Braks: „Duitse koeien wonen
in villa's, niet in schuren"
Akkoord over 36-urige
werkweek bij KBB
Nieuwe wervencombinatie rekent op winst in '88
Beurs van Amsterdam
ACTIES IN DE GRAANSECTOR
„Commissarissen bij banken
moeten balans kunnen lezen"
Akzo goed toegerust
voor minder goede
omstandigheden
ECONOMIE
EeidócSou^nt
WOENSDAG 1 APRIL 1987 PAGINA 11.
ROTTERDAM Na een paar
weken van betrekkelijke rust
in de Rotterdamse haven zijn
er vandaag opnieuw acties uit
gebroken die mogelijk een
langdurig karakter krijgen. De
dagploegen op twee lokaties in
Europoort van de Graan Ele
vator Maatschappij (GEM), in
totaal circa 125 werknemers,
zijn vanmorgen in staking ge
gaan.
Dat gebeurde in het kader van
de verrassingsacties zoals
die eerder wekenlang in de
stukgoedsector zijn gevoerd
waarmee de Vervoersbond
FNV wil bewerkstelligen dat
de werkgevers in de graansec
tor de cao-voorstellen accepte-
De FNV wil een loonsverho
ging van 1,5 procent ineens, de
werkgevers het gefaseerd in
voeren evenals de wensen van
de bond om per bedrijf techno
logie-overeenkomsten af te
sluiten en een begin te maken
met de invoering van een 36-
urige werkweek. Gisteren we
zen de werkgevers de eisen
van de bond opnieuw van de
hand nadat de Vervoersbond
FNV voor vanmorgen een ul
timatum had gesteld. Volgens
de werkgevers bieden de voor
stellen onvoldoende ruimte ge
zien de terugloop in de graan
sector.
Volgens de woordvoerder B.
Duym van de Vervoersbond
FNV zijn er op de twee be
trokken lokaties van de GEM
circa twintig werkwillige
werknemers. Volgens hem
gaat het om leden van de Ver
voersbond CNV die niet mee
doet aan de acties. Volgens
Duym is onwaarschijnlijk dat
deze werkwilligen de produk-
tie op gang kunnen houden. In
de graansector van de Rotter
damse haven werken circa 850
personen bij drie bedrijven:
GEM, Grainwave en Maasha
ven Silo.
BREUKELEN De Neder-
landsche Bank zal in het nog
niet verschenen verslag over
het vierde kwartaal van 1986
richtlijnen geven voor de eisen
die gesteld dienen te worden
aan commissarissen bij ban
ken. De Amsterdamse advo
caat mr. J.R. Glasz zei dat gis
teren op een bijeenkomst op
Nijenrode, de universiteit voor
bedrijfskunde in Breukelen.
Volgens Glasz wil De Neder-
landsche Bank, naar uit het
verslag zal moeten blijken, dat
commissarissen van banken
onder meer beschikken over
kennis op bedrijfseconomisch
gebied en financieel-economi-
sche verslaglegging. Glasz zelf,
schrijver van een boek waarin
gedragslijnen voor commissa
rissen zijn neergelegd, is ook
van mening dat deze toezicht
houders op ondernemingen
dergelijke kennis moeten heb
ben. Zij moeten een balans
kunnen lezen, een investe
ringsbegroting en een prospec
tus kunnen beoordelen, iets
weten van waarderingen en
contact kunnen onderhouden
met de accountant van de on
derneming, zo zei Glasz. Wet
telijk is er weinig houvast. Het
enige dat de wet zegt is dat de
geen deelbelan
gen mag vertegenwoordigen
en dat hij naar behoren moet
functioneren. Wat onder dat
laatste moet worden verstaan
is niet duidelijk.
Het verweer van sommige
commissarissen dat zij afhan
kelijk zijn van de informatie
die de directie van de onder
neming hun geeft wees Glasz
af: „Er moet doodgewoon huis
werk worden gemaakt, dan
kom je een aardig eind op
weg. Dan weet je ook welke
informatie je niet krijgt en
kun je daarom vragen".
Licht hoger
AMSTERDAM De Amster
damse effectenbeurs sloot gis-
~teren licht hoger, nadat de
koersen maandag nog onder
druk stonden door een lagere
dollar en een gedrukte stem
ming op de beurzen elders als
gevolg van het handelsconflict
^tussen de VS en Japan oyer
chips. Dit laatste leek aanvan
kelijk ook zijn weerslag te
hebben op het Beursplein,
waar lager werd geopend,
maar de koersen al snel het ni
veau van het slot van maan
dag hervonden. Bij een dollar
die bleef in de buurt van
2,04, trokken de koersen in
de loop van de middag nog
wat verder aan.
