\l
V
>1
Persoonlijke God vindt
meer ingang bij katholieken
dan bij protestanten
Maria Magdalena in een ander daglicht
kerk
wereld
brieven
lezers
weer
GEESTELITK LEVEN/OPINIE
£eidóe(2omant
ONDERZOEK PRO MUNDI VITA
Bisschop protesteert
tegen kernproeven
Yredesweek '87
borduurt voort op
thema ontspanning
Westduitse kritiek op gebrek aan openheid van paus
'n il
£eidoe Somant
Geen aardverschuiving
WOENSDAG 6 MEI 1987 PAGINA 2
Kerken schuwen videogebruik nog te veel
DRIEBERGEN De protestantse kerken schuwen het ge
bruik van visuele elementen om bijbelse en religieuze thema's
te vertolken. Behalve de Rembrandt-bijbel en de geïllustreerde
kinderbijbels is er geen sprake van verkondiging door middel
van beelden. Dat schrijft het Hervormd Evangelisatorisch Be
raad (HEB) in een werkmap getiteld „Beeld voor beeld", over
het gebruik van video voor het kerkelijk werk. Het HEB leent
sinds 1979 videorecorders uit aan kerkelijke gemeenten. Het
HEB schrijft: Het gesproken woord is favoriet, samen met het
geschreven en gedrukte woord. In de protestantse traditie
heeft de beeldenstorm de symbolen veelal beperkt tot kruis,
beker en brood".
Bloed van Januari us vloeit
NAPELS De aartsbisschop van Napels, kardinaal Corrado
Ursi, heeft tijdens een mis bekendgemaakt dat het in een am
pul bewaarde gestolde bloed van de patroonheilige van de stad,
Januarius, is gaan vloeien. Dit betekent voor de Napolitanen
dat ze er goed voor staan. Wanneer het bloed van "San Gen-
naio" een van de drie keren per jaar dat de ampul onder een
mis wordt uitgestald, hard blijft, dan kunnen de Napolitanen
rampspoed verwachten, zo geloven de Napolitanen.
Dat iemand geestig wil
zijn merkt men vaker
dan dat iemand geestig
is.
Fliegende Blatter
UTRECHT Europese
rooms-katholieken vin
den God belangrijker dan
protestanten (6.5 tegen 5.5
op een schaal van 10 pun
ten). Van de doorsnee-eu-
ropeaan kreeg God 5.8
punten. Nederland ligt
met 5.3 iets onder het ge
middelde, Ierland en
Malta staan met 8 punten
bovenaan, terwijl Zweden
met 3 punten Gods hek-
kesluiter is.
Dit schrijft dr. J. Hulshof,
studiesecretaris van de
Rooms-Katholieke Kerk
provincie, in „1-2-1", het
officiële orgaan van de
Nederlandse RK Kerk.
Hij baseert zich op het
rapport „God in Europa"
van het rk studiecentrum
Pro Mundi Vita te Brus
sel.
Terwijl 75 procent van de Eu
ropeanen zegt in God te gelo
ven, is dit voor slechts 32 pro
cent een persoonlijke God.
Van alle rooms-katholieken
gelooft 39 procent in een per
soonlijke God, van alle protes
tanten 26 procent. Van de we
kelijks praktizerende rooms-
katholieken gelooft niet meer
dan 60 procent in een per
soonlijke God.
De vraag waarom mensen in
God geloven, kan op duizend
manieren worden beant
woord, aldus Hulshof. Mensen
kunnen God bijvoorbeeld be
langrijk vinden omdat Hij een
garantie is voor de zaken die
zij zelf belangrijk vinden.
Juist in Europa is de seculari
satie (ontkerkelijking) alleen
te begrijpen als verzet tegen
deze belangenverstrengeling.
Sinds Hugo de Groot zijn tal
loze christenen in Europa er
van overtuigd geraakt dat een
samenleving die functioneert
alsof God niet bestaat en
waarin God in die zin dus ook
onbelangrijk is, dichter bij
Gods bedoelingen staat dan
een samenleving waarin men
sen elkaar in naam van God
de das omdoen, zo schrijft
Hulshof in „1-2-1".
