„Een kerk die niet
mensen is, kan het
bij de
vergeten
kerk
en
wereld
weer
brieuen
lezers
Beroeps
Keuze
87
GEESTELIÏK LEVEN/OPINIE
Hoop
CeidócGou/tfwt
ZATERDAG 25 APRIL 1987 PAoJ
door Marines van d«r Berg
De meeste avonden waarop ik
word uitgenodigd voor een
spreekbeurt beginnen om acht
uur. Soms om half acht. De
meeste avonden zijn van maan
dag tot en met donderdag. Dit
keer was ik uitgenodigd op een
vrijdagavond en die avond zou zo
rond negen uur beginnen. Het
was dan ook een avond van en
voor jongeren. Dit keer niet in
een café of parochiezaal, maar in
hun eigen clubhuis van de Katho
lieke Plattelands Jongeren.
„Jongeren hebben hun eigen
schuilplaats", dacht ik. Het beeld
van buitenaf is dat het plaatsen
zijn van „veel drinken en veel
harde muziek". In het sfeervol
zelfingerichte clubhuis hingen dan
ook affiches die jongeren oproe
pen grenzen aan het alcohol-ge
bruik te stellen. „Het is een actie
van de landelijke KPJ", zei een
van de bestuursleden. „De KPJ
wil af van het imago een drank
club te zijn. Dat het goede omzet-
ters zijn, is wat anders", voegt hij
niet zonder gevoel voor humor er
aan toe. Dat de KPJ ook meer
wil, ontmoetingsplaats wil zijn en
ook gelegenheid wil bieden om te
praten over „zaken die jongeren
raken' bleek die avond. Meer dan
veertig jongeren waren gekomen
om te praten over „jongeren en
relaties" en natuurlijk kwamen
ook „geloof en Kerk" ter sprake.
Het thema was: „Jongeren gelo
ven het welEn terecht bleek
er een vraagteken achter te
staan. Het ging er niet om hoe je
moet geloven, maar waarin je ge
looft. Openhartig en kritisch werd
gezegd wat ze aan geloof en Kerk
beleefden. Die openhartigheid
was kritisch, maar niet negatief.
Het is mij in ieder geval duidelij
ker geworden dat je niet zomaar
kunt zeggen: „jongeren hebben
geloof en Kerk afgeschreven".
Dat trof me het duidelijkst in en
kele verhalen van jongeren die
vertelden: „Als je een moeilijke
tijd doormaakt, je hebt geen
werk, je hebt het thuis niet zo ge
makkelijk, je verkering is uit, dan
luister je anders. In de Kerk luis
ter je naar woorden die 'je op
peppen'", zoals ze zeiden. Dat
zijn woorden waarin je begrip
voelt en die je zo tot steun zijn. In
moeilijke periodes van je leven
ben je daar extra gevoelig voor.
Dit betekent dat de Kerk in de
preken de dagelijkse levenserva
ring veel meer aan het woord
moet laten komen op een wijze
die bemoedigt. „De meeste pre
ken gaan over de Bijbel", zeiden
enkelen, „en daar hebben we
geen belang bij". Zo een uit
spraak moet goed verstaan wor
den. Het is een vraag om duidelij
ker te laten zien wat „het Boek
van toen aan mensen van nu" te
zeggen heeft. Juist nu in deze
soms chaotische tijd wordt ge
wacht op een woord van hoop en
bemoediging. Ik heb erg genoten
van deze avond. Vanwege de
sfeer, de openhartigheid; sommi
ge vragen waren heel direct en
vaak ook meer een persoonlijke
overtuiging dan een vraag. Ik heb
ook genoten van deze avond om
dat ze mij hielp te zien hoe er van
geloof en Kerk verwacht wordt
dat ze gevoelig is voor het leven
van alledag. Bijvoorbeeld ook het
leven van boeren op dit moment.
De krant berichtte onlangs hoe
juist in de provincie Overijssel
veel bedrijven het' moeilijk heb
ben. Gedwongen verhuizingen en
moeten opgeven van boerenbe
drijven doen pijn in families. De
Kerk, de verkondiging mag hier
aan niet voorbijgaan. Zij moet
gaan luisteren om te weten wat
dit voor mensen persoonlijk bete
kent. Dan kan de verkondiging
ook „dichtbij" komen en hoopvol
zijn. De jongeren maakten me
ook duidelijk dat pastores duide
lijker hun echte gezicht moeten
laten zien. Dat verlaagt drempels.
