ungle Commando op vredesmissie
torm vertraagt
erging veerboot
RRE TOCHT MET VOEDSEL DOOR SURINAAMS OERWOUD
28 INLAND
QeidócQowutnt
ZATERDAG 28 MAART 1987 PAGINA 9
laat tachtig
igenen gaan
i De Oostduitse autoriteiten
Vichtig politieke gevangenen,
25 vrouwen, vrijgelaten en
Bondsrepubliek laten gaan.
laten dissidenten zijn onder-
-in een opvangcentrum voor
igen uit de DDR in het
IEAO/ Je Giessen. Niet bekend is
welke tegenprestatie Bonn
gverd voor de vrijlating van
>n genen, maar in het verleden
<-p|pnHi boge bedragen betaald voor
'gevangenen uit de DDR. Het
>ea sal^e ya(j Die welt" meldde
:undairjat dit jaar zo'n 1500 politieke
en. ,en uit de DDR naar West-
)orgaar
doen,
ftelijke
i recent
van
ïn
I mogen vertrekken.
Zuid-Afrika
verbiedt demonstratie
JOHANNESBURG De Zuida-
frikaanse regering heeft een mas
sabijeenkomst verboden, die de
vakcentrale Cosatu morgen in So-
weto wilde houden. De actie zou
gaan om „fatsoenlijke lonen" en
betere arbeidsomstandigheden.
Secretaris-generaal Jay Naidoo
van Cosatu zei dat de vakcentrale
het vergaderbod voor de recht
bank zal aanvechten. Volgens
Naidoo zijn de loonsverhogingen
de laatste jaren sterk achtergeble
ven bij de inflatie, die de zeven
tien procent beloopt. Cosatu is de
grootste vakbondsfederatie in
Zuid-Afrika.
Overdreven aandacht
pers voor Israël
DEN HAAG De Israëlische president
Chaim Herzog heeft gisteren geklaagd
over de „overdreven" aandacht van de
Nederlandse pers voor de gebeurtenis
sen in zijn land. Herzog uitte deze
klacht in een vraaggesprek met het
Westduitse persbureau DPA ter gele
genheid van zijn komende bezoek aan
de Bondsrepubliek. In het gesprek
noemt Herzog Nederland als voorbeeld
voor de „bezetenheid" van de interna
tionale pers met wat er in Israël omgaat.
Volgens Herzog werken er dertien full
time correspondenten „uit het kleine
Holland in het kleine Israel", terwijl er
geen enkele vertegenwoordiger van de
Israëlische pers in Nederland zit.
Politie staat protest
toe in Sovjet-Unie
MOSKOU Ongeveer dertig Russen die
willen emigreren naar het buitenland,
met name naar Israël hebben gisteren in
een park langs een drukke winkelstraat
in het centrum van Moskou gedemon
streerd. Ze droegen borden mee waarop
waarop ze visa voor Israël eisten en here
niging met familieleden in het buiten
land. De demonstranten werden met rust
gelaten en de politie kwam niet in actie
om een einde te maken aan het protest.
Bij soortgelijke protesten in februari was
dat wel gebeurd. Zo'n honderd voorbij
gangers verzamelden zich gisteren rond
de betogers, en een aantal van hen ging
een discussie aan over de kwaliteit van
het leven in de Sovjet-Unie.
Dode bij aanslag
in Barcelona
BARCELONA In de
haven van Barcelona is
gisteren een persoon om
het leven gekomen en
zijn vijftien mensen ge
wond geraakt, toen een
autobom ontplofte voor
een kazerne van de Gu-
ardia Civil. Omdat op het
moment van de explosie
een vrachtwagen pas
seerde bleef de schade
beperkt. De politie ver
moedt dat de Baskische
afscheidingsbeweging
ETA achter de aanslag
zit.
Maatregelen VS tegen
dumping Japanse chips
WASHINGTON De Ameri-
kaanse president Ronald
Reagan heeft gisteren gezegd
Japan hard te willen aanpak
ken omdat het land, tegen de
handelsovereenkomst in com
puterchips blijft dumpen. Hij
zei de importtarieven op een
groot aantal Japanse produk-
ten flink te willen verhogen,
soms tot honderd procent. Al
leen die produkten die ook
van niet-Japanse fabrikanten
in ruime mate voorhanden ziin
op de Amerikaanse markt
worden door de extra import
tarieven getroffen.
