Prediking monogaam huwelijk geen echte oplossing aids- problematiek Biograaf Edith Stein in conflict met het Vaticaan GEESTELIJK LEVEN/OPINIE kerk wereld Tweegedeelde kerk is anachronisme Slachtoffers van Spaanse burgeroorlog zalig verklaard fieidóeSotiACM0 -in Derde schoolstrijd rER] brieven lezers Ceidóc Sourant MAANDAG 30 MAART 1987 PA<t Arabische bijbel bijna klaar BAD URACH De bijbelvertaling in modern arabisch zal deze zomer kunnen worden afgerond. Dit „groot nieuws" bracht vertaal-coördinator prof. Jan de Waard op de bestuurs-i vergadering van de Europese bijbelgenootschappen en die uit. het Midden-Oosten in Bad Urach, Württemberg. Als „uniek" betitelde De Waard een lopend project: een Hebreeuws Nieuw Testament met verklaring voor joodse lezers. Er is eerst een proefvertaling gemaakt van delen van het evangelie naar Mat- theüs en de brief aan de Romeinen. In de Zigeunertaal Kalde- rash is een vertaling van de evangeliën drukklaar. De rest van het Nieuwe Testament in die taal komt aanstaande zomer uit. Hervormde aandacht voor genetische manipulatie DOORN De hervormde synode heeft aandacht gevraagd voor de ethische aspecten van genetische manipulatie. De poli tiek blijkt nauwelijks op de hoogte te zijn van de materie, zo zei ds. E. de Boer-Hessel uit Sint Laurens (Zeeland). Zij ver wees naar het VPRO-serie „Beter dan God", waaruit blijkt welke enorme gevolgen de ontwikkelingen op dit gebied heb ben voor mens en samenleving. De kerk moet volgens haar in deze kwestie uiterst waakzaam zijn. Praeses ds. H. Huting zeg de toe dat de vraagstuk aan de orde zal komen. Hij dacht onder andere aan inbreng van kerkelijk hoogleraar dr. E. Schroten te Utrecht die op dit gebied uitermate deskundig is, aldus Huting. Diepzinnig moet men zijn in heldere, niet in duistere bewoordingen. SECRETARIS RAAD VAN KERKEN: AMERSFOORT Eerst pas toraat, dan ethiek: wanneer kerken over aids spreken, moet niet eerst worden ge sproken over schuld en zonde, maar over pastoraat en diako- naat. Dat was een van de conclusies van de besloten zitting van de Raad van Kerken over AIDS en de gevolgen daarvan. Van groot belang werd geacht een fundamentele herbezin ning op de seksualiteit, het seksueel gedrag en de verant woordelijkheden die daarmee samengaan. Een ad hoe werk groep zal aanbevelingen for muleren aan de raad en aan de lidkerken, zo is besloten op de bezinningsbijeenkomst van de Raad van Kerken in Ne derland. De vrijgemaakt gereformeer de ethicus prof. dr. J. Douma verklaarde zaterdag voor de radio niet veel te geven om wat in „groot-kerkelijke kring" over aids wordt ge zegd. Er is een duidelijke bij belse boodschap tegen de zon de en voor de zondaar, zodat het flagrant in strijd met die boodschap moet worden ge acht zich over te geven aan homoseksueel verkeer of con tact te zoeken met heroïne- prostituees, als het over risico groepen gaat, aldus de hoogle- „Ik ben onderscheidend bezig, sommigen zullen dat discrimi natie vinden", verklaarde prof. Douma, die overigens niet stigmatiserend bezig wil de zijn „omdat dit onevange lisch is". In alle duidelijkheid had hij als boodschap: „Laat die ene relatie die blijvend is en vermijd wisselende contac ten". Wel is naar het oordeel van prof. Douma de Kerk ge roepen pastorale hulp te ver lenen aan door aids getroffe nen, „zoals zij er altijd op uit moet zijn de zwakke en hulp behoevende bij te staan". Algemeen secretaris van de Raad van Kerken, ds. W.R. van der Zee verklaarde uit drukkelijk homoseksualiteit te beschouwen als een aan vaardbare wijze van leven. De kerken kunnen wel getui gen van het monogame huwe