VS zetten alle kaarten
op Euroraketten en SDI
Duikers sluiten laaddeuren
Stoplichten
in Madrid
staken mee
CeidaeSoiwtmt
Monument voor
Wallenberg in Boedapest
Pleidooi voor „Open Muur
Christen-democraten
aan zet in Italiaanse
kabinetscrisis
Solidariteit
stelt economische
hervormingen voor
BOTSWANA VERWACHT AANVAL ZUID-AFRIKA
BUITENLAND
ZATERDAG 11 APRIL 1987 PAGINA 7
Complot tegen
Lquino ontdekt
NILA Filipijnse soldaten
iden van plan zijn geweest
•lingen en personeel van een
jrnationale School in Manila
je gijzelen en het aftreden van
resident Corazon Aquino te ei-
m. Volgens de Filipijnse gehei-
,e dienst zou de gijzelingsactie
jel uitmaken van een meer om-
•attend plan om president Aqui-
voor de parlementsverkiezin-
van 11 mei tot aftreden te
dwingen. De staatsgreep had vol
gens de geheime dienst gefinan
cierd moeten worden door Fili
pijnse zakenrelaties van ex-presi
dent Marcos.
Poolse partijkaders
raken privileges kwijt
WARSCHAU Duizenden Poolse apparats
jiks zullen privileges zoals telefoons, dienstau
to's en andere voordeeltjes moeten inleveren
in ruil voor een strak aangehaalde broekriem.
Minister van binnenlandse zaken generaal
Czeslaw Kiszczak zei dat de partijleden meer
tijd op kantoor door zullen moeten brengen om
te werken aan het oplossen van klachten van
burgers. Vorige maand riep president Jaruzels-
ki op tot bezuinigingen binnen het overheids-
en partij-apparaat. Minister Kiszczak kondigde
onder meer aan dat bij overheidsdiensten en
staatsbedrijven 120.000 telefoontoestellen zul
len worden weggehaald en aan bejaarden en
invaliden gegeven, die veelal jaren op een aan
sluiting moeten wachten.
BOEDAPEST - In de Hongaarse hoofdstad Boedapest wordt vol
gende maand een monument onthuld ter nagedachtenis van de
verdwenen Zweedse diplomaat Raoul Wallenberg. Wallenberg was
in de Tweede Wereldoorlog secretaris van de Zweedse ambassade
in het door de nazi's bezette Boedapest. Hij redde duizenden joden
van een zekere dood in vernietigingskampen door hun Zweedse
paspoorten te verstrekken. In januari 1945 werd Wallenberg door
de Russische bevrijders gearresteerd op beschuldiging van spiona
ge. Er is nooit meer iets van hem vernomen. Geruchten dat hij nog
steeds in leven is steken echter herhaaldelijk de kop op. In 1948 al
wilde Hongarije Wallenberg herdenken met een standbeeld, maar
het zag daarvan af om de Russen niet te schofferen. Maar de afge
lopen twee jaar is in Hongaarse kranten herhaaldelijk op een mo
nument voor de diplomaat aangedrongen en het lijkt erop dat de
huidige Russische leiders onder Gorbatsjov niet meer zo allergisch
voor de zaak-Wallenberg zijn als hun voorgangers.
Draagmoeder mag
Baby M bezoeken
TRENTON De draagmoeder
van Baby M, Mary Beth White
head, mag haar kind dat zij voor
10.000 dollar ter wereld heeft ge
bracht, weigerde af te staan maar
van een rechter toch af moest ge
ven, voorlopig blijven bezoeken.
Dit heeft het hooggerechtshof
van de Amerikaanse staat New
Yersey bepaald. De uitspraak
van het hoogste gerechtshof van
New Yersey komt tien dagen na
dat een lagere rechtbank me
vrouw Whitehead alle aanspra
ken op ouderlijke rechten had
ontnomen en het nu eenjarige
meisje had toegewezen aan de
biologische vader, William Stern.
Oppositie in Egypte
bijna verdubbeld
KAIRO De parle
mentsverkiezingen van
afgelopen maandag in
Egypte hebben de opposi
tiepartijen flinke winst
opgeleverd. De regeren
de Nieuwe Democrati
sche Partij (NDP) van
president Hosni Moeba
rak verloor meer dan 50
zetels in de 458 leden tel
lende Volksassemblee,
maar behoudt haar twee
derde meerderheid. Deze
uitslagen zijn gisteren be
kendgemaakt door mi
nister van binnenlandse
zaken Zaki Badr.
