gPeres durft niet over
i drempel van crisis
heen te stappen
Barbie boycot proces
EN DE
DEUX CHEVAUX
GAAT OOK
AL VERDWIJNEN.
WAT HOU
JE NOG OVER?
Townsend Thoresen
neemt geregeld te
veel passagiers mee
Reagan sprak met
koning Fahd over
hulp aan Contra's
ÜIRÜITENLAND
een vervolging
ilitairen
in Argentinië
Kerk: Zet Tutu
uit zijn woning
Smith afgetreden
na „getreiter"
Nederlandse
F-16 piloten
naar Canada
lilitaire
oup op
-toeristen -
aradijs
lip
OP EEN DAG DRINK JE GEEN BIER MEER,
MAAR DRINK JE GROLSCH.
EeidócSourcmt
DONDERDAG 14 MEI 1987 PAGINA 5
buenOS AIRES De Argentijnse rege
ring heeft gisteren een wet voorgesteld
ie een streep trekt onder het militaire,
haH lictatoriale verleden. Volgens president
JjJ Alfonsin mogen ondergeschikte militairen
he! die momenteel terechtstaan, niet strafbaar
liü worden gesteld voor schending van de
ille! mensenrechten tijdens de voormalige dic-
laturen. Het voorstel komt drie weken na
ze" opstand van officieren, die protesteerden
p!' tegen de vervolgingen. Waarnemers ver-
rij» jachten dat de wet door het parlement
•aak wordt aangenomen.
JOHANNESBURG De
Anglicaanse kerk in Zuid-
Afrika heeft de regering open
lijk uitgedaagd de Wet op de
Woongebieden uit te voeren
en aartsbisschop Desmond
Tutu uit zijn ambtswoning in
Kaapstad te zetten. De ambts
woning ligt in de wijk Bis-
hopscourt en is alleen voor
blanken bestemd. De kerk on
derstreept met die openlijke
uitdaging haar weigering een
vergunning aan te vragën die
zwarten volgens de wet nodig
hebben om in blanke wijken
te wonen.
HARARE De voormalige pre
mier van het vroegere Rhodesië,
Ian Smith, heeft gisteren meege
deeld dat hij is afgetreden als lei-
.der van da blanke oppositiepartij
in het parlement van Zimbabwe.
Wel zal hij actief blijven in de po
litiek. De 68-jarige Smith werd in
april voor een jaar als lid van het
parlement geschorst na een bezoek
aan Johannesburg, waar hij er bij
de blanke Zuidafrikanen op aan
drong één lijn te trekken tégen in
ternationale sancties. Smith trok
zich terug om „verder getreiter
van de blanke minderheid van
Zimbabwe te voorkomen".
DEN HAAG Nederlandse F-16 piloten
gaan vanaf 15 juni oefenen bij Goose Bay in
het noordoosten van Canada. Dit heeft mi
nister Van Eekelen van defensie gisteren
meegedeeld na besprekingen met zijn Ca
nadese collega Perrin Beatty. Oefeningen
in laagvliegen zijn een essentieel onderdeel
van de opleiding, maar stuiten in het dicht
bevolkte West-Europa op steeds meer be
zwaren. Het Canadese oefenterrein is ech
ter woon- en jachtgebied van indianen en
eskimo's, die ernstige hinder vrezen van de
laagvliegende F-16.
Thatcher is
om te bijten
LONDEN Premier Marga
ret Thatcher van Groot-Brit-
tannië heeft een derde ambts
termijn al in haar zak als de
hondenbezitters de doorslag
moeten geven. Een fabrikant'
in Nottingham waar de con--
servatieven onlangs de meer
derheid in de gemeenteraad
veroverden heeft een gum
mipop van Thatcher gemaakt
die speelgoed voor honden is.
De verkoop loopt volgens de
firma als een trein: op elke
Kinnock (leider van de socia
listen) en elke Owen (libera
len) gaan drie Maggiepoppen
over de toonbank
en- JL
len
j0" Van onze correspondent
die Ad Bloemendaal)
jes.
rde
de
■eld ERUZALEM De
de aëlische minister
lk luitenlandse zaken Peres,
til iee^ 6isteren ^et aftre"
het dM geëist van premier
ihamir. Hij riep op tot
de (ervroegde verkiezingen,
cus adat de coalitie-regering
in staat was gebleken
it eens te worden over
i voorgestelde Midden-
be- üsten-conferentie. Sha
de- nir wees beide eisen in
cherpe bewoordingen af.
3
ler
ing.
het
een
Verbeten trekken op de gezichten van de twee tegenstanders in de Israëlische re
gering, minister Peres (links) en premier Shamir (rechts).
„Dit betekent dat het vre
desproces is bevroren", zo
verklaarde Peres na af
loop van het kabinetsbe
raad.
