Ruzie rond
berging
lichamen
Curopa staat nog steeds machteloos bij nucleaire ramp
reen plannen
oor gesprek
iet Dubcek
Harm Dost
waarschijnlijk
spoedig uit
Duitse cel
£cidóc6otu<mt
G-PARLEMENT KIEST VOOR KERNENERGIE
Ongerustheid over kerncentralepark Doel
Overlevenden en
familie slachtoffers
veerbootramp krijgen
betere vergoeding
-jNNENLAND/BUITENLAND
DONDERDAG 9 APRIL 1987 PAGINA
IAATSBURG Het één opzicht waren de verschil- voor mens en milieu. De rap- gramma's. Bovendien kunnen genlijke argumenten te gebrui- U.Bloch von Blottnitz van de bracht De voorstellen van de rappor
at in hot Furonpsp lende rapporteurs het met el- porteur van de commissie wij het de toekomstige genera- ken om hun standpunten te Regenboogfractie suggereerde teurs Seligman en Adam (bei
f kaar eens: biina een iaar na de volksgezondheid eiste verder ties niet aandoen de olievoor- verdedigen. Zo meende me- anaerziids dat Europese kinde- Bij stemming over de verschil- den verklaard voorstande
IAATSBURG Het
at in het Europese
lement over de gevol-
van Tsjernobyl is
ral een confrontatie
orden tussen milieu-
ialisten en energiedes-
digen, tussen Franse
Duitse afgevaardigden,
ussen de liberale en
ilistische fracties. On-
deze meervoudige
ïigheid werden soms
aande voorstellen
een veiliger energie-
omst aangenomen,
taal zes rapporten werden
en aan het Europese
ind pircus" (ditmaal in
tsburg) voorgelegd. In
één opzicht waren de verschil
lende rapporteurs het met el
kaar eens: bijna een jaar na de
nucleaire catastrofe is er in de
EG nog steeds geen sluitend
actieprogramma. „Morgen kan
zich opnieuw een ramp voor
doen en dan zijn we net zo
machteloos als een jaar gele
den", zo vatte de Westduitse
rapporteur G.Smid de huidige
situatie krachtig samen. Maar
wat de toekomst van kern
energie in Europa betreft,
stonden de opvattingen van de
rapporteurs haaks op elkaar.
In de rapporten van de milieu
commissie wordt gepleit voor
extra beveiliging en controle
van alle Europese kerncentra
les en zelfs het „geleidelijk
verlaten" van kernenergie als
energiebron, gezien de risico's
voor mens en milieu. De rap
porteur van de commissie
volksgezondheid eiste verder
bijzonder strenge Europese
normen voor maximale stra-
lingsdoses en een verplicht
„besmettingsetiket" op alle
voedingsmiddelen.
De energiecommissie van het
parlement bleef evenwel plei
ten voor toepassing en zelfs
uitbreiding van het kernener-
gie-potentiëel in Europa. „Een
Europa zonder kernenergie is
eenvoudig niet denkbaar",
vond rapporteur M.Seligman.
„Los van wat wij hier beslui
ten, gaan Frankrijk en Groot
Brittannië, alsmede Japan, de
Sovjet-Unie en China gewoon
door met hun kernenergiepro
gramma's. Bovendien kunnen
wij het de toekomstige genera
ties niet aandoen de olievoor
raden in één keer te verkwan
selen".
Argumenten
Ondanks de pijnlijke nalatig
heid van de Europese institu
ten na de kernramp en het be
lang van het onderwerp pak
ten de meeste parlementariërs
hun koffers, toen het agenda-
Eunt „Tsjernobyl" aan de orde
wam. De voorzitter moest tot
tweemaal toe om kalmte vra
gen tijdens de massale uittocht
van de afgevaardigden, die de
discussie blijkbaar liever el
ders wilden voeren. Het hand
jevol overgebleven vertegen
woordigers schroomde niet al
lerlei versleten, en ook onei
genlijke argumenten te gebrui
ken om hun standpunten te
verdedigen. Zo meende me
vrouw U.Schleicher (CSU) dat
afzien van kernenergie zoveel
zou betekenen als de terug
keer naar de olielamp in de
zeilboot.