„Je gaat niet naar een pastoor
als je het antwoord tevoren al
weet, of als je denkt: hij zal me
wel niet begrijpen of niet serieus
nemen", zei enkelen. Ik vond dit
een hoopvolle avond waarin een
open klimaat van gesprek groei
de. Het werd me ook duidelijker -
in alle eerlijkheid gezegd - dat
veel ouders onvoldoende dit
open gesprek aandurven of aan
kunnen. Velen willen nog teveel
alleen het laatste woord hebben.
Dit laatste woord sluit af en biedt
vaak geen hoop. Hoop wordt ge
boren als je elkaar aan het woord
laat komen, zodat ieder aan het
licht kan komen met zijn twijfels
en zijn verwachtingen.
DEN HAAG De paasactie
„Oog in oog met de bisschop"
van rooms-katholieke homo
seksuelen in Den Bosch krijgt
een vervolg. Op Pinksterzon
dag gaan de actievoerders
naar Zevenaar, waar kardi
naal Simonis het vormsel toe
dient. „We willen daar duide
lijk maken dat vijf tot tien
procent van de kinderen die
daar gevormd worden, homo
seksueel zijn en dus eigenlijk
niet door de kerk zijn ge
wenst", aldus F. Michiels, ini-
Actie homoseksuelen
in pinksterdienst met
kardinaal Simonis
tiatiefnemer van de paasactie.
„We willen in Zevenaar de
zelfde ingetogen stijl hanteren
als in Den Bosch", aldus Mi
chiels. „Bovendien willen we
op Pinksterzondag mee-hopen
en mee-bidden dat de bis
schoppen de Heilige Geest in
de ruimste zin des woords
ontvangen".
Op Paaszondag kwamen, ge
tooid met een roze driehoek,
homoseksuele mannen en
vrouwen naar Den Bosch om
bij bisschop Ter Schure ter
communie te gaan. Deze wil
pratkizerende homoseksuelen
de communie ontzeggen.
Wie het kwade laat
begaan, is even schuldig
als hij die het begaat
Arabltch spreekwoord
AFTREDEND SYNODEVOORZITTER DR. H. KOUWENHOVEN:
VLAARDINGEN - „In
mijn leven heb ik altijd
bij de mensen willen zijn
in de vragen naar wat
waardevol is in het le
ven, de zin van het be
staan. Zo ben ik dominee
geworden en zo heb ik
ook synodepraeses willen
zijn".
Dr. Henny Kouwenho-
ven uit Vlaardingen zegt
dit ter gelegenheid van
zijn afscheid als voorzit
ter van de synode van de
Gereformeerde Kerken.
Op 12 mei komt de gere
formeerde synode in
nieuwe samenstelling in
Almere bijeen en kiest
dan een andere voorzit
ter. Kouwenhoven heeft
er al twee perioden van
ieder twee jaar als voor
zitter op zitten en daar
voor maakte hij deel uit
het van moderamen (be
stuur) van de synode.
„Vanuit het besef dat alleen
het geloof in Jezus Christus
houvast biedt, wil ik graag
met mensen praten. Mij inle
ven in wat zij doormaken of
waar hun protesten liggen,
hun twijfels en moeiten. Een
kerk die daar niet aan toe
komt, die zal het absoluut
kunnen vergeten in onze we
reld, heb ik het idee. De
doorgaande lijn in mijn leven
is: proberen met mensen na
gaan wat geloven in Jezus
Christus eigenlijk is. Ik heb
daar nu wat minder pasklare
antwoorden op dan vroeger,
maar ik word telkens weer
getrokken naar dat centrale
oriëntatiepunt".
„Als ik zeg: ik wil bij de
mensen zijn in hun verdriet,
vreugde of twijfel, dan be
doel ik daarmee niet dat je
het evangelie maar moet
aanpassen aan wat mensen
willen accepteren. Maar het
is in de bijbel kenmerkend
dat God zijn wegen gaat, ver
schillend in de ene of in de
andere tijd en omstandigheid.
