decor kan
Verdeeldheid
aiet verbergen
1
Meubel-chaos in Moskou
Érenetië verandert in bunker
Chirac houdt
ministers
met moeite
in 't gareel
Japanse
investeerders:
Na Van Gogh nu
klassieke auto's
JITENLAND
PRESIDENTSVERKIEZINGEN
WERPEN SCHADUW VOORUIT
■m
UNAf
EeidoeSowuvnt
DONDERDAG 4 JUNI 1987 PAGINA 9
rERSE LEIDERS BUEEN IN VENETIË
sco-
ver-
)p
Van onze correspondent
Gerard Kessels)
NETIË Voor de van
nde en verre aange-
ide televisie-ploegen en
ografen wordt de eco-
nische wereldtop van
gende week in Venetië
retwijfeld een succes,
leiders van de zeven
angrijkste industrie-
iden van het Westen
endelijk lachend voor
schitterende decor van
lagunenstad; dat levert
jarandeerd aardige
op. Maar veel
tron eer dan een gratis recla-
voor een van de
©oiste steden ter wereld,
de top waarschijnlijk
rea-
bei-
sche
niet brengen. Daarvoor
zijn de zeven met hun
economisch beleid te ver
uit elkaar gedreven en
spelen te veel andere be
langen mee.
Achter de vriendelijkheid die
de leiders van de Verenigde
Staten, Japan, West-Duitsland,
Canada, Frankrijk, Engeland,
Italië en België namens de EG
voor de camera's in Venetië
zullen demonstreren, gaat ver
deeldheid schuil. De zwakke
dollar, het gigantische Ameri
kaanse begrotingstekort, het
groeiende handelsoverschot
van West-Duitsland en Japan,
en het afschermen van de ei
gen markt met protectionisti
sche maatregelen, het schul
denprobleem van de Derde
Wereld-landen; dat zijn enkele
van de brokken die de zeven
op hun bord vinden. De diep
gaande meningsverschillen
over de oplossing van de pro
blemen zal de top niet weg
kunnen poetsen. De meer dan
2.000 journalisten zullen het
weer moeten doen met een
fraai slotverklaring vol plech
tige beloftes en goede voorne
mens, maar met weinig con
creets. Zo ging het ook bij de
vorige afleveringen van de
economische wereldtop. Zelfs
de gastheren, de Italianen, zijn
pessimistisch. „Hoe minder we
van Venetië verwachten, des
te minder zullen we teleurge-
steld worden".
Eerder weg
Behalve de verdeeldheid over
Honderden Italiaanse en Amerikaanse veiligheidsagenten zullen speciaal zorg dragen voor presi
dent Reagan, die gisteravond in Italië aankwam en werd verwelkomd door premier Fanfani (foto).
Vandaag en morgen houdt Reagan rust waarvoor hij een eigen bed heeft meegenomen. Daarna
gaat hij naar Rome om de paus te ontmoeten, om op tijd in Venetië terug te keren voor de topcon
ferentie,
economische vraagstukken, is
er nog een aantal redenen
waarom van de top weinig in
grijpende resultaten kunnen
worden verwacht. Bijna sym
bolisch is het dat de Franse
president Mitterrand en pre
mier Chirac woensdag voortij
dig weg zullen moeten om zich
aan het volk te tonen tijdens
de finale om de Franse voet
balbeker.
De Britse premier Margaret
Thatcher zal de mogelijkheid
aangrijpen als staatsvrouw van
internationale allure de voor
pagina's te halen, voor de ver-
IETIË Het kan de Ve-
tianen niet zijn ontgaan dat
volgende week de leiders
n de zeven grootste indus-
elanden ter wereld op be
lt krijgen. De stad is inmid-
s veranderd in een beleger-
veste. Ongeveer 9.000 Itali-
ïse en Amerikaanse veilig-
dsagenten zijn op de been
gebracht om de jaarlijkse drie
daagse topontmoeting van de
zeven landen ongestoord te la
ten verlopen.
Het gewoonlijk rustige eiland
je St Giorgio aan de overkant
van het San Marcoplein is vol
gens een Italiaanse krant één
grote bunker geworden. Daar
zal de top plaatsvinden. Dui
kers zwemmen er omheen op
zoek naar mogelijke bommen.
Scherpschutters zullen vanaf
de daken een oogje in het zeil
houden. Helikopters en een
verkenningsvliegtuig zullen de
de inwoners de komende da
gen uit hun slaap houden.
