„Overheid bemoeilijkt
gang naar de rechter"
Strengere controle op drugs in gevangenis
Reorganisatie ABP op losse schroeven
reen verhoging
luurwaardeforfait
Korthals: Tijd is nog niet rijp
voor thuis uitzitten van straf
Vergeefs
wachten
fc A
n
RECHTER PROMOVEERT PROEFSCHRIFT „DE BEDREIGDE BURGER":
IEUWO
Korte-Van Hemel: Gevangenissen
krijgen fotobestand gedetineerden
AN'
W0
Knollen
37 PA<
£cid6C<3ouAcmt
VRIJDAG 5 JUNI 1987 PAGINA 3
In het Franse consulaat In Am
sterdam is het gisteren tot on
geregeldheden gekomen.
Wachtende Marokkanen, voor
wie sinds september van vorig
jaar ook een visumplicht voor
Frankrijk geldt, pikten het niet
toen na vierenhalf uur wachten
de loketten zoals dagelijks om
13.00 uur weer sloten. De poli
tie had moeite de gemoederen
te kalmeren.
FOTO: ANP
DEN HAAG De be
stuurlijke reorganisatie bij
het Algemeen Burgerlijk
Pensioenfonds die dit jaar
moet worden doorge
voerd, is gisteren op losse
schroeven komen te staan.
De Tweede Kamer en mi
nister Ruding (Financiën)
verschillen ernstig van
mening over de vraag wie
bij het ABP het laatste
woord moet hebben over
beleggingen.
Ruding dreigde geen verant
woordelijkheid meer voor de
nieuwe organisatie-opzet te
kunnen nemen, als de Kamer
aan het voorstel van het kabi
net sleutelt.
Ruding staat erop dat de Be
leggingscommissie. een advies
orgaan van het ABP-bestuur,
een vetorecht krijgt over pro
jecten. PvdA en VVD willen
de uiteindelijke beslissing
daarover bij het bestuur van
het fonds leggen. Het CDA
vindt dat ook, maar zoekt een
compromis tussen de Kamer
en de bewindsman.
Ruding gebruikte gisteren
zware politieke woorden om
de VVD ervan af te brengen
een amendement van de PvdA
te steunen. Hij zei dat voorstel
„zeer ernstig te ontraden". Ru
ding ziet het vetorecht van de
beleggingscommissie als een
„veiligheidsklep". Hij vindt
dat het ABP zich bij beleggin
gen moet laten leiden door het
rendement daarvan. De minis
ter vreest dat zonder deze
waarborg de politiek druk op
het fonds zou kunnen uitoefe
nen onrendabele investerin-
gen te doen. Dat zou niet in
et belang zijn van de mensen
die bij het ABP verzekerd zijn.
Als voorbeeld haalde Ruding
de leningen tegen lage rente
aan, die het ABP ooit heeft
verstrekt voor stadsvernieu
wing in Amsterdam. „Een af
schrikwekkend voorbeeld".
'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
uwe tarieven
rapp^thekers
iai ro^nen niet
1 Jewelf
lochtejjuh ingaan
els ovef
HAAG De nieu-
deven voor de apo-
kers kunnen onmoge-
rop 1 juli ingaan, zoals
ecretaris Dees
gezondheid) in een
p wijzing" aan het Cen-
Orgaan Tarieven
icndheidszorg (COTG)
bepaald. Het is on
gelijk dat het later
irdt, eventueel met te-
werkende kracht.
!\G.de Groot, de raadsman
het COTG, dat samen met
ïcretaris Dees door de
thèkersorganisatie KNMP
j gedagvaard in een kort
Ing, zei dit gisteren tijdens
pehandeling van het geding
jr president mr. M. Wijnholt
A de rechtbank in Den
estie a£NMP heeft grote bez\flk
d vod- te6en die plannen vlni
ïoofd s' omdat ze tot Eevolg zou
ben dat de apothekers er
1 .er%iddeld 171.500 gulden op
zlJn Uteruitgaan. Daarbij verge-
gantujen is de 40 mille van de
ilassei ïialisten maar een kleinig-
1, aldus mr. E. Dommering
Biens de apothekers. Hij eis-
dat de aanwijzing onverbin-
Drdentó wordt verklaard en dat
:id erfhet COTG wordt verboden
ding i jptlynen en tarieven op te
de Groot noemde het dag-
toctyrden van het COTG onjuist
voorbarig omdat er nog een
e procedure moet worden
Bwerkt voor de uiteindelij-
tarieven worden vastge-
d. De apothekers zijn daar
ook bij betrokken. Da^
it ook voor de „financiers";
ziekenfondsen en de ziekte-
Btenverzekeraars. Als het
eoeii^gf definitief is vastgesteld
k w^at nog beroep open bij het
ïrwijljllege van Beroep voor het
94 drijfsleven.