Het gesprek van Jezus met
de Samaritaanse vrouw is
een totaal ander gesprek dan
dat met Petrus die dwars ligt.
Centraal In het evangelie
staat het verhaal van Gods
omgaan met mensen, zonder
dat Jezus zich aansloot bij
wat mensen konden accepte
ren".
„Ik weet wel dat dit voor
sommige mensen in onze
kerken te vaag is. Die vragen
om pasklare antwoorden. En
wat ik bedoel is iets anders
dan een pakket waarheden
die altijd gelden; het is een
andere manier van geloven.
Er zijn mensen zich daar niet
in kunnen vinden, ze verlan
gen naar duidelijkheid en
naar overzichtelijkheid. Een
verwijt van die kant is dan
ook dat je als dominee of als
kerk niet duidelijk genoeg
bent, niet durft te zeggen: dit
mag wel en dat mag niet".
„We hebben vroeger de in
druk gewekt dat we als kerk
een afgeronde leer hadden
Dr. Henny Kouwenhoven: kerk bij de mensen
en dat was dan de inhoud
van het geloof. De gedachte
aan God als de helpende
God, de zoekende God, ja die
is een beetje onderge
sneeuwd. Dat heeft intellec
tualisme in de kerk gebracht;
geloven via verstandelijk
overwegen. Ik schrijf de leer
van de kerk niet af, begrijp
me goed, maar er is iets ver
waarloosd. Voor mij is het
zoeken wezenlijk aan de
kerk, het zich steeds opnieuw
mogen en moeten oriënteren
wat het wil zeggen om in
onze tijd en in onze omstan
digheden in God te geloven.
De moeite die mensen heb
ben met deze wijze van gelo
ven, erken ik. Maar mis
schien en ik wil mee heel
voorzichtig en bescheiden
uitdrukken misschien kun
je wel niet op een andere wij
ze geloven. Je kunt God niet
„pakken", het geloven vast
leggen in een leergebouw".
„Ik erken dat je aan de ande
re kant dan wel de moeite
kent van de vraag: wat mag
wel en wat kan niet. Je wekt
soms de indruk je aan te pas
sen bij het minimale van wat
mensen willen. Maar zo is
het niet. Je bent georiënteerd
op wat van God komt. En in
de Schrift worden sommige
dingen heel concreet en actu
eel. Rijk en arm bij de profe
ten bijvoorbeeld kun je zeer
centraal stellen, voor wat er
moet gebeuren, ook in onze
tijd. Het Nieuwe Testament
heeft het over „de wereld",
dat complex van verleidin
gen en vijandschap dat zich
nestelt in onze samenleving
en in onze harten. Dat uit
zich bijvoorbeeld in het ge
mak waarmee mensen zich
uiten over euthanasie of
abortus. Dat is een zich voe
gen in het schema van de
wereld en heeft niets te ma
ken met de gelooforientatie".
„Een zorg wat dat betreft is
ook hoe over aids wordt ge
dacht. Veilig vrijen als ant
woord. Dan ga je vind ik
voorbij aan wat de waarde
van de mens uitmaakt in de
relatie tot de medemens: ik
mag een ander niet schaden.
Zonder dat ik iemand per
soonlijk mag of wil veroorde
len en krenken moet ik me
toch afvragen of wij zo deze
ziekte niet laten voortgaan".
„Onze kerken hebben zich
minder stellig uitgelaten over
abortus dan bijvoorbeeld de
R.K. Kerk. Maar het is de
vraag of er een verschil is in
uitwerking tussen de uitspra
ken van beide kerken. Men
sen die dat willen, trekken
zich niets aan van wat de
kerk te zeggen heeft. Of het
nu gaat om een uitspraak van
een gereformeerde synode of
van kardinaal Ratzinger. Je
kunt je afvragen of wij als
kerk op de goede wijze bij de
mensen zijn geweest met ons
pogen gezag uit te oefenen.
Het gaat, denk ik, ook hier
weer om de vraag: hoe ben je
kerk bij de mensen?"
