ierkiezingen in Indonesië
•jieer vermaak dan democratie
Hankcn nemen
erk over van zwart
(oorwegpersoneel
President Sri Lanka stuurt
aan op beslissend offensief
„Volgende keer
zullen wij het
beter doen"
VERKEERSLEIDERS
SPANJE GAAN STAKEN
jniENGE MAATREGELEN HOUDEN STEMMING RUSTIG
Nederlanders
willen weg uit
Spaanse gevangenis
FNV: Philips
sponsort
Pinochet
TffËNÏ
TENLAND
foidbaGowuvnt
DONDERDAG 23 APRIL 1987 PAGINA 5
■dreigen Warschau
r spionage-zaak
INGTON De VS vrezen dat de ar-
"e van een hunner diplomaten in War-
let herstel van de Amerikaans-Poolse
kingen kan belemmeren. Dat heeft
oordvoerder in Washington gezegd,
lomaat, Albert Muller, werd het afge-
I1 weekeinde zes uur lang vastgehouden
e Poolse politie op beschuldiging van
ge. Nadat hij was vrijgelaten is hij
e VS vertrokken, maar volgens Was-
'n betekent dat geenszins, dat Muller
linage bekent. Een Poolse woordvoer-
"Vklaarde dat Muller vertrouwelijke
re informatie en bijzonderheden over
Hten van Solidariteit probeerde in te
u Hij werd het afgelopen weekeinde
kt tijdens een ontmoeting met een
contactpersoon.
Hongersnood bij vier
miljoen Mozambiquanen
NAIROBI De Voedsel- en Landbou
worganisatie van de Verenigde Naties
(FAO) verwacht dat het komend jaar
vier miljoen Mozambiquanen extra
voedselhulp nodig zullen hebben, omdat
door de burgeroorlog in het land en de
droogte de voedselproduktie is terugge
lopen. Dit staat in een rapport over de
vooruitzichten voor de voedselsituatie
in de Afrikaanse landen ten zuiden van
de Sahara. Mozambique, Angola, Bots
wana, Ethiopië en Lesotho worden vol
gens de FAO bedreigd door „uitzonder
lijke voedseltekorten". Mozambique
heeft van deze landen de grootste pro
blemen. Een luchtbrug en het droppen
van voedsel boven de meest bedreigde
gebieden is noodzakelijk.
NEGENJARIGE ALS
HEROïNE-KOERIER
Airport, de internationale luchthaven
van New York, heeft een jongetje van
negen jaar aangehouden. Het ventje, dat
uit Nigeria kwam, had een koffer bij
zich waarin heroïne bleek verstopt met
een straatwaarde van 1,5 miljoen dollar.
Het kind is niet in staat van beschuldi
ging gesteld, omdat de politie ervan
overtuigd is dat hij niet in de gaten had
waar hij voor werd misbruikt. Het jon-
Setje vertelde dat hij al twee keer eer-
er een dergelijke reis had gemaakt. De
politie zit inmiddels met het kind in
naar maag, omdat men aan het ventje
gehecht is geraakt en niet wil dat het in
verkeerde handen valt. Zijn moeder
heeft geweigerd hem te komen halen.
Ontregeling toeristenverkeer verwacht
MADRID De Spaanse luchtver
keersleiders willen in mei verschillen
de malen het werk neerleggen om de
regering te dwingen hun arbeidsom
standigheden te verbeteren. De ver
keersleiders willen vermindering van
de individuele werktijd en betere ziek
tekostenvoorzieningen. De gisteren be
kend gemaakte plannen voorzien in
stakingen op 4-6 mei, 15 mei, 22-23 mei
en 29-31 mei. Het departement voor de
burgerluchtvaart verwacht dat de sta
kingen het luchtverkeer van en naar
Spanje op die dagen volledig stil zullen
leggen. De aangekondigde staking zal
een nieuwe zware slag toebrengen aan
de Spaanse toeristenindustrie, die al ge
troffen is door stakingen in de open
baar-vervoerssector van werknemers
van de luchtvaartmaatschappijen Iberia
en Aviaco, de spoorwegen Renfe en de
veerdiensten.