lijk, maar niet uit angst voor aids, omdat seksualiteit zijns inziens veel te veel wordt ge trokken in de sfeer van het verbod. Ds. Van der Zee sprak zich uit voor het zorgvuldig en be hoedzaam omgaan met seksu aliteit zonder daarbij meteen wettische bindingen toe te passen, „want wij staan in de vrijheid die het evangelie opent". Het monogame huwe lijk is zijns inziens een keus die de mens zelf maakt, zodat hij het niet juist acht in de discussie over aids een moreel aspect in te voeren: „Wij moe ten niet met ons vingertje zwaaien maar onze armen openen". De kerken dienen zijns inziens profetisch over aids te spreken „op een daar voor geschikt tijdstip". Als in zo'n boodschap met klem zou worden gezegd dat het mono game huwelijk de enige oplos sing is, „komen veel mensen pastoraal in de klem". PROF. HAARSMA VOOR OPEN KERK: ROTTERDAM Als de documenten van Vaticanum II beter waren,bestudeerd, zou de rooms-katholieke kerk een veel sterkere eenheid hebben doordat ambtsdragers en leken zich gelijkelijk verantwoordelijk zouden voelen. Ten onrechte wordt de beweging die door het Tweede Vaticaans Concilie in de kerk op gang is gekomen afgeremd met het doel weer een in tweeën gedeelde kerk te krijgen van machthebbers en on dergeschikten, waarin leken en clerus met gescheiden taken tegenover elkaar staan. Dit betoogde prof. F. Haarsma zaterdag op de ontmoetingsdag van de Open-Kerkbeweging in Rotterdam. Haarsma meende dat het dualistische kerkbeeld zoals dat voor het concilie be stond met gescheiden taken voor leken en clerus een ana chronisme is. De leken zijn zelf kerk met in wezen alle rech ten en plichten van hen die leiding geven. Hij analyseerde enkele teksten van het concilie waaruit vol gens hem duidelijk de erkenning naar voren komt dat de Geest evenzeer werkt en spreekt door de leek. Haarsma vond dat er daarom een einde moet komen aan het feit dat de hië rarchie het werken van de Geest in gewone gelovigen tegen houdt en naar zich toe trekt en dan vervolgens van bovenaf de geestesgaven weer uitdeelt aan de leek. De conclusies van dë studiedag zullen worden aangeboden aan het episcopaat, namens wie mgr. Gijsen dit najaar gaat naar de lekensynode in Rome. De St. Pieter in Rome gisteren tijdens de ceremonie van de zaligverklaring van de drie Spaanse nonnen door paus Johannes Paulus II. Links hangt een tapijt waarop de drie nonnen zijn afgebeeld. Geen duidelijkheid Huting over dr. Mooi in Centraal Comité DOORN De voorzitter van de hervormde synode, ds. H. Huting, heeft de vraag van ds. A.W. Berkhof uit Hoog land over de verantwoorde lijkheid van het moderamen in de kwestie van het lid maatschap van dr. Mooi van het Centraal Comité van de Wereldraad niet willen be antwoorden. Er is enige commotie ont staan na de uitspraak van dr. Mooi, die over enkele maan den afscheid neemt als secre taris-generaal van de Her vormde Kerk, dat hij geen aanleiding ziet om zijn zetel in het Centraal Comité ter beschikking te stellen. In brede kring leefde de veron derstelling dat zijn opvolger, dr. K. Blei, zijn plaats zal in nemen in het Centraal Comi té. In de synodevergadering van vorige week zei dr. Mooi op vragen van ds. Berkhof dat hij op persoonlijke titel in het Centraal Comité zit en dat hij met „geen ja en geen nee" zal antwoorden op de vraag of hij na zijn pensionering het bestuur van de Wereldraad zal verlaten. VATICAANSTAD Paus Johannes Paulus II heeft gis teren de eerste drie martela ren zalig verklaard die zijn omgebracht in de Spaanse burgeroorlog van 1936 tot 1939. Het betreft drie karme- litessen, die op 24 juli 1936 in Guadalajara