Mien Rijnsburger blijft
zich therapeutisch weren
hond
zoekt:
huis
dagpuzzel
LEIDEN OMGEVING
ËaidódOowumt
ZATERDAG 28 MAART 1987 PAGIfrj P)
aan tafel
Hollandse
haaievinnesoep - saté
babi met ketjapsaus
gemengde
groentesalade en rijst -
Wiener mélange
Voor twee: 0,5 liter bouillon
van 200 g kippepoelet, zout,
prei en djahe, 1 ei, 7 g aard
appelmeel, 1 plak gekookte
ham;
200 g varkensfricandeau,
knoflook, ketjap, citroensap,
zout, peper, 1 theelepel olie,
satépennen;
ui, knoflook, sambal, 1 lepel
olie, 2 lepels ketjap, 1 lepel
citroensap;
200 g sperziebonen (blik of
diepvries), 200 g witte kool,
zout, 100 g taugé, ui, knof
look, sambal, 1 lepel olie, 1
dl water, 2 lepels gemalen
kokos of santen, sereh;
200 g droogkokende rijst,
kroepoek, zure uitjes;
1 eidooier, 20 g suiker, (half
glaasje cognac), 1,5 dl pitti
ge en hete koffie, 2 lepels
'slagroom.
Breng de bouillon met stukjes
kip aan de kook en schenk er
al roerende langzaam met los
geklopte ei in. Bind de soep
met aardappelmeel en voeg
stukjes ham toe.
Snijd het vlees in dobbelstenen
en kneed die door een meng
seltje van geperste knoflook,
ketjap, citroensap, zout, peper
èn olie. Leg houten satépen-
pen in water. Rijg het vlees na
énige uren met wat tussen
ruimte aap de pennen. Rooster
de blokjes vlees goed gaar on
der een hete grill.
Snijd of wrijf ui, knoflook en
sambal tot een brij, roer er de
warmgemaakte olie door en
vervolgens ketjap en citroen
sap. Sprenkel het sausje over
de saté.
Kook diepvries-boontjes en de
fijngesneden kool apart gaar
en laat ze uitlekken. Overgiet
de taugé in een vergiet met
kokend water. Fruit stukjes ui
en knoflook met sambal goud
bruin, voeg water, kokos en
sereh toe, laat het sausje vijf
minuten koken en meng het
met de groenten.
Roer eidooier en suiker schui
mig, voeg cognac en koffie toe,
schenk de drank in voorver
warmde kopjes en leg er de
halfstijf geslagen room op.
Menutip voor maandag: sla-
vink met bietjes en aardappe
len - yoghurtvla met rozijnen.
JEANNE
dienstuerlening
Leeuwen, Verhage, Groeneveld en De
Ruiter: za. dr. Van Leeuwen, tel.
218661 en zo. dr. Verhage en Maris,
tel. 218661. Groep 2: Bergmeyer,
Pieterse, Van Gent, Taytelbaum, Van
Luyk, Klaagsen, Rus, Kruis en E. de
Lange: za. dr. Vrljlandt, tel. 897577
Bergmeyer, tel. 121701
i, J. Zaaljer en R. Zaaij-
Hammerstein en A. Hammersteln: za.
dr. Schaefer, tel. 173964 en zo. dr.
Jasperse, tel. 124961. Oegstgeest:
mans, tel. 6352 en zo. dr. Baars, tel.
2520. Warmond - Voorhout: dr.
Lempers, tel. 02522-10140. Noord-
wijk; Groepspraktijk tel. 19300.
Katwijk aan Zee: dr. Schonenberg,
tel. 12336. Katwijk Rijnsburg
Valkenburg; dr. Rietbroek,
zerswoude-Koudekerk: dr. Uhlen-
beck, tel. 01728-9281. Benthuizen -
Boskoop: dr. Leeuwenburgh. tel.
Sanders, tel. 01725-1555
Akkerman, tel. 149921,
spreekuur om 13.00 uur. Leidschen-
dam: tel. 974491. Alkemade - Lei-
muiden: eigen tandarts bellen voor
«treek: dr. De Bode, tel. 02520-
-18017.
