Westduitse teenager treft
Sovjet-radar in het hart
Oman verwelkomt toeristen,
maar hippies zijn ongewenst
VS
wachten
nog met
militair
escorteren
tankers
Koeweit
JITENLAND
CcicLic Souixnvt
Burgemeester van Antwerpen
wist niets van giftranport
otheby geeft
agboek van
ie Guevara
;rug aan
lolivia
Top Warschaupact eindigt
zonder nieuwe voorstellen
DRANK
ZATERDAG 30 MEI 1987 PAGINA 7
ormalige kampbewaker
VS naar Oostenrijk
SHINGTON Een zestigjarige
jer uit Chicago die zijn verle-
als bewaker in het Oostenrijk-
concentratiekamp Mauthausen
de Amerikaanse autoriteiten
verzwegen, is uit de VS naar
tenrijk vertrokken. Zijn Ameri-
ns staatsburgerschap is hem in-
dels ontnomen. Volgens Neal
r van de bijzondere afdeling
het ministerie die zich bezig
idt met het opsporen van oor-
misdadigers, staat Martin Bar-
h in een „dodenboek" van de
ileiding van Mauthausen ver
als degene die in 1943 een
nse jood heeft doodgeschoten.
Sovjetfilmer „Tsjernobyl''
al maanden dood
Sovje
een paar dagen na de kernramp in
Tsjernobyl al in het rampgebied
werkzaam was, is twee maanden gele
den aan stralingsziekte overleden. Dit
heeft het weekblad Nedelja gisteren
bericht.
Volgens Nedelja had de film bij zijn
vertoning vorige week op het festival
van de Sovjetfilm in Tbilisi, het pu
bliek geschokt, maar is hij niet ver
toond in Moskou. Op het festival was
algemeen gezegd dat Sjevtsjenko zijn
leven had gegeven opdat latere gene
raties met eigen ogen de verschrik
kingen en ingrijpendheid van het dra
ma van Tsjernobyl konden waarne
men.
Inwijding
Senator Edward
Kennedy (mid
den), vergezeld
van John F.
Kennedy jr. en
Caroline Kenne
dy, lezen een
inscriptie op
een herden
kingsplaat bij
de inwijding van
het John Fitzge
rald Kennedy
Park op de
campus van de
Harvard Univer
siteit.
ANTWERPEN Burgemeester Cools van Antwerpen was er
niet van op de hoogte dat de Antwerpse haven een sleutelpositie
inneemt ten aanzien van de verbranding op zee van toxische af
valstoffen. Dit is gebleken uit een gesprek dat vertegenwoordi
gers van de milieuorganisatie Greenpeace gisteren hebben ge
had met de Antwerpse burgemeester.
Greenpeace heeft gedurende drie dagen de tanklichter „Wedau"
begeleid van Mannheim (West-Duitsland) tot Antwerpen (Bel
gië). De tanklichter was geladen met 1000 ton gevaarlijke en
veelal kankerverwekkende afvalstoffen. Met de begeleiding van
het transport protesteert Greenpeace tegen overbodigheid van
dergelijke tranporten alswel de risico's ervan.
Greenpeace noemt de actie een succes omdat de bevolking langs
het gehele traject tussen Mannheim en Antwerpen nu is geïn
formeerd over de onnodige risico's voor de volksgezondheid en
het leefmilieu die aan dergelijke giftransporten en verbranding
op zee kleven.
Uchael Jackson
loet bod op
esten van
Olifantman
OS ANGELES De
merikaanse entertainer
ichael Jackson heeft aan
n Londens ziekenhuis
n bod gedaan op de stof-
elijke resten van John
ierrick, de ernstig mis-
ormde Brit, bekend als
„Olifantman".
Jerrick, in 1980 onder
werp van een film van re-
isseur David Lynch,
verleed in 1880 en zijn
offelijk overschot wordt
ewaard in het ziekenhuis
de Britse hoofdstad
raar hij de laatste jaren
zijn leven sleet.