werden doodge schoten door een communisti sche militie-eenheid omdat zij waren herkend als rooms-ka tholieke religieuzen. Bovendien verklaarde de paus kardinaal Marcelo Spi- nola y Maestre (1835 tot 1906) zalig, die in zijn hoedanigheid van aartsbisschop van Sevilla en als priester zich op bijzon dere wijze heeft ingezet voor de armen. De vijfde zalige is de priester Manuel Domingo y Sol (1836 tot 1909) uit Torto- sa, een vurig pleitbezorger voor de roepingenpastoraal. Onze Spaanse correspondent Paul van der Voort tekent hierbij aan: Een halve eeuw na het beëin digen van de Spaanse burger oorlog heeft het Vaticaan be sloten eindelijk een begin te maken met het oplossen van het delicate probleem van de zaligverklaring van de zoge naamde 'martelaars van de Spaanse kruistocht'. De drie Karmelitessen zijn de eerste drie slachtoffers van de bur geroorlog die op deze wijze postuum worden geëerd. Het thema van de zaligver klaring heeft een zware poli tieke lading, omdat de aan het Vaticaan voorgestelde kandi daten allemaal door het 'repu blikeinse kamp' om het leven zijn gebracht. Er wordt ge sproken over een totaal van 40.000 leken, 300 nonnen en 4 priesters wier doodsomstan- digheden door de kerkelijke onderzoekscommissie worden onderzocht om te bestuderen of hun geval voor zaligverkla ring in aanmerking komt. Het Vaticaan behandelt het thema met de grootste voor zichtigheid om te voorkomen dat de zaligverklaringen wor den geïnterpreteerd als poli tieke steun voor een van bei de kampen die elkaar in de burgeroorlog hebben bevoch ten. Rome spreekt bijvoor beeld dan ook niet over 'mar telaren van de burgeroorlog', maar over 'de martelaren van de religieuze vervolging tus sen 1931 en 1936. Als kandi daten voor de zaligverklaring komen dan ook alleen in aan merking die personen die zijn vermoord niet om politieke redenen maar uitsluitend vanwege hun expliciete ver dediging van het geloof. rea£ kkin OnDERWIJSVAKBONDEN zoals KOV en PCO stP: J' hun klachten, over het onderwijsbeleid niet meer ali^Cgec kritiek op het regeringsbeleid wordt steeds algemeneien o lijkertijd wordt die kritiek steeds pijnlijker. Neem doijga; wijs-inspecteurs nota bene ambtenaren van de naren zelf die openlijk hebben verklaard dat het basison®j^e wordt opgezadeld met onverantwoorde maatregeÖ^€ neem die aanstaande onderwijsgevenden, die zelf de i£nüj tjes van de hoogste groep in de basisschool niet kunnemg d kenen. n ee HET is voor politici verleidelijk om naar aanleidt kritiek simpele en vooral concrete maatregelen voorlff len. Minister Deetman heeft daar een schoolvoorbet gegeven met zijn opmerking, dat alle aanstaande on<|}Ji gevenden wiskunde in hun pakket moeten hebben daarmee alle studenten van de pabo's opeens goede njc en juffen worden. Een onderzoek naar de kennis vanf wijzend personeel naar bijvoorbeeld de vaderlandse t denis, biologie of topografie zou de minister van zijn overtuigen. TE1 Een van de werkelijke problemen in het önderwijons, geringe maatschappelijke en dus politieke ad de Behalve wanneer het gaat om de aansluiting van schowe het bedrijfsleven, is er weinig sprake van grote betr^an heid bij wat er gebeurt op de basisschool, in het voor onderwijs of in het hoger onderwijs. Daardoor kondei0611 tiek) ongestraft allerlei maatregelen worden genomen'e(*u voor zorgden, dat er nauwelijks meer sprake kan zi xs een klimaat om kwaliteitsonderwijs te leveren. DE aal n voor het „economisch rendement" van het onderween zichzelf genomen zeer juist dreigt de aandacht af tere8' van wat ook wezenlijk is voor onderwijs. Bijvoorbtr a waardering voor de