Na hemelvaart is de ruimte niet leeg kerk wereld Geertsema hekelt uitspraak rechter in zaak Goeree ficidócSommi' GEESTELIJK LEVEN/OPINIE Edward Kennedy op audiëntie Punt achter de zaak &MU>e.Qowiarit X WOENSDAG 27 MEI 1987 PAGIN, l Hoger beroep tegen kardinaal ingetrokken AMSTERDAM De PSP'er Henk Branderhorst heeft zijn hoger beroep in het kort geding tegen kardinaal Simonis in getrokken. Het is hem en zijn raadsman mr. B.E.J.M. Tomlow onmogelijk gebleken in deze zaak samen te werken met de raadsvrouwe van het COC, mr. A. Bierenbroodspot. Dit meldt het juninummer van het homo-infoblad de Gay Krant. Het COC en Branderhorst spanden begin dit jaar afzonderlijk een kort geding aan tegen kardinaal Simonis wegens diens uit spraken over homofilie. Volgens Branderhorst zijn herhaalde verzoeken om de krachten te bundelen en op die manier kos ten en energie te sparen door Bierenbroodspot van de hand gewezen. Bierenbroodspot vindt de zaak te belangrijk en wil die zelf in handen houden", aldus een COC-woordvoerder. Moeder Teresa opent Vaticaans tehuis voor daklozen VATICAANSTAD Moeder Teresa opent nog dit jaar de deuren van het Vaticaan voor de daklozen in Rome. Paus Jo hannes Paulus II zelf heeft het plan al goedgekeurd om een „tehuis voor de armsten der armen" in de schaduw van de Sint Pieterskerk te bouwen, vertelt moeder Teresa in een in terview met het Italiaanse rooms-katholieke tijdschrift II Sa- bato. Het idee voor het tehuis in het Vaticaan is geboren tij dens het bezoek van de paus aan moeder Teresa begin vorig jaar. De 77-jarige religieuze hoopt dat de paus zaterdag al de eerste steen zal leggen voor het nieuwe tehuis, dat onderdak moet bieden aan ruim zeventig mensen. Het aantal daklozen in Rome is de afgelopen jaren gestegen tot ruim tweeduizend, zo wordt geschat. Kunst is de leugen die ons in staat de waarheid te herkennen. Raad van Kerken schrijft Nederlandse moslims AMERSFOORT De Raad van Kerken heeft de moslims in Nederland een groet ge schreven ter gelegenheid van het einde van de Ramadan, de officiële vastenmaand van de moslims. „Moge uw vasten u gesterkt hebben in de over tuiging, dat de mens niet al leen van brood leeft, maar van alles wat uit de mond van de Heer voorkomt", al dus de werkgroep islam van de sectie interreligieuze ont moeting van de Raad. De raad laat zich zijn groet lovend uit over ontwikkelin gen tot gelijkberechtiging van moslims in Nederland. „Er is ons veel aan gelegen dat u hier in vrijheid en waardigheid uw godsdienst kunt beleven." Verwezen wordt in dat verband naar de oprichting van de Islamiti sche Omroep Stichting, het participeren van veel mos lims aan de gemeenteraads verkiezingen en het tot stand komen van het overlegor gaan moslims-christenen. In dat laatste orgaan zijn kerken en landelijke moskee-organi saties vertegenwoordigd. Remonstrantse predikant P.D. Tjalsma overleden EPE De remonstrantse emeritus predikant dr. P.D. Tjalsma uit Epe is op 89-jari- ge leeftijd overleden. Tjalsma genoot vooral in de kringen van de Remonstrantse broe derschap, maar ook daarbui ten, grote bekendheid. Tjalsma werd in 1923 predi kant bij de Remonstrantse gemeente van Nieuwkoop, ►aarna stond hij in Gouda, Leiden, Rotterdam en Den Haag, waar hij 17 maart 1963 met emeritaat ging. Acht jaar na zijn ambtsaanvaarding, in 1931, promoveerde Tjalsma aan de Rijksuniversiteit van Leiden op een proefschrift getiteld „Zondebesef en zon- deleer, psychologisch dogma tische studie". Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te Axel, J. Maasland te Elim. Aangenomen: naar Overdin- kel, mevrouw W.C-Remme, kandi date te Veenendaal; naar Blaricum, A.W. Berkhof te Hoogland. Gereformeerde Kerken Beroepen te Geleen: drs.W.BIs- schop te Bredevoort; te Birdaard c.a., P.Dijkstra, kandidaat aldaar, die dit beroep heeft aangenomen; te Apeldoorn. J.van der Klis te Die- men-Watergraafsmeer. Bijlmer. Aangenomen naar Scheveningen. A.S. Rienstra te Harderwijk. Gereformeerde Kerken vrijge- Bedankt voor Hoogeveen en Vee nendaal. C.J.de Ruijter te Rotter dam-centrum. Door prof. dr. K. Runia (Theologische Hogeschool Kampen) Morgen is het hemel vaartsdag. Ik denk dat ik zonder overdrijving kan zeggen dat deze feestdag niet één van de populair ste in de kerk is. Het aantal mensen dat naar de kerk gaat, is niet zo groot. Men krijgt dan ook vaak het gevoel dat deze dag er een beetje bij „aanhangt". In zekere zin is dat altijd zo geweest. Het is als laatste feest toegevoegd aan de christelijke kalender. Pas in de vierde eeuw begon de kerk de hemelvaart apart te vieren. We lezen daarover voor het eerst in het reisver slag van de non Aetheria, die vertelt van zo'n hemelvaarts feest in Jeruzalem. Maar het schijnt nooit diepe wortels geslagen te hebben. In de En gels-sprekende wereld is het een gewone werkdag. In geen enkele kerk worden er aparte diensten voor gehou den. Het evangelie van de hemelvaart komt pas op de volgende zondag ter sprake. Ik vermoed dat deze „magere viering" het samenhangt met de plaats die de hemelvaart zelf in de bijbel heeft. Eigen lijk wordt het feit zelf maar twee keer genoemd, beide keren in boeken van Lukas. Aan het eind van zijn evan gelie lezen we dat Jezus zege nend van zijn discipelen „scheidt". Meer staat er niet. Sommige handschriften voe gen er nog aan toe: „En hij werd opgenomen in de he mel", maar men is het er al gemeen over eens dat dit een latere toevoeging van een of andere overschrijver is. De enige plaats waar het dui delijk gezegd wordt is in het tweede boek van Lukas, de Handelingen der Apostelen. Daar lezen we ook van het afscheid van de discipelen. Jezus w^rdt voor hun ogen „opgenomen", maar onmid dellijk onttrekt een wolk Hem aan hun ogen. Of de leerlingen toen zelf al begre pen hebben dat het hier om een vertrek naar de hemel gaat is nog de vraag. Eigen lijk blijkt dat pas uit de woor den van de engelen: „Deze Jezus, die van u opgenomen is naar de hemel, zal op de zelfde wijze wederkomen, als gij Hem ten hemel hebt zien varen' (1:11). Verder komt de hemelvaart in geen enkel boek van het Nieuwe Testament voor. Lukas Er zijn dan ook nogal wat theologen die denken dat het verhaal van de hemelvaart een eigen compositie van Lu kas is. Lukas kende natuur lijk de verhalen uit het Oude De hemelvaart, gravure door Pleter H. Schuts, 1733 Testament over de „wegne ming" van Henoch, de vreemde „dood" van Mozes en de „hemelvaart" van Elia. Ook wist hij als Griek van de Romeinse legenden over Ro mulus (de stichter van Rome) en keizer Agustus, die beide ook ten hemel gevaren zou den zijn. Het is verder opval lend dat we ook in al die ver halen lezen van wolken, op varen, onzichtbaar worden, getuigen die erbij zijn, enz.. Lukas zou deze elementen hebben opgepakt en toege past op het afscheid van Je zus. Hij zou daar een dubbele theologische bedoeling mee gehad hebben. In de eerste plaats wilde hij zijn