Hoewel het Internationale
Atoomagentschap, de IAEA, al
lang geleden heeft toegegeven
dat de RMBK-reactor in Tsjer
nobyl technisch zeker niet on
derdoet voor de Europese
drukwatercentrales, vergeleek
de Westduitse sociaal-demo
craat B.Sölzer de Sovjet-cen
trale met een wrakke brug.
„Als in Siberië een houten
overspanning inzakt, komen
wij toch ook niet op het onzali
ge idee alle Rijnbruggen te
sluiten?" Parlementariër
U.Bloch von Blottnitz van de
Regenboogfractie suggereerde
anderzijds dat Europese kinde
ren nog steeds vergiftigd wor
den, omdat regeringen uit eco
nomische motieven zouden
weigeren radio-actief voedsel
uit de markt te nemen. „Er
wordt nu nog poker gespeeld
met onze gezondheid".
Niet aan de grens
Europees Commissaris Clinton
Davis bestreed dat het dage
lijks bestuur van de EG te lang
heeft getalmd met het nemen
van maatregelen. „Al een dag
na de ramp waren we aan het
evalueren", aldus Davis. Een
opmerkelijke constatering,
aangezien de Sovjet-Unie het
Westen pas een week na de
ramp officiëel op de hoogte
Bij stemming over de verschil
lende voorstellen bleken de
grootste fracties hopeloos ver
deeld. Franse parlementariërs
die in hun moederland
weinig oppositie tegen kern
energie ontmoeten stemden
in het algemeen voor handha
ving van de Europese nucleai
re doelstellingen. Duitse afge
vaardigden namen de kern
ramp analoog aan de hefti
ge reactie van de publieke opi
nie thuis daarentegen
meestal hoger op. Maar hoe
vurig en energiek de discussie
in het Europese Parlement
ook was, aan de Europese
energievoorziening zal ze
voorlopig niet veel verande-
De voorstellen van de rappor
teurs Seligman en Adam (bei
den verklaard voorstander
van kernenergie) werden met
kleine meerderheid van stem
men aangenomen. Restte de
aanbeveling aan de Commissie
de Europese richtlijnen voor
stralingsnormen nog eens te
bekijken en te komen tot nieu
we veiligheidseisen voor Euro
pese centrales. Bovendien zou
den lidstaten inspraak moeten
krijgen over vestiging van alle
kerncentrales binnen 100 kilo
meter van de landsgrenzen.
Gezien eerdere verklaringen
van de Raad van Ministers is
het nog maar de vraag of deze
krachtige aanbevelingen in
beleid worden omgezet.
PAUL KOOPMAN
(Vervolg van voorpagina)
lAG Het is nooit de bedoeling geweest dat Sovjetpartijlei-
Gorbatsjov tijdens zijn bezoek aan Tsjechoslowakije een on-
oud zou hebben met de vroegere partijleider Alexander
leek. Dat heeft een Tsjechische woordvoerder in Praag ge-
p Gorbatsjovs bezoek afgelopen zondag plotseling werd ver
ken, werd gespeculeerd over de mogelijkheid dat Moskou
Praag ruzieden over plannen van Gorbatsjov voor een onder-
p met Dubcek. Dubcek was de drijvende kracht achter de
Igse Lente, waaraan het Warschau Pact in 1968 een einde
kte.
rragen of een overeenkomst bestaat tussen Dubceks en Gor-
ovs hervormingen zei Sovjet-woordvoerder Gerassimov, dat
nu een andere tijd is. Over het programma van Gorbatsjov,
:ijn vrouw Raisa bij zich heeft, wilde Gerassimov niet veel
en, behalve dan dat hij vrijdag een belangrijke rede zal hou-
Daarin zal hij waarschijnlijk een vermindering aankondi-
van de Sovjettroepenmacht in Tsjechoslowakije.