mensen die op specifieke wijze heeGp .drage leveren tot de vorming van de komende gen,0ol volwassen burgers van ons land. Waardering die zijan voorbeeld uit in betere arbeidsvoorwaarden en goed o. let Die positieve aandacht zal de kwaliteit meer verhog(P°r ad hoe maatregelen voor het rekenonderwijs. Meer dan eens is in deze commentaarkolom g(.v( schuwd voor een in wezen materialistische visie op P® wijs. Een mens-in-ontwikkeling is meer dan een toeko^* werknemer die z'n rendement moet opleveren. Daarop alleen maatregelen voor verbetering van de economist w tekenis van het onderwijs niet voldoende, maar is er bget te aan een beleid dat zich richt op vorming en ontwik van mensen tot „hele" mensen. in2 In de „malaise van het onderwijs" zoals oud-staal taris De Jong het in onze krant uitdrukte staat het sioneel onderwijs, met z'n besturen op plaatselijk of rej niveau, voor specifieke problemen. Besturen worden fronteerd met een overheid, die veelvuldig met ingrii maatregelen komt die om een adequaat en dus zeer pTl he sioneel bestuursbeleid vragen. De besturen en onden venden staan ook temidden van een samenleving, d neigd is kwaliteit van het onderwijs uit te drukken in IL. schappelijke relevantie". gur r n Na de schoolstrijd in de vorige eeuw ontstond een jP1 jaren geleden de „tweede schoolstrijd", namelijk de rentieslag om de leerling. Het zou ons niet verbazen i— langzamerhand de contouren zichtbaar worden van nr™ derde schoolstrijd kan gaan heten: allereerst de strijd vi tholieke en protestants-christelijke schoolbesturen oi7| stuurlijk goed te reageren op het overheidsbeleid en If naast de strijd van onderwijsgevenden om kwaliteitso wijs te geven vanuit de eigen identiteit. WASHINGTON/DEN HAAG „Wij hebben geen behoefte aan inmen ging van buitenaf". Dat heeft de dominicaan Am- brosio Eszer, lid van het „collegio dei relatori" (college voor aanhangig- making van zaken) van de onder leiding van kar dinaal Pietro Palazzini staande Vaticaanse con gregatie voor de Zalig- en Heiligverklaringen, laten weten aan de in Londen wonende Amerikaanse geleerde James R. Baa den. Die is de afgelopen drie jaar bezig geweest met het schrij ven van een biografie over dr. Edith Stein, de Duitse rooms- katholiek geworden jodin die intrad in het klooster, maar in 1942 vanuit het karmelites- senklooster in Echt naar Auschwitz werd gedeporteerd en daar werd vergast. Paus Edith Stein Johannes Paulus II zal haar na een proces van dertig jaar tijdens zijn bezoek aan de Bondsrepubliek Duitsland op 1 mei in Keulen zalig verkla ren. Pater Eszer heeft de biograaf laten weten dat Edith Stein haar leven heeft geofferd „ten bate van de bekering van alle joden tot het rooms-katholie ke geloof". Als de joden dan zoveel moeite hebben met haar aanstaande zaligverkla ring, hadden zij maar op «n vroeger tijdstip aan de bel moeten trekken, aldus de do minicaan. Die meldt ook nog niet veel tijd te hebben voor een briefwisseling „omdat ik overladen ben met werk, nu er zestig gevallen moeten worden afgehandeld". Vorig jaar oktober schreef Baaden de congregatie, dat Edith Stein werd vermoord „omdat zij een jodin was en nergens anders om". Hij sprak er zijn twijfel over uit of de congregatie wel een goed beeld van haar had gekregen, nu zij geen kennis heeft kun nen nemen van de briefwisse ling tussen Edith Stein en de Poolse filosoof Roman Ingar- den. De biograaf uit in de brief zijn vrees, dat de zalig verklaring „met de huidige motivering" schadelijk zal blijken te zijn voor de betrek kingen tussen de Rooms-Ka- tholieke Kerk en het joodse volk. Op 26 juli 1942 werd