lezers op deze manier een soort plaatje van Jezus' „verhoging" bie den. In de tweede plaats wil de hij ingaan tegen een over spannen wederkomstver wachting. Hij wilde als het ware ruimte scheppen voor de geschiedenis, die hij op deze manier uitspant tussen hemelvaart en wederkomst. In deze ruimte is er dan ook plaats voor het werk van de Heilige Geest en van de mis sionaire kerk. Het is duidelijk dat dit niets anders is dan een weten schappelijke hypothese (ver onderstelling). Ze heeft haar oorsprong in het feit dat slechts één bijbelschrijver de hemelvaart nadrukkelijk noemt. Maar is dat inderdaad voldoende grond voor zo'n hypothese? Soortgelijke argu menten worden ook gebruikt tegen de historiciteit van de maagdelijke geboorte. Die komt ook maar bij twee evangelisten voor (Matth. 1 en Luk. 1) en zal dus ook wel een 'theologisch' verhaal zijn. Maar op deze manier is het aantal keren dat iets ge noemd wordt beslissend voor de werkelijkheid ervan. Het is trouwens nog de vraag of er in feite niet veel meer over gesproken wordt in het Nieuwe Testament. Het is op vallend hoe de gedachte van de verhoging van de Opge stane een heel grote rol speelt en telkens weer ge noemd wordt. We komen haar bij voorbeeld tegen in Rom 8:34, Phil. 2:9-11; Col. 1:16-23; Matth. 28:18-20; Openb. 4 en 5; enz. In de apo stolische prediking is die ver hoging in ieder geval wel een kernmoment. Vandaaruit verbaast het ons dan ook niet dat de hemelvaart een plaats heeft gekregen in de Aposto lische Geloofsbelijdenis, waar ze onmiddellijk verbonden wordt met de woorden: „zit tende aan de rechterhand van God, de almachtige Va der". Jezus is verhoogd in de hemel en heeft deel gekregen aan Gods koninklijke heer schappij over de wereld. Hij heeft nu inderdaad alle macht ontvangen in hemel en op aarde (Matth. 28: 18). Wederkomst De engelen, waarvan Lukas ons in Handelingen 1 vertelt, wijzen de discipelen op de wederkomst. Er is een duide lijk verband tussen hemel vaart en wederkomst. He meivaart betekent: heengaa» vertrek; wederkomst is te rugkeer. Ook in het Apostoli cum wordt onmiddellijk ge zegd: "vanwaar Hij komen zal om te oordelen de leven den en de doden". Maar is in dat licht de hemel vaart eigenlijk niet een droe vige zaak? Want betekent ze niet dat we het nu zonder Je zus moeten doen? Dat we he lemaal alleen zijn in de grote, angstwekkende ruimte van de geschiedenis? Als dat in derdaad het geval was, zou den we hemelvaart nooit als „feest" kunnen vieren. Het zou meer op een begrafenis gaan lijken dan op een feest. Toch hebben Jezus' eigen leerlingen het zo allerminst beleefd. Het evangelie van Lukas eindigt met de woor den: „En zij keerden terug naar Jeruzalem met grote blijdschap, en zij waren voortdurend in de temepl, lo vende God". Waarom dat zo was? Omdat Jezus vlak voordat Hij weg ging aan deze leerlingen op nieuw gesproken had van de belofte van de Heilige Geest, die komen zou na zijn heen gaan. Hij zei tegen hen dat ze bekleed zouden worden „met kracht uit den hoge". De ruimte van de geschiedenis is dus helemaal niet leeg. Ze is gevuld met de Geest, die tien dagen na de hemelvaart wordt uitgestort en die blijft tot aan het einde van de ge schiedenis, tot aan de weder komst. En omdat die ruimte gevuld is met de aanwezig heid van de Geest is het ook de ruimte van de kerk. God blijkt nog grote plannen met deze wereld te hebben. Hij wil dat zijn Zoon een volk krijgt dat Hem dient en dat