Pretparken
verzetten
de bakens
Klein
Duimpjes
in
dagtoerisme
kunnen
reuzen niet
bijbenen
CeidócSouwnt'
Twintig jaar
Phantasialand
I
KAATSHEUVEL - „Vroeger ging je drie keer in je
leven naar een attractiepark: als kind, als ouder met
je kinderen en als grootouder met je kleinkinderen.
Wij hebben dat ritme doorbroken. Tegenwoordig ga
je ook als je twen en als je senior bent. Dus op zijn
minst vijf keer". Ir. R. G. De Clercq, directeur van
Europa's grootste familiepark De Efteling, zou dat
aantal graag nog wat opkrikken. Maar zelfs in een
sprookjespark gaat die wens niet onmiddellijk in
vervulling.
Bij de foto s:
Griezelen en
genieten in de
verboden stad
Fata Morgana
die te vinden is
in de Efteling.
ZATERDAG 6 JUNI 1987
Oostenrijk 150 jaar
op de rails
De komende zomer zullen boven het
Oostenrijkse landschap veel stoomwolken
te zien zijn. Niet als gevolg van het col
lectief stoom afblazen door de Oostenrij
kers, maar als resultaat van de viering
van het 150-jarig bestaan van de spoor
wegen in het bergland. In het gehele land
zullen de historische treinen rijden en
een reizende tentoonstelling doet vrijwel
alle stations aan. Voor de toeristen is er
een grote keus uit dagtochten met antie
ke stoomlocs en voor de fijnproevers rijdt
er een speciale Gourmet-Express. Nadere
inlichtingen zijn te verkrijgen bij hel
Oostenrijks Verkeersbureau, Singel 464
in Amsterdam.
Te voet door
Zwitserland
Meer dan vijftigduizend kilometer aan
wandelpaden maken Zwitserland tot een
ideaal land voor voet-vakanties. De Zwit
serse Jura is het gebied bij uitstek voor
tamelijk geoefende wandelaars, die rust
en natuurschoon willen combineren. De
„Höhenwege" zijn, zoals de naam al
zegt, wandelpaden die door het hogere
gebergte voeren. Het zijn meestal op de
zonhellingen aangelegde paden, zonder
grote hoogteverschillen, die voor jong en
oud begaanbaar zijn. Alle informatie
over wandelen in Zwitserland, waaron
der een uitgebreide gids met talrijke ar
rangementen, is verkrijgbaar bij het
Zwitsers Verkeersbureau, Koningsplein
II, 1017 BB Amsterdam.
Hongarije-Nederland
In de Nieuwe Kerk in Amsterdam is tot
en met 23 juni een tentoonstelling te zien
met als titel „Hongarije groet Neder
land". Onderwerp van de tentoonstelling
is onder meer de geschiedenis van het
Karpatenbekken, de reformatie en de Ju
gendstil. De tentoonstelling is te bezichti
gen van maandag tot en met zondag van
11.00 tot 17.00 uur.
Al enkele jaren noteren de Nederlandse
attractieparken rond de negentien mil
joen bezoekers per jaar. Groei zit er niet
in. Er is sprake van wat in marketingjar-
gon een verdringingsmarkt heet. Simpel
gezegd: de groei van het ene park gaat
ten koste van het andere.
Met name voor de kleinere parken gaat
de pret er af. Die kunnen zo langzamer
hand de extreem hoge investeringen, on
derhoudskosten en andere exploitatielas
ten niet meer bijbenen. En dus sjokken
de Klein Duimpjes steeds verder achter
de reuzenparken aan die met zeven-
mijlslaarsen en goed gevulde buidel door
het dagtoerisme hollen. De Efteling bij
voorbeeld investeerde de afgelopen ze
ven jaar alleen al in nieuwe spectaculaire
hoogstandjes 95 miljoen gulden. En er
liggen nog enkele gigantische plannen
klaar.
IJzeren geweld
Maar in de gigantische investeringen is
wel een verschuiving merkbaar. Tot het
begin van de jaren tachtig werden tien
tallen miljoenen guldens gestopt in wat
De Gercq „het ijzeren geweld" noemt.