in de be dehuizen van tien Nederland se kerkgenootschappen, waar onder ook de Rooms-Katho- lieke Kerk, een gezamenlijk protest der Kerken voorgele zen tegen de deportatie van de joden uit Nederland naar het Oosten. Op 2 augustus kwamen enkele SS'ers haar ophalen in het klooster, brachten haar naar het con centratiekamp Westerbork in Drente, vanwaar zij werd overgebracht naar Auschwitz om te worden vergast. Tot dusver werd aangenomen, dat de arrestatie van de rooms- katholieke joden een Duitse vergelding was voor het voor lezen van de pastorale brief tegen de jodenvervolging in de kerken. Lijst Volgens Baaden klopt dat verhaal niet, omdat het van meet af aan de opzet was van de Duitse bezetter van Neder land, alle daar wonende joden op te pakken en uit te roeien. De naam van Edith Stein komt volgens de biograaf al voor op een in 1940 opgestelde lijst van te deporteren joden. Rijkscommissaris Arthur Seyss-Inquart had de Kerken in 1942 doen weten, dat zij konden interveniëren voor christen geworden joden, maar dat zij dat niet in het openbaar mochten doen, aldus Baaden. „Hoewel de deporta tie van Edith Stein in zekere zin werd verhaast door de loop der gebeurtenissen, kan zij toch niet als een wraakac tie van de zijde van de Duitse bezetter jegens het kerkelijk optreden worden gezien", al dus de brief van Baaden aan de congregatie. Pater Eszer blijkt het,daar mee volslagen oneens te zijn. Hij houdt in de briefwisseling met Baaden staande, dat de actie van de nazi's „zonder twijfel werd ingegeven door haat tegen de Rooms-Katho- lieke Kerk". Als motivering verklaart hij dat tot een protestantse Kerk overgegane joden nauwelijks last Jiebben ondervonden. Pater Eszer laat Baaden we ten dat hij niet de enige jood is die zich onbehaaglijk voelt bij de aanstaande zaligverkla ring van Edith Stein als mar telares, maar dat het nu toch werkelijk te laat is om nog tussenbeide te komen. „De Rooms-Katholieke Kerk is autonoom in zaken betreffen de geloof en moraal en is niet afhankelijk van inmenging door derden", aldus de brief van de dominicaan. Het Britse weekblad „The Ta blet" heeft in een op 31 janua ri van dit jaar gepubliceerd hoofdartikel uitgesproken, dat het Vaticaan Edith Stein „heeft ingepast in een nauw omschreven opvatting van martelaarschap Volgens dit artikel zou het beter zijn niet de vraag te stellen of zij nu werd omgebracht omdat zij katholiek of omdat zij joodse was, „omdat in zekere zin bei de factoren een rol hebben gespeeld". Naar "The Tablet" meent „ligt in dat feit een mogelijk aanknopingspunt dat deze za ligverklaring in Keulen eer der-een bron kan zijn tot ver zoening dan van scheiding tussen christenen en joden". Het aartsbisdom Keulen sloot in 1972 het diocesaan proces voor de zaligverklaring van Edith Stein af, waarna het in Rome werd voortgezet. In 1979 verzocht het aartsbisdom New York, na een gezamen lijk katholiek-joodse herden king van Edith Stein in een plechtigheid in de St. Pa- tricks-kathedraal, om bespoe diging van de zaligverklaring. Na haar dood werd zij vooral bekend door haar werken op filosofisch en theologisch ge bied. Eén van de bekendste is het in 1950 uitgekomen "Het Eindige en Eeuwige Zijn". Tl Brieven graag kort en duidelijk geschreven De redactie behoudt zich het recht voor ingezon den stukken te bekorten Interview Lubbers In uw vraaggesprek met Lub bers (dat in andere kranten is geciteerd en ook in de Kamer aan de orde is geweest), stelt de premier erop te vertrou wen, dat er uiteindelijk geen kruisraketten in Nederland geplaatst zullen worden. Hij is „ontzettend blij*' met de be reidheid