APOTHEKEN Leiden - Leiderdorp
- Oegstgeest - Voorschoten: Apo-
"open: zat 12-13. 17.30-18 u,
feestdagen 12.30-13 en 17.30-18 u,
Noordwijk - Katwijk: Apotheek De
Jong, Koningin Julianalaan 22. Kat
wijk tel. 01718-14370. Leidschen-
dam: Apotheek Heuvel, Burg. Keijzer-
laan 2, Leidschendam. Noordwij-
kerhout: za geopend van 9-13. u. en
van 17-18 u. en zo van 12-13 u. en
17-18 u. Spoedrecepten tel. 3511 of
'dïenstbel. Sassenheim: 02522-
;10169.
WIJKVERPLEGING Leiden
Noordwijkerhout - De Zilk - Voor
hout: tel. 071-122222. Bollen
streek: Wijkverpleging Gezondheids
centrum, tel. 02522-14147. Hille-
Iflom: Opgave via het antwoordappa-
elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 u. tot woens
dag 13.00 u. (Diaconessenhuis polikli
nieken tel 155543, afdeling S.C.U. tel
175639) en van vrijdag 13.00 u. tot
zaterdag 13.00 u. (Ellaabeth-zieken-
MICHAEL DE TUINKABOUTER IS VERSCHENEN IN GROOTDRUK
„In gedachten zit Mi
chael (Maikel, zeggen ze,
T.P.) in het verkeerde
potje te roeren. Wat is
de natuur toch mooi,
vooral als je er middenin
woont. Met zijn zusje
Debora woont hij in een
holle boom en er zijn
ook deurtjes voor de ra
men. Die kun ie 's
avonds dichtdoen'Zo
begint het leerzame
sprookjesboek „Michael
de kunstkabouter", ge
schreven en getekend
door de Leidse Mie'n
Rijnsburger-Key.
Vrijwel niemand weet, dat
Michael en Debora kleinkin
deren van Mien zijn. Mien
heeft ze vereeuwigd, en dat
is nou juist zo leuk. Het ver
haal is overigens niet nieuw.
Twee jaar geleden schreef
Mien het al. Maar toen werd
het uitgevoerd in braille
schrift, in zeefdruk. Lees
baar gemaakt voor blinde
kinderen. „Maar het is een
beetje een rommeltje gewor
den", zegt Mien; „ik kan er
beter maar niet over praten.
Ik heb wel veel last gehad
met dat brailleboek om het
uitgegeven te krijgen. Het
draaide allemaal om de prijs.
Daar kan ik nou zo vreselijk
kwaad over worden hè".
Zand erover. Michael heeft
nu vorm gekregen in „groot-
schrift". „Dat is voor slecht
zienden, en ook makkelijk
begrijpbaar voor kinderen.
Mijn boek is getest door doc
toren in de psychiatrie. Die
vonden het erg goed en ook
bruikbaar. Het is een psy
chologisch kinderboek. De
zaken in het bos zijn er dui
delijk in uitgelegd, helemaal
ook in de therapeutische
sfeer. Dat kan ook, omdat ik
het nu studeer, psychiatrie.
Ook de oorlogen, en de films
daarover, studeer ik. En ik
maak nog altijd beelden. Ik
doe het graag. Ik heb pas
weer onze overleden zoon
Wim gemaakt, als klein jon
getje. Daar blijf ik mee be
zig vertelt Mien Rijnsbur
ger bedaard. Ik had het kun
nen weten, want ik ken haar
langer dan vandaag, zoals ze
leeft en werkt, veel leed ab
sorberend, in haar Sparren-
rodese huis.
De kunstkabouter
Maar intussen ligt Michael
de kunstkabouter te koop in
de boekhandel, voorname
lijk bij Kazemier in de Me-
renwijk en in Oegstgeest. Je
betaalt een tientje als je het
boekje wilt kopen: „Het is
nu eenmaal uitgevoerd in
een dure ringband; dat is be
ter dan dat gebonden spul.
stootje,
aderen".
