Sri Lanka kwaad over dropping van Indiase hulp Stralingsnormen voedsel splijtzwam binnen de EG Reagan is tevreden over Duits rakettenstandpunt Steun Thatcher neemt verder af AANSLAG Buitenland" Botha ere-burger zwart woonoord Rust is jnigszins reschift BEGIN BOUW GROOTSTE DEELTJESVERSNELLER £eidóe6otitfMit VRIJDAG 5 JUNI 1987 PAGINA S 5EBOKENG De Zuidafrikaanse president Pieter Botha heeft gisteren je zwarte woonoorden Sebokeng en Sharpeville bezocht. Het was zijn eer ste bezoek aan de twee townships, /\Waar onlusten in september 1984 de Vjftanzet gaven tot landelijke protesten tegen het apartheidssysteem en huur- poycotacties. Er was een grote politie- en legermacht op de been. Botha werd in het nabijgelegen zwarte oord Sebo keng tot ereburger benoemd. De bur gemeester van de in totaal zes woon oorden, Mahlatsi, schonk Botha een »*eldje van een zwarte en blanke man lie elkaar de hand reiken en naar de :mel kijken. itiat*1 i de. Bevriezing tegoeden Marcos niet terecht SAN FRANCISCO Een federaal hof van beroep in San Francisco heeft gisteren bepaald dat de be vriezing van gelden en goederen van ex-dictator Ferdinand Marcos van de Filipijnen en diens vrouw Imelda moet worden opgeheven. Volgens het Hof is de Amerikaanse rechtbank niet bevoegd een oordeel te geven over de kwestie en daarom mogen de tegoeden ook niet worden bevroren. De rechtbank tekende daarbij aan dat de huidige Filipijnse regering-Aquino weinig of geen mo gelijkheden heeft om de 1,5 miljard dollar die het echtpaar Marcos heeft verduisterd, ooit nog terug te krij gen. ONDERHANDELINGEN OVER GIJZELAARS ALLEEN VIA IRAN BEIROET Alle onderhandelingen over de buitenlandse gijzelaars in Liba non worden voortaan uitsluitend ge voerd via een Iraanse commissie. Aya- tollay Khomeiny heeft de commissie van topfunctionarissen in het levenge roepen die de onderhandelingen moet coördineren. Volgens het Libanese blad Ash-Shiraa is de commissie van oordeel dat „een regeling van de gijzelaars- kwestie alleen kan worden bereikt als de VS Iran de wapens levert die zijn besteld en betaald door (wijlen) sjah Mohammed Reza Pahlevi". Ash-Shiraa onthulde indertijd de illegale wapenle veranties van de VS aan Iran. Doodstraf geëist tegen Bokassa BANGUI De openbare aanklager in de Centraal Afrikaanse Repu bliek, Gabriel Mboudou, heeft voor het gerecht in de hoofdstad Bangui de doodstraf geëist tegen ex-keizer Bokassa I wegens de meervoudige moorden die tijdens zijn bewind op zijn bevel werden gepleegd. In zijn requisitoir aan het einde van het proces, dat zes maanden heeft ge duurd, somde Mboudou de misda den van Bokassa nog eens op. De ex-keizer wordt beschuldigd van de moord op zeker veertig mensen, kannibalisme en het verduisteren van miljoenen guldens uit de staats kas. Het hof zal naar verwacht vol gende week uitspraak doen. Waldheim kandidaat Nobelprijs Vrede OSLO De Oostenrijkse pre sident, Kurt Waldheim, die wegens zijn oorlogsverleden door veel landen wordt ge weerd, is kandidaat gesteld voor de Nobelprijs voor de Vrede. Dit heeft de gezagheb bende Noorse krant „Dagbla- det" vandaag bericht. De krant citeert zegslieden in het Nobelprijscomité, volgens wie Waldheim door Hans Köchler, docent politieke filosofie aan de universiteit van Innsbruck, is voorgedragen voor de Vre desprijs. Het Nobel Instituut in Oslo was niet voor commen taar bereikbaar. Hakenkruizen in straten van Tokio TOKIO Het centrum van de Ja panse hoofdstad is gisteren beplakt met affiches met nazi-hakenkruizen en teksten, waarin wordt opgeroe pen tot verzet tegen joden en vrij metselaars. Een uiterst rechtse be weging eist op de plakkaten verzet van de Japanners tegen vreemde invloeden. „Wij moeten Japan be schermen tegen de joodse multina tionale ondernemingen tegen het binnendringen van vreemde rassen, en samenzweringen van vrijmetse laars". De buitenlandse invloeden zouden volgens de beweging de oor zaak zijn van de daling van de dol lar waardoor de Japanse economie in de problemen is gekomen. rEUGE „Mathias Rust is enigszins geschift". Dat lei de Amerikaanse Mar- Budert, die Rust on- 5 ontmoette op Reyk- vlak voor diens klucht naar Helsinki en 'ervolgens het Rode Plein (fin Moskou. De Ameri- Budert brengt re- jelmatig vliegtuigen van merikaanse bedrijven 'naar Europa en landde eren op het vliegveld Teuge. 