ownsend Thoresen bekent schuld
Genland
Lek in centrale „normale storing"
ENSELIJKE FOUTEN OORZAAK VAN VEERRAMP"
1
ik VS
rzelen
er
Onvrij
iropa
Vluchtelingenkampen
op Sri Lanka zijn
vergaarbakken van ellende
Was Bernard Goetz de man die
slechts zichzelf verdedigde?
J)dlanding
--na-aanval
CeidócSotvuwt
WOENSDAG 29 APRIL 1987 PAGINA 7
na
J)N Een Boeing 747 van de
(artmaatschappij British Air-
eeft gisteren een noodlanding
;t op een militair vliegveld in
jwesten van Engeland, omdat'
.jarig meisje aan boord door
jna-aanval buiten bewustzijn
faakt. Het toestel was met 370
ers onderweg van Orlando in
naar het Londense vliegveld
ow. Het meisje kreeg eerst
f toegediend, maar toen de
id opraakte, besloot de gezag-
r te landen op een lucht-
tasis. Vandaaruit werd het
iet een legerhelikopter naar
(cenhuis vervoerd.
Verkiezingen
in Portugal
LISSABON President Ma
rio Soares van Portugal heeft
gisteren het parlement ontbon
den. Op 19 juli worden verkie
zingen gehouden voor een
nieuwe volksvertegenwoordi
ging. Het besluit maakt een
eind aan de politieke crisis die
drie weken geleden uitbrak,
toen het parlement een motie
van wantrouwen aannam te
gen de minderheidsregering
van de centrum-rechtse pre
mier Cavaco Silva. Zijn kabi
net vormde de zestiende rege
ring van Portugal sinds de An
jerrevolutie van 1974.
Shultz voor rechter
in spionageschandaal
WASHINGTON De subcommissie
voor buitenlandse zaken van het
Amerikaanse Congres heeft gisteren
besloten minister Shultz te dagvaar
den, omdat hii weigert documenten
af te staan in net seks- en spionage
schandaal aan de ambassade in Mos
kou. Onder de stukken die de com
missie wil zien, zijn geheime tele
grammen en ander materiaal dat zij
zegt nodig te hebben voor haar on
derzoek in de zaak. De affaire gaat
om mariniers belast met de bewa
king van de Amerikaanse ambassade
in Moskou die in ruil voor seksuele
gemeenschap met vrouwelijke agen
ten van de KGB, het ambassadege
bouw 's avonds voor hen openzette.
Italianen in juni
weer naar stembus
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
ROME De Italiaanse regeringscrisis
eindigt met nieuwe verkiezingen, die in
juni worden gehouden. De voorlopige re
gering van de christen-democraat Amin-
tore Fanfani die gisteren geen meerder
heid heeft gekregen in het parlement, zal
de lopende zaken waarnemen tot na de
verkiezingen. Door de ontbinding van de
kamer zijn de referenda over de justitie
en kernenergie voorlopig van de baan,
hetgeen betekent dat de de christen-de
mocraten in feite hun zin gekregen heb
ben. Zij staan op het standpunt dat de re
geringscoalitie ze met nieuwe wetgeving
moet vermijden.
HANAU In de nacht van maandag op dinsdag is bij de
kerncentrale RBU in het Westduitse Hanau licht radioactief
uraniumhexafluoride vrijgekomen na een lekkage in een
pijp. Volgens opgave van het bedrijf stroomden een tot twee
liter van het gas uit de pijp. Een woordvoerder van RBU
noemde het ongeluk een „heel normale storing". De Groe
nen in het deelstaatparlement van Hessen hebben de onmid-
delijke stillegging van de nucleaire bedrijven in Hanau ge
ëist te meer daar de smeergeldaffaire van de zusterfirma
van RBU, Transnuklear, zich uitbreidt. Een ingenieur van
het elektriciteitsmaatschappij Preussenelektra die betrokken
was bij het schandaal en op staande voet was ontslagen, heeft
zelfmoord gepleegd. Meerdere medewerkers van het bedrijf
hebben smeergelden betaald in ruil voor opdrachten.
De 325 werknemers van de Spaanse kerncentrale Vandellos
1 nabij Tarragona, zijn in staking gegaan om hun looneis
kracht bij te zetten. De opwekking van elektriciteit is stopge
zet.
Argentijnse stafchef
schond mensenrechten
BUENOS AIRES De nieuwe
stafchef van het Argentijnse leger,
generaal José Dante Caridi. moet"
voor een burgerrechtbank verschij
nen op beschuldiging van het
schenden van de mensenrechten.