De bosrijke avonturen van
Michael hebben een autobio
grafische bedding: „Het zijn
mensen en kinderen die in
mijn bestaan een rol spelen.
Nu als kabouter". Het is ei
genlijk een familieaangele
genheid rond Michael, die
graag als kunstkabouter
schildert (dat heeft hij zon
der meer van z'n oma). Zijn
zusje Debora is dol op zin
gen, maar kan niet steeds de
juiste toon vinden. Er komt
een moment, dat Debora
schor is en geen enkele
waarde aan een noot meer
kan geven. Ze trekt dan thee
van bloemetjes en de zaak is
weer in orae. Daarbij slaat
een konijn lustig de maat.
Het zijn fragmenten, met
glimwormpjes en dansende
WÊÊ&Mm
mieren die door Mien zijn
uitgenodigd om zich voor te
bereiden op het grote feest
op de open plek in het tot
dan toe stille bos.
Zo ongeveer ziet Mien Rijns
burger-Key haar relaties
functioneren. Zo zou het fei
telijk moeten zijn, als het
goed was. Maar zo kan het
nu eenmaal niet. Daarom,
misschien, studeert Mien. Zij
bereikt in haar worsteling
met zielepijn en zieleleed
steeds grotere hoogten en
ook diepere diepten. Pas nog
heeft ze „twee examentjes"
doorstaan en Mien bereidt
zich nu voor op nog één,
eind juli. „Dan heb ik een
certificaat". Mien is gevor
derd. Zowel psychologisch
als psychiatrisch. Het liefst
zou ze treden in het voet
spoor van prof.J.Bastiaans,
van wie een paar maanden
In het Noord
brabantse
Prinsenbeek
staat een kapel
ter gedachtenis
aan de
slachtoffers in
oorlog en
kampen. In die
kapel heeft Mien
Rijnsburger
haar groep
„Bevrijding"
mogen
neerzetten. Drie
iepenhouten en
in de bruine was
gezette
w kinderen.
geleden de paperback „Isole
ment en bevrijding" ver
scheen en die in het exem
plaar, dat hij haar. schonk,
als opdracht schreef: „Voor
Mien Rijnsburger; met be
wondering voor haar arbeid
en de strijd voor hetzelfde
doel van „bevrijding".
Schrijven over Mien Rijns-
burger, geboren Key, is
steeds weer het binnenvaren
in een schutsluis: je kunt er
laag inkomen en wachten
tot je hoog weer verder kunt
gaan. Er zijn elke keer op
nieuw niveauverschillen. Er
is nooit een geesteswereld in
ruste. Mien bijt zich vast en
tracht de duivel door Beëlze
bub uit te drijven. Ze voelt
dit als een verrijking van
haar leven. Daarbij is de
kunstkabouter een tussen
station. Psychologisch en
psychiatrisch is Mien derhal-
Op mijn Omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk\ertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10.
reei
uldi
ve een eind op weg. „De vol
gende maand ga ik hele
groepen van de Jelgersma
kliniek en Endegeest bege
leiden. Dat is voornamelijk
nazorg voor mijn patiënten
in hun nasleep van ellende
in Jappenkampen. Ik vind,
dat er nog steeds vreselijk
weinig nazorg aan wordt be
steed".
Beelden hakken
Mien Rijnsburger hakt al
maar beelden van hout. Er
staat nu weer een aanko
mende groep in de huiska
mer; daar moet nog wat
hakhout in; los goed. „Men
sen die ik behandel laat ik
die beelden zien. Ik geef
therapie met die beelden,
met die kunst. Dat is ook
werken aan een „bevrij
ding". Elke week komen
hier bij mij aan huis zo'n 19
mensen, grote en kleine.
Therapie. Ik doe dit al ja
ren". In februari j.l. is een
groep van Mien geplaatst in
een gedachteniskapel voor
oorlogsslachtoffers in Prin
senbeek; de gehakte groep
Bevrijding, uit iepenhout en
in de bruine boenwas gezet.