Oecumene
„Ik weet eigenlijk niet hoe ik
over de oecumene moet dro
men. De kerk is in wezen
een, dus heeft ze de opdracht
de eenheid te zoeken en ge
stalte te geven. Als je kijkt
naar het Samen op Weg-pro-
ces, dat gaat natuurlijk ge
woon door. Maar hoe het met
de wijdere oecumene moet,
met name naar de RK kerk
toe? Een eenwording van in
stituten zie ik nog niet zo tot
stand komen. Het is trou
wens in z'n algemeenheid
moeilijk aan te geven welke
eenheid je in dit land, in deze
fase van de geschiedenis, pre
cies moet proberen te realise
ren. Want iedere kerk heeft
het eigen verleden en de ei
gen traditie. Het gaat om de
vraag: wat is het meest we
zenlijke voor de situatie
waarin wij als kerken temid
den van ons volk leven. En
dan vind ik een heel belang
rijk probleem hoe de kerken
ruimte kunnen geven aan
hen die door het gemengde
huwelijk of om andere rede
nen, graag oecumenisch le
ven. Ik vind eucharistische
gastvrijheid, dus dat de part
ners in eikaars kerk kunnen
deelnemen aan avondmaal-
/eucharistie, een noodzaak.
Er zijn schrijnende voorbeel
den van mensen die ten v^l
kwamen omdat ze dat hek op
hun weg tegenkwamen of
dat gebod in acht moesten
nemen".
„Een complicerende factor
voor alle kerken is natuurlijk
dat ze zo hun handen vol
hebben aan wat ze dan hun
kerk noemen. Ze hebben
grote moeite met hun eigen
opdracht, bijvoorbeeld in het
pastoraat. Oecumene wordt
dan luxueus, iets wat je er bij
doet en dus ook als eerste
laat liggen".
„Om nog even terug te ko
men op de opdracht de een
heid na te streven: moet je
zeggen dat Christus van ons
vraagt dat we onszelf ophef
fen om één kerk van Jezus
Christus in dit land te krij
gen? Ik weet dat dus niet.
Het gebeurt niet, dat weet ik
wel".
Zorgen
„Ik kijk met veel zorgen aan
tegen de ontwikkelingen in
de kerken, ik ben niet zo'n
optimist. Hoe zal de kerk er
over tien, vijftien jaar uit
zien? Tot die kerk behoren je
kinderen en als alles goed
gaat, je kleinkinderen..."
„Die zorgen hebben bij mij
ook een duidelijke rol ge
speeld op de synode. Voor zo
ver ik daar enige hand in
had, heb ik de nodige aan
dacht gegeven aan de zaak
van de verontrusten in onze
kerken. Maar ik heb ook
steeds naar voren willen
brengen dat het in de kerk
misschien ook nog om heel
andere vragen gaat dan die
de verontrusten naar voren
brengen. Ik denk aan die
mensen die plotseling besef
fen: mijn geloof stelt niets
meer voor; of mensen die uit
de kerk zijn verdwenen ter
wijl ze enkele jaren geleden
nog ouderling waren. Of de
jongeren. Ten opzichte van
hen heeft de kerk een bijzon
dere verantwoordelijkheid.
Zoals een voorbeeld zijn hoe
mensen met elkaar in de
kerk om horen te gaan".
„Daarop terugziende zijn er
heel wat zwarte bladzijden te
zien. Hoe mensen over de an
der kunnen heenwalsen, met
het grootste gemak doen als
of je de baarlijke duivel zelve
bent. Ik loop niet met trau
ma's rond, maar er erken wel
dat er pijnlijke momenten
zijn geweest. Dan ging het
niet alleen om mijn persoon,
maar ook om de kerk. Soms
was de sfeer niet open, niet
altijd zuiver op de evangeli
sche graad".
„Ik heb me over die persoon
lijke aanvallen heen getild op
een bepaald moment. In ge
sprekken en in brieven heb
ik angst gevoeld van mensen
die in*hun kerk niet meer
krijgen wat ze nodig hebben.
En ook: angst voor de tijd,
ook dat heel nadrukkelijk. Je
moet dan uitkijken dat je
deze mensen niet vastprikt
op: het zijn starre mensen of:
ze hebben een intellectualis
tisch geloof. En je moet er te
gen jezelf direkt bij zeggen:
pas op, dat je niet gaat den
ken dat wat jij dan essentieel
vindt voor geloven het één
en het al is".
