31
Nr. 13 - Overlapper
■£eidóe Sou/temt"
Iplossing vorige puzzel
aanaiaaataa aaaa
3 0 0 0 0 0
□0n aHBaanaan
B B 0 a
3BDBHBDB Genoa
B ii D n a
BB E3HÊ3 E3BBEÜ3BB
o n BOB
aonnnta aaa SBH
n 0 63 0
sann sinnaamia
b h ss b a a
□□□□0Q0B rJ«E 0
0 B a B
Üi
\*c ■3M?
1^1
Izzel nr. 12 is gewonnen door:
Walter, De Sitterlaan 131,
13 TM Leiden.
evr.v.d.Lubbe, Vrouwvenneweg 8,
,74 BE Oud-Ade.
j krijgen hun prijs binnen drie weken
ngen r cheque toegestuurd.
Reclamt
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 13 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van:
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Op elke rij dienen twee of drie antwoorden te wor
den ingevuld. De laatste letter van het eerste ant
woord is gelijk aan de beginletter van het tweede,
terwijl - indien per regel drie antwoorden moeten
worden ingevuld - de laatste letter van het tweede
antwoord dezelfde is als de beginletter van het derde
antwoord.
HORIZONTAAL:
1. Belachelijk - mannelijk dier.
2. Carillon - nonsens.
3. Zonder smaak - door ijzeroxyde bruin gekleurde
kwartssoort.
4. Kleine zangvogel van de familie der kwikstaarten
- Amerikaanse sierheester.
5. Steunzuil - ooievaarachtige vogel - opstandeling.
6. Vrij sterke, doch kortstondige rijzing van het zee
water gedurende de tijd van de eb - vis met buik
vinnen - wapen met kling.
7. Scheepskeuken - trein die slechts aan hoofdsta
tions stilhoudt.
8. Achterbaks - al wat nodig is tot de uitoefening
van een bedrijf.
VERTICAAL:
1. Zorg - indrukwekkend.
2. Rumoer - door ondergisting verkregen biersoort.
3. Inlandse soort van plevier - passagier.
4. In het geheim - volstrekt niets.
.5. Roofdier - ootmoedig - bezieling, vuur (fig.).
6. Soort ooievaar met prachtige staartveren - ty
pisch.
7. Lengtemaat - middel om een ziekte te genezen -
telwoord.
Hoeveel maal komt de letter „G" na oplossing
van deze opgave in het diagram voor?
ZATERDAG 28 MAART 1987
CPP „modified"
Het CPP-team is niet alleen gewijzigd
maar ook uitgebreid. Aan het Hoechst-
toernooi in het Scheveningse Kurhaus
deden zelfs twee CPP-viertallen mee,
waarvan Tammens-Kirchhoff met Maas-
Borm in de A-poule achter Noorwegen
en Amerika derde werden, met evenveel
victory points als de Amerikanen. Met
name de Oostenrijkers stelden het week
end van 6-8 maart erg teleur. In de vier-
landenwedstrijd hadden zij een lange
reis en dito receptie als excuus, in het
open toernooi vielen ze met 90 uit 7 ver
buiten de prijzen.
De laatste wedstrijd in de A-poule tus
sen CPP en Amerika moest de beslissing
brengen over de tweede plaats. Nadat
Tammens-Kirchhoff een schitterende 7
harten hadden geboden (en gemaakt),
misten ze op het volgende spel helaas
slem:
10 63 N A 9 5 2
f VB4 w n "10 3 2
O 2 7 O 10 5 4
AB 7 5 4 2 fH 8 6
V B 8
A H 9 8 6
o H B 9 6 3
-
/lars als avondplaneet
p 1 april is aan het begin van de avond in
'een drl westen een samenstand te zien van de
we ze^alle maansikkel met de planeet Mars
cosmrars staat dan van maan)- ^en
aar he*g later staat de maan nog wat dichter Hj
naakt'1 ^oven P'aneet. Links van dit tweetal
zün ai n°g een vrij heldere ster te zien: dat is
/iee a(jldebaran, hoofdster van het sterrenbeeld
;en varer' ^et noordelijk halfrond op Aarde
te mer op maart de astronomische lente be-
ia gee?011611' P^aneet Mars kent ook seizoe-
net eer"' De astronomische lente op het noor-
t de re jk halfrond begint daar dit jaar op 1
met dP"' w'ssel'n8 yan de seizoenen op
lars geven o.a. aanleiding tot het groeien
weer afsmelten van de poolkappen op
e planeet! Dat is met een telescoop vanaf
irde te zien. Overigens is zelfs de zomer
p Mars niet zo bijster warm: zelfs aan de
oereiyenaar j(omt de temperatuur zelden boven'
trtap Vfiespunt! In de winter is het meestal
gerfele tientallen graden onder nul, ook aan
e equator! Er zijn wel aanwijzingen dat in
vnH Hïn ver ver'eden Mars een warmer klimaat
van de* ^at vo'gt Ult het voorkomen van gril
lige „rivierbeddingen": mogelijk tekenen
van stromend water en dus temperaturen
boven nul.
