SIRE: ffeef stotteraars even d<
Lubbers pleit voor
hogere straffen
ZILVEREN KNIP" VOOR STICHTING IDEËLE RECLAME
f J
Makro bereid detail
verkoop te beteugelen
Marine gezien als minst
noodzakelijke deel krijgsmacht
Lerarenopleiding volgend
jaar op nieuwe leest
WENLAND
GeidwQowuvnt
DONDERDAG 23 APRIL 1987 PAGINA j
fjelkpoeder uit
Mozambique
ruggehaald
HAAG Het ministerie voor ontwikkelings-
iwerking heeft 285 ton melkpoeder die als
'"liulp bestemd was voor zuigelingen in Mozam-
i uit dat land terug laten halen. Een gedeelte
le partij met een waarde van drie miljoen gul-
dijkt „mogelijk niet helemaal oké", aldus een
jvoerder van het ministerie. Wat er precies
Ie poeder aan de hand was weet de woordvoer-
jn ontwikkelingssamenwerking niet te vertel-
.,Maar het woord salmonella-bacterie wil ik
geniet in de mond nemen". Het ministerie had de
tfel gekocht bij Nutricia in Zoetermeer, die na
n lieu we test een nieuwe partij voor Mozambique
izorgen.
Panda - evenement
begint op 21 mei
HILVARENBEEK Prins Bernhard,
beschermheer van het Wereldnatuur-
fonds, zal op 21 mei het panda-evene
ment op de Beekse Bergen in Hilvaren-
beek openen. Vanaf die dag tot medio
september zijn twee Chinese pandaberen
te bezichtigen door het publiek. De reu-
zenpanda's, symbool van het Wereldna-
tuurfonds, komen al op 7 mei naar het
safaripark. Het project kost de Beekse
Bergen zo'n anderhalf miljoen gulden.
Daarvan gaat 300.000 gulden naar het
Wereldnatuurfonds voor de instandhou
ding van de bedreigde reuzenpanda's.
Aan alle bezoekers zal een vrijwillige
bijdrage worden gevraagd van een gul
den: de „pandapiek". De Beekse bergen
verwacht 200.000 extra bezoekers.
MEER NIET-
NEDERLANDERS
DEN HAAG Op 1 januari van dit
jaar woonden er in Nederland 565.000
mensen met een andere dan de Neder
landse nationaliteit, tegen 553.000 een
jaar eerder. Dit komt neer op bijna vier
procent van de totale bevolking van
Nederland, zo meldt het Centraal Bu
reau voor de Statistiek. De stijging is
veroorzaakt door een geboorte-over
schot van 9000 personen en een buiten
lands migratie-overschot van 26.000.
Naturalisaties en zogenoemde „admini
stratieve correcties" hebben het aantal
niet-Nederlanders met 23.000 mensen
verminderd. De Turken zijn met
162.000 personen de grootste categorie
niet-Nederlanders, gevolgd door de Ma
rokkanen (123.000), Westduitsers, Brit
ten, Belgen, Spanjaarden en Italianen.
Acht gezinnen
dakloos
na brand
ROTTERDAM Een fel-
le uitslaande brand in het
Zwaanshals in Rotterdam-
Noord heeft gisteravond
negen woningen verwoest.
Hierdoor zijn acht gezin
nen dakloos geworden.
Volgens de Rotterdamse
politie wordt de schade op
meer dan een miljoen gul
den geschat. Het vuur ont
stond, door nog onbekende
oorzaak, in een achter de
woningen gelegen houten
loods. Niemand raakte ge
wond.
Rekenkamer moet
paspoortkwestie
onderzoeken
DEN HAAG Staatssecretaris Van
der Linden (Buitenlandse Zaken)
heeft de Algemene Rekenkamer ge
vraagd een onderzoek in te stellen
naar de gang van zaken rond de in
voering van een nieuw fraudebesten
dig paspoort De staatssecretaris
vraagt om spoed omdat het nieuwe
paspoort al per 1 januari 1988 inge
voerd wordt. Twee weken geleden
wijdde de Tweede Kamer een uitvoe
rig debat aan de al twee jaar slepende
paspoortkwestie. Het gaat in deze
zaak onder meer om vragen als: wie
gaat het nieuwe paspoort uitgeven en
hoeveel mag het kosten?
