Sons Rademakers neemt wraak met een Oscar
Rijk ziet miljoenensteun
aan Fokker niet terug
ttü
Inkomens diplomaten onduidelijk, ongelijk
SJnënland
^lel
Werkgevers vragen vrouwen bij
sollicitatie naar pilgebruik
,DE AANSLAG" BESTE BUITENLANDSE FILM IN HOLLYWOOD
Twee chauffeurs
bewindslieden
werken voor drie
e?: T
SaidoaQowumt
DINSDAG 31 MAART 1987 PAGINA 3
kovervallers
;elen twee
rbijgangers
Twee mannen die gisteren
bank in het aan de Lek gelegen
•ide hebben overvallen, hebben na
>p van de beroving twee voorbijgan-
ïzorgd,in gijzeling genomen. De overval
len g: de 19-jarige L.K. uit Utrecht en de
an deirige A.K. uit Bilthoven, vluchtten
[hun twee gijzelaars in de auto van
Van de voorbijgangers. Na een ach-
blging door de politie, waarbij op tal
plaatsen wegblokkades waren opge-
emie vt, kon het tweetal uiteindelijk zonder
moeteed worden aanhouden. Hun buit be-
r rfe jg vijftigduizend gulden aan Neder-
f geld en ongeveer 35.000 gulden
.n. ln|jUjteniancjse valuta,
deel
punt (hu
Vai
Deetman wil
ontslagen voorkomen
ZOETERMEER Minister Deetman
(Onderwijs en Wetenschappen) wil zich
tot het uiterste inspannen om bij de af
slankingsoperatie van zijn ministerie
gedwongen ontslagen te voorkomen.
Het departement moet in de periode
1987-1990 570 plaatsen inleveren. Al
leen ambtenaren die bij herplaatsing
voor de tweede keer een aangeboden
functie weigeren, zullen hun baan ver
liezen. Een onafhankelijke commissie
zal beoordelen of er sprake is van een
aanvaardbare functie. Deetman wil het
ministerie afslanken door middel van
het afstoten van taken via deregule
ring, het vergroten van autonomie van
onderwijsinstellingen, privatisering en
decentralisatie.
Dr. E. Jonckheer.
Oud-premier
Antillen overleden
AMSTERDAM De oud-premier
van de Nederlandse Antillen, dr.
Efrain Jonckheer, is gisteravond in
het academisch ziekenhuis in Am
sterdam op 69-jarige leeftijd overle
den. Jonckheer was nauw betrok
ken bij de totstandkoming van het
statuut voor de Nederlandse Antil
len, dat officieel een einde maakte
aan de koloniale status van de eilan
dengroep en de Antillen een be
perkte vorm van onafhankelijkheid
gaf. Van 1954 tot 1967 was hij pre
mier van de Antillen. Van 1968 tot
1970 was hij gevolmachtigd minister
van de Nederlandse Antillen. Daar
na was hij Nederlands ambassadeur
in Venezuela, Costa Rica, Panama
en Nicaragua.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Uit een
onderzoek van de wer
kende-jongerenorgani
satie CNV blijkt dat nog
al wat vrouwen zich ge
discrimineerd voelen bij
sollicitaties. Veel vrou
wen en meisjes klaagden
over het feit dat hen
vragen van persoonlijke
aard werden gesteld die
niets met de aangeboden
functie van doen had
den.
Zo wordt er volgens het
onderzoek bij sollicita
ties nog geregeld aan
vrouwen gevraagd of ze
de pil slikken, of ze van
plan zijn om op korte
termijn kinderen te krij
gen en of ze bereid zijn
„afgesprongen over
hemdknoopjes van man
nelijke collega's aan te
naaien" en „koffie te
zetten".