Kon. Olie en Unilever, de
rheest verhandelde aandelen
op de beurs, kregen maandag
nog flinke opdoffers, maar
bleven gisteren goed overeind.
De prijshoudende aandelen
markt ging gepaard met een
afwachtende houding op de
optiebeurs. Ook hier bestond
de meeste belangstelling voor
olies, maar was ook de omzet
in Hoogovens naar verhouding
groot. Het staalbedrijf werd
1,60 duurder op ƒ35,60. Bij de
hoofdfondsen noteerden de
meeste aandelen licht hoger en
Amev viel op met een stijging
van 1,50. Pakhoed won een
rijksdaalder en Stork zestig
cent. CSM moest verder terug
en Hunter Douglas verspeelde
wat van de koerswinst van
maandag.
Op de obligatiemarkt gingen
de koersen wat verder omlaag,
maar de omzet van ƒ300 mil
joen lag terwijl de inschrijving
openstond op een staatslening
ver beneden die van voor
gaande beursdagen.
Van der Valk
investeert
miljoenen in
jUmelo
_ALMELO Het Van der
Valk-concern is voornemens
20 tot 25 miljoen in de Almelo
se binnenstad te investeren. In
de geplande opzet zal bij de
drastische verbouwing van de
schouwburg De Hagen ook het
.rtieuwbouw-plan (woningen,
winkels en kantoren) van de
project-ontwikkelaar Maarsen
worden betrokken. Bovendien
is het aanvankelijke plan voor
een hotel met 80 bedden ge
wijzigd in een plan voor een
hotel met 250 tot 300 bedden.
Deze hotel-accommodatie
loopt ,over' schouwburg annex
congrescentrum en krijgt een
connectie met het Maarsen-
-plan. Volgens .projectleider'
Ad van der Valk gaat het
érom Almelo „nationale en
zelfs internationale allure" te
geven.
.Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllim
Staatslening
brengt 3,25
miljard op
AMSTERDAM De 6,25 pro-
cent achtjarige staatslening
Reeft 3,25 miljard opgebracht
en een woordvoerder van het
ministerie van financiën
noemt de lening „geslaagd".
Op de uitgiftekoers van 100,8
procent werd 50 procent toege
wezen, waardoor het effectie
ve rendement uitkomt op 6,12
procent.
De obligatie index van het
CBS van de staatsleningen
kwam gistermiddag uit op een
rendement van 6,11 procent
voor zowel de staatleningen
met een looptijd van 5 tot 8
jaar als voor de langstlopende
staatsleningen.
De vorige staatslening had
eveneens een rente van 6,25
procent, maar werd met een
opbrengst van 300 miljoen
een mislukking. De looptijd
van ten hoogste vijftien jaar
werd te lang gevonden. Bo
vendien leek het ministerie dit
keer tegemoet te willen ko
men aan de wens van vooral
buitenlandse beleggers door te
komen een lening zonder het
in ons land gebruikelijke uitlo-
tingssysteem, maar met een af
lossing ineens. De indruk be
staat dan ook, dat voor deze le
ning grote belangstelling be
stond in het buitenland.
De lening was de vierde die
.moest voorzien in de financie
ringsbehoefte voor 1987 en die
nu voor in totaal 10,55 mil
jard gedekt is.
41IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
KIECHLE SCHOKT LANDBOUWBERAAD
(Van onze correspondent
Frans Boogaard)
BRUSSEL Hoewel
Braks gisteren tijdens het
landbouwberaad een paar
maal benadrukte dat de
atmosfeer „niet slecht"
was, bleef de Westduitse
minister van landbouw
Kiechle met grote nadruk
de plannen van de Com
missie om het systeem
van subsidies en heffin
gen waarmee de EG-lid-
staten nu de waarde van
hun munt verrekenen,
van de hand wijzen.
Evenals maandag onder
streepte hij daarbij dat
een verdere aantasting
van de positie van de
Westduitse landbouw
„een politiek gevaarlijke
weg" zou zijn. Dat dreige
ment zette hij nog extra
kracht bij door te stellen
dat „wanneer de emoties
in beweging komen, wij
Germanen moeilijker be
heersbaar zijn dan de Ro-
manen". Braks wilde van
die opmerking geen hals
zaak maken, maar rea
geerde later nogal nuch
ter door te zeggen: „En ik
dacht nog wel dat de oor
log allang afgelopen
was".