Consumentenbond keurt
drie condooms af
DEN HAAG Naar aanleiding van een onderzoek
van de Consumentenbond naar de kwaliteit van in
Nederland verkochte condooms heeft de NVSH drie
soorten condooms onmiddellijk uit de markt geno*
men. Deze condooms hebben van de Consumenten»
bond het predikaat „slecht" gekregen. Het gaat om
de merken „Concep Slow", „Concep Groen" en
„Fun". Mensen die in het bezit zijn van deze soorten
kunnen ze bij de NVSH inwisselen tegen andere.
Een woordvoerder van de Consumentenbond ver-*
wacht nog meer negatieve uitslagen van het nog lo
pende onderzoek. „De kwaliteit van de in Nederland
verkochte comdooms baart ons grote zorgen". De be
langstelling voor condooms is toegenomen door dq
angst voor de ziekte aids. De NVSH had overigens
zelf bij de Consumentenbond op een dergelijk onder
zoek aangedrongen en gaat nu de fabrikant voor de
schade aansprakelijk stellen.
if j
'e JSTERDAM Kun-
snelle, commerciële
amejongens zich
ictureel en langdurig
;tten voor een ideaal?
f nog belangeloos ook?
vat kan. De laatste twin-
i jaar zijn er tal van
fatieve geesten geweest
de» zich voor de verande-
er|g eens een tijdje niet
h$ig hielden met het
rkjtaald) bedenken van
/eflameslogans voor cho-
»asta of waspoeders. Ze
leerden op uitnodiging
iaji de Stichting Ideële
jplame (SIRE) teksten
„Vaak zit er slechts
3 muurtje tussen een-
,etp zijn of samen naar
,ijj zwembad" en „Kan
iemand met epilepsie top-
infer van het jaar wor-
js^i? Jazeker, als-ie maar
[s meeste goaltjes
„akt". Voorzitter Ed
aafuw van SIRE kreeg
t )daag in de RAI in
e isterdam voor al het
e rk van de stichting de
veren Knip, een on-
•scheiding van de orga-
—&toren van de Huis-
■idbeurs.
■prijs wordt jaarlijks gege-
aan een persoon of instel-
die zich verdienstelijk
"jft gemaakt voor de Neder-
nüse consument in het alge
meen. „Algemener dan bij
SIRE kan het bijna niet, want
anders dan bij de gebruikelij
ke reclamebenadering kiezen
wij geen doelgroep uit de be
volking", vertelt Blauw. „Wie
willen iedereen benaderen en
aanspreken op zaken van het
algemeen belang". Hij be
schouwt de Zilveren Knip als
een beloning voor iedereen in
de wereld van reclame en de
media die de laatste twintig
jaar zijn steentje heeft bijge
dragen. „Voor al die mensen
en organisaties is het een ere
zaak geweest om aan deze
welzijnsreclame mee te wer
ken. Bij velen bestaat de be
hoefte om naast het dagelijkse
commerciële werk ook eens
iets sociaals te doen. En wat
kun je dan beter doen dan je
talenten gebruiken?".
Dat is dan ook sinds 1967 in
ruime mate gebeurd. Ruim
vijftig campagnes zijn er ge
weest; de eerste had mede
menselijkheid als thema. In
april 1967 verscheen in een
aantal dagbladen de eerste
ideële advertentie: „Man lag
vijf dagen dood in woning".
Daarna volgden media-acties
tegen onder meer vervuiling
van straten en stranden
1968), tegen kindermishande
ling (1978), tegen geslachts
ziekten (1985), en voor ge
boortebeperking (1972), aardig
zijn voor buitenlanders (1974)
en „Epilepsie is niet zo gek als
het er soms even uit ziet"
(1983).
Blauw maakt van de gelegen
heid van de Knip-uitreiking
gebruik om de nieuwste
SIRE-campagne te lanceren:
„Geef stotteraars even de
tijd". „In Nederland hebben
150.000 tot 200.000 mensen
last van stotteren, van wie
tien procent zeer ernstig. Deze
mensen hebben dagelijks
spreekcontacten die zeer ge
brekkig verlopen. Ze krijgen
last van spanningen of
schaamte, waardoor ze na
verloop van tijd met niemand
meer durven spreken en in
een sociaal isolement terecht
komen. Typisch een onder
werp voor SIRE, want het
gaat om de verbetering van
het leefklimaat in ons land,
voor het welzijn van zeer veel
mensen".
