t
Als ik deze maand beslis, krijg ik nog tien jaar
n half procent rente extra.'
Achterbankgeneratie
in trein op voorgrond
De Koning: Geen garantie
kwaliteit bij afslanking
lEUWO
Jaarlijks
18.000
doden
door
roken
Afslanking Den Haag
minder dan verwacht
Zeker tien aids-patiënten
door euthanasie overleden
*2 BINNENLAND
£e«dóc0omant
DONDERDAG 2 APRIL 1987 PAGINA 3
Braks gehoord
in visserijzaak
DEN HAAG De speciale com-
missie die de betrokkenheid van
het ministerie van landbouw en
visserij bii de ontduiking van
EG-vangstbeperkingen door Ne-
derlandse vissers onderzoekt,
zui-gaat volgende week de huidige
den minister van landbouw en visse-
tederij Braks en diens voormalige
P°Jïe6a's Van der Stee en De Ko-
idbing en voormalig staatssecreta-
ris Ploeg in het openbaar horen.
De subcommissie heeft de afgelo-
spi-pen maanden al 38 mensen ge-
idsehoord. De suggestie van Braks
geen woordelijk maar een analy
tisch verslag te maken heeft de
jcommissie verworpen,
'"g s
Bedrijfsleven wil
ministers vervoeren
DEN HAAG Ministeries
moeten particuliere bedrijven
inschakelen voor de chauffeurs
van bewindslieden en hoge
ambtenaren.
Dan is het probleem van de
overuren opgelost. Bovendien is
het waarschijnlijk nog goedko
per ook. Dit stelt de Koninklij
ke Nederlandse Vereniging van
Transport-Ondernemingen in
een reactie op de kritiek van de
Algemene Rekenkamer dat
chauffeurs van ministers in fei
te anderhalve baan hebben met
werkweken van zestig uur of
meer. De chauffeurs krijgen
overwerk in geld uitbetaald.
Meer aandacht
problemen homo's
in krijgsmacht
LEIDEN Staatssecretaris Van
Houwelingen van defensie heeft gis
teren in een gesprek met de Stichting
Homoseksualiteit en Krijgsmacht toe
gezegd aandacht te besteden aan ho
moseksualiteit in de krijgsmacht. De
staatssecretaris heeft laten weten dat
hij onderzoek zal laten doen naar de
problemen die homoseksuelen bin
nen de krijgsmacht ondervinden.
Daarbij wordt mogelijk de Stichting
Homoseksualiteit en Krijgsmacht in
geschakeld. Voorts wordt nagegaan
of homoseksualiteit nog als „afwij
king" staat omschreven in het keu
ringsreglement.
BRINKMAN ZOEKT GEMEENTEN
VOOR OPVANG ASIELZOEKERS
(van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het rijk wil contracten afsluiten met gemeentebesturen over de
opvang van bepaalde aantallen asielzoekers. De gemeenten die daarvoor in aan
merking willen komen, ontvangen een rijksuitkering voor elke asielzoeker die
onderdak krijgt. Voorlopig zoekt het rijk zesduizend opvangadressen. Per opge
nomen vluchteling krijgen de gemeenten 1090 per maand. Daarvan moet 445
als zakgeld aan de betrokken persoon worden gegeven. Voor de kosten van de
eerste inrichting van woonruimten en voor andere aanvangskosten krijgen de
gemeenten nog een extra vergoeding. De vier grote steden krijgen bovendien
gezamenlijk nog zes milioen ter leniging van de huidige acute problemen bij de
huisvesting van asielzoekers. Deze regeling heeft minister Brinkman (WVC) gis
teren in een brief aan de Tweede Kamer aangekondigd. Hij geeft toe dat maar
weinig gemeenten in staat zullen zijn onmiddellijk een aantal asielzoekers op te
vangen. Daarom zal het rijk enkele algemene opvangcentra inrichten, waar
groepen vluchtelingen in afwachting van definitieve huisvesting in een bepaalde
gemeente kunnen verblijven. Deze centra zullen een totale capaciteit van 1100
plaatsen krijgen. Het is de bedoeling dat de nieuwe groepshuizen op 1 juli open
kunnen gaan. Naar geschikte accommodaties wordt nu nog gezocht.
