i
i
KI
der
wet
Hotel Wassenaar is bezig
aan een hoopvolle toekomst
Leidse bloemisten
maken van
Pietersplein
een Keukenhof
^ËIDEN OMGEVING
CeidaeSomant
DINSDAG 7 APRIL 1987 PAGINA IS-
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10.
taa!
ril
begon al met de entree
de Leidenaar in de
Hij maakte be-
geen goede indruk.
ferme zwaai gooide
iman de deur open en
ver de drempel. Een
Rietberger was ver-
noodzakelijk om te
dat hij onderuit
De schoonmakers had-
het parket kennelijk ste-
met plaatselijke
als hinderlijk ge-
„Ho", riep de Leidenaar
glimlachend over
onverwachte surprise,
van zijn vriendin
vervolgens de zaal in.
t enige
de ge
en knikte
rond. Het-
een welgemanierde in-
zou maken, ware het
dat er juist een advocaat
~i andere zaak met zijn
bezig was. Die ha-
dan ook even en kan-
Groenendijk keek
verrast. De
en zijn gezelschap
vervolgens neer op
de banken, wach-
e dingen die komen
EEN NIEUWE LENTE KOMT ER ROEMEENS OVER
Puzzeltocht
door de tijd in
museum voor
Geologie
LEIDEN In het Rijks
museum van Geologie en
Mineralogie aan de Hoog
landse Kerkgracht 17 kan
in de paasvakantie van 12
tot en met 26 april en in
het museumweekend op 2
en 3 mei een puzzeltocht
door de tijd worden ge
maakt. Voor twee kwartjes
kunnen kinderen aan de
hand van afbeeldingen
van dieren en landschap
pen door verschillende pe
riodes van de aardgeschie-
denis 'reizen'. Ze komen in
aanraking met tijdperken
en werelden die sterk ver
schillen van de twintigste
eeuw.
De tocht begint met het
reuzenhert waarop onze
voorouders jaagden en
gaat verder naar de vroege
zoogdieren en de dinosau-
rërs. Van deze landdieren
zijn veel restanten te zien
tijdens de puzzeltocht. De
uit het verre verleden af
komstige zeebewoners
krijgen ook alle aandacht
tijdens deze tijdreis. De
puzzelaars worden verder
geconfronteerd met de
woestijn van 250 miljoen
iaar geleden en de moeras
bossen uit het carboontijd-
perk. Ook de oudste plan-
tenfossielen kunnen be
wonderd worden evenals
de oudste dieren ter we
reld die in zee woonden.
De tijdreis eindigt bij het
begin van het leven op
aarde. De puzzelaars kun
nen dan terugstappen naar
de twintigste eeuw. Als ze
alles goed hebben gedaan
krijgen ze een prijsje.
Tijdens de Paasdagen is
het museum gesloten. In
het museumweekend is de
toegang tot het rijksmu
seum gratis. Op deze twee
dagen wordt de film Reis
door de Tijd gedraaid. In
deze film maken vier jon
gens een ontdekkingstocht
naar het verleden. De vier
ontdekkers worden gecon
fronteerd met mammoe
ten, mensen, draken en di
nosauriërs.
Niet zo merkwaardig dat de
Leidenaar op zijn gemak
icheen te zijn. Hij had al va-
^er het pand aan het Rapen
burg bezocht, zo bleek even
later toen hij voor het hekje
Jlaats mocht nemen. Hij had
jp 21 februari 1985 in een
luto op de Haarlemmerweg
ji Leiden gereden, terwijl hij
e jiiet in het bezit was van een
"fijbewijs. Een delict waar-
hij al vaker was veroor-
"^lèeld. De Leidenaar had wel
"billen schikken, maar de of-
van justitie niet. Die
*jn[ond dat aan dit onverant
woordelijk gedrag paal en
"4erk gesteld moest worden
ee|h had de jongeman voor la-
°lëjen komen.
rgï
Groenendijk zette
vaiijn allerbezorgdste gezicht
vasn sprak de verdachte ver-
i'eimanend toe. Het was zeer
•deemstig dat de verdachte was
ireolijven volharden in het rij-
ssiden zonder rijbewijs. De Lei-
balenaar hoorde het allemaal
mejnstemmend knikkend aan.