'olgens haar maakte de 19-ja- jrige Westdpitse piloot Rust een 'tamelijk vreemde indruk en erd hij daarom in de gaten houden door de autoriteiten, [et was in die periode be- loorlijk warm op IJsland, zo'n |25 graden. Iedereen liep bij wijze van spreken in korte broek en T-shirt. Zo niet Rust. Hij droeg een dikke jas en trui, i compleet met bontmuts. Waar schijnlijk was hij zich aan het voorbereiden op zijn tocht naar de Sovjet-Unie". Het dagblad Pravda van de Russische communistische par tij heeft vandaag gesuggereerd dat Rust naar de Sovjet-Unie is gestuurd door mensen die hem wilden laten neerschieten om vervolgens een internatio naal incident te scheppen. Het Westduitse Bild schreef giste ren uit betrouwbare bron in het Kremlin te hebben verno men, dat Rust dag en nacht door de Russische autoriteiten 1 wordt ondervraagd. In Mos- Ikou zou het vermoeden be staan, dat hij bij zijn vlucht is geholpen door westerse inlich- 'ell Üngendiensten. De ouders van Mathias Rust willen hun zoon in de Sovjet- 2vei Unie bezoeken. Daartoe heb ben zij bij de Russische autori- dell teiten een visum aangevraagd. Woordvoerder Gennadi Gera- simov van het Russische mi- 'orn nisterie van buitenlandse za- ken wilde nog niet zeggen of in het verzoek wordt ingewilligd, j De woordvoerder zei voorts dat het onderzoek naar de achtergronden van de vlucht van Rust nog steeds doorgaat. In West-Berlijn zag de eige naar van een souvenirwinkel alle opwinding rond de vlucht van Rust onmiddellijk een nieuw gat in de markt en Ljï liet T-shirts vervaardigen met daarop het opschrift „Interna tionale Luchthaven Rode Plein, Geopend 28 mei 1987" en een afbeelding van het Rode Plein en de Cessna van Rust In één dag werden 500 T-shirts verkocht. NEW DELHI De rege ring van Sri Lanka heeft woedend gereageerd op de dropping van voedsel en medicijnen op het schiereiland Jaffna door Indiase transportvliegui- gen. Het transport vanaf de zuidelijke havenstad Bangalore werd geëscor teerd door vier straalja gers van de Indiase lucht macht. „We beschikken niet over mi litaire of andere middelen om de'Ze wandaad te verhinde ren", zo stelt de protestnota die aan de Indiase regering is overhandigd. „Dit is een onge rechtvaardigde aanval op onze souvereiniteit en territoriale integriteit. We houden u ver antwoordelijk voor de gevol gen". Een woordvoerder noemde de actie „een grove schending van alle internatio nale normen". Een woord voerder van de regering Gan dhi verdedigde de droppings: „Deze actie moest ondernomen worden vanwege de steeds slechter wordende situatie van de burgerbevolking op Jaff na". De tweede fase van het Srilan- kaanse offensief is gisteren door de regering afgelast. De minister van nationale veilig heid Athulathmudali zei dat de eerste fase van het offensief voor de Bevrijdingstijgers van Tamil Eelam een duidelijk te ken is geweest dat zij „in de toekomst geen militaire moge lijkheden hebben". Om die re den hoeft de tweede fase geen doorgang te vinden, aldus de minister. Een militaire zegs man liet er echter geen twijfel over bestaan dat de beslissing van Colombo was ingegeven door het feit dat de Indiase re gering de militaire operatie en de weigering van de hulp aan de Tamils, duidelijk in het verkeerde keelgat zijn gescho ten. Een dag eerder was het trans port van 25 ton Indiase hulp goederen via een vloot mis lukt, omdat de Srilankaanse marine de twintig scheepjes beletten de teritoriale