K
Kinderlokkers
gebruikten
clownspak
claudia straier
verbouwings
uitverkoop
claudia strater
3
nommissie Dekker
eleurgesteld in
kabinetsbeleid
Slechte gezondheid
komt meest voor in
lage sociale milieus
NNENLAND
Parlementaire enquête moeten we vaker houden'
Kluwer plaatst
preferente aandelen
KK: PTT-tarief kan 20% omlaag
Dode bij ongeluk met Nederlandse bus
Wereldprimeurs op Hiswa te water
AN
DE GANG
fteidóeQowcmt
DINSDAG 9 JUNI 1987 PAGINA 3
t kan oorzaken
rugpijn bepalen
^STERDAM Het is mogelijk
met een eenvoudige test vast te
Hen of psychologische klachten
e rugpijn bepalen of organische
jrnissen. Dit stelt psycholoog L.J.
tp kint in zijn proefschrift waarop hij
m>ende week hoopt te promo ve-
i tot doctor in de geneeskunde,
test bestaat uit bijna 170 pijnbe-
IV
mg
kab rijvende bijvoeglijke naamwoor-
lelee I. waarvan de patiënt die woor-
erim I moet aankruisen die het beste
rol. beleving van de pijn weergeven,
kan volgens Zant een score wor-
bepaald die de arts een goede
icatie geeft. Patiënten met in
ifdzaak psychogene lage rugpijn
Tgai
ker
zorS ién hun gekweldheid, angst en
Tnw iressie uitdrukken, zo stelt Zant.
liken woorden die in alle toon-
DEN HAAG De Tweede
Kamer zou elke twee drie
jaar een parlementaire enquête
moeten houden om bepaalde
aspecten van het overheidsbe
leid door te lichten en te on
derzoeken of er niet met geld
is gesmeten. Dit is de opvatting
van het PvdA-kamerlid Klaas
de Vries, voorzitter van de en
quêtecommissie die de fraudes
met bouwsubsidies in de afge
lopen twintig jaar onderzoekt.
In een interview met het Algemeen
Dagblad zegt De Vries dat vooral
ministeries met hoge uitgaven, zoals
Onderwijs, Verkeer en Waterstaat
en Landbouw en Visserij in aan
merking komen voor diepgravende
onderzoeken van de Tweede Ka
mer. Ook vindt hij dat de Kamer
eens een duik moet nemen in de au
tomatisering bij het rijk. „Een mil
joenenproject", aldus De Vries.
„Maar denk niet dat het rijk één be
drijf is. Er worden verschillende
computers aangeschaft en die zijn
niet op elkaar afgestemd. Het ene
ministerie koopt een Tandy en het
andere kiest voor Philips of IBM".
Het voordeel van een enquête is
volgens De Vries niet alleen dat de
Kamer allerlei gegevens boven wa
ter kan halen, die anders onder de
oppervlakte zouden zijn gebleven.
Een parlementair onderzoek zorgt
ook voor verbroedering tussen de
politieke partijen. De Vries: "„Te
vaak gaan wij, politici, met een par
tijprogramma in de achterzak pro
blemen te lijf. Bij zo'n onderzoek
zijn christen-democraten, liberalen
en socialisten gewoon nieuwsgierig
en proberen gezamenlijk de feiten
aan het licht te brengen".
Het voorbereidende stadium van de
bouwsubsidie-enquête is al bijna
achter de rug. Op 31 augustus begin
nen de verhoren, die plaatsvinden
in de vergaderzaal van de Eerste
Kamer. In totaal zullen circa zeven
tig beleggers, ambtenaren, bouwon
dernemers en andere betrokkenen
onder ede worden verhoord. Eind
van dit jaar moet het onderzoek af
gerond zijn.