Gondels en „vaporetti's", de
bootjes die in het waterrijke
Venetië als bussen dienst doen,
moeten hun vaarroutes verleg
gen. Er komen zoveel annui
ties en veranderingen in de
dienstregelingen van de vapo
retti's, dat de Venetiaanse
krant II Gazzettino bijna een
halve pagina nodig had om de
lezers hiervan op de hoogte te
brengen.
kiezingen van 11 juni. In ver
band met die verkiezingen zal
zij ook voortijdig uit Venetië
vertrekken.
Verkiezingen spelen ook mee
in het achterhoofd van gast
heer Italië, dat op 14 juni naar
de stembus gaat. Bovendien
moeten de ministers van bui
tenlandse zaken vervroegd af
scheid nemen, in verband met
een NAVO-ministersberaad in
IJsland.
President Reagan tenslotte
heeft een succesvolle bijeen
komst nodig om zich enigszins
te kunnen ontworstelen aan
de Iran-Contra-affaire, die
hem steeds meer in het nauw
brengt. Hij wedt daarom niet
alleen op de economische
vraagstukken, waarover vrij
wel zeker geen overeenstem
ming wordt bereikt. Reagan
zoekt onder meer steun voor
zijn onderhandelingen met de
Sovjet-Unie over de kernwa
pens. Volgens minister van
buitenlandse zaken Shultz zal
Reagan de bondgenoten voor
houden dat het van vitaal be
lang is dat de scheepvaart in
de Perzische Golf wordt be
schermd tegen de oorlogvoe
rende landen Iran en Irak.
Maar Shultz zei dat de presi
dent waarschijnlijk niet om
meer hulp zou vragen voor de
Amerikaanse marine in het
gebied.
Economie
De tijd die dan nog overblijft
zal worden besteed aan over
leg over economische kwesties,
waarbij hoofdrollen zijn weg
gelegd voor de Verenigde Sta
ten, Japan en West-Duitsland.
De meningsverschillen tussen
deze drie locomotieven van de
wereldeconomie zijn het
grootst. Amerika verwijt Ja
pan en West-Duitsland dat zij
nun beleid te zeer afstemmen
op groei van de export en dat
ze te weinig doen om de bin
nenlandse vraag te stimuleren.
Simpel gezegd: ze willen wel
verkopen, maar niet kopen.
Een beleid waarvan de Ameri
kanen zich het slachtoffer voe
len.
Vooral de Japanners zijn in de
ogen van de Amerikanen de
FOTO: AP
boosdoeners. Ze overstromen
Amerika met goederen, maar
houden tegelijkertijd hun ei
gen markt gesloten voor de
Amerikaanse produkten. De
Japanse premier Nakasone
heeft er geen zin in om in Ve
netië opnieuw als de kwaaie
pier te functioneren. Vlak
voor het begin van de top
heeft hij een programma van
85 miljard gulden gelanceerd
om de binnenlandse vraag te
stimuleren en het handels
overschot met het buitenland
te verminderen. Toch is dat
niet meer dan wat kruimel
werk en lijkt Japan, ondanks
alle vriendelijkheid en toezeg
gingen, niet bereid de eigen
markt meer te openen voor
buitenlandse produkten.
Ook Duitsers hebben weinig
zin in stimulerende maatrege
len, bang als ze zijn dat de ge
heel verdwenen inflatie weer
de kop opsteekt. Ze vinden dat
de Amerikanen eerst zelf orde
op zaken moeten stellen door
hun begrotingstekort terug te
dringen. In nauwe samenhang
hiermee, zal natuurlijk ook ge
sproken worden over de dollar
en de schulden-problematiek.
Aids
Het enige terrein waar wel
licht wél belangrijke resulta
ten geboekt worden, ligt bui
ten de economie. Het ziet er
naar uit dat de zeven al het
onderzoek naar de bestrijding
van aids willen bundelen.
Daarmee zou dan een einde
moeten komen aan de ne-
k-aan-nek-race tussen de
Franse en Amerikaanse labo
ratoria in het anti-aids-onder-
zoek.
Beide hebben hun resultaten
tot nu toe strikt geheim gehou
den, omdat er grote economi
sche en wetenschappelijke be
langen op het spel staan. De
farmaceutische industrie van
het land dat een virus tegen
aids ontdekt, is verzekerd van
een miljarden-omzet. De ont
dekker van het virus wacht
vrijwel zeker de Nobelprijs.