Mien Rijnsburger schept,
haalt het onderste uit haar
artistieke kan. Achter el
kaar. Stijlvol, schrijnend,
eventueel. Ontroerend, als je
er oog voor hebt.
Als het zo doorgaat, moet ik
elke vijf maanden een stukje
over Mien schrijven. Over
haar vorderingen en .ma
noeuvres, haar gevechten en
overwinningen. Ik zal het
graag doen. Of niet graag ei
genlijk. Want het leven op
deze plek aan de Sparrenro
de gaat waarlijk niet over
rozen. Zoon weg, man inva
lide. Daar is al genoeg kapot
gegaan. Je merkt er hoe
mensen in nood zich moeten
wringen om mens te kunnen
blijven. Mien Rijnsburger-
Key doet het in haar eigen
stijl, 's Maandags is ze tot in
de nacht telefonisch bereik
baar voor spoedgevallen. Als
dan bij sommige mensen
voor de zoveelste keer, en al
sinds veertig jaar, de stoppen
doorslaan wie weet er nu
nog iets over het verplette
rende van oorlog en men
sonterende kampen? wil
Mien erbij zijn om de ge
moederen te sussen. Soms
moet ze eruit om dingen
recht te zetten. Ze heeft in
zekere zin haar opleiding,
zou je kunnen zeggen; neem
ik aan.
Poezen en honden
Al wat leeft heeft op Spar
renrode 4 (Mien heeft twee
telefoonnummers: één offi
cieel en één geheim) recht
op bijstand. Inclusief haar
menagerie. Schattige Snoe-
zepoes heeft zojuist, na een
onvoorziene buitenechtelijke
verbintenis, vier ongeadelde
jongen geworpen. Die zijn
inmiddels al uitbesteed aan
gretige afnemers. Over een
paar weken. Maar er zijn
nog zeven andere katten in
huis. Die liggen overal in le
digheid hun dagen door te
brengen, en te soezen, boven
en beneden. Daarbij hebben
ze hun gebreken: er is een
poes als suikerpatiënt. Daar
is ook Ciske het ratje, dat
een tijdje terug gered werd
van de kraakwagen. Mien:
„Ze zat nog langs de weg in
het kooitje; met de bedoeling
fijn gemalen te worden. We
hebben haar kunnen red
den. Dat mensen zoiets vre
selijks kunnen doen! Dat
moeten afschuwelijke bees
ten zijn. Maar Ciske is een
3ST(
MD/J
nie
Dé
;(PL
schatje, dat ik eerst niet egstgee
durfde aan te pakken. L besi
kan ik me nu niet eens mjr eer
voorstellen". ioeve
Ciske, een levendig f. e^n
dankbaar diertje, krijgtegd
avonds koffie met koek. Iji wol
is nu eenmaal zo. Een i^den
zonderingspositie, want en
buren als een cavia en e
marmot laten alles ongeinf
resseerd over zich heenln na"
men. Daarnaast koesteren|l w
Rijnsburgers nog twee hot geb
jes „met mankementje al(
Dat zijn Bluf en Gijs.
de
beste maatjes
Rijnsburger. Maar ik
nog steeds de sterke indrjkt,
dat Mien en d'r man 't liefdt v
zich metterwoon zouden \vj
len vestigen als ze van (Kline
rompslomp af waren |tuss(
de buurt van Charing Croprlijn
één van de meest berucK de
en vervuilde Londefyte vr
„railroad stations". Voor. Het
Mien zou daar haar verdoeken*
Illustratie van Mien in haar grootlettersprookjesboek „Michaan het
de kunstkabouter". plas,
,n Da
BURGERLIJKE STAND
LEIDEN Geboren: Bart Johannes
z.v. J. D. Hulsbos en Y. H. M. Doffer-
hoff; Vlnodkumar Amit z.v, K. Saheb-
S. D. Oemraw; George z.v. P.
Sira en A. Durieux; Suze d.v. J. Sira
en A. Durieux; Amanda Elianne d.v.