Gesprek over
privatiseren
poliklinieken
UTRECHT Vendex Internatio
nal heeft bestuur en directie van
het St Antonius-ziekenhuis in
Nieuwegein uitgenodigd voor een
gesprek over de privatisering van
de poliklinieken. Vendex meent
dat de activiteiten van die klinie
ken goed zijn af te stemmen op de
privé-klinieken van het concern,
zoals die van de uroloog Boerema.
Bestuur en directie van het zie
kenhuis willen met de privatise
ring van de poliklinieken juist be
ter kunnen concurreren met die
privé-klinieken.
a* Draagmoeder-
contract in
ajr Neder land
je» niet geldig
>ak
,n. AMSTERDAM Een
de draagmoedercontract, zo-
er_ als dat in de Verenigde
^e_ Staten heeft geleid tot de
beruchte rechtszaak rond
jij. „Baby M.", zou in Neder
land niet rechtsgeldig zijn.
Dat zegt prof. mr. Leenen,
hoogleraar sociale genees-
kunde en gezondheids-
e" recht aan de Universiteit
van Amsterdam in reactie
op de uitspraak van de
f1" Amerikaanse rechter dat
re" de draagmoeder Mary
Whitehead haar kind
moet afstaan aan de biolo-
J:0 gische vader William
de Stern en zijn vrouw Elisa
beth.
In. Nederland is het niet mo
gelijk „kinderen te kopen",
je kunt ze niet net als zaken
overdragen. Daarom is in ons
recht een draagmoedercon
tract niet geldig, aldus Lee
nen. Hij vergelijkt een derge
lijke contract met de af
spraak tussen twee inbrekers
de buit te zullen verdelen.
„Stel dat de ene inbreker zijn
belofte aan de ander niet na
komt, waarop die hem voor
de rechter daagt. De rechter
zal de buit niet eerlijk tussen
de mannen verdelen, omdat
hun overeenkomst krachte
loos is, vanwege de ongeoor
loofde oorzaak ervan".
Afgezien van dit formeel-ju
ridische bezwaar tegen de
gang van zaken in de Vere-
riijgde Staten, heeft Leenen
eep tweede argument tegen
de draagmoedercontracten.
„Als die contracten geldig
zouden zijn, verschaffen ze
de - betalende wensouders
macht over de draagmoeder.
Zé zouden haar kunnen ver
bieden te roken, te drinken
en te dansen en zelfs een
abortus kunnen eisen als het
kind iets zou mankeren".
Dat is in stijd met artikel 11
van de grondwet, waarin de
onaantastbaarheid van het
ménselijk lichaam beleden
wordt.
West-Duitsland
De Westduitse regering heeft
bekendgemaakt dat zij
dtaagmoedercontracten zal
verbieden, om te voorkomen
dat in de Bondsrepubliek ge
béurt wat zich in de Vere
nigde Staten heeft afge
speeld. Rita Süssmuth, de
Westduitse minister voor het
gezin, zegt dat het Ameri
kaanse vonnis aantoont hoe
zeer een wettelijke maatregel
tegen het huren van draag
moeders nodig is. Zo'n wette
lijke maatregel zal alle vor
men van het ronselen van
draagmoeders, of er nu geld
wórdt aangeboden of niet,
verbieden, aldus Süssmuth.
NS TREKT
JONGE
REIZIGERS
MET
RAILRUNNER
UTRECHT Kinderen
van vier tot en met elf
jaar waren gisteren het
onderwerp van een 1-
april-aardigheidje, dat
overigens geheel in hun
voordeel uitviel. Gratis
reizen per trein onder be
geleiding van een vol
wassene, was de attentie
die de Nederlandse
Spoorwegen voor hen in
petto had. Een grapje
waar naar schatting drie
duizend kinderen met ge
noegen „instonken". Het
was een voorproefje van
een nieuw treintarief
voor deze leeftijdsgroep
dat vandaag van kracht is
geworden.
Het gaat om het zogeheten
Railrunner-tarief, een nieuwe
loot aan de toch al zo volle ta
riefboom van de spoorwegen.