che
N VANDAAG C\
IN HET VJ
ARNHEM De moge
lijkheden voor de burger
om de gang naar de
rechter te maken zijn
niet ruim genoeg. In
sommige gevallen kón
hij niet eens naar de
rechter, in andere geval
len maakt de overheid
het hem moeilijk door
bezuinigingen op de
rechtspraak en op de
rechtshulp. „Premier
Lubbers sprak onlangs
van een overbelaste de
mocratie. Ik zou liever
willen spreken van de
bedreigde burger in de
overbelaste democratie".
Mr. Alex F.M. Brennink-
meijer (35), rechter in so
ciale verzekeringszaken
en ambtenarenverschil-
len in Arnhem, trekt zijn
conclusies met grote stel
ligheid.
Hij is bezorgd over de moge
lijkheden die de burger te
genwoordig nog heeft om via
de rechter beslissingen aan te
vechten die van hogerhand
over hem zijn uitgesproken.
„Ik heb de indruk dat bij dit
kabinet niet duidelijk is wat
de betekenis is van onafhan
kelijke rechtspraak. Alle
ogen zijn gericht op Den
Haag. En als regering en par
lement iets beslissen, dan
zegt iedereen haast vanzelf:
oh, zo is het dus. Maar men
vergeet dat we in deze sa
menleving ook nog recht
spraak hebben", zo meent
rechter Brenninkmeijer, die
vandaag aan de Katholieke
Universiteit Brabant (KUB)
in Tilburg is gepromoveerd
op een proefschrift over de
„bedreigde burger".
Eén van de zaken die de on
dervoorzitter van de Raad
van Beroep en het Ambtena
rengerecht in Arnhem mo
menteel ernstig zorgen baren
is de poging die de overheid
naar zijn zeggen doet om de
toegang tot de rechter voor
de gewone man te bemoeilij
ken. Hij noemt de bezuini
gingen op de rechtshulp,
waardoor mensen in bepaal
de gevallen geen advocaat
meer kunnen krijgen. „Er
ligt een wetsontwerp klaar
dat de financiering van
rechtshulp verder bemoei
lijkt. En zonder een goede
je vaak
advocaat begin
niets", weet de promovendus,
bij wie in dit kader ook de
invoering van een eigen bij
drage voor rechtshulp en de
verhoging van de griffierech
ten bij de rechtbank een
doorn in het oog zijn.
„Daarnaast raken de bezuini
gingsrondes van de regering
ook de rechterlijke macht; de
ondersteuning van het appa
raat staat duidelijk onder
druk. De financiële ruimte
wordt krapper. De bereid
heid om te werken aan de
verdere uitbouw van de
rechtsbescherming is naar
mijn inschatting tegenwoor
dig bij de overheid te be
perkt. Die rechtsbescherming
voor de burger is een groot
"3^, maar dat besef leeft
Kennelijk niet bij het kabi
net".
Zeer ernstig
Brenninkmeijer vindt dat
een zeer ernstige zaak, omdat
dat rechtstreeks betrekking
heeft op het functioneren
van de democratie en de
rechtspraak. De burger
wordt anno 1987 steeds vaker
geconfronteerd met ingrij
pende maatregelen. „Vanwe
ge eisen van economische
aard worden wetswijzigingen
snel doorgevoerd, waarbij de
zorgvuldigheid in het ge
drang kan komen. Deze op
stelling van de overheid
heeft belangrijke gevolgen
voor de taak van de rechter,
deze zal immers onduidelijk
heden in de wet en eventuele
gaten moeten opvullen. In
onze democratische rechts
staat geldt als laatste bescher
ming voor de burger het be
roep op een onafhankelijke
rechter
In de democratische besluit
vorming trachten regering
en parlement met elkaar tot
overeenstemming te komen.