De werkgroep emanci
patie van de jongerenor
ganisatie heeft ruim
twee maanden ervarin
gen verzameld van
vrouwelijke sollicitan
ten. In totaal kwamen in
die periode 262 klachten
binnen. Volgens voorzit
ter Gerda Verburg van
de werkgroep, die giste
ren ifi Den Haag het
zwartboek overhandigde
aan voorzitter Dian van
Leeuwen van de Eman-
cipatieraad, komt het
ook voor dat vrouwen
worden afgewezen als
het gaat om traditionele
mannenberoepen. Ook
al staat boven de adver
tentie dat zowel vrou
wen als mannen kunnen
solliciteren (M/V).
De meeste vrouwen die
zeiden zich gediscrimi
neerd te hebben gevoeld
tijdens een solliciatiege-
sprek, bleken niet of
nauwelijks op te hoogte
te zijn van de mogelijk
heid dergelijke klachten
voor te leggen aan de
^commissie gelijke be
handeling. De werk
groep is van mening dat
de commissie in geval
van bewezen discrimi
natie de werkgever een
forse boete op moeten
kunnen leggen.
t bedp
fde pr
Het
ïindeli
MSTERDAM We
»n pripkben een Oscar. Nee,
voorf hebben er ze^s twee,
eeklee za^ ze^ meest
rtshulr113^^ even
't ver?1^3311 zijn- Regisseur
ch vr?ns Rademakers èn pro-
n kotr10011* Willum Thijssen
kker ;°or een Belgisch-Ne-
AAirlandse korte animatie-
im). Maar het belang-
jkste is natuurlijk Fons
ademakers' Oscar voor
ncipift)e Aanslag", vanmor-
'ige y<jn rond zeven uur Ne-
;s hijirlandse tijd in Holly-
n vriiood gekozen als de bes-
nze film in een vreemde
verze^demakers, al genomineerd
de g(>or een Oscar in '59 voor
ke diPorP aan de rivier", maar
j en niet gehonoreerd, had in
%derland vóór zijn verfil-
ïr en ^ng van het boek van Harry
en, diihsch nauwelijks meer kre-
iakt. et. In '79 had hij zijn voor-
itste film „Mijn vriend" ge-
lakt naar aanleiding van
toen geruchtmakend Bel-
•he moordproces. Een film
in de bioscoop „niks deed"
i die een belangrijke man in
zonitt Produktiefonds voor de
deel federlandse film deed uitroe-
neersltn: „Die Rademakers moet
I mefewoon verboden worden om
en-grtg een film te maken, die
15(an is gewoon te oud",
dagteie wraak van Fons Radema-
an 8 prs is zoet. Als een duveltje
I tot lt de doos sprong de 66-jarige
sten. lmveteraan jong ogend het
tneel in Hollywood op en be-
ankte ziin producenten Yo-
j. zoriim Globus en Menachem
inoorolan, zwaar omstreden
gizen van Cannon Film, die
,gn ffin „de volle vrijheid" had-
14 srên geêeven- Zonder een en-
ile cent van dat Nederlandse
roduktiefonds.
ternacht via een rechtstreekse
satelliet-verbinding te zien in
het Amsterdamse Marriott-
hotel, waar tegen inlevering
van honderdvijftig Neder
landse guldens het Ameri
kaanse spektakel, tussen drie
uur en naif acht, gekoppeld
werd aan hapjes, drankjes en
glamour. Belangrijkste gast
was in feite Harry Mulisch,
schrijver van „De Aanslag",
die even van zijn woning aan
de overkant van het Marriott
was overgewipt om het met
zijn vrouw allemaal mee te
maken.
Met z'n onafscheidelijke pijp
liep Mulisch gemoedelijk alle
slinkse blikken te ontwijken
tot vlak voor zeven uur alle
schijnwerpers op hem gericht
atst
Maak
■Sn t
|Kch
HHe ir
3 grif
-atelliet-verbinding
•e Oscar-uitreiking was gis-
werden. Op het moment dat
Anthony Quinn de nomina
ties opsomde werd het even
3'zig stil in de zaal. Alle Ne-
erlanders waren benieuwd.