DEVENTER Kluwer heeft ruim 2,5
miljoen preferente aandelen geplaatst
van nominaal tien gulden per stuk. Hier
door wil Kluwer voorkomen dat zij
wordt ingelijfd door het Elsevier-con-
cern. Een woordvoerder van Elsevier
verklaarde dat de aandelenuitgifte van
Kluwer vooralsnog niets zal veranderen
aan het voornemen van Elsevier om een
bod op Kluwer uit te brengen. De com
missaris van de effectenbeurs in Amster
dam heeft op verzoek van Kluwer een
voorlopig verbod op de handel in de aan
delen Kluwer ingesteld. Kluwer zegt
hierom te hebben gevraagd omdat er de
komende dagen tal van besprekingen
plaatshebben en besluiten worden geno
men die een grote invloed op het koers
verloop kunnen hebben.
'ev renge controle
j verhoogde
eec iximumsnelheid
HAAG Minister Kort-
Altes (Justitie) wil dat de
tie streng gaat optreden te-
overtreders van de maxi-
de o msnelheid op autowegen
tot ra deze is verhoogd. Vol-
n js is de minister zijn voorstel-
?t Da om max'mumsne^e>^
r sommige delen van het au-
ni lelwegennet te verhogen
t de 120 km zeer binnenkort te
ihten. De departemen-
van justitie en verkeer en
terstaat zijn het al eens, al-
het overleg met minister
(milieu) moet nog wor-
fgerond. „Wie dan 125
rijdt waar hij maar
zal onherroepelijk
keurd. Een grens is
grens. Als we die eenmaal
1 ieuw hebben vastgesteld,
lam n we ook duidelijk de pun-
1 op de i zetten met controle
de naleving", aldus Kort-
s Altes dit weekend voor de
mei
ïur
gi arechaussee helpt
S bij opsporing
n j imo's in leger
N HAAG Minstens twee
'ei jerlandse homoseksuelen
1 top de laatste maanden door
marechaussee verhoord
>r hun contacten met in ons
gelegerde Amerikaanse
•lav itairen. De marechaussee
3en leende daarbij medewer-
!n P g aan de pogingen van un-
emp cover-agenten om homo's
gtfler de Amerikaanse militai-
rtig
op te sporen. Deze agenten
gen niet zelf buiten het
ndgebied van de VS-bases
ons land opereren, reden
irom de Nederlandse mare-
ussee is ingeschakeld.
OUDE PEKELA Ten
minste één van de nog on
bekende daders die in mei
en april met vele tiental
len kinderen uit Oude Pe-
kela ontucht hebben ge
pleegd, blijkt verkleed als
clown te werk zijn ge
gaan. De politie, die nog
geen aanhoudingen heeft
kunnen verrichten, heeft
tijdens het nog lopende
onderzoek ongeveer 70
kinderen tussen drie en
zes jaar gehoord. Allen
bleken bij de ontucht be
trokken te zijn geweest.
Bij drie kinderen uit Oude Pe-
kela zijn sporen van mishan
deling gevonden. Bij een groot
deel van kinderen is de „gees
telijke schade groter dan ae li
chamelijke schade", aldus een
politiewoordvoerder. De kin
deren hebben verklaard te zijn
bedreigd met messen. „De
noodzaak van hulpverlening
voor de kinderen die in Oude
Pekela seksueel misbruikt zijn
moet niet onderschat worden.
Langdurige deskundige bege
leiding op dit gebied is nodig",
zo meent professor Doek,
hoogleraar jeugdrecht en
jeugdbescherming van de
Vrije Universiteit in Amster
dam.
De politiewoordvoerder zei
gisteren er nog niet van over
tuigd te zijn dat de kinderen
gebruikt zijn voor kinderpor
no-doeleinden. Hoewel de kin
deren in hun verklaringen
vertelden dat er foto's ge
maakt zijn en er ook sprake is
van video-opnamen, is het niet
duidelijk om wat voor opna
mes het daarbij precies gaat.
DEN HAAG Konsumenten
Kontakt (KK) wil dat de PTT
de helft van zijn winst over
1986 teruggeeft aan de consu
ment. Daardoor zou een ta
riefsverlaging mogelijk zijn
van 20 procent, aldus directeur
Bert Donia van deze consu
mentenorganisatie zaterdag
voor de radio.