Vers twee in het staatsrecht
is dat er rechterlijke controle
moet zijn op wat de overheid
doet. Die controle is, zo stelt
Brenninkmeijer in zijn kri
tiek, nog steeds niet voldoen
de ontwikkeld.
„De toegang tot de rechter
moet ruim bemeten worden.
Niet beknibbelen, ook niet
als uit dit grondrecht hoge
kosten voortvloeien". Dat
recht mag wat de rechter be
treft nog worden uitgebreid
waar het zaken betreft die de
burger direct treffen. „Waar
heb je al niet een vergunning
voor nodig? Bij de weigering
van de vergunning voor het
bouwen van een dakkapel
kan men genoeg kanten op.
Maar bijvoorbeeld in het so
ciaal zekerheidsrecht kan er
aan de zeer langdurige proce
dures best het één en ander
verbeterd worden. Zo ook in
het belastingrecht Er zijn si
tuaties waarin een individu
niet eens naar de rechter kan
stappen. Stel: iemand is ge
scheiden, heeft een beperkte
arbeidsongeschiktheidsuitke
ring en een beperkte alimen
tatie. Deze persoon kan in
een situatie raken waarin
kwijtschelding van belasting
te overwegen is. Weigert de
belastinginspecteur dat, dan
is dat vrijwel zeker het einde
van het verhaal. De inspec
teur heeft dan alle macht en
dat kén naar mijn smaak niet
in onze rechtsstaat Een ge
schil tussen burgers onder
ling kan altijd aan de rechter
worden voorgelegd, maar als
de overheid partij is kan dat
lang niet altijd".
Belangrijker
De rechter voert in ons bestel
een eindcontrole uit op alle
besluiten van het democra
tisch bestuur, zo heet het in
het staatsrecht. Als het parle
ment, zoals in het geval van
het euthanasie-vraagstuk, er
niet in slaagt tot goede wet
geving te komen, wordt de
rol van de rechter des te be
langrijker. „Een officier van
justitie vervolgt een arts die
euthanasie heeft gepleegd en
vervolgens moet de rechter
beslissen of de arts strafbaar
is of niet. Daarbij moet-ie z'n
eigen criteria gaan vaststel
len. De rechter is dan een
beeQe wetgever. Zo werkt
dat ook bij het stakingsrecht
Mr. Alex F.M. Brenninkmeijer (35), de Arnhemse rechter in so
ciale verzekeringszaken en ambtenarengeschillen: „Een be
stuurder die kwalitatief goed werk verricht, heeft van de rech
terlijke macht toch niets te vrezen?"
FOTO: PETER DRENT
De rechter heeft de kaders
aangegeven waarbinnen sta
kingen al dan niet gebruikt
mogen worden. Dat vergroot
de betekenis van de recht
spraak. Mag de burger dan
alsjeblieft onbelemmerd toe
gang hebben tot de recht
spraak?"
De beperkende maatregelen
die de overheid de laatste ja
ren in dit kader heeft geno
men zijn volgens Brennink
meijer min of meer historisch
bepaald. „De overheid is in
de twintigste eeuw steeds
bang geweest voor controle
door een onafhankelijke
rechter. Dat is gewoon angst
die wel te verklaren is. Het
bestuur heeft in zekere zin
voordeel bij het ontbreken
van dit soort controles. Maar
een bestuurder die kwalita
tief goed werk verricht, die
heeft van de rechterlijke
macht toch niets te vrezen?
Rechtspraak kan ook verbe
tering tot gevolg hebben; be
stuurders leveren beter werk
af als ze zich gecontroleerd
weten via de rechtspraak".