Caridi werd vorige week benoemd
na een zuivering in de legertop.-
Een woordvoerder wilde niets zeg
gen over dc aard van de beschuldi
gingen tegen Caridi, maar volgens
een in mensenrechten gespeciali
seerde advocaat lijkt de stafchef
niet betrokken te zijn geweest bij
ernstige schendingen van de men
senrechten.
onze correspondent
Roger Simons)
)EN De Britse re-
Townsend Thoresen
gisteren de volledige
twoordelijkheid
!het drama met de
d of free Enterprise
gh genomen. „Town-
Thoresen aanvaart
It ongeluk werd ver-
\kt door vermijdbare
fouten en fouten
van zijn werknemers", zei
advocaat Antony Clarke
tegenover een vijf man
tellende onderzoekscom-
Townsend Thoresen ontkent
dat het schip niet zeewaardig
was. Vóór de vreselijke veer-
ramp had het letterlijk hon
derdduizenden mensen pro
bleemloos overgebracht tussen
Engeland en het vasteland, zo
wel op de route Dover-Calais
als Dover-Zeebrugge. Over de
tekortkomingen van TT's
technisch en commercieel be
leid werd evenwel met geen
woord gerept.
Maar advocaat Charles Had
don-Cave, voorzitter van het
juridische bestuurscomité van
de overlevenden en nabe
staanden van de slachtoffers,
bracht vlijmscherpe kritiek uit
op Townsend Thoresen in 't
algemeen. „Hadden de passa
giers het geweten hoe slecht
de Herald of Free Enterprise
werd gedreven, dan zouden zij
beslist geen voet aan boord
hebben gezet", riep hij uit. De
advocaat vond het beleid van
Townsend Thoresen veront
rustend en beschuldigde deze
rederij van geklungel, over
dreven zuinigheid en mateloze
laksheid.
Maar advocaat Clarke van de
rederij Townsend Thoresen
deed alsof op de Herald of
Free Enterprise alles tiptop in
orde was. Wel zal de maat
schappij het nodige doen om
een herhaling van het drama
van Zeebrugge te voorkomen.
Op alle commandobruggen
worden nu waarschuwings
lampjes en beeldschermen ge
plaatst.
Reparatie
De maatschappij Townsend
Thoresen European Ferries
ontkent nu dat zij ooit van
plan is geweest de verongeluk
te Herald of Free Enterprise te
laten repareren om hem terug
in de vaart te kunnen bren
gen. „Als het aan ons ligt, zal
dat schip nooit meer varen".
verklaarde gisteren een
TT-zegsman. Het wrak zal
worden verkocht als oud roest
of aan een andere veerbooto
perator.
Dat Townsend Thoresen ook
op dit terrein terugkrabbelt, is
alweer een gevolg van de druk
die werd uitgeoefend door de
internationale media en van
tegenstand, geboden door de
Britse bond van zeelieden. „De
Herald of Free Enterprise is
een massagraf", zei'vakbonds
leider Sam McCluskie afgelo
pen maandag. „Ik vind het
schandelijk dat men zijn repa
ratie overweegt. Niemand wil
nog varen met dat schip. Iede
re zeeman denkt er zo over."
De zoekactie door duikers van
de Belgische marine naar stof
felijke overschotten op het
rampschip de Herald of Free
Enterprise heeft gisteren ove
rigens nog niets opgeleverd.
Hierdoor blijft het totaal aan
tal geborgen stoffelijke over
schotten vooralsnog staan op
182.
J HINGTON De
ligde Staten hebben
J* >ch sterke twijfels
j jf het wel verstandig
j kernwapens uit Eu-
te verwijderen. „Met
1 het geheel kernvrij
n van West-Duits-
lijkt weinig realis-
jK»rklaarde het ministerie
j buitenlandse zaken in
ngton gisteren nadat on-
idelaars van de Sovjet-
n Genève de jongste wa
lg orstellen hadden toege-
i Eerder bleek in het
it g van de West Europese
1 dat ook de meeste Euro-
Javo-landen weinig voe-
or ontmanteling van alle
'apens, gezien de con-
inele overmacht aan
che zijde.
xwijdering van de korte
plsraketten bracht de
|§-Unie gisteren in als
element bij de Geneefse
Biandelingen. Ook de
ing-1 raketten zouden
jderd moeten worden, al-
et nieuwe ontwerp ver-
l van de Sovjet-delegatie.
