„Pinksteren is
beseffen dat
God bij je is"
V
v
>1
kerk
wereld
Hoge Raad verwerpt cassatieberoep Goerees
brieven
lezers -
£eidóc6ouAarN
Enthousiasme
b lil
GEESTELITK LEVEN/OPINIE
CcidócScHwant
Hans Küng roept hulp deelstaat in voor theologe
PATER EMILE GEMMEKE OVER
DE MODERNE DEVOTIE
tfr
G1
Degradatie van het leven iog
Wonderlijk verhaal ie
F
ZATERDAG 6 JUNI 1987 PAGi
dooi Marinus van der Berg
„Het is niet zo moeilijk om iets
nieuws te beginnen. Het is vaak
veel moeilijker om vol te houden".
Enthousiasme blijkt soms niet veel
meer te zijn dan een kort en fel
brandend strovuurtje. De lange
duur stelt heel andere eisen. Ver
halen van mensen die de lange
duur hebben doorgemaakt, boeien
me vaak meer dan verhalen van
„dit zou moeten en dat zou moe
ten". Die verhalen klinken wel en
thousiast en vol vuur, maar je fceet
nog niet wat ze waard zijn. Als het
eerste nieuwe eraf is, dan wordt
het pas spannend. Dat geldt voor
nieuwe initiatieven. Het geldt ook
voor menselijke verhoudingen.
„Geef dat we elkaar zien met nieu
we ogen", staat er in een gebed.
„Er staat zelfs bij: „van dag tot
dag". Het is niet vanzelfsprekend
dat we elkaar blijven zien met nieu
we ogen.
Han Fortmann schreef eens: „Wij
hebben genoeg mensen met een
verlicht verstand. Het verlichte hart
en verlichte zintuigen zijn zeld
zaam". Er is in onze samenleving
meer waardering voor het verlichte
verstand, kun je zeggen. Het ver
stand dat redeneert, dat exact kan
denken, dat onderscheid weet te
maken, dat greep houdt op het le
ven. Natuurlijk is een goed ver
stand waardevol en met Pink
steren bidden we zelfs dat ons
duistere verstand verlicht mag wor
den maar er is een gevaar dat
verstand en hart uit elkaar raken.
Soms heeft iemand met al zijn ver
stand de waarheid aan zijn kant,
maar vervreemdt hij anderen van
zich. Ook omgekeerd kan gebeu
ren dat enthousiasme blind is en
niet de ander in het oog houdt.
Hart en verstand kunnen niet goed
zonder elkaar. Wie de lange duur
wil volhouden, heeft beide nodig.
Een nuchter verstand en een warm
hart. Ze moeten met elkaar in ge
sprek blijven. Want de lange duur
kent altijd teleurstelling, weerstan
den en kritische tegenstroming.
Wie de lange duur wil volhouden,
zonder bitter, hard en „gelijkheb
berig" te worden, moet zich oefe
nen in een levenshouding die
krachtig en soepel is tegelijk. Een
weerbare levenshouding die tege
lijk ook weerloos durft te zijn. In
het evangelie heet dat: je huis niet
op los zand bouwen. Een huis dat
zowel gastvrij is en open doet voor
wie in de nacht aanklopt en tegelijk
beschutting biedt tegen stormen.
Pinksteren dat gevierd wordt als
het begin van de Kerk, begon zo
vertellen de verhalen vol enthou
siasme. Van dat enthousiasme lij
ken wij vaak ver af te staan. Som
migen zeggen dat we zelfs dood
vermoeid zijn en weer anderen
spreken zelfs over stervende. Een
zieltogende Kerk. Dat klinkt nogal
somber. De Hervormde theoloog
Van Andel, denktank van zijn kerk
noemt Rex Brico hem in Elsevier,
zegt in een vraaggesprek: „De
Kerk verdringt wat haar te wachten
staat. Men gaat zo'n beetje verder
in de geest van: dat overleven we
wel. Alsof er niets aan de hand is".
De christelijke kerken in het Wes
ten kennen veel tegenwind en afne
mende interesse. Is zij in een sterr-
vensfase? Nog eens extra ziek
door interne meningsverschillen
over vragen als „oorlog en vrede,
apartheid, menselijke relaties?"