Maar Peres lijkt terug te zijn
gekomen van zijn dreigement
om uit de regering te stappen.
Politieke waarnemers achten
het onwaarschijnlijk dat Peres
de parlementaire steun krijgt,
die nodig is voor het uitschrij
ven van verkiezingen. De Ar
beiderspartij van Peres be
schikt niet over de absolute
meerderheid van 61 zetels in
de Knesset.
Toen Peres vorig jaar zijn
kruistocht begon voor een in
ternationale vredesconferentie
over het Midden-Oosten, stel
de hij zich de opgave zowel zo
veel mogelijk landen als de Is
raëlische regering van het nut
van zo'n vredesbijeenkomst te
overtuigen. Bijna halverwege
1987, door Peres zelf uitgeroe
pen tot „jaar van de vrede",
blijkt deze twee-fronten-strijd
de Israëlische minister te veel
geworden. Op binnen- én bui
tenlands vlak zijn de tegen
stellingen moeilijk te over
bruggen.
Dat alles neemt niet weg dat
er in de afgelopen maanden
vooruitgang is geboekt. Er is,
als we de berichten mogen ge
loven, een vergaande mate
van overeenkomst tussen Pe
res en Egypte en Jordanië
over de principes van de inter
nationale vredesbijeenkomst.
De overeenkomst zou door ko
ning Hoessein en Peres zelfs
op papier zijn vastgelegd. Tot
de onopgeloste (externe) pro
blemen behoren nog de Pale
stijnse deelname en de invloed
van de Sovjet-Unie.
In de Jordaanse hoofdstad
Amman vraagt men zich de
laatste weken hardop af, of en
wanneer de regering van Is
raël met een ondubbelzinnig
standpunt komt. Maar het is
voor Peres moeilijk zaken
doen met een premier, wiens
politiek haaks staat op de zij
ne. Premier Sjamir en zijn Li-
koed menen dat Israël tijdens
een internationale conferentie
in het beklaagdenbankje zal
belanden. Zo'n vergadering
zou uitdraaien op een mini-
Verenigde Naties, waar de an
dere landen zouden proberen
de joden de wet voor te schrij
ven. En wat die wet inhoudt
staat al vast: terug naar de
grenzen van 1967, en dat is
strijd met de doelstellingen
van de Likoed. Shamir wil al
leen rechtstreekse onderhan
delingen met ieder Arabisch
land afzonderlijk, en zonder
ook maar een meter af te staan
van „het Land Israël".
Overigens deelt de Arbeiders
partij een aantal van de zorgen
van de Likoed. Maar Peres wil
bovenal dat er schot in de zaak
komt. Wachten op direkte on
derhandelingen met de buur
landen betekent in de praktijk
namelijk, dat er voorlopig he
lemaal niets gebeurt.
Op hun beurt zijn de socialis
ten echter bereid te praten
over grondgebied in ruil voor
vrede. Jordanië beseft terdege
dat het in een vredesverdrag
genoegen zal moeten nemen
met minder dan de hele weste
lijke Jordaanoever, de Gaza-
strook en oost-Jeruzalem. Het
is daartoe ook wel bereid,
maar niet zonder de zegen van
andere Arabische landen, de
Palestijnen en de communisti
sche wereld. Daarvoor is dus
ook een internationale confe
rentie nodig.
WASHINGTON Het uitputtende verhoor van presi
dent Reagans voormalige adviseur Robert McFarlane
door de commissie die het Iran-Contra-schandaal on
derzoekt, heeft nieuwe twijfels doen rijzen over de rol
van president Reagan in de affaire.
Volgens de Democratische senator George Mitchell kan uit
het verloop van de hoorzittingen tot op heden maar één con
clusie worden getrokken en die is dat Reagan veel meer van
de affaire met al haar vertakkingen wist dan hij in het open
baar heeft toegegeven. Ook Reagans partijgenoot in de Se
naat, William Cohen, is die mening toegedaan. Die conclusies
van Congresleden hebben des te meer gewicht, daar vrijwel
iedereen in de onderzoekscommissie van mening is dat
McFarlane in zijn getuigenis poogt de hele waarheid boven
te krijgen.
Op de derde dag van zijn verhoor verklaarde McFarlane gis
teren, dat president Reagan zijn staf herhaaldelijk heeft aan
gemoedigd de steun aan de Nicaraguaanse opstandelingen
voort te zetten. McFarlane zelf heeft Reagan bovendien
„tientallen" malen op de hoogte heeft gebracht van het ver
loop van zijn activiteiten voor de Contra's, gedurende de pe
riode waarin het Congres alle Amerikaanse hulp verboden
had. Maar volgens McFarlane heeft Reagan hem nooit opge
dragen iets te doen dat in strijd was met de wet. De vroegere
veiligheidsadviseur gaf echter wel toe dat de steunverlening
aan de Contra's vanuit het Witte Huis onwettig was en besef
te Reagan „dat alles wat ik deed dichtbij de grens kwam".