Kissinger stuurde onderbroek
naar Nationaal Archief
WASHINGTON De voormalige Ameri
kaanse minister van buitenlandse zaken
Henry Kissinger maakte zich ooit zo kwaad
over het feit dat het Nationaal Archief al
zijn documenten wilde hebben, dat hij zijn
onderbroek naar het eerbiedwaardige insti
tuut opstuurde. In 1977 kwam Kissinger met
het Nationaal Archief in conflict over het
beheer van zijn documenten, die uiteindelijk
werden ondergebracht bij de Library of
Congress. Tijdens één van de discussies zou
Kissinger een medewerker van het Archief
hebben toegevoegd: „Als ik het goed begrijp
wilt U ook het ondergoed dat ik als minister
van buitenlandse zaken heb gedragen".
Waarop de man antwoordde: „Dat hangt er
van af wat U erop heeft geschreven".
>ie
ifaj
:h
itè
dllHAAG President
spreekt van „een
van de democra-
aar een Indonesi-
imbtenaar vergeleek
tarlementsverkiezin-
Jajan vandaag onlangs
een songfestival:
drie deelnemers zin-
etzelfde liedje, al-
iA|eder met een iets an-
"ajmelodie". Indonesië
he vandaag naar de
an)us, maar een feit is
oi de verkiezingspro-
zafna's van de drie par-
m|weinig of niets van
IJT verschilden.
94 miljoen Indonesiërs
h hun stem uitbrengen
1 van de ruim tweeaui-
^andidaten die door de
*epde Golkar-partij, de is-
usjche Verenigde Ontwik-
ïpartij PPP en de Chris
ty
telijk-nationalistische Demo
cratische Partij van Indonesië
PDI verkiesbaar zijn gesteld.
Zij streden om 400 van de 500
parlementszetels. De overige
100 zetels worden bezet door
afgevaardigden van de 400.000
man sterke Indonesische
strijdkrachten (ABRI), die
daarmee sterk vertegenwoor
digd zijn in het parlement.
Veel waarnemers vragen zich
af of de Indonesische verkie
zingen dit predikaat wel ver
dienen. De stemmen moeten
nog geteld worden, maar nu al
staat de overwinning van de
Golkar een afkorting van
Golongan Karya ofwel Func
tionele Groepen vast. Er is
weinig twijfel dat de partij er
in zal slagen haar stemmen
percentage zoals voorspeld
te verhogen van 64 tot 70
procent. De Golkar bezet op
grond daarvan op het ogenblik
257 zetels, tegen de PPP 94
(28%) en de PDI 24 zetels (8%).
De Indonesische autoriteiten
hebben vrijwel niets aan het
toeval overgelaten opdat de
verkiezingen rustig zouden
verlopen. Vandaar dat de par
tijen niet als enige het verwijt
kan worden gemaakt dat het
de saaiste campagne is geweest
sinds het begin van de Orde
Baru (Nieuwe Orde), zoals de
regeerperiode onder Suharto
sinds 1966 wordt omschreven.
De verkiezingscampagne liep
vrijdag af en sindsdien geldt
een afkoelingsperiode. Alle
politieke activiteit was tot en
met donderdag verboden. De
andere maatregelen hielden in
dat de duur van campagne
werd beperkt tot 25 dagen, po
litieke activiteit zoals optoch
ten en openbare bijeenkom
sten mochten alleen overdag
plaatsvinden. Verder mocht de
regering niet bekritiseerd wor
den.
Een PPP-politicus, Muchlis,
merkte aan den lijve dat er
niet te spotten viel met de
richtlijnen. Hij kreeg begin
deze maand na een verkie
zingstoespraak in Midden-
Ja va een spreekverbod opge
legd, omdat hij was ingegaan
op religieuze kwesties en be
paalde personen met naam en
toenaam had beschuldigd van
corruptie. Kwesties als werk
loosheid, inkomensverschillen
en betaalbare huisvesting
brandende zaken in het licht
van de economische crisis in
Indonesië kwamen amper
aan de orde, zoals Astrid Su-
santo van de Universiteit van
Indonesia in Jakarta eind vo
rige maand al voorspelde.
