Vertrouwen
Nederlanders
in kerken
is gering
\l
V
£eidóc@otncmt
Veel predikanten willen
de pastorie verlaten
kerk
wereld
brieven
lezers
GEESTELITK LEVEN/OPINIE
£&idóe Soma tit
Echtpaar
Goeree weer
veroordeeld
PROF. HALKES:
„Theologie maakte
Maria wereldvreemd
Bomaanslag en democratie
Iets warmer
DONDERDAG 7 MEI 1987 PAGINA:
Chileen die paus sprak zwaar mishandeld
SANTIAGO/VATICAANSTAD Een Chileense arbeider die
vorige maand paus Johannes Paulus II informeerde over de
misstanden in het land, is vorige week ernstig mishandeld door
een paramilitaire eenheid. Kerkelijke waarnemers in Chili
zien hierin een wraakactie van de regering-Pinochet tegen de
25-jarige Mario Mejias. Tijdens het bezoek van de paus aan een
sloppenwijk van Santiago vorige maand had de arbeider de
paus gewezen op de ellendige omstandigheden van de Chileen
se armen. Het Vaticaan heeft inmiddels laten weten ernstig be
zorgd over dit voorval te zijn. De woordvoerder van het Vati
caan sloot niet uit dat tegen het brute optreden krachtig zal
worden geprotesteerd.
Mgr. Ter Schure: geen overleg over Tops
DEN BOSCH Bisschop J.G. ter Schure van Den Bosch is
niet bereid tot een gesprek met de dekensvergadering over zijn
weigering tot herbenoeming van deken H.C.A.M. Tops. Wel
wil Ter Schure spreken met een delegatie van dekens, hetgeen
de dekens hebben afgewezen. De dekensvergadering wil hij als
zodanig niet erkennen. In een brief aan de dekens zet Ter
Schure uitvoerig uiteen dat deken Tops niet voor herbenoe
ming in aanmerking komt omdat hij een „andere kerkordelijke
benadering voorstaat dan die welke ik als juist herken, die van
de wereldkerk". Deken Tops van Asten was destijds woord
voerder van de dekens, die unaniem tegen de benoeming van
Ter Schure waren. De laatste stelt dat deze opstelling nadelig is
geweest voor vele gelovigen.
Een goed voorbeeld is als
een kerkklok die velen
ter kerke roept
D##nt ipfükwoofd
EUROPEES ONDERZOEK NAAR WAARDEN
fcgs s>
m
Prof. R.A. de Moor
TILBURG De Neder
landers hebben van alle
volkeren in West-Europa
het minste vertrouwen in
hun kerken. Vooral de
Nederlandse katholieken
stellen weinig vertrou
wen in hun kerk. Daar
naast telt Nederland in
vergelijking met andere
landen het hoogste per
centage mensen (35 pro
cent in totaal, voor de ca
tegorie 18 - 24 jaar zelfs
46 procent) dat zich uit
drukkelijk distantieert
van de kerken. Op dit
punt vertonen zij ook van
alle onderzochte volke
ren de grootste ongelijk
soortigheid, want tegen
over de grote groep van
personen die geen ver
trouwen in hun kerk
heeft staat een kleinere
groep die juist wel veel
vertrouwen heeft.
Dit wordt geconcludeerd in
een dezer dagen verschenen
studie naar de waarden van
de Nederlanders in een Euro
pese context. Het onderzoek is
uitgewerkt door onderzoekers
van de Katholieke Universi
teit Tilburg onder leiding van
prof. R.A. de Moor.
De gereformeerden hebben
nog het meest vertrouwen in
hun kerk. Van hen vindt iets
meer dan de helft dat hun
kerk een goed antwoord heeft
op gezinsproblemen, terwijl 58
procent meent dat aan de
geestelijke behoeften wordt
beantwoord. Bij katholieken,
hervormden en in mindere
mate bij de gereformeerden
sporen verwachtingen niet
met de antwoorden van de
kerken.
De onkerkelijke Nederlanders
en de gereformeerden vor
men duidelijk eikaars tegen
polen op het punt van reli
gieuze en morele waardeo
riëntaties. Verschillen in hou
ding tegenover moraal zijn bij
die groepen het grootst. De
rooms-katholieken en de her
vormden vormen wat dat be
treft een tussengroep, waarbij
de katholieken wat meer in
de richting van de onkerkelij-
ken gaan dan de hervormden.