wateren Pakketten met voedsel en medicijnen uit India worden gedropt boven het Srilankaanse schierei- land JaHna' FOTO: AP de Indiase premier Gandhi zware kritiek te verduren ge kregen van de oppositie in zijn regering die niet op de hoogte was gesteld van de actie. binnen te varen. De ambassa de in Colombo heeft Indiase burgers in de Srilaankse hoofdstad gewaarschuwd zich terwille van hun veiligheid in hotels te verzamelen. De am bassadeur zei dat er geen eva cuatieplannen waren, maar „de mensen hier zullen wel kwaad zijn". Overigens heeft Tevreden gezichten bij v.l.n.r de ministers Wömer en Genscher en bondskanselier Kohl, wanneer overeenstemming is bereikt over het Russische wapenvoorstel. FOTO: AP VENETIË President Reagan is vol vertrouwen dat de NAVO tot een ge meenschappelijk stand punt komt, nu de Bonds republiek heeft besloten onder bepaalde voorwaar den in te stemmen met de terugtrekking uit Europa van de middellangse af standsraketten met een bereik tussen 500 en 5.000 kilometer. In Venetië, waar Reagan verblijft in verband met de volgende week te houden economische topconferentie, zei hij dat binnenkort „de basis kan worden gelegd voor evenwichtige en contro leerbare wereldwijde ver mindering van de Ameri kaanse en Russische raket ten". Presidentieel woordvoerder Marlin Fitzwater zei dat de Verenigde Staten en de Sov jet-Unie nu ook dichter bij een nieuwe topontmoeting beland zijn. „De welkomstlo per ligt uit. De uitnodiging aan Gorbatsjov geldt nog steeds," aldus Fitzwater. Reagan reageerde op de re geringsverklaring van de Westduitse bondskanselier Helmut Kohl in de bondsdag. De bondsdag schaarde zich gisteren achter de opvatting van de regering dat men in stemt met een akkoord, als de 72 Westduitse Pershings IA maar buiten schot blijven. De Oostduitse leider Honec- ker verklaarde tijdens zijn bezoek aan Den Haag dat West-Duitsland de Pershings mag houden, als de daarbij horende Amerikaanse atoomkoppen maar naar de VS worden teruggestuurd. Kohl wees in zijn rede op de speciale positie van de Bondsrepubliek en de „bij zondere dreiging" die voor zijn land uitgaat van het Oostblok. Daarom zijn verde re ontwapeningsmaatregelen geboden inzake de strategi sche bewapening, de chemi sche wapens en de conven tionele strijdkrachten. „Maar pogingen die de volledige af schaffing van kernwapens in Europa tot onderwerp heb ben, worden niet door ons gedeeld", aldus Kohl. GRATIS ELKE WOENSDAG DE BIJLAGE BIJ UW KRANT MET INFORMATIE OVER FILMS.MUZIEK THEATER, RECREATIE.EXPOSITIES EN EEN COMPLETE AGENDA GENEVE De Franse premier Chirac en de Zwitserse presi dent Aubert hebben gisteren een nieuwe belangrijke fase bij de bouw van 's werelds grootste deeltjesversneller ingeluid door de eerste van vierduizend magneetspoelen te plaatsen in de ring vormige tunnel van 27 kilometer lengte van de Elektron-Posi tron Collider (LEP) op de Frans-Zwitserse grens. Aan het pro ject nemen veertien Europese landen, waaronder Nederland, deel die samenwerken in de Europese Raad voor Kernonder zoek CERN. Het is de bedoeling dat de deeltjesversneller in gereed is voor het verrichten van kernfysisch onderzoek. (Van onze correspondent Frans Boogaard) BRUSSEL Oprechte zorg over welzijn en ge zondheid van het Neder landse volk? Een goedbe doelde poging om met hard onderhandelen de verwaterende EG-normen strak te houden? Of ge woon een alibi om straks toch óók in Den Haag weer met des te meer ge- SUSKE EN WISKE DE JOLIGE JOFFER (c) Standaard Uitgeverlj/Wavery Productions mak ,ja" te kunnen zeg gen tegen nieuwe kern centrales? Welk motief de overhand heeft blijkt later vanzelf, maar feit is dat Nederland al dik een half jaar dwarsligt bij de vast stelling van nieuwe, Euro pese normen voor de ra dio-actieve besmetting van voedsel. Zó dwars, dat kort geleden de Nederlandse vertegenwoordi ging bij de EG een eigen „Nota