ARJEN VAN DER SAR
sa ÜATSSECRETARIS KONING BUIGT VOOR WD
teit
lan v
(Van onze parlementaire redactie)
HAAG De regering zal geen voorstel doen om
gend jaar het huurwaardeforfait te verhogen.
itssecretaris Koning heeft dit gisteren in de Tweede
defamer beloofd aan zijn partijgenoot De Grave. Veront-
it door berichten in kranten had de WD-fractie
aar „eigen" bewindsman ter verantwoording geroe-
en.
op»
in IS
e8e1et huurwaardeforfait is een bedrag dat een huiseigenaar in zijn
Ct, d ilastingaangifte bij zijn inkomen moet tellen. De hoogte van
che*t bedrag wordt verkregen door 1,3 procent te nemen van de
^yaarde van de woning in bewoonde staat. Koning had aan het
"nai^'net de mogelijkheid voorgelegd om die 1,3 procent te veran-
:ren in 1,8 procent. Een verhoging met veertig procent dus.
Volgens de bewindsman lag het „in de rede dit forfait te verho-
,an fcn," zo schreef hij op 19 mei in een brief aan de ministerraad.
anp die brief somt Koning een aantal maatregelen op, waarmee
dollFn verlaging van de inkomstenbelasting zou kunnen worden
ikostigd. Gisteren ontkende Koning echter met klem dat hij
l echt voorstel aan het kabinet had gedaan. Daarnaar ge-
lagd door De Grave antwoordde hij met een „keihard neen".
Kling meende dit te kunnen zeggen, omdat hij in ziin brief aan
ït kabinet een verhoging van het huurwaardeforfait ook af-
ikelijk had gesteld van de uitkomst van een becijfering op
is van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek,
ling verklaarde nu dat die gegevens eerst in het najaar zul-
binnenkomen en dat ook dan pas met de Tweede Kamer
n worden gedebatteerd. De staatssecretaris beloofde plechtig
it hij voor die tijd niets aan het huurwaardeforfait zou probe-
iet£n veranderen.
w?e YVD'er De Grave toonde zich zeer tevreden, temeer omdat
oploning voorts toezegde dat hij te zijner tijd ook rekening zal
len|°uden met zaken als onroerend-goed- en overdrachtsbelasting,
idere fracties uitten echter felle kritiek. Er vanuit gaande dat
jning en De Grave tevoren hadden afgesproken wat zij zou-
«len gaan zeggen, sprak Engwirda van een „toneelstukje voor
"^ee heren-partijgenoten". De PvdA'er Vermeend vroeg zich af
'aar dit spoeddebat voor nodig was, nu de staatssecretaris zo
lechtig verklaarde dat hij alleen maar mogelijkheden had
leïnventariseerd" om de solidariteitsheffing (in 1982 ingevoer-
tijdelijke verhoging van de inkomstenbelasting) te kunnen
lindigen.
Klim voor jaarverslag
Van Hecke had een wel zeer originele manier bedacht om het eerste exemplaar van het Sociaal
Jaarverslag over 1986 aan algemeen directeur Mardel Jacobs te overhandigen. Daarvoor liet het
bedrijf bergbekimmer Ronald Naar naar de vijfde etage van het Groothandelsgebouw In Rotterdam
klimmen. Voor Naar, die de hoogste bergen ter weeld heeft beklommen, was dit natuurlijk een
peulechil, maar er keken toch veel mensen angstig toe. Naar had het Jaarverslag overigens in zijn
rugzak zitten.
FOTO: ANP
DEN HAAG Minister
Korthals Altes en staatsse
cretaris Korte-Van Hemel
(Justitie) volgen nauwlet
tend de ervaringen in de
Verenigde Staten en En
geland met experimenten
om gevangenen hun straf
thuis te laten uitzitten. Zij
vinden echter dat op dit
moment de tijd nog niet
rijp is om het huisarrest-
systeem ook in ons land
toe te passen.
De VS hebben twee proefsys
temen om te controleren of
een gevangene zijn of haar
huisarrest nakomt. In het ene
geval wordt de betrokkene op
onregelmatige tijden opgebeld.
Hij moet dan een polsband op
een doosje leggen dat is aange
sloten op de telefoon zodat aan
de andere kant van de lijn een
fluittoon gaat. Bij het tweede
systeem draagt de gevangene
een enkelband met een zen
dertje dat in verbinding staat
met een opvanger op ziin tele
foon. Bij het overschrijden van
een straal van zestig meter
gaat er een alarm in de centra
le computer van de controle
rende instantie.
