naie
Een zuidelijke
uitstraling voor
Kabbelaarsbank
fi
ZATERDAG 25 APRIL 1987
Woest en ledig steekt hij uit
in het Grevelingenmeer, de
Kabbelaarsbank. Toch
kwamen vorig jaar maar
liefst 200.000 badgasten
verpozing zoeken op het
voormalige werkeiland.
Projectontwikkelaar René
Coltof, bijgenaamd de
bouwtornado langs de
Hollandse zeekust, zag die
zonaanbiddende massa en
kreeg een idee. Waarom geen
Port Zélande gebouwd op de
Kabbelaarsbank, een
recreatiestad met zuidelijke
uitstraling?
f verdwijnen.
komst van de nieuwste toeristentrekker niet
tAB
.BBELAARSBANK - Terwijl
le avond neerdaalt en de wind
lanwakkert over de Kabbelaars-
lank, staat een eenzame man zand
e scheppen in een kruiwagen,
foor zijn tuin waarschijnlijk. De
ente in de bol. Hij is de enige le
ende ziel in de verre omtrek,
foor de rest heerst hier de rust van
iet graf. Maar lang duren zal dat
liet. „Op mooie zomerdagen zitten
r wel zestigduizend mensen langs
ie Brouwersdam", zegt projectont
wikkelaar René Coltof, en even
loort er een glimp van gretigheid
chter zijn modieuze brüleglazen.
Zestigduizend mensen waar geen
nkele recreatieve accommodatie
oor is". Daar gaat hij dus groot-
cheeps verandering in aanbrengen,
eze bouwtornado langs de Hol-
kndse kust, zoals hij wel wordt ge-
oodverfd. Een vleug Middellandse
!ee wil hij transplanteren naar de
ilek waar een smalle en kunstmati-
je strook land, wild overwoekerd
_pet helm, duindoorn, duizendgul-
jenkruid en bitterling, het Greve-
ngenmeer afschermt tegen de bui-
mgaatse elementen.
ïlfs de naam heeft een Franse klank,
•rt Zélande gaat het stadje heten dat
t geestesoog van Coltof op de Kabbe-
irsbank - ooit een bij vissers gevrees-
t zandplaat, later het werkeiland voor
5 aanleg van de Brouwersdam - ziet
irrijzen. Hoezo, een Franse naam?
Eiet u, eigenlijk ligt de Kabbelaarsbank
Zuid-Holland. Maar Port Zuid-Hol-
nd, dat vond ik niet klinken. En de
rouwersdam is natuurlijk de poort tot
seland. Poort, Port. Maar Port bete-
jnt ook haven. Een haven aan zee, dat
Jeft iets romantisch. Port Zélande, van
>'n naam straalt een beetje Middelland-
Zee uit. Het vertrekpunt van mij en
in mijn vaste architect Thijs Zeelen-
irg is .de gedachte geweest dat we niet
;t zoveelste bungalowpark wilden ma-
in, maar dat we moesten komen met
ts wat volstrekt nieuw zou zijn voor
ederland en, breder gezien, voor de
;le kust van Noord- en West-Europa,
ts wat je tot nu toe alleen aan de zui-
tlijke kusten kon vinden, een stadje in
i trant van de Portugese Algarve of de
ranse Rivièra".
aradijs
aar liefst 155 miljoen gulden zal er in
>rt Zélande geïnvesteerd worden. Al-
in het centrum al met zijn doorschij-
nd overkapte stadsplein en winkelpro-
enade - ook 's winters een constant,
ngenaam temperatuurtje van 22 gra
in - kost dertig miljoen. Met de
•ondwerkzaamheden is inmiddels be-
>nnen. De eigenlijke bouw vangt in ja-
uari aan en het voorjaar van 1989 zal
Dg maar net op gang gekomen zijn
anneer het Grevelingse paradijs zijn
rste Adam en Eva begroet. Uiteinde
ik moeten er 612 luxueuze, woningen
->men te staan plus dertig appartemen-
-n in het centrum en tachtig havenap-
hrtementen op de pier die wijst naar
_ït kunstmatige eilandje de Ossehoek
"frderop in het Grevelingenmeer waar
iet geestesoog van Coltof zijn paradijs-
fjèwoners 's avonds al heen ziet pedde-
voor een maanovergoten barbecue.
gPort Zélande wordt gebouwd in een
Sjdloze stijl", meldt architect Zeelenberg
te zich bij het gesprek heeft gevoegd.
'■Het zal de indruk wekken met het ver
dijken der jaren organisch gegroeid te
jjjn, net als oude havenstadjes. Wanneer
het straks aan de Brouwersdam ziet
,|gen, zul je denken dat het er altijd ge-
iigen heeft. Het wordt een echt stadje,
"laar dan wel met een Zuideuropese uit-
flraling: allemaal witte gevels, gemengd
jet heel zwakke pasteltinten rose of
ik en gedekt met romaans-rode pan-
;2n".