inzake stralingsnormen voor voedselproducten" het licht deed zien. Een doortimmerd document, dat andere lidstaten moet behoeden voor de dwa lingen die ze in de ogen van Nederland dreigen te begaan. En dat in ieder geval ook de normen zoals de Europese Commissie ze kort geleden na lang aarzelen opperde, aan zienlijk moet aanscherpen. Zo niet, zo dreigde tijdens de laatste Algemene Raad staats secretaris Van der Linden (Buitenlandse Zaken) ferm, dan stelt Nederland eigen nor men vast, die strenger zijn dan de Europese. Daar ligt in Brus sel niemand écht wakker van, maar prettig is toch anders. Want in tijden van nood lei den strengere normen (die ju ridisch mogelijk zijn) automa tisch tot handelsbelemmerin gen voor EG-landen, die op een becquerelletje meer of minder niet kiiken. Vorig jaar, onder druk van de kernramp in Tsjernobyl, had de EG, die zich naar buiten toe het liefst presenteert als een toonbeeld van eensgezindheid, bijna vijf weken nodig om tot een voorlopig stralingsregime te komen. Vanaf dat moment golden maximale waarden van 370 becquerel per kilogram voor melk en kindervoeding en van 600 becquerel voor alle overige producten. Besmettingsgraad In februari, toen de tijdelijke Tsjernobyl-norm afliep en ei genlijk een definitieve norm had moeten worden vastge steld, bleken de meningsver schillen opnieuw zo groot, dat een akkoord voor langere ter mijn er niet inzat. Vooral lid staten met een omvangrijke ei gen kernindustrie (Frankrijk, Engeland) verzetten zich fel tegen een te strenge norme ring. Bij die gelegenheid lan ceerde Nederland het idee strenge normen af te spreken voor „normale" tijden (zonder kernramp), en die normen eventueel te versoepelen né zo'n ramp. Volgens de Neder landse logica komen anders grote delen van Europa zonder drinkwater zitten. Overeenstemming tussen lid staten bleef echter uit vandaar dat besloten werd tot verlen ging van de Tsjernobyl-nor- men tot eind oktober. Een nieuw voorstel van de Com missie, het dagelijks EG-be- stuur, tot versoepeling van de normen van jodium, plutoni um en cesium in het voedsel vond geen genade in de ogen van Nederland. In haar eigen voorstellen gaat de Nederland se delegatie, die op dit punt door staatssecretaris Van der Linden op de voet wordt ge volgd, nu uit van drie ver schillende fases. De eerste, onmiddellijk na een kernramp, duurt twee weken en wordt gekenmerkt door re latief soepele normen voor voedselbesmetting. In de twee de of interimfase, die duurt tot de situatie weer normaal is, moeten de normen worden op gevoerd, tot ze en dat is dan de derde fase weer even streng zijn als in de periode vóór de ramp. Voor elke fase moeten vooraf nauwkeurige besmettingsgraden worden overeengekomen, aldus Ne derland. In Brussel wordt veronder steld, dat Nederland alleen maar zo hard op het aambeeld van de nucleaire veiligheid hamert om straks thuis des te gemakkelijker de bouw van twee nieuwe kerncentrales te kunnen „verkopen". Maar of het de voorstanders van méér kernenergie in het huidige Nederlandse kabinet lukt om langs deze Brusselse omweg de erfenis van oud-milieuminis ter Winsemius een nieuw moratorium op kernenergie om zeep te helpen, is zeer de vraag. LONDEN De leiders van de Britse Conservatie ve partij zien de laatste week van de verkiezings campagne met zorgen te gemoet. De laatste opinie peilingen wijzen er name lijk op dat premier Marga ret Thatcher langzaam maar zeker aanhang ver liest Uit een peiling in de conser vatieve Daily Telegraph bleek gisteren dat de Tories sinds verleden week 4,5 pror cent voorsprong op Labour zijn kwijtgeraakt Alle recen te peilingen tonen een gesta ge groei in het aantal kiezers dat op 11 juni zijn stem op Labour zegt te zullen uit brengen. Volgens de jongste Gallup-peiling zou de com fortabele Conservatieve meerderheid van 144 zetels in het Lagerhuis naar een krappe veertien dalen. Bij