Een Westduitse woordvoerder
verklaarde na afloop dat zijn
minister slechts had willen
waarschuwen voor ultra
rechtse reacties in zijn land.,
Op zijn voorstel kwamen de
Landbouw-ministers trou
wens overeen een werkgroep
in te stellen, die nu de ko
mende weken een gedetail
leerde analyse gaat maken
van de landbouw productie
kosten in de verschillende lid
staten. Dat document moet de
voorzitter van de raad, de
Belgische staatssecretaris De
Keersmaeker, een handvat
geven om de Duitsers tot een
soepeler opstelling te bewegen
als hij eind april met hen en
met de ministers van de ande
re lidstaten bilateraal overlegt
over mogelijke oplossingen.
Kosten
In de loop van de dag gaf
Braks aan dat de ergste pijn
voor de Westduitsers zit in
hun met de overige lidstaten
vergeleken zeer hoge produc
tiekosten. „Voor hun koeien
hebben ze villa's in plaats van
schuren, ze hebben allemaal
grote tractoren en ook relatief
kleine bedrijven beschikken
over een volledige machi
ne-uitrusting. In Nederland
werken veel boeren met loon
werkers, waardoor het ge
bruik van de kapitaalsinveste
ringen bij ons veel efficiënter
Braks voegde eraan toe dat op
termijn de Bondsregering er
toch niet aan zal ontkomen de
eigen landbouw aan te pak
ken. „Als we de zeer noge
produktiekosten van de Duit
sers tot Europese norm zou
den maken, prijst de EG zich
internationaal uit de markt".
Volgens Braks zijn ook de
Fransen, Britten en Italianen
dat oordeel toegedaan, en zit
Kiechle vooral met het pro
bleem, dat hij anders dan
voorheen van zijn regering
geen ruimte meer krijgt voor
nationale steunmaatregelen.
Kiechle zelf liet dat gisteren
ook wel doorschemeren, toen
hij een dringend beroep deed
op zijn collega-ministers hem
niet te laten vallen. In een
scherpe aanval op Andriessen
merkte hij op, dat „de Com
missie ons al genoeg in de
steek heeft gelaten, voor
schande gezet, geminacht".
Op de raad deed hij een be
roep hem niet net zo te be
handelen.
Als gevolg van de Duitse op
stelling zagen de Fransen zich
genoodzaakt de exportheffing
op hun varkensvlees te hand
haven, wat hen 1,75 per 100
kilogram kost. De Nederland
se boeren hebben van de im
passe hetzelfde voordeel als
de Westduitse. Dat betekent
dat zij een paar maanden lan
ger profiteren van het be
staande prijsregime: plus 2,9
procent voor zuivel- en plus
2,4 procent voor graanproduc
ten.
Zoals bekend, vergadert de
Europese Commissie in haar
geheel vandaag en morgen in
Bonn. Het is morgen voor het
eerst, dat de Commissie in
haar geheel overlegt met de
voltallige ministerraad van
een lidstaat.
Televisie-telefoon
Een Japans meisje demonstreert een televisie-telefoon voor bezoekers van de Communicatie
Beurs in Tokio die gisteren geopend is. Op deze beurs zijn de nieuwste technische snufjes te zien.
De „Invite 64" televisie-telefoon is ontwikkeld door Mitsubishi Electric Company in Japan. De prijs
per unit Is 160.000.
PROEF MET OUDERSCHAPSVERLOF
UTRECHT De directie
van Koninklijke Bijenkorf
Beheer (KBB, 20.000
werknemers) en de vak
bonden hebben gisteren
een principe-akkoord be
reikt over een nieuwe
tweejarige cao, die voor
ziet in invoering van de
36-urige werkweek op 1
februari 1988.
De verdere arbeidstijdverko-
ring KBB kent reeds een
37-urige werkweek zal naar
verwachting zo'n tweehonderd
nieuwe arbeidsplaatsen ople-
vijftig voor
jeugdigen zijn bestemd, zo
hebben KBB (Bijenkorf,
Hema, Praxis en Maxis) en de
Dienstenbond FNV gisteren
meegedeeld.
Invoering van de 36-urige
werkweek kost 2,6 procent
van de loonsom. KBB neemt
daarvan 0,5 procent voor zijn
rekening. De resterende 2,1
procent moet uit de prijscom
pensatie komen. Als door het
stabiel blijven of dalen van de
prijzen geen prijscompensatie
wordt opgebouwd, zal KBB
ook de verdere kosten.betalen.
De 36-urige werkweek geldt
in beginsel voor alle functies
bij KBB en dochteronderne
mingen. Bij de invoering is de
keus uit twee modellen: negen
dagen per twee weken werken
of per week vier werkdagen
van negen uur. Voor functies
waarbij de 36-urige werkweek
organisatorische problemen
veroorzaakt, is uitstel tot janu
ari 1989 mogelijk.