Donia verwacht dat de PTT
binnen enkele dagen een
winst bekend zal maken over
1986 van 1,2 miljard gulden.
Volgens hem is daarmee de
winst van het staatsbedrijf de
laatste jaren verviervoudigd.
Bij een teruggave van 600 mil
joen gulden zou volgens Donia
per telefoonaansluiting 100
gulden kunnen worden terug
gegeven.
(Van onze parlementaire redactie)
EN HAAG Veel leden van de commissie Dekker
n teleurgesteld in het oordeel van het kabinet over
r voorstellen die zij hebben gedaan om de gezond-
iidszorg te hervormen.
ofessor A. Dunning, vice-voorzitter van de commissie, zei za-
rdag dat het kabinet met zijn vrijdag bekend gemaakte be-
idsvoornemens het hart uit de voorstellen van zijn commissie
ld gehaald. Dat hart was volgens Dunning een basisvolksver-
kering voor iedereen, ingericht naar draagkracht op basis
in solidariteit. In plaats van te kiezen voor rechtvaardigheid
draagkracht neemt het kabinet zijn toevlucht tot een reeks
»zuinigingsmaatregelen die ten koste gaan van de zieken-
ndsverzekerden, aldus Dunning.
ók een ander lid van de commissie Dekker, CDA-senator me-
ouw Leijten, toonde zich teleurgesteld over het kabinets-
andpunt, „Er verandert niets aan de verkwisting in de ge-
>eke ndheidszorg", is haar overtuiging.
nvoe nnen de vakcentrale CNV worden voorbereidingen getrof-
vw n om met ziekenfondsen en particuliere verzekeraars afspra-
in te maken om en goede tandheelkundige hulp en verzeke-
ng voor CNV-leden af te spreken. Het CNV behoort tot de
nge reeks van maatschappelijke organisaties die de plannen
lo* n het kabinet met de gezondheidszorg scherp afwijzen.
(ADVERTENTIE)
Den Haag
Kortingen tot 50%.
Hoogstraat 22 - Den Haag
De zwaar beschadigde Nederlandse bus langs de snelweg bij Chalon-sur-Saone.
FOTO:
CHALON-SUR-SAONE
Bij een ongeluk met
een Nederlandse touring
car op de autosnelweg
Lyon-Parijs bij Chalon-
sur-Saone is zondagmor
gen een passagier om het
leven gekomen. Van de 52
inzittenden zijn er 44 in
ziekenhuizen opgenomen.
Vier van hen zijn er vol
gens de politie ernstig aan
toe, maar verkeren niet in
levensgevaar.
De bus, van State Express in
Rotterdam, zou in een slip zijn
geraakt na hard remmen voor
een langzaam rijdende auto.
De chauffeur heeft daarop de
macht over het stuur verloren.
De bus raakte van de weg en
sloeg vervolgens over de kop.
Alle raamstijlen hebben het bij
het ongeluk begeven en het
dak is tot halverwege de bus
ingedrukt, aldus een polite-
woordvoerder. De bus maakte
deel uit van een convooi van
vier bussen, die onderweg wa
ren van Spanje naar Neder
land. Vanuit Nederland is gis
teren een bus naar Chalon-
sur-Saone gereden om de min
der ernstig gewonden op te
halen. Bovendien zijn acht ge
wonden per taxi en ambulance
naar huis vervoerd.
Op vrijwel dezelfde plaats is
twee jaar geleden een andere
bus verongelukt, waarbij ruim
vijftig schoolkinderen om het
leven kwamen.
(ADVERTENTIE)
Past perfect
Naadloze BH. Elastische
katoen met jacquard
motief. In wit, ivoor of
rose.
Maten A701lm 80
870 t/m 85
C75 t/m 80
Zolang de
voorraad
10 0 JAAR
ALTIJD IETS NIEUWS ONDER DE ZON
AMSTERDAM Naast de
jaarlijkse Hiswa-tentoonstel-
ling in de RAI wordt van 2 tot
en met 6 september in het
Oosterdok in Amsterdam de
4e Hiswa te Water gehouden.