In het onderzoek van Pro
Mundi Vita wordt geconclu
deerd dat het geloof in een
persoonlijke God is afgeno
men. Dat geldt voor de brede
middenmoot vand e samenle
ving. Bij de hoogst en bij de
minst opgeleiden zou het ge
loof in een persoonlijke God
het grootst zijn.
De katholieke bisschop Thomas Gumbleton van Detroit
werd gisteren gearresteerd toen hij protesteerde tegen
kernproeven in de Nevada woestijn. Gumbleton (midden)
was vergezeld van emeritus-bisschop Charles Buswell
(links). Toen zij de testplaats bij Mercury wilden betreden,
werden zij aangehouden.
DEN HAAG Kerken,
afzonderlijke groepen en
individuele mensen zoe
ken dwars door de
scheidslijnen tussen Oost
en west, Noord en Zuid
naar elkaar om in ver
bondenheid te werken
aan gerechtigheid, vrede
en het behoud van de
schepping.
De twintigste vredeskrant
van het IKV in successie die
vandaag in Den Haag gepre
senteerd is, maar officieel pas
bestemd is voor de vredes-
week van 20 tot 26 septem
ber, kent geen duidelijk mot
to, maar borduurt voort op
het thema dat vorig jaar
werd aangesneden: namelijk
ontspanning in Europa via
contacten van onder af. Voor
de vroege publicatiedatum is
gekozen om kerkeraden, pas
tores en vredesgroepen meer
tijd te geven om de vredes-
week voor te bereiden.
In de vredeskrant wordt een
aantal intereuropese contac
ten op onder meer kerkelijk
niveau besproken. Zo zet het
Diocesaan Pastoraal Centrum
in Groningen een vredes-
week op samen met de Hon
gaarse vredesraad. Het thema
luidt 'verbond' en in kerke
lijke vieringen zal de liturgie
daar omheen worden opge
bouwd. Ook is er in de krant
aandacht voor de contacten
die het stadje Brielle onder
houdt met het Tjechische Ha-
vlickuv Brod, waarbij 'gewo
ne' burgers elkaar zoveel mo
gelijk treffen.
Daarnaast is er in de Vredes
krant ruimte voor het plei
dooi van de Wereldraad van
kerken in het spoor van
de Westduitse atoomfysicus
Von Weizsflcker en de Oost-
duitse kerken die daartoe het
initiatief namen voor het
houden van een vredesconci
lie. Alle Nederlandse kerken
die in de Raad van Kerken
zijn verenigd hebben positief
op dit voorstel gereageerd.
Daarnaast wordt ingegaan op
de geschiedenis van het idee
van het vredesconcilie. Al in
1934 nam de Duitse theoloog
Dietrich Bonhoeffer daartoe
het initiatief.
BONN Na afloop van het
bezoek van de paus aan West-
Duitsland is de kritiek nog
niet verstomd. De liberale
„Stuttgarter Zeitung" schreeft
gisteren: „Degenen die ver
wachtten dat de paus de me
deplichtigheid van de katho
lieke kerk tijdens de nazi-tijd
zou erkennen, zijn bedrogen
uitgekomen. Veel Westduit
sers, onder wie rooms-katho
lieken, hadden op een grotere
openheid en meer eerlijkheid
gehoopt."
„Geen enkele keer heeft de
paus gewag gemaakt van de
compromissen en de tactische
overwegingen van de Duitse
bisschoppen onder het Hitier-
bewind om zodoende het erg
ste voor de RK Kerk te ver
mijden," schrijft het links-li
berale dagblad „Frankfurter
Rundschau".
Onder de titel „Het elan is er
uit" schrijft het behoudende
dagblad „Die Welt" dat dit
tweede bezoek van paus Jo
hannes Paulus II aan het land
van de Reformatie niets heeft
bijgedragen aan een toenade
ring tussen rooms-katholie
ken en protestanten.
Ook de belangstelling voor
het pausbezoek is tegengeval
len in vergelijking met het
bezoek in 1980. Naar schatting
hebben in totaal vier miljoen
mensen de verschillende etap
pes van het pausbezoek bijge
woond. In geen enkele sta
dion wist de paus meer dan
80.000 mensen te trekken.
