes si
naasappelsap vermengd met peper naar
het lab, met het verzoek hun „urine" te
onderzoeken. Een van hen kreeg te horen
dat het onderzoek had uitgewezen dat zijn
urine „normaal" was, hoewel er „wel wat
veel glucose" in zat.
Proces tegen bond
met maffiabanden
LOS ANGELES De
Amerikaanse justitie wil de
vervoersbond Teamster
Union via een proces onder
beheer stellen, omdat de
bond banden heeft met de
maffia. Teamster Union is
de grootste bond in de VS
en heeft 1,7 miljoen leden.
Justitie wil het bestuur van
de bond, onder wie de pre
sident Jackie Presser tot af
treden dwingen op grond
van corruptie, vermenging
van belangen en zwendel.
Teamster Union was in 1980
en 1984 de enige vakbond
die Reagan steunde.
Resten
partijleider
weg van
begraafplaats
MOSKOU De resten van Sj
raf Rasjidov, de in ongenade
vallen ex-partijleider van de Sov
jetrepubliek Oezbekistan, zj
verwijderd van de begraafplaj
voor prominenten in Tasjken
Volgens het Russische blad Lite 'A'
ratoernaja Gazetta „was h(
noodzakelijk de resten van dei
zogenaamde Leninist ergens ai
ders te begraven." De twee jai
geleden partijleider Rasjidov
beschuldigd corruptie, fraude
vriendjespolitiek.
gei
for
bai
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
VENETIE West-
Duitsland en Japan moe
ten hun economie stimu
leren en de Verenigde
Staten moeten op be
scheidener voet gaan le
ven. Dat blijkt uit de
slotverklaring van de
leiders van de zeven
grootste industrielanden
na afloop van de econo
mische topconferentie in
Venetië.
De verklaring noemde geen
enkel land bij naam, maar
vermeldde wel dat de landen
met een groot handelsover
schot (doelend op West-
Duitsland en Japan) hebben
beloofd dat zij hun economie
zullen stimuleren om hun
burgers in staat te stellen
meer buitenlandse goederen
te kopen. Landen met grote
handelstekorten, waarvan de
VS bovenaan staan, moeten
voortaan minder importeren.
De leiders van de Verenigde
Staten, Canada, Japan,
Groot-Brittanië, West-Duits-
land en Frankrijk en Italië
hebben voorts besloten hun
economisch beleid sterker op
elkaar af te stemmen. In hun
slotverklaring wordt gespro
ken van „een nieuw systeem
van samenwerking." De mi
nisters van financiën komen
voortaan regelmatig bij el
kaar om de balans op te ma
ken. Uit de kringen van de
Japanse delegatie verluidde
dat dat drie keer per jaar zou
zijn. Aan de hand van cijfers
over inflatie, economische
groei, handelsbalansen, over
heidsuitgaven, wisselkoersen
en rentestand wordt bepaald
of landen niet te ver uit de
pas gaan lopen.
De Zeven zijn overigens niet
van plan nieuwe grote
schommelingen in de wissel
koersen te accepteren. De
huidige verhouding tussen
Amerikaanse dollar, Duitse
mark en Japanse yen moet
ongeveer zo blijven. „Verde
re belangrijke verschuivin
gen in de wisselkoersen zou
den een nadelige uitwerking
hebben op de pogingen de
groei te stimuleren", zo stelt
de slotverklaring. De steun
aan de dollar is nog eens be
krachtigd. Om de Ameri
kaanse munt niet verder te
laten zakken, hebben de cen
trale banken sinds februari
van dit jaar ongeveer dertig
miljard dollar opgekocht.
De neiging van veel landen
hun markt met protectionis
tische maatregelen af te
schermen, vervult de Zeven
met „grote zorg". Zij beloven
zich in te zetten voor een
vrije wereldhandel. Een ver
sterking van de Gatt, de we
reldhandelsconferentie,
wordt daartoe noodzakelijk
geacht. „Een sterk en geloof
waardige Gatt is het beste
bolwerk tegen groeiende pro
tectionistische aruk", zo staat
in de slotverklaring.
Uitvoerig wordt in de slot
verklaring ook gesproken
over het schuldenprobleem
van de Derde Wereld. Een
aantal van de armste landen,
vooral in Afrika, moet wor
den geholpen met lagere ren
te-tarieven. Verder moeten
dé termijnen van aflossing
verlengd worden. Bij de be
spreking van de internatio
nale landbouwproblematiek
zijn de deelnemers niet veel
verder gekomen. „Het doel
op lange termijn is dat de
landbouwproduktie meer uit
gaat van de signalen die de
markt geeft en dat de subsi
dies worden verminderd", al
dus de verklaring.