Onder hun geloofsgenoten in
Noord-Europa nemen de Ne
derlandse katholieken een bij
zondere plaats in doordat zij
het meest permissief (brede,
moreel toelaatbare normen
hebbend) zijn en het minst
traditioneel gelovig zijn.
Daarin lijken zij veel meer op
de doorsnee bevolking dan op
de katholieken in die landen.
Veel traditioneel-gelovigen
blijken trouwens ook moreel
permissief. Bij een belangrijk
deel van de Westeuropese en
ook van de Nederlandse be
volking werken christelijke
geloofsopvattingen dus niet
door in de aanvaarding van
traditioneel christelijke more
le opvattingen (zoals afwijzing
van abortus, euthanasie, echt
scheiding, voorechtelijk ge
slachtsverkeer en homoseksu
ele praktijken) Geloof en mo
raal tenderen er naar zelf
standige domeinen te worden.
Godsdienst is voor veel Euro
peanen niet langer het het
overkoepelend zingevingssys
teem. Door zeer vele gelovi
gen wordt de alledaagse wer
kelijkheid niet godsdienstig
geïnterpreteerd. Niet alleen in
het openbare leven, maar ook
in het privéleven wordt het
geloof in toenemende mate
een apart domein.
Sociaal-politieke
houding
Van alle volken blijken Ne
derlanders het minst geneigd
te zijn tot onconventionele
vormen van protest, zoals
boycot, wilde stakingen, de
monstraties en bezettingen.
Als het daarentegen gaat om
de vraag of de nadruk op het
individu dan wel op orde en
gezag, dan tenderen de Ne
derlanders met de Denen, en
na de Fransen, duidelijk naar
links.
In hun voorkeur voor ofwel
een eenvoudiger leven ofwel
welvaart kiezen dê Nederlan
ders, op aanmerkelijke af
stand van de Duitsers, samen
met de Denen en de Britten,
voor de welvaart. Dat bete
kent overigens weer niet dat
zij de Britten volgen in hun
nadruk op wetenschap, tech
niek prestatie en vrijheid. In
dit opzicht gaan de Britten
voorop, de Nederlanders ach
terop.
Seksualiteit
Noch in Nederland noch in
Europa als geheel kan worden
geconstateerd dat het huwe
lijk op de helling staat.
Slechts veertien procent van
de nederlanders vindt het hu
welijk ee verouderde instel
ling (na Ierland en Duitsland
het laagste percentage. Daar
entegen onderschrijft 29 pro
cent van de Fransen die stel
ling. Er blijkt nog steeds on
danks de verschuiving naar
meer tolerantie sprake te zijn
van een seksueel normbesef.
Van een uitholling kan niet
worden gesproken. De Denen
zijn het meest permissief op
het gebied van de seksualiteit,
maar blijken wel behoefte te
hebben aan wetten en regels
op dit gebied. Nederland be
hoort ook tot de permissieve
landen en wijst ook meer dan
de Denen regels af.
De Tilburgse onderzoekers
concluderen dat ondanks de
gesignaleerde pluriformiteit
van waarden, het burgerlijk
waardepatroon in Nederland
nog steeds een belangrijke
plaats inneemt. Als niet alleen
naar de ideeën van jongeren,
maar ook naar die van hoger
opgeleiden wordt gekeken,
dan voorzien zij verdergaande
secualrisatie, democratisering,
individualisering, kortom li
beralisering.
Gezien het feit dat opvallend
veel mensen met tegenstrijdig
geachte waarde-oriëntaties
kunnen leven veel traditio-
neel-gelovige mensen huldi
gen morele opvattingen die in
strijd zijn met de kerkelijke,
leer lijken de kerken vol
gens de onderzoekers voor
een moeilijk dilemma te
staan. Ofwel zij sluiten zich op
binnen de grenzen van een
instituut dat een slinkend
aantal op dezlfde manier gelo
vende aanhangers zal tellen,
ofwel zij komen tegemoet aan
de religieuze behoeften van
een veel groter aantal mensen
met aanvaarding van pluralis
me in geloofsopvattingen en
morele opvattingen binnen
hun gemeenschap.