Als het aan de zeven ligt, moe
ten dit soort overwegingen
wijken voor een wereldwijde,
gecoördineerde aanpak.
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS De Franse pre
mier Chirac houdt ziin mi
nisters steeds moeilijker in
het gareel. Nadat twee
weken geleden de jonge
Gaullistische minister Mi
chel Noir wegens een on
gewenste polemiek met
Jean-Marie le Pen bijna
werd ontslagen, is ook de
liberale cultuurminister
Francois Leotard door
Chirac op het matje geroe
pen. Hij mocht net als
Noir kiezen tussen de rol
van minister of die van
politiek militant Met an
dere woorden: „mond
houden of aftreden".
Chirac heeft zich zeer geër
gerd aan de persoonlijke ambi
ties van de jonge en populaire
Leotard, die er in een inter
view met het weekblad Le
Point geen geheim van heeft
gemaakt dat hij wel zin heeft
in het presidentschap.
Leotard, die leider is van de
Parti Républicain, de voor
naamste bloedgroep van de li
berale unie UDF, liet weten
niet van plan te zijn Chirac in
de eerste ronde van de presi
dentsverkiezingen te steunen.
Aan de onafhankelijke libe
raal Raymond Barre, de toe
komstige grote rivaal van Chi
rac, stelde Leotard tegelijker
tijd voorwaarden voor een
eventuele steun in de tweede
ronde.
De uitspraken van Leotard,
die zich eerder al solidair ver
klaarde met zijn collega Mi
chel Noir, zorgden voor nieu
we onrust binnen de gaullis-
tisch-liberale coalitie van Chi
rac. Leotard heeft van Chirac
tot zaterdag bedenktijd gekre
gen voor zijn antwoord op het
ultimatum, maar heeft al zijn
afspraken als minister reeds
afgezegd. Op een in het Zuid-
franse Fréjus te houden mani
festatie, ter gelegenheid van
het tienjarig bestaan van de
Parti Républicain, zal hii mor
gen of overmorgen zijn beslis
sing kenbaar maken.
Het conflict Leotard-Chirac
volgt enkele dagen na een ge
heime ontmoeting tussen de
Franse premier en Raymond
Barre, die als belangrijke kan
didaat (en rivaal) van rechts
De Franse premier Chirac.
FOTO: ANP
voor het Elysée geldt Om de
socialistische president Mitter
rand niet in de kaart te spelen,
besloten beide „tenoren" tot
afspraken van goed gedrag in
de komende campagnes.
De ambities van Francois Leo
tard, die zichzelf presenteert
als „de man van de nieuwe ge
neratie", komen daarom zowel
Chirac als Barre bijzonder
slecht uit. De toekomst van de
jonge cultuurminister, die ei
genlijk minister van defensie
had willen worden en in kun
stenaarskringen mede daarom
niet erg serieus wordt geno
men, is intussen hoogst onze
ker.
Wanneer hij opstapt en dan
vrijwel zeker nog enige minis
ters meeneemt heeft hij de
handen vrij voor 1988, maar
zowel gaullisten als liberalen
zullen hem nawijzen als een
verrader. Jean Lecanuet, de
leider van het UDF, verklaar
de gisteren dat hij geen be
hoefte had aan een solo van
Leotard en schuilt zich duide
lijk achter premier Chirac.
Een regeringscrisis zou alle
partijen van de coalitie, zo
vlak voor presidentsverkiezin
gen, bovendien heel duur kun
nen komen te staan. Maar
wanneer Leotard aanblijft, zal
hij zijn persoonlijke ambities
op een lager pitje moeten zet
ten en dus gezichtsverlies lij
den ten opzichte van Chirac.
Het hele spel wordt uiteraard
met groot genoegen gevolgd
door president Francois Mit
terrand, die nog steeds niet
duidelijk heeft gemaakt of hij
zich al dan niet herkiesbaar
zal stellen, maar wiens popula
riteit met de dag stijgt
SAN FRANCISCO
Japanse investeerders,
van wie bekend is dat ze
veel yens overhebben
voor grote kunst als Van
Gogh, richten zich nu op
een andere vorm van
kust klassieke Ame
rikaanse automobielen.