saturnus
De planeet Saturnus wordt de komende we
ken steeds interessanter. Niet alleen is hij
gedurende een langer deel van de nacht
zichtbaar, maar bovendien komt hij lang
zaam iets dichter bij de aarde en dat bete
kent dat de helderheid toeneemt. Voor
amateurs die over een telescoop beschikken
is deze planeet altijd een van de mooiste
objecten om te bekijken, vooral vanwege de
prachtige ring. Behalve die ring kan men
met zo'n instrument ook enkele van diens
manen zien als stipjes naast de ring. Op 18
april, 's ochtends heel vroeg, bevindt zich
de voor driekwart verlichte maanbol rechts
onder Saturnus. Rechts van de maan staat
dan de ster Antares, hoofdster van het ster
renbeeld Schorpioen. Een dag eerder is de
ster nog links van de Maan.
verduistering
In de nacht van 13 op 14 april is er een
maansverduistering. Omstreeks 4.19 uur
's nachts is misschien te zien dat de boven
kant van de vol verlichte maanschijf iets
donkerder is dan de rest. Maar erg opval
lend zal dat niet zijn. Voor een denkbeeldi
ge waarnemer op de maan schuift de aarde
nu voor de zon langs, maar een deel van de
zonneschijf blijft nog zichtbaar. Anders ge
zegd: de maan komt niet in de kernscha-
duw, maar in de bijschaduw van de aarde.
Op het moment dat de Maan reeds in de
bijschaduw is, zal zij bovendien - en dat is
puur toeval - de ster Spica, hoofdster van
het sterrenbeeld Maagd, bedekken. Dat ver
schijnsel is al evenmin met het blote oog
zichtbaar; met een verrekijker of telescoop
lukt dat wellicht wel. Te Utrecht verdwijnt
de ster om 4.12 uur achter de Maan (elders
in Nederland kan dat enkele minuten later
of eerder zijn). Om 5.20 uur komt de ster
weer tevoorschijn, op dat moment is ook
de maansverduistering geheel achter de rug.
mg oi
üjoukji
i recla-l
t. Oi
jrekei
>elijk"
ad dii
fanSd Saagsch kampoenschap
Com-
k 153.'an de heer Bruijns uit Den Haag ont-
ger ofing ik enige tijd geleden een interessan
theid; partij. Het betrof een ontmoeting tus-
en na-n hem en de uit Eindhoven afkomstige
achteiipeler Hellings, uit de voorronden van
ieveld.et Haagsche kampioenschap. Hieron-
aal zoer deze partij, voorzien van enig com-
vrouwjentaar. Het speeltempo bedroeg zestig
i naaretten in twee uur.
,°p|;"':.bruijns-p.hellings
stnir ooironden Haagsch kampioenschap 1987.
,n. on-32-28 18-22 2.37-32 12-18 3.41-37 7-
°h 4.34-30 1-7 5.46-41 20-25 6.30-24
•infor- 30 7.35x24 14-20 8.39-34. Gebruike-
comji^1" en °°k interessanter is 8.33-29
meej2x33 9.39x28 met een stand waarin
ublie-'roeëer meestal 18-22 werd gespeeld,
t hou-Qaar waarin tegenwoordig vaker 17-21
vallenvordt gedaan. Met de tekstzet kiest wit
ar heten voorzichtige variant.
lde G...20x29 9.34x23 18x29 10.33x24 22x33
affen 138x29 10"14 12.42-38 14-20. Zwart
\yej]taat voor de moeilijke taak er iets van
gange maken. Andere voortzettingen zijn
lerne-2—13-18 (Bezwersjenko-Dibman Eerste
-iga 1985) en 12...5-10 (Vermin-Clerc
-REN^ 1986)-
13.47-42 5-10 14.31-26. Opnieuw kiest
^■^it voor veiligheid. Na bijvoorbeeld
.4.32-28 17-21 zou spannender spel
cunnen ontstaan, omdat zwart op 26
'e ter"comt (15.31-
16? 25-30
ielen!nz.). Blijkbaar
„voorbij wit geen
enen^nkeie conces-
echter verder geen mogelijkheden.