Praeses Martin Kruse van de
Evangelische Kerk in Duits
land, de belangrijkste
firotestantse kerk in Duits
and had al eerder gecon
stateerd dat er voor de talrij
ke gemengd gehuwden „he
laas niets veranderd" is. Te
genover deze „teleurstellende
ervaring" ziet Kruse echter
ook positieve aspecten. Pro
testanten en rooms-katholie
ken zijn inzake het onderzoek
van de bijbel dichter bij el
kaar gekomen. Als „meest
verheugende ontwikkeling"
beschouwt de EKD-voorzitter
de grote mate van wederzijds
vertrouwen die de laatste ja
ren is gegroeid.
Bij de meesten van ons
roept de naam Maria
Magdalena de associatie
op van een verleidelijk
wezen met wilde lange
haren, die op geraffineer
de wijze haar aantrekke
lijke lichaam bedekken,
terwijl de tranen van be
rouw voor haar zonden
waaronder ongetwijfeld
onkuisheid over haar
gezicht stromen. Daarom
zal iedereen wel er van
staan te kijken dat ze bij
na tweeduizend jaar lang
in een verkeerd daglicht
is gesteld.
De Maria Magdalena zoals wij
die kennen is in feite een ver
smelting van verschillende
personen. De verwarring
stamt uit het begin van de
vierde eeuw, toen de kerkva
ders besloten drie verschillen
de figuren uit het evangelie,
namelijk Maria van Magdale
na, Maria, de zuster van Mart
ha, en de zondares die de voe
ten van Christus droogde met
d'r haar, samen te voegen en
deze samengestelde figuur
Maria Magdalena te noemen.
Zij was „de zondares" en
stond later symbool voor boe
tedoening in de katholieke
kerk. Zij was als een tweede
Eva, die alleen in de hemel
terecht kon komen als zij be
rouw voor haar zonden zou
tonen of, moderner gesteld,
spijt zou hebben over haar
ware vrouwelijke aard. Het is
kenmerkend voor het chris
tendom, dat altijd een obsessie
aan de dag heeft gelegd voor
zonden die met seksualiteit te
maken hebben, dat de dood
zonde van Maria Magdalena
juist onkuisheid moest zijn.
Sindsdien werd zij altijd be
schouwd als een gevallen
vrouw. Een stroom van legen
des ontstond rond haar per
soon. Door haar onverhulde
seksualiteit en doordat zich ze
op afbeeldingen in de onmid
dellijke nabijheid van Chris
tus bevindt kreeg ze afwisse
lend de rol opgespeld van zijn
minnares en zijn vrouw. De
ware aard van Maria Magda
lena werd verhuld. Zij werd
tot een mythisch wezen ge
maakt dat ten dienste stond
van christelijke lering. Deze
tijd van het kerkelijk jaar,
tussen Pasen en Pinksteren, is
misschien wel het meest aan-
fewezen moment om Maria
lagdalena in ere te herstel
len.
Prominent
De originele Maria Magdalena
verschijnt steeds ten tonele bij
de belangrijkste gebeurtenis
sen tijdens Christus' leven. Ze
is het meest prominent bin
nen de groep vrouwelnke dis
cipelen van Christus. Volgens
het evangelie werden bij haar
zeven duivels uitgebannen en
dit vormt de aanleiding tot
haar vereenzelviging met de
zondares die Christus' voeten
waste, hoewel er geen histori
sche bewijzen zijn dat deze
twee personen inderdaad met
elkaar in verband staan.
We.weten wel dat ze aanwe
zig was bij de kruisiging en bij
de teraardebestelling en dat
zij de wet brak door stiekem
naar Christus te gaan toen hij
opgebaard lag. Wat nog veel
belangrijker is, zij was degene
aan wie Christus voor het
eerst verscheen na zijn op
standing en aan wie Hij de
christelijke boodschap ver
kondigde dat er leven is na de
dood. Misschien is het juist
heel betekenisvol dat Hij een
vrouw verkoos om getuige te
zijn van zijn verrijzenis, om
dat vrouwen in die tijd geen
rechtspositie hadden en dus
niet konden getuigen bij een
rechtbank. De mannelijke dis
cipelen wezen haar verhaal
van de hand als „loze klets
praat".
Christus lijkt zich zelf zeer
vriendschappelijk en respect
vol tegenover vrouwen te
hebben opgesteld, vaak tot
verbazing van zijn discipelen.