Jackson heeft een grote
nate van respect voor de
agedachtenis aan Mer-
ick", zei Frank DiLeo,
acksons manager. „Hij
eeft alles over de Olifant-
lan gelezen en bestu-
eerd en heeft twee keer
et ziekenhuis bezocht om
lerricks stoffelijke resten
bekijken", aldus DiLeo.
Hij hoopt dat hij de res-
>n kan toevoegen aan zijn
ngewone verzameling
lemorabilia in zijn huis in
alifornië". Volgens zijn
lanager is Jackson niet
an plan uit het bezit van
lerricks resten geld te
laan. De zanger heeft een
irivé dierentuin en een
itgebreide verzameling
;unst en antiek op zijn
andgoed in Encino in Ca-
ifornië.
PAZ Het Londense
nduhuis Sotheby heeft het
boek van de Argentijns-
rjiibaanse guerrillacomman-
it Ernesto Che Guevara dat
jaar of drie geleden voor
verwachting ongeveer
1.000 gulden geveild zou
>rden, teruggegeven aan Bo-
ia. De regering in La Paz
de teruggave van het dag-
ek geëist omdat het volgens
ar was gestolen door de Ar-
ntijn Galantieri die ten tijde
de militaire dictatuur van
neraal Meza van 1980-81
gewerkt voor de geheime
ïnst van het leger. Naar in
Paz is meegedeeld, heeft de
ntrale Bank voor de terug-
ve van het dagboek 60.000
lden betaald. Galantieri zou
dagboek aan het Londense
ilinghuis hebben aangebo-
ïe Guevara leidde in 1967
guerrillaleger in Bolivia
voor het grootste deel be
id uit Cubanen. Na zijn ge-
ngenneming werd hij door
ft Boliviaanse leger doodge-
hoten. Fotokopieën van zijn
ntekeningen over de Bolivi-
nse burgeroorlog zijn eind
67 uit La Paz naar Cuba ge-
lokkeld en in vele talen ge-
ibliceerd.
BRUSSEL De negen
tienjarige Westduitse Mat-
hias Rust is door de Russi
sche autoriteiten beschul
digd van schending van
het Sovjet-luchtruim. De
Westduitser wordt ver
hoord door de Russische
militaire inlichtingen
dienst die maar al te graag
wil vernemen hoe de jon
gen erin is geslaagd de
10.000 Russische radar-in
stallaties te misleiden tij
dens zijn honderden kilo
meters lange solovlucht
van Helsinki naar het
Rode Plein in Moskou.
Tot stomme verbazing van on
geveer 300 wandelaars landde
het tweemotorige vliegtuigje
donderdagavond op het Rode
Plein, na eerst een rondje te
hebben gevlogen en een duik
vlucht te hebben gemaakt
over het mausoleum van Le
nin waarna het vlak bij de Va-
silevski-kathedraal aan de
grond werd gezet. Daarna
taxiede het doodkalm naar de
parkeerplaats voor toeristen
bussen. Daar zou Maathias met
Duitse toeristen op het plein
hebben gepraat. Pas na twee
uur zou hij door de politie zijn
weggevoerd.
Volgens een ooggetuige keken
zelfs de KGB-soldaten die an
ders als stenen pilaren bij het
mausoleum op wacht staan,
verbijsterd naar boven toen ze
de Cessna hoorden brommen.
De piloot werd, nadat hij en
kele handtekeningen had uit
gedeeld aan omstanders, door
de politie afgevoerd. Zijn
vliegtuig werd gistermorgen
vroeg verwijderd.
Het Sovjet persbureau Tass
maakte gisteravond melding
Op deze onge
dateerde ar
chieffoto staat
de negentien
jarige Matthias
Rust even ont
spannen tegen
een Cessna
geleund als hij
dat donder
dagavond
deed op het
Rode Plein in
Moskou voor
dat hij door de
militie in de
kraag werd
van de landing, al werd het
Rode Plein niet genoemd. Tass
zei dat piloot Matthias Rust het
luchtruim van de Sovjet-Unie
was binnengekomen in de
buurt van de stad Kokhtla-
Jarve, aan de Estlandse kust,
ongeveer 140 kilometer ten
zuidoosten van Helsinki. „De
vlucht van het vliegtuig boven
sovjet-grondgebied werd niet
afgebroken en het landde in
Moskou," aldus Tass.