1-jubileumzegel niet tijdig klaar
(Van onze correspondent)
'SSEL De Europese Commissie heeft noodgedwongen een
e kans moeten laten liggen om luister bij te zetten aan het
Karig bestaan van de Europese samenwerking. Het was de
ing een gezamenlijke Europese postzegel uit te geven met
op de beeltenis van Robert Schuman, een van de grondleg-
van de EG. Maar helaas bleken de posterijen van de twaalf
[aten niet in staat om een dergelijke operatie te voltooien
ten de twee jaar die zij daarvoor de tijd hadden gekregen. De
jcommissie geeft overigens de moed nog niet op, want in
1 is het honderd jaar geleden dat Jean Monnet werd geboren,
andere grondlegger van de Europese gedachte.
STRAATSBURG Neder
landse en Belgische Europarle
mentariërs van vrijwel alle po
litieke gezindten hebben tij
dens de debatten in Straats
burg hun gr'te verontrusting
uitgesproken over de nu al
drie weken durende staking in
het kerncentralepark in Doel.
De drie reactoren daar worden
sedert de staking bemand door
circa een zevende deel van de
originele bezetting, en dat
vond het merendeel van de
parlementariërs „volstrekt on
verantwoord". PvdA-afge-
vaardigde Alman Metten zei
dat de Belgische overheid
blijkbaar niets van de kern
ramp in Tsjernobyl heeft ge
leerd. „Als het in Doel fout
gaat, moet de bevolking in de
driehoek Antwerpen-Amster-
dam-Aken geëvacueerd wor
den met alle catastrofale ge
volgen vandien".
„Radioactieve"hazen en eieren
HAMBURG De overheid van Hamburg heeft beslag laten
leggen op de chocolade hazen en eieren die met Pasen van dit
jaar uitgedeeld zouden worden op de 189 openbare kleuterscho
len in de stadstaat. Het snoepgoed zal worden vernietigd of aan
de groothandelaren teruggegeven worden. De gezondheidsauto
riteiten hebben bij drie steekproeven waarden van 14,4 tot 45,2
Becquerel cesium per kilo chocola gemeten. Zij vinden een
waarde van 20 tot 25 Becquerel per kilo de grens van het aan
vaardbare. De chocoladeprodukten worden uit melkpoeder ge
maakt. Volgens de wet wordt in de Bondsrepubliek kindervoe
ding pas uit de handel genomen wanneer zij met meer dan 370
Becquerel per kilo is belast.
„TEN ONRECHTE VEROORDEELD"
(Van onze correspondent
Rink Drost)
BONN Het Landesge-
richt (rechtbank) in Dlls-
seldorf heeft op 21 augus
tus vorig jaar de Arnhem
mer Harm Dost ten on
rechte veroordeeld. Het
Bundesgerichtshof in
Karlsruhe, de beroepsin
stantie in Duitsland, heeft
het vonnis opgeheven.
Dost zit een gevangenis
straf van tien jaar uit, hem
opgelegd omdat hij in
Arnhem soft drugs heeft
verkocht aan Duitse
staatsburgers.
De officier van justitie in Düs-
seldorf staat nu voor de keus
de zaak bij een andere strafka
mer van het Landesgericht
aan te brengen dan wel van
verdere vervolging af te zien
en Dost vrij te laten. Het Bun
desgerichtshof adviseert dat
laatste.
Het openbaar ministerie
houdt, aldus Dosts advocaat
mr. Gregorius uit Essen, nog
maar weinig gronden over om
een nieuwe veroordeling van
Dost te kunnen vragen. Het
Bundesgerichtshof heeft na
melijk vastgesteld dat grote
delen van het bewijs waarop
Dost werd veroordeeld buiten
beschouwing hadden moeten
worden gelaten. Het gaat met
name om de in Nederland op
gestelde protocollen, die vol
gens het Bundesgerichtshof
volkenrechtelijk illegaal in
handen zijn gekomen van de
Duitse justitie. Juist die proto
collen waren het belangrijkste
bewijsmiddel voor het open
baar ministerie.