Hij zocht zelfs vaak bewust
het gezelschap van vrouwen
op om met hen diverse zaken
te bediscussiëren, die later
uitmondden in christelijke ge
loofspunten, zoals bijvoor
beeld bij de Samaritaanse
vrouw nota bene een over
spelige Martha en Maria,
en Maria Magdalena zelf.
Maria Magdalena behoorde
tot de eerste van de vele
vrouwen die actief waren in
de vroege kerk als dienaar,
predikant en evangelist. Ook
al waren een aantal van Pau
lus' medewerkers vrouwen
bii voorbeeld Phoebe en Pris-
cilla de algehele indruk die
we van hem krijgen is dat hij
vrouwen een ondergeschikte
rol toebedeelde. Zijn uitspraak
dat vrouwen hun mond moes
ten houden en hun hoofd
moesten bedekken als zij in
de kerk waren, sluit aan bij
de joodse tradities. Wat ook
duidelijk naar voren komt is
dat Paulus het moeilijk vond
de eigentijdse traditionele op
vattingen te verenigen met de
radicale nieuwe theologische
leer en maatschappelijke ge
lijkheid die Christus voorstel
de.
Rond 200 na Christus was het
christendom uitgegroeid tot
een patriarchaal instituut; elk
standpunt dat niet in overeen
stemming was met de katho
lieke leer werd beschouwd als
ketterij en werd systematisch
onderdrukt. Aan de teksten
die overbleven werd net zo
lang gesleuteld tot ze de be
langen van de mannenhiërar-
chie vertegenwoordigden. Pas
in onze eeuw, in 1945, werd
de bibliotheek van het Vati-
caan opengesteld en kwamen
de „ketterse" geschriften voor
de dag, die min of meer uit
dezelfde tijd stammen als de
evangelies die door de ortho
doxe kerk wèl werden goed
gekeurd.
Rivaliteit
Het niet door de Kerk erken
de evangelie van Filippus
verhaalt over de rivaliteit die
tussen de mannelijke discipe
len en Maria Magdalena was
ontstaan. Zij wordt beschre
ven als „de metgezel van
(Christus)...(die hij meer lief
had) dan de discipelen". In
het evangelie van Maria
wordt van haar gezegd dat
Christus zijn leer door middel
van haar verkondigde. In de
Pistis Sophia, een bronnen
boek uit de derde eeuw,
wordt Magdalena voorgesteld
als de belichaming van de
grote vrouwelijke wijsheid. In
de vierde eeuw was de status
van de vrouwen binnen de
kerkelijke hiërarchie al zo ver
teruggedrongen dat de vol
gende stap een volledige ver
banning van de vrouw uit de
kerkelijke organisatie was.
Maria Magdalena werd als
een afvallige beschouwd van
wege haar seksualiteit. De
Kerk was ervan overtuigd dat
diezelfde eigenschap bij Eva
tot de zondeval had geleid.
Vrouwen dienden om die re
den te worden beschouwd als
verleidsters en „onechte man
nen" en als zodanig verachte
lijke wezens. De Middeleeuw
se kerk bezigde de.opvatting
dat een vrouw door maagd te
blijven kon ontkomen aan de
erfzonde. Het grote voorbeeld
hiervan was natuurlijk de
Heilige Maagd Maria, maar
dit ideaal was voor de mees
ten onbereikbaar. De allegorie
van Maria Magdalena, zonda
res en heilige, die haar zondi-
f;e verleden verwierp om de
iefde van God te ontvangen,
bood voor de gelovigen een
hoopvoller vooruitzicht op
een plaatsje in de hemel.
De rol die Maria Magdalena
speelde in het leven van
Christus roept vragen op die
tot vandaag de dag nog steeds
onbeantwoord ziin gebleven.
Toch is het mogelijk op grond
van het nieuw ontdekte mate
riaal een nieuwe kijk te krii-
gen op Maria Magdalena: als
een eerlijke, sterke en trouwe
figuur die in de mannelijke
kerk werd verontachtzaamd.
SUSAN HASKINS
Copyright The Guardian
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het reeht voor mgezon-
den stukken te bekorten
Stadhuis
Dat eventueel te bouwen nieu
we stadhuis komt mij zo lang
zamerhand de keel uit. Elke
dag worden Hagenaars en in
woners van omringende ge
meenten geconfronteerd met
nieuws over dat vermaledijde
project, waa'r naar mijn smaak
niemand op zit te wachten. Als
je dan bovendien leest hoeveel
geld er mee is gemoeid om dat
prestige-object van de grond te
krijgen rijzen je de haren hele
maal te berge. Voor dat geld is
er wel wat anders te doen.