(Vervolg van de voorpagina)
OOST-BERLIJN Afgezien van de uitnodiging aan de Navo
om dit jaar in Brussel of Warschau of om toerbeurt in beide
hoofdsteden, deel te nemen aan overleg over „de" militaire doc
trines en de scheve verhoudingen in legers en bewapening",
heeft de tweedaagse topconferentie van het Pact van Warschau
in Oost-Berlijn gisteren geen nieuwe voorstellen opgeleverd.
Volgens Westerse diplomaten bevestigt dit resultaat hun indruk,
dat de Sovjet-Unie van mening is dat zij voor het ogenblik vol
doende voorstellen over raketten en conventionele wapens heeft
gedaan en dat het Westen nu een eensgezind antwoord moet ge
ven.
In tegenstelling tot hardnekkige geruchten heeft de conferentie
in Oost-Berlijn evenmin intiatieven genomen ten aanzien van
het Duitse vraagstuk, maar heeft volstaan met veroordeling in
het slotcommuniqué van het „Westduitse revanchisme."
De zeven landen van het Pact van Warschau deden de gebrui
kelijke reeks voorstellen om de kernproeven en plaatsing van
wapens in de ruimte geheel en al te verbieden, volledig trouw te
zijn aan het ABM-verdrag en nog voor het einde van het jaar
een conventie te ondertekenen die chemische wapens verbiedt.
Voorts pleitten'zij opnieuw voor ontbinding van de militaire
blokken in Europa.
Eveneens niet opzienbarend de hernieuwing van de belofte dat
de landen van het Pact van Warschau niet als eerste het kern
wapen zullen gebruiken.
Het Pact heeft meegedeeld te hebben besloten tot instelling van
een nieuwe commissie ter coördinering van de posities van het
bondgenootschap over zaken die de wapenbeheersing betreffen.
Van de commissie zullen deel uitmaken vertegenwoordigers van
de verschillende ministeries van defensie en buitenlandse zaken.
Een tweede nieuwe commissie zal een voortdurende stroom van
informatie naar de lidstaten doen uitgaan.
USKE EN W1SKE DE JOLIGE JOFFER
onze spturloiht
(c) Standaard UMaevarlj/Wavary Productions
De spectaculaire directe vlucht
stelt ook westerse militaire
deskundigen voor raadsels.
Niet minder dan 10.000 Sovjet-
radarapparaten vormen vol
gens Amerikaanse gegevens
de Russische luchtverdediging
de controle van het norma
le luchtverkeer niet meegere
kend. Geen van de radars lijkt
het sportvliegtuigje te hebben
ontdekt dat minstens 700 kilo
meter over het Russische vas
teland moet hebben afgelegd.
Een mogelijke verklaring die
Navo-deskundigen voor de
kennelijk probleemloze vlucht
geven, is de omstandigheid dat
Rusts Cessna-vliegtuigje niet
overeenkomt met waarop de
Sovjet-luchtverdediging is in
gesteld. De machine, die klein
en vooral langzaam is, biedt
als ze op militaire radarscher
men opduikt niet in het
minst het beeld van een ge
vechtsvliegtuig of een raket.
Bovendien zijn de meeste van
de 10.000 Sovjet-radars gericht
op de strategische luchtverde
diging: ze zijn gericht op het
middelste en hogere luchtruim
en daarom kan een laag vlie
gend toestel eronder duiken.
De Sovjets zijn volgens de
Amerikanen bezig met de ont
wikkeling van twee types
nieuwe radar tegen laagvlie-
gende vliegtuigen, zoals de
„Tornado", en kruisraketten.
De Sovjet-Unie beschikt
voorts over 4.500 onderschep
pingsjagers en rond 5.000 in
stallaties voor luchtdoelraket
ten van verscheidene grootte.
Het gaat om een breed scala
van raketten, die theoretisch
alle hoogten en reikwijdten
beslaan. Als zwak punt geldt
voor westerse deskundigen de
elektronische data-verwerking
en - uitwisseling, waaraan de
Sovjet-Unie echter ook werkt.