S3 1 /~1 1 1
verslaggever Rob Ruggenberg reis-
«9*'gelopen week met het Jungle Com-
daeifcJO van Ronnie Brunswijk door het
taamse oerwoud. Niet op een ge-'
tsmissie deze keer, maar om voedsel
engen aan hongerende dorpelingen
lak bij het front wonen. Een verslag
sen barre tocht.
errein.
in onze speciale
verslaggever
genberg in Suriname)
lïARIBO Om
n opleir in de middag ra-
beschil tractor en de met
Ifstandi ander voedsel
tionereen trailer vast in
een hlder van de kreek,
i is kokend heet.
heen, in de voch-
in zal fhte jungle, gonzen
en muskieten,
jrt uren voordat de
'm*°elosis. De trailer is
'u«ttot over de assen in
der weggezakt. We
pen een staalkabel.
TEKfrï
liepte van de kreek
trailer langzaam los
jjgpnHp blubber en
het mis. De staalka-
de trailer valt terug
Mt. Een groot deel van
belandt in de mod-
irandbeï
?bouwet
sche msten lange, moordende
(let het Jungle Com-
van Ronnie Brunswijk
op weg door het Suri-
oerwoud om voedsel te
aan bijna 500 bosne-
totaal 40 gezinnen, die
in kleine dorpjes vlak
iet front: Java, Pinni-
iane, Goddodrai.
I families die het nog
ertikken om te vluch-
ir het naderende oor-
eld. Maar al weken
iren ze noodkreten om
et Zeister Zendingsge-
bI van %p heeft het voedsel in
'fnJ3 ^rans Guyana,
a u r!teen» maar van de
!chmeKj^ners durft het te
engen. Te gevaarlijk, te
zich te' Patrou»"es van het
itudiefcP8 *e6er ^ie schieten
wat beweegt,
i heeft het Jungle
wendendo aangeboden het
rt te verzorgen. Een
nissie dus dit keer.
rel met de geweren in
■r_jlag. Elk ogenblik kan
■•■wtrhelikopter het trans-
merken en wat er dan
seuren, laat zich mak-
10905
laden
die dag eerst van St.
t naar de guerrillabasis
abbetje. De koijaal van
Sister Zendingsgenoot-
vordt zo volgeladen dat
niet eens meer bij kun-
ïrtig zakken rijst van 25
k, 100 kilo bloem, 100
iker, 80 liter spijsolie, 60
it, 120 blikken poeder-
kilo gezouten var-
larten en verder nog lil-
zeep, maggiblokjes, bo-
lid-Wt Patronen voor de jacht-
Huurlingen via
Rotterdam naar
Oost-Suriname
BRUSSEL Sinds enkele
dagen vechten de eerste Bel
gische huurlingen mee met
het Jungle Commando van
Ronnie Brunswijk in Suri
name. De twee broers uit
Brussel zouden hebben gere
ageerd op een telefoonnum
mer in Rotterdam, waar lie
den, die met de guerrilla in
Suriname willen gaan vech
ten, terecht kunnen. Volgens
goed ingelichte bronnen heb
ben al tenminste een tiental
Belgen op dit nummer hun
diensten aangeboden. Ver-
scheidenen onder hen trok
ken zelf naar het bewuste
adres te Rotterdam. Toen ze
daar vernamen dat voor
huursoldaten in Suriname
momenteel wel plaats, maar
geen geldsom en zelfs geen
wapens voorhanden zijn,
haakten de meesten af. De
enige zekerheid, die in het
vooruitzicht werd gesteld,
was „een ruime beloning
wanneer de guerrilla de
macht in Suriname zal heb
ben overgenomen". Gisteren
bevestigde de baas van hotel
Le Toucan in Frans Guyana,
Ronnie Brunswijk trekt met zijn Jungle Commando de bush in.
dat het groepje huurlingen,
Belgen, Britten en een
Fransman de grens met Su
riname overgetrokken was.
l/ngenjgj
Een korjaal van het Jungle
Commando vaart vooruit. Met
zijn eigen lading, zo blijkt. De
boot is een varende bom. We
zitten tussen zeventien plastic
jerrycans met uiterst ontvlam
bare vliegtuig-kerosine, be
stemd voor de buitgemaakte
Cessna. Onder de hete zon be
ginnen sommige jerrycans al
snel te lekken. De kerosine-
-dampen omgeven ons; we
stellen een absoluut rookver
bod in.
Op het eiland Langatabbetje
worden we begroet door de
Britse huurling John Richards,
die kennelijk ook om een
praatje verlegen zit. Hij draagt
een pistool op de heup. Niet uit
angst voor het leger van Bou-
terse, zegt hij, maar zich te be
schermen tegen het Jungle
Commando. Het botert niet zo
tussen de huurlingen en de
bosnegers.
