Den Haag volgens
Leo Wisselink
EaidócSouttMit1
Pummel
De Passage in Den Haag.
Leo Wisselink wil beroemd worden.
Want rijk. Zodat hij lekker kan gaan rei
zen. Maar inkomenstechnisch bezien
had-ie dan toch beter in de weg- en wa
terbouw kunnen blijven? ..Misschien,
misschien. Maar dat technisch tekenen,
dat ik heb gedaan, is zó droog. Geen va
riatie, geen dramatiek - allemaal recht
toe reent aan. Om dat nou ie leven lang
te blijven doenIn de tija dat er aller
lei bedrijven over de kop gingen, ging dat
architectenbureau waarvoor ik werkte
ook kapot. Toen heb ik er gelijk maar
een definitieve streep onder gezet. En ben
dus gaan schilderen. Tien jaar heb ik er
intussen in geïnvesteerd, en vooral de
laatste jaren gaat mijn inkomen lekker
omhoog. Ik zit nu bijna op het niveau
dat ik kan leven van mijn werk. Als dat
zo doorgaatNee, het gaat bést met
mij".
Eigenlijk gaat het met Leo Wisselink
(mulo, HTS, Academie voor Beeldende
Kunsten St. Joost) vooral goed sinds hij
twee en een half jaar geleden vanuit Dor
drecht verhuisde naar het Zeehelden
kwartier hier ter stede. Aan de Piet Hein-
straat 61 betrok hij een winkeltje annex
atelier annex woonruimte en ging aan de
slag met de vervaardiging van stadsge
zichten. Haagse stadsgezichten. Station
Hollands Spoor, Plein 1813, Hotel des
Indes, De Gevangenpoort, Het Kurhaus
- al die typisch Haagse plekjes legde hij
vast met fototoestel en schetsboek om ze
thuis uit te werken tot aquarellen die op
timale herkenbaarheid paren aan schil
dertechnisch vakmanschap. Plus nog
eens aan eigen stijl en visie. En dat ver
koopt. Van de zestig aquarellen waarin
hij zijn kijk op de Residentie tot uitdruk
king bracht, hangen er inmiddels veertig
aan andermans muur.
Wat haal je nou precies in huis met zo'n
Haagse Wisselink? Een weergave van het
stedelijk milieu die op het eerste gezicht
een heel realistische indruk maakt. Maar
waaraan bij nader inzien van alles man
keert. Verkeer bijvoorbeeld. Neem het
Plein 1813, van waaruit een tram de
Alexanders! raat komt binnenrijden.
Geen auto's, geen brommers, geen fiet
sers, zelfs geen voetgangers. Waar is ie
dereen? Nog op één oor? Weggevlucht?
Maar de tram rijdt.
Geenkip
Ook op de Kneuterdijk, gezien vanuit
restaurant Garoeda, is geen kip te beken
nen. Evenmin als lantaarnpalen trou
wens. In het restaurant zijn ook geen
gasten, wat de ober met zijn Indonesi
sche toppi niet belet door te werken. De
aquarellen van Wisselink zijn kortom le
ger dan de „echte" werkelijkheid.
Maar in een bepaald opzicht ook weer
voller. Bekijk Wisselinks weergave van
het Kurhaus, gemaakt vanaf de Pier. Op
de voorgrond een flinke lap donkere zee.
Dan het Kurhaus zelf, waar alle licht op
valt. Daarboven een heel hoge, dreigende
wolkenpartij. Zoveel zie ie nooit tegelij
kertijd, als je je hoofd tenminste stil
houat; het zichtveld is veel groter dan de
mens in werkelijkheid heeft.
Nog een andere afwijking van de werke
lijkheid is dat op veel aquarellen de hoe
veelheid licht te groot is in verhouding tot
de, vrijwel steeds aanwezige, massale
wolkenpartijen. Mede daardoor ontstaat
een subtiel surreëel sfeertje. In hoofdzaak
blijft het nochtans realistisch wat Wisse
link maakt. Zullen we het realistisch
noemen met hier en daar impressionisti
sche en abstracte invloeden? De schilder,
in een royale bui: „Akkoord".