De PPP en de PDI werden
vooral gehandicapt door de in
1985 van kracht geworden wet
voor de massaorganisaties (Or-
mas), die alle politieke en
maatschappelijke groeperin
gen in Indonesië verplicht de
staatsfilosofie Pancasila te aan
vaarden als hun enige grond
beginselen: democratie, sociale
rechtvaardigheid, humanitair
handelen, nationalisme en ge
loof in één God. De wet maak
te het naast de vastgelegde
spelregels voor de twee partij
en erg moeilijk zich tijdens de
campagne te profileren op
grond van etnische of religieu
ze standpunten.
De regering-Suharto wilde
met deze voorzorgsmaatrege
len naar eigen zeggen voorko
men dat net als bij de vorige
verkiezingen in 1982 geweld
dadigheden zouden uitbreken.
Destijds vielen bij incidenten,
vooral in Jakarta, bijna 60 do
den en tientallen gewonden.
Voor zover bekend zijn tot
dusver bij ongeregeldheden
tussen aanhangers van de ver
schillende partijen een dode
en nog geen 30 gewonden ge
vallen. De einduitslag van de
verkiezingen wordt pas in mei
of juni verwacht.
i gezichten zagen voorbijgangers toe hoe de Zuldafrikaanse politie stakende spoorwe-
b lijf ging.
(Vervolg van
lij de voorpagina)
eb
1 I
NNESBURG
;nden bewoners van
d3arte woonstad Sowe-
dj Johannesburg heb-
;ren gphoor gege-
„n een oproep van
ldknte groeperingen
"Set naar hun werk in
,r(jinesburg te gaan. De
'djwas op touw gezet na
itzettingen van zwar-
iie sinds twee jaar
(ren huur te betalen
test tegen de onvol
le voorzieningen in
nstad.
ü4
ïgfas voor de meeste inwo-
►pL
ners van Soweto overigens
toch al moelijk om op het
werk te komen. De busonder
neming Putco, die zorgt voor
het vervoer tussen Soweto en
Johannesburg, staakte gisteren
de diensten pmdat van veel
bussen de ruiten waren inge
gooid. En als gevolg van de
staking van spoorwegperso
neel functioneert het treinver
keer nog maar voor 50 pro
cent.
De spoorstaking begon op 13
maart als protest tegen disci
plinaire maatregelen tegen een
personeelslid, dat van verduis
tering werd verdacht. Later
werd aan de actie de eis ver
bonden dat de spoorwegdirec
tie de als links beschouwde
bond van transport- en haven
arbeiders SARWHU zou er
kennen, hetgeen door de di
rectie van de hand is gewezen.
Door de spoorwegstaking, die
op 13 maart begon, is er in de
omgeving van Johannesburg
een grote achterstand ontstaan
bij het lossen van containers;
de spoorwegen hebben tijdelijk
blanken in dienst moeten ne
men om de plaatsen van de
stakers op te vullen.
Bij twee grote goudmijnen van
Consolidated Investments uit
Johannesburg, de Randfon-
tein-mijn en de West Areas-
mijn, zijn gisteren in totaal
24.000 zwarte mijnwerkers in
staking gegaan uit protest te
gen het ontslag van 1.800 col
lega's. De directie noemt de
staking illegaal omdat de sta
kers zich niet hebben gehou
den aan de ingewikkelde ver
zoeningsprocedures die de
Zuidafrikaanse arbeidswet
eist.
UIT ANGST VOOR AIDS-BESMETTING
MADRID Vijf Nederlanders die in de Carabanchel-
gevangenis van de Spaanse hoofdstd Madrid gevangen
zitten wegens drugssmokkel, hebben de Nederlandse
ambassade gevraagd vaart te zetten achter hun uitleve
ringsprocedure.