Bij Vroom Dreesmann-wa
renhuizen (16.000 werkne
mers) is de 36-urige werkweek
in 1986 ingevoerd als uitvloei
sel van een grootscheepse re
organisatie in 1982. De vut-
leeftijd blijft op 60 jaar staan.
KBB gaat „wezenlijke veran
deringen" in de pensioenrege
ling voorbereiden. Bij wijze
van proef introduceert het
concern de komende twee jaar
een vorm van ouderschapsver
lof.
Levenslang voor
Nederlander na
zelfmoordpact
DRAGUIGNAN Een 31-ja-
rige Nederlander is gisteren
door de rechtbank in het de
partement Var tot levenslange
gevangenisstraf veroordeeld
wegens moord op zijn vrien
din, met wie hij een zelf
moordpact had gesloten. Van
E. moet achttien jaar van zijn
straf uitzitten en komt in die
periode niet voor voortijdige
invrijheidstelling in aanmer
king. De voormalige zeeman
uit Amsterdam had op 22 juli
1985 zijn verloofde, de 28-jari-
ge Franse Nelly Berete, in de
toiletruimte van een restau
rant in Roquebrune-sur-Ar-
gens in Var, met een kogel in
het hoofd gedood en het wa
pen toen op zichzelf gericht
ARNHEM Na twee zeer
goede jaren staat Akzo thans
voor de uitdaging om onder
minder gunstige omstandighe
den weer een goed resultaat te
behalen (1986: netto winst
ƒ842 miljoen). „De gang van
zaken in de eerste maanden
van 1987 duiden er weliswaar
op dat dit niet zal lukken,
maar dank zij de versterkte
positie van de groep meen ik
dat Akzo goed is toegerust om
aan minder gunstige omstan
digheden het hoofd te bieden",
aldus de voorzitter van de
raad van bestuur van Akzo,
jonkheer mr. A.A. Loudon, in
een toelichting op het jaarver
slag.
Loudon toonde zich bezorgd
over het ondernemingsklimaat
in Nederland dat zijns inziens
eerder weer wat lijkt te ver
slechteren. „De j/erlaging van
de vermogens- en voorraadaf-
trek in 1986 geeft aan dat re
gering en parlement het ken
nelijk weer tijd vonden om de
lastendruk op het bedrijfs
leven te verhogen. Weliswaar
vond er enige daling van de
vennootschapsbelasting plaats,
maar de vermindering van de
hiervoor vermelde aftrekken
heeft deze verlaging meer dan
teniet gedaan. Thans duikt re
gelmatig de gedachte op om
ook aan de WIR te gaan sleu
telen. Ik zou dit juist op het
moment dat de arbeidsinko
mensquote al weer aan het
stijgen is een zeer ongelukkige
maatregel vinden".
Bijna 2 miljoen
voor winkels
kleine kernen
DEN HAAG Het afgelopen
jaar hebben 72 ondernemers
een subsidie gekregen voor het
in stand houden van de laatste,
al dan niet rijdende, winkel in
kleine kernen tot 3000 inwo
ners. Daarmee was 1,8 miljoen
gulden gemoeid. Met ingang
van dit jaar waren nog 28 aan
vragen voor subsidie uit 1986
in behandeling. Staatssecreta
ris Evenhuis (Economische Za
ken) heeft dit de Kamer mee
gedeeld. Er blijken steeds
meer ondernemers de subsidie
aan té vragen. Ook voor 1987
is al een groot aantal aanvra
gen binnen.
Noteringen
dividend ovef
85/1.30
1987 (tot 10:45 uur)
143.90 144.50
127.00 127.50
10 24/3 195.50 26/2
62.50 62.50
42.70 43.10
172.80 174.00 173.00
261.00 263.00 262.00
240.10 241.70
162.50 164.00
41.50 25/3 33.00 29/1
49.20 49.50
83.00 84DO
ihrend gr c 127.00 128.50
20.90 20.90 hunter d pr
chamotte pr 1920.00H
im'mdo c 397.00 393.00 meneba
d lyonn 70.50 69.50
gamma hold 323.00 320.00
gamma h pr 25.30 25.50
975.00 975.00
75.00 76.00 ver.'
mulder bosk 50.00
multihouse 22.40
mijnbouw c 285.00
288.00
17000.0
361.00
nutricia gb 230.00 230.00
pont hout 102.00 102.30
2,10 Zweedse kr.
3,42 Noorse kr.
5,58 Deense kr.