President Reagan arriveert te laat en mist daardoor het eerste gedeelte van de slotverklaring,
die op dat moment door de Italiaanse premier Fanfanl wordt voorgelezen.
FOTO: EPA
VENETIE Tijdens de economische top in Venetië hebben
de Verenigde Staten, Canada, Japan, Frankrijk, Groot-Brit-
tannie, West-Duitsland en Italië besloten het aidsonderzoek te
bundelen. Blijkens een aparte verklaring, die door de Itali
aanse president Fanfani werd voorgelezen, moet dubbel werk
worden vermeden. De Zeven hebben beloofd samen te wer
ken op gebied van onderzoek, preventie en behandeling. Ook
komt er meer geld voor de aidsbestrijding. Voor de coördina
tie van het onderzoek achten de leiders de wereldgezondheid
sorganisatie van de VN (WHO) het meest geschikt. De geza
menlijke aanpak moet een einde maken aan de concurrentie
strijd die vooral tussen Amerikaanse en Franse onderzoekers
woedt. In de verklaring brandmerkten de deelnemers van de
top deze ongeneselijke ziekte als een „gesel" voor de mens
heid. Zolang geen vaccin of therapie tegen de immuunziekte
voorhanden is, vormt voorlichting van het publiek volgens de
zeven leiders de beste aanpak van het aidsprobleem.
LONDEN De 45 mil
joen Britse kiesgerechtig
den hebben tot vanavond
tien uur (elf uur Neder
landse tijd) de gelegen
heid om een keus te ma
ken tussen Margaret That
cher en Neil Kinnock als
de nieuwe premier van
Groot-Brittannië. De eer
ste uitslagen worden pas
laat in de avond verwacht
en de definitieve uitslag
zal zich pas in de loop van
de nacht aftekenen.
Wanneer Thatcher aan mag
blijven, zal zij de geschiedenis
ingaan als de premier die deze
eeuw het langst aan de macht
is. De opiniepeilingen wijzen
in elk geval op een overwin
ning voor de Conservatieven,
al zal de vooiprong minder
troot ziin dan in het ontbon-
en parlement.
Ook de financiële wereld re
kent op een overwinning van
de premier. Daarvoor blijven,
voor het eerst in de geschiede
nis zal het Londense zakendis
trict, de City, de deuren van
de beurzen vanavond enkele
uren langer geopend. Als de
Tories winnen zullen het poncl
en de aandelenkoersen name
lijk in waarde stijgen en valt
er voor handelaren veel geld
te verdienen. Morgenochtend
opent de City extra vroeg de
deuren, in de hoop nog zoveel
mogelijk te kunnen profiteren
van een overwinning van
Thatcher. Maar wanneer de
socialisten alsnog de verkie
zingen winnen, dan verandert
het beeld voor de handelaren.
Verwacht wordt dat de waar
de van het pond dan zal dalen,
terwijl de aandelenmarkt ook
een gevoelige klap zal krijgen.
Een van de meest opvallende
aspecten van de voorbije cam
pagne was het gebruik van de
televisie, met name door La
bour. De partij die het tot voor
kort moest hebben van stencils
en verkiezingsbijeenkomsten
in pubs en grote zalen, trok
veel aandacht met een „flit
sende" campagne. „Wij zien de
technieken van public rela
tions of het gebruik van tele
visie niet langer als de midde
len van de yijand", aldus een
woordvoerder van Labour. De
Conservatieven benadrukten
de „grootheid" van Groot-Brit-
tannië en de positie van pre
mier Thatcher als leider van
wereldformaat
Geluk bij een ongeluk
De Braziliaan Ribeiro vraagt omstanders hem uit zijn benarde
positie te bevrijden. Maar hoe benard dan ook, het mag bijna
een wonder heten dat de onfortuinlijke automobilist niet gewond
raakte toen hij met zijn wagen onder een bus reed.
FOTO: AP
Controles van mensen, goederen en dieren blijven voorlopig bestaan, maar het gebied rond di
kerncentrale van Tsjernobyl zal binnen afzienbare tijd weer „bewoonbaar" worden verklaard.