cinLJa, ja", mompelde hij voort-
seilurend, in de hoop dat «en
am «rouwvolle houding een
i tjoede indruk zou maken op
grode rechter. „Heeft u inmid-
djlels wel een rijbewijs?",
ge iroeg de rechter voorzichtig,
2 naar zonder veel hoop. „Nee,
let lat wil niet erg lukken. Ik
eic ïeb het wel vier keer gepro-
ndpeerd, maar ik heb nogal een
pigen rijstijl", antwoordde de
,eidenaar neutraal. Wat er
mis was met die rijstijl
va iet hij verder in het midden.
P®1 Waar de dames en'heren exa-
ninatoren zouden hem zijn
a oze papiertje vast niet ont
houden omdat hij te voor
zichtig reed. De officier van
?°ustitie toonde weinig mede-
:1J' logen met de Leidenaar.
an [\vee weken hechtenis waar-
ncwan één week voorwaarde-
ijk, luidde zijn onverbidde-
"J ijke eis. De Leidenaar slikte
iven, maar liet weten wel
®e,begrip op te kunnen brengen
^el voor die eis. Of hij na februa-
"e'i '85 nog wel eens in een
had gereden, zo wilde
eride rechter nog weten. „Nou
-eJa, zo af en toe", antwoordde
n< ie Leidenaar voorzichtig.
Groenendijk zei ver-
eeder niets en staarde naden-
in het dossier. Die stilte
vebeviel de Leidenaar niet erg.
je Er was vast iets mis. „Giste-
ben ik nog aangehouden
de auto van een kame-
ie raad", zei hij daarom vlug,
)e ten einde de stilte te doorbre-
0fken. „Zo, zo", antwoordde de
3r( rechter maar wendde zich nu
jjstot de officier van justitie. Na
enige ruggespraak richtte de
u rechter weer het woord tot
mi de verdachte. „U boft op een
ks ongelofelijke manier", zei hij
/emet enige spijt in zijn stem.
ao,„Het strafbare feit is verjaard
delen de officier van justitie kan
niet bewijzen dat hij die ver-
heeft voorkomen. Ik
t moet u daarom helaas vrij-
ol spreken". De Leidenaar keek
ietwat verbaasd en haalde
oi opgelucht adem, maar de
rechter was nog niet uitge-
sproken. „Formeel is hier-
_mee de zaak afgedaan, maar
ik laat u gaan met een bloe
dend hart. U gedraagt zich
zeer onverantwoordelijk. Die
eigen rijstijl hanteert u maar
in de woestijn van Arizona of
N in een ralley naar Dakar,
e niet hier. Maar ik begrijp dat
0 ik u hier nog wel eens terug
j zie", zei rechter Groenendijk
bars. De Leidenaar knikte
n onderdanig en verliet met
zijn vriendin de zaal. Bij de
's drempel nam hij de gladde
plek nog even goed goed in
1 zich op. Daar moest hij de
n volgende keer bij zijn bin
nenkomst voor uitkijken.
PAUL VAN DER BIJL
Het gaat weer goed met
Hotel Wassenaar, voorbij
de bocht in de Katwijkse
weg. Amper een jaar ge
leden dreigde deze lu
xueuze herberg nog als
een luchtkasteel in het
niet te verdwijnen. Het
was een Fata Morgana
dat vijf sterren zou moe
ten krijgen, een zwem
bad en een „aanleg
plaats" voor ruiters en
hun glanzende paarden.
De chic van Wassenaar
zou er zich aangenaam
verenigen in een hoogge
kwalificeerde sociëteit.
Er was zelfs al sprake
van een tweede vleugel
met appartementen toen
de bouw van de eerste
nog nauwelijks voltooid
was. Al tijdens een ope
ningsbanket, met honge
rige persmensen, werd
duidelijk, dat de vijf ster
ren nog verduisterd wa
ren. Toen werd het even
Hotel Wassenaar de
Luxe, maar ook dat was op
drijfzand gebouwd naar het
scheen. Het hele manage
ment dreigde er in weg te
zakken. De directeur van het
eerste uur, de hotellerie-rou-
tinier Martin Spaargaren,
werd aan de kant gezet.