Vertrouwelijk
Richards wordt al snel ver
trouwelijk. „Die bosnegers
durven niet te vechten. Het
zijn lafaards, vooral in het
donker. We gaan nu een eigen
groep vormen. Samen met
twee Belgen die morgen aan
komen en nog een Brit. Dan
zijn we met ons zevenen". Om
de drie woorden gebruikt Ri
chards de uitdrukkingen
bloody en fucking, wat na een
poosje knap irritant begint te
worden. Hij weet van geen op
houden.
Over hun Amsterdamse ronse
laar George Baker heeft hij
ook nog wat te zeggen. „Baker
is een idioot. We hebben hem
in de maling genomen. Hij
denkt dat wij voor hem wer
ken, maar we hebben hem al
leen maar gebruikt om hier te
komen. Hier werken wij al
leen voor Ronnie en voor de
Hindoestani. Die hebben be
loofd ons te betalen. Waar
deze oorlog om gaat? Ik zou
het niet weten. Ik wist niet
eens waar Suriname lag. Ik
doe het alleen voor het geld".
Jachtgeweren
De voedselboot van het ZZG
arriveert. De groep uit het
Jungle Commando die het
transport het binnenland in
zal brengen, wordt geselec
teerd. Zeven jongemannen, in
leeftijd variërend van 16 tot 29
jaar, gewapend met jachtgewe
ren. Boeroe (26) krijgt de lei
ding.
Vrijwel iedereen schuift „boei
en" om de bovenarm, de magi
sche ringen van hun „tapoes".
die hen moeten beschermen
tegen het gevaar dat we tege
moet gaan. Een enkeling
draagt zelfs vijftien van die
boeien.
We laten de huurling op Lan
gatabbetje achter hij zwaait
ons uit en steken over naar
het Surinaamse vasteland.
Daar wordt het voedsel uit de
korjaal overgeladen op een
platte trailer. Een oude tractor
moet de wagen trekken, zo'n
120 kilometer het oerwoud in,
over een slechte jungleweg,
vol kuilen en gaten.
Brug verdwenen
Hotsend, botsend en schuivend
gaan we op weg. Na vele uren
kunnen we ineens niet verder.
Een brug over een kreek is
verdwenen. Beneden ons, ze
ker vijf meter diep, stroomt
het water. De Jungle Com
mando's hebben deze brug
kortgeleden in brand gestoken
om te voorkomen dat de ge
vreesde Cascavelles (pantser
wagens) van het Surinaamse
leger Langatabbetje zouden
bereiken.
En hier gaat het mis. De trac
tor met daarachter de trailer
baant zich een weg door de
jungle op zoek naar een door
waadbare plaats. Dat lukt nog,
maar daarna komen we hope
loos vast te zitten in de mod
der.
Dit is beulswerk. Na enkele
uren is iedereen tot over de
oren met modder bedekt. Om
dat de trailer is gekanteld
moeten we de lading uit de
blubber redden en die te voet
een eind verder dragen. Pas
als de trailer vrijwel helemaal
is gelost lukt het om het voer
tuig uit de modder los te trek
ken. We kunnen verder.
Als gevolg van het oponthoud
moeten we die avond in het
donker doorrijden. De motor
van de tractor raast. We zien
geen hand voor ogen. Het oer
woud maakt een oorverdoven
de herrie. Dit is werkelijk een
krankzinnige tocht.
Kaaimannen
Het is al heel laat als we een
kleine post van het Jungle
Commando bij de Boven-Com-
mewijne-rivier bereiken. Zon
der te eten en zonder ons te
wassen vallen we als een blok
De volgende ochtend, heel
vroeg, zwemmen we in de
Commewijne. Fris, helder wa
ter. Dan de verheugde kreet
van een visser. Hij heeft een
piranha gevangen. We weten
niet hoe snel we het water uit
moeten komen. Later horen
we dat er ook nog heel wat
kaaimannen in deze rivier zit
ten. „Maar die doen geen
kwaad", zegt een van de Jun
gle Commando's geruststel
lend.
De tocht gaat verder. Tegen
het middaguur bereiken we
het eerste dorpje. Drie hutten,
met ongeveer 25 mensen. We
zijn nu vlak bij het front. Al
thans, wat het Jungle Com
mando „front" noemt: een
vooruitgeschoven post, waar
van we moeten beloven de
plaats niet te noemen. Een van
de Jungle Commando's schiet
per ongeluk of voor de grap
een schot af. Boeroe straft
onmiddellijk: vijftien keer op
drukken. We mogen onze aan
wezigheid hier op geen enkele
manier laten merken.
