Wetten moeten uitgaan
van publieke moraal''
Argentijnse kerk kritisch op regering-Alfonsin
fieidóeSowoM
beroepingen
kerk
wereld
PAUS TOT ARGENTIJNEN:
Dilemma voor paus
brieven
Fn lil
lezers
GEESTELITK LEVEN/OPINIE
fieidaeSouocwi
DINSDAG 7 APRIL 1987 PAGINAL
Somberheid over toekomst remonstranten
UTRECHT Er is weinig kans op dat de Remonstrantse Broe
derschap wordt opgenomen in Samen op Weg, het proces van
eenwording van gereformeerden en hervormden. Die sombere
verwachting sprak voormalig legerpredikant drs. J.W. Schnei
der uit op een bijeenkomst van „Waakt en Weegt", een groep
behoudende Remonstranten. Vooral de Gereformeerde Bond,
op de rechterflank van de Hervormde Kerk, zal zich verzetten
tegen deelname van de vrijzinnigen, aldus ds. Schneider. Een
verkenning van de toekomst van de Remonstrantse Broeder
schap was evenmin aanleiding tot optimistische geluiden. Het
ledentaai daalt zo sterk dat er over tien jaar waarschijnlijk nog
maar vijfduizend remonstranten zijn.
Steeds meer
conflicten
predikanten
gemeenten
'DEN HAAG Er is een
toenemend aantal con
flicten tussen predikan
ten en gemeenten. Het
<gaat daarbij niet alleen
om puur kerkrechtelijke
kwesties, maar ook om
onderliggende proble
men zoals teleurstellin
gen bij zowel predikant
als gemeente.
"'Dit meldt ds. N.H. Kuipéri,
-secretaris van de Bond van
"^Nederlandse Predikanten in
het jaarverslag van de Bond.
':Èr zijn 1800 voornamelijk
?tiervormde predikanten aan
gesloten bij de organisatie.
'iHet bestuur maakt zich voor
al zorgen over de negatieve
visie van een aantal predi-
n kanten op hun werk. Kuipéri
-ikan zich niet aan de indruk
-<onttrekken dat de veerkracht
-;en tolerantie van predikan
ten en gemeenten in conflict
situaties sterk afnemen en
ridat ze als gevolg daarvan
- .sneller dan voorheen als par
tijen tegenover elkaar komen
-cte staan.
-fDoor een gebrekkige kennis
van het kerkrecht bij predi-
v kanten en kerkeraden wor-
:,den er vaak slechte afspra
ken gemaakt die later aanlei
ding geven tot problemen, al-
dus het jaarverslag.
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Dordrecht, W, Arke-
raats te Giessendam-Nederhardinx-
veld. Beroepen te Beverwijk (toe
zegging). D.Visser te Eefde. Aange
nomen: naar Dokkum (parttime),
Mevrouw J.L. Falkenburg kandida
te te Delft; naar De Meern, G.Ha-
moen te 'S Gravenzande.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Ommoord-Zevenkamp
in samenwerking met hervormde
wijkgemeente Ommord Rotterdam,
drs.J.Korf te Maassluis die dit be
roep heeft aangenomen. Aangeno
men: naar Klundert Jac.Griffioen
.te Herwijnen; naar Nijverdal,
"drs.S.Poelman te Damwoude.
Gereformeerde Kerken vrijge-
- Beroepen te Grootegast, H.Pathuis
;te Mildam-Nijega-Opeinde.
Bossche dekens solidair met geweigerde deken Tops
DEN BOSCH De overgebleven dekens van het bisdom Den
Bosch hebben zich gisteren solidair verklaard met hun woord
voerder, deken H.C.A.M. Tops, die vorige week door bisschop
J.G. ter Schure niet als deken van Asten werd herbenoemd.
„Wij herkennen ons als dekens in persoon en opvattingen van
onze collega Tops. Indien hij voor bisschop Ter Schure onaan
vaardbaar is, dan vragen wij ons af of en hoe wij nog als deken
kunnen functioneren," aldus een gisteren uitgegeven persver
klaring na afloop van een spoedvergadering van de dekens. De
dekens willen ten spoedigste een gesprek met de bisschop over
deze zaak „omdat de integriteit van deken Tops en van alle
dekens in het geding is".