Rond het kersverse bouw
werk met uitzicht op duinen
en marinevliegkamp voltrok
zich een tragedie; men was
radeloos, reddeloos en rede
loos. Maar ziedaar de kente
ring, de ontwikkeling ten
goede. Het herstel van de pa
tiënt zet zich onmiskenbaar
voort.
In De Paauwentuin, een op
het oog demontabele grote
serre waar het uitmuntend
eten en drinken is bij een
gasgevoede „open haard",
klonken vrijdagavond en ook
de daarop volgende avonden
de vrolijke en melancholieke
tonen van een Balkanvolk:
een Roemeense rapsodie, met
de grillige panfluit, de met
hamertjes tot leven gewekte
cembalo, de viool van een
primas en de aanzwellingen
van een accordeon. Alles ter
ere van een Primavera Musi-
cala Romanesca: muzikale
Roemeense lentegeluiden.
Het parkeerterreintje buiten
was veel te klein en de aan
rijdende auto^ met gasten
décorontwerpers van de NOS
en werken nu voor alle zend
gemachtigden". Maar niet al
leen op de televisie worden
bloemen door Van der Voort
gepresenteerd. Ook verzorg
den hij en zijn broer Charles
bijvoorbeeld de bloemen voor
de bijeenkomst van het In
ternationaal Olympisch Co
mité in Lausanne, waar de
steden werden gekozen die
de Spelen in 1992 mogen or
ganiseren. In Washington
D.C. hebben de Van der
Voorts ook hun visitekaartje
achtergelaten. Ze verzorgden
er de bloemen voor het con
gres van de National Reli
gious Broadcasters. „Dan ko
men evangelisten en domi
nees vier dagen bij elkaar, en
er zijn televisie-uitzendingen
van „coast to coast", vertelt
Niek van der Voort. „Daar
gaan we dan met drie men
sen naar toe. Het is niet zo'n
grote klus, maar wel een heel
leuke".
De Leidse bloemisten zetten
de Nederlandse bloemen te
kijk. „Wij kunnen een zuiver
gewas kweken", zegt Niek
van der Voort. „In Spanje
heb je altijd een lekker weer
tje. Hier niet. Dus moeten we
de bloemen in de kas kwe
ken. Het grote voordeel daar
van is, dat je ongedierte veel
beter kunt bestrijden en bij
voorbeeld geen last hebt van
een onweersbui. In Spanje
hebben de bloemen te lijden
van een flinke bui. Hier niet,
want het glazen plaatje vangt
alles op". Een ander positief
punt is volgens Van der
Voort dat „de bloemen- en
bollenwereld elkaar in Ne
derland zo goed opvangen".
Hij zegt: „De buitenkwekers
interesseren zich niet voor de
bloem. Die willen een zo'n
groot mogelijke bol krijgen.
En dat komt dan weer goed
uit voor de mensen die in
kassen kweken. Voor hen is
de bloem belangrijk, en voor
een mooie bloem heb je een
grote bol nodig".
JANET VAN DIJK
blij, want de economie schijnt
daar „aan te trekken", de
laatste jaren./ Dat gunstige
verschijnsel overkomt nu ook
het jonge, geplaagde hotel,
dat uit het moeras wordt ge
trokken. Niet in het minst
door de teruggeroepen gene
ral-manager Martin Spaarga
ren, die jaren geleden al fu
rore maakte in het Leidse
Holiday Inn. Als we het mo
gen geloven wordt door de
huidige staf al gewerkt aan
het uitlokken van een Miche-
lin-ster. Maar de aanzet was
een verschrikking. Daar was
een ondernemende figuur,
Lagerwaard geheten, die het
hotel bouwde maar alras via
een faillissement het hazen
pad moest kiezen. Het leek
op de val van een keizerrijk:
de leveranciers, noch de sala
rissen van het personeel kon
den op een gegeven ogenblik
meer betaald worden.
De kopers van de tientallen
appartementen staken de
koppen bij elkaar en besloten
zelf de exploitatie ter hand te
nemen. Er werd een nieuwe
b.v. in het leven geroepen en
een nieuwe raad van bestuur
geïnstalleerd. Mag ik u voor
stellen: voorzitter J.Middel-
beek (een grote auto-leaser),
met naast hem ir.W.van
Diest, J.Seijkens en J.Schef-
fer. Allemaal mannen met de
harde business-ondervinding.
