Omwegen Politie treedt strenger op in Breestraat De Rijnstreek ontvangt haar afstammelingen uit het Alte Land Universiteit geeft student voorlichting over arbeidsmarkt ALLER I/ LEI(DS) fiiidaeSotvuwl SUBSIDIE VOOR KINDERTHEATER DEN OMGEVING Gouden trouw in Zoeterwoude VERBROEDERING OPGROND VANEEN EEUWENOUDE EMIGRATIE Op mijn omwegen door stad en land kom ik graag mensen tegen. U kunt BHé mij telefonisch of schriftelijk vertellen wie u graag in deze rubriek zou willen tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071 HBBK^ hHI - 12 22 44 op toestel 10. door Ton Piétrp ming. Zo weten ze daar nu, dat Vater Heinrich en con sorten uit een streek ten wes ten van Utrecht kwamen. Vooral uit de plaatsen „Vou- brugge, Limoiden, Oudtshorn und Rijnsatersoude". Nou, dat weerhoudt dan mij niet om een parel in de kroon van het Oude Land, Steinkir- chen, te omschrijven als „Steenkirken". Vooruit dan maar; oog om oog. Maar het is allemaal goed be doeld, sinds de Duitsers van Hollandse komaf in het Oude Land bij Hamburg en de Rijnstrekers van eertijds monnik Heinrich elkaar na zoveel honderden jaren weer gevonden hebben. Tot in hun taalgebruik en de dijken toe; dezelfde wijze van. inpolde ren, dezelfde slootjes in het land dat sinds lang ingeklon ken is en lager kwam te lig gen, beschermd door de pol derdijken die de Elbe buiten de deur moesten houden. Dat de banden tussen Dat Ole Land en de Rijnstreek nauwer ziin aangehaald, is in feite te danken aan de uit Oudshoorn (Alphen) afkom stige rechtshistoricus prof.dr.H.van der Linden (la ter wonende te Oegstgeest en thans, nagenoeg met emeri taat, in Roozendaal). Deze hoogleraar promoveerde des tijds op een proefschrift „De Cope", dat ons terugvoerde tot de vroege middeleeuwen. De „cope" was een soort con tract tussen de landeigenaar graaf of bisschop, zeg maar en de boer. Een op schrift gesteld gentleman's agreement. Alle rechten en plichten werden daarin vast gelegd. We herkennen we derom Nieuwkoop, Boskoop. Ook de Hollandse kolonisten in hun nieuwe nederzettin gen sloten van die „copen" af met de hoogwaardige bis schop van Bremen en Ham burg. Heilzaam was het, voor het land ten zuiden van de Elbe. In elk geval heeft prof.v.d.Linden linken ge legd tussen de ontginningen in de Rijnstreek en die in het Alte Land. Alles wijst erop dat dit stukje Heimat door Hollandse vereelte handen tot ontwikkeling is gebracht. En dat wordt ook wel dege lijk beseft door onze mede- Germanen ter plaatse. Vijf jaar geleden brachten 38 Rijnstrekers een gezamenlijk bezoek aan dat door Hollan ders ontwikkelde Oude Land. Een meereizende jour nalist bespeurde, dat de in woners van het Alte Land zelfs trots zijn op hun Hol landse afstamming. En de burgemeester, de „Samtge- meindebürgermeister" van Steinkirchen, was zelfs af gunstig op de ambtsketen van zijn collega Brouwer de Koning die de gemeente Woubrugge aan de teugel houdt. In 1982 werden de Rijnstrekers bijzonder gast vrij onthaald in het Oude Land. De heer J.J.Pijpers, ac tieve penningmeester van de Historische Vereniging in Al phen, vertelde me, dat toen een extra accent werd gelegd op de kerkelijke kant van de ontmoeting. Mdnnik Hein rich is, in alle deemoed, gea dopteerd door de Evangeli- schen. in de Noordduitse re gio. Zijn postuur is intussen (na die ontdekking via prof.v.d.Linden) uitgebeeld in brons, terwijl hij de schop, zijn instrument ter ontgin ning, stevig vasthoudt. Maar sinds de welvaart in het Oude Land gevestigd is en de reformatie geleid heeft tot een