De meesten van „welnee, die
Oscar lukt toch niet". Alle
Cannon-vertegenwoordigers
hoopten het. Hun bazen had
den in Amerika tenslotte een
stevig bedrag neergeteld voor
een reclame-campagne in de
vakpers waardoor geen Ame
rikaan die voor de „vreemde"
Oscar moest stemmen om „De
Aanslag" heen kon. De grijze
„Zorba" Quinn had de be
faamde regels nog niet uitge
sproken? „And the winner is,
fr.om The Netherlandsof
Mulisch had het eerste glas
champagne over z'n broek.
Ondertitels
De belangrijkste Oscars:
Beste regie: Oliver Stone voor „Platoon".
Beste acteur: Paul Newman voor „The Color of Money"
Beste actrice: Marlee Matlin in „Children of a lesser God"
Oorspronkelijk filmscenario: Woody Allen voor „Hannah and
her sisters"
Filmscenario naar een ander medium: Ruth Prawer Jhabvala
voor „A room with a view".
Beste vrouwelijke bijrol: Dianne Wiest in „Hannah and her
sisters".
Beste manlijke bijrol: Michael Caine in „Hannah and her sis-
fers".
Beste geluidseffecten: „Aliens"
Beste costuums: „A Room with a View.
Beste muziek: Herbie Hancock voor „Round Midnight".
Beste „art direction„A Room with a View.
Beste fotografie: The Mission".
Beste song: „Take my breath away" uit „Top Gun".
Beste make-up: „The Fly".
Beste documentaire's: „Artie Shaw: Time is All You've Got"
en „Down and Out in America".
De Belgische Linda van Tulden kreeg samen met de Nederland
se producent Willem Thijssen de „tweede Nederlandse" Oscar
voor hun korte animatiefilm „A Greek tragedy".
De doofstomme actrice Marlee Matlin won een Oscar voor haar
rol in „Children of a lesser God". De prijs werd haar uigereikt
door haar tegenspeler William Hurt, met wie ze sinds de film
ook in het dagelijks leven een relatie heeft. Hurt zelf liep de Os
car mis.
foons tegelijkertijd met glin-
sterogen zijn verhaal op supe
rieure manier kwijt kon: „Een
boek is een boek en een film
is een film. In film heb je veel
dramatischer aanzetten nodig
dan in het boek. En Fons
heeft dat fantastisch gedaan.
Die Oscar is natuurlijk het
leukste voor hèm. Voor mij is
het een beetje een speels en
onwerkelijk toetje na afloop.
Als schrijver kan ie dan ho
pen dat er er na zo n film nog
een hoop lezers bij komen,
maar daar geloof ik eigenlijk
niet in".
Nauwelijks iemand heeft in
Amsterdam na de mededeling
van Anthony Quinn, na het.
jeugdig geacteerde dank
woord van Fons Rademakers,
nog iets gezien. Terwijl de be
langrijkste Oscars nog uitge
deeld moesten worden. Rade-
makers: „Mijn film heeft ge
wonnen in een categorie voor
films die in Amerika met on
dertitels worden vertoond. Ik
pleit ervoor dat men zich niet
moet laten afschrikken door
ondertitels, maar probeert
kennis te nemen van een en
dezelfde zelfde filmcultuur uit
een ander land". Voor Mo-
kum en Cannon maakte het
niet meer uit. Zelfs de minste
medewerker van de Neder
landse tak van de filmdistri
buteur en theatereigenaar
Cannon werd gezoend alsof
hij zelf „De Aanslag" gemaakt
had. Oliver Stone's Oscar
voor „Platoon" ontging de
paar honderd gasten, genie
tend van het hete Hollandse
nieuws.
Niets geleerd
En dat terwijl „Platoon" met
z'n vier winnaars toch een
zeer opmerkelijke Oscar-win
naar is. Niet dat de Vietnam-
film van Oliver Stone een
meesterwerk uit de superklas
se is, maar omdat zijn film de
eerste is die een realistisch
beeld geeft van een peleton
jonge Amerikanen, ver
dwaald, lichamelijk en geeste
lijk ondermijnd, en tenslotte
ten ondergaand in de hel van
Vietnam.