FOTO: TAS C
j e
j
MOSKOU Nauwelijks
anderhalf jaar na de ramp
met de Russische kernre
actor in Tsjernobyl, waar
bij zoveel radioactiviteit
ontstond dat een gebied
bijna zo groot als de pro
vincie Utrecht moest wor
den ontruimd, kunnen
alle 116.000 geëvacueerde
bewoners over enkele
maanden naar hun oude
woningen terugkeren.
Huizen en land zijn volgens de
autoriteiten weer schoon.
Maar het grootste gedeelte van
de mensen inmiddels inge
burgerd in hun nieuwe woon
omgeving in Kiev en andere
omliggende plaatsen heeft
te kennen gegeven niet meer
terug te willen.
De Russische topfunctionaris
Leonid Ilyin, die verantwoor
delijk is voor de gezondheid
van de getroffenen in en rond
het rampgebied, vertelt dat het
gehele terrein in een straal
van dertig kilometer rond de
verongelukte kernreactor in
september of oktober zal wor
den vrijgegeven. Alle wonin
gen, gebouwen, straten en we
gen zijn van radioactiviteit
ontdaan. Ook de grond is ge
reinigd. De komende maanden
zullen nog vele zomergewas
sen op hun eventuele radioac
tiviteit worden getest Maar
Ilyin verwacht niet dat de
meetresultaten negatief zullen
uitvallen. „De geëvacueerden,
die nog steeds onder strenge
medische controle staan, zul
len veilig naar hun oude
woonplaatsen kunnen terug
keren".
Proces tegen
werknemers
kerncentrale
KIEV Drie hoge func
tionarissen van de kern
centrale in het Russische
Tsjernobyl moeten op 5
juli voor een rechter in
Tsjernobyl verschijnen, op
beschuldiging van grove
nalatigheid. Pripyat is de
stad die geëvacueerd werd
na de rampzalige ontplof
fing in de nabijgelegen
kerncentrale. De autoritei
ten hebben het ongeluk
geweten aan menselijke
fouten van medewerkers
van de centrale.
actor was zo sterk, dat radioac
tieve stoffen verder werden
verspreid. Bovendien hielp de
wind een handje, waardoor
het grootste, oostelijk gelegen
gedeelte van het rampgebied
etrekkeliik gespaard is geble-
ven. Tenslotte heeft de rege-
f
le bevonden, stralingsziekte
op. Van hen bezweken er l
later aan hun verwondingen
De huid van 13 andere stn
lingsslachtoffers werd zo en
stig verbrand, dat zij verde j
zwaar gehavend het leve, i
door moeten. Genezing is nieü
meer mogelijk, aldus Ilyin, dii
nog regelmatig naar Kiev gas
om de slachtoffers te bezot
ken.
De overige 196 mensen
wegens een te hoge dosis n
dioactieve straling in het zie
kenhuis moesten worden op
genomen, zijn volledig gen»
zen, verzekert de medicu
Toch blijven zij hun leva
lang onder medische control»
alsook hun (toekomstige) kb
deren.
Op het ogenblijk tellen de 2d
stralingsslachtoffers vijf nakfr
melingen. „Alle vijf zijn vol
komen gezond en vertor
geen abnormale verschij
len", zegt Ilyin met nadi
alle geruchten óver genetisch
afwijkingen, miskramen a
kankeraandoeningen onder <k
getroffenen uit de wereld tt
ring alle beschikbare man
kracht en materiaal ingezet
om het gebied in zo kort mo
gelijke tijd intensief schoon te
maken.
Nederlandse deskundigen
houden deze uitleg niet voor
onmogelijk. Maar het blijft
voor iedereen echter moeilijk
een juist oordeel te vellen, om
dat niemand zich ter plaatse
van de situatie op de noogte
heeft kunnen stellen.
getroffe
helpen.
Ilyin, die vice-president is van
de Sovjet Academie van Medi
sche Wetenschappen, gaat las-
Openhartig
Op de vraag of het wel verant
woord is het door radioactivi
teit zwaar getroffen gebied zo
snel weer aan de bevolking ter
beschikking te stellen, ant
woordt de zeer openhartige
Ilyin dat, afgezien van de di
recte straling waardoor de be
woners weg moesten, de radio
actieve neerslag in het gebied
rond de kerncentrale betrek
kelijk gering is geweest. De
uitstoot van de brandende re-
tige vragen over de slachtof
fers, hun lichamelijke conditie
en de stralingsbelasting van
het getroffen gebied echter
niet uit de weg. „Waarom zou
ik ook? Ik heb er geen enkel
belang bij iets te verbloemen
of om de situatie fraaier voor
te stellen dan zij is".