Het Bundesgerichtshof wijst in
zijn advies op het feit dat Dost
ook in Nerderland al was ver
oordeeld voor dezelfde feiten
en op het politieke stof dat de
zaak intussen heeft doen op
waaien. „Als nu de Nederland
se regering druk uitoefent op
de justitiële autoriteiten in
Noordrijn-Westfalen. zal dat
zeker bijdragen aan het afzien
van verdere vervolging",
meent mr. Gregorius. „Dan
moeten ze vanuit Nederland
niet in Bonn zijn, maar in Düs-
seldorf. Dat is de beste manier
om Dost snel op vrije voeten te
•krijgen".
VBEGRIP BIJ MARINE OVER HAAST SMIT-TAK
Jf (Vervolg van de
$a voorpagina)
"jVan onze correspondent
tl Frans Boogaard)
/EBRUGGE - Rond de
i ging van de lichamen
de voor de kust van
•brugge rechtgezette
Irboot Herald of Free
ijerprise is gisteren een
Te ruzie uitgebroken
s^en de marine en de
ggers. Spanning tussen
^ftwee partijen bestond
sdag al, toen tijdens de
iteloperatie van het
ip de eerste lijken
itbaar werden. De ber-
S wisten de autoriteiten
■■toen van te overtuigen
het grote risico's zou
en de operatie stop te
en.
«ren doemde de vraag of
berging van het schip dan
de verdere berging van li-
men voorrang moest krij-
opnieuw op, nu met als in
de beslissing of de duikers
de Belgische en Britse ma
rine ook vandaag nog in de ge
legenheid moesten worden ge
steld dieper gelegen lichamen
te bergen. „Wat mij betreft
wèl", reageerde de comman
dant van de duikers, Willy
Herteleer, op de vraag of het
bergen van lichamen prioriteit
moet houden. Woordvoerder
Walenkamp van Smit-Tak
omzeilde de vraag: „We heb
ben goed overleg".
In het tussen Zeebrugge en
Blankenberge ingerichte pers
centrum De Duinse Polders
werd gisteren al de conclusie
getrokken dat de Westvlaamse
gouverneur Vanneste, die
dinsdag buiten de altijd vrij
kritiekloze BRT de pers ont
liep, die gemakzuchtige hou
ding met opzet heeft aangeno
men om het sluimerende con
flict tpssen de duikers en ber
gers te verbergen. Een openlij
ke ruzie zou ook op zijn bla
zoen van daadkrachtig en alert
bestuurder een smet zijn. Van
neste zelf zei, dat overleg tus
sen alle betrokkenen noodza
kelijk zal zijn als een belan
genconflict over de berging
van de lichamen zich concreet
manifesteert. De vraag wie
uiteindelijk bepaalt wat er ge
beurt is juridisch niet moeilijk:
Vanneste zelf heeft dan als
provinciale autoriteit het laat
ste woord.
Overigens werkten, voorzover
het tij dat toeliet, de duikers
van de Belgische en Britse ma
rine en bedrijfsduikers van de
bergers gisteren en vandaag
koortsachtig door.
Meer of minder
Townsend-directeur Peter
Ford, geconfronteerd met de
oplopende dodencijfers, gaf
geen verklaring, maar stelde
alleen dat „ik altijd al gezegd
heb dat het er een paar meer
of minder konden zijn". Ter
verontschuldiging wees hij op
de chaotische toestanden de
eerste uren na de ramp, toen
ook de hulpverleningsdiensten
in België niet over concrete
gegevens beschikten. „Wij
hebben een etmaal na de ramp
een lijst overlegd in de weten
schap dat die niet perfect was.
Maar er kon mee worden ge
werkt", aldus Ford, die zich
verder verdedigde met het ge-
Met behulp van een kraan wordl
prise gehaald.
geven dat in het begin ook
taalmoeilijkheden een rol
speelden en „zelfs bij vlieg
tuigongelukken exacte aantal
len moeilijk meteen te geven
zijn, laat staan bij een schip".