Blauw vervolgt: „Het welsla
gen van campagnes als deze
hangt behalve van reclame-
SIRE-voorzitter Ed Blauw: „Als wij het niet doen, doet niemand
het".
klagen. Voor de reclamespot
op televisie, waarin quizmas
ter Fred Oster het probleem
van een stotteraar voor een
breed publiek toegankelijk
maakt, heeft de STER al vijf
tien keer een blokje van 35
seconden beschikbaar ge
steld".
moeten ervoor voelen om van
tijd tot tijd deze niet-commer-
ciële reclame de ruimte te ge
ven. Wij hebben daarover
vooralsnog gelukkig weinig
Miljoenen
Volgens een schatting van
SIRE is in de twintig jaar van
het bestaan van de stichting
door allerlei media voor meer
dan 35 miljoen gulden belan
geloos aan reclameruimte be
schikbaar gesteld. Zouden de
kosten van het bedenken en
opzetten van de campagnes
door gewone commerciële in
stellingen in rekening worden
gebracht, dan zou de nota van
twintig jaar vermoedelijk op
enkele miljoenen guldens uit
komen. Zo kostte de nieuwe
reclame over stotteren al
ruim een ton. SIRE kreeg het
voor niets. Blauw zegt niet ge
hinderd te worden door de af
hankelijkheid. „Het is mis
schien wel heel goed dat de
medewerking aan SIRE-re-
clame op basis van vrijwillig
heid gebeurt. Komt er een
maal geld aan te pas, dan
wordt de motivatie van de
mensen die zich voor de
ideële reclame sterk maken
heel anders. Wie pro deo
werkt, houdt het doel van z'n
arbeid beter in het oog. Om
dat wij niet met het grote geld
werken moeten we veel har
der knokken om ons doel te
bereiken. Dat scherpt de crea
tiviteit ook aan", redeneert
Blauw, die erop wijst dat
SIRE-reclamemakers het in
een ander opzicht weer iets
makkelijker hebben: in de re
clame voor verbetering van
het welzijn van de mens be
staat geen concurrentie op le
ven en dood, zoals dat in de
commerciële reclame meestal
wel het geval is. „Als wij het
niet doen, doet niemand het".
De manier waarop SIRE
strijdt voor het welzijn van de
mens was de organisatoren
van de Huishoudbeurs een
Zilveren Knip waard. In de
woorden van het juryrapport:
„De SIRE-campagnes zijn
soms controversieel en door
breken taboes. Normen wor
den verlegd en trends ingezet.
SIRE toont hoe de consument
als mondige burger benaderd
kan worden. Waar andere or
ganisaties en instellingen af
haken, maakt SIRE duidelijk
op welke wijze de Nederlan
der kritisch de waarheid ge
zegd kan worden".
ARJEN VAN DER SAR
In het Limburg
se Velden is èèn
van de twee
beuken omge
zaagd die vijftig
jaar geleden ter
gelegenheid van
het huwelijk van
prinses Juliana
en prins Bern-
hard werden
geplant. „Bern
hard" moest
wijken omdat
op die plek vijf-
tien bejaarden
woningen wor
den gebouwd.
Volgens een
woordvoerder v
van de gemeen
te was „Bern-
hard" er het
slechtst aan
toe. Wat er met
„Juliana", de
andere beuk,
gaat gebeuren
is nog niet be
kend.
DEN HAAG Staatssecretaris Evenhuis (Economische Zaken)
heeft van het groothandelsbedrijf Makro een aantal voorstellen
ontvangen om de verkoop aan particulieren te beteugelen. De
inhoud van de Makro-voorstellen wil hij nog niet bekend ma
ken, omdat de betreffende plannen nog nader bestudeerd moe
ten worden.
De Tweede Kamer heeft al enkele malen bij het kabinet aange
drongen de detailhandelsfunctie van de Makro-vestigingen te
verminderen. In principe mogen alleen bedrijven en instellin
gen bij de Makro goederen en levensmiddelen tegen een lage
prijs kopen. Dat kan alleen op vertoon van een speciale Makro-
pas.
In de praktijk blijkt echter dat deze pasjes veelvuldig door parti
culieren worden gebruikt, zoals gezins- en familieleden van on
dernemers of mensen die de pas van iemand hebben geleend. Zo
is de Makro langzamerhand een geduchte concurrent geworden
voor warenhuizen en detailhandels. Staatssecretaris Evenhuis
heeft de Kamer beloofd zo spoedig mogelijk bekend te maken
welke maatregelen de Makro in petto heeft, hoe hij daar tegen
over staat en welke afspraken met het groothandelsbedrijf zul
len worden gemaakt.
"iderwijsraad
I voor
misvorming
1 jaar
^trekken
Ml HAAG - De onder-
gtaad verwacht dat
tier vlot lerende kin
zin problemen zullen
M»|en als zij bij een drie-
je basisvorming niet
jer dan vijf jaar over
Seerste fase van het
ïgezet onderwijs mo-
S doen. Dit blijkt uit
Mvies dat de raad aan
ïdster Deetman heeft
^bracht.