Waarom ook de controletorens
voor de burger-luchtvaart de
Westdutise sportpiloot niet
hebben opgemerkt is door het
gebrek aan gegevens over het
verloop van de vlucht niet na
te gaan. Alles is mogelijk van
„verwisseling met een ander
toestel tot eenvoudige nalatig
heid", aldus een Navo-expert.
Brevet
Vice-voorzitter Helmut Gass
van de aero-vlub Hamburg
verklaarde dat Rust de hoop
om beroepspiloot te worden
„volgens ons wel kan verge
ten". „Hij moet zijn brevet in
leveren en mag niet meer vlie
gen". Gass noemde Rust ver
antwoordelijk voor de hoge
kosten na zijn vlucht met de
Cessna, die eigendom is van de
club. De negentienjarige com
puter-technicus zal opdraaien
voor de kosten van het terug
brengen van het toestel, die
kunnen oplopen tot 25.000 gul
den.
De vader van de piloot om
schreef zijn zoon gisteren in
een vraaggesprek voor de tele
visie als een hartstochtelijk
vlieger en een „lonely wolf"
die weinig contact had met de
andere leden van de Ham-
burgse vliegclub. Volgens
moeder Monika kon Mathias
als kind al niet in de buurt
van een verkeerstoren van
een vliegveld komen of hij
moest en zou erop. Al zijn vrije
tijd ging in het vliegen zitten,
aldus de moeder en Mathias
had gewoonweg geen tijd voor
meisjes.
Vader zei sterk te betwijfelen
dat zijn zoon een politieke
stunt voor ogen haa gehad.
„Dat kan ik me nauwelijks
voorstellen", zei Karl-Heinz
Rust, „ik geloof dat het ziin
eerste vlucht was over zo n
grote afstand".
WASHINGTON Presi
dent Reagan heeft giste
ren in een korte televisie
rede verklaard dat hij een
plan heeft goedgekeurd
om olietankers uit Koe
weit te laten varen onder
Amerikaanse vlag.
Reagan heeft toestemming
gegeven voor de „verdere
ontwikkeling" van dit plan.
Die formulering duidt erop
dat niet zoals aanvankelijk
de bedoeling was, al begin
juni zal worden begonnen
met de militaire escortes. De
uitvoering van het plan is
enkele weken uitgesteld om
gelegenheid te geven voor
het opstellen van meer uitge
werkte plannen en voor
overleg met het Congrès.
Sinds eerder deze maand 37
Amerikanen om het leven
kwamen bij de Iraakse aan
val op het fregat Stark is het
Congres zich zorgen gaan
maken over de plannen om
tankers uit Kuweit onder
Amerikaanse vlag te laten
varen. De Amerikaanse be
scherming voor deze schepen
zou kunnen leiden tot mili
taire botsingen met Iran, en
mogelijk zelfs tot oorlog.
Volgens woordvoerders van
het Amerikaanse ministerie
van defensie zijn de voorbe
reidingen van aanzienlijke
militaire operaties in het
Golfgebied wel al in voorbe
reiding. Voorts gaan de VS
bij hun Europese bondgeno
ten na of zij militair willen
samenwerken; mogelijk zal
de Amerikaanse regering
aan de Europeanen en Japan
om een financiële bijdrage
vragen voor het beschermen
van de olie-aanvoerroutes.
MUSCAT Het sulta
naat Oman maakt zich
geleidelijk los uit zijn
eeuwenoud isolement en
stelt zijn poorten voor
zichtig open voor toeris
ten. „Toerisme is een
tweesnijdend zwaard. Je
kunt het goed aanpak
ken maar je kunt er onze
samenleving ook ernstig
mee schaden", aldus mi
nister Salim bin Abdul
lah al-Ghazali van han
del en industrie, onlangs
in een vraaggesprek met
het staatsdagblad Oman
Observer.