Ford en provinciegouverneur
Vanneste roemden overigens
de inzet van alle betrokkenen
bij de berging. Uitermate te
vreden over net verloop van
de berging toonde zich Smit
een aluminium doodskist van
-Takwoordvoerder Walen
kamp, die zei goede hoop te
hebben de „Herald" binnen
twee weken in de Zeebrugse
haven te kunnen brengen. Zij
wordt daar eerst studie-object
van de gerechtelijke diensten.
Duikers van de bergers onder
zochten gisteren opnieuw de
romp, zonder op ernstige be
schadigingen te stuiten.
van de Herald of Free Enter-
Van groot belang is nu of de
open boegdeuren, die aan de
basis lagen van de scheeps
ramp, kunnen worden geslo
ten. Alles onder het E-dek
moet immers dicht ziin voor
dat het schip kan worden leeg
gepompt. Maar met het recht
op zetten van de veerboot bin
nen 34 dagen toonde Walen
kamp zich alvast zeer tevre
den: „Dat is zeer aanvaardbaar
voor dit deel van de wereld".
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Ongunstige
reacties in de kranten
hebben de machtige Brit
se rederij P&O, de moe
dermaatschappij van
Townsend Thoresen, ge
dwongen haar tactiek in
zake de schadeclaims van
de honderden slachtoffers
van de ramp met de Her
ald of Free Enterprise en
hun familie grondig te
herzien. Als gevolg hier
van zullen de individuele
schadeloosstellingen min
stens 80.000 pond (265.000
gulden) bedragen, in
plaats van hooguit 38.000
pond.
P&O en TT zijn kennelijk ook
diep onder de indruk van het
feit, dat het aantal dodelijke
slachtoffers van de ramp in
derdaad ongeveer 200 zal be
dragen, een mogelijkheid die
door Townsend Thoresen in
Londen tot op het laatste mo
ment werd ontkend.
Geconfronteerd met de harde
werkelijkheid had Townsend
Thoresen ook gisteren geen
aanvaardbare uitleg voor deze
„vergissing", die duidelijk was
geïnspireerd door haar afde
ling public relations, met het
doel de ware omvang van de
tragische scheepsramp bij Zee-
brugge zo lang mogelijk ver
borgen te houden voor het
grote publiek. Deze gok is fa
liekant mislukt.
De bestuurscomissie van advo
caten van de slachtoffers en
hun familie vergaderde dins
dag in Londen voor het eerst
sinds de tragedie met de assu
radeurs van Townsend Thore
sen. De dag vóór deze bijeen
komst was door die eigen ver
zekeringsmaatschappij nog ge
zegd, dat de individuele scha
deloosstellingen het door de
Coventie van Athene in 1974
bepaalde maximumbedrag van
38.000 pond niet zouden over
schrijden. De advocaten van
de slachtoffers reageerden
heftig en eisten minstens
tweemaal zoveel.
De advocaten vertrouwden
erop dat in geval van een
rechtszaak zeer hoge bedragen
zouden worden toegewezen
aan alle slachtoffers en hun
familie. P&O kwam gisteren
al tot inkeer.
De advocaten menen dan ook
niet langer, dat een proces no
dig zal zijn om de hoogst mo
gelijke vergoedingen te kun
nen afdwingen. Zij geloven
P&O op haar woord en nemen
vrede met de belofte dat de
uiteindelijke beslissing inzake
de omvang van de schadeloos
stellingen zal worden overge
laten aan het Britse departe
ment van verkeer.
Verwacht wordt dat dit minis
terie spoedig duidelijke cijfers
openbaar zal maken. De rege
ring van Groot-Brittannië was
trouwens al sinds geruime tijd
van oordeel dat het maximum
bedrag van 38.000 pond als
schadeloostelling voor dodelij
ke ongevallen op zee moest
worden opgetrokken tot 80.000
pond. De Britse families van
TT-slachtoffers zullen boven
dien worden geholpen door
het Rampenfonds van Dover
dat hiervoor al meer dan 3
miljoen pond heeft ingeza
meld.