Zit wordt de maximale
lijfsduur op zes jaar te
"jn, zodat een grote groep,
«ngen de mogelijkheid
de eerste fase met een
ibaar diploma af te slui-
iVordt de voorgestelde vijf
gehandhaafd dan voorziet
ïaad dat veel leerlingen
jji wal en schip zullen val-
,f\ geen diploma zullen ha-
!^ad vindt overigens dat de
Vorming niet drie maar
jaar zou moeten duren,
piedt de scholen de moge-
ïid binnen de huidige
jtuur van het voortgezet
'frwijs leerlingen voor een
'pd diploma (lbo/mavo) op
ziden. Ook wordt als voor
gezien dat doorstroompro-
ima's en allerlei indivi-
f programma's en vrijstel-
n niet meer nodig zijn. De
ig gaat bij die kortere ha
rming direct door naar
lerde leerjaar lbo, mavo,
of vwo, aldus de onder-
Fatale
botsing
Een 25-jarige
Westduitser is
gisteravond op
slag gedood
toen hij met zijn
vrachtwagen te
gen een viaduct
over de A2 in
de buurt van
het Limburgse
plaatsje Echt
botste. De wa
gen vloog in
brand en het vi
aduct stortte in.
De brokstukken
versperden tot
laat vandaag
beide rijbanen.
DEN HAAG Als van
wege bezuinigingen één
van de drie krijgsmacht
delen zou moeten worden
opgeheven, dan komt vol
gens Nederlandse bevol
king de marine daar het
meest voor in aanmer
king. Dit blijkt uit de re
sultaten van een NIPO-
enquête die eind vorig
jaar is gehouden in op
dracht van de stichting
Maatschappij en Krijgs
macht.
Van de 867 ondervraagde per
sonen noemt 31 pet. de marine
als eerste op te heffen krijgs
machtdeel. De landmacht
wordt door 29 pet. genoemd en
de luchtmacht door 25 pet. De
gedachte om de marine op te
heffen leeft het meest onder
CDA- en VVD-kiezers. De
grootste aanhangers van de
marine blijken zich te bevin
den onder degenen die PvdA
of D66 stemmen.
Uit het onderzoek komt ook
naar voren dat 77 procent van
de ondervraagden de krijgs
macht betitelt als „zonder
v meer nodig" of als „een nood
zakelijk kwaad". Op de vraag
of men vreest voor het uitbre
ken van een oorlog tussen oost
en west, antwoordde 85 pro
cent dat de kans daarop klein
is. Dit aantal „optimisten"
blijkt de afgelopen jaren aan
zienlijk te zijn gegroeid. In
1982 zei bij een soortgelijke en
quête nog maar 59 procent dat
men de kans op oorlog klein
achtte. Irt 1983 liep dat percen
tage op tot 62 procent, en in
1985 tot 76 procent. Bijna 30
procent van de deelnemers
aan de enquête van eind vorig
jaar meent dat het uitblijven
van oorlog „hoofdzakelijk is te
danken aan het bestaan van
kernwapens" en 34 procent
denkt dat de vrede „enigszins
aan kernwapens te danken is".
Benzine
één cent
goedkoper
ROTTERDAM De prijs
van een liter benzine gaat
morgen met één cent per li
ter omlaag. De prijsverlaging
is een gevolg van de interna
tionale prijzen en de dollar
koers.
Verdubbeling
specialistische
verrichtingen
UTRECHT Hoewel het
aantal ziekenfondsverzeker
den en het aantal verwijs-
kaarten tussen 1975 en 1983
(recentere cijfers zijn er niet)
nauwelijks zijn gestegen, is
het aantal specialistische ver
richtingen in die periode
meer dan verdubbeld. De be
dragen die de specialisten bij
de fondsen declareerden ste
gen in die jaren van 579 tot
909 miljoen gulden. Het gaat
hierbij louter om „zelfstandig
declarerende" specialisten en
niet om specialisten die in
dienstverband in het zieken
huis werken.
P.M.W. Starmans, medisch
adviseur van de Vereniging
van Nederlandse Zieken
fondsen, schrijft het sterk
groeiende aantal verrichtin
gen onder meer toe aan al
lerlei technologische ontwik
kelingen die op een gegeven
moment routine worden en
het steeds meer en vaker in
schakelen van hulpperso
neel. De specialist krijgt
daardoor tijd voor nieuwe
onderzoeken en behandelin
gen. De ervaring heeft ge
leerd dat er nauwelijks spra
ke is van vervanging van
oude onderzoeken en behan
delingen, aldus Starmans in
het blad van de VNZ.