Denk eens aan de gezond
heidszorg, het wijk- en buurt
werk, bejaardenzorg en derge
lijke. Op die posten wordt
voortdurend gesnoeid, terwijl
het dus kennelijk mogelijk is
om honderden miljoenen uit te
trekken voor een buitensporig
onderkomen voor gemeente
ambtenaren. Laat die mensen
hun werk maar gewoon blij
ven doen op de plek waar ze
nu zitten. En in eerste instan
tie denken aan opheffing van
de bureaucratie. Dat is belang
rijker voor het publiek dan
straks te worden bediend van
uit een nieuwe kolos in de bin
nenstad.
J. van Duin
DEN HAAG.
Waldheim
Ik behoor niet tot die mensen
die voetstoots achter de poli
tieke opvattingen van de Ver
enigde Staten aanlopen onder
het motto dat we allemaal in
de NAVO zitten en daarom so
lidair moeten zijn. Maar met
de stellingname van Washing
ton tegenover de president
van Oostenrijk Waldheim ben
ik het roerend eens. De Neder
landse regering mag zich wat
mij betreft in dit geval ook so
lidair verklaren met de Vere
nigde Staten in de beslissing
dat Waldheim persona non
grata is. Het enige bezwaar dat
ik kan aanvoeren is dat
Reagan c.s. met deze stand
puntbepaling wat laat is geko
men. Waldheim, tegen wie
naar veler oordeel overstel
pende bewijzen zijn aange
voerd voor wat betreft zijn be
trokkenheid bij oorlogsmisda
den, had natuurlijk nooit de
hoogste politieke functie in
zijn nog steeds wat besmette
land mogen krijgen. Grotere
internationale druk had dat
kunnen voorkomen. De Vere
nigde Staten, die ooit het aan
treden van Waldheim als se
cretaris-generaal van de Vere
nigde Naties sanctioneerden,
laden met deze late veroorde
ling van de Oostenrijker in elk
geval de schijn op zich het
Joodse Wereldcongres nu pas
ter wille te willen zijn. Maar
aan de strekking van de stel-
lingame doet dat niets af.
J. van Velsen,
RIJSWIJK.
Tarieven
De gemeente Voorburg maakt
er helemaal een potje van. Na
dat vorig jaar al de nodige ta
riefsverhogingen waren door
gevoerd voor onder meer
sporthal De Vliegermolen,
waardoor sportbeoefening in
die hal al nauwelijks meer be
taalbaar is, zijn per 1 mei de
tarieven voor medegebruik
van gymnastieklokalen in ge
meentelijke scholen met maar
liefst 62,5 procent verhoogd.
Dat is nogal wat Mevrouw de
wethouder Van de Leur vindt
dat het allemaal wel meevalt.
Zij heeft omgerekend dat de
contributie voor leden van
Voorburgse gymnastiekvereni
gingen met slechts één tot an
derhalve gulden gaat stijgen.
Dan lijkt de schade allemaal
wel mee te vallen, maar de el
lende in Voorburg is dat dit
het zoveelste voorbeeld is van
gemeentelijk beleid dat volsla
gen voorbij gaat aan de basis-
belangen van de bevolking.
Hetgeen ook al blijkt uit de
manier waarop het buurt- en
clubhuiswerk wordt gekort
wiekt. Insiders in die categorie
beweren dat de betrokken
wethouder niet wordt gehin
derd door gebrek aan kennis
van de materie. Indien dat zo
is, dan belooft dat nog wat
voor de komende jaren.
F. Jansen,
VOORBURG.
Lasten
De kiezers die vorig jaar het
huidige kabinet in het zadel
hebben gehouden kunnen te
vreden zijn. Nog geen jaar ge
leden beloofden CDA en VVD
een lastenverlichting voor de
burgers, maar zie wat er ge
beurt: er is geen sprake van.