Aan deze Hiswa te Water kun
nen uitsluitend zeil- en motor
jachten deelnemen vanaf 6
meter lengte. Naar schatting
zullen er in september langs
de kade van de IJ-tunnel 200
nieuwe jachten liggen afge
meerd, gepresenteerd door cir
ca 80 exposanten. Verschillen
de werven zullen wereldpri
meurs tonen. Jachtwerf Devo
komt met een nieuw alumini
um kajuitjacht, de Devo '37;
Lowland Yachts presenteert
de Lowland Princess, een
15.60 meter lang stalen motor
jacht; Van den Bos Yachting
introduceert de Bavaria 35,
een kajuitzeiljacht van de ge
lijknamige Duitse werf; van de
Belgische Etap wordt het nieu
we type 28i kajuitzeiljacht ge
presenteerd.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
THEATER, RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
'5 NOLLEN
KAN IK HET f&peJ tf(t 26 Ts
ver cp Her -rouer v$ -toen ik kwam.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Mensen met de laagste inkomens, de
laagste opleidingsniveaus's en de laagst gewaardeerde
beroepen hebben over het algemeen een veel slechtere
gezondheid dan mensen uit hogere sociale milieus. Ge
steld kan worden dat iemand uit een laag sociaal mi
lieu op elke leeftijd twee keer zoveel kans heeft om te
overlijden als iemand uit een welvarende omgeving.
Deze conclusies staan in een rapport dat de Wetenschappelijke
Raad voor het Regeringsbeleid vandaag heeft gepubliceerd. Het
rapport, getiteld „De ongelijke verdeling van gezondheid" bevat
twaalf bijdragen over dit thema, geschreven door artsen, sociolo
gen, psychologen en economen.
De groepen met de hoogste gezondheidsrisico's zijn de etnische
minderheden en de werklozen. In het algemeen echter blijken
mensen met weinig inkomen en slechte woon- en werkomstan
digheden vaker allerei kwalen op te lopen dan anderen. Zij eten
vaak onvoldoende gezonde voeding (veelal een kwestie van ge
brek aan geld), lopen risico's in de sfeer van de hygiëne (thuis
en op het werk) en stellen gemakkelijker een bezoek aan een
arts, hulpverlener of apotheker uit, zeker als men daar zelf aan
moet meebetalen. Gevreesd wordt dat dit laatste een ernstiger
probleem wordt naarmate het aantal eigen bijdragen voor medi
sche zorg toeneemt.
Overigens speelt ook een psychologisch aspect een belangrijke
rol bij de gezondheidsrisico's die mensen uit de lagere sociale
milieus lopen: het ontbreken van enig toekomstperspectief
(vooral bij werklozen) maakt investeringen in de gezondheid om
die toekomst te verlengen zinloos. Men geeft veel meer om zijn
eigen gezondheid als het leven er aantrekkelijk uitziet
ADVERTENTIE
Mei de Internationale Reis- en
Kredietbnef (IRK) gaat u met een
gerust hart op reis. Want mocht er
onverhoopt iets misgaan, dan kunt
u altijd rekenen op jundische hulp.
autohulp. medische hulp en nog
meer hulp De IRK geeft u direct
al bij de start een belangnjke
zekerheid mee; mocht u onderweg
in het buitenland in de problemen
raken, dan staat u er met de IRK
nooit alleen voor. Met 7 steun
punten in het buitenland (met
Nederlands sprekend personeel)
zorgt de ANWB-Alarmcentrale
voor hulp als dat nodig mocht zijn,
dag en nacht, het hele jaar door!
Haal uw IRK bij de ANWB. de
Rabobank of de Grenswissel
kantoren of bel 070-141420.
IRK: alle hulp
in één vertrouwde
hand.
DE PARAPLU 1
Als kroonprins Willem -
Alexander na het jaar 2000
koning der Nederlanden
wordt, zal hij ongetwijfeld
niet meer worden aange
sproken met „sire". In de
vorige eeuw was dit echter
nog een gebruikelijke aan
spreektitel voor de koningen
Willem I, II en III. Dit blijkt
uit een kostelijk maar soms
moeilijk te verteren boek
dat jongstleden wrijdag ver
scheen. Het heet „Uit de ge
heime dagboeken van Aene
as Mackay, dienaar des ko-
nings".