Radioactief lamsvlees
VALENCE In monsters van lams
vlees uit het Franse departement Drö-
me (zuidoosten) is een verhoogde dosis
radioactiviteit aangetroffen. In sommige
gevallen was deze veel hoger dan de
Europese norm, die is vastgesteld op
maximaal 600 becquerel per kilo. De
hoogste dosis was 1.248 becquerel. Na de
ramp in de kerncentrale van Tsiernobyl
vorig jaar zijn in de Dróme veel aroma
tische planten besmet, met name thijm.
In november werd er bovendien een
zeer hoge mate van radioactiviteit gere
gistreerd in hooi en in ingekuild vee
voer, soms tot 7.200 becquerel per kilo.
Officieel was men er toen van uit ge
gaan dat er geen probleem bestond voor
de volksgezondheid en werd gezegd dat
vlees en melk geschikt waren voor con
sumptie.
Gorbatsjov en
delessen van de
Praagse lente
PRAAG „Begrijpt u
wat er momenteel alle
maal in de Sovjet-Unie ge
beurt?" vroeg Sovjet-leider
Gorbatsjov aan een ar
beidster, gisteren tijdens
een bezoek aan een Praag
se compressorfabriek.
„Niet alles", zei de vrouw,
„maar dat zal nog wel ko
men, denk ik". „Nou", zei
Gorbatsjov, „wij begrijpen
het zelf ook niet allemaal".
Tijdens zijn rondtocht door
de fabriek zei hij over de
Praagse lente: „Ik moet
zeggen, dat u in Tsjechos-
lowakije na 1968, na die
moeilijke tijd, over veel
dingen heeft nagedacht.
1968 Kwam niet zomaar
uit de lucht vallen. De
problemen in de maat
schappij hadden zich als
maar opgestapeld, zonder
dat iemand er wat aan
deed. U bent met vernieu
wing gestopt in de jaren
zestig, terwijl wij in de ja
ren zeventig zijn gestopt,
waardoor we nu in de pro
blemen zitten...Het was
een moeilijke tijd, zowel
voor u als voor ons. Maar
u heeft sindsdien veel ge
daan, u heeft de lessen
van die tijd begrepen en
veel bereikt".
Later op de dag, in zijn
toespraak in het Praagse
Cultuurpaleis, legde Gor-.
batsjov uit hoe hij de rela
tie tussen de Sovjet-Unie
en Tsjechoslowakije ziet op
het gebied van politieke,
sociale en economische
hervormingen. Hij legde
er de nadruk op, dat elk
land „onvoorwaardelijk"
het recht heeft zijn eigen
problemen op te lossen,
maar dat vooruitgang in
de communistische landen
niet mogelijk is „zonder
respect voor vrienden en
bondgenoten en zonder
het noodzakelijke respect
voor eikaars belangen'
In zijn toespraken kwam
Gorbatsjov met een reeks
heldere voorbeelden van
wat er allemaal niet deugt
in de Sovjet-Unie, van te
kortkomingen in de ge
zondheidszorg tot en met
de slechte kwaliteit van
consumptie-artikelen. Hij
prees de leiders van de
Tsjechoslowaakse partij,
omdat zij volgens hem
erin zijn geslaagd een rela
tief hoge levensstandaard
te handhaven en voor sta
biliteit hebben gezorgd.
PRAAG/WASHINGTON
Twee dagen voor het
begin van de uiterst cruci
ale gesprekken in Moskou
tussen de Amerikaanse
minister van buitenlandse
zaken Shultz en zijn Rus
sische college Sjvardnad-
ze, vliegen nog nieuwe
ontwapeningsvoorstellen
heen en weer over de
De Amerikaanse regering
heeft alle kaarten gezet op een
akkoord over de afschaffing
van de kernwapens voor zo
wel de korte als de middellan
ge afstand, alsmede op het in
stand houden van het onder
zoek naar een defensie-sy
steem in de ruimte (SDI). Dat
is althans de conclusie in Was
hington, nadat bekend was ge
worden met welke instructies
minster Shultz vandaag naar
Mosku is vertrokken.
Bij besprekingen in het Witte
Huis zou de meer gematigde
Shultz het hebben moeten af
leggen tegen de havikken van
het Pentagon. Met als voor
naamste gevolg, dat president
Reagan de Amerikaanse
standpunten op het gebied van
de ontwapening heelt verhard.