-al in West-Duitsland
72 raketten van dit type
1 n bereik hebben van 700
eter. Maar Amerikaanse
onarissen hebben te ken-
s^egeven dat de raketten
p kernkoppen niet ter
p kunnen worden ge
fit. Ook president Reagan
"rukte dat het in geen ge-
7jl komen tot een geheel
vapenvrij maken van Eu-
Door zich in hun slotcom-
}ue slechts uit te spreken
||je middellange afstands-
§en, zijn de ministers van
gesteuropese Unie (WEU)
|en overigens behendig
eigen onderlinge me-
Jjverschillen uit de weg
n. Meningsverschillen
de mate waarin ook wa
lt met een korter bereik
'<;n worden opgeruimd,
„oden tussen de Westduit-
zjnisters Wörner (Defensie)
/2»nscher (Buitenlandse Za-
li maar ook de Nederland-
•fensie-minister Van Eek
had voor irritatie gezorgd
maandagavond na aan-
"t in Luxemburg te ver
dat aan westelijke zijde
mtal korte afstandswa-
moet worden gehand-
Eensgezind verklaar-
[isteren zowel Van Eeke
ls Van den Broek (Bui-
j,ndse Zaken) dat de voor
in van Sovjet-partijleider
atsjov voorzover ze de
jl-range' middellange af-
jjsraketten betreffen, zelf
j,iog onvoldoende concreet
Van den Broek voegde
tan toe dat het dan ook
is zich van publieke uit
een over die categorie wa
lt voorlopig nog te onthou-
Vredesdemonstratie
Politiemannen slepen demonstranten weg, die het hoofdkwartier van de Inlichtingendienst CIA in
het Amerikaanse Langley blokkeerden. De betogers, onder wie de vredesactivist Daniel Elsberg
(midden met stropdas) protesteerden tegen het beleid van president Reagen.
TRINCOMALEE Drie
oude betonnen pakhuizen
in de buitenwijken van de
sjofele stad Clappenberg
herbergen de overleven
den van de burgeroorlog
in Sri Lanka. De grote
naargeestige gebouwen,
restanten van de Britse
overheersing, doen nu
dienst als verblijfplaats
voor 2.500 gevluchte Ta
mils. Hier leven ze in de
meest ellendige en smeri
ge omstandigheden. Van
regeringswege worden
maaltijdbonnen verstrekt,
maar de waarde komt
neer op nog geen dertig
gulden per maand voor
een familie van acht per
sonen.
Op enkele kilometers afstand,
vlakbij de glinsterende golven
van de China Baai, bevindt
zich nog een vergaarbak van
wanhoop. Een verspreid lig-
fende verzameling bamboe-
uisjes biedt huisvesting aan
500 Singalese vluchtelingen,
die aan dezelfde ontberingen
blootstaan. Vanuit beide kam
pen kunnen de Sri Lankese
operaties in het luchtruim ge
volgd worden, die weer tot ge
volg zullen hebben dat het
aantal vluchtelingen toeneemt.
De krachtige Marchetti ge
vechtsvliegtuigen, uitgerust
met bommen, kanonnen en ra
ketten vlogen de laatste dagen
van de luchtbasis Trincomalee
naar het centrum van de re
belse Tamil Tijgers op het
noordelijke schiereiland Jaff
na. Gedurende vijf opeenvol
gende dagen zijn aanvallen
uitgevoerd en daarbij werden
volgens de regering meer dan
vierhonderd „terroristen" ge
dood en vele rebellen-posten
vernietigd.
De regering van Sri Lanka
heeft het leger gisteren op
dracht gegeven de luchtaan
vallen op bolwerken van Ta-
mil-verzet in de noordelijke
regio Jaffna stop te zetten. In
dia, waar in de zuidelijke pro
vincie Tamil Nadoe vijftig mil
joen Tamils wonen, had de re
gering in Colombo om stopzet
ting van de bombardementen
verzocht. Maar waarschijnlijk
gaat het om een tijdelijke rust.
Tot enkele weken geleden was
Trincomalee altijd een van de
meer rooskleurige stukjes uit
de ethnische puzzel die Sri
Lanka vormt. Regerings-, mi
litaire en Tamil-bronnen wa
ren het er over eens dat het
gebied geleidelijk terugkeerde
naar een soort evenwichtige,
bijna normale toestand. In het
district dat een belangrijke
verbinding vormt tussen Jaff
na en de Batticaloa gebieden
heerst politieke onzekerheid,
maar ondanks al deze ongun
stige aspecten had men goede
hoop dat de plaatselijke bevol
king een vrijwel gelijke
verhouding van Tamils, Singa-
lezen en Moslims in vrede
zou kunnen samenleven.