LUTSEN KOOISTRA
Curran tijdelijk hoogleraar
aan andere universitet
WASHINGTON De Ame
rikaanse rooms-katholieke
moraaltheoloog Charles Cur
ran, die in augustus vorig jaar
werd geschorst als hoogleraar
aan de katholieke universiteit
van Amerika, wordt het ko-
De Congregatie voor de Ge
loofsleer van het Vaticaan
ontnam Curran het recht
werkzaam te zijn als katho
liek theoloog, omdat hij te
veel zou afwijken van de offi
ciële katholieke leer.
Curran gaat aan de Cornell
Universiteit dezelfde vakken
doceren als hij deed aan de
katholieke universiteit.
Curran verklaarde dat deze
tijdelijke baan niet betekent
dat hij zijn verzet tegen de
schorsing opgeeft. Wel heeft
hij besloten voorlopig af te
zien van de juridische stappen
tegen de Katholieke Universi
teit.
Wijding van drie permanente diakens
De komende tijd worden drie
mannen in het bisdom Rotter
dam door mgr. R.Ph. Bar ge
wijd tot permanent diaken.
Het zijn de heren H.M. Peters
(50) uit Alphen aan den Rijn,
J.J.M. den Held (40) uit West
maas en C.A.J.A. Peeters (51)
uit Den Haag. Zij studeerden
allen en ontvingen hun vor
ming aan de diakenopleiding
Dijnselburg te Zeist. Aan dit
instituut, waarin het bisdom
Rotterdam participeert, stude
ren in totaal 26 kandidaten uit
dit bisdom. Het zijn meest ge
huwde mannen die in de
weekends de opleiding volgen
kerkelijke functie krijgen,
blijven zij beroepsmatig bezig.
Hennie Peters wordt zondag
gewijd in zijn parochiekerk te
Alphen aan den Rijn. Hij is
gehuwd en heeft drie kinde
ren. Van beroep is hij installa
tie-adviseur bij een bouwbe
drijf in Rotterdam.
Cees Peeters en Hans den
Held worden zaterdag voor
Pinksteren, 6 juni, diaken ge
wijd in de kathedrale kerk
van de H.H. Laurentius en
Elisabeth in Rotterdam. Pee
ters is gehuwd en heeft twee
dochters. Hij is werkzaam bij
een verzekeringsmaatschap
pij. Voor het diakonale werk
orienteert hij zich op het
woonwagenwerk.
Den Held, is werkzaam bij 's
Rijks Belastingen in Rotter
dam. Hij is eveneens gehuwd
en vader van twee dochters.
Hij behoort tot de parochie
van Oud-Beijerland, maar is
al geruime tijd betrokken bij
het gaande houden van de ak-
tiviteiten in en vanuit de
kerkgelegenheid in zijn
woonplaats Westmaas.
fieidócSotwa^j
Eenvoudiger belastingste|
F
Vereenvoudigingen aanbrengen is dikwijls veifii
simpel en dat geldt zeker als het er om gaat ons belastilf
sel doorzichtiger te maken. Maandag begint de Twee^n!
mer met de behandeling van plannen die dat beogeji
wordt beslist geen afgerond debat, waarvan de besluiten
van kracht zouden kunnen worden. Het gaat slechts cte'
eerste ronde, waarin de fracties elkaar nog wat zullen5'2
ten. Er is immers geen onderwerp dat in het parleni^
gevoelig ligt als de belastingen. se
ons belastingstelsel is een uiterst moeilijk te doorgT"
lappendeken van regels en uitzonderingen, waarin N
moeilijk te vinden is. Lang, lang geleden zal het uit.