in zijn dienst er op uitgaat om anderen Ook te roepen tot het komende Koninkrijk. Vlak voor zijn hemelvaart heeft Jezus zelf die opdracht aan zijn leerlingen gegeven: „Gij zult mijn getuigen zijn, beginnende te Jeruzalem, en dan in geheel Judea en Sa maria, tot aan de einden der aarde" (Hand. 1:8). Kerkgeschiedenis De kern van de hele wereld geschiedenis is sinds de he melvaart dan ook de kerkge schiedenis. Zij is de spil waar het allemaal om draait. Ik re aliseer me dat dit vreselijk eigenwijs, zelfs arrogant klinkt. Maar op grond van het hemelvaartsevangelie kunnen we het niet anders zeggen. Wij leven onder de grote boog, die gespannen staat tussen hemelvaart en wederkomst. Onder die boog speelt de hele geschiedenis zich af. Als we de gewone ge schiedenisboeken opslaan, le zen we dat die geschiedenis bepaald wordt door de ko ningen en de keizers, de ge neraals en de dictators. De jaartallenboekjes staan vol van hun namen. Maar de bij bel tekent een heel ander beeld. Het is het beeld van de gemeente van het Lam, ver volgd en geslagen, soms zelf ook vervolgend en slaand, vaak onderling strijdend, meestal veel te weinig mis sionair. En toch de gemeente van het Lam! Het is daarom ook deze gemeente die de ge schiedenis werkelijk bepaalt, omdat ze het volk is van Hem die de geschiedenis met zijn doorboorde handen leidt naar zijn doel. We zien Hem niet, en hebben Hem toch lief. Hij is ver weg, en tegelijk is Hij dichtbij, want zijn evangelie gaat voortdurend met ons mee en zijn Geest vertelt ons telkens weer van zijn liefde. Misschien zouden we toch eens wat meer aandacht aan de betekenis van de hemel vaart moeten geven. In de Grieks-Orthodoxe Kerk zin gen de koren op het feest van de hemelvaart: „Toen Gij de economie (bedeling) van ons heil had voleindigd, o Chris tus onze God, en het aardse met het hemelse had vere nigd, toen zijt Gij in heerlijk heid opgenomen. Maar Gij zijt niet van ons gescheiden, nee, veeleer inniger bij ons gebleven, en Gij roept allen die U liefhebben toe: Ik ben nog met u en niemand is te gen u". (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Hoezeer VVD-senator Molly Geertsema het ook on eens is met het echtpaar Goeree, toch vindt hij dat zij het volste recht hebben om hun visie over homoseksualiteit en aids te verspreiden. De uitspraak van de presi dent van de Zwolse rech ter, die verspreiding van het blad Evan met het gewraakte artikel over homoseksuelen en aids verbood is volgens Geertsema „waanzin nig". Hij acht dat verbod in strijd met de vrijheid van meningsuiting. Geertsema doet zijn uitspra ken in een interview dat het homomaandblad De GAY Krant met hem had ter gele genheid van zijn aanstaande vertrek uit de actieve land- spolitiek. Op 23 juni neemt hij afscheid als VVD-senator. Geertsema kwam in april in het nieuws toen hij de Goe- rees een brief zond, waarin hij hen „van harte" aids toe wenste. Dat was zijn reactie op het pamflet van het echt paar waarin zij homoseksue len de schuld geven van de verspreiding van deze ziekte. In het afscheidsinterview motiveert Geertsema die brief door er op te wijzen dat de Goerees met die bewering volstrekte onwaarheid spre ken. Maar omdat discussieren daarover met hen geen zin heeft, is de enige manier om aan te tonen dat hun bewe ring een grove leugen is, het feit dat ze zelf als hetero- sexuelen ook aids krijgen, al dus Geertsema. Hij uit echter forse kritiek op het kort geding dat naar