16.26x17 12x21 17.32-28 8-12 18.37-32
21-27 19.32x21 16x27 20.42-37 14-19?
Deze zet past helemaal niet in de omsin-
gelingsopzet. Beter is 20... 11-16.
21.40-35 19x30 22.35x24 9-14 23.44-40.
Heeft zwart misschien gehoopt op 23.45-
40? om dan met 25-30! 24.24x35 20-24
25.24x13 12x45 toe te kunnen slaan?
23...3-8 24.48-43 11-16 25.50-44 14-19?
Weer had zwart aan de andere vleugel
moeten spelen, bijvoorbeeld met 16-21.
26.40-35 19x30 27.35x24 4-9 28.28-23!
9-14 29.38-33! Zie hier het gevolg van
zwarts tweeslachtige houding: wit heeft
een ijzersterke stand opgebouwd.
29....6-11 30.44-40. Iets logischer is 45-
40-34. 16-21 31.40-34 14-19 32.23x14
20x9 33.29-23! 9-14 34.34-29 14-20
35.45-40 21-26 36.40-35 11-16 37.49-44?
Wit wil zo snel mogelijk zijn aanval
rechts doorzetten. Hoewel hij met dit
plan succes zal hebben, was 37.37-32
27x38 38.43x32 met prachtig aanvals-
spel toch beter geweest. Zwart had na
melijk, door op de 40e zet beter tegen
spel te bieden en te profiteren van wits
zwakke lange vleugel, zeker nog gelijk
spel kunnen verkrijgen.
37...12-17 38.35-30 25x34 39.39x30 7-
12. Zie diagram 1.
40.43-39! Natuurlijk niet 40.30-25; en na
40.44-39 20-25 41.39-34 (A) 17-21 heeft
zwart goed spel.
(A) De ruil 41.33-28? 25x34 42.39x30
verliest direct na 27-32!, bijvoorbeeld
43.43-39 12-18! 44.23x3 32x25 45.3x21
16x27 46.39-34 2-8 47.34-29 13-18
48.24-19 25-30 enz.
40...17-21? In dit geval gaat er van deze
opstelling niets uit, en is de gespeelde zet
zelfs zwak. Veel beter is 40...20-25
41.39-34 13-18 om met de formatie
18,22,27 te gaan werken. Zo heeft zwart
na 42.24-19 15-20 43.30-24 17-22
44.24x15 27-31 45.36x27 22x42 niets te
vrezen.
41.39-34! Sterk; hetzelfde geldt ook voor
41.30-25: 12-17 42.25x14 13-19 43.24x13
8x10 44.39-34 (op 29-24 combineert
zwart naar dam) met zeer goed spel voor
wit. Een variant: 2-8 45.34-30 8-13
44.30-24 13-18 45.23x12 17x8 46.29-23
8-13 47.44-39 10-14 48.39-34 en zwart
redt zich nog door 15-20! 49.24x15 13-
19 enz. Na de gespeelde zet, 41.39-34,
lijkt de zwarte stand zelfs helemaal niet
meer te redden.
41...12-17? Waarschijnlijk bevonden de
spelers zich hier al in tijdnood. Zwart
overziet in ieder geval wits komende ac
tie. Gedwongen was 41...20-25 hoewel
zwart er de dans niet mee ontspringt:
42.44-40 12-17 (A) 43.40-35 8-12 44.24-
19 13x24 45.30x19 12-18 46.23x12 17x8
47.29-23 8-13 48.19x8 2x13 49.35-30 15-
20 50.34-29 25x34 51.29x40 en wit wint.
(A) Na 42...2-7 43.40-35 13-18 44.24-19
7-11 45.30-24 11-17 46.19-14 17-22
(op 8-13 23-19!) 47.37-32 27x38
48.33x42 8-13 49.23-19 wint wit
eveneens.
42.23-18! 13x22 43.30-25. Beslissend; in
hevige tijdnood volgde nog: 43...8-13
44.25x14 13-18 45.37-32 27x38
46.33x42 22-28 47.44-39. Zwart dreigde
met 28-33, 26-31 en 21x43) 17-22 48.14-
9 22-27 49.9-3 27-32 50.3-25 21-27
51.41-37 en in deze verloren stand viel
zwarts vlag.
Tot besluit een snelle combinatieve
winst. Zie diagram 2. Deze positie ont
stond in de partij tussen Pieters en Her-
melink uit de wedstrijd Dokkum-NOAD
van de afgelopen competitie.
Na wits laatste zet, 18.40-34?, combi
neerde zwart naar dam via 18...17-21!
19.26x28 3-9 20.31x22 20-24 21.29x20
13-18 22.22x13 9x49 23.20x9 4x13 en
zwart won nog na een aantal zetten.