Iedere overwonnen
verzoeking maakt de
mens mooier
BUENOS AIRES Paus
Johannes Paulus II heeft
gisteren de Argentijnse
politici opgeroepen de
„legitieme rechten van
de samenleving" te res
pecteren. De wetten die
nen „rekening te houden
met de publieke mo
raal", aldus de paus tij
dens een ontvangst in
het presidentiële paleis
enkele uren na zijn aan
komst in Buenos Aires.
Tot president Raül Al-
fonsin en de voltallige
regering van Argentinië
zei hij: „De politiek moet
de mensen en de ge
meenschap dienen en
zonder voorbehoud hun
rechten en legitieme
wensen steunen. De poli
tiek moet prioriteit ge
ven aan ethische waar
den, die beschermd die
nen te worden."
De regering-Alfonsin heeft
voorgesteld in de grondwet
de scheiding van kerk en
staat vast te leggen. Verder is
bij het parlement een wets
voorstel tot legalisering van
echtscheiding ingediend.
Het „volledige herstel van de
democratie" in Argentinië is
volgens de paus een bijzon
der gelukkige omstandigheid.
De Argentijnen moeten zich
daarom altijd realiseren dat
ze zijn geroepen om op ver
antwoorde manier aan het
politiek proces deel te ne
men.
Aan het eind van zijn zes
daags bezoek aan Chili gis
termiddag zei de paus tot ge
neraal Pinochet, die hem uit
geleide deed, dat de dialoog
de enige oplossing voor de
conflicten van het land is.
Daarbij moet gestreefd
worden naar „solidariteit, ge
rechtigheid, verzoening en
vergeving". Pinochet zei
toen: „Moge God uw stappen
zegenen". De paus sprak de
hoop uit dat de Chilenen zich
het pausbezoek zullen herin
neren als „een oproep tot
hoop, een uitnodiging om de
blik omhoog te richten en
een aansporing tot vrede en
broederlijk samenleven".
Die ochtend had de paus het
opgenomen voor de gevange
nen in Chili. De omstandig
heden in de gevangenissen
moeten zodanig zijn dat het
recht en de waardigheid van
de gevangenen geen geweld
wordt aangedaan, zei hij in
de gevangenis van de Noord-
chileense stad Antofagasta.
Naar aanleiding van het hoge
bezoek onderbraken de gede
tineerden daar hun honger
staking voor betere omstan
digheden. In Antofagasta zit
ten ook tien jongeren vast,
die worden verdacht van be
trokkenheid bij de aanslag op
generaal Pinochet.
Gedetineerden hadden in de
gevangenis van Santiago de
paus via een hongerstaking
gewezen op de geheime fol-
tercentra, de bijzondere
rechtbanken en de slechte
omstandigheden in de gevan
genissen in Chili. Enkele we
ken voor het pausbezoek
hebben Chileense mensen
rechtenorganisaties boven
dien de verplaatsing van po
litieke gevangenen van de
gevangenis in Antofagasta
naar andere delen van het
land aan de kaak gesteld. Ze
verweten de regering Pino
chet te willen voorkomen dat
de paus politieke gevangenen
ontmoet.
Politici van de Chileense op
positie hebben gisteren ge
zegd dat door het bezoek van
paus Johannes Paulus II de
kerk in Chili beter kan bij
dragen aan een vreedzaam
herstel van de democratie.
„De kerk kan nu met krach
tiger stem gerechtigheid,
werkgelegenheid en respect
voor de mensenrechten ei
sen," zei Patricio Hales, lei
der van de verboden commu
nistische partij. Kerkelijke
leiders bewaren het stilzwij
gen over de mogelijke gevol
gen van het bezoek van de
paus. Gematigde en marxisti
sche politici hopen dat de re
gering gehoor zal geven aan
de pauselijke oproep tot
vreedzame verandering.
Eerste openbare bijeenkomst „Ouders en Vrienden'
UTRECHT Voor het eerst heeft de „Vere
niging Ouders en Vrienden van Homofiele
Broeders en Zusters in de Christelijke Gere
formeerde en Nederlands Gereformeerde
Kerken" een openbare bijeenkomst gehad. De
vereniging telt ruim dertig leden en heeft en
kele tientallen sympathisanten. De kerken
waarbinnen de vereniging functioneert, wij
zen de homoseksuele levenswijze af. Kortgele
den heeft de Christelijke Gereformeerde Sy
node euitgesproken dat „homoseksuele hande
lingen uitdrukkelijk in strijd zijn met de wil
van de heilige God". De Vereniging van Ou
ders en Vrienden onthoudt zich van een
standpunt op dit terrein. Ze legt zich toe op
het bieden van pastorale hulp aan homofiele
kerkleden, hun familie of relaties. Behalve de
vereniging is er binnen de kring van beide ge
noemde kerken een werkgroep Homofilie.