Kijkend naar de interne spanningen
spreken sommigen zelfs van een
scheiding der geesten.
Ik vind zelf dat we uiterst terughou
dend moeten zijn met woorden en
uitspraken die van weinig hoop ge
tuigen. Wie zulke verlammend wer
kende woorden uitspreekt, neemt
een grote verantwoordelijkheid op
zich. De kerken, die de Geest en de
boodschap van Christus willen
doorgeven, bevinden zich in zwaar
weer. De uitdaging is om „het
zwaar weer" vol te houden en niet
te vluchten in een ghetto van eigen
gelijk. Jezelf tot „de goeden" en
anderen tot „de kwaden" rekenen.
Met Pinksteren bid ik dat de Heili
ge Geest ons hart en onze ogen
opent voor het goede en het hoop
volle dat er ook is. Ik bid dat de
Heilige Geest het duistere verstand
verlicht om zo de lange duur vol te
houden met een milde en hartelijke
levenshouding.
MARINUS VAN DEN BERG
ESSEN De Westduitse
rooms-katholieke theoloog
Hans Küng heeft de deelstaat
Nordrhein-Westfalen opge
roepen „beslissende tegen
stand" te bieden mocht de
theologe Uta Ranke-Heine-
mann als gevolg van haar vi
sie op de maagdelijkheid van
Maria de kerkelijke leerbe-
voegheid worden ontnomen.
De staat mag niet slechts
„toeschouwer zijn in het bin
nenkerkelijke zuiveringspro
ces", schrijft Küng in een
brief aan minister-president
Rau van de deelstaat. Ranke
verklaarde op 15 april voor
de televisie dat ze niet gelooft
in de „biologische maagdelij
ke geboort van Christus
Küng wijst er in zijn brief op
dat de mensen, en dan vooral
de verantwoordelijke politici,
moeten weten dat de visie
van Ranke door andere ka
tholieke theologen wordt ge
deeld. Met betrekking tot de
maagdelijke geboorte bestaat
er binnen de rooms-katholie
ke kerk een legitieme pluri
formiteit van meningen, al
dus Küng. Bovendien hoort
het recht op vrije meningsui
ting tot het onvervreemdbare
recht op academische onder-
zoeks- en leervrijheid. „Ik
hoop dat de kwestie Ranke-
Heinemnn de politici wak-
kerschudt, zodat niet de ene
theoloog na de andere in
West-Duitsland het slachtof
fer wordt van kerkelijke
dwang."
Ook een pad wil graag
noten kraken, maar
hem ontbreken de
tanden.
Russisch spreekwoord
DEVENTER Al ver
raadt de zachte ,g' in de
stem van de Karmeliet
Emile Gemmeke nog zijn
Maastrichtse afkomst,
zijn hart ligt nog steeds
bij Twente en Salland.
Dat blijkt alleen al door
zijn intense belangstel
ling voor de traditie van
de moderne devotie, de
beweging van Geert
Grootte uit de veertiende
eeuw, die in de Ijssel-
streek ontstaan is. „Geert
Grootte Gemeenschap"
staat er ook op het bord
naast de deur van de pas
torie van de Broederen
kerk in Deventer, waar
hij de laatste twintig jaar
pastor is. Wat betekent
voor Emile Gemmeke
Pinksteren, het feest van
de Heilige Geest? En wat
betekent voor hem spiri
tualiteit?
„Pinksteren is geen spectacu
lair feest", zegt pater Emile
Gemmeke onmiddellijk. „Bij
Kerstmis heb je de kerststal,
kerstliederen, en de tijd van
het jaar. Het is koud, soms
sneeuwt het. Kerstmis is een
duidelijk feest om te vieren.
Bij Pasen is dat al minder.
Op Witte Donderdag, Goede
Vrijdag en Paaszaterdag
wordt het lijdensverhaal van
Christus verteld. En dat is
nog wel te verbeelden. Maar
met Pinksteren ben je wat de
visuele kant betreft snel
klaar."
De kern van het Pinkster
feest is volgens hem: dat je
een licht opgaat, dat je het
door hebt, begrijpen, weten
dat God bij je is en dan ver
der gaan.