Adviseur werd mr.J.W.Molt-
maker, advocaat-generaal
van de Hoge Raad. Geen
kleine jongens dus. Deze raad
riep Martin Spaargaren als
veldheer terug. Martin op
zijn beurt ging een team van
jonge ambitieuze mensen
werven om het bedrijf op de
kale duingronden opnieuw
tot leven te brengen. Spaar
garen heeft er nu een jaar
opzitten. En het schijnt hem
en de zijnen te lukken.
Dik tevreden
„Ik ben eigenlijk nu al dik
tevreden", zegt hij, tussen de
rusteloze bedrijven door; „Ik
had hier pas nog Freddy Hei-
neken over de vloer (die pro
beerde te onderhandelen
over een bredere bierafzet).
en de nieuwe Leidse hoogle
raar prof.dr.Wisse Dekker,
de grote man van Philips.
Minister Bukman kent in
middels hotel Wassenaar en
prins Claus had het bij ons
best naar de zin. Ik voel me
content. Verder hebben we
hier enkele grote partijen en
congressen gehad van voor
aanstaande instellingen. Van
24 tot 26 april komt de direc
tie van de Porschefabrieken
naar hotel Wassenaar. Dan
hebben we rond ons hotel
voor een waarde van onge
veer 6 miljoen aan Porsches
geparkeerd staan. Met daar
bij de nodige bewaking, want
onze gasten die met zo'n auto
komen willen wii niet graag
lopend naar huis laten gaan".
Aldus de general-manager
van hotel Wassenaar, waar
de hazen het randgebied op
vrolijken en de aandoende
auto's bij een grote aan
loop beter het karakter
van een terreinwagen kun
nen hebben. Maar als het zo
door blijft lopen, komt ook
dat best voor elkaar.
Martin Spaargaren, de ruste
loze, ventileert, „dat we na
het seizoen achter het hotel
nog twee vergaderzalen wil
len bouwen. Als het zo door
blijft gaan, hebben we al
gauw een nijpend tekort aan
conferentiezalen. Vrijwel alle
ministeries hebben de weg
naar hotel Wassenaar gevon
den. Dan moeten we wel aan
uitbreiden denken". De Raad
van Bestuur is het daar vol
komen me eens. Geen zwem
bad, voorlopig, en ook geen
destijds aangekondigd fit
ness-centre, ook geen mod
derbadencomplex. „Nee",
zegt de gelouterde Spaarga
ren; „Dat spreekt niemand
meer aan. Wij staan liever
met beide benen op de grond,
in plaats van luchtkastelen te
bouwen. Dan komen die ster
ren er toch wel!"
Maar voorlopig blijft het toch
nog een beetje aanmodderen,
bij die knik in de Katwijkse
weg. Het gaat ook om sfeer,
sfeer... Die hak je er niet zo
maar in. Wie komen er na de
Roemenen?
moesten op een veld dat
„verhard" was met houtsnip
pers een plaatsje vinden.
Daar was ook zowat het vol
tallige personeel kleine
donkere mannetjes in donke
re kostuums van de Roe
meense ambassade in Den
Haag met een bijna compleet
CD-wagenpark. Er werd
zelfs een Rolls Royce aange
voerd die een ere-rondje op
de Katwijkse weg maakte.
En ook dr.Bos, burgemeester
van Katwijk en oud-Euro
pees parlementariër („Ik ben
beslist geen carrière-burge
meester, maar deze volle
wijn smaakt uitstekend"), zag
dat het goed was.
Vriendelijk
Er waren vriendelijke spee
ches. Martin Spaargaren, in
ere hersteld en blakend van
ondernemeningslust, introdu
ceerde Zijne Excellentie de
ambassadeur van de Roe
meense socialistische volks
republiek, en deze illustere
gast op zijn beurt hield in het
Frans een redevoering die
met Franse charme werd
voorgedragen en door Ang-
hel Turcu, directeur van het
organiserend Roemeens Ver
keersbureau, in bedachtzaam
Engels vertaald. Zo gewaagde
de kleine ambassadeur met
het grote hart voor de Roe
meens-Nederlandse betrek
kingen van de link tussen
oost en west via de geslaagde
Roemeense wijnen, met wel
ke cultuur de Romeinen al
begonnen waren. Ik dacht
ook al: Roemenen zouden
best Romeinen kunnen zijn.