Deze richt zich vooral op erkenning door de
synode.
DR. W. BOELENS:
DEN HAAG „Hoe
versluierd ook, de paus
heeft tijdens zijn bezoek
aan Chili de aantasting
van de mensenrechten
onder het regime van
dictator-president Pino
chet veroordeeld. Tege
lijkertijd heeft de paus
ook het geweld van de
oppositie dat een einde
wil maken aan het ge
weld van overheidswege
veroordeeld", aldus dr.
Wim L. Boelens in een
eerste, nog summiere re
actie op de gebeurtenis
sen tijdens het bezoek
van paus Johannes Pau
lus II aan Chili.
Dr. Boelens, als staffunctio
naris voor de oecumene ver
bonden aan het Diocesaan
Pastoraal Centrum van het
bisdom Groningen, ziet nog
geen verandering in de hou
ding van de paus ten opzichte
van de bevrijdingstheologie.
Wél vindt hij dat Johannes
Paulus II duidelijk zijn soli
dariteit met de slachtoffers
van het Chileense bewind
heeft betoond en de katholie
ke humanitaire organisatie
„Vicaria de la Solidaridad"
een hart onder de riem heeft
gestoken.
Dat van een ommezwaai in
de houding van de paus niet
kan worden gesproken blijkt
volgens Boelens uit de afwij
zing van de „volkskerk", die
zelfstandig naast het episco
paat een eigen verantwoor
delijkheid en politieke stel-
lingname wenst en uit zijn
verwijzing naar Nicaragua,
waar priesters ondanks het
uitdrukkelijke verbod van
het Vaticaan nog politiek ac
tief zijn.
„Ik denk dat de paus door al
les wat er tijdens zijn bezoek
aan Chili gebeurd is verward
is als alleman. Hij zal tijd no
dig hebben om het allemaal
te verwerken. Daarom is be
langrijker wat hij, een maal
weer thuis in het Vaticaan,
zal zeggen over zijn in Chili
opgedane ervaring", aldus
Boelens. Hij concludeert uit
alle berichten over het optre
den van Johannes Paulus II
in Chili dat de paus blijft uit
gaan van een clericale kerk.
„Het dilemma, waarvoor de
paus zich met de kerk gesteld
ziet is gelegen in het feit dat
hij meent niet te mogen op
roepen tot gewelddadige ver
drijving en omverwerping
van regiems die de ongelijk
heid in welvaart en posities
in stand willen houden", al
dus Boelens.
Vergelding
„Pinochet is een zeer wraak
zuchtig heerschap. Je kunt er
op rekenen dat hij kwaad is
over de uiterst negatieve ma
nier waarop zijn bewind de
afgelopen week in het we
reldnieuws is gekomen", zegt
een andere deskundige Jan
van Zijerveld, stafmedewer
ker van het Centraal Missie
Commissariaat in Oegstgeest
over de effecten van het
pausbezoek. „Het was im
mers zijn bedoeling het be
zoek van de paus uit te bui
ten, er goede sier mee te ma
ken in het buitenland".
Of de vrees van de Chilenen
voor een nieuwe golf van on
derdrukking bewaarheid
wordt, kan Van Zijerveld
niet zeggen. Maar hij deelt
hun bezorgdheid wel „Bij le
ger en politie heerst een
ware geweldcultuur. Ze kun
nen straffeloos optreden". En
er is eigenlijk niets dat de
Chileense machthebbers zou
kunnen weerhouden, want
aan de woorden van de paus
hebben Pinochet en de zijnen
geen boodschap.
Als belangrijkste resultaat
van het bezoek van de paus
aan Chili ziet Van Zijerveld
de steun die de Chileense bis
schoppen hebben ontvangen
voor hun streven naar ver
zoening en democratie. „In al
zijn preken en toespraken
heeft de paus voortdurend
gewezen op de sociale leer
van de kerk. Hij veroordeel
de schendingen van de men
senrechten, benadrukte het
recht op arbeid, het recht op
democratie en de noodzaak
van een dialoog. Tegelijker
tijd veroordeelde hij het ge
weld en de klassenstrijd. Ik
had eigenlijk ook niets an
ders verwacht. Ik zie het be
zoek vooral als een verster
king van de positie van de
rooms-katholieke hiërar
chie".