Het Nederlandse rapport sluit
een rij van zogenaamde lan-
denpublicaties af. Het initia
tief tot het onderzoek werd in
1978 genomen door de Belgi
sche socioloog prof. J. Kerk-
hofs s.j. Voor het onderzoek
werden in 1982 meer dan
twaalfduizend interviews af
genomen in Frankrijk, Groot-
Briitannië, West-Duitsland,
«Italië, Nederland, België, De
nemarken, Spanje en Ierland.
Traditie, secularisatie en in
dividualisering. Tilburg
Universitary Press, 392 pa
gina's. Prijs 36,-.
ZWOLLE De recht-
bank te Zwolle heeft het
echtpaar Lucas en Jenny
Goeree verboden num
mer 17 van het gospel
blad Evan, getiteld „So-
dom is Nederland", ver
der te verspreiden. Per
overtreding van het von
nis kan eiser Van Zijl uit
Amsterdam een dwang
som van 5.000 gulden van
beide echtelieden afzon
derlijk opeisen.
President mr. F.C. Fliek geeft
in de overwegingen bij het
vonnis aan dat ieder het recht
heeft zijn godsdienst of le
vensovertuiging vrij te belij
den. Voorzover de opvattin
gen van de Goerees zijn terug
te voeren tot bronnen van
hun geloofsovertuiging is er
volgens hem in het algemeen
gesproken geen plaats voor
een verbodsactie. De brochure
bevat echter passages die als
uitingen niet meer gedekt
worden door de grondwette
lijke bescherming van de vrij
heid van godsdienst en de
verkondiging daarvan, aldus
Fliek. Met name de passages
waarin ongenuanceerd en on
gemotiveerd verband wordt
gelegd tussen homoseksuali
teit en de besmettelijke en on
geneeslijke ziekte aids.
..Het staat de Goerees vrij in
net kader van hun geloofsver
kondiging homoseksualiteit
als zonde aan te duiden; zij
treden daarbuiten als zij tegen
beter weten in een onjuist en
misleidend verband leggen
tussen homoseksualiteit en de
tot de dood leidende ziekte
AIDS", stelt Fliek, die verder
in zijn vonnis diverse passages
uit Sodom is Nederland
wraakt als zijnde kwetsend,
grievend en hoogst onzorg
vuldig.
De advocaat van de Goerees,
mr. E.N. Bouwman, vond het
vonnis „heel knap", zeker
waar het recht op godsdienst
vrijheid wordt erkend. Of er
hoger beroep zal worden aan
getekend, wordt nog bekeken.
11
FRANKFURT De the
ologie heeft van Maria
een wereldvreemde ge
maakt. Zij heeft haar tot
een ideaaltype gemaakt
heel hoog, heel ver
weg en zeer bleek in
plaats van haar een dyna
mische, historische en
concrete dimensie te ge
ven. Er bleef bijna niets
meer van haar over toen
de mannelijke geestelijk
heid op haar richtte wat
hem als vrouwelijk ideaal
voor ogen zweefde: klein,
nederig en vooral kuis,
kuis en nog eens kuis.
Dit schrijft de feministische
theologe dr. Catharina J.M.
Halkes, oud-hoogleraar te Nij
megen, in een Maria-bijlage
van het Westduitse rk tijd
schrift „Publik-Forum". De
Maria-devotie in de katholie
ke kerk heeft nog slechts een
troostende functie, zo schrijft
Halkes. „Uiteraard is het mij
bekend dat dit niet tot bevrij
ding van mensen heeft geleid
en dat in naam van Maria
mensen, maar vooral vrou
wen, werden onderdrukt en
verlamd."
Vooral in de verhouding tus
sen man en vrouw heeft de
katholieke kerk Maria een
dubbelzinnige rol laten spe
len. „De kerkelijke vroom
heid heeft eenzijdig nadruk
gelegd op de biologische func
tie van Maria's moederschap,
vooral op de ,maagd-moeder'-
identiteit, en te weinig op
haar plaats in de heilsgeschie
denis. Maria diende ertoe om
de niet-getrouwden het subli
meren te vergemakkelijken,
om de vrouwen te bevestigen
in haar maagdelijkheid en
moederrol en om de manne
lijkheid van Je mannen in
toom te houden, zo schrijft
Halkes.