Ze zijn bang dat ze in de gevangenis aids zullen oplopen. Dat
meldde gisteren de Spaanse krant El Pais. Ook andere bui
tenlandse gedetineerden zouden hun ambassade gevraagd
hebben te zorgen dat ze zo snel mogelijk worden uitgeleverd.
Er zitten in de Carabanchel-gevangenis 2.200 gedetineerden,
van wie 70 buitenlanders. Volgens verschillende berichten is
homosexualiteit en drugsgebruik in de doorgaans overvolle
Spaanse gevangenissen wijd verbreid. Volgens officiële gege
vens van de Spaanse Raad voor het Gevangeniswezen is der
tig procent van de Spaanse gevangenen drager van het aids-
virus; het is niet bekend hoeveel gevangenen er werkelijk
aan de ziekte lijden.
Auto te water
De 70-jarige Joseph Gammon uit het Amerikaanse Memphis kan zijn wagen naar de schroothoop
brengen. Maar zelf kwam hij er vrijwel ongedeerd vanaf. Op een parkeerplaats vloog Gammon met
wagen en al uit de bocht, regelrecht een kreek in. De brandweer was snel ter plaatse om de be
jaarde man uit zijn auto te helpen.
BURGEROORLOG WEER OPGELAAID
COLOMBO Met twee
bombardementen in het
noorden van Sri Lanka
heeft het leger de tegen
aanval ingezet op Tamil-
opstandelingen die ver
antwoordelijk worden ge
acht voor de bloedige
reeks aanslagen van de
afgelopen dagen, waarbij
meer dan 200 Singhalese
burgers om het leven zijn
gekomen. Als gevolg van
de acties van regerings
troepen en rebellen wer
den meer dan bij honderd
slachtoffers bijgeschreven
op de dodenlijst die in zes
dagen tijd tot bijna 400 is
opgelopen.
De aanvallen volgden na een
bomaanslag op het busstation
van Colombo die dinsdag min
stens 115 doden en 295 gewon
den heeft geëist. De regering
maakte bekend dat bij de
luchtaanval op posities van
Tamilstrijders 80 doden waren
gevallen. Het leger zei dat bij
nieuwe aanslagen door rebel
len 36 soldaten en politieagen
ten waren gedood, evenals
acht rebellen.
Waarnemers verwachten dat
president Jayewardene de
aanzet poogt te geven tot een
„beslissend offensief", nu de
bemiddelingspogingen van In
dia en een recent eenzijdig be
stand op niets zijn uitgelopen.
De militaire vergeldingsactie
van het leger van Sri Lanka in
het noorden van het land
met name op het schiereiland
van Jaffna zou volgens des
kundigen de Tamil-opstande-
lingen zware verliezen kun
nen toebrengen. Het leger is
de laatste tijd extra bewapend
met gevechtsvliegtuigen, snel
le vaartuigen, pantserwagens
en moderne wapens. Ook zijn
de soldaten beter getraind. De
Tamil-opstandelingen daaren
tegen zijn verzwakt, niet in de
laatste plaats omdat zij zelf een
groot aantal van de gematigde
Tamils om het leven hebben
gebracht. Hierdoor is de „buf
fer" tussen leger en opstande
lingen aanzienlijk kleiner ge
worden.
Rollen omgekeerd
In elk geval lijkt volgens
waarnemers de burgeroorlog
op Sri Lanka op een nieuw -
en mogelijk beslissend - hoog
tepunt te komen. Het ver
moorden van ongewapende
burgers, zoals in de afgelopen
dagen, is daarbij niet nieuw.
Wel zijn voor een deel de rol
len omgekeerd: de opstand
van Tamils is in 1983 onder
andere uitgebarsten als vergel
ding voor de moord door Sing
halese bendes op bewoners
van de Tamil-minderheid, in
het zuiden van het eiland Sri
Lanka.