van Gorbatsjov een afzonderlijk akkoord te sluiten over de Euroraketten en ba seert zijn optimisme ook op zijn kontakten met bondskan selier Kohn. De premier zegt altijd een tegenstander te zijn geweest van plaatsing van kruisraketten. Over zijn voor ganger, Dries van Agt, meldt hij dat deze indertijd vond dat Nederland bereid moest zijn kruisraketten te plaatsen, maar dat de politieke omstan digheden in ons land dat on mogelijk maakten. Lubbers stelt dat hij, mede wegens zijn standpunt tegen plaatsing, Van Agt kon opvolgen. „Ik was be reid alles te doen om te voor komen dat die wapens hier ge stationeerd zouden worden, als dat verantwoord zou zijn. Met deze instelling ben ik aan 't werk gegaan. Mensen, men sen, wat heb ik gezweet en ge- ëiekerd over die 48 kruisra- etten". Het Haags Vredes Platform is van mening dat premier Lub bers z'n eigen standpunt tegen plaatsing bij herhaling geweld heeft aangedaan. Met z'n op merking over de opvolging van Van Agt geeft Lubbers voedsel aan de gedachte dat Dries van Agt het volksprotest tegen plaatsing niet had kun nen of willen negeren en dat daartoe een geschikte opvolger (Lubbers zélf) werd aangewe zen. Met het 1-junibesluit ('84) heeft Lubbers de weg naar plaatsing geëffend. Het plaat- singsbesluit van 1-11-'85 moest daar bijna onvermijdelijk op volgen. Het kort daarna geslo ten verdrag met de VS bete kende een extra bevestiging van de wil tot plaatsing. Dit verdrag werd nota bene op in stigatie van het kabinet Lub bers I gesloten. Lubbers had in de kruisrakettenkwestie een voorbeeld dienen te nemen aan z'n partijgenoot Kruisinga. Deze minister van Defensie uit het eerste kabinet Van Agt nam z'n ontslag, aangezien hij tegen de invoering van neu tronenwapens was. Deze kon- sekwente stap van Kruisinga heeft ertoe bijgedragen dat Nederland zich tegen neutro nenwapens uitsprak en deze wapens niet plaatste. De voor stellen van Gorbatsjov zijn een nieuwe (en wellicht laatste) kans voor premier Lubbers om te tonen dat het hem ernst is met z'n standpunt tegen plaatsing. C.J. van der Loo-Verkerk, Vredes Platform, DEN HAAG. Aanbidding In de rubriek „Kerk en we reld" stond een artikel „van onze correspondent uit Rome" onder de titel: Paus schrijft en cycliek over Maria. Ik lees daart dat de Paus pleit voor nauwere banden met de Chris tenen in de Sovjet-Unie door gezamenlijke aanbidding van de Maagd Maria. Dat de Paus pleit voor nauwere banden met deze Christenen, geloof ik zonder meer. Maar dat hij aan bidding van Maria wenst, daarvan geloof ik niets. Ik denk, dat „onze correspon dent" hier bij het vertalen van de encycliek een ernstige steek heeft laten vallen. „Aan bidden" betekent volgens Van Dale: als goddelijk wezen ver eren! Wij, Rooms-Katholieken, aanbidden dus alleen God (Va der, Zoon en H. Geest). Men sen, hoe begenadigd ook door God zoals Maria, vereren wij. Het verschil tussen aanbidden en vereren leerden wij vroe ger reeds op de lagere school. Als „onze correspondent" een rk lagere school heeft doorlo pen, moet hij dat weten. H.J.J. Spitzen, DEN HAAG. (Naschrift: Correspondent en redactie hebben inderdaad een ernstige steek laten vallen. Re dactie). GRATIS ELKE WOENSDAG DE BIJLAGE BIJ UW KRANT MET INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK THEATER. RECREATIE,EXPOSITIES EN EEN COMPLETE AGENDA Aanbidding (2) De berichtgeving over de nieuwe encycliek van Paus Johannes Paulus II over Maria bevatte nog een tweede on juistheid. Op het Concilie van Efese, aldus het bericht, legde de Kerk vast dat Maria God heeft gebaard.... Een wel hoogst ongelukkige uitdruk king waarmee