Om dat te verduidelijken legt
hij de evangelieverhalen uit.
„De apostelen hadden een
paar jaar met Jezus rondge
trokken. Na Goede Vrijdag is
Christus er niet meer. Je
krijgt dan de onzekerheid bij
hen. Petrus wil dan naar zijn
oude beroep terug en weer
gaan vissen. De leerlingen
wisten eigenlijk met de drie
jaren, dat ze Christus gekend,
hadden niet goed raad. Ze
gaan weer vissen."
„De evangelieverhalen ver
tellen dan dat ze op een
avond, toen het goed vis weer
was, uit vissen gingen. De
volgende morgen keerden ze
terug; ze hadden niets gevan
gen, en wie staat daar? Jezus.
Hij geeft hen de opdracht op
nieuw te gaan vissen. En de
vangst was zo overvloedig
dat de netten er van scheur
den. Christus zegt dan tegen
hen dat ze geen vissen meer
moeten gaan vangen, maar
mensen. Je weet genoeg, zei
hij, want je hebt een paar
jaar met me rondgetrokken,
maar jullie hebben nog niet
de Goede Geest. En daar
moet je voor bidden. De leer
lingen gaan daarna bij elkaar
zitten, nodigen Maria er bij
uit en praten erover. Ieder
een vertelt de ervaringen
van de laatste jaren."
„Op een gegeven moment
zegt Petrus dan: nu gaat me
een licht op, nu heb ik het
door. En dan gaan de leerlin
gen de straat op om over hun
ervaringen met Jezus te ver
tellen. Zo is de Kerk begon
nen."
En dat betekent Pinksteren
ook nu nog. „Dat maakt op
mij altijd een sterke indruk.
Mensen denken een lange
tijd na over wat hun zelf
overkomen is. Op een gege
ven moment zeggen ze: nu
heb ik het door, nu weet ik
waarover het gaat, nu gaat
me een licht op. Dat vind ik
het centrale gegeven van het
Pinksterfeest."
Mensen kunnen Pinksterer
varingen op verschillende
momenten in hun eigen le
ven meemaken. Wat ze ei
genlijk al wisten, maar wat
nooit goed tot hun doorge
drongen is, komt dan naar
boven.
Emile Gemmeke: „Waar
schijnlijk heeft ieder mens
ervaringen in zijn leven mee
gemaakt, waar je achteraf
van denkt dat God daar ach
ter zit, dat het zo gegaan is.
Je komt tot de ontdekking
dat je er toen niet aan onder
door bent gegaan of er juist
wel aan onderdoor bent ge
gaan. Maar je bent er door
heen gekomen. En God heeft
daarin een rol gespeeld. Ieder
keer als een mens tot dat be
sef komt, is dat Pinksteren."
De Kerk heeft het Paasfeest,
Hemelvaartsdag en Pinkste
ren liturgisch over een perio-
FOTO: PERS
UNIE
trouw op God, maar gebruik
wel de goede medicijnen."
„En ze menen het alle twee",
stelt Emile Gemmeke vast.
„Het gaat steeds om die dub
bele relatie, op God vertrou
wen, maar ook op de goede
medicijnen. Zo is er op de bo
termarkt de spreuk te lezen:
vertrouw op mensen, maar
let wel goed op in wie. Dat
betekent dat de basis ver
trouwen moet zijn, maar dat
je niet onnozel moet zijn."
Vroomheid en devotie vindt
pater Emile Gemmeke ook
eigenlijk niet de goede woor
den om aan te duiden waar
het bij de moderne devotie
om gaat. Hij noemt het liever
„leven vanuit de binnen
kant". En, zo is zijn overtui
ging, als de mens van binnen
de goede orde heeft, heeft dat
ook zijn heilzame gevolgen
voor de Kerk en de samenle
ving. Laat ik het eens met
een paar negatieve dingen
uitleggen. Iedere vorm van
schijnheiligheid, van onecht
heid, van dikdoenerij, van
hoogdravendheid, daar moes
ten de moderne devoten niets
van hebben. Een van hun
grondtrekken is de sfeer van
de kritische trouw. Je kunt
recht hebben om kritisch te
zijn, maar nooit het recht om
hatelijk te zijn. Een mens
moet positief staan naar an
dere mensen toe, mensen
vallen nooit helemaal mee,
mensen vallen nooit hele
maal tegen."