De baron Aeneas Mackay
van Ophemert heeft in het
politieke leven van de ne
gentiende eeuw een belang
rijke rol gespeeld. Hij be
kleedde een hoge positie in
de hofhouding van koning
Willem II en diens Russische
echtgenote Anna Paulowna
en werd vervolgens kamer
lid en vice-president van de
Raad van State. De dagboe
ken die Mackay heeft bijge
houden, grotendeels ge
schreven in het Frans (de
taal die veelvuldig aan het
hof werd gesproken), zijn
door de historicus dr. J.P.
Duyverman ontcijferd, ver
taald en bewerkt. Ze bieden
ons een onthullende kijk op
de gebeurtenissen die zich in
vorstelijke en politieke krin
gen hebben afgespeeld.
Het boek begint met een
voor Mackay onaangename
gebeurtenis. Hij is kamer
heer van koningin Anna
Paulowna, maar het botert
al geruime tijd niet tussen
hem en de koningin. In no
vember 1845 barst de bom.
Bij de feestelijke onthulling
van het standbeeld van Wil
lem van Oranje in Den Haag
dreigt het te gaan regenen,
Koning Willem III.
maar Mackay verzuimt een
paraplu boven het hoofd van
Anna Paulowna te houden,
omdat hij andere bezigheden
heeft. In zijn plaats zorgt een
eenvoudige lakei voor het
regenscherm.
PARAPLU 2
Na afloop van de plechtig
heid doet de koningin zeer
korzelig tegen Mackay. De
koning (Willem II) neemt
Mackay apart en zegt: „De
koningin is boos op je omdat
je de parapluie niet hebt
vastgehouden". Mackay ver
dedigt zich en zegt dat hij
andere dingen te regelen
had. De koning: „Dat weet
ik wel, maar nu weet je
waar de wind vandaan
komt, en je hebt er al meer
van gehad". Mackay: „Ja
sire, er is reeds zeer veel op
mij neergekomen" De ko
ning: „Nu ja, steek dit dan
ook nog maar in je zak". In
zijn dagboek tekent Mackay
hierbij aan, dat de koning
hem een vriendschappelijke
klap op ziin oor gaf
Anna Paulowna blijft kwaad
op haar kamerheer en veegt
hem later in een gesprek
nog eens duchtig de mantel
uit. „U hebt mij beledigd.
Het ontbreekt u aan égards
voor uw koningin, de vrouw
van uw souverein. U bent
nalatig geweest tegenover de
koningin, tegenover een ge
wijd persoon tegenover de
koning, tegenover de staat.
Dat weerklinkt in Den
Haag. Men zal erover spre
ken in Wenen, in Londen, in
Petersburg, zelfs in Berlijn!".
Hoe Mackay zich ook ver
ontschuldigt, hij vindt geen
genade in de ogen van Anna
Paulowna. Daarop besluit
hij, tot verdriet van de ko
ning en uiteindelijk ook van
de koningin, ontslag te ne
men als kamerheer. Bij zijn
vertrek schrijft hij in zijn
dagboek: „Intusschen is het
hof mij eene groote leer
school geweest en daar heeft
de Heer mij vernedering ge
leerd, zoals ik het misschien
nergens anders had kunnen
leeren. Ik deed er men-
schenkennis op en zag de
groote wereld van nabij
WILLEM m
Jaren later, als hij vice-voor
zitter van de Raad van State
is geworden, heeft Mackay
veel contact met koning
Willem III. Uit eerdere ge-
schiedsschrijving was al be
kend dat Willem III een
moeilijk mens was. In de
dagboeken van Mackay
komt dit duidelijk tot uiting.