Zwierig
-fie is de René Coltof die dit wondertje
"lat wrochten? Hoewel pas 33 jaar oud,
lag hij zich alleen-eigenaar noemen van
vn serie besloten vennootschappen
$aarvan de jaaromzet de 150 miljoen
,?dert. Het feit dat zijn moeder, zijn
ias, zijn broer en zijn zwager tot zijn
René Coltof (links) en zijn vaste architect Thijs Zeelenberg bij een maquette van het toekomstige Port Zélande.
Links: De
westkant van de
Brouwersdam is
het favoriete
domein van de
surfers. Met een
viaduct zullen die
stranden aan de
westkant straks
verbonden worden
met Port Zélande.
naaste medewerkers behoren, zal niet
vreemd zijn aan de zuinigheid en vlijt
waarmee hij bungalowparken uit de
grond stampt. Hij is er in luttele jaren in
geslaagd de grootste ontwikkelaar en
makelaar van vakantiebungalows in Ne
derland te worden. Negen parken heeft
hij inmiddels. Zijn geheim? „Ik heb ont
dekt dat de mensen niet meer willen hu
ren, maar kopen". Er is echter nog een
geheim. Architect Zeelenberg zegt het
zo: „In de jaren zeventig bouwden we
louter vakantiebungalows van een treu
righeid waar je niet goed van werd. Vier
muurtjes en een plat dak erop, want ze
mochten niet meer dan honderdduizend
gulden kosten. Maar ze gingen wel voor
veel meer geld van de hand. Coltof heeft
precies op tijd onderkend dat de markt
behoefte had aan zwierige vakantiehui
zen - dat de mensen, wanneer ze naar
hun recreatiewoning gingen, in een an
dere wereld terecht wilden komen".
Precies op tijd. Het begon ermee dat
Coltof in 1987 de meubelzaak die hij
van zijn vader had geërfd, opdoekte ten
einde in Duitsland een succesvolle loop
baan als meubelverkoper voort te kun
nen zetten. Hij moest zijn huis in Den
Helder verkopen en plaatste daartoe een
advertentie in een paar Duitse kranten.
De belangstellende stroomden toe, want
Duitsers zijn verzot op een vakantiewo
ning in Nederland en willen er dik voor
dokken. Zo kwam Coltof op het idee. In
de gouden periode van de late jaren ze
ventig hadden speculanten, banken en
institutionele beleggers overal langs de
kust op grote schaal percelen grond aan
gekocht. Maar hun bouwplannen kwa
men, toen de economische crisis toe
sloeg, vaak niet aan uitvoering toe en de
terreinen bleven braak liggen. Coltof be
gon ze op te kopen. De teleurgestelde ei
genaren, ontdekte hij, waren blij dat hij
ze kwam verlossen van hun grond en
namen een fors verschil tussen aan- en
verkoopsom graag voor lief. Een bijko
mend voordeel was dat hij zich nauwe
lijks door planologische procedures heen
hoefde te worstelen alvorens te kunnen
gaan bouwen; dat hadden de vorige eige
FOTO'S: MILAN KONVALINKA
naren al lang en breed voor hem gedaan.
Zo wist Coltof binnen de kortste keren
de grootste te worden, de bouwtornado
langs de Hollandse zeekust.
Kunstpalmen
Zijn volgende stormvlaag zal dus Port
Zélande baren, compleet met een toe
gangslaan van palmbomen die niet echt
zullen zijn, maar van kunststof, hoog
stens net echt - hij vermeldt het zonder
een spoor van schaamte. Kunstpalmen
aan het Grevelingenmeer waarvan de
natuurwaarde in steeds hogere toonaar
den bezongen wordt? Hebben zijn stoute
plannen hem eigenlijk nooit in botsing
gebracht met milieubeschermers? Nee,
reageert Coltof koel, en dat kon ook niet
want de bestaande bestemmingsplannen
voorzagen in een bebouwing van de
Kabbelaarsbank ten behoeve van de ver-
blijfsrecreatie. Maar toch? Informatie bij
de Zeeuwse Milieu Federatie echter stelt
de projectontwikkelaar in het gelijk. Jan
Rechts: Woest en
ledig is de
Kabbelaarsbank
nu nog, met hier
en daar een boom.
