Zuivere toonzetting in „De vioolspeler"
Huyg.
ens nieuw
leven ingeblazen
PERGOLA GEMAKKELIJK TE MAKEN
HUIS!
■RAAPk
Kookboek Groenten
EcidóeSoirumt
ZORGVULDIGE ROMAN VAN PETER HOEFNAGELS
VS:
Lc
v> Beurs van Amsterdam
BINNENLAND
MAANDAG 30 MAART 1987 PAGII^Ë
Louis, de hoofdpersoon van de
kleine, heel precies samenge
stelde roman van Peter Hoef
nagels, „De vioolspeler", is.
overleden, als het verhaal be
gint. De verteller, een vriend
van Louis, is in het crematori
um, waar hij bij de kist enkele
woorden ter herdenking zal
spreken tot de velen, die aan
wezig zijn. Tijdens de plechtig
heid dwalen de gedachten van
deze verteller af naar het ver
leden, waar de lezer mee naar
toe wordt geleid. De hoofd
stukken zijn aangegeven met
het jaartal waarin de daarin
bedreven gebeurtenissen zich
afspelen. De crematie is in
1985, de oudste herinneringen
van de verteller aan Louis is
van 1935, uit beider kinderja
ren.
Het is een beproefd procédé,
een dergelijke reeks van flash
backs óp het moment dat de
hoofdpersoon sterft of gestor
ven is. Het bijzondere van de
wijze waarop Peter Hoefnagels
hier deze techniek hanteert,
zit hem in het feit, dat hij zo
veel facetten van het leven
kan vertonen in deze opbouw.
Niet alleen van wat er gebeurt
met Louis of met de ik de
verteller, maar ook wat er
in de Nederlandse samenle
ving gaande is, zonder dat je.
spreken kunt van een docu-,
mentaire of iets wat die rich
ting opgaat.
Louis is een jongen die uit In-
dië is overgekomen, terwijl
zijn vader daar nog werkt als
planter in een rubberplantage.
Hij is een bijzondere jongen,
die wordt opgevoed door een
tante, die een heel andere
werreld vertegnwoordigt dan
die ik kent. In kleine subtiele
verhaal-elementen wordt dit
zichtbaar gemaakt. Een klein
hoofdstuk is gewijd aan het'
jaar 1940: Louis vertrekt zuid
waarts, richting Zuid-Frank
rijk. Na de oorlog komt er
weer contact tussen de ik en
Louis. Hun levens ontwikke
len zich, verstrengelen zich
soms in elkaar, bijvoorbeeld in
de episode waarin beiden hun
huwelijk zien mislukken. Dan
weer zijn ze lange tijd op af
stand van elkaar, vol weder
zijdse verwijten.
Louis wordt psychiater en
werkt in een inrichting voor
jeugdigen, die ontspoord zijn,
waar hij met grote betrokken
heid en onorthodoxe technie
ken zijn pupillen begeleidt. Hij
raakt tevens aan de drank,
daar zal hij tenslotte aan ten
onder gaan. Steeds heeft de
verteller van het verhaal het
gevoel, dat hij niets van Louis
weet, dat er vele geheimen
zijn, die nooit onthuld zullen
worden. Dat zijn gebeurtenis
sen die al in de vroege jeugd
van Louis hebben plaatsgehad.
Aan het eind van zijn leven
begint Louis daarover te pra
ten, als hij in zijn bed in de
jeugdgevangenis (waar hij zijn
intrek heeft genomen om te
sterven) zijn vriend vertelt
over dingen die hem pijnigen.
Pas tijdens en na de crematie
blijkt er veel meer te zijn,
waar Louis nooit over heeft
gepraat, zodat ik tot het besef
komt, dat hij ondanks alles
niet meer dan oppervlakkig
heden van Louis gekend heeft.
Hoewel daar enkele onver
wachte onthullingen gedaan
worden, heeft dat slot niet het
karakter van zo'n onvoorbe
reide en verrassende wending,
die als sloteffect een heel ver
haal opeens van nieuwe di
mensies voorziet. Hoefnagels
plaatst de lezer op knappe wij
ze in dezelfde positie als de
PeterHoefiuigef?