In elk geval hebben ze hun
voorvaderen in die richting.
En dan was er ook nog een
verbinding van de Nederlan
den met het volk van Dacië
via geleerde relaties van een
wijsgerige Roemeen met
„onze" Erasmus van Rotter
dam. Tegenwoordig hebben
wij een „Bar" van Rotter
dam, maar daar hebben de
warmbloedige gemengde na
zaten van de Romeinse kolo
nisten aan de boorden van de
Zwarte Zee geen boodschap
aan.
Voor het ogenblik waren de
wijnen van Roemeense ran
ken die het 'm deden: de wit
te Murfatlar Riesling demi
sec en de rode Murfatlar Ro
mania Cabernet of Romania
Pinot Noir, met een lichte
buiging naar „romaanse"
wijnfamilies. Zelfs aan de
hartige hapjes en snacks
werd een Roemeense tic toe
gedicht: warme vleesballetjes
bijvoorbeeld, die voor een
deel tussen je kiezen bleven
zitten. Alles was „Roe
meens"; de olijven, ook de
bekende stukjes kaas met
ananas, kers of uitje; evenals
de uit het literpak geknepen
jus d'orange. Maar zeker in
lands was de Tuica Turt
(Toeitsje toert, herinner ik
me van 12 jaar geleden, op
een zoel bosfeest in de uit
spanning La calul belan, het
Witte Paard, niet ver van
Mangalia Nord, waar de
volksdemocratische elite zich
onderhoudend weerde. U
moet beslist eens naar Roe
menië op vakantie gaan), een
zeer pittig aperitief op gere
nommeerde Balkanse prui-
menbasis.
Voor de begeleidende muziek
die nooit echt stopte, tekende
het folkloristisch uitgedoste
ensemble van Andrej Serban,
wellicht familie van Gregor.
Prachtig arrangement, Sla
visch meeslepend, was de zi
geunervisie van „Johnny is
the boy for me..., never ine-
e-e-e-w that he would be",
met die ratel van de cembalo
erover heen en de snikjes
van de panfluit die aangebla
zen werd door een lange flui
tist met lang zilverachtig
haar. Grapjes van de violist
met het ontvankelijke pu
bliek. Er was ook een ver
zoeknummer, maar dat bleek
te slaan op Hongaarse con
currentie en ging dus niet
door. Ook in het Oostblok
kent men zijn nationale ge
voelens.
Nieuw begin
Niettemin wordt deze dagen
de Roemeens-Nederlandse
vriendschap gevierd in hotel
Wassenaar. Roemenië allang
De Roemeense ambassadeur en directeur Martin Spaargaren (rechts) in de sfeer van een „muzikale Roemeense lente".
LEIDEN Als het weer
een beetje mee zit, staan
er op eerste Paasdag een
half miljoen mensen op
het plein. Vele anderen
zitten aan de televisie ge
kluisterd. Ze kijken en
luisteren natuurlijk voor
namelijk naar Paus Jo
hannes Paulus II, die de
Paasmis opdraagt. Maar
tegelijkertijd zien ze zo'n
vijftigduizend bloemen
op het Sint Pietersplein
in Rome. Bloemen uit
Holland, daar neergezet
door Leidse bloemisten.
Volgende week woensdag
vertrekken vrachtwagens
met 24.000 tulpen en duizen
den hyacinten, narcissen,
blauwe en witte druifjes,
tuingoed zoals Afrikanen,
violen, geraniums en strui
ken en boompjes richting Ita
lië. Vrijdag vliegen zes men
sen er achteraan. Dat zijn
bloemist Niek van der Voort
uit Leiden en Jac van der
Mey, chef in de zaak van de
gebroeders Van der Voort,
tuinman Gerard Kieft, Her
man van Rijn, een free-lan
cer uit Voorschoten, Aad van
Schaik uit Almelo, zwager
van de Van der Voorts, en
Jaap Verkade uit Boskoop.