M. Guness en N. E. A. Giling; Jimmy
chell z.v. P. J. Mink en G. M. van
Kerkhof; Arthur z.v. P. J. Mink en G.
M. van Kerkhof; Mark Johan z.v. W.
J. de Lange en M. W. Bosch; Wllleml-
na d.v. W. Hoek en C. G. Messema-
ker; Ben z.v. F. B. P. J. Martens en J.
H. M. de Heer; Laurens Philip Albert
z.v. J. W. F. van Nues en B. A. de
Vries; Geertruida Cornelia d.v. D. C.
Vijver en A. J. Ravensbergen;
R. J. M. Alkemade en Y. L. J.
Arina Paulina d.v. K. M.
M. Strijd; Robbert
Ka a z.v. j. k. m. van der Kraan: Myr-
the d.v. H. J. M. van der Geest en H.
M. L. Loos; Giel Casper z.v. A. K. H.
Koning; Dirk Bas z.v. A. D. van Duijn
Deborah d.v. D. C. Kraaij en M. Aal-
bersberg; Joost Richard z.v. P. F. Be-
klnk en M. T. Renckens; Johannes
Martinus Anthonius Cornells z.v. F. H.
G. C. van der Steen en L. M. van den
Belt; Duncan Pascal Rudolf z.v. A. B.
van de Riet en R. N. Hertog; Tobias
z.v. A. J. Salman en M. A. J. Geer-
lings; Wouter Jan z.v. J. F. Edens en
W. J. Lindeboom; Chris z.v. J. A.
Mast en S. S. van der Zwan; Andrea
Gertruda Eva d.v. J. G. W. Priem en
M. N. Aparicio Pages; Anna Wilhelmi-
Slmone d.v. R. H. G, Veldhoven en M.
Nijho».
Overleden: A. Zuiderduin. geb. 7-10-
Kerkhoven, geb. 18-9-1914, vrl. geh.
rs; J. P. Gleske, geb. 25-8-1890
man; P. C. Stuifzand, geb. 29-1-1896
man; M. MSachou, geb. 1953 man; J.
de Mooij, geb. 20-5-1912 man; D. A.
van den Eijkel, geb. 3-8-1923 man; G.
H. Ruijs, geb. 20-3-1921 vrl. echtg.
van A. M. Kampfraat; J. P. Kalthoff,
geb. 13-2-1910 man; P. A. Heitzer.
geb. 27-5-1941 vrl, echtg. van J. F.
van Rhede van der Kloot; C, H. de
Vos, geb. 3-5-1905 vrl. geh. gew. met
L. L. Cavé; P. W. Schilham, geb. 22-
4-1932 man; IJ. A. Kuitert, geb. 23-8-
1921 vrl. echtg. van K. Olijnsma; H.
G. van Hees, geb. 10-1-1907 man; H.
Hillebrand, geb. 20-3-1905 man; P.
van der Linden, geb. 14-9-1930 man;
T. van Duijvenbode, geb. 16-12-1899
man; M. Staf, geb. 16-6-1967 man;
M. G. F. Bouwhuis, geb. 12-3-1987
vrl.; A. M. Mechelse. geb. 13-10-1902
vrl. geh. gew. met J. W. J. Klemans;
G. M. Relmert, geb. 3-8-1912 vrl.; S.
Dinée, geb. 23-9-1961 vrl.; J. H. Bos,
geb. 21-11-1920 man; S. A. G. Keere-
weer, geb. 23-12-1913 vrl. echtg. van
A. de Goeij; D. Keijzer, geb. 1-3-1987
man; W. Notenboom, geb. 27-5-1928
vrl. echtg. van A. J. van Vliet, G.
Hoekstra, geb. 15-10-1932 man.
Gehuwd: J. Sierat en G. A. van der
Ree; R. M. Navarro en M. E. Keus; J.