We kriigen gewoon verder de
duimschroeven aangezet. De
vraag die na dit soort beslissin
gen steeds weer rijst is: hoe
lang kan dit nog duren? Zoals
het er naar uitziet moeten de
mensen die eindelijk wel eens
een ander beleid willen zien
nog drie jaar wachten. Om dan
weer met beloftes te worden
geconfronteerd, die nadien
nimmer kunnen worden
waargemaakt. Maar zo lang
politici er nog een goed ge
bruik van maken slechte
boodschappen te verpakken in
nieuwe kreten (ombuigen e.d.)
en die bovendien te presente
ren op minder pijnlijk geachte
momenten (liefst voldoende
ruim vóór verkiezingen zodat
de negatieve publiciteit weer
is weggeëbd) blijft het een ter
rein dat slechts met de grootst
mogelijke achterdocht dient
bekeken.
J. Peterse,
VOORSCHOTEN.
De wijze waarop vandaag in Zuid-Afrika verkiezingen zijn
gehouden heeft hier en daar tot opmerkelijk tegengestelde
reacties geleid. Hoewel de apartheid en de mensonwaardige
gevolgen van dat systeeem toch voldoende bekend zijn rea
geerde buiten Zuid-Afrika menigeen met overholen verba
zing toen de afgelopen dagen in de media de spelregels van
het verkiezingssysteem in Zuid-Afrika nog eens op een rijtje
werden gezet. Is het niet ongelooflijk dat drie miljoen blanke
stemgerechtigden het lot bepalen van de dertig miljoen Zuid-
afrikaanse inwoners?
AaN de achterstelling van de zwarte bevolking, het verzet
daartegen en het gewelddadig resultaat daarvan zijn we ken
nelijk gaandeweg gewend geraakt. De wetenschap echter dat
vandaag alleen een handjevol blanken naar de stembus
mocht gaan, zet ons weer aan het denken. Een van de be
kendste vertegenwoordigers van de zwarte bevolking, domi
nee Allan Boesak, verbaast zich daarentegen slechts over
onze opwinding. „Alsof die verkiezingen echt belangrijk
zijn", zo verzuchtte hij vandaag. „Alsof ze iets veranderen
aan de fundamentele kwesties van de Zuidafrikaanse samen
leving".
De uitkomst van de verkiezingen van vandaag zal inder
daad geen directe invloed hebben op de toekomst van Zuid-
Afrika. Dat neemt niej weg dat die uitslag toch niet zonder
belang is. Gaandeweg zijn de omstandigheden in het land de
laatste jaren veranderd. Voor het eerst in de naoorlogse ge
schiedenis van Zuid-Afrika maakt de economische recessie
ook slachtoffers onder blanke werknemers. In een land waar
sociale voorzieningen vrijwel ontbreken, leidt dat tot onge
wone taferelen: blanken in het kader van werkverschaf
fingsprojecten werkzaam bij het onderhoud van parken en
straten, arbeid die tot voor kort uitsluitend door zwarten
werd verricht. Blanken zelfs in de rij voor gaarkeukens. Be
halve de boycotacties, de stakingen, het geweldloze verzet en
de gewelddadigheden over en weer toont ook dat verschijn
sel aan, dat het apartheidssysteem op den duur niet te hand
haven is. De vraag is slechts of een democratisch systeem
nog te verwezenlijken is zonder een explosieve toename van
de gewelddadigheden. In nog geen drie jaar tijd zijn er al
meer dan 2500 doden gevallen.
BLANKE arbeiders en lagere ambtenaren voelen zich nu
ook bedreigd door de concurrentie van zwarten op de ar
beidsmarkt. Hun kunstmatig hoge levenspeil loopt gevaar
door de opkomst van de zwarte vakbonden en de geleidelijke
afschaffing van een stelsel van werkreservering, waarin de
beter betaalde banen waren voorbehouden aan blanken. Die
ontwikkeling is er de oorzaak van dat er een scheuring is
ontstaan in het blanke bastion.
De Nasionale Party van president P.W. Botha is meer ver
deeld dan ooit. Er doet zich al geruime tijd een afbrokkeling
voor ter rechterzijde, maar daar is nu een linkervleugel te
genover komen te staan onder aanvoering van de vroegere
ambassadeur in Londen, Dennis Worrall. Van die voorheen
trouwe aanhangers van de Nasionale Party, die zich als onaf-
hankelijken kandidaat hebben gesteld, maakt een invloedrij
ke groep academici deel uit. Het aantal stemmen dat die lin
ker- en rechterflank vandaag behalen is niet zonder beteke
nis, omdat die ontwikkkeling op den duur toch van invloed
zal zijn op het systeem.