-Het is erg genoeg dat ons
onroerend goed en onze za
ken worden gekocht door
buitenlandse investeerders",
verklaarde Amie Addison,
een deskundige autoverza-
melaar die een lijst bijhoudt
van de opzienbarendste ver
kopen. „Maar zelf onze auto
mobielen-erfenis verdwijnt
nu Japanners en Europea
nen de beste exemplaren op
kopen van onze auto's uit de
jaren vijftig en zestig".
De prijzen kunnen opl
van 120.000 gulden voor "een
Cadillac Convertible uit 1959
tot 450.000 gulden voor een
Ferrari Daytona uit 1971.
»De meeste handel is met
Japan", verklaarde Rick
Cole van de grootste verko
per van collectioneur-auto's.
..Gek eigenlijk want die rij
den altiid in kleine auto's.
Een Cadillac uit '59 is drie
maal zo groot als een Toyo
ta".
Deskundigen zien de toege
nomen belangstelling als een
gevolg van de daling van de
dollar. De bieders op recente
Amerikaanse veilingen kwa
men uit Engeland, West-
Duitsland, China en Zwe
den. De buitenlandse verko
pen zijn driemaal zo hoog als
in 1986.
Onder Japanse investeer
ders, die hoge winsten ma
ken uit de export en te ma
ken hebben met een dure
yen, is stijgende vraag ont
staan naar dure kunstobjec
ten als veilige belegging. Iro
nisch genoeg zijn de automo
bielen met de grote vinnen,
ontworpen voor de Ameri
kaanse autowegen, witte oli
fanten in de smalle, bochtige
straten van Tokio. Daardoor
eindigen veel van de wagens
waar ze werden ontdekt
in de garage. De Japanse
favorieten op de automarkt
zijn Cadillac Convertibles uit
de jaren '50 en '60 en Mus
tangs, Chryslers en Thun-
derbirds uit 1961-1963.
MOSKOU De meubel
winkels in Moskou zien
er tegenwoordig verba
zingwekkend uit: volge
propt met nieuwe slaap
kamer-ameublementen,
sofa's en eetkamerstoe-
len. Het is een feest voor
het oog, al deze over
daad, en ook een bewijs
dat het systeem werkt en
dat het socialisme de be
nodigde spullen kan af
leveren.
Er is gewoon te veel van het
goede. De meubels staan
hoog opgestapeld in de gan
gen. Je moet eroverheen
klauteren om naar het kan
toortje te komen. En achter
de zaak staat er nog veel
meer, tijdelijk opgeslagen on
der stukken plastic ter be
scherming tegen de zomerre
gen.
Er is echter toch één pro
bleem. Je kunt niet gewoon
binnenwandelen en deze
meubels kopen. Dat is dan
ook de reden dat ze zich op
stapelen, omdat ze wel aan
geleverd worden door de fa
brieken, maar de zaak niet
verlaten in handen van klan
ten. Je mag geen klant meer
zijn van deze winkels. Gor-
batsjovs hervormingen zijn
voor de meubelbranche uit
gemond in een bureaucrati
sche nachtmerrie, die zelfs
Tsjechov zou verbijsteren.
Beste bedoelingen
Het begon zoals dit soort din
gen altijd begint: met de al
lerbeste bedoelingen. Meu
bels zijn duur in de Sovjet-
ïe d
net
Het beroemde Moskouse warenhuis GUM. Zijn de meubels er, of zijn ze er niet?
FOTO: SP
Unie. Een „Kristal" slaapka
mer bestaande uit kasten,
toilettafel, bed en nachtkas
tje kost 3000 roebel in dit
land, waar het gemiddelde
inkomen onder de 200 roebel
per maand ligt. Een „Kristi-
na"-slaapkamer, gemaakt
van een beetje echt nout en
heel veel spaanplaat, wit
plastic en koperkleurige on
derdelen, komt neer op het
salaris van achttien maan
den. De vrij moderne houten
eetkamers afkomstig uit Ka
relia en de Baltische provin
cies, die duidelijk geïnspi
reerd zijn door Scandinavi
sche ontwerpen, kunnen nog
meer kosten.
In de goede oude tijd toen je
werkelijk meubels kon ko
pen werden die gerantsoe
neerd door het prijzenstelsel.