President Reagan heeft gisteren toegegeven dat hij met ko
ning Fahd van Saoedi-Arabië heeft gesproken over de gehei
me financiële steun van de Saoedi's aan de Contra's. Maar
Reagan ontkende dat hij of zijn regering Saoedi-Arabië ooit
om een bijdrage voor de contra's heeft gevraagd. „Uit mijn
dagboeknotities blijkt dat ik de zaak niet ter sprake heb ge
bracht, maar dat koning Fahd vertelde dat hij de hulp zou
uitbreiden", aldus Reagan. Op de vraag hoe hij hierop rea-.
geerde, zei Reagan: „Ik geloof dat ik hierover mijn voldoe
ning uitsprak".
De verklaring van Reagan komt deels overeen met de mede
delingen van Robert McFarlane, Reagans voormalige advi
seur voor nationale veiligheid. McFarlane verklaarde tijdens
de hoorzitting voor de Congrescommissie dat Reagan de fi
nanciële steun, die in totaal een omvang had van 32,5 mil
joen dollar, mogelijk aan de Saoedi's had gevraagd. Saoedi-
sche functionarissen in Washington hebben ontkend dat ko
ning Fahd en Reagan ooit over de steunverlening hebben ge
sproken. Zij zeiden aan die eerdere ontkenningen niets toe te
willen voegen.
ich ^et toei"ist>sche
s radijs Fiji, een groep van
eilanden ten oosten van
istralië, is vandaag een
itsgreep gepleegd. Luite-
int-kolonel Rabuka heeft
nder bloedvergieten de
acht overgenomen. Premier
vadra en leden van zijn re-
ring zijn ontvoerd; hun ver-
ijfplaats is nog onbekend,
aar volgens de militairen
arden zij spoedig vrijgelaten,
t ministerie voor informatie
weten dat de machtsover-
le bedoeld is om „verdere
geregeldheden en bloedver-
eten" in het land te voorko-
de Fiji-eilanden wonen
714.000 mensen, die voor-
imelijk van het toerisme en
landbouw leven. De staats-
eep is het resultaat van
anningen tussen de twee be-
igrijkste bevolkingsgroepen
de eilanden, de Fijiërs (ne-
ntig procent) en Indiërs
en procent). Tijdens verkie-
igen verloor het bewind van
door Fijiërs beheerste Alli-
tie Partij van de Labour
irtij en de Nationale Federa-
Partij, waarin veel Indiërs
i vertegenwoordigd. De
diase bevolking is op Fiji te-
icht gekomen toen het land
>g een kolonie was van
Iroot-Brittannië. Het leger dat
de macht heeft gegrepen
'aat voornamelijk uit
!rs. Overigens is de Britse
nin Elizabeth nog steeds
(iciële staatshoofd van
eilanden.
«ger Nicaragua
erslaat Contra's
„j IANAGUA De Nicara-
nj. laanse minister van defensie
>th hmberto Ortega heeft giste-
1S «n gezegd dat het regeringsle
eg een basis van de Contra's
x- 1 het noorden van Nicaragua
,en feit overrompeld en onge-
iur achthonderd anti-sandi-
in. Wische rebellen terug naar
,ur londuras heeft gedreven. De
[e. »nval, die 36 uur duurde,
it- J^d uitgevoerd door 3000 sol
en ™ten- gesteund door helikop
ter en artillerie. Minister Or
tega verklaarde dat Nicara-
Maanse troepen niet de grens
«jjn overgestoken om Hondu
re en Amerikaanse militai-
daar niet te provoceren.
Getrokken door slepers vaart de gehavende Herald of Free Enterprise de haven van Viissingen
binnen.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De rederij
Townsend Thoresen
schendt geregeld wettelij
ke voorschriften inzake
het transport van passa
giers en rijtuigen per auto-
veerboot. Alleen al in au
gustus en september van
afgelopen jaar signaleer
den kapiteins van de Pri
de of Free Enterprise zes
maal dat zii te veel passa
giers aan boord hadden.
Het was dus geen wonder
dat Townsend Thoresen
op 6 maart niet eens wist
hoeveel opvarenden de
gekapseisde Herald of
Free Enterprise precies
had.
Zo voer de Pride of Free En
terprise op een bepaalde dag
met 282 passagiers te veel van
Dover naar Calais. Het TT-ha-
venpersoneel in Dover had ge
zagvoerder Tony de Ste. Croix
gezegd dat voor de afvaart
1014 passagiers hadden ge
boekt. Maar de kapitein telde
bij aankomst in Calais alle pas
sagiers en kwam tot 1682. Per
veer mogen volgens de wet
maximaal 1400 worden ver
voerd.