Twee weken geleden kwam
hierin op wrede wijze veran
dering. Het vuur werd geo
pend op een bus met voorna
melijk Singalese passagiers die
op de weg tussen Habarana en
Trincomalee reed. Daarbij vie
len 122 doden. Die wonden
zijn het duidelijkst aanwezig
bij de bewoners van de pak
huizen in Clappenberg en de
hutjes in Mud Cove. De Tamils
en de Singalezen vertellen ge
lijkluidende verhalen over
hun angstvlucht, over hun
verlangen weer terug te keren
en vooral over hun wanhopige
behoefte aan bescherming.
Maar beide zijden verklaren
met stelligheid dat het uitge
sloten is dat de twee gemeen
schappen weer in vrede naast
elkaar leven.
DEREK BROWN
Copyright The Guardian
Wou fcvi ÉilSttCtXl
Z-lfcT VC ÜEZfc "ïillCOPEVJEg
VJQOeviEVi HxP WF6
se fltsctKipfaiaa-
BEGIN OPMERKELIJKE RECHTSZAAK IN VS
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
WASHINGTON Deze
week is in New York het
proces begonnen tegen
Bernard Goetz, een 39-ja-
rige elektro-technicus.
Goetz werd op 22 decem
ber 1984 in de Newyorkse
ondergrondse bedreigd
door vier jongelui die de
indruk wekten hem te
willen beroven. Goetz
haalde daarop zijn revol
ver tevoorschijn en begon
te schieten. Alle vier de
jongelui raakten gewond.
Eén van hen, Darrell Ca
rey, is tot op de dag van
vandaag volledig ver
lamd. Goetz nam de
vlucht en kon pas tien da
gen later ingerekend wor
den.
De actie van Goetz trok zeer
grote aandacht in de VS. Bin
nen de kortste keren werd de
Newyorker de held van de
Amerikanen die vinden dat de
burger zich desnoods met wa
pengeweld tegen de toegeno
men criminaliteit mag verde-
o'igen. In de conservatieve
pers werd de elektrotechnicus
de „wachter" van de zeer on
veilige ondergrondse ge
noemd. Niet hij, maar de jon
geren die hem bedreigd had
den zouden schuldig zijn aan
de schietpartij. Ze hadden een
crimineel verleden en twee
van hen zitten op het ogenblik
weer in de gevangenis. Maar
toch vond een jury dat Goetz
voor de rechter moest worden
gebracht.
Goetz had geen wapenvergun
ning. Bovendien stond niet
vast of de de vier jongelui hem
wel echt hadden bedreigd. In
elk geval had Goetz zijn revol
ver wel erg snel getrokken,
aangezien nog geen lijfelijk ge
weld tegen hem was gepleegd.
De openbare aanklager schil
dert Bernard Goetz nu af als
een onervaren provinciaal die
eigenlijk doodsbang was in de
grote wereldstad en die op
elke hoek dacht te worden
aangevallen. „Goetz is een
emotioneel kruitvat, een man
die overal een bedreiging in
ziet".
De rechtszaak, die in de VS
met de grootst mogelijke be-
1 a ngs teling wordt gevolgd,
gaat ongeveer een maand du
ren. Wordt Goetz schuldig be
vonden, dan kan hij tot 30 jaar
worden veroordeeld. Niette
min blijft Bernhard Goetz
voor veel Amerikanen de held
die de moed had voor zichzelf
op te komen en die gebruik
maakte van het recht zichzelf
te verdedigen.
Dat recht neemt in het Ameri
kaanse juridische systeem een
prominente, maar ook omstre
den plaats in. Veel Amerika
nen leggen het begrip „zelf
verdediging" wel erg ruim uit
en worden daarbij vaak gehol
pen door de rechters die ge
neigd zijn zelfverdediging als
het hoogste persoonlijke recht
aan te merken. Zo werd vorig
jaar een winkelier uit Miami
vrijgesproken, die onder een
van de lichtkoepels in zijn
zaak een ijzeren netwerk aan
bracht, dat hij vervolgens on
der stroom zette. Enkele dagen
later werd een inbreker in het
net geëlektrocuteerd. De rech
ter vond evenwel dat de man
zichzelf en zijn goed had ver
dedigd en stelde hem daarom
op vrije voeten.