Je spaarde of ging trouwen
en kocht je spullen van de
huwelijksgiften. Als je er ze
ker van wilde zijn dat je het
meubilair kreeg dat je wilde,
moest je gewoonlijk een ex
traatje toestoppen aan de ver
kopers, om te zorgen dat ze
een Kristina of Kristal spe
ciaal voor jou „reserveer
den". In de zwakke, zwarte
economie ten tijde van Brezj-
njev moest je het handeltje
nog wat aantrekkelijker ma
ken door nog wat geïmpor
teerde Italiaanse schoenen bij
de hand te hebben of wat
echte salami uit Hongarije of
een „Dior" parfum. Maar je
kreeg in elk geval wat je wil
de.
Om een einde te maken aan
al deze corruptie heeft men
in maart van dit jaar een
nieuwe regeling ingesteld. Je
kunt nu niet meer een meu
belzaak binnenwandelen en
direkt bij die zaak je meubels
kopen. Je koopt je meubels
nu bij je vakbond op de
Elaats waar je werkt En die
oopt ze van de plaatselijke
gemeenteraad. En die koopt
ze, op zijn beurt, van de meu
belzaak. Eenvoudig, niet
waar?
Catalogus
Je wilt een nieuw ameuble
ment. Je gaat naar één van
de 26 gemeenteraadskanto
ren in Moskou en je wacht
daar op je beurt om een blik
te kunnen werpen in het eni
ge aanwezige exemplaar van
wat zeer eenvoudig de staats-
meubilaircatalogus heeft.
Vervolgens maak je je keus.
Dan ga je terug naar het vak
bondskantoor op je werk en
dient een verzoek in voor
meubilair dat ie gekozen
hebt. De vakbond stuurt je
aanvraag door naar de ge
meenteraad. De staatsmeubi-
lairleverantieraad wijst dan
de nieuwe meubels toe. Beter
gezegd, men verdeelt ze via
een rantsoeneringssysteem,
waarbij een ingewikkelde
formule geldt Een bepaald
quotum wordt toegewezen
aan elke vakbond, dat sa
menhangt met het quotum
voor elke gemeenteraad, dat
weer samenhangt met de
meubelzaak waar de goede
ren worden opgeslagen tot de
klant ze komt ophalen.
De beste hersens van de Sov
jet-Unie hebben dit systeem
ontwikkeld. Het is een eerlijk
systeem en het geeft verko
pers niet langer de kans door
corruptie hun zakken te vul
len. Maar tot nu toe heeft het
het nadeel dat de klant zijn
meubilair niet krijgt
Neem bijvoorbeeld bejaar
den, studenten en het leger-
personeel, die de Moskouse
kranten overspoelen met
klachten over dit geweldige
nieuwe systeem. Zij hebben
geen vakbond, dus kunnen
ze geen aanvraag indienen
voor meubilair.
Tot elkaar
Dan is er het probleem van
de import De export van
Russische olie en gas naar
Oost- en West-Europa wordt
gedeeltelijk betaald in harde
valuta en gedeeltelijk in han
delswaren. Polen en Tsjecho-
slowakije sturen veel meu
bels naar de Sovjet-Unie en
de Finnen ook. De Italianen
sturen badkamerkasten. Het
is fantastisch hoe handel de
mensen tot elkaar kan bren
gen.
Maar je kunt nu niet meer op
winkels afstappen voor Itali
aanse badkamerkasten, Finse
kasten of Poolse opklapbed-
den, omdat je die helemaal
niet meer kunt kopen. Ze
staan niet vermeld in de ca
talogus van de Russische
staatsmeubilairleverantie-
raad. Dus ze bestaan niet Of
toch wel?
Winkeldirecteuren trekken
zich de haren uit het hoofd
terwijl ze over de spullen,
waarvoor goede Russische
olie geëxporteerd is, heen-
klimmen. Klanten nemen fo
to's van die buitenlandse
meubels en sturen die naar
het gemeenteraadskantoor.
Daar krijgen ze ook brieven
van een afdelingssecretaris
van een vakbond die toe
stemming verleent aan Ka
meraad X om een Italiaanse
badkamerkast te kopen die
op dit moment staat opgesla
gen in de meubelwinkel aan
de Leninstraat
„Hij »s echt Hij bestaat Laat
mij hem kopen." „Sorry, ka
meraad. Als hij niet in de ca
talogus staat is er geen enke
le manier waarop wij hem bij
de leverantieraad kunnen
bestellen".
MARTIN WALKER
Copyright The Guardian