aan leiding van hun beweringen tegen het echtpaar werd aan gespannen en de uitspraak van de rechter daarover. „Met zijn uitspraak heeft de rechter de vrijheid van me ningsuiting aangetast. Hij heeft in feite gezegd dat je al strafbaar bent als je een leu- fen verkondigt. Nou, dan ebben we wel een vertien voudiging van de rechterlijke macht nodig, als alle leugens vervolgd kunnen worden", meent de scheidende VVD- senator. Geertsema zegt de uitlatin gen van de Goerees, hoe on juist ze ook zijn, absoluut niet beledigend te vinden voor homoseksuelen. Volgens hem zijn de opmerkingen van kardinaal Simonis, waarte gen vruchteloos een kort ge ding werd aangespannen, dat evenmin. Geertsema meent dat de kardinaal liegt als hij homoseksualitiet een afwij king noemt, maar liegen is voor de Nederlandse wet niet verboden. „In mijn ogen is de uitspraak van de rechter in de zaak-Goerees dan ook een waanzinnige geweest. Maar ja, we hebben een onafhan kelijke rechterlijke macht Ik zou alleen willen dat er wat verstandiger mensen inza ten", aldus Geertsema. Senator Edward Kennedy en negentien familieleden zijn gisteren in Rome in audiëntje ontvan gen door de paus. Kennedy was dit weekeinde in Polen en heeft met de paus uitvoerig gespro ken over Polen, dat volgende maand voor de derde maal door de paus zal worden bezocht. FOTO: AP SI EeN meerderheid van de Tweede Kamer is vóór beëii er ging van het pensioen van de weduwe Rost van Tonninj Maar door verdeeldheid in alle grote fracties is niet dé eiste twee derde meerderheid te bereiken. Voor verandei van de bestaande pensioenwet is niet de gebruikelijke derheid van de helft plus één voldoende, maar is een n» |e derheid van honderd van de honderd vijftig kamerleden i dig. Ui J #e Al ruim een half jaar studeert de Tweede Kamer op de gelijkheid een einde te maken aan het pensioen van de duwe. Zij krijgt dat pensioen omdat haar overleden man, rt vóór en tijdens de Duitse bezetting een leidende rol vervi i in de NSB, voor die fascistische partij enkele jaren lid vai gj Tweede Kamer is geweest. Dat recht op pensioen voor weduwe van de NSB'er stuit veel Nederlanders tegen C borst en vooral voor oorlogsslachtoffers is het een schriji u de zaak. JUIST daarom echter is de vraag gewettigd of we die e. lijke kwestie nog langer in de publiciteit moeten laten <j sudderen daarmee oude wonden voortdurend open jj, tend of dat we de weduwe maar in haar sop moeten h «t gaarkoken. Wij menen dat het best een streep onder dei getrokken kan worden. BlJ het geruchtmakende kamerdebat over deze kwestie november van het vorig jaar was er géén twee derde ra derheid in de Kamer te vinden voor beëindiging van pensioen. Niet alleen blijkt dat ook nu niet het geval te maar niets wijst er op dat die meerderheid over een jaar gehaald zal kunnen worden. Het is daarom niet verstat toch nog een initiatiefwetsontwerp over de pensioenbeëii p ging in te dienen. Zo'n wetsontwerp gaat onvermijdelijk P lange, openbare procedure doorlopen, waardoor de kwi 0 nog lange tijd de gemoederen zal bezighouden. Een voor i L landgenoten zeer pijnlijke ervaring, terwijl de voorspel! uitkomst zal zijn dat het wetsontwerp de eindstreep toch zal halen. De beslissing, die de fracties van CDA en VVD inmidj hebben genomen, zal niet eenvoudig zijn geweest, maar in D gegeven omstandigheden lijkt die wel de beste. Beide frac in| hebben met tegenzin besloten de zaak te laten rusten in besef dat verdere