Stemmen
„Florens Radewijn, de leer
ling van Geert Groote, heeft
de mens vergeleken met een
muziekinstrument. Je moet
de snaren stemmen, niet te
strak, niet te slap, niet teveel,
niet te weinig. De moderne
devoten wisten zelfs die sna
ren precies te benoemen. De
eerste is de liefde. Een mens
moet weten van welke men
sen hij te houden heeft, van
welke dingen hij te houden
heeft en waar hij af van moet
blijven. De tweede is de ver
antwoordelijkheid. De derde
is de blijdschap. Een mens
de van vijftig dagen ver
deeld. „Om het beter te be-
ijpen", zegt pater Gemme-
Maar eigenlijk is dat niet
juist. Deze drie hoogtijdagen
van het christelijk geloof ho
ren wezenlijk bij elkaar.
„Christus is na zijn dood blij
ven leven: Pasen; in aanwe
zigheid van zijn Vader: He
melvaart; om ons mee te de
len van zijn Geest: Pinkste
ren. Om te zorgen dat we dat
goed zouden begrijpen, heeft
de Kerk daar vijftig dagen
van gemaakt. Het blijft ech
ter één gebeuren."
Pinksteren, het feest van de
Geest. De Heilige Geest, spi
ritualiteit, doorgaan, het
klinkt een buitenstaander
soms wat vreemd en „zweve
rig" in de oren. Maar als
Emile Gemmeke over spiri
tualiteit praat, gaat dat teeld
niet op.
De laatste jaren heeft pater
Emile Gemmeke zich intens
verdiept in de Sallandse
vroomheid. Regelmatig ver
zorgt hij avonden, waarin hij
praat bver moderne devotie
en het gedachtengoed van de
navolgelingen van Geert
Groote.
„Als we tot een normale en
gezonde godsdienstigheid
willen komen, een soort
volksgodsdienstigheid, dan
moet dat steunen op de eigen
volksaard, de eigen mentali
teit. De moderne devotie is
een geesteshouding, die daar
op aansluit", verklaart hij het
belang ervan voor de Kerk
hedentendage.
Moderne devotie, wat moeten
we ons daarbij voorstellen?
„Nuchterheid", zegt Emile
Gemmeke. „Een nuchterheid
die precies aansluit op de Sal
landse en Saksische mentali
teit. De Sallandse boeren zijn
nog steeds zo." Hij noemt als
voorbeeld van die nuchter
heid twee typische spreuken
die in Deventer op de muren
te lezen staan. Op de muur
van de oude apotheek in de
stad staat geschreven: „Ver
heeft altijd reden om blij te
zijn, zo nu en dan, maar
overdrijf niet teveel. En de
vierde is verdriet. Een mens
die zo volgens de moderne
devotie probeert te leven, die
excessen probeert te vermij
den, leeft voor zichzelf goed.
Anderen hebben graag met
hem te maken, en hij houdt
ook rekening met de maat
staven van anderen, en met
God."
„In de moderne devotie ver
mijdt je ook het andere uiter
ste: dingen goed praten die
niet goed te praten zijn. Echt
heid, authenticiteit, geen
overdrijving. En als je over
drijft is dat niet zo erg, maar
heb het dan wel in de gaten."
In die geesteshouding van de
moderne devotie ziet Emile
Gemmeke ook een mogelijk
heid om de polarisatie in de
Kerk te overwinnen. „Aan
dacht voor de binnenkant
van de mens, echtheid, kriti-
.sche trouw, doorstoten naar
de wezenlijke dingen. Dan
merken mensen dat ze elkaar
ontmoeten. Verschillen blij
ken dan symptoomverschil-
len te zijn, en niet fundamen
teel."