De afgelopen vier jaar zijn bij
talrijke gevechten al meer dan
5.000 slachtoffers gevallen.
Ruim 100.000 Srilankanen
zowel Tamils als Singhalesen
hebben elders hun heil ge
zocht, voor het merendeel in
het buurland India. Ook in
Nederland zijn tientallen ge
vluchte Tamils ondergebracht.
De strijd tussen Tamils en
Singhalesen speelt zich met
name af op het noorden en
een deel van het oosten van
het eiland. De Tamils vormen
13 procent van de 15 miljoen
inwoners op Sri Lanka. Zij ei
sen van de regering volledige
zelfstandigheid en eigen be
stuur in een deel van het land.
Volgens de opstandelingen dis
crimineert de Singhalese over
heid de Tamil-minderheid en
stelt zij haar achter op gebie
den als onderwijs, werkgele
genheid en verdeling van de
grond.
Verder dan een gedeeltelijke
autonomie voor het noorden
en oosten wenst president Jay
ewardene niet te gaan. Wel is
de hulp ingeroepen van India
om in het conflict te bemidde
len.
UTRECHT Volgens de
FNV sponsort Philips het
TV-station van de Chi
leense dictator Pinochet.
De Nederlandse multina
tional zou geld steken in
TV-kanaal 7: één van de
belangrijkste spreekbui
zen van het regime. In
ruil daarvoor krijgt het
concern een grote tv-spot
met het beeldmerk van
Philips, die na de nieuw
suitzending over de volle
breedte van het scherm
verschijnt.
Een woordvoerder van Philips
noemde de beschuldiging gis
teren onzin. „Het betreft hier
gewone reclame, die we ook
op de twee overige zenders
maken. We betalen daarvoor
de gewone tarieven en van
sponsoring
geen spral
Het maakt niet
de modder tot
deze vader en
uit wat voor weer het is. En zelfs als het regent en
je enkels staat, kun je volop plzier maken, zoals
zijn twee-jarig zoontje laten zien.
WALESA IN AUTOBIOGRAFIE:
PARUS Lech Walesa, de leider van het verboden
Poolse vakverbond Solidariteit, spreekt in zijn vandaag
in Parijs verschenen autobiografie over zijn angst te
worden vermoord. In het voorwoord van het 600 pagi
na's tellende boek „Het pad van de hoop" schrijft Wa
lesa: „Het lot is mij enige tijd gunstig gezind geweest,
maar alles kan veranderen. Ik weet niet of er ooit ie
mand opduikt die mij in mijn hoofd schiet of wurgt".
Hetzelfde onderwerp roert Walesa aan als hij verhaalt over de
staking van augustus 1980 op de Lenin-scheepswerf in Gdansk,
die de communistische autoriteiten dwong in te gaan op de eisen
van de stakers. „Als zij de scheepswerf bestormen, zullen zij mij
niet missen een ongeluk of een andere oplossing zij zullen
mij weten te vinden".
Walesa schrijft in het boek over zijn jeugd, zijn werk als electri-
cien op de Lenin-scheepswerf, en zijn rol als leider van het eer
ste onafhankelijke vakverbond van Oost-Europa. Het boek ein
digt in 1984 met de moord op de dissidente priester Jerzy Popie-
luszko door officieren van de Poolse politieke politie.
Walesa zegt er vaak over na te denken om zijn post aan de top
van Solidariteit op te geven. „Ik heb die beslissing uitgesteld tot
het moment waarop wij het gevoel hebben weer vaste grond on
der de voeten te hebben. Ik ben benieuwd hoeveel opvolgers er
dan klaar zullen staan, maar op het moment staat nog niemand
te dringen".
Walesa waarschuwt de communistische autoriteiten dat zij ge
confronteerd zullen worden met een nieuwe arbeidersopstand,
net zo als in 1981, indien de veranderingen in Polen te langzaam
worden doorgevoerd. „Maar de volgende keer zullen wij lering
hebben getrokken uit het verleden en zullen wij het beter
doen." aldus Walesa.