Ghazali, onder wiens verant
woordelijkheid het directo
raat-generaal voor toerisme
de kinderschoenen tracht te
ontgroeien, staat erop dat be
zoekers de gewoontes en tra
dities in Oman met respect
tegemoet treden. De regering
heeft dan ook een aantal ge
dragsregels vastgelegd in een
speciale nota over het toeris
me, om de samenleving te
beschermen tegen ongewen
ste invloeden.
„We hebben geen behoefte
aan hippies met lange haren
en smerige spijkerbroeken",
aldus de nota. „De toeristen
waar wij op mikken zijn zo
rond de dertig en ouder,
mensen die zowel in hun ge
drag als in hun uiterlijk ge
tuigen van volwassenheid'
Grote stap
Dat Oman zijn deuren opent
voor vakantiegangers wordt
als een grote stap gezien voor
een land, dat het toerisme al
tijd geschuwd heeft als een
bedreiging van zijn tradities.
Tot voor enkele jaren was
Oman een geïsoleerde uit
hoek die slechts enkele bui
tenlanders, voornamelijk
Britse legerofficieren en olie
ingenieurs, binnen zijn gren
zen toeliet
De vroegere despotische
heerser van Oman, sultan
Said bin Taimur, weigerde
diplomatieke betrekkingen
aan te gaan met andere lan
den. De 650.000 inwoners van
zijn land mochten niet zingen
of roken in het openbaar,
niet op geïmporteerde schoe
nen lopen en geen onderwijs
volgen. Zelf hield de sultan
er slaven op na.
Het sultanaat belandde in
één klap in de 20e eeuw, toen
de zoon van de sultan, Qa-
boos bin Said, zijn vader in
1970 afzette in een paleisre
volutie. Qaboos heeft het ge
zicht van zijn land sindsdien
ingrijpend veranderd. Hij
maakte korte metten met de
eigenaardige geboden van
zijn vader en liet scholen,
snelwegen en fabrieken aan
leggen. Qaboos heeft er ech
ter ook op toegezien dat Om-
ans eigen karakter en tradi
ties behouden bleven in de
moderniseringsgolf.
Palmenstrand
Oman krijgt overigens per
dag al zo'n achttien miljoen
gulden binnen uit de olie-ex
port en kan zich dan ook een
selectieve houding permitte
ren ten aanzien van toeris
ten. Geld is niet de drijfveer
achter de openstelling van
het sultanaat.
Oman heeft de toerist wel
wat te bieden: Er zijn tal van
oudheidkundige beziens
waardigheden en een cultuur
die terugvoert naar de twee
de eeuw voor Christus. De
winters zijn er zacht en de
2.700 kilometer lange kustlijn
is bijna één groot, met pal
men omzoomd strand.
In het ruwe berggebied lan
dinwaarts vertoont de in
heemse mannelijke bevol
king zich nog in de traditio
nele enkellange dashdashi's
met rijkbewerkte zilveren
fordels, waaraan zij hun
hanjars Omaanse dol
ken bevestigen.
Een vakantie in Oman is
echter niet goedkoop. Het
meeste voedsel wordt inge
voerd. Een hamburger kost
er ruim zes gulden en een
Frans stokbrood bijna drie
gulden. De taxitarieven be
ginnen bij twaalf gulden en
er zijn geen goedkope vlie-
garrangementen naar Oman.
Een enkele reis Schiphol-
Muscat met de KLM kost mi
nimaal 3.100 gulden.
Muscat, de hoofdstad, telt ze
ven grote hotels, waarvan
drie in de vijfsterrencatego-
rie. De middenklassehotels
moeten volgens de plannen
van Ghazali vooral korte va
kantie-arrangementen gaan
aanbieden voor Arabische en
andere toeristen.
HUGH BOAG
door Gerard Kesselt
De Italianen snapten er niks
van. Ajax had toch gewonnen:
Waarom dan die rellen en ver
nielingen? Alom verbazing in
Italië na het veroveren van de
Europa Cup door de Amster
dammers. Als contrast wezen
de kranten op het feest in Na
pels na het behalen van het
landskampioenschap.