„In de moderne devotie
wordt gezocht naar gemeen
schappelijkheid. Bij bewegin-
§en in de Kerk merk ik dat
e verschillen zozeer bena
drukt worden, dat de wortels
waaruit ze voorkomen, ver-
feten worden. Dat geldt voor
ewegingen van links naar
rechts, en van dogmatisch
naar charismatisch. Niet het
verschil van mening is bij de
huidige polarisatie aan de
orde, volwassen mensen
denken nu eenmaal verschil
lend maar het uit zijn op je
eigen gelijk."
Maar, voegt Emile Gemmeke
er zelf ook relativerend aan
toe, die geesteshouding van
de moderne devotie van 600
jaar geleden is niet dè oplos
sing voor de huidige gepola
riseerde kerkpolitieke situa
tie. „Het is wel een wijze van
denken en voelen, die de po
larisatie zou kunnen vermin
deren".
THEO KRABBE
DEN HAAG De Hoge
Raad heeft het cassatiebe
roep van het evangeliste
nechtpaar Lucas en Jen
ny Goeree tegen het ar
rest van het gerechtshof
in Arnhem verworpen.
Dit gerechtshof bepaalde
in september vorig jaar
dat de Goerees zich bij
het uitdragen van hun
boodschap niet langer be
ledigend, kwetsend, deni
grerend of onverdraag
zaam mogen uitlaten je
gens joden en aanhangers
van de joodse geloofso
vertuiging.
Volgens mr. J.R. Fiszbajn, ad
vocaat van onder meer het
Centrum voor Informatie en
Documentatie Israël (CIDI),
staat door de uitspraak van de
Hoge Raad vast dat de vrij
heid van meningsuiting en
geloofsovertuiging zijn gren
zen vindt daar waar burgers
zich te onzorgvuldig uitlaten
over andere burgers. Verder
hebben nu ook niet-joodse ei
sers een juridisch belang bij
het bestrijden van anti-semi-
tisme. Tot nu toe konden al
leen joden daar aanspraak op
maken.
„Het was te verwachten", al
dus Jenny Goeree in een eer
ste reactie op de uitspraak
van de Hoge Raad. „Het ad
vies van de procureur-gene
raal aan de Hoge Raad loog er
niet om, al hadden we door de
vrijspraak van vorige week
nog enige hoop. Het is nu snel
afgelopen met de vrijheid van
godsdienst in ons land."
Zeven organisaties, waaron
der het CIDI, de Anne Frank
stichting en de stichting Ne
derlands Auschwitz comité,
spanden twee jaar geleden
een kort geding aan tegen de
Goerees naar aanleiding van
artikelen in de nummers 10
en 12 van het gospelblad
'Evan'. Het evangelistenecht
paar schreef daarin onder
meer dat de joden het leed dat
hun is aangedaan aan zichzelf
hebben te wijten.
Zowel de rechtbank in Zwolle
als het gerechtshof in Arn
hem bepaalden dat de Goe
rees zich bij het uitdragen van
hun boodschap niet onnodig
grievend, kwetsend en deni
grerend over joden mochten
uitgelaten. Op straffe van
1000 gulden per overtreding
mocht het paar de nummers
bovendien niet verder ver
spreiden.
De publicaties in Evan leid
den ook tot een strafrechtelij
ke vervolging van de Goe
rees. Het gerechtshof in Arn
hem sprak hen vorige week
echter vrij van belediging van
het joodse volk. Volgens het
hof is het evangelistenecht
paar in het blad 'Evan' niet
uit geweest op anti-semitisme
of racisme en zijn hun bedoe
lingen volstrekt zuiver. De
gewraakte passages in Evan
unnen wel worden aange
merkt als beledigend en
kwetsend voor het joodse
volk, maar „ze moeten wor
den gelezen in samenhang
met de inhoud van de overige
artikelen die in het bijzonder
bedoelen de positie van de jo
den te tekenen in het licht
van de bijbel", aldus het hof.