wisseling van de macht, hebben de Luthersen zich van de geloofsverkondiging meester gemaakt. Nu is het Pastor Wolf Lochte (60), die met zijn Frau Charlotte de Rijnstreekse vrienden aan zich verknocht weet. „Maar", aldus Pijpers bankemploy- ee, die in z'n vrije tijd histo risch bezig is en ook nog met flair het orgel van de Pius X- kerk bespeelt „het accent komt nu minder op dat ker kelijke te liggen.' Het werd wel tijd, dat we die mensen van het Alte Land bij ons uitnodigden. In het licht van een zuiver historisch gebeu ren". Vrijdag aanstaande komen 36 Alte Landers eindelijk op te genbezoek in de Rijnstreek. Dan wordt het tand om tand, waar het om de gastvrijheid gaat. Misschien zijn er onder hen die Rijnstreekse voor ouders hebben. Maar ze zijn allemaal enthousiast om af te reizen naar de streek van monnik Heinrich en mede landers. Het kost wel geld, zo'n opvang. Maar de histo risch niedelevenden hebben er veel voor over om hun ververwante gasten een paar dagen in de watten te leggen. Sponsors zijn nog steeds van harte welkom, want de ba lans tussen inkomsten en uit gaven is nog niet in even wicht. Het worden biina drie dagen feest tussen de oude Rijnstreek, die Heinrich heeft voortgebracht, en Das alte Land. Uitstapjes in de omgeving, tot en met de bol lenstreek; een bezoek aan Gouda met de St.Jan en de Goudse Glazen; een culturele avond in de Woudse Dom van Rijnsaterwoude, met een lezing door prof.v.d.Linden, met lichtbeelden, over de ontstaansgeschiedenis van het Hollandse polderland schap, omlijst door carillon- spel, trompetspel en orgelbe geleiding. Er wordt ook lek ker gegeten door gasten en gastgezinnen in 't Oude Raedthuys in Woubrugge. En er is nog veel meer te doen tijdens het korte week einde tussen de Rijnstreek en de kust bij Noord wijk. Dat is weer eens wat anders dan de Elbe. De Rijnstrekers zullen ongetwijfeld hun best doen op deze „familie-ontmoe ting". Het is altijd bemoedi gend als je kunt aansturen op betrekkingen tussen mensen die op deze wereld met el kaar verbonden zijn. De Rijnstreek ontsluit zich nu voor de Oude Landers die op hun beurt de Hollandse Rijn streek in hun hart gesloten hebben. Eind vorig jaar bracht een klein groepje Rijnstrekers een soort „ambtelijk" bezoek aan het Alte Land en werd bij deze gelegenheid gekiekt: van links naar rechts prof.dr. H. van der Linden, JJ. Pijpers namens het bestuur van de Historische Vereniging voor Alphen aan den Rijn en Omstreken, en burgemeester D. Brouwer de Koning van Woubrugge. Op de achter grond in brons „sacerdos Heinrich", de man van het monnikenwerk in de 12e eeuw. Eén en ander stoelt op een stokoude oorkonde die nageschreven werd en hier door de heren ge koesterd wordt. LEIDEN „De Leidse uni versiteit is zeker mede verant woordelijk voor de toekomst van de student wanneer hij met zijn diploma op zak de universiteit verlaat". Dit zei de Leidse rector magnificus J.J.M. Beenakker gisteravond in de vergadering van de uni versiteitsraad bij de behande ling van de nota „Perspectief op arbeid", die volgens de rec tor vooral gezien moet worden als een teken van goede wil van de kant van de universi teit. In deze nota wordt het beleid van de universiteit aangaande de voorlichting aan de student over zijn mogelijkheden op de arbeidsmarkt, maar ook de voorlichting aan de arbeids markt over de studenten uit eengezet. Het doel van het plan is om de student al tijdens zijn studie bewust te maken van ziin arbeidsmogelijkheden, maar hem ook te begeleiden in de voorbereiding op een baan. De universiteit gaat echter niet aan arbeidsbemiddeling doen. „Hiervoor bestaan in stanties als het arbeidsbureau", aldus Beenakker. De leden van de universiteits raad hadden veel waardering voor de nota. „Als de universi teit de student bijstaat in het zoeken naar een baan, heeft dit ook nog eens een wervende functie voor andere studen ten", meende raadslid K. Maas van de UFD (Unie van Facul teiten en Diensten).