De regeling wordt drie jaar
uitgeprobeerd. Kinderen kun
nen voor één gulden onder
begeleiding van een willekeu
rig persoon van 19 jaar of ou
der met de trein mee. De af
stand doet er niet toe en ook
het tijdstip speelt geen rol,
noch het soort kaartje dat de
volwassene koopt. Eén vol
wassene mag maximaal drie
kinderen meenemen. Voor
elk extra kind geldt de ge
bruikelijke korting van veer
tig procent op een retour en
45 procent op een enkele reis.
„Achterbankzitters", zo
noemt NS-woord voerder Van
der Linden de voor de spoor
wegen zo belangrijke groep
„reizigers van de toekomst
„Het gaat ons om de kinderen
die doorgaans bij paps^ en
mams op de achterbank in de
auto meerijden, op weg naar
Deze achterbankgeneratie
kan een belangrijk deel van
ons toekomstig reizigerspu
bliek worden, mits ze op jonge
leeftijd vertrouwd wordt ge
maakt met deze vorm van
openbaar vervoer. Wie nu,
firaktisch gratis, met de trein
eert reizen, zal dat ook later
doen als de volle prijs moet
worden betaald", denkt Van
der Linden.
De groep spoorklanten van
straks waar de NS op doelt,
bestaat volgens CBS-cijfers op
dit moment uit ongeveer 2,17
miljoen kinderen. Die zijn
voor de NS doorgaans moei
lijk te bereiken, zegt Van der
Linden. „Hun reisgedrag
hangt nauw samen met dat
van de ouders, voor wie al
dan niet reizen met de trein
in belangrijke mate afhangt
van de nabijheid van een NS-
station. Naast het bekend en
vertrouwd maken van de kin
deren met treinreizen hopen
we door de koppeling van de
Railrunnerkaarten met vol
wassenen ook die ouderen
binnen te halen".
Wie een paar uur lang eigen
handig per trein de stemming
peilt onder het spoorpubliek
leert dat de belangstelling
voor de Railrunners voorals
nog niet groot te noemen is.
Op het Nederlandse spoor
wegnet was het niet drukker
dan anders. Op de meeste van
de tientallen stations die je in
een middag zoal aandoet be
vindt zich hetzelfde „gemid
delde" publiek dat op elke an
dere doordeweekse middag te
zien is. Nette heren met atta
chékoffertjes, middelbare
scholieren, bejaarden en on
derwijzers met aktetassen be
volken de perrons van
Utrecht CS, maar kinderen
houden zich op deze bijna-
vooijaarsdag een beetje schuil,
zo lijkt het.
N VANDAAG^
Retourtje-oma
Toch stapt een station verder
een mevrouw met drie kinde
ren in. De kinderen zijn on
der de elf jaar en desgevraagd
blijken ze alle drie voor niets
te reizen. Het viertal is van
Amersfoort op weg naar Rot
terdam, naar oma. De moeder
blijkt goed te weten wat er bij
de NS zoal te koop is, getuige
het rekensommetje dat ze in
hoog tempo opdist: „Vóór 1
april zou een „retourtje-oma"
nog eenmaal f 27,40 plus drie
keer een Kinderretour a
16,40 gekost hebben. Totaal
toch een fors bedrag van
76,60". Voor dit viertal is het
tij dus na 1 april gekeerd,
want de totale Kosten vcoor
eeq „retourtje-oma" zijn nu
slechts 27,40 plus 3 is
ƒ30,40.
Lang niet iedereen is zo lo
vend over de nieuwe aanpak
van de spoorwegen. Tegen de
avond, ergens tussen de wei
landen van het groene hart
van Holland flapt een conduc
teur zijn bedenkingen eruit.
„Ik heb de hele dag nog geen
kind gezien, dus volgens mij
werkt het nog niet zo best.