De rechtbank in Zwolle acht
te de Goerees eerder wel
schuldig aan belediging, maar
legde hen geen straf op.
i\
3rieven graag kort en
Juidelijk geschreven Oe
edactie behoudt zich
iet reeht voor mgezon-
len stukken te bekorten
Ambtenaren
Het CDA-kamerlid dat voor
de CFO-bijeenkomst in Zoe-
termeer was uitgenodigd wist
niet dat Nederland per dui
zend inwoners minder ambte
naren telt dan andere westerse
landen. De problemen die mi
nisteries en overheidsdiensten
hebben doordat er ambtenaren
weg moeten, verwees het ka
merlid naar het overleg tussen
departementsleiding en bon
den omdat hem de informatie
ontbrak. Ik vraag me af wat
hij dan in Zoetermeer kwam
doen. Alleen maar zeggen dat
het kabinet nooit een bod
heeft gedaan van 795 miljoen
gulden. Dèt wist hij dus wel.
Om de voorzitter van de CFO,
Ton de Jong, te citeren: ik
vind het erg verdrietig.
J.S.J. Zwagerman,
RIJSWIJK.
Morsweg IV
Een aanzienlijk deel van de
Morsweg en een flink aantal
woningen van de Transvaal-
buurt zouden tegen de vlakte
moeten, omdat daar onder de
zelfde „ondraaglijke" geluidso
verlast wordt geleden als in de
wiik Morsweg IV. Maar dat
wü men niet: er zijn dus ande
re belangen in het spel. Zo
heeft de gemeente Leiden een
flink tekort aan bouwgrond.
Bovendien veroorzaken som
mige bedrijven nogal wat
overlast in de binnenstad en
woonwijken, met name de Be-
toncentrale. Voor deze bedrij
ven zou Morsweg IV een pri
ma lokatie zijn, om maar niet
te spreken over het financiële
voordeel dat dit met zich mee
brengt.
De gemeente probeert als be
langhebbende wanhopig de
sloop te rechtvaardigen. Maar
het argument geluidsoverlast
is niet overtuigend omdat er
dan veel meer gesloopt zou
moeten worden. De te hoge
verkeersdruk door vrachtver
keer van betonfabriek Wer-
nink is uit de lucht gegrepen.
Vroeger denderden de vracht
wagens over de Morsweg,
maar tegenwoordig worden ze
omgeleid. Van een geïsoleerde
ligging van de wijle is na de
ontsluiting met de Dr. Lely-
laan ook geen sprake meer.
Bovendien hebben diverse be
woners hun standpunt over
het slopen van de woningen
inmiddels herzien. Dit on
danks het feit dat diverse
voorstanders van sloop hun
toevlucht hebben genomen tot
intimidatie van mede-bewo
ners.
Het zou prettig zijn als de
raadsleden zich persoonlijk op
de hooogte zouden stellen van
de situatie alvorens een oor
deel te vellen.
A.J. Goddijn,
LEIDEN.
Priesterambt
In zijn column in de krant van
zaterdag 30 mei geeft Marinus
van der Berg een uiteenzetting
over de priester en het pries
terschap, dat meer weg heeft
van de functieomschrijving
van een geseculariseerde
maatschappelijk werker dan
dat het enig raakvlak heeft
met het priesterschap. Boven
dien krijgt hij het voor elkaar
ook het Tweede Vaticaans
Concilie erbij te betrekken.
Blijkbaar heeft de heer Van
der Berg nog nooit het decreet
„Presbytorum Ordinis" gele
zen, een document van het
Tweede Vaticaans Concilie
over het ambt en het leven
van de priester. Als hij dit zou
hebben gelezen zou hij een be
ter en objectiever beeld heb
ben van de priester en het
lasting niet kunnen betalen.
Hoopt daarmede alsnog een
miljoen gulden binnen te ha
len. Als deze PvdA-voorman,
die vóór de verkiezingen uit
gebreid de pers haalde door
zich per bakfiets naar het stad
huis te laten vervoeren doch
zich sinds de verkiezingen per
dienstauto, een Mercedes, met
chauffeur verplaatst, nu eens
een gewone fiets aanschaft
van zijn salaris van f 138.000
Eer jaar! Dan reist nij goed-
oop en als de gewone man.
priesterschap.
E.J. Dauner,
DELFT.