Scenarioschrijver Stone, zelf
een Vietnam-veteraan, had
tien jaar nodig om zijn idee
gefinancierd te krijgen. Nie
mand wilde eraan. Rambo
was „in", de wraak op het
verloren verleden, een recht
zetten van alles wat er mis
wat gegaan. Op het kinderni
veau van spierballen en cow
boy tje spelen. Stone vocht
met zijn eigen, naakte waar
heid en maakte er zijn regie
debuut van. Gruwelijk, tra
gisch 'en geen pluim op de
hoed van zijn eigen land. Zijn
dankwoord voor zijn Oscar als
beste regisseur was kort: „Ik
geloof dat Amerika sindsdien
nog steeds niets geleerd
heeft".
Goedmakers
Tweede opvallende zaak: de
drie Oscars voor Woody Allen
(„Hannah and her sisters"),
die zich zoals gebruikelijk niet
buiten de stadgrenzen van
zijn geliefde New York had
begeven, en voor de Britse
film „A Room with a view",
de fraaie verbeeding van de
roman van E.M. Forster. Plus
natuurlijk de twee luid toege-
juichde goedmakers: De Ir
ving Thalberg-Award voor
Steven Spielberg (die ondanks
het feit dat zijn naam verbon
den is aan de vijf meest geld-
makende films van Holly
wood het vergulde mannetje
steeds misliep) en de Echte
Oscar voor Paul Newman, in
„The color of money". New
man, vorig jaar slechts met
een troostprijs bekroond, zal
het thuis vanachter een koud
Budweiser-pilsje grijnzend
aangezien hebben.
In Amsterdam was de Oscar-
nacht in een van buiten
via schijnwerpers en laser
stralen hel verlicht Marriott-
hotel, met binnen de koude
buffetten als aangetaste schil
derijen langs de wanden en
een massa monitoren wóór je
maar keek nè Rademakers
onmiddellijk geslaagd. Al wa
ren er eigenlijk maar bitter
weinig Echte Vedetten, óf
omdat ze het geld er niet voor
over hadden, óf omdat ze zelf
geld wilden hebben om zich
daar te laten begluren.
Het maakte niet meer uit.
Was het fout gegaan dan was
de kater van organisator Can
non (samen met de Tros) niet
te overzien geweest Hoewel
het Marriott zich enigszins in
gedekt had: Chef patissier
Thomas Zalm had twee ver
gulde Oscars van suikergoed
gemaakt en die stonden bij
wijze van troostprijs schitte
rend opgebaard in glazen vi
trines. Misschien staan ze er
nog. Wie taalt er nog naar.
Nederland heeft het echte
Suikerwerk, de Ware Oscar.
Na Bert Haanstra („Glas"),
Charles Hugenot van der Lin
den („De kleine wereld") en
Börge Ring („Anna en Bella")
nu „De Aanslag". Een film
die o ironie in ons land
door de critici eigenlijk maar
heel matig ontvangen is.
BERT JANSMA
£Uporhoeve:
jgjjet speculeren
chiodfer
:iekten
;'la' menwerking;
fvooHetPvdA
?n n; IV an onze
ifarct Par^er®entaire redactie)
15 6r N HAAG Zolang dit ka-
n hartet nog in functie is moeten
de D-kamerleden geen voor-
stich-ot nemen op mogelijke sa-
I het nwerking met de PvdA. Dit
i het een van de onderwerpen,
onder VVD-fractieleider Voor-
en vaive vanochtend in de verga-
en heljng van de Kamerfractie
1tin9- sprake heeft gebracht.