DEN HAAG De rela
tie tussen de rooms-ka
tholieke kerk in Argenti
nië, waar paus Johannes
Paulus II gisteren is aan
gekomen en de democra
tische regering van presi
dent Raul Alfonsin is
zonder meer koel te noe
men zoals ook bleek uit
de protesten in het afge
lopen weekeinde tegen
het bezoek. Dat komt
niet alleen doordat de
overgrote meerderheid
van de bisschoppen de
terreur onder het militai
re bewind (1976-1983)
hebben geaccepteerd,
maar ook omdat zij ern
stige kritiek hebben op
het voorstel van de rege
ring-Alfonsin tot ene in
grijpende wijziging van
de grondwet, waarbij de
scheiding tussen kerk en
staat zal worden inge
voerd.
Tevens is bij het parlement
een wetsvoorstel in behande
ling tot legalisering van echt
scheiding. De bisschoppen
hebben gedreigd de parle
mentsleden die zich voor dat
wetsvoorstel uitspreken, te
zullen excommuniceren.
De paus bezocht Argentinië
ook in juni 1982, toen het
conflict met Engeland woed
de over de Falkland Eilan
den. De paus slaagde er toen
tot zijn eigen teleurstelling
niet in beide partijen dichter
bij elkaar te brengen. Inte
gendeel, tijdens het bezoek
van de paus aan Argentinië
nam het conflict in hevigheid
toe.
De overgrote meerderheid
van de Argentijnen (87 pro
cent) is rooms-katholiek.
Voorts is twee procent van
de bevolking lid van een
protestantse kerk en even
eens twee procent joods. De
vrijheid van godsdienst is in
de grondwet vastgelegd.
Aan het^inde van de vorige
eeuw kéfïïle Argentinië een
periode waarin de opeenvol
gende regeringen een niet-
religieus en zelfs anti-cleri-
caal beleid voerden. In deze
eeuw verzwakte het anti-cle-
ricalisme van de overheid en
kon de kerk een deel van de
verloren invloed herwinnen.
Dictator Juan Peron, die van
1943 tot 1955 aan de macht
was, trachtte aanvankelijk de
kerk voor zich te winnen
door het staatsonderwijs
weer katholiek te maken.
Later ontstonden er wrijvin
gen, waarna Peron zijn gun
sten jegens de kerk weer in
trok en door paus Pius XII
werd geëxcommuniceerd. Na
de val van Peron werden alle
kerkvijandige maatregelen
ongedaan gemaakt.
In 1976 kwamen de militai
ren de macht en daarmee be-
Paus Johannes Paulus II gisteren bij zijn aankomst in Chili waar hij welkom werd geheten door
president Raul Alfonsin en zijn vrouw Lorenza Barraneche.
gon een tijdvak van staatster
reur. Veruit de meeste bis
schoppen steunden de mili
tairen en lieten geen woord
van protest horen tegen de
verdwijningen en martelin
gen van tegenstanders van
het bewind. Slechts vier van
de ruim tachtig bisschoppen
spraken zich in het openbaar
uit tegen de zeer omvangrij
ke schendingen van de men
senrechten. Een van hen, bis
schop Enrique Angelelli van
La Rioja, kwam in 1976 on
der mysterieuze omstandig
heden bij een verkeersonge
luk om het leven, toen hij
een mis wilde opdragen voor
twee van zijn priesters die
waren ontvoerd en ver
moord. Ook priesters en
mannelijke zowel als vrou
welijke religieuzen werden
het slachtoffer van de repres-
Andere priesters en sommige
bisschoppen, vooral degenen
die met de zielzorg onder mi
litairen en politiemensen wa
ren belast, hebben met het
bewind gecollaboreerd, zoals
organisaties voor de mensen
rechten naderhand hebben
aangetoond. De „beruchtste"
is de vroegere aalmoezenier
van de politie in de provincie
Buenos Aires, mgr. Antonio
Jose Plaza, die onlangs nog
de moord op twee linkse
priesters rechtvaardigde.