Zij spreekt de hoop uit dat op
basis van de bijbel en de theo
logie een Maria wordt ontdekt
die krachtig, profetisch en
kritisch is, die oproept tot be-
vriiding, maar tegelijkertijd
dichtbij de mensen is. Volgens
Halkes is de diepste betekenis
van de bevrijdingsbeweging
van de vrouw, van het femi
nisme in de beste zin van het
woord, dat de vrouw eindelijk
eens subject van haar eigen
leven wordt. Niet uit man
nenhaat, niet om de macht
over te nemen, maar om de
macht en de mogelijkheden te
delen. Christelijk feminisme
is volgens haar een geestelijk,
profetisch tekpn, dat haar in
spiratie in Maria vindt om te
hopen op bevrijding en deze
bevrijding te verwerkelijken.
ONDERZOEK BRENGT PROBLEMEN IN KAART
Drs. J.A. Keizer
NIJKERK Een derde
deel van de gereformeer
de predikanten in het
noorden van ons land zou
graag de gemeente willen
verlaten en bijvoorbeeld
in het ziekenhuis- of ge
vangenispastoraat willen
werken. Een klein deel
van hen zou het liefst het
ambt van predikant neer
leggen en totaal ander
werk gaan doen.
Van de hervormde predikan
ten in Groningen, Friesland
en Drente denkt een kwart er
meer of minder sterk aan met
het gemeentewerk te stoppen.
Er is geen aanleiding om te
veronderstellen dat het beeld
elders in het land beduidend
anders ligt.
Dit blijkt uit een onderzoek
van de arbeidspsycholoog drs.
J.A. Keizer, die de resultaten
presenteerde op de jaarverga
dering van de Vereniging van
predikanten in de Gerefor
meerde Kerken in Nederland,
gisteren gehouden in Nijkerk.
De voorzitter van de gerefor
meerde predikanten, ds. H.J.
Bavinck, sprak in zijn ope
ningswoord van een steeds
grimmiger sfeer waarin pre
dikanten moeten werken. De
tolerantie vermindert in de
gemeente en predikanten In
den vaak letterlijk aan de
kerk. In conflicten tussen een
predikant en zijn kerkeraad
of (een deel van de) gemeente
is vaak de machtsvraag aan
de orde, net als in het
bedrijfsleven en in de poli
tiek. Gemeenteleden hebben
dan nog de mogelijkheid de
problemen te ontlopen, maar
predikanten kunnen dat niet.
Ds. Bavinck noemde als mo
gelijke hulp het organiseren
van collegiale groepsgesprek
ken, vertrouwenscommissies
binnen de gemeente en con
flictbegeleiding door externe
deskundigen.
Keizer, consulent voor gere
formeerd opbouwwerk in de
provincie Groningen, had en
kele vermoedens over de oor
zaken van de problemen. Bij
voorbeeld het feit dat een
predikant veel van zijn status
heeft verloren. Vroeger sprak
een predikant met gezag over
geloven en allerlei sociaal
maatschappelijke kwesties, te
genwoordig zijn er veel ge
meenteleden die op deze ter
reinen wellicht mondiger zijn
dan de predikant. Bovendien
wreekt zich de verscheiden
heid van de gemeente; lang
niet iedereen wil hetzelfde
van een predikant en stelt dus
ook andere eisen. Wezenlijk is
verder, aldus drs. Keizer, dat
veel predikanten in hun be
zinning op het doel van hun
werk niet veel kunnen zeggen
dan „roepingsbesef" en ^be
schikbaar willen zijn voor de
gemeente". Een duidelijke af
bakening van arbeidsvelden,
verdeling van tijd en aan
dacht ontbreekt vaak. Veel
predikanten vinden dat ze
voor alles in de gemeente ver
antwoordelijk zijn en overal
aanwezig moeten zijn. Daar
door ontstaan te lange werk
tijden (meer dan de helft van
de gereformeerde dominees
werkt meer dan 60 uur per
week; hervormden gemiddeld
55 uur) en ontstaan schuldge
voelens: „Ik ben nu hier,
maar had eigenlijk elders
moeten zijn".
„Veel predikanten zijn als
schaatsers op dun ijs; wie stil
staat zakt er door. Bezinning
op wat ze werkelijk aan het
doen zijn is iets wat veel pre
dikanten zich niet durven
permitteren. Zolang dat zo
blijft, neemt het aantal pro
blemen alleen maar toe", al
dus de onderzoeker.