Glenn Martinbommen
werper op
luchtvaartenvelop
Binnenkort verschijnt de vijfde envelop
van de Stichting Vrienden van het Mill-
taire Luchtvaart Museum. Deze heeft
betrekking op de Glenn L. Martinbom
menwerper, ter herinnering aan de met
Glenn Martins gevoerde strijd van het
KNIL in de jaren 1941-1942 tegen Ja
pan. Op de envelop ziet men een in vier
kleuren gedrukte afbeelding van een
Glenn Martin op patrouille boven de In
dische Archipel.
Men kan een envelop bestellen door
storting van 5,- op postgiro 78599 of
bankrekening nr. 50.55.10.081 t.n.v. H.
J. de Jong te Spijkenisse. De envelop zal
worden voorzien van een frankeerzegel
van 75 ct. van het type „50-jarig huwe
lijk van prinses Juliana en prins Bern-
hard". In de envelop vindt men een
kaart met een historisch overzicht van
de Glenn L. Martin type 139-bommen-
werper. Bestellingen dienen voor de da
tum van uitgifte, 22 april a.s., binnen te
zijn. De eerder uitgebrachte enveloppen
Fokker T-V en C-X (nr. 3 en 4) zijn nog
in beperkte mate verkrijgbaar a 8,- per
stuk.
Vanaf 1 april is in de stichtingswinkel
De Brik in het Militaire Luchtvaart Mu
seum te Soesterberg een bijzonder fraai
verzamelalbum voor de gelegenheidsen
veloppen te koop. De prijs van dit al
bum bedraagt 27,50 en kan eventueel
ook worden besteld door overmaking
van f 32,50 27,50 5,- porto en ver-
pakkingskosten) op bovengenoemde re
kening.
Op 20 oktober 1340 gaf Johann de Blin
de, Graaf van Luxemburg en koning van
Bohemen, de stad Luxemburg toestem
ming jaarlijks een 8-daagse handelsbeurs
te organiseren. In de loop der jaren is
deze handelsbeurs een traditie geworden
en uitgegroeid tot een volksfeest voor
het hele land. In 1921 werd de „Foire
Commerciale Officielle de Luxembourg"
opgericht. Hierdoor kreeg de beurs inter
nationale bekendheid en kon men na
drie jaar al 642 deelnemers uit zowel
binnen- als buitenland noteren. Na de
Tweede Wereldoorlog werd de beurs
goed uitgebouwd en sinds 1948 werd
voor de eerste maal een internationale
beurs in de „Limpertsberger Messehal-
len" georganiseerd. Een geheel nieuw
tentoonstellingscomplex op Kirchberg
werd in 1974 in gebruik genomen, waar
sinds 1976 jaarlijks twee grote vakbeur
zen gehouden worden. De vijftigste In
ternationale Messe zal van 23 tot 31 mei
a.s. in de stad Luxemburg gehouden
worden. Ter gelegenheid daarvan is een
postzegel van 12 fr. in omloop gebracht.
Op 7 maart 1937 werd in Luxemburg de
Vereniging van Radio-amateurs in Lu
xemburg opgericht. Het zou echter tot
juli 1950 duren voordat de radio-ama
teurs in Luxemburg officieel hun hobby
konden gaan uitvoeren. Op dit moment
telt de vereniging 360 leden en is men
aangesloten bij de „International Ama
teur Radio Union". Ter gelegenheid van
het jubileum van deze vereniging werd
op 9 maart een postzegel van 12 fr. uit
gebracht. De zegel toont het embleem
van de jubilerende vereniging en de
tekst „Cinquantenaire Réseau Luxem-
bourgeois des Amateurs d'Ondes Cour-
tes".
Eveneens op 9 maart verscheen een serie
met als thema bedreigde diersoorten. De
serie bestaat uit vier zegels met de af
beeldingen van drietenige luiaard, libel-
Ie, waterspreeuw en vuursalamander.
De bieding ging: zuid 1 harten - noord 2
klaver - zuid 2 ruiten - noord 2 SA -
zuid 3 SA.
Zuid had z'n hand met slechts 4 verlie
zers wat duurder moeten verkopen. Een
mooie biedserie zou geweest zijn:
ZUID
1 Ha
2 Ru
2 SA
3 Ha 3)
4 KI 3)
6 Ru 6)
NOORD
2 KI
2 Sch 1)
3 Ru 2)
3 SA 4)
4 Sch 5)
1). Vierde kleur.
2). Forcing.
3). Eerste controle.
4). Waiting bid (geen schoppenaas!).
5). Tweede controle in schoppen.