„We doen het voor drie orga
nisaties die de Nederlandse
flora promoten in binnen- en
buitenland", zegt Niek van
der Voort. „Dat zijn het Bloe
menbureau Holland, het In
ternationaal Bloemencen-
trum in Lisse en Plant Pro
paganda Holland in Boskoop.
Het is begonnen met de
komst van de Paus naar Ne
derland. Toen hebben wij
voor het Bloemenbureau de
Irenehal en de Beatrixhal in
de bloemetjes gezet. Op 2 no
vember 1985 werd Titus
Brandsma zalig verklaard, en
toen hebben wij bloemen ge
zet in de Pieterskerk. Via
bisschop Bar van Rotterdam
kwamen we in contact met
het hoofd van de plantsoe
nendienst van het Vaticaan,
en die zei: Kom in het voor
jaar maar terug".
Vorig jaar Pasen hebben de
gebroeders Van der Voort
voor het eerst de bloemen-
presentatie verzorgd op het
St. Pietersplein. „Toen was
ons budget kleiner, omdat
het Internationaal Bloemen-
centrum niet meedeed. We
gebruikten vorig jaar onge
veer 24.000 bloemen, denk
ik".
Op Stille Zaterdag maken de
zes Nederlanders van het ge
woonlijk kale plein in Rome
„een klein Keukenhofje", zo
als Van der Voort het noemt.
„Het altaar staat op een ver
hoging. Aan de linker- en
rechterzijde zetten we de
bloemen neer. En ook op het
altaar zelf komen bloemen.
Op het plein staan twee grote
standbeelden, van Paulus en
Petrus. Die beelden betrek
ken we ook in de versiering".
Van der Voort ziet het al he
lemaal voor zich: Het Sint
Pietersplein zal zwart zien
van de mensen, en daartus
sen moeten de bloemen in al
lerlei kleuren wel opvallen.
„De televisieverslaggevers
krijgen een persbericht in
hun eigen taal. Zodat ze de
miljoenen kijkers kunnen
vertellen dat de bloemen uit
Holland komen". Hoe het
plein er precies komt uit te
Pasen 1986.
Paus Johannes
Paulus II loopt
over het
Pietersplein
langs de
Hollandse
bloemen.
zien, kan Van der Voort nog
niet zeggen. Want wat de zes
Hollanders in Rome doen, is
vooral improviseren. Ze we
ten niet precies hoe de bloe
men worden neergezet. Wel
is er een belangrijke regel:
„Hoe meer de kleuren bij el
kaar afsteken, hoe mooier
het geheel overkomt in de
huiskamer", weet Van der
Voort.
Tuin
De bloemen blijven staan tot
de avond van de eerste Paas
dag. Daarna worden de bol
len en de struiken aangebo
den aan het Vaticaan. „Om
de tuin te verfraaien", zegt
bloemist Van der Voort. „Dat
willen we elk jaar doen. We
hebben een contract voor vijf
jaar, dus in 1990 moet de tuin
aardig vol staan". Het Vati
caan hoeft niets te betalen
voor de bloemenpresentatie.
„Dit is de mooiste vorm van
reclame maken voor het Ne
derlandse produkt", vindt
Van der Voort. „En zij vin
den het schitterend dat wij
het doen, en wij vinden het
schitterend dat we mogen la
ten zien wat we hebben".
Niek van der Voort gaat za
terdag hard werken in Rome.
Hij is van plan de mis bij te
wonen en daarna „Rome te
bezichtigen". In Italië wor
den de Hollanders begeleid
door Pater Helmut Moll. „Hij
verblijft in het Groot Semi
narie en spreekt perfect
Duits en een beetje Hollands.
Hij is onze tolk", vertelt Van
der Voort. Vorig jaar is de
groep door de Paus ontvan
gen. De Leidse bloemist heeft
er foto's van in zijn plakboek.
Een album dat verhaalt van
de opdrachten die de gebroe
ders Van der Voort krijgen.
„Zeventien jaar geleden is
het begonnen", herinnert
Niek van der Voort zich.
„We verzorgden de bloemen
bij de eerste televisieshow
van Gert en Hermien, die za
ten toen nog bij de Tros. We
kwamen in contact met de