Devwolspelc
verteller van het verhaal, zo
dat dezelfde verwarring bei
den overkomt.
„Natuurlijk is dit verhaal echt
gebeurd". Aldus Peter Hoefna--
gels van wie achterop het boek
een aantal uitspraken over
„De vioolspeler" en de hoofd
persoon ervan geciteerd wor
den. „Zo waren we. Een ver
zopen generatie. Hoe konden
we anders zijn na de oorlog?
Er zijn er nu veel dood van
die generatie. Ongelijk verzo
pen in de ongelijkheid. Nu ja,
Blokker, Van Gasteren, Mu-
lisch, Hofland, Lucebert leven
nog". Met dit commentaar stelt
Hoefnagels voor de lezer na
drukkelijk vast, dat Louis een
persoon uit de werkelijkheid
geweest is. Het is dan oolr"~
knap, dat dit besef in he
heel geen rol speelt voor
zer, die het verhaal slecht
dergaat in de eigen werkaj
heid ervan: die van de fic
JAN VERSTAP]
Peter Hoefnagels: „De
speler"-roman. Uitgave.
Prom. Prijs ƒ22,90.
DEN HAAG - De culture- gens in zijn lange leven
le en bestuurlijke elite menigmaal zelf moet heb-
was zaterdagmiddag bij- ben bezocht, een nog
een in de Haagse Kloos- fraaiere «n passender am-
terkerk om de nagedach- biance zijn geweest dan de
tenis te eren van een cul- Kloosterkerk, de laatste
turele en politieke repre- zal gekozen zijn om rede-
sentant bij uitstek van het nen van ruimte,
verleden, Constantijn De verhouding tussen die eli-
Huygens. Misschien zou tes onderling is in ieder geval
de Nieuwe Kerk die Huy- wel veranderd, want het zou
Koningin Beatrix neemt de drie publicaties over Constantijn Huy-
gens in ontvangst tijdens de herdenking van diens sterfdag, 300
jaar geleden. De vorstin krijgt het boekwerk uit handen van prof.
dr. H.L. Wesseling, voorzitter van de Maatschappij der Neder
landse Letterkunde (midden). Links prof. dr. Strengholt, voorzit
ter van het comité Contantijn Huygens Herdenking 1987.
k
poeder
als anti
zonnebrand
Binnenkort verschijnt een
nieuw anti-zonnebrandmid
del op de Amerikaanse
markt. Een droog poeder
van een sponsachtige sub
stantie beschermt de mense
lijk huid tegen de schadelij
ke werking van de ultravio
lette zonnestralen.
Het spul geeft ongeveer
twaalf uur bescherming en
hoeft na een duik in zee niet
opnieuw te worden aange
bracht: het moet met zeep
worden afgespoeld. Het poe
der betekent volgens Ameri
kaanse wetenschappers het
einde van geklieder met
vette olie en melk.
Aanvoer bladgroenten neemt toe
In het Blue Band „Kookboek Groenten" botert het goed tussen de vele verse ingrediënten.
In de serie Blue Band kookboeken is na het „Basiskookboek", „Vlees" en „Soepen en Sau
zen" als vierde het „Kookboek Groenten" verschenen.
Na enkele pagina's met algemene groentekooktips, de groentekalender en maten en ge
wichten volgen 125 overzichtelijke pagina's met evenzovele recepten waarin alle mogelijke
groenten zijn verwerkt. Aan het slot volgen nog algemene basis-kooktechnieken en termen
en schema's over het gebruik van kruiden en specerijen. Het Blue Band-boekje heeft een
zeer handzaam formaat en is op elke bladzijde fraai geïllustreerd met kleurenfoto's.
Volgens de kalender is de len
te al weer meer dan een week
oud en de natuur probeert dit,
ook al is het nog voorzichtig,
te tonen door bloeiende cro-
cussen. Men moet nog wel
even geduld hebben voordat
alles weer echt groen is. Dit
geduld is bij de groenteman
niet nodig, want deze loopt
met zijn sortiment glasgroen- I
ten en importgroenten, op de j
natuur buiten voor. I
Bij de bladgroenten kan men I
kiezen voor kasandijvie, die I
nu gemiddeld 3,50 per kilo I
kost. De spinazie is door de I
groter geworden aanvoer in I
prijs gedaald, de prijs ligt nu I
tussen 1,50 en 2,50 per kilo.