Straks zullen er
kunstpalmen
prijken.
de Vries, die daar de activiteiten coördi
neert, zegt zonder aarzelen: „Wij hebben
geen moeite met dat Port Zélande op de
Kabbelaarsbank, nee. De plek is relatief
onschadelijk. We hebben hem tien keer
liever daar dan elders. Er zijn soortgelij
ke plannen geweest voor de Kop van
Schouwen, aan het begin van de Brou
wersdam. Wij hebben toen uit eigen be
weging gezegd: spaar in 's hemelsnaam
de kwetsbare natuur daar en concentreer
je op de Kabbelaarsbank, want dat blijft,
hoe nostalgisch de naam ook klinkt,
toch altijd een stuk kunstmatig, opge
spoten land waar geen natuur verloren
kan gaan. Nou, dat is gebeurd. Het enige
risico is volgens mij de Hompelvoet, een
grote zandplaat ten noorden van de
Kabbelaarsbank waar sinds de afsluiting
van de Grevelingen veel zeldzame vo
gels zijn gaan broeden. Maar dat kan
met goede regels voor de recreatievaart
worden opgelost".
Hoe duur het wonen in de schaduw van
zijn kunstpalmen wordt, wil Coltof nog
voor geen prijs kwijt. Hij volstaat met
de indicatie dat de recratiewoningen in
zijn andere parken van 80.000 tot
175.000 gulden kosten. „En Port Zélan
de zal niet het allergoedkoopste park
worden". Mededeelzaam echter op het
lyrische af is hij wanneer hij antwoordt
op de vraag waarom hij de Middellandse
Zee naar de Brouwersdam wil brengen.
„Omdat de plek voor Nederland zo vol
strekt uniek is. Aan alle kanten omgeven
door water. Huizen pal op het strand.
Een dergelijk buitendijks gebeuren, waar
vind je het in Nederland? Dit is gewoon
een schitterende plek. Bijna nergens tref
je zo'n maagdelijk gegeven aan waar je
van de grond af alles kunt gaan maken
wat het hartje van de recreant begeert,
en waar je de bezwaren die aan andere,
reeds bestaande lokaties kleven, van
meet af aan kunt omzeilen. Waar je een
zeestad kunt bouwen met alles erop en
eraan. Waar je zonder compromissen
het soort zuidelijke uitstraling kunt
creëren dat de mensen voor ogen staat
wanneer ze aan vakantie denken".
Extravagant
Coltof blijkt niet louter op de bevoor
rechten te doelen die diep genoeg in de
buidel kunnen tasten om een Kabbe-
laarsbankse woning te kopen. O nee.
Port Zélande zal van alle badgasten zijn.
„U moet niet vergeten dat Westerschou-
wen de grootste recreatiegemeente van
heel Nederland is. Daarna komen pas
Scheveningen en Zandvoort. Alleen al
op de Kabbelaarsbank hebben vorig jaar
200.000 mensen hun vertier gezocht. En
nu het verbazingwekkende. Nergens vin
den al die mensen een recreatiecentrum
waar ze zich kunnen verpozen wanneer
het slecht weer is. Ja, je hebt hier een
overdekt zwembad en daar een overdek
te tennisbaan. Maar geen centrale, op de
massa afgestemde voorziening. In die
behoefte zal Port Zélande straks voor
zien. Er komt bijvoorbeeld een overdekt
sportcomplex dat je rustig een kleine
Ahoy-hal mag noemen, ijsbaan en rol-
schaatsbaan incluis. Er komt een inter
nationaal eetplein waar alle belangrijkste
keukens van de wereld vertegenwoor
digd zijn. Er komt een Stoommuseum,
te bereiken met een originele oude
stoomtram. Er komt een mogelijkheid
om waterfietsen te huren, zeilboten,
roeiboten, motorboten. Maar er is ook
gelegenheid om te wandelen of te trim
men in het bos. Want de Kabbelaars
bank is honderd hectare groot en daar
van bebouwen we amper tien procent.
De rest blijft natuur, en die is nu al
prachtig".
Een viaduct zal Port Zélande, over de
autoweg heen, verbinden met de tiental
len kilometers lange Noordzeestranden
aan de westkant van de Brouwersdam,
het favoriete domein van de surfers.
Maar zelf komt het stadje ook omringd
door stranden en water te liggen in de
Grevelingen. Alsof dit alles geen nattig
heid voldoende was echter, komt er ook
nog een overdekt zwemparadijs met een
capaciteit van duizend badgasten, voor
zien van obligate trekpleisters als daar
zijn een golfslagbad, een verwarmd bui
tenbad met ligweiden, een speelbad, wa
terglijbanen, sauna's, Turkse baden, een
massagebad en een solariumgrot. „Zon
der dat lukt het niet", verdedigt Coltof
de extravagantie. „Wij streven naar een
bezettingsgraad van 98 procent het hele
jaar rond. Daarom zullen de kopers van
woningen in Port Zélande ook contrac
tueel verplicht worden hun bezit gedu
rende veertig weken per jaar te verhu
ren. Wij willen geen lege huizen. Wij
willen een stad die, ongeacht de seizoe
nen, springlevend is".
PIET SNOEREN
'CcldööGouaatif