Zo hebben de VS enige voor
stellen teruggenomen die vorig
jaar oktober tijdens de top in
Reykjavik op tafel werden ge
legd.
Een van die voorstellen be
treft de periode dat de VS be
reid zijn zich te houden aan
een uitgebreide versie
vanhet ABM-verdrag ter
voorkoming van ruimtewa
pens. Verder heeft Shultz op
dracht gekregen het Russische
voorstel voor beperkingen op
kernproeven af te wijzen en
een ander voorstel voor het
halveren van de strategische
raketarsenalen op de lange
baan te schuiven.
West-Europa
Voor wat betreft een akkoord
over de afschaffing van de ra
ketten voor de middellange af
stand in Europa, lijken de VS
en de westerse bondgenoten
hun zin te krijgen.
Volgens Sovjet-verklaringen
in Praag en Bonn streeft het
Kremlin er nu naar om ook
alle kernwapens voor de korte
afstand in Europa (SRINF) te
vernietigen, zodra een INF-
akkoord tot stand is gekomen.
Het gaat daarbij in elk geval
om raketten met een bereik
van 100 tot 1.000 kilometer.
Het Westen vreest de over
macht van het Sovjet-blok aan
deze wapens. De Britse pre
mier Thatcher, die eind vorige
maand besprekingen voerde
met Gorbatsjov, heeft gezegd
dat de verhouding in wapens
voor de korte afstand 9 tegen 1
in het voordeel van het oost-
blok is.
Een ander bezwaar van West-
Europa is de conventionale
overmacht van het Sovjet
blok. In zijn toespraak in
Praag leek Sovjet-leider Gor
batsjov voor de eerste keer
openlijk te erkennen, dat zijn
land een overwicht heeft op
het terrein van de conventio
nele bewapening en troepen
sterkte in Europa. „Wij zijn
voorstander van het opheffen
van de ongelijkheid die in en
kele onderdelen is ontstaan,
maar niet via het opvoeren
door de partij die achter is ge
bleven, maar door het beper
ken van de aantallen door de
partij die er een overwicht in
heeft", aldus Gorbatsjov.
Reacties
In enkele Westeuropese lan
den is voorzichtig gereageerd
op de nieuwe voorstellen van
Gorbatsjov. Bonn liet weten de
nieuwe ideeën „zorgvuldig te
bestuderen" met de bondgeno
ten.
Een woordvoerder van de
NAVO verklaarde dat Shultz
moet afwachten wat de Sovjet-
Unie formeel aan de Verenig
de Staten zal voorstellen. „Wat
er ook wordt voorgesteld, het
moet zeer nauwgezet worden
bekeken. Alles wat leidt tot
een grotere evenwichtigheid
op een lager niveau van bewa
pening moet worden verwei-
De Britse regering zal naar
wordt verwacht met uiterste
voorzichtigheid reageren, al
dus officiële zegslieden. Vol
gens hen lijkt de Sovjet-Unie
erop uit Europa verder de weg
naar nucleaire ontwapening
op te sturen dan het Westen
lief is. Groot-Brittannië vreest,
evenals zijn bondgenoten, dat
het weghalen van de korte-af-
standsraketten West-Europa
kwestbaar maakt voor het
overwicht van de Sovjetunie
aan conventionele en chemi
sche wapens. Premier Marga
ret Thatcher heeft gezegd
voorlopig een minimale nucle
aire paraplu in Europa achter
te willen houden.
De secretaris-generaal van de
NAVO, Lord Carrington, rea
geerde enthousiast op de be
kendmaking van Gorbatsjov
dat de Sovjet-Unie de aan
maak van chemische wapens
heeft gestopt.
Een woordvoerder van het
Franse ministerie van defensie
zei dat de regering vernieti
ging van chemische wapens
door de Sovjet-Unie een stap
in de goede richting zou vin
den. Hij beklemtoonde dat ook
Frankrijk alle chemische wa
pens uit de wereld wil hebben,
hoewel de regering pas beslo-,
ten heeft eveneens een af-
schrikkingspotentieel op te
bouwen gezien de chemische
bewapening van andere lan
den.