zo'n uitslag zou Thatcher vrijwel zeker een coalitie moeten aangaan met een van de kleinere partijen. Ex-premier Fiji toegang tot eiland geweigerd land zetten op het eilandje, SUVA De afgezette premier van Fiji, Timoci Bavadra, is er gisteren niet in geslaagd een onderhoud te krijgen met het belangrijkste Fijische stam hoofd op het eiland Bau. Plaatselijke bewoners verhin derden dat Bavadra en zijn de legatie van driehonderd poli tieke medestanders voet aan op omdat zij de afgezette premier ervan verdenken een afschei dingsregering te willen vor men. De confrontatie met een groep van 450 bewoners van het eilandje ten oosten van het hoofdeiland Viti Levu werd uiteindelijk op vreedzame wij ze bezworen. door Jo Wijnen Wij Nederlanders hadden een cultureel hoogtepunt te vieren en wij waren van plan daar echt iets van te maken. The Assault (De Aanslag) draaide in Washington. Met die film hadden wij hoge ogen gegooid in Amerika; wij hadden er zelfs een Oscar mee gewonnen. Dus besloten wij ons enigszins luisterrijk naar de bioscoop te begeven in het vermoeden, dat wij daar als Nederlanders een streepje voor zouden hebben. Dat wii door de mede-bezoekers met égards en erkenning van onze culturele kwaliteiten zouden worden aangesproken. Omdat aan iedere film een zekere mate van glamour kleeft, stelde een vriend zijn open Chevrolet ter beschikking voor onze triomftocht naar de binnenstad. Het was een felblauwevan veel chroom voorziene zes-cilinder, waarmee jaren geleden een diplomaat nog goede sier had gemaakt. De haren van onze dames wapperden in de wind. De ondergaande zon schitterde in onze zonnebrillen. Onze armen hingen met gemaakte achteloosheid over de portierranden. En alle mede-weggebruikers leken van onze superioriteit overtuigd te zijn. Er stond een lange rij wachtenden voor de bioscoop en dat zweepte onze gevoelens van triomf en trots nog verder op. Toch incasseerden we al meteen een forse tegenvaller toen bleek dat zich in de bioscoop drie zalen bevonden en dat al die wachtenden niet voor The Assault, maar voor twee andere films in de rij stonden. Om het nog ingewikkelder te maken, stuurde de kaartjesverkoper ons vervolgens naar de zijkant van het gebouw. Daar bevond zich een gewone, glazen deur door welke we, na even te hebben gewacht, werden binnengelaten. We liepen door een gang naar een donker, van zwarte gordijnen voorzien halletje. Dat bleek bij nader inzien de bioscoopzaal zelve te zijn. Wat er nog aan gevoelens van culturele triomf in ons was overgebleven, werd volledig weggevaagd door een behulpzame Amerikaan, die vroeg of wij Duiters waren. Begreep het handjevol Amerikaanse bezoekers The Assault? Later vertelde een van hen dat hij het een „aardige, maar veel te langzame thriller" vond. Wt kregen de indruk dat de Amerikanen heel veel ontging, dat ze bovendien d< werkelijke diepte van de plo het ,Boete-Zonder-Sch uld" -thema niet begrepen, omdat ze natuurlijk niet kunnen weten hoe gek, biza en tragisch de laatste maanden van de oorlog juis in Nederland zijn geweest Zo verkeerde onze triomf ir een teleurstelling. We reder een beetje stilletjes terug naar onze buitenwijken. Thuisgekomen dronken we nog een pilsje en praatten w over de betekenis van de Nederlandse cultuur in Amerika, dat grote, onbereikbare Amerika, dat eigenlijk niks van ons moet hebben. Het land dat Toon Hermans, Herman van Vee/ Koot en Bie en The Assault met bondgenootschappelijke beleefdheid bekijkt en dan snel overgaat tot de orde va. de dag. Hier telt eigenlijk alleen maar het Concertgebouworkest Iedereen weet dat dat uit Amsterdam komt, maar bijn niemand weet dat Amsterdam in Nederland ligt. En op de enige culturel missie die minister Brinkman ooit naar de VS heeft ondernomen, werd hij door een hoogwaardigheidsbekleder prompt voor een Belg aangezien.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 5