Y) 0i n de fractievergadering zou
j i vertrouwelijke notitie van
Drhoeve ten grondslag lig-
i, waarin de VVD-leider
Ier meer stelt: „Er wordt tot
eerstkomende Tweede-Ka-
**!*cHfrverkiezingen niet expliciet
peculeerd over samenwer-
KjflrHg met enige andere partij
T het CDA". Een woord-
irder van de VVD-fractie
de het bestaan van een der-
ïn n^ke notitie bevestigen noch
mhf»zr ennen- *n vertrouwelij-
P621 notitie, waarop de Volks-
idenfot beslag heeft weten te
^nÜen' wor<*t verder duide-
*u °°Jieid gegeven over de doel-
ïer ïfepen, waarop de VVD zich
komende jaren moet gaan
ever.jten: jongeren, zelfstandi-
i, geschoolde werknemers
„prestatie-gerichten".
at Fr,
DEN HAAG - De Alge
mene Rekenkamer ver
wacht dat het Rijk 200
miljoen gulden aan ver
leende steun en garanties
aan Fokker niet meer te
rugziet. Tot eri met 1985
heeft Fokker 1,9 miljard
gulden ontvangen.
Aan royalties op verkochte
vliegtuigen heeft Fokker tot
nu toe 65 miljoen gulden naar
Den Haag overgemaakt. Die
royalties zijn vrijwel uitslui
tend afkomstig van de F 27.
Van royalties op de F 28 zal
het nooit komen, omdat de
produktie van dit type is ge
staakt nog voor het toestel
winst ging maken. Op dit toe
stel zijn belangrijke bedragen
niet terugbetaald.
Het college heeft kritiek op
het overboeken van schuldres
tanten van onder meer het F
28-project en het voortijdig af
gebroken samenwerkingspro
ject met McDonnell Douglas
naar het F 100-proiect. De re
gering stelt de schuldensituatie
door deze overboeking te roos
kleurig voor. Door het niet te
rugbetalen van kredieten ont
staat een geruisloze overgang
naar subsidiëring, aldus de Re
kenkamer. Het college gelooft
niet erg in de kans dat deze
overgehevelde bedragen als
nog via de verkopen van de F
100 kunnen worden afbetaald. hoop het geld terug te zien nog
niet te hebben opgegeven. Het
De last die op dit toestel drukt verlies moet worden afgewo-
(samen met de F 50 een mil- gen tegen het belang van het
iard gulden) is reeds aanzien- in stand houden van een vlieg-
lijk. Minister De Korte zegt de tuigindustrie in ons land.
Studiekosten
Rijksambtenaren krijgen soms
ten onrechte een vergoeding
voor studiekosten. Er wordt
daarbij nauwelijks gekeken
naar het dienstbelang. Ook
wordt de hand gelicht met de
bepaling dat de studiekosten
deels terugbetaald moeten
worden. Soms worden studie
vergoedingen te hoog vastge
steld.
Oosterschelde
Minister Smit-Kroes heeft in
1984 en 1985 totaal 800 miljoen
gulden als voorschot betaald
aan aannemers die de Ooster-
scheldewerken uitvoerden.
Daarvoor zijn onvoldoende ga
ranties verlangd en er was ook
geen toestemming voor de
voorschotten gevraagd aan mi
nister Ruding van financiën.
De regel is dat voorschotten
niet hoger mogen zijn dan een
werkkapitaal voor drie maan
den. Minister Ruding heeft in
middels deze handelswijze
voor alle ministeries verboden.
Uitkering ineens
De uit 1981 daterende uitke
ring ineens ter behoud van de
koopkracht voor de laagste in
komens is fraudegevoelig. In
1981 heeft achttien procent
van de aanvragers een te laag
inkomen opgegeven. De uitke
ringen zijn niet teruggevor
derd, hoewel de mogelijkheid
daartoe bestaat. Ook de door
de gemeenten opgegeven on
kosten bij de uitvoering zijn
niet gecontroleerd.
Negen jaar loon zonder werken
DEN HAAG - Bij het ministerie van sociale zaken en werk
gelegenheid is een ambtenaar in dienst die sedert juli 1978
zijn volle salaris ontvangt zonder ooit een minuut te hebben
gewerkt. Dat heeft inmiddels zes ton gekost, aldus de Alge
mene Rekenkamer.