Gezagvoerder de Ste. Croix
was zo boos, dat hij een scher
pe nota stuurde naar TT-ha-
vendirecteur Tony Young. De
kapitein wees erop dat zijn
schip over te weinig reddings
middelen beschikte voor zo
veel opvarenden. „De autori
teiten hadden mijn autoveer
boot in beslag kunnen ne
men," schreef hij, „en dan zou
ik ongetwijfeld ook mijn bre
vet hebben verloren".
TT-havendirecteur Tony
Young zegt dat zijn rederij mo
menteel onderzoekt op welke
manier een einde kan worden
gemaakt aan de onzekerheid,
niet alleen in verband met het
precieze aantal passagiers in
de veerboten, maar ook wat
betreft hun identiteit.
Nou, «ce üsv\t 0*5
tfc TCOUWt «seooww
ww t* ooerew
MU wnKMet 20
VtZETTMt VjftjD AtoO2
Je.
voer w*
OK&Ap/
r
aam
op VWÖBV)-
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS Klaus Barbie
woont zijn proces in het
Hof van Assisen in Lyon
voorlopig niet meer bij.
De van misdaden tegen de
mensheid beschuldigde
Barbie verklaarde giste
ren dat hij als Boliviaanse
staatsburger illegaal aan
Frankrijk is uitgeleverd
en dat hij het proces wen
ste te boycotten. Toen de
zitting later op de dag
werd hervat, bleef Barbie
in zijn cel in de St. Jo-
seph-gevangenis.
De aftocht van Barbie leidde
tot beroering in de zaal. „Laf
aard", zo riepen enige getui
gen. Een woedende procureur
Pierre Truche noemde de oor
logsmisdadiger „Herr Nein" en
schimpte dat Barbie er tussen
uit kon knijpen, waar zijn
slachtoffers tijdens de oorlog
die mogelijkheid nooit hadden
gehad. Volgens mevrouw La
grange, een van de getuigen,
die als 13-jarig meisje door
Barbie is gemarteld, heeft hij
„de moed niet de tranen te
zien in de ogen van zijn slacht
offers. Sadisten zijn vaak laf
aards. Barbie heeft dat van
daag opnieuw bewezen".
Nederland
Eerder op de dag was Barbie
door de rechter verhoord om
zijn levensloop vast te stellen.
Daarbij kwam ook de periode
die hij in Nederland door
bracht (van 1940 tot 1942) aan
de orde. De man die als inlich
tingenman van de SD in Am
sterdam werd gestationneerd,
ontkende betrokken te zijn ge
weest bij de arrestatie en de
portatie van joden. „In Am
sterdam was ik niet belast met
de joodse vraag", was het kor
te antwoord.
De taak die Barbie in Neder
land kreeg was drievoudig: hij
moest de vrijmetselaars in
kaart brengen, lijsten maken
van buitenlandse (met name
Duitse) joden en hun organisa
ties en tenslotte bedrijven voor
zich winnen die een bijdrage
zouden kunnen leveren aan de
Duitse oorlogsinspanningen.
Uit onderzoek is gebleken dat
Barbie met name een essentië
le rol heeft gespeeld bij het
uitvoeren van de „speciale
maatregelen" tegen joden in
Amsterdam. Hij maakte onder
meer deel uit van een groepje
SD-mannen, die begin 1941
een inval deden in een ijssalon
bekend als Koca, naar de na
men van de eigenaars, de
Duitse joden Kohn en Cahn.
De Duitse officieren werden
bij die inval met ammoniak
bespoten. Een actie die niet
onbestraft kon blijven. Kohn
werd twee weken later geëxe
cuteerd, terwijl andere mensen
die zich in de ijssalon bevon
den in concentratiekampen
zijn verdwenen. Het incident
in de ijssalon was het voor
wendsel waar de Duitsers op
zatep te wachten om tot actie
tegen de joodse gemeenschap
over te gaan. Enkele dagen la
ter werden bij een razzia 425
joodse jongemannen opgepakt
Op één na vonden allen de
dood in het concentratiekamp
Mauthausen. De inval in de
ijssalon en de razzia die erop
volgde vormden de aanleiding
tot de februari-staking in Am
sterdam.
ADVERTENTIE
Tien jaar geleden de Kever, en nu wordt
ook al de Lelijke Eend uit produktie genomen.
Wat blijft er zo nog over aan traditie?
In ieder geval: de beugelfles van Grolsch. Even
als het Grolsch bier.
Al meer dan 300 jaar brouwt Grolsch
haar bier op natuurlijke en ambachtelijke wijze.
VAKMANSCHAP IS MEESTERSCHAP