114,75 Oost.schfll
133,25 137,75 Iers pond
370 - 440370 - 440
Opgave: Drijfhout, A'dam
84 1/2 853/4 royal di
48 3/8 483/8 geniet
601/2
116 7/8
37 7/8
genl public 24 3/4 251/8
54 1/2
50 7/8 503/4
43 1/8 423/4
39 7/8
30 3/4
46 1/2
105 7/8
BARENDRECHT De direc
ties van de reparatiewerven
Niehuis en Van den Berg in
Rotterdam en Vlaardingen
Oost Bedrijven (VOB) in
Vlaardingen verwachten dat
als de fusie van de twee be
drijven doorgaat, de nieuwe
wervencombinatie volgend
jaar een winst zal maken van
1,1 miljoen gulden. Het jaar
daarop wordt de winst op 2,6
miljoen geraamd.
De twee bedrijven, die de af
gelopen jaren forse verliezen
hebben geleden, maakten gis
teren bekend dat zij overeen
stemming hebben bereikt over
de voorgenomen fusie. Het
plan, waarvoor in totaal 25
miljoen gulden nodig is, is gis
teren aangeboden aan minister
De Korte van economische za
ken. Hij moet op korte termijn
laten weten of hij vijftien mil
joen gulden in de vorm van
een achtergestelde lening wil
verstrekken. De banken moe
ten nog benaderd worden met
het verzoek tien miljoen gul
den aan kredieten te verstrek
ken.
Volgens districtsbestuurder T.
Berger van de Industriebond
FNV heeft minister De Korte
zijn steun aan het plan al toe
gezegd, zodat het snel kan
worden uitgevoerd. Dat is ook
nodig, omdat de betrokken be
drijven op de rand van de af
grond balanceren.
Bij de reparatiesector van de
nieuwe werf zullen in totaal
gaan werken.
Daarmee wordt het aantal ar
beidsplaatsen vóór het fail
lissement van Boele telden de
drie bedrijven zo'n 1500 werk
nemers nagenoeg gehal
veerd. Volgens Berger zullen
100 110 werknemers van
Boele huri werk kunnen be
houden. Bij de andere twee be
drijven zullen in de toekomst
in totaal nog zo'n 150 man
moeten afvloeien, die veelal in
de indirecte sfeer werken.
De Industriebond heeft voor
gesteld een arbeidspool op te
richten voor alle reparatiewer
ven in het Waterweggebied.
Hiervoor is een overheidsga-
rantie nodig van zes miljoen
gulden, waarvoor nog geen
toezeggingen zijn gedaan.
Flexibel
Grootste probleem bij het rea
liseren van de fusie ziet direc
teur Van den Berg van Van
den Berg en Niehuis, de wijze
waarop in de toekomst de pie
ken in het werkaanbod moe
ten worden opgevangen. Men
wil dit oplossen door het in
voeren van een systeem van
flexibele arbeidstijden. Van
den Berg: „Bijvoorbeeld door
in de zomer langer te werken
en het teveel in de winter te
compenseren.
Volgens FN V-bestuurder Ber
ger heeft zijn bond begrip voor
de noodzaak van een flexibe
ler arbeidsinzet, maar mag dit
er niet toe leiden dat allerlei
toeslagen voor bij voorbeeld
het werken op zaterdag ko
men te vervallen. „Wij zullen
niet toestaan dat de cao op zijn
kop wordt gezet".
Volgens ir. J.W. ter Hart,
voorzitter van de Centrale van
Scheepsbouwmeesters in Ne
derland, maken de plannen
onderdeel uit van nationale
wervenplan (afslanking) waar
op minister De Korte van eco
nomische zaken kortgeleden
heeft aangedrongen.
„De Nederlandse scheepsbouw
moet in de komende jaren to
taal veertig procent produktie-
capaciteit afbouwen en tegelij
kertijd de concurrentiepositie
versterken. In de afgelopen ja-
hebben talloze
flink afgeslankt. Nog verder
gaan op die weg betekent voor
hen iuist een verslechtering
van hun concurrentiepositie.
In onze ogen is samenwerking
tussen dergelijke werven daar
om de oplossing".
Van den Berg noemde de aan
gekondigde fusie een voor
beeld van dergelijke samen
werking. „Door de fusie wordt
de reparatiesector in Rijnmond
met veertig procent vermin
derd. Dank zij de combinatie
van flexibele arbeidstijden met
de uitbreiding van de dok- en
bezettingscapaciteit zullen de
werfkosten per uur dalen met
als resultaat een verbetering
van de concurrentiepositie ten
opzichte van de buitenlandse
werven".