De raapsteeltjes worden aan
geboden voor 50 cent per bos
je. Paksoi kost per kilo gemid
deld ƒ2,25. Tot de bladgroen
ten behoren ook gewassen als
witlof en prei. Voor de struik
jes witlof schommelt de prijs
rond 3,50 per kilo. Het snij-
lof is voor ongeveer 1,80 per
kilo te koop. Voor prei lopen
de prijzen nogal uiteen. De
prijs wordt bepaald door de
kwaliteit, de lengte van de
tot 40 cent per stuk. Er is ook
krulsla, deze kost ongeveer 45
cent per stuk. Voor de zwaar
dere ijsbergsla komt de prijs
op zo'n 2 gulden per stuk. Als
laatste in het rijtje de zoge
naamde lollorosso met een
prijs van 2,50 per stuk. Ver-
Groente- en
fruittip voor
de consument
breding van het sortiment is
er ook bij de tomaten. De ron
de exporttomaten worden
voor zo n ƒ2,- per half pond
aangeboden. Voor de vleesto
maten schommelt de prijs
rond 2,40 per half pond. Dan
zijn er ook nog de cherry to
maatjes, deze worden per bak
je van een half pond aangebo
den en kosten 3,50. Naast de
traditionele komkommers, die
in prijs variëren van 1,- tot
schacht (het witte deel) en de 2,- per stuk, zijn er ook
dikte van de prei. De prijzen mini-komkommertjes waar-
liggen tussen ƒ1,- en 2,50 voor de prijs op 75 cent per
per pond. Het sla-sortiment is stuk komt. Een echte bos
ruim vertegenwoordigd. De voorjaarsworteltjes kost 3,50.
bekende krop sla kost zo'n 40 Voor de Hollandse bloemkool
tot 80 cent per krop. Voor ei- liggen de prijzen tussen 3,50
kebladsla komt de prijs op 30 en f 6,50 per stuk.
Een eenvoudige pergola
is gemakkelijk te maken.
Ze zijn er in vele soorten
en maten, maar wie goed
om zich heen kijkt ziet er
'n heleboel die het in
veel opzichten minder
goed „doen". Niet zelden
staan ze verkeerd met be
trekking tot de zonne
stand. Nog vaker passen
ze slecht in het huis- en
tuinbeeld, omdat ze te
zwaar en. te massief zijn.
Grondregel moet zijn: hoe
kleiner de tuin, hoe lich
ter de pergola-construc
tie.
Wat is een pergola: een 2,30 a
2,50 meter hoge constructie
bestaande uit meestal houten
(keuze naar smaak en porte
monnee), maar ook wel meta
len of stenen pijlers, met een
dak van latwerk waarover
zich planten en bloemen slin
geren. Hij kan vrij staan,
maar ook een verbinding vor
men tussen het huis en bij
voorbeeld de schuur achterin
de tuin.
Voor een eenvoudige houten
pergola die sterk genoeg is om
deels als autostalling te funge
ren dient de „weerkant" van
de .pergola 2,50 meter hoog te
worden en de andere kant
2,30 meter. Een deel van de
pergola moet worden afge
dekt met (bij voorkeur groe
ne) plastic golfplaten die ste
vig gemonteerd dienen te
worden.
Voor de stijlen hebben we
goed geïmpregneerd hout no
dig van ten minste acht centi
meter dik. Die stijlen zetten
we niet verder dan twee me
ter uit elkaar. De gordingen
(de dwarslatten die de stijlen
met elkaar moeten verbin
den) mogen dezelfde maat
hebben, maar ook een door
snede van bijvoorbeeld tien
bij zes centimeter (dikke bal
ken dus). Veel lichter mogen
de deklatten zijn, tenzij er een
dakconstructie op komt. In
het eerste geval is vier centi
meter voldoende, in het twee
de geval zes bij vier, waarbij
de bovenlatten met een on
derlinge afstand van veertig
tot zestig centimeter op hun
kant dienen te worden aange
bracht.