Zwaar gehavend
De ramp met de reactor eind
april vorig jaar eiste direct het
leven van twee mensen. Daar
naast liepen 237 mensen, die
zich in de buurt van de centra-
Van alle 116.000 mensen, die
hun woningen in de haas
moesten verlaten, words
nauwkeurig alle medische g»
gevens bijgehouden. Twa
maal per jaar krijgt iedere®
een oproep zich voor control!
te melden. „We hebben nu 4
fegevens van meer dat
00.000 testen in de comi
zitten, maar uit niets
enige onregelmatigheid
deze mensen
Van de grond en de gewa.
zijn vele miljoenen monsfc
genomen. Dit werk gaat noi
steeds 'door om te voorkom®
dat de mensen die naar hui
oude woonomgeving terugke
ren, niet met radioactieve stol
fen in aanraking komen. Den
geruststellende woorden kuo-
nen de meeste mensen er ech
ter niet toe bewegen hun voor
malige woonplek op te zoeken
Zij hebben het naar hun zin if
de nieuwe woonomgeving
waar de regering tal van nieu
we huizen neeft neergezet, al
lerlei voorzieningen heeft g»
troffen en voor werk heeft ge
zorgd.
CAREL WIEME®
DEN HAAG De PLO
moet eens ophouden in
gewikkelde formules en
voorwaarden te beden
ken om vredesbesprekin
gen met Israël uit te stel
len. In die tijd bouwen
steeds meer Israëlische
kolonisten hun woningen
in de bezette gebieden,
met name op de westebj-
ke oever van de Jordaan.
Het is hoog tijd rond de
tafel te gaan zitten, zon
der voorwaarden vooraf.
Dat zegt Willy Gafni van het
Internationaal Centrum voor
Vrede in het Midden-Oosten,
die gisteren op bezoek was in
ons land. Het Internationaal
Centrum voor Vrede in het
Midden-Oosten werd in 1982
in Tel Aviv opgericht met als
doel onderzoek te doen naar
de oorzaken van de spannin
gen in het gebied en daarvoor
vreedzame oplossingen te vin
den. De organisatie staat on
der voorzitterschap van de
bekende ex-minster Abba
Eban.
„Laat 1987 het jaar van vrede
in het Midden-Oosten zijn" zo
stelden vorig jaar de toenma
lige premier Peres van Israël
en de Egyptische president
Moebarak. Het centrum heeft
de slogan overgenomen en
deze prijkt nu op de formulie
ren voor een internationale
handtekeningenactie, die gis
teren werd aangekondigd.
Gafni juicht de pogingen toe
van minister Peres van bui
tenlandse zaken om een inter
nationale conferentie voor het
Midden-Oosten te organise
ren. Peres gaat van het idee
uit ooit door de Zweedse
Olof Palme omschreven
dat geen land veilig is, wan
neer die veiligheid ten koste
gaat van de veiligheid van
andere landen. Daartoe zou
Peres bereid zijn een deel van
de bezette gebieden terug te
geven.
Maar Peres en ziin Arbeiders
partij ondervinden in eigen
land geen algemene steun. De
Likoedpartij van premier
Shamir wil helemaal niet met
de PLO aan tafel zitten, noch
gebieden afstaan. En om de
zaak nog ingewikkelder t»
maken: teruggave van bij
voorbeeld de Dezette westelij
ke Jordaanoever aan de oor
spronkelijke eigenaar, Jorda
nië, stemt de PLO niet geluk
kig. De Palestijnen willen im
mers een eigen staat en zien
niet veel verschil tussen over
heersing door Israël, een staat
die zij niet erkennen, of door
koning Hoessein van Jorda
nië.
De vraag is welke kracht een
handtekeningenactie heeft in
een vraagstuk, dat wordt
overheerst door geweld, ko
gels en bommen. Maar vol-
fens het Centrum voor Vrede
an een internationale hand
tekeningenactie de druk op de
strijdende partijen vergroten
om eerst te praten alvorens te
schieten. Hét liefst zou Gafni
een staakt-het-vuren voor de
periode van een jaar zien en
die tijd gebruiken voor onder
handelingen. Meer geweld zal
namelijk geen oplossing bren
gen in het Midden-öostea
„Het Israëlische volk zal een
nieuwe generatie voortbren
gen; voor dat van de Palestij
nen ben ik niet zo zeker".
JOOS PERSOON