De regering-Alfonsin heeft
zich bij de Argentijnse hië
rarchie vooral onbemind ge
maakt door het voorstel tot
legalisering van echtschei
ding, dat binnekort waar
schijnlijk door de senaat zal
worden goedgekeurd. Naar
verwachting zal de paus zich
tegen de legalisering van
echtscheiding keren, al me
nen sommige waarnemers
dat hij zijn kritiek zodanig
zal formuleren dat het con
flict tussen kerk en staat niet
op de spits wordt gedreven.
De Argentijnse bisschoppen
besloten in september vorig
jaar weliswaar dat de afge
vaardigden die voor legalise
ring van echtscheiding had
den gestemd voortaan van de
sacramenten moesten wor
den uitgesloten, maar tot nu
toe hebben slechts drie bis
schoppen hun priesters op
dracht gegeven aan dit be
sluit ook daadwerkelijk uit
voering te geven.
Duizenden Argentijnen heb
ben zich de afgelopen maan
den gekeerd tegen de „Punto
final '-wet (punt erachter),
die een einde maakte aan de
verdere berechting van mili
tairen wegens schending van
de mensenrechten. Ook som
mige leiders van kerken ga
ven blijk van hun afkeuring,
maar de meeste bisschoppen
hebben niets van zich laten
Omstreden draagmoederschapE
Nu de uitspraak van de Amerikaanse rechter in de zaji
„Baby M." zal worden aangevochten bij het hooggerechtshjj
van de Amerikaanse staat New Jersey, zal het juridisfc
steekspel om het kind van een Amerikaanse draagmoedj
nog wel even voortduren. Het ziet er echter niet naar uit <j
de uitspraak in hoger beroep zal afwijken van die van de g
wone rechter. Die wees het kind toe aan een echtpaar
tienduizend dollar voor het draagmoederschap betaalde.
rechter bepaalde tevens, dat draagmoedercontracten rechè
geldig zijn in de VS, waar draagmoederschap op commercial
basis al geruime tijd een aanvaard verschijnsel is. Via col
tracten leven er nu al meer dan vijfhonderd draagmoeder»
by's in de VS.
Inmiddels is „Baby m." ai een jaar oud en al even
duurt het onwaardig getouwtrek om het bezit van het kil
Mary Whitehead bracht de baby ter wereld, nadat ze
contract had afgesloten met het echtpaar William en Elii
beth Stern om als draagmoeder te fungeren. De heer Sten
via kunstmatige insiminatie de biologische vader,
biologische moeder heeft de tienduizend dollar die ze had
dongen echter niet aangenomen, omdat ze bij nader inzii
geen afstand wilde doen toen ze het kind eenmaal had gt
baard. De heer Stern eiste het op, omdat afspraak nu eet
maal afspraak is. Hij kreeg in eerste instantie gelijk van 4
rechter. „Baby M." door de moeder Melissa en door de
der Sara genoemd wordt nu door de Sterns groot gr
bracht. De Whiteheads mogen haar niet zien in afwachtic
van de uitspraak in hoger beroep.
De consequenties van de gerechtelijke uitspraak zulltj
groot zijn. Een contract over een draagmoederschap is voqj
lopig onaantastbaar in de VS en daarmee is de deur geopea
voor bemiddelingsbureaus, die voor veel geld draagmoedfll
aanbieden. In Europa is men weliswaar veel terughoudéi
der, maar alleen Engeland kent een uitdrukkelijk wettelffi
verbod op commercieel draagmoederschap. De Westduitfc
regering heeft naar aanleiding van het Amerikaanse proef
inmiddels aangekondigd eenzelfde verbod in de wet op t
nemen.
In ons land zal een draagmoeder-contract zo goed als zekj?
door de rechter nietig worden verklaard, omdat het uitgt
legd kan worden als strijdig met de grondwet, met name mp
artikel 11, waarin de onaantastbaarheid van het menselijk
chaam wordt gegarandeerd. Inmiddels is via een schattig
van het Rotterdamse ziekenhuis Dijkzigt bekend gewordef
dat in ons land jaarlijks ongeveer vijftig kinderen via draat
moederschap worden geboren. Dat roept de vraag op of
niet een wettelijke regeling moet komen. t
VEEL belangrijker dan de juridische kant van dit vraagstif
zijn uiteraard de maatschappelijke, ethische en pedagogiscf
aspecten. Met name de vraag of „wensouders" met het krf
gen van een draagmoederkind hun verlangens niet te ze|
laten prevaleren boven het belang van het kind, zou indriP
gender aan de orde moeten worden gesteld. De nood vf
kinderloze echtparen kan zeer groot zijn, maar het gevaf
dreigt dat een draagmoederkind te gemakkelijk als een oji
lossing wordt gezien. Hoe problematisch adoptie ook kl
zijn, het is een oplossing die in veel gevallen het belang v|
het kind voorop stelt.