Adviezen
Drs. Keizer adviseerde de
predikanten dan ook duidelijk
te formuleren wat ze in hun
werk willen bereiken, waar
hun sterke punten liggen, hun
interesses en hun mogelijkhe
den. Daarover zou in alle
openheid met de kerkeraad
en gemeente gesproken moe
ten worden, zodat er geen
misverstanden meer hoeven
te zijn in de verwachtingen
van elkaar. Als een predikant
wat zakelijker en planmatiger
te werk gaat, kan hij ook eens
het aangename gevoel sma
ken dat hij heeft gehaald wat
hij wilde doen. Dergelijke er
varingen zijn onmisbaar bij
iedere beroepsuitoefening, al
dus drs. Keizer, dus ook bij
predikanten.
Het aantal taken dat predi
kanten op zich nemen, is de
afgelopen jaren sterk toegeno
men, vooral in de sfeer van
wat wordt genoemd „gemeen
teopbouw". Dat betreft deel
name in gespreksgroepen, be
geleiding van jeugd- en jonge
renwerk en oecumenische ac
tiviteiten. Het blijkt dat de
tijd hiervoor wordt gevonden
in minder studeren: gemid
deld besteden predikanten
nog maar negen procent van
de werktijd aan studie, tegen
18,5 procent in 1968. „Een zor
gelijke ontwikkeling", aldus
drs. Keizer.
b il
irieven graag kort en
Juidehjk geschreven De
edacfie behoudt Zich
iet reeht voor mgezon-
len stukken te bekorten
Pausbezoek
Bisschop Bomers zo lees ik
in onze krant heeft zijn af
keuring uitgesproken over de
opstelling van de KRO tegen
over de paus, tijdens diens be
zoek aan Nederland. KRO's
media-directeur, Richard
Schoonhoven, doet alsof hij
die kritiek kan pareren door
te wijzen op de dank van mgr.
Simons voor de verslaggeving.
Bomer's verwijt over negati
visme gold echter de commen
taren en niet de verslagen. De
samenstelling van KRO's dis
cussiepanel verdedigt Schoon
hoven met drie argumenten: 1.
„We hebben bewust niet de
twee uiterste vleugels van het
katholieke volksdeel aan het
woord willen laten." Alsof ie
mand daarom gevraagd heeft!
Maar was het ook teveel ge
vraagd als één van de vier pa
nelleden iemand te nemen die
bereid was de visie van de
paus toe te lichten en te verde
digen? 2. „Het waren allemaal
zeer kerkse mensen". Dat
vreesde ik al. 3. „Ze stonden
midden in de kerk." Dat laat
ste is makkelijker te beweren
dan waar te maken, zoals
bleek. In feite kregen we, in
plaats van tijd voor eigen
overdenking, de mening van
een juffrouw die pas kwam
kijken en elke visie, voorzover
al niet misvormd, nog moest
ontwikkelen. Dan was er me
vrouw Stael-Merkx, van wie
ik nog nooit drie zinnen heb
gelezen, zonder dat ze daarin
zichzelf tegenspreekt, en die
het anti-imago, waarvan ze nu
zegt af te willen, bij die gele
genheid volijverig zat op te
bouwen. De beide heren ten
slotte wisten behalve het gas
pedaal gelukkig nog wel eens
het stuur en de rem te vinden.
Met deze kleine nuance speel
den ze toch samen hun rol in
de „Aktie Korenmaat", die de
KRO van het geheel maakte.
Het kerkelijk licht dat de paus
over hedendaagse problemen
liet schijnen, werd naar goed
dunken van het panel steeds
schielijk bijgekleurd of radi
caal met de domper bewerkt.
Daarnaast was ook André
Truyman in dezelfde geest ac
tief. Na de preek over het hu
welijk, op het vliegveld Beek,
nam hij onmiddellijk het
woord en zei: „De paus heeft
een half uur gesproken en
heeft eigenlijk niets nieuws
gezegd." De paus had bij zijn
zware taak nog tijd vrijge
maakt om zich in dat lastige
Nederlands te verdiepen, ten
einde ons meer nabij te ko
men. De KRO-tv bracht zijn
beeld wel in de huiskamer,
maar zette zijn boodschap op
afstand.
P. Keizer,
DEN HAAG.
Hondepoep
Door „vakantieverplichtin
gen" gedwongen reageer ik nu
pas op uw kennelijk nogal be
langrijk geachte berichtgeving
over de bestrijding van de
hondepoep in Den Haag. Onze
krant meldde onlangs in een
groot' rood kader dat de ge
meente nieuwe manieren
zoekt om de overlast van uit
werpselen van honden aan te
pakken. Daarbij stond - ietwat
overbodig - een foto van de zo
veelste uitvinding ter verwij
dering van de hondedrollen.