Betaalbaar
Wanneer Leo Wisselink straks beroemd
is (en rijk, en op reis), dan hebben wij
hem ontdekt - zoveel is duidelijk. Dat
tijdvak zal echter nog enkele jaren op
zich laten wachten en in de aanloop
daarheen houdt hij zijn werkstukken be
taalbaar. Achthonderd gulden voor een
kleintje en vijftienhonderd voor een grote.
Wie dat te veel geld vindt, kan ook een
litho kopen. Van het formaat zestig bij
veertig centimeter en tegen een prijs van
tweehonderdvijfenzeventig gulden het
stuk. Een derde manier om zijn werk
voor het publiek beschikbaar te stellen,
De Hofvijver.
heeft Leo Wisselink juist vorig maand
gecreëerd. Met acht van zijn mooiste
stadsgezichten is hij naar een drukker ge
togen, die ze vervolgens (tegen een zacht
prijsje plus een originele aquarel) heeft
weergegeven op ansichtkaarten. Zestien
duizend setjes van acht stadsgezichten op
ansicht heeft Leo nu in huis. Ze zijn de
gelijk uitgevoerd en kosten een tientje per
set, inclusief enveloppen. Wij vonden ze
zo bijzonder dat we besloten voor zes er
van deze pagina te reserveren.
Leuk? Leo zelf vond het zó leuk dat hij
Plein 1813 gezien vanuit de f™"™"™"™""™
Alexanderstraat.
ZATERDAG 9 MEI 1987
door Piet Snoeren
Waarom knijpen mensen een schijfje
citroen uit over hun gebakken visje?
Omdat ze denken dat dit de smaak ten
goede komt. In feite echter doen ze het
niet daarom. Ze doen het omdat hun
voorouders dachten dat citroensap
visgraten oploste. Menig adellijk
persoon uit de historie is op
onwaardige wijze aan zijn eind
gekomen door te stikken in een
visgraat. Menige gewone sterveling
waarschijnlijk ook, al staat dat niet in
de boeken. Om de dood uit tè stellen
totdat zich een waardiger einde
aandiende, deed men aus citroensap
over de vis en die gewoonte is gebleven,
hoewel de betekenis ervan met de
uitvinding van de kabeljauwfilet
verloren is gegaan.
Er wordt gehandeld zonder te weten.
Op dezelfde manier wordt er beweerd
zonder te weten. We leven in het ik-
tijdperk, wordt er beweerd. De
solidariteit stikt in de visgraat van het
ego; daar is geen citroen tegen
gewassen. Wat blijft er over van het
elan der jaren zestig, nu zelfs gewezen
Provo-kopstukken de Majesteit een
handje komen geven en prevelen dat
het ze spijt, van die rookbom indertijd?
De maatschappij is vergeven van de
yuppies die ae geest terugduwen in de
fles, wordt er beweerd. Wie echter het
artikel „Politiek protest in Nederland"
heeft gelezen dat onlangs werd
afgedrukt door het Wetenschappelijk
tijdschrift „Acta Politica", weet beter.
Tachtig procent van de jongeren is
bereid tot activisme voor politieke
doeleinden, bleek uit dat onderzoek.
Evenveel als vijftien jaar geleden.
Sterker: toen ging er slechts één op de
zes ook echt tot een daad van protest
over; in 1985 was dat één op de vier.
Ruim veertig procent van de bevolking,
aldus de onderzoekers, is vandaag
bereid ten baté van het milieu de straat
op te gaan; een even groot percentage
wil dat ook doen ten bate van de
werkgelegenheid of de uitkeringen.
„Hoor het rollen van de donder; 't is
het Volk dat opmarcheert". Deze regels
van Troelstra kunnen kennelijk nog
steeds gezongen worden (door wie de
melodie van „zwart zijn de meisjes van
Batavia" beheerst tenminste, want op
die wijs moest het van Troelstra; het
protest in Nederland kent bizarre
trekjes). En zo geviel het dat dit
volgende rollen van donder de ruiten
van de redactieburelen deed rinkelen:
„Politiek manifest. Het harnas uit.