„Het grote re aantal studenten dat zich hierdoor naar Leiden begeeft zou het geven van de voorlich ting kunnen bekostigen, waar door de cirkel weer gesloten is", aldus Maas. Diabetes De Leidse afdeling van de Diabetes Vereniging Neder land houdt vanavond de jaarlijkse ledenvergadering in de aula van getx>uw 50 van het Academisch Zie kenhuis Leiden. Op de agenda van de ledenverga dering staan onder meer bestuursverkiezingen en de naderende viering van het 40-jarig jubileum. De aula is toegankelijk vanaf 19.00 uur. Lezing In hotel-restaurant Nieuw Minerva aan de Boom- markt 23 wordt vanavond een lezing met dia's en vi deo gehouden over „de ge hele mens volgens de lerin gen van de Ascended Mas ters (Opgevaren of Ten He mel gevaren Meesters)". Aanvang 20.00 uur. De en tree bedraagt 7,50. Grafici Leidse werknemers uit de grafische industrie kunnen zich vanavond tijdens een vergadering van de FNV- bond Druk en Papier uit spreken over de overeen komst betreffende een nieuwe cao. Het principe- akkoord, dat kortgeleden is bereikt tussen werknemers- en werkgeversonderhande laars, moet worden omgezet in een vaste overeenkomst voor twee jaar. De leden moeten daarvoor hun goed keuring geven. De vergade ring wordt gehouden in het clubhuis van speeltuinvere niging Noorderkwartier aan de Anna van Saksen straat, Leiden-Noord. (aan vang 20.30 uur). EHBO- examen Van de afdeling Leiden „Peerke Donders zijn alle 24 kandidaten voor het EHBO-eenheidsexamen ge slaagd. De geslaagden zijn: N. Ammerlaan, F. Bakker, Th. Bakker, I. Bergman, B. Bouts, E. Gram bach, G. Giezen-Pohl, N. Haverkate, J. Hoppener-v. Vliet, A. Kasteelen, S. Mahaden, L. V. Niekerk, Th. Nijhuis, J. Ober, M. Stapper, C. Schip pers, C. Brons, C. CArdol, R.v. Dorp, B.v. Meerkerk, J. Neuteboom, A. Ruigrok, G.v. Stiphout, H. Zitman. Ei Honds ma* pe verdachte had er veel Pk* ijd aan besteed. Waaraan? en Aan. wat kantonrechter s [jgters noemde, „een joemrijke brief". Een brief raarin de verdachte aan de echter uitlegde waarom hij iaar zijn zeggen onterecht een boete had gekregen. Want wat was er nu eigen lijk gebeurd? Hij had op 11 uni 1986 een lange wandel- ocht met zijn hond ge- akt, over het strand, •fst dertig kilometer had tocht geduurd en inder- een kilometer daar- voerde over een ge- >lte van het Noordwijkse ind waar honden niet mogen lopen tussen 1 en 1 augustus. Ver- :hte had het bord waar- dit stond inderdaad ge- ,n. „Dus toen die gezags- •ager op me afkwam :ht ik, laat ik hem snel vastmaken aan de verklaarde de man Alkmaar. Voor de con- irende „gezagsdrager" dit echter niets uitge- kt. Meneer liep over strand met zijn hond. was niet aangelijnd r dit wel moest en dus ig meneer op de bon. Lo- :her kon dat toch niet ajn. hondenliefhebber dacht r heel anders over, ikte hij rechter Rigters idelijk. „Ik was sterk rontwaardigd en voelde behoefte mijn gedachten er het gebeurde op pa ir te zetten", omschreef enigszins cryptisch zijn sheid. Het resultaat: een ief van drie velletjes A4, ten Jdie Rigters „eigenlijk wel n ,j0 zou willen voorlezen. Want j s- ileraire kwaliteiten kan ik j jq