Af en toe zon.
DE BILT (KNMI) Nog
steeds ligt een oude depressie
kern boven de Britse Eilan
den. Dit systeem houdt boven
west-Europa een zuidwestelij
ke stroming in stand. Deze
stroming is vooral in de hoge
re niveau's goed ontwikkeld.
In deze stroming trekken sto
ringen mee. Een dergelijke
storing passeert vanavond ons
land. De wind draait daarbij
van zuid naar zuidwest. Een
volgende storing wordt woens
dagmiddag of -avond met
plaatselijk buien verwacht. Na
een nacht met een minimum
temperatuur van zo'n graad of
7 loopt het kwik woensdag
middag tot rond 14 graden op.
Af en toe schijnt dan de zon.
De zuidwesten wind waait
overdag matig, dat wil zeggen
met kracht 4. Donderdag en
vrijdag wordt ongeveer het
zelfde weertype verwacht, tij
dens het weekeinde is het en
kele graden kouder.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor woensdag en donderdag:
Zuid-ScandinaviëOpklarin
gen en nagenoeg droog. Mid-
dagtemperatuur 5 tot 10 gra
den.
Denemarken: Veel bewolking,
maar bijna overal droog. Mid-
dagtemperatuur rond 10 gra
den.
Britse Eilanden: In het alge
meen veel bewolking en plaat
selijk een bui. Middagtempera-
tuur van 9 graden in het noor
den tot 13 in het zuiden.
Noord-Frankrijk en Benelux-.
Af en toe zon en nu en dan
een bui. Middagtemperatuur
rond 13 graden.
Midden- en zuid-Frankrij
Dinsdag half tot zwaar h
wolkt en af en toe regen
een bui. Woensdag periodi
met zon en grotendeels droc
Middagtemperatuur 15 tot
graden.
Alpengebied: Veranderlijl
bewolking en vooral in
middaguren plaatselijk et
bui. Temperatuur in de d alt
15 tot 19 graden. Nulgrade
grens op ongeveer 2500 met<
Italië en Joegoslavische km
Veranderlijke bewolking
bijna overal droog. Midda
temperatuur 17 tot 22 gradei
Duitsland: Af en toe zon en r
en dan een bui. Middagtemp
ratuur omstreeks 15 graden.
WEERRAPPORT HEDENMORGEN
Weer Max Min Reg
Amsterdam l.bew. 15 4
Frankfort l.bew 17 3 I
Genève zw.bew. 14 4
Helsinki hagelbui 5 1 1
Innsbruck zw bew. - 1
Klagenfurt onbew. - -1
Kopenhagen mist 14 0
Cyprus
Istanbul
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Band met de kerk (2)
Begin zestiger jaren werd de
katechismus afgeschaft. Ik kan
me geen collega-onderwijzer
herinneren die daar rouwig
om was. Je vroeg je alleen wel
af, welk kennisniveau men
voor de gemiddelde volwassen
katholiek beoogde en hoe men
daar in de loop van de school
jaren naartoe dacht te werken.