Meer
We laden wat voedsel uit. Er
ontstaat kabaal. De mensen
willen meer, maar er is zo wei
nig. Boeroe houdt strikt de
hand aan de vastgestelde rant
soenen. Daarna de andere dor
pen. Soms gaat de uitdeling
heel gedisciplineerd en wach
ten de dorpelingen gelaten tot
dat het eten is uitgeladen. In
een ander dorp verdringen de
mensen zich om de trailer en
smeken om meer.
Steeds verder rijden we. Het
rode stof van de bauxietweg
vermengt zich met het witte
bloem dat uit een van de zak
ken is gemorst, zodat sommi
gen van ons er uitzien als pad
destoelen.
In het laatste dorp vindt een
incident plaats. Hier woont de
vrouw van een van de Jungle
Commando's in onze groep.
Hij eist voor haar een hele zak
rijst op. Er vallen 'harde woor
den. Boeroe staat pal. „Huma
nitaire hulp dient iedereen in
gelijke mate ten goede te ko
men".
Later, bij terugkomst op Lan
gatabbetje, zal Boeroe de be
trokkene rapporteren. „Zulke
mensen horen niet in het Jun
gle Commando. Hij moet er
uit". Voor zover we dat heb
ben kunnen zien en controle
ren is inderdaad alles, tot het
laatste zakje bonen toe, te
rechtgekomen bij de burgerbe
volking hoe begeerlijk al
dat voedsel voor het Jungle
Commando ook moet zijn ge
weest.
Schoten
De terugweg duurt lang. Het is
al uren donker als we aan de
rand van de jungle arriveren,
aan de oever van de Marowij-
ne. Aan de overkant ligt Lan
gatabbetje. Er worden schoten
in de lucht afgevuurd, het te
ken om ons te komen halen.
Een kwartier later arriveert
een korjaal. In het duister va
ren we naar het eiland.
Die nacht is er veel muziek op
Langatabbetje. Midden op het
pleintje ligt een oude vrouw
opgebaard die eerder op de
dag is gestorven. Tot vroeg in
de ochtend danst het Jungle
Commando om het stoffelijk
overschot.
De volgende middag, als we
een koijaal naar St. Laurent
stappen, ligt de vrouw er nog
steeds. De Surinaamse vlag
wappert halfstok.
de faciliteiten die dan de pers
moeten worden verleend.
in onze correspondent
Frans Boogaard)
fre5SEL - De gezon-
0®Jjrïtse veerboot Her- r
ÏS "of free enterprise wo'iïfingericht, endat binnen
Vast staat voorlopig alleen dat
opnieuw een perscentrum
F[ de voorbereidingen
(de berging momen-
!link vertraging op.
woordvoerster van de
laamse provinciegouver- den.
hanneste, maakte dit gis-
352md bekend. De West-
vijfhonderd meter van het
wrak geen enkele fotograaf of
op zijn vroegst
__jg geborgen. Als -
■g van de storm, lo- cameraploeg wordt toegelaten.
*de voorbereidingen Die ™aatreeel is ingegeven zo-
1 e vuurDereiainKeii doQr aspecten van veilig
heid als uit respect tegenover
de nabestaanden van bij de
ramp omgekomen opvaren-
Jiitgebreide vergadering
__e berging, en vooral aan
Intussen heeft de BRT, die bij
de verslaggeving van de ramp
zelf jammerlijk faalde, een
heel draaiboek rond voor de
berging van het schip. De be
doeling is minstens te voorzien
in twee rechtstreekse uitzen
dingen, maar ook in de basis
film die via Eurovisie door an
dere zendgemachtigden kan
worden afgenomen. Geruch
ten als zou het bergingsbedrijf
Smit-Tak de BRT de exclusie
ve rechten willen verkopen
van een door de berger zelf te
vervaardigen film, wilde een
BRT-woordvoerder gister
avond niet bevestigen. Volgens
Smit-Tak moet rekening wor
den gehouden met een zeer
langdurige bergingsoperatie.
De bovenbouw van het schip,
die mogelijk al zwaar te lijden
De zware
storm heeft de
voorbereidin
gen voor de
berging van de
veerboot ver
traagd.
heeft gehad onder een paar
fikse voorjaarsstormen, zou
onder de druk van het water te snel wordt rechtgetrokken,
kunnen loslaten als het schip Ook het leegpompen van het
door Bert van Velzen
Uit de muur
Vroeger, toen ik nog een
allesbrander was, en toen er
geen toezicht van betekenis op
me werd uitgeoefend, at ik
vrijwel dagelijks uit de muur.