Willem III interesseerde
zich nauwelijks voor staats
zaken, kon zeer eigengereid
zijn, dronk veel, was gauw
op zijn tenen getrapt, had
een grote voorliefde voor
uniformen en militair ver-
Redactie: Dick van Riet
schoten
toon en sprong op sexueel
gebied nogal eens uit de
band. Vóór hij huwde met
Emma van Waldeck Pyr-
mont was hij getrouwd met
Sophie van Württemberg,
maar dit huwelijk was vol
gens Mackay heel slecht. De
koning houdt er openlijk een
Franse minnares op na, ene
mevrouw Mussard. Dit baart
de politici veel zorgen, maar
de koning is niet voor red§
vatbaar. Hij blijft contact
houden met Mussard, nodigt
haar soms naar paleis Het
Loo en geeft haar dure ge
schenken.
Op 6 juli 1868 schrijft Mac
kay dat de koning naar
Thun in Zwitserland ver
trekt, waar hij twee villa's
heeft gehuurd: één voor
zichzelf en één voor zijn
minnares. De koning schijnt
zich daar in de Alpen zoda
nig te misdragen, dat buiten
landse kranten er schande
van spreken. Ook de wijze
waarop de oudste konings
zoon (kroonprins Willem)
zich tijdens buitenlandse uit
stapjes gedraagt, haalt de in
ternationale pers. „Hun re
putatie is Europeesch gewor
den", aldus Mackay. „Men
durft hen nauwelijks naar
het buitenland te laten
gaan".
NIET STICHTELIJK
Op generaals en kolonels
heeft koning Willem III het
niet zo begrepen. Het liefst
zou hij namelijk zélf het le
ger commanderen. In 1870 is
er een oefenening van
scherpschutters op het Haag
se Malieveld. De koning
vindt dat prachtig en gaat
kijken. Dan komt ook gene
raal Engelbrecht de zaak in
specteren. De koning ziet
hem aankomen en
schreeuwt: „Wat doe je hier?
Wil ie wel eens maken dat je
wegkomt!" Tegen een ande
re hoge militair, kolonel
Booms, zegt de koning eens:
„Waar is je strafregister? Als
er niets op staat, zal ik er
iets op zetten!". Bij een offi
cieel bezoek aan het militair
hospitaal houdt de koning
stil bij een ernstig zieke sol
daat en voegt hem toe: „Dat
is niets. Als jij maar goed in
het gelid staat".
Op 21 april 1871 neemt Wil
lem III deel aan een diner in
Utrecht, ter ere van de
scherpschutters. Volgens
Mackay drinkt hij daarbii
zoveel wijn dat hij, terwijl
hij speels zijn sabel trekt,
omvalt. Men heeft moeite
hem in zijn rijtuig te doen
plaatsnemen.
Mackay maakt ook melding
van de vele galabals die de
koning in Den Haag geeft,
bijvoorbeeld op 2 en 7 febru
ari 1872. Op het eerste, aldus
de aantekeningen van Mac
kay, heeft de koning twee
maal „de cotillon" gedanst,
aanstoot gevend aan ver
schillende vrienden van het
koninklijk huis en van het
corps diplomatique. „Op het
tweede heeft Z.M. (Zijne Ma
jesteit) de cotillon gedanst
met de iongste dochter van
admiraal Harris, de Engelse
gezant. De wijze waarop hij
naar de jonge meisjes kijkt
en die fixeert in het alge
meen en de wijze waarop hij
zich met hen bemoeit is niet
stichtelijk".
„Oh, mijn arme vaderland
zal zeer worden gestraft in
zijn vorsten en om zijn vor
sten!", besluit Mackay een
van zijn dagboeken. „Huis
van Oranie, vergeet uw roe
ping niet'
DE KAMER DEZE
WEEK
De Tweede Kamer verga
dert alleen morgen en over
morgen. Donderdag wordt
er gedebatteerd over het vo
rige week bereikte akkoord
tussen het kabinet en de
werkgevers- en werknemer
sorganisaties. Die dag staat
ook een bespreking van het
visfraude-rapport op de
agenda. Woensdag is er een
debat over de Rijnvervuiling
en over de nieuwe Gratie
wet