De stijlen kunnen het beste
met betonnen blokken gefun
deerd worden. Die kunnen
worden gegoten in omgekeer
de oude plastic emmers zon
der bodem die op de juiste
plaatsen (dus goed in het ge
lid) zijn ingegraven. Het ver
dient aanbeveling om met be
hulp van stukken pvc-regen-
pijp in het midden gaten uit te
sparen voor de latere veran-
ke ng van de stijlen. Desge
wenst kunnen de metalen an
kers ook meteen in de nog
zachte massa worden gesto
ken, maar dat werkt moeilij
ker.
Gebruik voor het beitsen
groenvriendelijke (ook mens
en diervriendelijke!) midde
len. Er zijn legio klim- en lei-
planten, die zich er goed voor
lenen om tegen de stijlen van
de pergola op te klimmen en
over de deklatten te worden
geleid. Een greep: blauwe re
gen, boomwurger, duizend
knoop, kamperfoelie, mel-
kwingerd, pijpbloem en
straalstempel.
DRIES SCHEEPSTRA
Voor een eenvoudige houten pergola die sterk genoeg is om
deels als autostalling te fungeren dient de „weerkant" van de
pergola 2,50 meter hoog te worden en de andere kant 2,30 me-
Wie aan koffie denkt, denkt
in de eerste plaats aan koffie
drinken. Dat koffie eten ook
heel goed mogelijk is, blijkt
uit het nieuwe koffiehoek van
Douwe Egberts. Behalve re
cepten voor de meest uiteen
lopende drankjes met koffie
worden er ook verschillende
suggesties gegeven voor war
me gerechten met koffie.
Hartige gerechten met koffie
zijn in Nederland vrijwel on
bekend, maar in landen waar
de koffie vandaan komt, is dit
een doodgewone combinatie.
Het Amerikaanse gerecht
Boston Baked Beans bijvoor
beeld is niet af zonder koffie.
Ook in de Hollandse keuken
kan koffie uitstekend toege
voegd worden aan allerlei ge
rechten. Vlees krijgt een heel
aparte smaak als het tijdens
het braden bestreken wordt
met een mengsel van sterke
koffie, honing, kaneel en ge
malen kruidnagel. Zelfs aan
oer-Hollandse gerechten als
jus en pannekoekenbeslag
kan koffie toegevoegd
worden. Jus wordt bruiner en
pittiger met een scheutje kof-,
fie en pannekoekenbeslag
wordt iets voller van smaak.
Onbekend is de toepassing
van koffie in gekookte rijst,
chili con carne (hete Mexi
caanse bonenschotel) en
Mexicaans rundvlees. Voör
dit laatste gerecht is 1/2 dl
koffie, 1 dl water en 1 dl rode
wijn nodig waarin het vlees
met de groenten en de krui
den twee uur moet' sudderen.
Op dezelfde manier kan kof
fie aan goulash toegevoegd
worden. Bekend is het ge
bruik van koffie in zoete ge
rechten zoals mokkacake en
koffiepudding. De koffie die
hiervoor gebruikt wordt,
moet erg sterk zijn.
Er zijn verschillende manie
ren waarop je koffie kunt zet
ten. Voor elk moment van de
dag is er wel een andere ma
nier. Espressokoffie bijvoor
beeld is snel klaar en erg
sterk. Bij deze manier van
koffiezetten wordt heet water
in de vorm van stoom onder
hoge druk door de koffie ge
perst. De filtermethode, waar
bij heet water langzaam door
de koffie druppelt, duurt veel
langer maar is wel zo gezellig.
Wie echt snel klaar wil zijn,
moet Turkse koffie maken;
hierbij wordt de koffie samen
met het water aan de kook
gebracht. Deze manier lijkt
een beetje op het perculator-
systeem waarbij het kokende
water door de koffie wordt
geleid en daarna weer aan de
kook wordt gebracht.
Het DE-boek geeft nog meer
tips voor de koffieliefhebber.
Koffiemelk (of koffieroom)
moet altijd op kamertempera
tuur zijn want koude koffie
melk komt de smaak van kof
fie niet ten goede. In koude
koffie kan je heel goed een
andere suikersoort dan de
normale gebruiken, zoals
bruine kandij of rietsuiker.