Het is op zich geen onaardig
idee, maar de mensen moeten
niet vergeten wat ze ervoor
hebben ingeleverd. Met de in
voering van dit nieuwtje is
namelijk meteen iets anders
verdwenen: de NS-Gezins-
kaart Daarmee kon het hele
gezin met kinderen tot en met
achttien jaar heel goedkoop
op stap. De Railrunner geldt
alleen voor kinderen tot en
met elf jaar, dus alle oudere
kinderen betalen nu de volle
mep. Geloof maar dat dat
hard aankomt als je kinderen
in die leeftijd hebt. Ik moet
nog zien of die Railrunner
wel wat wordt".
ARJEN VAN DER SAR
Industrie voelt niets
voor minder reclame
sigaretten
DEN HAAG Jaarlijks
sterven er in ons land
naar schatting 18.000
mensen als gevolg van
door roken veroorzaakte
aandoeningen. Dit cijfer
noemde staatssecretaris
Dees (Volksgezondheid)
gisteren in de Tweede Ka
mer, in antwoorden op
vragen over het beleid ge
richt op het beperken van
het roken. Dees zei even
eens dat de sigarettenin
dustrie er niets' voor voelt
de reclame te beperken.
De staatssecretaris zal die
beperking wettelijk rege
len, als met de industrie
geen vrijwillige regeling
te treffen valt
Dees wil de reclame op de
volgende punten aanscher
pen:
de waarschuwingstekst dat
roken gevaarlijk is voor de
gezondheid moet een bepaal
de r.iinimumomvang krijgen
in reclame mag geen ver
band meer worden gelegd
met sport. Ook het afbeelden
van personen in sigaretten
reclame moet beperkt wor
den
sigarettenreclame bij sport
en sportsponsoring moet ge
staakt worden, evenals het
uitreiken van monsters, de
reclame in bioscopen, disco
theken en op video alsmede
collectieve niet merkgebon-
den reclame. Ook mogen
merknamen en symbolen
van tabaksprodukten niet op
andere produkten worden
gebruikt.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
THEATER, RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
DEN HAAG Minister
De Koning van binnen
landse zaken heeft giste
ren in de Tweede Kamer
niet de indruk kunnen
wegnemen dat de afslan
king van het overheidsap
paraat ten koste gaat van
de kwaliteit van de
dienstverlening. Overi
gens kon de bewindsman
op geen enkel punt con
crete toezeggingen doen.
Gedwongen ontslagen
worden „zo goed als mo
gelijk" voorkomen; de
kwaliteit zal „in het oog
gehouden worden" en de
200 miljoen gulden die no
dig is om de operatie
„goed te laten verlopen"
zal „ongeveer wel vol
doende zijn".
In totaal moet in deze kabi
netsperiode het aantal rijks
ambtenaren (ruim 170.000)
met jaarlijks drie procent wor
den verminderd. De operatie
heeft betrekking op ruim
26.000 arbeidsplaatsen. Ruim
16.000 verdwijnen en 10.000
banen worden via privatise
ring naar het particuliere
bedrijfsleven afgestoten. De
totale operatie zal 1,2 miljard
gulden aan bezuinigingen op
leveren. Daarvan wil het kabi
net 200 miljoen beschikbaar
stellen voor „flankerend be
leid", voor scholing, herplaat
sing, vut, beloning en het zo
veel mogelijk voorkomen van
gedwongen ontslagen.
Op de RPF na, bleek de Ka
mer echter zo zijn twijfels te
hebben over de tijdige be
schikbaarheid van de 200 mil
joen. Namens de meerderheid
diende VVD-woordvoerder
Linschoten een motie in,
waarin bij het kabinet wordt
aangedrongen de 200 miljoen
gulden die in het regeerak-
werkelijk beschikbaar te stel
len. De bewindsman toonde
zich echter niet bereid om de
200 miljoen nu al „cash" te
bieden.
De regeringspartijen CDA en
VVD steunen in hoofdlijnen
de plannen van het kabinet
om de overheid „minder maar
beter" te maken. VVD-woord-
voerder Linschoten zei het ka
binet te zullen blijven aanspre
ken op de kwaliteit als de in
vulling van de afslanking door
de departementen bekend is.
CDA'er Paulis noemde de af
slanking mislukt als een bete
re kwaliteit niet wordt ge
haald. De regeringspartijen ga
ven echter geen steun aan een
motie van PvdA'er Alders
waarin werd gesteld dat de af
slanking tot verbetering van
de kwaliteit van de overheids
dienstverlening moet leiden.