Campagne
In Londen Kunnen
voorbijgangers
zich vergapen aan
een enorme recla
meposter van het
dagblad Today,
waarop de conser
vatieve premier
Margaret Thatcher
in bed ligt met de
leiders van de Li
berale Alliantie
David Owen en
David Steel. De re
clame slaat op
aanhoudende ge
ruchten dat de
Britse premier van
plan is vervroegde
verkiezingen te
houden.
EG-besIuit tot
gezamenlijk asielbeleid
LUXEMBURG De twaalf
EG-landen gaan gezamenlijk
strenger optreden tegen de
toestroom van immigranten
uit ontwikkelingslanden. Hier
toe hebben de ministers van
justitie en binnenlandse zaken
gisteren tijdens een informeel
overleg besloten. Een Euro
pees beleid voor het probleem
van de illegale asielzoekers
was tot dusverre niet van de
grond gekomen.
De Oostenrijkse president
Waldheim ontving gisteren een
paar lichamelijk gehandicapte
kinderen.
„Wie durft
nog met
Waldheim
op de foto?"
(Vervolg van
de voorpagina)
WENEN Oostenrijkse kran
ten schreven van een „cata
strofe", een „politiek Tsjerno-
byl", een „terugkeer naar de
zwarte tijden van de Inquisi
tie". „Voor het openbare leven
heeft de Amerikaanse actie
destructieve gevolgen, een ca
tastrofe voor heel Oostenrijk,"
aldus de conservatieve Salz-
burger Nachrichten die zich
vorig overigens tegen de ver
kiezing van Waldheim heeft
uitgesproken. „Welke Wester
se staatsman zal bereid zijn om
voor de eeuwigheid te worden
vastgelegd op een foto met een
man die de VS niet binnen
mag omdat zijn verleden in
nevelen is gehuld?," aldus de
krant.
De Oostenrijkse president
Waldheim zei gisteren dat hij
onderzoekers inmiddels heeft
gevraagd een „witboek" over
zijn gangen tijdens de Tweede
Wereldoorlog samen te stellen.
„Deze documentatie zal bin
nenkort openbaar gemaakt
worden". Simon Wiesenthal
heeft gisteren een beroep ge
daan op de Oostenrijkse presi
dent om deskundigen toe te
staan in zijn verleden te dui
ken en een onderzoek in te
stellen naar zijn vermoedelijke
nazi-verleden.
Waldheim zou als officier bij
de inlichtingendienst van de
Wehrmacht opdracht hebben
gegeven tot het deporteren
van de joden die op de Griekse
eilanden Rhodos en Korfoe
woonden. Hij zou hebben mee
gedaan aan het ondervragen
en executeren van gevange
nen. Hij zou ooc de officier
zijn geweest, die de informatie
leverde voor vergeldingsacties
tegen Joegoslavische partiza
nen. In 1942 kreeg hij een zil
veren medaille van de nazisti
sche regering van Kroatië.
Suriname: Nederland wil herstel diplomatie
(Vervolg van de voorpagina)
PARAMARIBO Een dele
gatie van de Europese Ge
meenschap heeft gisteren aan
gedrongen op hervatting van
de diplomatieke betrekkingen
tussen Nederland en Suriname
op ambassadeursniveau. Dat
heeft het Surinaamse persbu
reau SNA bekend gemaakt. De
aanbeveling om de diplomatie
ke betrekkingen te hervatten
zal formeel worden gedaan op
een EG-bijeenkomst in juni.
De Nederlandse ambassadeur
Van Houten werd in januari
op verzoek van legerleider
Bouterse terug geroepen, om
dat hij zich zou hebben be
moeid met Surinaamse aange
legenheden.
Het Junglecommando van
Ronnie Brunswijk heeft voor
het eerst na twee maanden
weer aanvallen uitgevoerd op
het stadje Albina aan de grens
met Frans Guyana. Volgens
bewoners van Saint Laurent,
dat tegenover Albina ligt, von
den gevechten plaats met
legereenheden en zou brand te
zien zijn geweest. Voorts werd
een aanslag gepleegd op een
elektriciteitsmast.
Illegalen
verongelukt
Een vrouw, wier ge
wonde arm in een
mitella is gebonden,
troost een van de
22 andere slachtof
fers die vielen bij
een ongeluk met
een bus op de
grens tussen Mexi
co en de VS. De in
zittenden waren ille
galen, die de grens
over probeerden te
komen, maar ach
terna werden ge
jaagd door de Ame
rikaanse grenspoli
tie.