OOST-BERLIJN Een Oostberlijnse dominee, die zich her-
p«haaldelijk heeft ingezet voor de mensenrechten, heeft er bij de
oi eiding van de DDR en westerse politici op aangedrongen de be-
..re ^egingsvrijheid tussen de twee helften van Berlijn te verrui
gde fnen. Als aanleiding noemt hij het feit dat de stad dit jaar 750
nko aar bestaat. Rainer Eppelmann heeft zijn verzoek gedaan in
brieven aan president Erich Honecker van de DDR, burgemees-
di ter Eberhard Diepgen van West-Berlijn, bondskanselier Helmut
dKohl van West-Duitsland en dë ambassadeurs van de vroegere
typ westerse geallieerden (Frankrijk, Groot-Brittannië en de Vere-,
oeg figde Staten) in Oost-Berlijn. Alleen Francis Meehan, de ambas-
wa sadeur van de Verenigde Staten, heeft gereageerd op de brief.
icft lij schreef wel te voelen voor meer vrijheid van beweging tus-
ne en Oost- en West-Berlijn, die hermetisch van elkaar gescheiden
urlu ijn sinds de DDR in 1961 de Muur bouwde om een eind te ma
ya iep aan de vluchtelingenstroom in westelijke richting.
ZEEBRUGGE Duikers
van de Belgische en Britse
marine zijn er in geslaagd
de laaddeuren te sluiten,
die zo'n grote rol hebben
gespeeld bij de ramp met
de veerboot Herald of
Free Enterprise. Doordat
de deuren dicht zitten,
kan verder worden ge
gaan met de pogingen het
schip weer drijvende te
krijgen.
Intussen blijven de duikers in
de puinhopen van het schip
lijken van slachtoffers vinden.
De werkzaamheden worden
echter bemoeilijkt doordat de
modder die boven water uit
steekt hard begint te worden.
Het totale dodental van de
ramp is intussen op 172 geko
men. Er zouden nog zo'n 20 li
chamen in de veerboot liggen,
waarvan enkele in de minst
toegankelijke ruimten die nog
onder water liggen. Alle
slachtoffers zouden Britten
zijn.
Van de zeventig stoffelijke
overschotten waarvan de jden-
titeit volledig vaststaat is giste
ren een aantal per boot naar
Engeland gebracht. De lijken
worden in Engeland tijdelijk
geplaatst in het Buckland zie
kenhuis in Dover. Nadat de
autoriteiten daar nog enkele
formaliteiten hebben vervuld,
worden de doden voor de na
bestaanden vrijgegeven om te
worden begraven of gecre
meerd.
De bergers van Smit Tak zijn
intussen bezig met een aantal
voorbereidingswerken om het
schip geheel waterdicht te ma
ken. Patrijspoorten, vensters
en andere openingen zullen in
de eerstkomende dagen wor
den gedicht. Nadien zal het
wrak worden leeggepompt. Dit
werk zal een tiental dagen in
beslag nemen.
SUSKE EN WISKE DE JOLIGE JOFFER
De Italiaanse kabi
netsformateur Seal-
faro.
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
ROME De Italiaanse rege
ringscrisis sleept zich voort.
lio Andreotti, gedurende twee
weken de breuk in de coalitie
te lijmen.
Van Scalfaro is bekend dat hij
De christen-democratische mi- een van de weinige christen-
nister van binnenlandse za- -democraten is die een goede
ken, Oscar Luigi Scalfaro, relatie met Craxi heeft. Wan-
heeft gisteravond de opdracht neer het hem niet lukt de vijf
gekregen een regering te vor- partijen weer op een program
men. ma te verenigen, zijn ver-
Scalfaro .moet proberen de vroegde verkiezingen onver-
zware strijd te sussen tussen de
twee grootste regeringspartij
en, de christen-democraten en
de socialisten van de afgetre
den premier Bettino Craxi. De
kansen van Scalfaro worden
niet hoog ingeschat. Daarvoor
zijn de tegenstellingen tussen
de christen-democraten en de
socialisten te groot geworden.
Eerder al probeerde de chris
ten-democratische minister
van buitenlandse zaken, Giu-
mijdelijk. In dat geval zal Scal
faro vermoedelijk proberen
een voorlopige regering te
vormen die boven de partijen
staat en die op zo kort mogelij
ke termijn nieuwe verkiezin
gen uitschrijft. Waarschijnlijk
acht president Cossiga de mi
nister van binnenlandse zaken
de meest geschikte man om
die operatie uit te voeren.
Overvolle straten In Madrid. Door de staking van het openbaar
vervoer ontstond In alle Spaanse steden een enorme verkeers
chaos.
PASSAGIERS MOETEN ZELF KOFFERS SJOUWEN
MADRID Zelf je koffers dragen was gisteren het devies voor
toeristen die per vliegtuig naar Spanje reisden, voor zover hun
vluchten tenminste doorgingen. Want door stakingen op onder
meer de vliegvelden en bij het openbaar vervoer lag Spanje gis
teren grotendeeld stil.