Als je gasten te eten hebt, is
het leuk om na het eten aan
tafel koffie te kunnen zetten.
Ook dat kan op verschillende
manieren en met verschillen
de apparaten.
Het nieuwe koffiehoek „Sa
men maken we de lekkerste
koffie" kost 3,90 en is ver
krijgbaar bij de Douwe Eg
berts Geschenkenwinkels.
JEANNETTE VOORBIJ
in Huygens's tijd niet denK-
baar geweest zijn dat de cul
tuurdragers zich in het open
talenten zich de meerdert
wanen van degenen die a
maar op grond van aft!
hoger stonden dan hij. k
De Amsterdamse hoogll
Strengholt gaf tenslottj
prettige wijze college f
Huygens door aanschou^
te maken dat er met zijij
dichten echt nog wel vajva.
lachen. Hetgeen dan ooi a
beurde. Rol
Daarna droeg de voordrj
skunstenares Anita Poogjyj
een aantal gedichten van i
gens voor. Vooral doorf
voortreffelijke voord]OI
baar kritisch uitlieten over de slaagde zij erin deze schijter
politici, zoals professor
Wesselink, deed die als voor
zitter van de Nederlandse
Maatschappij der Letterkunde
de gasten onder wie koningin
Beatrix, premier Lubbers en
minister Brinkman welkom
heette. Wesselink deed dat op
een heel subtiele doch niet mis
te verstane manier aan het
adres van minister Brinkman,
die hij naast zijn vele taken
ook nog minister van cultuur
noemde. De minister die daar
na aan het woord kwam, zei
zich niet te willen verleiden
tot discussie en stak daarna
zijn referaat af over de hoge
ambntenaar Huygens die hij
ook nu nog als een voorbeeld
aan de vierde macht ten voor
beeld wilde stellen. Hij noem
de hem verder een universeel
dillettant die alle kunsten be
oefende, maar het specialisme
schuwde.
De Leidse historicus S. Groen
veld ging nader in op de maat
schappelijke positie van Huy
gens, die als dienaar van de
Oranjes lager in aanzien stond
dan de rijke Amsterdamse pa
triciërs, maar juist door zijn
toebehoren, dat wil zeggen zijn
ontoegankelijke teksten rjie
leven in te blazen en het «H;
te bevestigen dat prof. Stt^
holt eerder had geschetst.
Tussen de voordrachten'
speelden leden van het
rata Trajectina in daarttiïOg
de zeventiende-eeuw geigel
reerde, uiterst bevallige ï(je
de pas ontdekte muzj ze
vondsten van Consta
Huygens: een weemoedig156
de viola da gamba voorgPP
gen allemande en het lièDs
voila done bel oeil, eeiten
scheidslied dat Huygens «jij
jarige leeftijd componi
voor een vriendin die wee
huwelijk naar het buiten a]
vertrok. Als verrassend^
van de bijeenkomst figu,ev(
den lieftallige jongedamë^g,
de negen muzen in een
kelijk bruiloftslied van
gens. het
iOVI
Geheel in de stijl van Hujfen
was op deze bijeenkomstrooi
nuttige en schone met elhet
verenigd in een combilar;
van kout, zang en snarei^^
waar iedereen van genoo
wijzer van wegging.
PAUL VAN VELTHO'
Stroopwafels als zoete broodjes
ZOETERWOUDE De
stroopwafelactie van de Zoe-
terwoudse werkgroep Casa
Materna lijkt ook dit jaar weer
een succes te worden. Woord
voerder Jaap Dorrepaal toon
de zich zaterdag in ieder geval
tevreden nadat op de eerste
verkoopdag zo'n 1.500 pakjes
waren verkocht. Zaterdag 4
april gaan de Casa Materna-
gangers weer op pad en dan
zullen zij in de dorpskern van
Zoeterwoude de stroopwafels
„aan de man" brengen. Zater
dag werden de bewonen
de Hoge Rijndijk, Gelders
de, Weipoort, Vrouwen we
Vlietweg bezocht.