6). Gezien de biedserie zal noord geen tramkaar
tjes in ruiten hebben.
ZUID
1 Ha
2 Ru
3 Ru
5 Ru 2)
NOORD
1 Sch 1)
2 SA
4 Ru
troefcoup
In een van de lagere groepen kwam een
ongelooflijk spel voor met een even on
gelooflijke bieding:
Z/NZ
A V 10 8 6 2
<3
O A H V 10 9
B 2
4 M B 9 5 3
OHV 10 976543 B 8 2
O 6 4 W_° o75
4 9 I L 4 H 7 6 4
4 H 7 1
V A
O B 8 3 2
-J A V 10 8 5 3
Aan één van de tafels ging de bieding:
ZUID WEST NOORD OOST
1 KI 4 Ha 4 SA pas
5 Ha 1) pas 5 SA pas
6 Ru 2) pas 6 Sch pas
7 KI pas pas dbl. 3)
2>: rw -r
3). Verstandsverbijstering.
7 ruiten is natuurlijk een lay-down,
maar hier werd de zuidspeler wel de
kans ontnomen om te schitteren in 7
klaver gedoubleerd. Had u het gemaakt
na een hartenstart? Op die harten moet
in noord ruiten weg!
Zuid heeft voor de troefcoup vier en
trees in noord nodig. Hij moet in slag
twee oversteken naar schoppenvrouw
om klaverboer voor te spelen. Oost dekt
natuurlijk niet, want dan is het spel met
een voorbij! Vervolgens klaver naar de
vrouw en schoppenheer naar het aas, ge
volgd door een ingetroefde schoppen. Bij
de uitvoering van een,troefcoup moet de
leider zijn troevenbezit inkorten tot de
lengte van zijn rechter tegenstander,
vandaar deze manoeuvre, waarvoor vier
entrees aan tafel nodig zijn. Dan ruiten
naar de tafel en weer een schoppen ge
troefd. Dan is dit over
10 8
O -
o A H V
-
5 H V 10 9 N
o 6 WO
<3 -
0B 8 3
*A 10
B 8
Zuid speelt ruiten naar het aas en speelt
schoppen (in zuid ruiten weg!) en ruiten
net zolang tot oost troeft, waarna zich in
slag twaalf het wonder van de troefcoup
voltrekt.
Ook 7 SA zou een schitterend spel te
zien hebben gegeven. Na deze biedserie
zou noord leider zijn geworden, maar
voor dit zitsel maakt dat verder niet uit.
Na eenmaal harten en vijf keer ruiten is
oost al in dwang. Bij schoppen weg, wor
den de schoppens geïncasseerd en wordt
geëindigd met de klaversnit. Bij klaver
weg worden drie schoppenslagen meege
nomen en aansluitend klaverboer voor
gezet, waarna in de zuidhand nog vier
klaverslagen kunnen worden gemaakt.
Een heel eenvoudige positionele dwang,
met snit, zoals u die kunt leren in Kel-
sey's „Dwangposities tegen één tegen
stander", verschenen bij uitgeverij
Becht. Het ideale contract is natuurlijk 7
ruiten, omdat daar geen snit voor nodig
is!
Agenda: 4 april drive b.c. Doorn 10.30
uur (03430-14615). 12 april niet-rokers-
drive De Lange Pier (A'dam, tel. 020-
421891). Voor inl. over het Open Krijgs
macht kamp. '87 kunt u bellen met maj.
Hoefman (070-165891).
Corr. p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lisse.
Psy-De enthousiaste respons op de winterpuzzel leek mij een goede
idersianleiding om ook het nieuwe jaargetijde te vieren met enkele
r deDpgaven. De oplossingen kunt u weer sturen naar onderstaand
iaar-:orrespondentie-adres, waarna over circa vier weken een boeken-
e ge-bon onder de goede inzenders wordt verloot,
i hetDe opgaven zijn deze keer uit de praktijk. Bij de problemen 1, 2,
;ran-4 en 5 is meer of minder gevoel voor aanvalsstellingen voldoen- PROBLEEM 1.
wilde voor het vinden van de goede weg. De stellingen 3 en 6 zijn
iodigwat subtieler, maar na enig denken niet al te moeilijk. ^it speelt en wint.
Corr.adres: Leo Hofland, C.Fockstraat 113, 2613 DE Delft.
x
R A
A
Wit speelt en wint.
PROBLEEM 3. PROBLEEM 4. PROBLEEM 5.
Wit speelt en wint zijn stuk terug. Wit speelt en wint gelorceerd. Zwart speelt en geeft
zetten.
PROBLEEM 6.
mat in vier Zwart speelt en wint.