punt vrij eenvoudig zijn geweest: iedereen moet naarf(
kracht bijdragen aan de kosten die de overheid moet j
voor gemeenschappelijke voorzieningen. Terecht is c
bijvoorbeeld de progressie in de tarieven voortgevloe0^
meer verdient moet ook percentueel meer betal
UITZONDERINGEN bleken echter nodig, bijvoöd
voor mensen met extra zware lasten omdat ze vaak zi^s
of voor mensen die extra kosten moeten maken om hJJ
komen te verwerven. Bovendien: inkomen is niet alt^
reet besteedbaar, maar voor een deel pas veel later, i
zo'n uitgesteld inkomen, pensioen bijvoorbeeld, worihï
ook later belasting betaald. Daar vloeit weer uit vo<P
pensioenpremies vrijgesteld worden van belastinghf1
Rente-inkomsten zijn wél belastbaar, want die kan m^r
mers onmiddellijk besteden, maar daar staat weer tegep
dat rentebetalingen aftrekbaar zijn. ae
In de loop der jaren hebben allerlei pressiegroepen
belangen veilig weten te stellen. Er kwamen steeds me;
zonderingen op de regels. Die uitzonderingen vormdei2'
ter tevens de mazen in het net die misbruik mogel^
daarom „reparatiewetgeving" noodzakelijk maakterjci
doende is de zaak steeds ingewikkelder geworden. De
wetgeving is broodnodig aan stroomlijning toe, zo consl c
de het parlement dat echter op de valreep nog wél s?1
tweeverdieners en de voordeurdelers uitvond. De zaaljj
middels zo in de knoop geraakt dat zonder speciaal telj
nummer vrijwel geen mens meer het aangifteformulty,
invullen. r
Ir
De commissie-Oort, waarvan de plannen maandag ;j'
Kamer aan de orde komen, heeft vergaande vereen{ej
gingsvoorstellen gepresenteerd. Op het eerste gezich i
schitterend werkstuk. De drie grote fracties in de I
CDA, VVD en PvdA zijn het over belangrijke pr<
al met elkaar eens, bijvoorbeeld dat de minima en de
staanden niet gedupeerd mogen worden. Ze betreurelc
dat de commissie niet méér naar de honderden bestaan v
trekposten heeft gekeken. Juist voor de hogere inkomet,
den die er toe dat slechts zelden het hoogste belasting
daadwerkelijk betaald moet worden. Van de andere3
hebben werkgevers en werknemers deze week kijjj
kanttekeningen geplaatst bij sommige voorstellen v,
commissie, die tot nu toe door een brede kamermeerdi
werden gesteund. a
w t
JtlET ziet er kortom naar uit dat de aanvankelijke^
eensgezindheid maandag in de praktijk nog wel eensi i
zal kunnen vallen. Ook zullen de voorstellen er in vePr
debatten zeker niet ongewijzigd doorkomen. Daar is of
ker reden toe. Van de andere kant zal al te veel knu
het eindresultaat er niet fraaier op maken. Bij de vereqe
digingsoperatie zal in elk geval de rechtvaardigheid a'p
punt moeten worden genomen. Het draagkrachtprincij»
aankweken van spaarzaamheid en het bevorderen v)ë
gen-woningbezit zouden dan tot de uitgangspunten k^J
behoren. Indien om een zo goed mogelijk resultaat te1
ken daartoe wat verworven rechten moeten worden ih
verd, dan moet dat maar voor lief worden genomen, g
Sg
Zonnig en warm
DE BILT (KNMI) Het is
ook vandaag zonnig en warm.
Dit fraaie lenteweer wordt
veroorzaakt door een krachtig
hogedrukgebied boven de
Noordzee, Duitsland en zuid
oost-Europa. Het verandert
maar weinig van plaats. Dank
zij de langdurige zonneschijn
en een zwakke tot matige zui
denwind loopt de temperatuur
in de middag op tot omstreeks
23 graden. Het warmst wordt
het in het oosten en zuidoosten
van het land. Daar kan het
kwik tot 25 graden oplopen.
Aan de kust bij wind van zee
blijft het iets koeler, zeker als
in de middag "de zeewind toe
neemt.
Weersvooruitzichten voor de
Europese landen, geldig voor
zondag en maandag:
Zuid-Scandinavië, Denemar
ken: Zonnig maar in West-
Noorwegen af en toe bewol
king. Middagtemperatuur 14-
18 graden, bij zee plaatselijk
lager.
Britse eilanden: In het westen
en noorden wolkenvelden, el
ders overwegend zonnig. Mid
dagtemperatuur van 14 graden
in het noordwesten tot 21 gra
den landinwaarts in Engeland.