POLITIEKE aardverschuivingen zijn er vandaag echter
niet te verwachten. De wil tot verdere democratisering,
waarin ook het zwarte deel van de bevolking zou moeten
participeren, belijdt Botha tot nu toe slechts met de mond.
Geweld, niet de rede zal voorlopig nog wel het middel blij
ven dat de Botha-regering hanteert om te trachten het zwar
te deel van de bevolking naar haar hand te zetten. En dat
geweld zal tegengeweld blijven oproepen.
Iets hogere
temperaturen.
DE BILT (KNMI) De
weerssituatie is morgen nage
noeg gelijk aan die van van
daag. Door het wat naderbij
komen van het hogedrukge-
bied boven de Britse eilanden
wordt de middagtemperatuur
enkele graden hoger. Het
kwik loopt op tot ongeveer 15
graden. Aan de kust blijft de
temperatuur wat achter bij die
in het binnenland door de
aanvoer van lucht van zee met
noordenwind. Het hogedruk-
gebied blijft tot het weekeinde
bepalend voor het weer. Zater
dag wordt een depressie boven
Scandinavië van belang. Deze
voert koude lucht naar ons
land. Er vallen enkele buien
en vanaf zondag is de tempe
ratuur lager.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor donderdag en vrijdag:
Zuid-Scandinavië, Denemar
ken, noord-Duitsland, Bene
luxPerioden met zon en be
halve aan de westkust van
Noorwegen droog. Middagtem
peratuur donderdag ongeveer
14 graden, vrijdag enkele gra
den hoger.
Zuid-Duitsland. Afnemende
bewolking en nagenoeg overal
droog. Middagtemperatuur
van 13 tot 17 graden.
Britse eilanden, Ierland. Zon
nige perioden en nagenoeg
overal droog. Middagtempera
tuur van 12 graden in het ui
terste noorden tot rond 17 gra
den elders.
Frankrijk: Perioden met zon
en droog. Middagtemperatuur
van 14 graden in het noorden
tot 21 graden in het zuiden.
Alpengebied. Eerst veel be
wolking en vooral aan de
noordzijde van de Alpen re
gen. Boven 1500 meter
sneeuw, later meer zon. Mid
dagtemperatuur aan de noord
zijde 15 en aan de zuidzijde on
geveer 19 graden. Nulgraden-
grens op 1500 tot 2000 meter.
Spanje. Portugal: Overwegend
zonnig, ook een enkele lokale
bui. Middagtemperatuur van
19 graden in het noorden tot
ongeveer 25 in het zuiden, in
het binnenland op enkele
plaatsen nog iets hoger.
Italië, Joegoslavische kust
Veel bewolking en vooral in
het zuiden plaatselijk enkele
buien, mogelijk met onweer.
Middagtemperatuur rond 19
graden.
WEERRAPPORT HEDENMORGEN
Weer Ma* Min Regen
Amsterdam iwbew. 13 7 0
De Bilt zw.bew. 12 7 0
Eelde zw.bew 10 6 0
Eindhoven zw bew. 15 8 0
Den Helder zw bew 12 7 0
Rotterdam zw.bew. 12 7 0
Twente zw.bew 15 7 0
Vhssingen zw.bew. 12 8 0
Zd. Limburg zw.bew 15 8 0
Aberdeen zw.bew 16 9 0
zw bew 16
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Dublin
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt regen
Kopenhagen regen
Lissabon on bew.
Locarno onbew.
Londen onbew.
Luxemburg zw.bew.
Madrid
Malaga
Mallorca
Malta
Moskou
MUnchen
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Warschau
Wenen
Zurich
niet ontv.
zw.bew.
h.bew.
zw bew.
zw bew.
l.bew.
zw.bew.
regen
Casablanca niet ontv.
Cyprus
Istanbul
Las Palmas
Beiroet
Tel-Aviv
niet ontv.
niet ontv.
BIJ DEZE KRANT
INFORMATIE OVER
FILMS, MUZIEK, THEATER,
RECREATIE, EXPOSITIES EN
EEN COMPLETE AGENDA