Inderdaad. In de stad aan de
voet van de Vesuvius dansten
honderdduizenden uitzinnige
tifosi een middag en een nacht
lang door de straten. Het dolle
feest verliep zonder een wan
klank. Er waren enkele ge
wonden, mensen die in de
massa een beetje plat gedrukt
waren of die onder een auto
terecht waren gekomen, maar
verder niets. Geen vechtpartij
en, geen vernielingen. Tal van
flessen werden door de fees
tende Napolitanen ten hemel
geheven, maar tot verbazing
van de buitenlandse journalis
ten zat in de meeste slechts
mineraalwater.
Wanneer bij AS Roma de
„curva sud" met de fanatiekste
supporters in geschreeuw uit
barst, loopt het de tegenstan
ders op het veld dun door de
broek. Horen en zien vergaat
in de zee van geel en rood, de
clubkleuren van Roma. „Al
leen al vanwege dat fantasti
sche publiek zou ik graag bij
Roma spelenvertelde mij
Wim Kieft die in het degelijke
en hardwerkende Turijn zijn
brood verdient bij AC Torino.
Maar ook temidden van de or
kanen van de „curva sud"
worden geen alcoholica gesig
naleerd.
Italianen hebben geen alcohol
nodig om plezier te maken. Zij
bezitten van nature de gave
om zich in een grote groep op
perbest te vermaken. Wij in
troverte noorderlingen moeten
eerst een paar stevige glazen
achterover schudden voor de
stemming er goed inkomt. Als
de pils of de borrel de stem
banden gesmeerd heeft, dan
durven we. Nederlanders wor
den eensklaps „toffe jongens",
Duitsers gaan 'die Sau raus
lassen'. Wanneer zich door de
straten van Rome een dronken
gezelschap voortbeweegt, be
treft het vrijwel steeds buiten
landers.
In Italië heeft drinken met
eten van doen. De samenhang
met het eten is er altijd. De
Italiaan neemt een apéritief
om de eetlust op te wekken,
drinkt wijn bij het eten en als
de maaltijd overvloedig was,
sluit hij af met een grappa of
amaro als digestive. Overdag
lest hij zijn dorst met een glas
water bij de capuccino of met
een frisdrankje. Een avond
doorzakken met een kratje pils
is hier een onbekend ver
schijnsel.
Toch is in het wijnland Italië
het biergebruik in opkomst
Brouwers uit Beieren weten
steeds meer gerstenat in de
laars af te zetten. Vooral 'sa-
vonds bij een pizza wordt va
ker een getapte pils gedron
ken. Met de halve liter wordt
de hele avond gedaan. Vrijwel
nooit wordt een tweede be
steld. Terwijl veel Italianen
's middags en 's avonds niet te
rugschrikken voor een half li
tertje wijn bij het eten, blijft
het bier toch een gevaarlijke
germanendrank. Ze kunnen er
niet veel van op. Goede vrien
den die hun voedsel 's middags
met menig glas koele frascati-
-wijn plegen weg te spoelen en
vervolgens weer fluitend aan
het werk gaan, moeten toege
ven dat ze na twee glazen bier
al op hun kop staan.
Natuurlijk, alcoholisme is er in
Italië ook, maar in tegenstel
ling tot de noordelijke landen
wordt het niet als een groot
maatschappelijk probleem be
schouwd. Je leest er nauwe
lijks wat over. Ook in Italië
mag je niet rijden als je alcohol
gedronken hebt. Maar als de
Romeinen ergens uitgebreid
gaan tafelen, verplaatsen ze
zich bij voorkeur met de eigen
auto. Bij verkeerscontroles
vraagt de politie naar van alles
en nog wat en kunnen de he
ren uiterst lastig zijn als de pa
pieren niet honderd procent in
orde zijn, maar over alcohol
wordt met geen woord gerept.
Een kennis die bij de Romein
se vestiging van een Duitse
verzekenngsmaa tschappij
werkt, kan daar over meepra
ten. Zelfs wanneer na ernstige
verkeersongevallen geconsta
teerd wordt dat bestuurders
met een duidelijke kegel rond
lopen, wordt er geen bloed
proef genomen. Alle protesten
van de verzekeringsmaat
schappij hebben nog niets uit
gehaald.