iniet ontzeggen". De volle j genda ook gisteren hoesten verdachten weer iep in hun geheugen gra- :hterhal« ert< e Sr*«. *a(fei in om te achterhalen wat ich twee jaar eerder had Midd Igespeeld liet dat echter jdj iet toe. Helaas, want ver- j achte was een welbe- praakt man, die alle aan- iezigen meerdere malen J_ lLui het lachen kreeg. !o voerde hij aan, dat hij enlijk helemaal niet uldig was. Hij verwees laar de tekst van de APV, e plaatselijke regels van Ie politie. In tegenstelling z» ot zijn uitgebreide brief, 13( rilde hij het artikel dat hij a ou hebben overtreden wel B ven kort en bondig sa- a ïenvatten. „Zonder frart- iti e", zoals verdachte het om- J chreef, verbiedt dit artikel Sp0( nensen van 9 tot 18 uur jom net een hond op het strand de b e zijn. „En dat klopt niet. r fflk heb helemaal niet van e Jo negen uur 's ochtends tot hoo tfs uur 's avonds op het Ko ^and in Noordwijk gelo- \ls pen", beweerde hij met een tspd talen gezicht. Of de rech- jrgai er dat maar even wilde be- We rijpen. „Volgens dat arti st p kei moet je daar de hele Sc dag aanwezig zijn om een khe K^te te kunnen krijgen. Er e m Raat toch duidelijk: van ne- :.rha gen tot zes", kot Die vlieger ging echter niet tzijó °P. Op de man af vroeg of- l(jf ficier van justitie Horbach herdachte of hij dat nu ei- pa< gslo [enlijk wel een redelijke ^ei nterpretatie van de tekst vond. Enigszins aarzelend itwoordde de man: „Nou, >e". Vond hij het mis- id nKhien niet redelijk dat he binden op het strand aan- legge gelijnd horen te zijn? „Ik .ntj vind dat juist prima, die re- Wd [el", stelde verdachte. „Als CD1 ^et druk is op het strand, ter» r°rgt een hond alleen maar ,_J( voor overlast", meende hij te of relfs. Maar wat was dan et bi rijn probleem? „Die dag v, *as het triest, koud weer. ra Niet warmer dan 15 gra- i" den, windkracht 4 tot 5 uit bet zuid-westen en af en toe buien". „En dan", voel de I de rechter Rigters al aan )vei waar de man naar toe wil- -grt de, „ligt het strand inder- terï daad vol mensen die last reve hebben van uw hond", or n Ook officier Horbach had |del begrip voor de situatie W waaronder de man zijn overtreding had begaan, n K «Tamelijk honds weer kun onin dat wel noemen ja", er wt» kende hij. Minder soepel jd i oordeelde hij over de inter- an pretatie van de APV. „Naar ge»1 de letter heeft meneer mis- Pt* schien gelijk, naar de geest 1 i f^er n*et- Hoe vermake- WP" 'ijk de interpretatie ook is", /ow» Wel schuldig, geen straf iü zÜn eis. En daarmee [w® Png de rechter akkoord. 2 r* Die had tenslotte nog een :urt lVraagje aan verdachte: wat £J of hij hiervan vond. „Ik in 4 had er wel op gehoopt. Ja, j "t ben er gelukkig". En als zaJ Jjitsmijtertje, want hij had n 9 die brief tenslotte niet voor mif- niets geschreven: „Mag ik iavi trouwens nog iets zeggen? -Ik zou u willen adviseren j* toch maar de tekst van dat EVELEIN DINSDAG 19 MEI 1987 PAGINA 11 Burgemeester Houdijk en zijn vrouw brachten gisteren een be zoek aan het echtpaar Johannes Th. van der Maat en Hendrika A. Finkenflügel aan de Schenkelweg in Zoeterwoude. Het bezoek kwam wat vroeg, want morgen is het precies vijftig jaar geleden dat het paar in Zoeterwoude in het huwelijk trad. Het gouden hu welijksfeest wordt morgen gevierd met een Eucharistieviering om elf uur uur in de Christus Dienaarkerk gevolgd door festiviteiten in Don Bosco. De bruidegom, bekend als „Dorus Maat" is gebo ren in 1902 aan de Vlietweg dat toen nog Zoeterwouds grondge bied was. De bruid is geboren in 1910 te Den Haag. Zij werkte