Maar elke aanpak is gedoemd
te mislukken zolang er niet
een intensieve controle wordt
toegepast en hoge boetes wor
den toegekend bij overtredin
gen. In Singapore staat op het
op straat gooien van bijvoor
beeld een lege sigarettenver-
pakking een boete van - ik ge
loof - honderd dollar. Singapo
re is schoon. Alleen zo'n aan
pak helpt.
J. Pieterse,
DELFT.
In tegenstelling tot andere Europese landen is Nederland1 to;
nu toe gespaard gebleven voor ernstige terreuraanslagen. D(
brandbom, die gisteravond door het woonkamerraam van ds
onbewaakte woning van het echtpaar Lubbers is geworper,
dient gezien het wat simpele karakter van de aanslag
ook niet tot deze categorie te worden gerekend, al is er wel
duidelijk een nieuwe grens overschreden. Bij menigeen zi
de ergernis over deze laffe daad er niet minder om zijn
Naast de Rotterdamse politie zal ongetwijfeld ook de Binnen
landse Veiligheidsdienst, de BVD, er een onderzoek naar in
stellen.
De Nederlandse samenleving heeft recht op bescherminj
want onze betrekkelijke rust dient te worden gehandhaafd
Onze BVD is daarom waakzaam; het zou een merkwaardige
zaak zijn als dat niet het geval was. Terwijl de aanslag rat
de brandbom op premier Lubbers een nieuw bewijs vorm:
van de noodzaak daarvan, blijkt uit het feit dat de woning
van de premier op het moment van de aanslag niet bewaak
was, dat bij die waakzaamheid nog steeds „Nederlandse" nor
men worden gehanteerd. De vraag is of die normen nu nie
verscherpt dienen te worden.
De BVD timmert niet aan de weg. De mensen die door d(
BVD in het oog worden gehouden trouwens ook niet. Df
taak van de Veiligheidsdienst is de bescherming van de de-
mocratie vandaar ook de parlementaire controle tegei
degenen die .jullie orde niet de onze" noemen en die er
levensideaal van maken die te ondermijnen.
NiEMAND zal zich dan ook hebben verbaasd over de „ont
hullingen" die het blad „Bluf!" onlangs deed: de BVD heef-
geprobeerd uit te vinden of er in de anti-kernenergiebewe
ging verdachte elementen zijn binnengeslopen. Het bewij
dat dit inderdaad het geval is werd trouwens op de dag var
de onthullingen geleverd, doordat de vreedzaam bedoeld;
protestactie in Borssele door het optreden van „de auton&
men" uit de hand liep.
In Amsterdam heeft onlangs de „Werkgroep Openbaarheid
van Bestuur" toegeslagen. Een aantal leden liet zich insluiter
in het gemeentehuis van de hoofdstad en haalde daar allerle.
kasten overhoop. De buit was „verbijsterend": behalve doen
menten, die zouden bewijzen dat er een afspraak bestaat da
agenten nooit bestraft zullen worden wegens misdraginget
tijdens acties, vonden de inbrekers een „complete com man-
dokamer en een coördinatiecentrum voor grootschalig poli
tieoptreden, volgestouwd met elektronica". Een deel
deze „piotkamer" werd, volgens het Amsterdamse dagblad
Het Parool, ontmanteld door essentiële onderdelen mee
nemen, waaronder nog te analyseren snufjes.
DEZE „onthullingen" zullen menig ordentelijk burger ge
rust stellen: de Amsterdamse politie is kennelijk goed inge
richt voor het bestrijden van de democratie ondermijnend;
krachten. „Bluf!" of enig ander blad dat de strijd tegen df
rechtsorde aanbindt, kan voorlopig weer vooruit met het pu
bliceren van allerlei feiten die een schandvlek moeten wer
pen op de rechtsorde. De gemeente Amsterdam raakt er niei
opgewonden van en dat is maar het beste ook.