Hondenbelasting
Gerard van Otterloo, oud-ka
bouterhoofdman en wethouder
van financiën in Den Haag
heeft de jacht geopend op hon
denbezitters die ae hondenbe-
Dan hoeven hij en ziin colle
ga's ook niet meer om honden
penningen te zeuren. Dan heb
ben zij meer tijd om een mooi
boek te lezen en is iedereen
blij. Als bovendien de snoe
preisjes naar Nicaraqua wor
den afgeschaft dan houdt de
gemeente nog geld over ook!
J.H. Borsboom,
ALPHEN AAN DEN RIJN.
(oud-Hagenaar)
'(A
lES-
In Medisch Contact, het vakblad van de artsen, is een
kei verschenen waarin staat dat een zwangerschapsafbrt
binnen zes weken na de bevruchting niet onder de ab<
wetgeving valt. De redenering is dat dan de zwangers
beëindiging een zogeheten „overtijdbehandeling" is.
streeks de zesde week is de hartslag voor het eerst
neembaar en dat ogenblik is volgens het artikel de grenjPer^al
sen overtijdbehandeling en abortus.
t zeei
UIT standpunt is een interpretatie van de regeling zoak bees
in maart door de Tweede Kamer met minister Brinkma^31
besproken. De minister gaf te kennen dat hij vindt dat F
meteen na de bevruchting gesproken kan worden van
zwangerschap in de zin van de abortuswetgeving. Toenfoorz.
er sprake van een grens die ligt omstreeks de zestiende tkeli
het tijdstip waarop de bevruchte eicel zich innestelt iignet
baarmoeder.
ikw;
de bi
De kwestie kwam in de Kamer aan de orde naar aanleièrigei
van een Amsterdamse abortuskliniek, die bij de overtij eesk
handelingen de vijf dagen bedenktijd waarvan sprake 11
de abortuswetgeving, niet in acht nam. De minister i
zich naar aanleiding van dit feit uitgesproken over de
wanneer er sprake is van abortus en zijn antwoord slootjdse 1
bij de praktijk van de abortuskliniek: bij een overtijdbel W
deling is geen bedenktijd nodig. Wj*
•nt P°n
IN U wordt de minister opnieuw uitgedaagd zich uit te s&tse 1
ken over een standpunt van medici dat wellicht ook al ifiwaa
praktijk wordt ingenomen. Leden van christelijke partij*? na'
de Tweede Kamer (CDA, SGP, RPF, GPV) hebben de m
ter laten weten gevallen te zijn over het artikel in Med|jet
Contact en vragen om zijn mening. j ee
bben
In deze kolommen is naar aanleiding van de overtijdbe£"^J
deling al eerder gewezen op de gevaren van de manier
denken waarvan de Amsterdamse abortuskliniek, de m
ter en nu ook de auteurs van het artikel in Medisch Ci
blijk geven. De bedenktijd die de abortuswet voorschrij
bedoeld om een afgewogen beslissing te maken. In die ai
ging moet het gaan over „leven tegenover leven", althans
was de bedoeling. Bij de abortus die eufemistisch overtij^
handeling wordt genoemd, hoeft die afweging niet meeii
maakt te worden. Op grond van biologische criteria is e
de zestiende dag blijkbaar geen sprake van leven dat
waard is beschermd te worden. Nu provoceren enkele
parlement en regering door die zestien dagen te verli
tot zes weken. Met alweer een biologisch argument,
de hartslag van het kind. IW
DEZE ontwikkeling laat zien hoe het leven dodelijk sla
offer wordt wanneer de betekenis ervan wordt afgero
aan bepaalde biologische waarnemingen. De realiteit var
leven als mysterie, dat nooit kan worden verklaard met
logische formulesr wordt ontkend. Deze weg degradeert
leven tot een materieel gegeven dat moet voldoen aan
tenschappelijke" criteria die wisselen al naar gelang men
willen. Gisteren was een vrucht van zestien dagen mens?
leven, vandaag is dat volgens sommigen pas na zes wq 5
het geval. Waaraan moet het leven morgen voldoen onU
leefd te mogen worden? iatv
ml
HeT blijft een wonderlijk verhaal: de uit de hele
toegestroomde joden, maar ook „heidenen", hoorden in J
zalem op pinksterdag de apostelen spreken in de eigen tj
de boodschap van Gods heil was voor iedereen verstaanbjj
Morgen wordt in de kerk dat wonderlijke verhaal van t
duizend jaar geleden verteld en gevierd. Die viering is|
bijzonder getuigenis van de gebeurtenissen van toen.
mers, doordat in Jeruzalem zoveel jaren geleden de C
Gods op de mensen neerdaalde, bestaat de kerk en ku
mensen morgen het pinksterfeest vieren.