acties toch tot niets zullen leiden. PvdA, die met een initiatiefwetsontwerp het pensioen van p weduwe wil beëindigen, hoewel het zeker moet worden acht dat al de opwinding, de pijn en het lijden uiteinde toch tevergeefs zal blijken te zijn, laadt met dat besluit zware verantwoordelijkheid op zich. De socialistische fra zou er beter aan hebben gedaan te luisteren naar de oud-* I' zetsman Schakel, die hoe pijnlijk ook hij het pensioen de weduwe ervaart een welgemeend advies heeft gegeven: „Makkers, zet punt achter deze zaak". Wolkenvelden. DE BILT (KNMI) Op de Noordzee bevinden zich wol kenvelden die morgen ons land zullen bereiken. Een noordwestenwind zorgt voor de aanvoer van koele lucht. Het storingsgebied uit het zui den trekt weg naar het oosten; in de komende avond en nacht kan hierbij vooral in het zui den van het land nog een re gen- of onweersbui vallen. Morgen overdag valt er moge lijk een bui. Een zwak lage drukgebied zal gedurende en kele dagen boven ons land blijven hangen, waardoor de wind van de Noordzee blijft waaien. Doordat zich geleide lijk een rug van een hoge- drukgebied ontwikkelt, dat zich boven de noordelijke At lantische Oceaan bevindt, is met een draaiing van de wind naar het noordoosten een lich te stijging van de temperatuur mogelijk. Weersvooruitzichten voor di verse Europese landen, geldig voor donderdag en vrijdag: Zuid-Scandinavië, Denetnar- kenPerioden met zon en kans op een bui. Middagtempera- tuur ongeveer 12 graden. Groot-Brittanië, Ierland. Pe rioden met zon en plaatselijk een bui. Middagtemperatuur van 12 graden in Schotland tot 17 in het zuidoosten van Enge land. Benelux: Perioden met zon en af en toe een bui. Middagtem peratuur omstreeks 16 graden. Duitsland Half tot zwaar be wolkt en enkele buien, vooral in het zuiden. Middagtempera tuur omstreeks 18 graden. Alpengebied. Zwaar bewolkt en perioden met regen. Mid dagtemperatuur ongeveer 17 graden. Nulgradengrens rond 2500 meter. Frankrijk. Half tot zwaar be wolkt en in midden- en noord- Frankrijk plaatselijk een bui. Middagtemperatuur van 15 graden aan de Kanaalkust tot 22 aan de Riviera. Spanje, Portugal: Flinke perio den met zon. Middagtempera tuur van 18 graden aan de Golf van Biscaje tot 25 in het zuiden. Italië, Joegoslavische kust Half tot zwaar bewolkt en Elaatselijk regen- of onweers uien. Middagtemperatuur on geveer 23 graden. WEERRAPPORT HEDENMORGEN ve Weer Hu Min ic Amsterdam 20 11 De Bilt h.bew. 21 9 Eelde l.bew. 19 5Ï l ■d Eindhoven 22 11 e. Den Helder 17 1» j Rotterdam h bew. 21 9 te 21 8 I Vlissingen twbew 21 11 Zd Limburg regen 23 11 Aberdeen motregen 11 6 ,v Athene onbew 15 Barcelona mist 15 Berlijn onbew 20 8 'P Bordeaux twbew. 21 u Brussel regen 23 13 Dublin rw bew. 16 9 1 Frankfort twbew 24 10 ge Genève niet ontv. Helsinki niet ontv. ee Innsbruck 26 8 1( Klagenlurt onbew. 21 6 Kopenhagen mist 20 7 Lissabon h bew. 22 13 Locarno niet ontv. Londen l.bew 23 10 Luxemburg motregen 23 12 Madrid h.bew. 24 9 Malaga l.bew. 30 19 Mallorca twbew. 25 12 ie Malta onbew. 24 13 Moskou regen zw.bew. 5 2 li MUnchen 20 6 Nice h.bew. 20 13 ai Oslo regen 20 7 Parijs regen 24 12 Rome mist 23 11 ÏN Split 23 11 Stockholm 15 2 D Warschau 1 bew. 18 S Wenen i bew. 19 8 Zurich niet ontv. Casablanca 22 16 i Cyprus zw.bew. 24 17 i ib Istanbul twbew. 21 14 Las Pal mas l.bew. 23 18 Cl Beiroet niet ontv. i Tel-Aviv h.bew. 24 1» rL

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 2