De strijd tegen degenen die langs democratische weg hut
gelijk niet kunnen krijgen en die daarom hun toevlucht ne
men tot gewelddadige acties om hun zin door te drijven
moet in alle rust worden voortgezet. Een democratie die eer,
hoge graad van tolerantie hanteert, mag zichzelf bescher
men. Moet dat zelfs en des te meer naar mate blijkt dat actie
groepen of individuele actievoerders grenzen overschrijder
en zich aan ernstiger vormen van geweld schuldig maken
Diezelfde democratie staat daarbij garant voor grote zorgvul
digheid: ook zij die de rechtsorde niet erkennen kunner
daarop een beroep doen als ze tegen de lamp lopen. Hopelijk
zal dat snel het geval zijn met de dader of daders van de aan
slag op premier Lubbers.
DE BILT (KNMI) Het weer
wordt tijdelijk iets vriendelij
ker. De temperatuur loopt in
de middag plaatselijk op tot 18
graden. Aan de kust, waar de
wind van zee komt, blijft de
temperatuur bij een graad of
12 steken. Er komen flinke
zonnige perioden tot ontwik
keling. De kans op neerslag is
erg klein. Dit heeft echter wel
tot gevolg dat in de nacht bij
flinke opklaringen de tempe
ratuur flink kan dalen. Op
waarnemingshoogte koelt het
af tot een graad of 4. Vanaf
zondag wordt het weer kou
der. Er komt meer bewolking
waaruit af en toe een bui kan
vallen. De middagtemperatuur
daalt daarbij tot ongeveer 12
graden.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor vrijdag en zaterdag:
Zuid-Scandinavië, Denemar
ken: Van het westen uit be
wolking en van tijd tot tijd re
gen. Middagtemperatuur da
lend van 14 naar 11 graden.
Noord-Duitsland, Benelux
Wolkenvelden en zaterdag en
kele plaatselijke buien. Mid
dagtemperatuur ongeveer 16
graden.
Zuid-Duitsland: Af en toe zon
en vlak tegen de Alpen moge
lijk nog wat regen. Overigens
droog. Middagtemperatuur
van 16 tot 19 graden.
Britse eilanden, Ierland. Wol
kenvelden en in het noorden
kans op regen. Middagtempe
ratuur van 12 graden in het
uiterste noorden tot rond 15
elders.
Frankrijk. Perioden met zon
en droog. Middagtemperatuur
van 15 graden in het noorden
tot rond 22 in het zuiden.
Alpengebied Veranderlijke
bewolking en aan de noordzij
de van de Alpen mogelijk wat
regen. Middagtemperatuur aan
de noordzijde 18, aan de zuid
zijde ongeveer 22 graden. Nul-
gradengrens op 2500 tot 30W
Spanje, PortugalOverwegend
zonnig en droog. Middagtem
peratuur van 20 graden in het
noorden tot ongeveer 25 in he:
zuiden, in het binnenland op
enkele plaatsen nog iets hoger
Italië, Joegoslavische kust Ge
leidelijk wat minder bewol
king, maar vrijdag in het Zui
den plaatselijk nog een regen-
of onweersbui. Middagtempe
ratuur rond 20 graden.
WEERRAPPORT HEDENMORGEN
Weer Max Min Bep»
Amsterdam zw.bew. 12 3
De Bilt zw bew. 11 5
Eelde zw.bew. II 6
Eindhoven zw.bew. 13 5
Den Helder zw.bew. 11 6
Rotterdam l.bew 11 4
Twente zw.bew. 12 6
Vlissingen onbew 11 6
Zd. Limburg zw.bew. 12 5
Aberdeen l.bew. 14 4
Athene onbew. 21 14
Barcelona onbew. 17 8
Berlijn zw.bew. 10 6
Bordeaux onbew. 16 8
Brussel zw.bew. 14 5
Dublin mist 15 6
Frankfort zw bew 14 2
Genève niet ontv.
Helsinki zw.bew. 10 0
Innsbruck zw.bew. 8 4
Klagenfurt zw.bew. 12 7
Kopenhagen onbew. 14 7
Lissabon onbew. 25 15
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Malta
Moskou
Munchen
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Warschau
Wenen
Zurich
Casablanca
Cyprus
Istanbul
Las Palmas
Beiroet
Tel-Aviv
onbew.
h.bew.
onbew.
onbew.
onbew.
niet ontv.
onbew.
regen
onbew.
zw.bew.
zw.bew.
zw.bew.
onbew.
regen
niet ontv.
h.bew.
h.bew.
l.bew.
niet ontv.
onbew.
18