EDE Minister Deetman
(Onderwijs) verwacht dat vol
gend jaar augustus al kan wor
den begonnen met de invoe
ring van enkele essentiële ver
anderingen bij de opleidingen
voor leraren aan het voortge
zet onderwijs, de NLO's. In
plaats van in twee vakken zul
len de NLO-studenten dan nog
maar in één vak op tweede
graads niveau worden opge
leid. De derdegraads bevoegd
heden, die in het onderwijs
nauwelijks nog worden ge
waardeerd, zullen dan geheel
gaan verdwijnen.
Minister Deetman liet gisteren
in Ede tijdens een congres
over de nieuwe NLO-struc
tuur met zoveel woorden we
ten dat hij het advies van de
commissie-Hanselman in grote
lijnen zal opvolgen. Dat advies
houdt in dat studenten nog
maar voor één tweedegraads
bevoegdheid zullen worden
opgeleid, maar wel zodanig dat
zij voldoende vakbekwaam
heid bezitten voor alle school
soorten in het middelbaar on
derwijs.
Het advies vormt de reactie op
een vorig jaar uitgebrachte
nota van Deetman zelf: daarin
stelde hij voor beide vakken
op de NLO-opleiding naar het
tweedegraads niveau te tillen.
Eén van de vakken zou mede
moeten voldoen aan de be
kwaamheidseisen voor docen
ten in het mbo, het andere zou
louter de bevoegdheid geven
voor het lesgeven in de lagere
klassen van het voortgezet on
derwijs.
De commissie-Hansen kwam
echter tot de conclusie, dat de
tweevakkige structuur niet
houdbaar is, tenminste als men
het niveau van de lerarenop
leiding wil verbeteren. Vooral
vanuit ,het mbo is steeds weer
geklaagd over het feit dat
NLO-afgestudeerden te weinig
startbekwaamheid bleken te
bezitten.
Deetman zei gisteren dat hij
snel knopen wil doorhakken
om de NLO's aan te passen
aan de hoge eisen die aan lera
ren worden gesteld. De be
windsman liet voorts weten
dat hij nog vóór de zomer een
meer uitgewerk standpunt zal
uitbrengen over de herstructu
rering van de lerarenopleidin
gen.
DEN HAAG Premier
Lubbers heeft gisteren op
nieuw gepleit voor verho
ging van minimum- en
maximumstraffen voor
veel voorkomende over
tredingen. Twee weken
geleden deed hij ook al
suggesties in die richting
in een toespraak te Noord-
Scharwoude. Gisteren
borduurde hij daarop
voort tijdens een bijeen
komst van de Harmonisa-
tieraad Welzijnsbeleid in
het gebouw van de Eerste
Kamer.
Hogere straffen kunnen vol
gens de premier bijdragen
aan verbetering van het
normbesef. „Er zijn mensen
die zeggen dat het opleggen
van straffen in de eerste
plaats een taak van de rech
ter is. Dat is waar, maar
waarom zou ik als mede-wet
gever niet mogen meeden
ken over de invoering van
hogere strafminima en -
maxima?", aldus Lubbers.
„Bovendien is het beter deze
kwestie open te bespreken
dan haar in de taboesfeer te
laten".
Volgens de premier leven
wij momenteel in een „over
belaste democratie". Ken
merken daarvan zijn onder
meer dat er te veel regels
zijn, te veel ambtenaren, te
veel subsidies en te veel mo
gelijkheden om ongestraft te
frauderen en andere overtre
dingen te begaan. „Dit laat
ste leidt tot normvervaging",
aldus Lubbers.
„De burgers houden zich
steeds minder aan allerlei
normen en daardoor wordt
de geloofwaardigheid van
die normen aangetast. Dit
leidt dan weer tot een nóg
grotere ontduiking van nor
men en regels. Deze vicieuze
cirkel moet worden doorbro
ken. De overheid moet dui
delijk zijn over wat ze wel en
niet accepteert. Er moet een
betere preventie komen te
gen overtredingen van regels
en normen, de rechterlijke
macht moet worden ontlast
en bepaalde straffen moeten
worden verhoogd. Daarbij
komt ook nog dat het aantal
gevangeniscellen dient te
worden uitgebreid - daar
wordt al aan gewerkt - en
dat het aantal strafzaken dat
niet wordt vervolgd tenmin
ste met de helft moet worden
teruggebracht".