immers de in druk wordt gewekt, alsof de katholieke Kerk leert dat Ma ria de drieëne God ter wereld heeft gebracht. Maria is moe der van Jezus Christus de Zoon van God. Wie de Bijbel goed kent en op de juiste wijze interpreteert, kan geen be zwaar hebben tegen een goede Mariaverering. Laten we ho pen dat deze nieuwe pauselijke encycliek over Maria ook onze protestantse medechristenen 'een beter inzicht zal geven in de zo volledig bijbelse Maria verering van de rk Kerk. J.A.A. Leechburch Auwers, VOORBURG. Perioden met zon. DE BILT Het weer zal mor gen wat beter zijn dan van daag. Het wordt wat warmer en we krijgen geen regen. Deze verbetering is te danken aan een rug van hogedruk in onze omgeving. Een diepe depressie midden op de Oceaan trekt morgen via IJsland naar de Noordkaap en stuwt daarbij zoveel warmte op dat het hogedrukgebied ten westen van Spanje een uitlo per vormt naar onze omge ving. Deze veroorzaakt eeri stabilisering van het weer. De buien blijven uit en er komen perioden met zon voor. Vannacht daalt de tempera tuur nog tot rond 2 graden, in het binnenland op een enkele plaats nog dichtbij het vries punt. Morgen overdag loopt het kwik op tot ongeveer 12 graden. Er staat een matige zuidwesten wind. In de komende dagen ontwik kelt zich een vlak lagedrukge bied boven West-Europa. Er kan dan weer een bui vallen. Weersvooruitzichten voor di verse Europese landen, mede gedeeld door het KNMI, geldig tot en met woensdag: Zuid-Skandinavië: in zuid- west-Noorwegen nu en dan re gen, vooral morgen. Elders af en toe zon. In de middag vijf tot negen graden. Denemarken: half tot zwaar bewolkt en af en toe wat re gen. In de middag rond zeven graden. Britse Eilanden: half tot zwaar bewolkt. Vooral in het westen af en toe regen. Middagtempe- ratuur acht graden in het noorden tot twaalf graden in het zuiden. Duitsland: flinke zonnige pe rioden. Woensdag in het noordwesten mogelijk wat re gen. In de middag zeven tot twaalf graden, in de nacht op veel plaatsen lichte vorst. Benelux en noordwest-Frank rijk: af en toe wat zon. Ook plaatselijk een bui of wat re gen. Middagtemperatuur tien tot veertien graden. Midden-, zuid- en oost-Frank rijk: flinke zonnige perioden. Op woensdag meer na£ westen mogelijk een buiy.. dagtemperatuur twaalf ventien-graden. acj J /8t Alpengebied: vrij zonn^n het zuidoostelijk deel j king en af en toe neersli^ ven 1000 tot 1500 metfe, sneeuw. Nul-graden-gre./0j de middag op 1000 meter hoogte. Middagteityp tuur in de dalen van acl^j den in het noordoost^ vijftien graden in het zufc,/ ten. ren •jjn Spanje en Portugal: zonifar noord-Portugal en noonfoi Spanje bewolking ernei woensdag wat regen. Mfcej temperatuur van veertis/jj den in het noorden tot d/e< twintig graden in het zifco/ ten. lie. fee Italië en de JoegoslafV£ kust: in noordwest-Itali^ zonnig, elders half tot bewolkt en vooral in mre: en zuid-Italië af en toe'r of buien. Middagtempcft/C dertien tot zeventien graF3 Filosoof R. Bakker overleden aj Jte DEN HAAG De Gro«°< filosoof dr. R. Bakker isKa week tijdens zijn vakar^ Spanje op 67-jarige Lm overleden. Bakker wa_ 1964 tot 1984 hoogleraar^ menologie aan de Rijksu'E siteit in Groningen. Zijn) ste interesse ging uit ruw na-oorlogse Franse fik*, van Sartre, Camus, Me Ponty en Levinas. Bakkf deerde klassieke talen in sterdam en theologij. Utrecht, waarna hij kom werkte in het middelbar) derwijs. Ook liet hij ziel uit over ethische vraai ken. Hij was een pleitbei van filosofie-onderwijs f middelbare school, een vx nu gekozen kan wordeni— het eindexamen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 2