De gigantische achtbanen met duizeling
wekkende loopings en kurketrekkers zijn
voorbeelden van die trend. Met de
„grootste, snelste, hoogste, duurste, sen
sationeelste" super-attracties dongen de
parken naar de gunsten van het publiek.
Maar die overtreffende trap lijkt niet
langer de kortste weg naar het financiële
walhalla. Met de bloedstollende hoog
standjes uit de technische toverhoed van
de aan adrenaline verslaafde, niet aan
hoogtevrees lijdende ontwerpers mikten
de bedrijven vooral op jongeren. Maar
die doelgroep krimpt. De samenleving
vergrijst. Er komen steeds meer mensen
die minder snel of helemaal niet geneigd
zijn een dubbele koprol in een achtbaan
te maken, of zich in een wankel bootje
in een kolkende rivier storten.
De Clercq: „Ook de Efteling speelt in op
die nieuwe tendens. Onze laatste attrac
ties zijn veel meer afgestemd dus op ge
zinnen. Voorbeelden zijn het Carnaval
Festival, dat in 1984 is geopend, de Ver
boden Stad Fata Morgana die vorig jaar
open ging en onze nieuwste attractie, de
Pagoda. Die kun je beslist niet meer tot
het ijzeren geweld rekenen".
Alle leeftijden
Ook andere parken verzetten de bakens.
„De jaarlijkse race om steeds weer nieu
we attracties is door niemand vol te
houden. Er zal meer tijd, aandacht en
geld moeten worden besteed aan het met
zorg omgeven van de bezoekers", zegt
Hans van den Berg, algemeen directeur
van Avonturenpark Hellendoorn. Zijn
park mikt daarbij op alle leeftijdsgroe
pen. Er zullen wisselende tentoonstellin
gen en presentaties worden gehouden.
Het Nederlands Jeugd Rode Kruis bijt
het spits af. Van 15 juli tot 1 september
zijn er Holografieën te zien. Een noviteit
is ook de Comic-Parade met Hellen-
doom-mascotte Kapitein Geelsnavel en
vier piratenvriendjes. Zij voeren elke
middag om twee uur een bonte optocht
aan.
Libema Vrijetiidsparken, de nieuwe ei
genaar van onder meer het attractiepark
de Beekse Bergen in Hilvarenbeek, spe
cialiseert zich in rustige recreatie voor
gezinnen en in alle aspecten van strand-
recreatie en watersport. De spectaculai
re, in het oog springende superattracties
als de wildwaterbaan, achtbaan en het
schommelschip zijn in de Beekse Bergen
gesloopt. Die nieuwe aanpak manifes
teert zich onder in het „Holland
Eiland". Dit schaalmodel van Nederland
ligt midden in een met witte zandstran
den omzoomde zwem-, zeil- en surfplas.
Wild overnachten
bij genummerde paal
langs Overijsselpad
Wild kamperen is in Nederland verbo
den. Dat wil zeggen dat je niet zomaar
in het wilde weg in bos of veld je tentje
mag opzetten. Toch zijn er mensen, die
dat graag willen en ook af en toe doen.
Die er dan ook voor zorgen, als ze hun
boeltje weer opbreken, dat ze hun kam-
peerplek keurig achterlaten, zodat nie
mand kan zien dat ze er geweest zijn.
Om tegemoet te komen aan de wensen
van deze „wilde" kampeerder, en mei
name van hen die er met de rugzak op
uit trekken, kent Overijssel als eerste pro
vincie het fenomeen „paalkamperen".
Langs het Overijsselpad, een route voor
lange-afstandswandelaars, worden dit
jaar tien genummerde palen in de grond
geslagen aie aangeven, dat je op die plek
je tent mag neerzetten. Zonder te beta
len, op een plekje achteraf, zonder water,
zonder sanitair, zonder 'campingwinkel
tje, zonder elektriciteit èn zonder troep
achter te laten. De palen zijn te vinden in
de buurt van Staphorst, Avereest, Om
men, Hellendoorn, Markelo, Delden en
Haaksbergen. Op veertien andere „stop
plaatsen" langs de route liggen gewone
campings, waar overigens ook een rustig
hoekje wordt gereserveerd voor de trek
kers.