HET kenmerkende van het pinksterfeest, de overstijO
van de taal, herinnert aan dat andere verhaal in de bij
over talen: de torenbouw van Ba bel. Mensen bouwden
toren om daarmee tot in de hemel te komen en een stad
mee te kunnen pronken. Toen stichtte God verwarrinj
hun taal; de een verstond de ander niet meer en in
spraakverwarring moest de bouw van de toren worden
staakt.
Op het pinksterfeest heft God de communicatiestoring
In plaats van het contact met de hemel via een toren <Le
mensen gemaakt, komt de hemel naar de aarde. In wind r
vuur daalt de Geest neer. Mensen kunnen God verstaan ,t j
herkennen elkaar, de gemeenschap van mensen is hen N
en de eerste gemeente is geboren.
HeT pinksterverhaal vertelt ook hoe niet langer alli
den Gods boodschap kunnen verstaan. De hele wereld ij
getuige van hoe de opgestane Heer Zijn Geest zendt
alle volken en naties via de joden kunnen horen van
bedoeling met mens en wereld.
IN A tweeduizend jaar lijkt de Geest van onze wereld te
geweken, mensen ervaren de verwarring in zichzelf en il
wereld om hen heen. Het pinksterfeest van morgen kan IS
eraan herinneren hoe tegen alle winden in, Gods Geest
waait. Misschien niet altijd waar wij Hem verwachten, r
Hij waait waarheen Hij wil.
Regen en wind
DE BILT (KNMI) Het weer
in ons land wordt vandaag be
paald door een actieve depres
sie boven de Britse Eilanden.
Een randstoring van deze de
pressie brengt een flink deel
van de dag regen of motregen.
Pas vanmiddag komen er van
uit het westen enkele opkla
ringen het land binnen. Het
wordt vandaag opnieuw niet
warm, ongeveer 18 graden. De
wind is overwegend zuidwes
telijk en is meest matig. Aan
de kust en op het IJsselmeer
kan de wind af en toe vrij
krachtig of krachtig zijn. Op
beide pinksterdagen is er in
het algemeen veel bewolking
en de kans op regen is groot.
Met middagtemperaturen rond
16 graden blijft het te koud
voor de tijd van het jaar.
Weer
Max.
temp
Eelde
iw.bew.
14
Eindhoven
zw.bew.
16
Den Helder
zw.bew.
14
Rotterdam
iw.bew.
IS
Twente
zw.bew.
14
Vlissingen
zw.bew.
17
Zd Limburg
niet on tv.
Aberdeen
zw.bew.
12
Athene
onbew.
24
Barcelona
onbew.
24
Berlijn
l.bew.
20
Bordeaux
l.bew.
22
Bruael
zw.bew.
19
Dublin
regen
niet ontv.
13
Frankfort
Genève
zw.bew.
20
Helsinki
h.bew.
18
Innsbruck
zw.bew.
19
Klagenfurt
l.bew.
21
Kopenhagen
l.bew.
17
Lissabon
onbew.
25
Locarno
onbew.
25
Londen
regen
16
Luxemburg
l.bew.
16
Madrid
Malaga
l.bew.
onbew.
30
28
Maliorca
onbew.
29
Malta
onbew.
29
Moskou
zw.bew.
18
MUnchen
zw.bew.
17
Nice
onbew.
21
Oslo
h.bew.
18
Parijs
zw bew.
18
Rome
onbew.
24
Split
onbew.
24
Stockholm
l.bew.
19
Warschau
regen
15
Wenen
onweer
18
Zurich
zw bew.
18
Casablanca
zw bew.
23
Cyprus
onbew.
26
Istanbul
Lbew.
27
Las Pal mas
onbew.
29
Beiroet
niet ontv