Duitsland, Benelux, noordoos
telijke helft van Frankrijk:
Zonnig. Op zondag van 18 gra
den tot 22 graden. Op maan
dag enkele graden warmer.
di
Zuidwestelijk Frankrijk
zonnig, op maandag me&i
het zuidwesten mogelij
weer. Middagtemperatu5r
25 graden. Op maandagpj
sel ijk tot 29 graden. m,
tai
Alpengebied: Zonnig. On
dag in het oosten een u,
bui. Nul-gradengrens oje
dag op rond 2800 mett s
maandag enkele hon<^
meters hoger. In de
's middags 18-23 graden
Spanje, Portugal: Op zorP
Portugal en west-Spanje
en onweersbuien, die
Spanje uitbreiden,
ten overwegend zonnig
dagtemperatuur van 22
in het westen tot 29
plaatselijk in het zuidi
Op maandag in het t
koeler. i
21
'i
Di
Italië, Joegoslavische <j
Zondag in het noorden «ie
kale bui, overigens iei
19-ïv
Ie
Weer Max. h
Eelde onbew. 1
Eindhoven onbew. 23 D€
Den Helder onbew. 18 *5
Rotterdam onbew. 22
Twente onbew. 22 *e
Vlissingen onbew. 22 pt
Zd. Limburg onbew. 23
Aberdeen zw.bew. 17
ia.
h.bcw
l.bew.
Bordeaux regen 19 t-^
Brussel onbew. 25 al
nuhlin TW.hew 16
23 W
22 lal
11
Innsbruck onbew. 22 1
Klagenfurt l.bew. 20 be
Kopenhagen l.bew. 17
Frankfort
Genève
Helsinki
Tl
Brieven graag korf en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Haags monument
De „Stichting Herdenkingsmo
nument 1940-1945" ijvert voor
een centraal herdenkingsmo
nument in Den Haag, dat ver
moedelijk tegenover het Vre
despaleis een waardige plaats
zal krijgen. Dat is een lofwaar
dig streven, dat zeker (finan
ciële) steun verdient. Het lijkt
me echter niet juist, verwij
zend naar de Amsterdamse
„Dokwerker" en de Zadkine
in Rotterdam, te stellen dat
Den Haag enkele plaquet
tes en kleinere herdenkings
plaatsen niet meegerekend
geen waardig monument zou
bezitten. Op de Waalsdorper-
vlakte heeft Den Haag een
ontroerende en indrukwek
kende herdenkingsplaats, die
hoewel geen monument in de
gebruikelijke zin van het
woord beslist niet onderdoet
voor de „Dokwerker" van
Mari Andriessen of de „Stad
zonder-hart" van Zadkine. In
tegendeel, ik denk dat de im
posante luiklok boven op de
duintop van alle herdenkings
monumenten in ons land ver
reweg de meest bekende is.
Wie op de avond van de vier
de mei niet zelf naar een her
denkingsplaats gaat zal toch in
veel gevallen via de televisie
de indrukwekkende kransleg-
ging en het défilé op de Waals-
dorpervlakte volgen. Alleen
het vrij primitieve stenen mo
numentje aan de voet van de
duintop zou een betere en
meer blijvende vorm verdie
nen.
Ik ga er daarom vanuit dat de
„Stichting Herdenkingsmonu
ment 1940-1945" slechts een
centraal monument van vol
doende allure in het centrum
van Den Haag mist. Daar
heeft zij zeker gelijk in, want
een stad als Den Haag waar
in de bezettingsjaren ook zo-
•veel verschrikkelijke dingen
zijn gebeurd heeft zonder
meer recht op een centraal ge
legen monument. Dat zal
voorbijgangers er dagelijks aan
herinneren dat niets moet
worden nagelaten om herha
ling te voorkomen van wat er
in de oorlog is gebeurd. En bij
bepaalde gelegenheden zou het
een passende plaats zijn ook in
het hart van de stad stil te
staan bij hen die hun leven
hebben gegeven in het verzet
tegen de nazi's.
E. de Vries,
VOORSCHOTEN.
Zaterdag 16 mei verschijnt bij deze
krant de bijlage Beroepskeuze^.
Informatie over de adverteermogelijk-
heden in deze bijlage wordt u graag
verstrekt door Rob de Kleijnen,bereik
baar onder nummer 071-122244.
£c4dóC0OUACUlt
Lissabon zw.bew.
Locarno onbew.
Londen l.bew.
Luxemburg onbew.
Malta
Moskou
Munchen
77
20 li
Ay
zw oew. S
l.bew 25
onbew. 18
onbew. 18
Casablanca l.bew.