Op een folder over het Overijsselpad
staan de palen ruwweg aangegeven. Bo
vendien geeft de folder de nodige instruc
ties. Zo mogen er maximaal drie tenten
tegelijk staan en niet langer dan één
nacht. De folder is te verkrijgen bij de
Stichting LAW, het Nivon en Scouting
Nederland.
Zo ziet het eruit: een simpel paaltje
ergens in een bos met daarop het vignet
van het paalkamperen.
Logis de France
Reizigers naar Frankrijk kunnen, als ze
zelf voor hun onderdak zorgen, eigenlijk
niet buiten de gids van Logis de France.
Deze „hotelketen" op vrijwillige basis
vermeldt in de gids voor 1987 niet min
der dan 4581 adressen van hotelletjes en
herbergen met in totaal meer dan 76.000
beschikbare kamers. Wie met zijn bedrijj
in de gids wil moet z'n gasten op z n
minst een gastvrije en hoffelijke ont
vangst bieden, veelal in een landelijke
omgeving; een keuken met regionale spe
cialiteiten bieden en scherpe prijzen bere
kenen voor kamers die de toets der kri
tiek kunnen doorstaan, waarbij de Logis
de Franse wat luxueuzer is dan de Au-
berges de France.
Voor dit jaar is het aanbod verder ver
groot met het programma Logis en Li-
berté, uitsluitend te koop bij touropera
tors en bestemd voor de individuele auto
mobilist die hotelbonnen koopt en daar
mee zijn gereserveerde hotel „betaalt".
Va
Logis en Vacances biedt de moi
om rechtstreeks te boeken bij hotels, die
in een kleurige brochure twee en zes
daagse arrengementen aanbieden. Alle
informatie, gidsen en brochures zijn ver
krijgbaar bii het Frans Verkeersbureau,
Prinsengracht 670, 1017 KX Amsterdam.
sen bezoekers. Daaruit bleek dat er met
name belangstelling bestond voor een
achtbaan. Die is er nu". Vanaf een hoog
te van 24 meter stort de achtbaan zich
de diepte in.
De ruim 300.000 bezoekers die jaarlijks
de kassa's van Drievliet passeren hebben
de keus uit vijftien gemechaniseerde at
tracties, speeltuinen, een dierenparkje
en andere voorzieningen. In de muziek
tent worden 's zondags en in de zomer
maanden bijna dagelijks shows voor kin
deren gegeven.
Een bijzonderheid van Drievliet is bo
vendien dat het park ook per boot be
reikbaar is. Vanuit Den Haag, Leid-
schendam en Delft vertrekken rond
vaartboten naar het familie-pretpark
langs de Vliet.
Overigens is ook Vogelpark Avifauna in
Alphen aan den Rijn per boot bereik
baar èn worden hiervandaan rondvaar
ten georganiseerd. Zo wordt in de maan
den juni, juli en augustus de succesvolle
zondagse Plassentocht geprologeerd.
Elke zondagmiddag om half twee ver
trekt een tocht langs onder meer de
Kaag en de Braassemermeer.
Speeltuin en vogels completeren Avifau
na. Volgens een woordvoerder is het
aantal bezoekers tot nu toe boven ver
wachting, mogelijk nog als gevolg van de
sluiting van het Wassenaarse Dieren
park. Bijzondere attracties ziin er in Al
phen aan den Rijn niet bijgekomen. Het
vogelbestand zorgt natuurlijk zelf voor
uitbreiding.
AAD STRUIJS
Wandelpaden vormen de provinciegren
zen. Het bloemovergoten eiland biedt
unieke mogelijkheden, bijvoorbeeld
pootjebaden in het mini-LIsselmeer en
waden tussen de Waddeneilanden.
Themaparken
In het safaripark Beekse Bergen - pal
naast het strandpark - is een begin ge
maakt met de uitvoering van een vijffa-
renplan, dat er op is gericht de bezoekers
nóg dichter bij de exotische dieren te
brengen. Sinds eind vorige maand loge
ren er twee Chinese panda's in het park.