Treinen en metrostellen stonden bewegingloos langs de perrons,
vliegtuigen bleven aan de grond en enorme verkeersopstoppin
gen zorgden voor chaos in de steden. Zelfs de stoplichten in de
hoofdstad Madrid deden het onregelmatig als gevolg van een
werkonderbreking bij een van de twee bedrijven die belast zijn
met hun functioneren.
Met name de toeristen-industrie heeft, zo kort voor de drukke
paasvakantie, veel te lijden van de acties. De staking van giste
ren zou een schadepost van tientallen miljoenen guldens hebben
opgeleverd.
Ook passagiers van de Nederlandse luchtvaartmaatschappijen
KLM, Martinair, Transavia en Air Holland ondervonden veel
hinder van de stakingen. Omdat er bijvoorbeeld geen bagage
werd behandeld, zetten de maatschappijen eigen personeel voor
de afhandeling in. Passagiers moesten in de meeste gevallen zelf
hun koffer van en naar het vliegtuig dragen, terwijl ook het in-
en uitstappen langer duurde dan anders.
Het doel van de Spaanse stakers is de socialistische regering van
premier Felipe Gonzalez op de knieën te krijgen. Het kabinet
heeft de loonsverhoging in de publieke sector voor het jaar 1987
op vijf procent vastgesteld, terwijl de vakbonden zeven procent
eisen.
Behalve de publieke sector hebben de stakingen ook de bouw
sector getroffen, de staalsector, de auto-industrie en de volksge
zondheid. Boeren in het noorden van het land wilden niet ach
ter blijven en blokkeerden het verkeer door met hun tractoren
de wegen te versperren. In verscheidene Spaanse steden zijn de
monstraties gehouden.
WARSCHAU Het verboden
Poolse vakverbond Solidariteit
heeft de regering een reeks
voorstellen gedaan om de
Poolse economie te hervor
men. Solidariteit wil dat de
staatseconomie wordt omgebo
gen naar een gemengd sy
steem, waarin meer ruimte zal
zijn voor het particulier initia
tief en arbeiders-zelfbestuur.
De voorstellen zijn vervat in
een 24 bladzijden tellend docu
ment, dat is ondertekend door
Solidariteit-voorzitter Lech
Walesa en dat werd opgesteld
met hulp van enkele econo
men. De publikatie houdt ver
band met de komst van de
„tweede fase" van het econo
misch hervormingsprogramma
van de regering, dat volgens
Solidariteit tot nu toe „een
mislukking" is geweest.
In het document wordt gezegd
dat burgers het recht dienen te
hebben zelf bedrijven te be
ginnen in alle sectoren van de
economie. Naar het oordeel
van Solidariteit zou de werk
gelegenheid in Polen met vijf
tien procent verminderen, als
alle overbodige arbeidsplaat
sen in de industrie zouden
worden geschrapt. Volgens de
vakbond moeten de ontslagen
arbeiders een herscholing krij
gen voor de dienstensector.
„Solidariteit voelt zich niet al
leen verantwoordelijk voor de
lonen en de levensstandaard,
maar ook voor de toekomst
van Polen," aldus de vakbond.
Hoewel enkele regeringsplan
nen in de lijn van de voorstel
len van Solidariteit liggen,
hebben de autoriteiten al laten
weten niet met de verboden
vakbond over economische
hervormingen te willen pra-
GABORONE Een woeden
de president Quett Masire van
Botswana heeft de een miljoen
inwoners van zijn land opge
roepen waakzaam te zijn na
een bomaanslag, waarbij don
derdag drie mensen om net le-
vqu kwamen. Het ministerie
van buitenlandse zaken ver
klaarde dat Botswana mogelijk
een militaire aanval van Zuid-
Afrika te wachten staat. Het
ministerie reageerde hiermee
op uitlatingen van de Zuidafri
kaans minister van buiten
landse zaken Roelof Botha.
Deze zei dat het verboden
Afrikaanse Nationale Congres
(ANC) bezig is zijn strijders in
de buurlanden van Zuid-Afri-
ka samen te brengen om de
aanstaande verkiezingen voor
blanken te verstoren. Volgens
he£ ministerie van buitenland
se zaken in Botswana zijn be
richten als van Botha in het
verleden steeds voorbodes ge
weest van militaire acties van
Zuid-Afrika tegen buurlanden.