Het Hoger Katechetisch Insti
tuut gaf een boekje uit
(„Grondlijnen") dat duidelijk
zou maken hoe katechese
moest worden gegeven. Dit ge
schrift leek helaas eerder het
geesteskind van een bloedelo
ze mummie. Methodes voor
katechese gingen verschijnen
in de vorm van losse afleve
ringen, „om de zaak in ont
wikkeling te houden". Die
ontwikkeling kwam echter
vooral neer op steeds minder
inhoud. Het woord „God" ver
dween uit het woordenboek,
van bijbelonderricht bleef niet
veel meer over dan af en toe
een klein fragmentje in een
fletse parafrase. Deze tendens
werd nog versterkt waar lan
delijke methodes werden ver
vangen door de „projecten"
van de districtskatecheet. De
lessen werden als godsdiensti
ge vorming vrijwel onherken
baar, een placebo. u weet wel:
een neptabletje om een patiënt
die niets mankeert tevreden te
stellen. Ik denk dat menige
volksstam zijn jeugd in de
vorm van levenswijze verha
len meer bagage meegeeft. Die
katecheten verdiepten zich
overigens wel ijverig in de di
dactiek, de theorie van het on
derwijzen, en „steeds minder"
werd didactisch steeds overda
diger verpakt. Het gaf in de
klas veel gedoe om niets. Re
cent onderzoek onder twee
honderd onderwijzers in het
bisdom Rotterdam wees uit dat
ruim 40% van hen nauwelijks
of niet kerkelijk is, de confes
sionele school geen noodzaak
vindt en de katechese niet ge
bruikt om het rk geloof over
te brengen. Zij vinden 43% van
de katecheten aan hun zijde,
die bekenden: „Wij zien het
niet als onze taak het christe
lijk geloof over te dragen of de
kinderen te leren bidden". Dat
klinkt alsof de bakker weigert
voor brood te zorgen of dat de
dokter op het spreekuur zegt
dat je gezondheid hem niets
aangaat. Niets ten nadele van
degenen die wel hun best ble
ven doen, maar de taakopvat
ting blijkt bij velen verwaterd
of /erdampt. Intussen ver
wachten deze funktionarissen
wel dat er maandelijks salaris
wordt uitbetaald. Bijzonder
onderwijs kan een groot goed
zijn. Maar bisschop Gijsen
heeft geen ongelijk als hij
wenst dat de betrokkenen zich
weer, vooral in deze tijd vol
riskante ontwikkelingen, be
wust worden van hun verant
woordelijkheid t.o.v. de kerk
en de jeugd die zij hun toever
trouwt.
W. Andriessen,
DEN HAAG.
Johannes Passie
In de rubriek Platen, hande
lend over de Johannes Passie
van J.S. Bach, stuitte ik weer
eens op een hardnekkig mis
verstand. Zoals zo vaak wordt
er bij de muziek van Bach een
direct verband gelegd met het
geloof. Alsof, zo suggereert
met name ook de laatste zin
van het artikel, alleen dan
deze superieure muziek een
mens zou kunnen raken. Dat
is wel erg gemakkelijk. Alles
wat waarlijk groot is, stijgt ver
uit boven zaken als geloof, po
litiek, afkomst en dergelijke.
Zeker de Passies ontroeren
door hun schoonheid en per
fecte harmonie en niet omdat
ze zo'n overduidelijke christe
lijke achtergrond hebben. Dat
is hooguit een bijkomend as
pect. Toch is juist dat laatste
helaas reden voor velen, zoals
je bij voorbeeld ook bij de EO
ziet, zich Bach toe te eigenen.
Dat zou ik bijna een misdaad
tegen zijn muziek durven noe
men.
J. van der Heijden,
DEN HAAG.
Wereldraad (2)
De verwarring over de maag
delijkheid van Maria, zoals die
opnieuw tot uiting kwam in
een ingezonden brief, vloeit
voort uit de vertaling waarbij
vergeten wordt dat de oosterse
betekenis, die wordt gehecht
aan de woorden „broeders en
zusters", veel breder is dan in
het Westen. Broeders en zus
ters betekent zoveel als familie
en de onderlinge band in de
familie is als tussen zusters en
broeders. Eigenlijk zijn de
woorden in onze en de ooster
se betekenis niet met elkaar te
vergelijken. Hier is de gevoels
waarde nuchter en zakelijk, de
oosterse betekenis is breed en
intiem. Hoewel, in charismati
sche bewegingen neemt tegen
woordig tussen de leden o
derling het gebruik van
woorden broeders en zuste
toe, ook als men geen famil
van elkaar is. In kloosters no
men de paters elkander o<
broeder, en de nonnen elkai
zuster. Wat trouwens te dei
ken van het woord wapö
broeder? De Kerk heeft noo
gedwaald, 2000 jaar lang w
zij niet achterlijk of bedrieg
lijk, maar wij zijn licht gelovi
en snel bereid andere menii
gen aan te hangen over Chri
tus dan die de Kerk leert.
H. Rutges,
DEN HAA(
Geen krant ontvangen Bel tuss
18.00 en 19.00 uur, zaterdags tuss
14.00 en 15.00 uur, telefoonnr.07
122248 en uw krant wordt nog deze
de avond nabezorgd.