dik vijftig jaar geleden als dienstbode bij de familie Van der Salm aan de Zuidbuurtseweg en Dorus van der Maat kwam daar, als boerenknecht, dagelijks langs. Zo hebben zij elkaar leren kennen en altijd trouw gebleven. Het bruidspaar heeft één dochter en vijf zonen en inmiddels elf kleinkinderen. ALKEMADE De werkgroep kindertheater in Roelofarends- veen krijgt van de gemeente Alkemade een subsidie van maxi maal 1.500 gulden voor twee jaar. Hiermee wil zij tien kinder theatervoorstellingen in Alkemade organiseren. De raadscom missie welzijn is akkoord met het voorstel van B en W hierom trent. Aan het eind van het eerste jaar zal dan nader bekeken worden of het initiatief voor voortzetting van de subsidie in aan merking komt. Als meest geschikte locatie voor de voorstellingen stelt de werk groep het clubgebouw van tafeltennisvereniging De Treffers voor. Deze biedt het voordeel boven De Alkeburcht dat er meer ruimte is en er op de begane grond gespeeld kan worden, zodat de kinderen gemakkelijker bij het toneelspel betrokken kunnen worden. Het toneel in de Alkeburcht is vrij hoog, zodat de kin deren die vooraan zitten niet op het toneel kunnen kijken. Wel wil de raadscommissie welzijn dat er ook één voorstelling per jaar in het dorpshuis van Rijpwetering gehouden wordt. De werkgroep heeft de gemeente verzocht om garant te staan voor de onkosten die zij de eerste twee jaar denkt te maken. Als het initiatief aanslaat, hoopt de werkgroep subsidie van de ge meente te krijgen voor de voortzetting van het kindertheater- werkgroep. De werkgroep is op het idee gekomen door het „Zuid-Hollands-kindertheater-speelplaatsen-plan" van de Cultu rele Raad Zuid-Holland. Dit is een plan om met subsidie een kindertheatertraditie op te bouwen op plaatsen waar tot dusver niets of nauwelijks iets op dat gebied gebeurt. In aanmerking komen organisaties die een geschikte accommodatie hebben en regelmatig voorstellingen willen organiseren. De Alkemadese werkgroep is van plan vijf voorstellingen per seizoen te organi seren en krijgt daartoe twee seizoenen lang een stimuleringssub sidie van de provincie. LEIDEN De politie gaat strenger optreden te gen laad- en losverkeer dat de Breestraat vanaf de verkeerde kant inrijdt. Dat zei plaatsvervangend korps-chef J.H. la Rivière van de Leidse politie gis teravond tijdens een ver gadering van de raads commissie algemene en bestuurlijke aangelegen heden. Het laad- en losverkeer kan de straat inrijden vanaf de kant van het Kort Rapenburg. De ervaring van de politie is dat veel chauffeurs die komen la den of lossen vanuit het Gan getje de Breestraat inrijden. „Dat kan niet", aldus La Ri vière, „vooral niet omdat juist tussen het Gangetje en de Koornbrugsteeg de wissel plaats is voor de bussen. De tijd van gewenning is nu wel voorbij, en daarom gaan we de overtreders harder aanpak ken", zo kondigde La Rivière aan. Volgens hem is het aantal au tomobilisten dat de voor hen afgesloten Breestraat wil inrij den nu „vrijwel nihil". De plaatsvervangend korps-chef heeft „de indruk dat meer fietsers in de straat rijden". Hij merkte op dat voetgangers nog te weinig gebruik maken van de verbrede stoepen. „Ze heb ben de neiging om op de oude, smalle trottoirs te blijven lo pen", denkt La Rivière, die vindt dat de winkeliers de voetgangers een handje kun nen helpen door bijvoorbeeld meer bloembakken neer te zetten. Voorts zal de politie harder optreden tegen automobilisten die hun voertuig fout parke ren aan de Steenstraat en Vol molengracht. Dit