Een definitieve stap naar buiten". Was
getekend: de MannenbewegingWaar
dit Mannenvolk dan wel op wilde
marcheren? Naar welke wind de
strijdbare huik werd gezet? Ongelogen:
dit is wat er staat in de politiek
manifest. Wii pleiten voor nieuwe
vormen van aktie; voor strijdbaarheid
met een glimlach, voor liefdevolle
kritiek". En: „Door atv krijgen
mannen de gelegenheid om gewoon
eens lekker lui te zijn of voor hun
persoonlijke verzorging. Daardoor zal
onder meer het beeld van vrouwen die
in de kledingrekken van de
mannenafdeling snuffelen, spoedig tol
het verleden benoren. Kleren maken de
man, zegt men wel. Wii pleiten ervoor
dat mannen zelf hun kleren kiezen
Hier, nog een gave. „Naast een meer
individuele benadering van de
leerlingen lijkt het ons belangrijk dat
jongens op school behalve typisch
mannelijke vakken zoals figuurzagen
en kleien ook typisch vrouwelijke
vakken leren zoals verplegen, aandacht
geven aan de verzorging van hun
lichaam, aan dieren, aan planten".
Enzovoort. De uitgave van het politiek
manifest werd financieel mogelijk
gemaakt door het ministerie van
WVC, staat er ook. Zou Brinkman,
het haantje van het Binnenhof, wel
geweten nebben wat er in kwam? En
zou hij de mogelijke mistificatie
hebben doorzien die hier gepleegd
wordt? De grap die er achter zit? De
Duitse hoogleraar Jürgen von Kempski
heeft kortgeleden de Odyssee van
Homerus eens door de computer
gehaald, het epos waarin de lotgevallen
van de gelijknamige Griekse held
bezongen worden. Zijn conclusie:
„Gezien de manier waarop de
mannelijke figuren in de Odyssee
worden neergezet, kan het werk niet
anders geschreven zijn dan door een
vrouw. Immers: alle schrijfsters uit de
literatuur tonen bij het schetsen van
hun mannelijke personages een
soortgelijke trotse neerbuigendheid die
op slecht verholen minachting wijst. Ik
kan niet één door een vrouw-
beschreven mannenfiguur herinneren
die goedbeschouwd geen pummel is".
Stel dat deze professor Von Kempski in
een verloren uurtje het politiek
manifest van de Mannenbeweging
door de computer zou halen. Hoe zou
zijn conclusie luiden? Nou? Precies.
Het strand in Scheveningen.
De Kneuterdijk gezien vanuit restaurant Garoeda.
spontaan even op zijn hoofd ging staan.
Begrijpelijk als men zich realiseert hoe
moeilijk en kostbaar het voor een aanko
mend kunstenaar is om enige bekend
heid te verwerven.
De buitenstaander staat daar zo direct
niet bij stil, maar om je werk geëxpo
seerd te krijgen in een omgeving die eni
ge allure heeft, is niet eenvoudig. Heb je
zo'n expositie uiteindelijk geregeld, dan
mag je, voordat er ook maar één werk
stuk is verkocht, onmiddellijk duizend,
tweeduizend of meer guldens afrekenen.
De kosten van de feestelijke receptie
waarmee zo'n happening geopend wordt,
zijn namelijk voor rekening van de kun
stenaar. Vorig jaar rond deze tijd expo
seerde Leo Wisselink in hotel Des Indes.
Al zijn vrienden en familieleden heeft hij
toen op het hart moeten drukken toch
vooral Spa te drinken, en niet elk half
uur om een nieuw flesje te zeuren.
Maar let op mijn woorden: die tijd is
voorbij. Leo Wisselink gaat beroemd
worden. En rijk. En veel reizen.
WILLEM SCHEER
Het Kurhaus in Scheveningen.