Libema denkt ook hoge ogen te gooien
met het splinternieuwe Autotron. Het
verhuisde van Drunen naar Rosmalen
en is nu uitgegroeid tot een „Themapark
vervoer". Autoliefhebbers kunnen er wa
tertanden bij de opmerkelijkste en
mooiste auto's uit de geschiedenis. Er is
bijvoorbeeld een Nederlandse Spijker te
zien. Maar er staan en „hangen" ook 'an
dere vervoermiddelen geparkeerd. Voor
kinderen is er een sfeervol speeltuin met
onder meer een stoomtrein, oldtimer-
baan, kinderdorp en verkeerstuin.
Ponypark Slagharen investeerde een aar
dige duit in het Fuji-bergbad. De tropi
sche temperatuur van net zwemwater
(29 graden) vormt een sterk contrast met
de ijsbergen, sneeuwvlakten, rendieren,
pinguins en ijsberen die het decor vor
men. Overigens heeft het Ponypark ook
nog een oud idee van stal gehaald. In
een van haar bungalowparken - Collen-
doorn, op vijf kilometer van Slagha
ren - staan bij de 160 huisjes weer po
ny's gestald. Nieuw is ook de mini-ker
mis „Lunadroom". De kermisattracties
op Madurodam-formaat werken echt In
het schemerdonker leveren ze een fan
tastisch schouwspel op.
Rondscheuren
De Linnaeushof in Bennebroek, die zich
met driehonderd attracties trots de
„grootste speeltuin van Europa" mag
noemen, liet een zes meter hoge klimpi-
ramide bouwen. Driehonderd kinderen
kunnen tegelijk klauteren en ravotten op
dit „grootste klimtoestel ter wereld".
DuinreU heeft, zoals bekend, aan het
overdekte waterglijbanen-complex twee
nieuwe toegevoegd. Ze kregen de snelle
namen Blits en Flits. Het park besteedt
ook aandacht aan het educatieve ele
ment. In de Philips-hal kan met compu
ters worden gespeeld. Er zijn diverse
tentoonstellingen te zien, onder meer
van mineralen, edelstenen, fossielen en
curiosa uit de schatkamer van Moeder
Natuur, zoals het grootste ei ter wereld
van de uitgestorven olifantenstruisvogel.
Andere exposities belichten de recycling
van blik en de bouw van moderne au
to's.
Drievliet
Ontspanningspark Drievliet aan de Jan
Thyssenweg in Rijswijk, een favoriete
Het pretpark „Phantasialand" in
Duitsland viert dit jaar zijn twin
tigjarig bestaan. Vandaar dat deze
grote sprookiestuin ten zuiden van
Brühl, aan de rijksweg B 51 tussen
Keulen en Bonn, tot en met 31 ok
tober een aantal nieuwe attracties
brengt. Deze feestelijke evenemen
ten variëren van een wervelende
„Welcome Las Vegas-show" met
de 41-jarige Deense magiër Lee
Pee Ville tot en met de 26-jarige
Zwitserse Athene Radar, die ge
blinddoekt van op een afstand di
verse voorwerpen kan herkennen.
Andere attracties zijn de „zilver
mijn", „Slot Gruwelstem", „Dolfij
nenshow", een wildwaterbaan en
„Chinatown". Dit stadje laat zien
hoe het oude China van de vierde
tot de negende eeuw er uitzag. Be
halve het bekijken van de oude ge
bouwen daar, is het ook mogelijk
de Chinese onderwereld per gondel
te bezoeken. De vuurspuwende
draak, het spookschip zonder be
manning, de reus met de vele hoof
den en de koning van het doden
rijk zorgen voor acht minuten grie
zelige ontspanning. Phantasialand
is tot en met 31 oktober geopend
van 9.00 uur 's morgens tot zes
uur 's avonds. De entreeprijs be
draagt voor volwassenen 17 mark
en voor kinderen 15 mark Voor
kinderen onder de één meter hoeft
geen toegang betaald te worden.
bestemming voor veel schoolreisjes,
heeft het „ijzeren geweld" bewust niet
vaarwel gezegd. Woordvoerder W. Faay:
„Twee jaar geleden hebben we een on
derzoek gehouden onder 1.200 volwas-