DEN HAAG De aanleg
van een fotobestand per
gevangenis van alle ge
vangenen is zo „bitter
noodzakelijk" voor de op
sporing van ontvluchte
gedetineerden dat hun
privacy daarvoor moet
wijken. Dat zei staatsse
cretaris Korte-van Hemel
gisteren in een vergade
ring van de kamercom
missie voor justitie, waar
ze nieuwe maatregelen
aankondigde om uitbra
ken tegen te gaan.
De staatssecretaris reageerde
daarmee op het onderzoek dat
is uitgevoerd naar de ontsnap
ping uit de Scheveningse straf
gevangenis in augustus vorig
jaar. Volgens drie deskundigen
die de uitbraak van de vier
langgestraften onderzochten,
heerste er in de gevangenis
een te tolerant klimaat. Zo
konden gevangenen ongecon
troleerd internationale ge
sprekken voeren en werden
voorschriften niet nageleefd.
Verder ontbrak er een snelle
verbinding met de plaatselijke
politie. Dat laatste wordt ver
beterd met een directe tele
foonlijn tussen de gevangenis
en de politie.
De staatssecretaris is van plan
de gevangenissen vaker te la
ten inspecteren en de bewaar
ders om de zes maanden naar
een andere afdeling over te
plaatsen. Ook vindt zij dat
vluchtgevaarlijke gevangenen
regelmatig naar een andere
strafinrichting moeten verhui
zen.
(ADVERTENTIE)
Mei de Internationale Reis- en
Kredetbnef (IRK) gaat u mei een
gerust hart op ras. Want mocht a
onverhoopt iets misgaan, dan kunt
u altijd rekenen op juridische hulp.
autohulp. medische hulp en nog
meer hulp. De IRK geeft u direct
al bij de start een belangrijke
zekerheid mee-, mocht u onderweg
in het buitenland in de problemen
raken, dan staat u a met de IRK
noon alleen voor. Ma 7 steun
punten in ha buitenland |ma
Nederlands sprekend personeel)
zorgt de ANWB Alarmcentrale
voor hulp als dat nodig mocht zijn,
dag en nacht, het hele jaar door!
Haal uw IRK bij de ANWB. de
Rabobank of de Grenswissel
kantoren of bel 070-141420.
IRK.-alle hulp
in één vertrouwde
hand.
!\ku neer <T NmiUev\K iss~S
ik zou -nxi',AAAe
ii'lK
,XH tfW.
i TOR ce corns svw-
DEN HAAG De Doe-
tinchemse gevangenis Ne-
derheide krijgt de eerste
„drugsvrije" afdeling met
plaats voor 27 gevange
nen. De gedetineerden
hebben zich daarvoor zelf
aangemeld. Het ministerie
van justitie gaat de ko
mende jaren 250 gevange
nen op zulke afdelingen
in verschillende gevange
nissen onderbrengen.
Daar wordt bovendien
een begin gemaakt met
het opsporen van drugsge
bruik met behulp van uri
necontroles.
Binnenkort krijgen alle gedeti
neerden te maken met ver
plichte urine-onderzoeken.
Justitie is een wettelijke rege
ling op dit gebied aan het
voorbereiden. Staatssecretaris
Korte-van Hemel heeft giste
ren bekendgemaakt dat het
departement voor dit pro
gramma vanaf 1989 tussen de
twee en drie milioen gulden
per jaar uit zal trekken.
Volgens de staatssecretaris kan
haar ministerie met het invoe
ren van de tests binnen de ge
vangenismuren strenger gaan
optreden dan buiten de gevan
genis het geval is. „Hoewel we
in de eerste plaats op zoek zijn
naar hard-drugs, kunnen we
met de urine-onderzoeken zo
wel de gebruikers van hard
drugs als van soft-drugs opspo
ren' aldus Korte-van Hemel.
Meewerken aan de urinetests
is pas verplicht als daarvoor
een wettelijke regeling is ge
troffen. Doetinchem krijgt van
de verplichte keuringen even
eens de primeur, waarna ze
worden uitgebreid naar de an
dere strafinrichtingen.