J. M. Vogelzang en J. J. W. van der
Melj; T. D. P. Durler en G. T. van Eg-
Ondertrouwd: A. K. A. M. Nasr en J.
van Meijgaarden; M. van Vliet en G.
Y. Llm; F. W. Kales en J. C. C. F. ba
ronesse van Sytzama; J. A. Verra en
R. M, van Krimpen; R. C. M. Bergman
n M. M. C. de Graaf; L. J. Smit en C.
van E. Plokker en H. Makes; Adriaan
Tonnis, zn. van A. de Vries en G. A.
Jonker, Overleden: De Wit, Cornells,
geb. 1917. Ondertrouwd: S. Dugo-
MAGISCH FIGUUR
l
In elk vakje dient een letter te worden
ingevuld, waardoor zowel horizontaal
als verticaal woorden van navolgende
betekenis verkregen kunnen worden:
2 makker, maat;
3 echtbreuk;
4 kledingstuk.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
Cheryl d.v. P. S. Foekema en A. Fa- M. J. de Boer; N. Anes en W. Dora-
Jeanette d.v. G. Houwellng en F. A.
van der Eist; Jordl Kasper z.v. A. O.
K. van der Stam en E. T. van Buuren;
Garrit Paul z.v. G. Verdoes en P. M.
VALKENBURG Geboren: Samat-
ha. dr. van J. M. H. van de Vlekkert
en M. J. Noordover; Maartje Jacoba,
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
EN EEN COMPLETE AGENDA
Sus: een poes
die aandacht
wil
Sus is een poes die veel
aandacht eist. Door flink
te miauwen laat ze mer
ken dat ze aangehaald
wil worden. De oude ei
genaren uit Leiden gin
gen zich ergeren aan het
miauwen van Sus en
brachten haar naar het
dierenasiel aan de Bes
jeslaan.
Sus is elf jaar oud. Het is
een goed geconserveerde
dame, want ie ziet absoluut
niet dat ze al meer dan een
decennium in Leiden rond
loopt. Sus is goed gezond en
kan rustig nog een aantal
jaren mee bij een nieuwe
eigenaar. Ze is een mooie,
lange schildpadpoes die,
toen ze een jaar oud was, is
gesteriliseerd. Ze woonde
op een flat in Leiden maar
moest weg om haar aan
dacht vragende gemiauw.
Ze zit sinds 17 maart in het
asiel waar ze zich helemaal
niet thuis voelt. Sus is een
Sus is elf jaar oud.
poes die graag bij de men
sen is. Alleen in een hok
voelt ze zich verlaten. Ze
reageert daardoor in eerste
instantie een beetje achter-
r
dochtig als je haar benadert
in haar hok. Asielbeheerder
Gottschal: „Als Sus zich op
haar gemak voelt, laat ze
zich wel graag en veel aan
halen. Ze moet bij een gezin
worden geplaatst waar de
mensen overdag thuis zijn.
Sus is geen poes om veel al
leen te laten. Ze miauwt als
je thuis komt. Als je haar
even aandacht geeft, is het
over".
Sus slaapt graag op een
plekje bij de kachel. Ze
drinkt alleen water en
houdt niet van het goed
koopste blikvoer. Ze is on
danks haar leeftijd nog
steeds in voor een spelletje,
maar moet zich daarvoor
wel op haar gemak voelen.
Ze houdt verder van bor
stelen en niet te veel druk
te. Kinderen hoeven gee
probleem te vormen.
Boemer
De bobtail Boemer is giste
ren verhuisd naar War
mond. Boemer kon zaterda
niet gelijk worden opge
haald want de nieuwe eig<
naren moesten nog ee
paar dagen weg. Aangezie
de jonge bobtail slecht a
leen kan zijn, moest hij zi<
nog een paar nachtjes te
vreden stellen met zijn ho
in het dierenasiel. H
woont nu bij een gezin me
grote kinderen en heeft ge
zeischap van een Duits
staander en een kruisini
bobtail. De nieuwe eigerta
ren wonen vlak bij een bos
Boemer lijkt een zonnig
toekomst tegemoet te gaan