Dat was een honds gebeuren.
Je at staande, schrokkerig en
met een minimum aan ritueel.
Je wiste de vingers aan de
sokken. Je sprak met een air
van achteloosheid over dat
murale kanen. Achter de
glazen luikjes lagen, als in
broeierige couveuses,
bamiballen, broodjes rotzooi,
knakworsten en kroketten
met de scabreuze bijnamen die
ze verdienden. De vraatmuur
is voor mij sombere nostalgie
met een vetvlek geworden.
Niemand zal in de gloriedagen
van de uit de muur-eterij
lang voor de opkomst van
frikandelpaleizen als Place de
la Mayonaise hebben
kunnen vermoeden dat de
kwartjesautomaat ooit model
zou staan voor een gedurfd
vernieuwingsproject in het
hoger onderwijs. Er is door
minister Deetman, wiens
imitaties van Kees van Kooten
een hoge graad van verfijning
hebben bereikt, een plan voor
intellectuele gevelvoeding
bedacht
Met een stapel waardebonnen,
strippenkaarten of een zak
oude gaspenningen kan de
student straks hapjes hoger
onderwijs uit de automaat
trekken, wanneer de lust hem
daartoe prikkelt. Er is kritiek
op het nogal vage plan, maar
zekere details spreken me wel
aan.
Ik heb zelf het een en ander in
het onderwijs meegemaakt en
zet dus niet automatisch de
stekels op bij een
experimentje. Door
godsvruchtige nonnen is, nog
voor mijn vierde levensjaar,
mijn opleiding ter hand
genomen in elementaire
theologie, de zangkunst,
verhalende hagiografie,
declamatie en latijn. Een
zwaar pakket, waar ik nu nog
vreugde aan beleef.
Vervolgens werd ik
overgeplaatst naar een strenge
inrichting van onderwijs, waar
de pedagogen nog krom
stonden van het heimwee naar
de ganzeveer en de
galnoteninkt Er waren
leraren die zelf nog stamelden
als gevolg van de terreur van
de plak, het gevreesde
disciplinewapen dat nog maar
juist was uitgebannen.
Een hunner barstte altijd in
hete tranen uit als hij ons
weemoedig verhaalde hoe hij
in een dorpsschooltje met
lemen vloer zes jaar lang aan
een ketting met loodzware bal
had gelegen. Hij sloeg me, in
mijn eigen belang natuurlijk,
met een zwiepende lat op de
vingers en gaf me vervolgens
de opdracht om thuis, bij het
kaarslicht, 6000 maal „Ik ben
geboren uit zonnegloren en
een zucht van de ziedende
zee" te schrijven, omdat na die
stokslagen de kwaliteit van
mijn handschrift ietsjes was
achteruit gegaan. Ik wil hier
slechts mee zeggen dat we niet
al te zeer aan het verleden
moeten haken, ook al was het
nog zo boeiend.
Een balletje hoger onderwijs
zal in zogenaamde „deten
worden geprijsd. Voor een
eenvoudige cursus
vrijetijdsbesteding zal een
kilodeet meer dan voldoende
blijken, terwijl een afgeronde
studie tandheelkunde
behoorlijk in de megadeten zal
lopen.
De gigadeet is alleen
boekhoudkundig van belang
en een microdeet geeft nog
geen recht op een half uur
verkeersles. In de toekomst zal
van een luie student kunnen
worden gezegd dat hij „geen
microdeet" heeft uitgevoerd.
Op de pabo's
(ex-kweekscholen) zullen
vooral de kleinere coupures
goed van pas komen, want
gebleken is dat menig
onderwijzer-in-de-dop niet
weet hoeveel liters er in 6
kubieke meter zitten of wat
het produkt is van 0.8 en 0,125.
Met de vraag hoeveel
MCMLIX maal XVIII is
weten ze zich natuurlijk
helemaal geen raad. Vroeger
sloegen ze dat er met de plak
en de ijzeren bol wel in, maar
nu rest ons een proef met
intellectuele bijvoeding uit de
muur.
Bij de verdere uitwerking van
de plannen zal sterk gelet
moeten worden op de
fraudegevoeligheid van het
systeem. Zodra er advertenties
verschijnen waarin megadeten
worden aangeboden in ruil
voor vrije etages, dan is het
studeren uit de muur een flop
met mayonaise.