De bedrijfsarts had in 1979 de ambtenaar arbeidsgeschikt
verklaard, mits in een andere omgeving. Een poging tot her
plaatsing in 1980 mislukte echter. In 1982 liet de minister de
Rekenkamer weten dat een ontslagprocedure zou worden
ingezet, maar in 1984 trok de Rekenkamer aan de bel omdat
deze toezegging niet was nagekomen. Een jaar later ant
woordde de minister dat hij zou proberen aan de situatie wat
te doen en weer een jaar later, in november 1986, bleek dat
de situatie nog onveranderd is.
DEN HAAG Chauffeurs van bewindslieden en topambtena
ren werken zoveel over dat er naast elk twee chauffeurs een
derde in dienst genomen kan worden. De minister van binnen
landse zaken heeft er kennelijk moeite mee het kabinetbeleid,
gericht op herverdeling van werk, gestalte te geven, zo conclu
deert de Rekenkamer. Bij de zes in 1983 door de Rekenkamer
onderzochte departementen waren 67 chauffeurs in dienst. Deze
maakten 64.000 overuren, waarmee ruim 1,3 miljoen gulden ws
gemoeid. Vorig jaar bleek het overwerk enigszins beperkt, maar
dit betekent dat de chauffers per 1 januari 1988 nog steeds 45
procent van hun normale maandelijkse werktijd mogen over
werken. Op de eerdere suggestie van de Rekenkamer de contro
le te verbeteren en dienstroosters in te voeren, heeft de minister
niet gereageerd. Volgens de Rekenkamer vullen vrijwel alle
chauffeurs zelf rittenlijsten in. Die worden nauwelijks afgete
kend door degene die zij hebben vervoerd. Daardoor ontbreekt
een goede controle. De Rekenkamer plaatst ook vraagtekens
achter het feit dat voor bepaalde ambtenaren een auto beschik
baar is om zo hun arbeidsvoorwaarden te verbeteren.
we kE KNOLLEN
issaal
ltenCM MOZGCN MOOT HET
d° "JUAUifi peRsouea-
uc T i\
L0 ,Qv
W/ff'
W'°
DEN HAAG Het inko
men van de 1100 Neder
landse diplomaten is een
ratjetoe. Er is sprake van
opmerkelijke verschillen
tussen ambtenaren met
dezelfde rang in dezelfde
plaats.
beelden. De permanente ver
tegenwoordigers bij de OESO
en de Unesco in Parijs hebben
heel verschillende inkomens
terwijl zij dezelfde rang heb
ben. Ook is het inkomen van
de ambassadeur in Washing
ton hoger dan dat van de per
manente vertegenwoordiger
bij de VN in New York die de
zelfde rang heeft.
Het inkomen van een diplo
maat bestaat uit een basisinko
men aangevuld met een ver
blijfsvergoeding. Die laatste is
afhankelijk van de rang, de
gezinssamenstelling, de om
standigheden op de ambassade
of het consulaat en de aard
van de functie. Verder zijn al
lerlei toeslagen mogelijk.
De vergoedingen moeten door
de ambassade of het consulaat
zelf worden aangepast aan de
inflatie in het betrokken land.
Soms gebeurt dit helemaal
niet. Ook worden kindertoes
lagen verstrekt zonder contro
le op het feitelijke aantal kin
deren. Een andere misstand
betreft het feit dat het gezin
van een diplomaat dat achter
blijft in Nederland soms een
hogere vergoeding krijgt dan
een vergelijkbaar ambtenaren-
gezin.
De inspectie buitenlandse
dienst van het ministerie is
niet tot een goede controle in
staat gezien de beperkte man
kracht en het aantal buiten
landse posten. In 1978 is een
werkgroep ingesteld om een
herziening van het bestaande
systeem voor te bereiden. Vol
gens de Rekenkamer zal dat
nog geruime tijd duren.