De motie kon wel rekenen op
de steun van GPV, SGP en
PPR.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De afslankingsoperatie bij de Rijksoverheid
zal evenredig over alle rijksdiensten in ons land worden ver
deeld. Van de 16.000 banen die tot 1990 moeten verdwijnen
komen ongeveer 5.000 voor rekening van de regio Den Haag.
Begin deze week rekende PvdA-woordvoerder Alders de
Kamer voor dat de afslanking de regio Den Haag de komen
de jaren 12.000 banen zou gaan kosten. Gisteren erkende hij
echter een foute berekening te hebben gemaakt. Overigens
gaat minister De Koning er nog steeds vanuit zonder ech
ter een keiharde garantie te geven dat de operatie zonder
gedwongen ontslagen gepaard zal gaan. In de komende we
ken zullen alle departementen bekend maken hoe zij aan de
afslankingsoperatie vorm zullen geven. De Koning toonde
zich bereid om wanneer de resultaten van de invulling be
kend ziin, over de gevolgen in overleg te treden met het ge
meentebestuur van Den Haag.
(ADVERTENTIE)
Wie voor 30 april 1987 een Amro Vaste Looptijd
Rekening opent, krijgt bij een looptijd van 2,3,4,5 of 6 jaar
rente extra. En bij de maximale looptijd van 10 jaar
zelfs Met zo'n Vaste Looptijd Rekening bent u gedu
rende de gehele periode verzekerd van de rente die op het
moment van storting geldt. Die bedraagt momenteel bij
een looptijd van 10 jaar maar liefst 6%. En als u nu zo'n reke
ning afsluit, ontvangt u dus 10 jaar lang £»(V Qj
Een bijzonder aantrekkelijk spaar- O /0 ƒ2 /O
aanbod dus, dat bij de huidige lage inflatie nog meer rende
ment oplevert. En dat mensen die niet te lang wachten
de kans biedt om nog jaren van die tijdelijke extra rente te
profiteren. Wilt u zo'n rekening openen? Ga dan
snel langs bij de Amro Bank in uw buurt.
Amro Bank. De bank waar je wat aan hebt.
DE KNOLLEN
Prinses Juliana verricht in
Rotterdam de officiële
opening van het verpleeg
huis en reactiveringscen
trum „Antonius-Blnnen-
weg".
Prins Bernhard woont In
het Museum der Koninklij
ke Marechaussee In Buren
de presentatie bij van het
boek Oranjemarechaus-
AMSTERDAM Ongeveer
elf van de intussen 97 overle
den aids-patiënten zijn aan
hun eind gekomen na toepas
sing van vrijwillige euthana
sie. In één van de elf gevallen
gebeurde dat in het Acade
misch Medisch Centrum
(AMC) in Amsterdam. In on
geveer tien gevallen zou de
patiënt op diens verzoek zijn
ingeslapen na een ingreep van
de huisarts. Dit is de schatting
van het hoofd van de aids-af-
deling van het AMC, dr. Sven
Danner.
Met het Openbaar Ministerie
en de inspecteur van de Volks
gezondheid is afgesproken dat
als een patiënt om euthanasie
vraagt en de behandelende
artsen na gesprekken daar
hun medewerking aan willen
geveh, de inspecteur wordt ge
waarschuwd voordat euthana
sie is toegepast en de officier
van justitie op de hoogte wordt
gesteld. Dat is gebeurd in het
ene geval van euthanasie in
het AMC.
Volgens dr. Danner is eutha
nasie een heet hangijzer onder
aids-patiënten en velen vragen
aan de behandelende artsen
hen te helpen om op deze wij
ze het leven te beëindigen om
dat de ziekte uitzichtloos is en
tot dusver nog onherroepelijk
tot de dood leidt Van het to
taal van 218 aids-patiënten die
sinds 1982 staan geregistreerd
en van wie er intussen 97 zijn
overleden, werd of wordt drie
kwart behandeld in het AMC.
Ook na de behandeling in dit
centrum houden de specialis
ten van de aids-afdeling con
tact met de patiënten.