Wettelijke
rente verlaagd
DEN HAAG Op 1 april
wordt de wettelijke rente (de
rente die krachtens de wet in
rekening wordt gebracht als
de schuldenaar na officiële in
gebrekestelling niet betaalt)
verlaagd van 9 tot 8 procent.
In een Koninklijke Besluit is
de verlaging neergelegd. De
vorige, van 12 .naar 9 procent,
dateert van 1 januari 1983.
LEIOEN Groente- en fruitvellin
maart: andijvie: 2.55-3.55; snijbL.
10.40-10.70; postelein: 4.40£'
prei: 1.45-2.75; rabarber: 2.70-'ier
spinazie: 77-1.26; uien: 14-58; vS hi
1.20-1.54; sla: 20-54; raapstelerak a
40; radijs: 50-88; selderij: 953raj
paprika, St.: 52-80; paksoi: 75; akjï
80-85; komkommmer I, 76/: I
60/: 1.24-1.25, 50/: 1.11-1.14,«fi
88-92, 35/: 70-78, 30/: 55-57,UWC
40-41, krom: 1.20-1.30; tomateilllef
25.80-26.20; b: 24; c: 20.201Q-
16.10; ar: 25-25.20; cr: 20-21;IfH-
16.10 ',af
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZI
THEATER, RECREATIE, EXPOSITi
EN EEN COMPLETE AGENDA; gy
dividend over
85 1.30
85//1.35
85/6.60
85 27.—t d
84/85 5% sta
85/2.55
85/420
85/5.90
85 4.-5% SU
85 25.-
85 5.20 cL
85/86 /1.35
86 12.88
85/3.60
85 2.75 n d
85 6.50 Ol 2!4% SU
85/3.50
85/2.50
85/1.40
85/2.40
85/6.25
85/86 1.60
85 5.—
85 12.80
85/2.40
85/8.50
85 14.-
85/3.40
85/10.-
85/1.75
85/320
85/2.-
85/2.92
85 220 4% st
85/86 1.16
78 4.40+5% sta
85/8.—
85 14.82
85/8.50
85/7.80
ho dd
91.3012/3
115.80 18/3
161.00 6/1
140.0018/3
529.00 6/1
144,50 30/3
76.00 6/1
91.3016/1
81.50 27/3
131.005/1
167.00 16/1
151.00 8/1
57.505/1
68.90 18/3
232.80 24/3
266.00 16/1
58.80 16/1
45.405/3
43.70 23/3
178.00 5/1
43.80 5/1
62.50 8/1
69.50 16/1
271.00 26/2
43.70 11/3
164.00 6/1
250.80 24/3
81.40 6/1
200.5016/1
181.00 6/1
135.80 6/1
477.00 5/1
426.0016/1
41.50 25/3
72.00 5/1
50.90 13/3
102.70 27/3
142.80 30/3
91.50 27/3
51.20 24/3
28.005/1
584.00 27/3
354.00 16/1
85.00 6/1
la dd
77.50 28/1
99.00 28/1
127.20 28/1
127.00 25/2
482.00 6/3
140.70 2/1
62.1026/3
77.70 9/3
78.20 20/3
118.00 26/1
142.003/3
128.00 26/1
47.50 6/3
59.0028/1
195.50 26/2
228.00 4/2
45.00 18/3
38.40 13/1
42.0026/3
145.0027/2
29.70 13/1
52.00 29/1
54.0013/1
230.00 28/1
34.7020/1
131.00 29/1
207.00 2/1
69.60 3/3
153.80 6/3
156.00 28/1
116.00 19/3
378.50 3/3
376.00 4/3
33.00 29/1
59.0026/2
42.50 28/1
94.00 2/1
137.20 12/1
82.40 2/1
49.50 5/1
21.7028/1
490.0010/2
298.00 10/2
72.70 30/1
109.10
145.00
139.50
521.00
144.20
127.00
155.50
135.50
rlo]
loei
108.00
144.00 lati
139 50 .Ver
518.00
144.50 [ïni
65.50 ke
8180
81.30 °m
127.00 i b€
155 00 sta
acd
kin
kon oil*
omnwrenc
pakhoadc
164.00
174.00
123.30
162.00
173.00
123.30
394.00
391.00