gebeurt op verzoek van de PvdA-raadsle- den W. van der Pluijm en C. Regoor. „Vóór de poort van Ham burg, tussen de Lüneburger Heide en de Neder Elbe, ligt uw vakantiedoel: Das alte Land". Met deze opwekking (in het Duits) worden althans de inwoners van de bondsre publiek gelokt naar een oud stuk polderland, begrensd door de stadjes Stade en Bux- tehude. De oude landers zelf noemen hun streek in Plat Deutsch „Dat Ole Land". Nog „platter" zou het zijn als het in 't Nederduits geschre ven was, en dat mondt weer uit in het Nederlands. Das alte Land fleurt in mei hele maal op als er de miljoenen fruitbomen in bloei staan: kersen en appelen, zegen en rijkdom van het land. Talloze sloten verdelen en bewateren dat land, en er zijn sluizen en dijken om dat alles te regule ren en de vloed te keren. Het is werkelijk alsof je met het voorjaar door Holland rijdt. Behalve dan die prachtige huizen, boerenhoeven, met hun vakwerk en bonte steen mozaïeken aan de gevels. Dat geeft weer een Duits cachet aan de zaak. En dan, vlakbij je zou ze bijne kunnen aanraken varen de grote zeeschepen over de Elbe op Hamburg aan of kiezen een route naar alle landen over zee. Je hoort er de vogeltjes zingen en de scheepssirenes te keer gaan. Das alte Land ist wunderschön. Bovendien zitten er Hollandse wortels in land en mensen. Sinds enke le jaren zijn de banden tussen Duutsch en Hollands heront dekt en komt men weer bij elkaar over de vloer om die, wortels na te trekken en het feest der herkenning te vie ren. We gaan terug naar het be gin der 12e eeuw, zo rond 1113. In de Hollandse Rijn streek, in de buurt van Esse- lyckerwoude (nu Woubrug ge), Leimuiden en Rijnsater woude waren de bewoners erin geslaagd de natte gron den te bewerken en vrucht baar te maken. Maar voor velen was er geen toekomst meer omdat men zich niet meer kon ontplooien en de armoede voor de deur stond. In die vroege middeleeuwen dacht men toen al aan emi greren. Veel jong volk trok weg naar andere streken om z'n geluk elders te beproe ven. Zo trok men in de rich ting van Hamburg, of naar Lincolnshire en Cambridges hire aan de overkant. Sacerdos Heinrich Zo verhuisde vanuit onze Rijnstreek ook een groep noeste polderwerkers naar de boorden van de Elbe, om trent Hamburg. Onder lei ding van een priester, sacer dos, hierna Heinrich ge noemd, ofschoon hij wel Henrick of zo geheten moet hebben. Een man, gewend aan monnikenwerk. Immers, zoals we weten hebben de lage landen zowat hun be staan te danken aan monni ken die de eerste droogmake rijen voor hun rekening na men. Sacerdos Heinrich zette persoonlijk de schop in de natte grond langs de Elbe om het land te ontginnen en er iets moois van te maken. En z'n metgezellen deden voor hem niet in ijver onder. Zc ontstond een Hollandse kolo nie in het sompige laagland langs de Elbe, die daar steeds breder wordt om in de Noordzee uit te komen. Dit is inmiddels zo'n dikke 800 jaar (tijden vol tegen pausen) geleden en de immi granten vanuit de Hollandse Rijnstreek zijn Duitsers ge worden. Maar nog steeds treft men er overeenkomsten aan. Er is niet alleen een Hollandse windmolen te vin den, maar ook plaatsnamen komen bekend voor: Neukop, Altekoop. Dat is, volgens de taalvervlakking, hetzelfde als Nieuwkoop of Boskoop. In 't Duits hebben ze al die namen geannexeerd. Dat zouden ze graag blijven doen, die Duit se vrienden van onze Rijn streek die vanuit Das alte Land lucht hebben gekregen van hun Hollandse afstam-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 11