Mr. Struik: „Bezuinigen op
onderwijs vereist visie"
MT
Nauwelijks aanpassingen in stelsel studiebeurzen
m etman bereid tot deal
et schoolbesturen
Reizende vakbeurs
in Japan
Artsen bezorgd over
slaapmutsje ouderen
SfNENLAND
QeidócQowiant
VRIJDAG 27 MAART 1987 PAGINA 3
w straf dreigt voor
iruch Moszkowicz
ZO^MOND Voor het tot twee keer
egeren van een rijverbod en elf ver-
iovertredingen hoorde de Roermond-
Ivocaat mr. Baruch Moszkowicz (33)
;en rten vier weken onvoorwaardelijke
•ing Jgenisstraf, 5300 gulden boete en ze-
elde en maanc'en ontzegging van de rijbe-
ïheid waarvan vier maanden voor-
völüfelijk met een proeftijd van twee
n boegen zich eisen. Moszkowicz jr., de
i de ve tijd regelmatig in de publiciteit
jarefege allerlei conflicten, stond in ho-
5r ie<rroeP terecbt, maar was om medi-
Ij redenen niet verschenen. De elf
redingen varieerden van hoogst ge-
nietjjk rijden tot overschrijding van de
de comum snelheid. De Roermondse
cs allbank doet op 9 april uitspraak,
els is.
Raderboot
Mevrouw Ria
Lubbers heeft
gisteren de
raderboot
Mississippi
Queen gedoopt.
Het schip van
ruim acht miljoen
werd in zes
maanden in
Lobith gebouwd
en krijgt een
toeristische
bestemming.
Biggenjacht op
de rijksweg
VUGHT Een vrachtauto met
728 biggen is gistermiddag op het
klaverblad bij Vught uit de bocht
gevlogen en gekanteld. Bij het
ongeluk kwamen zeven biggen
direct om het leven. Tien andere
moesten een noodslachting on
dergaan. De overige 711 biggen
verkozen de vrijheid. Vijfen
twintig man van de brandweer in
Vught, twintig politiemensen, zes
kantonniers van Rijkswaterstaat
en een aantal toevallig passeren
de militairen moesten eraan te
pas komen om de biggen te van
gen. Dat lukte na ruim twee uur.
De chauffeur van de vrachtwa
gen bleef ongedeerd.
Ziekenfondsraad
vóór homeopathie
in ziekenfonds
AMSTELVEEN Een ruime
meerderheid van de Zieken
fondsraad heeft gisteren bepaald
dat homeopathische en antropo
sofische medicijnen, wanneer de
huisarts ze voorschrijft, in het
ziekenfonds moeten blijven.
Daarmee creëerde de raad een
uitzondering voor deze midde
len, omdat alle andere genees
middelen die buiten de apotheek
verkrijgbaar zijn voortaan onder
het begrip „drogisterij-artikelen"
vallen. En die worden niet ver
goed door het ziekenfonds.
Kleerluis duikt
op in Rotterdam
ROTTERDAM De Rotterdamse rei
nigingsdienst Roteb heeft deze week in
samenwerking met de GGD een ar-
menlogement in Crooswijk en zijn zes
tig gasten gezuiverd van kleerluis. Dit
insect kan vlektyfus overbrengen.
Voorzover bekend is kleerluis de laat
ste dertig jaar niet meer in Nederland
voorgekomen. De oorzaak van de be
smetting is niet te achterhalen. Drie
maanden geleden, bij een routine-con
trole door de GGD, werd het logement
nog hygiënisch aanvaardbaar gevon
den. Een bewoner van het logement
werd in verband met een huidinfectie
voor onderzoek op de afdeling derma
tologie van het Dijkzigt-ziekenhuis in
Rotterdam opgenomen.
n";idse
vitropoloog
i entificeert
:tu'
'eiïi
aanklk meisje
tien laar
comn v
p der
1 |s 9EN Ruim tien jaar na-
>c»g een bos in Maarsbergen
laddtjk van een meisje werd
ge vrfiden is haar identiteit
>rs nir^aa^- Dank zij onder-
van een antropoloog van
ijksuniversiteit in Leiden
"terSt komen te staan dat het
marfet stoffelijk overschot van
que Jacobs uit Bilthoven
ier *^ue Jacobs verliet op 17-
>et w leeftijd op 7 april 1975
ons ouderlijke woning in
er oV>ven met bij zich een
ïen en een tas. Sindsdien
niets meer van haar ver-
ta. Het stoffelijk over-
mko wer(j 0p zondag 24 okto-
den |976 door wandelaars ge-
nensen. Ondanks intensief on-
iek van de politie kon de
iteit, doodsoorzaak, da-
1 of motief niet worden
m isirhaald. De bevindingen
nisatle antropoloog leidden sa-
politimet de resultaten van de
te jds gehouden onderzoe-
.___|°t de uiteindelijke identi-
e. Bij het onderzoek in
et werd bij de pogingen de
n stiteit vast te stellen ook
an nir anderen Monique Ja-
nstei betrokken. Volgens de
e is er geen reden het on-
ek te heropenen. Het li-
n van Monique Jacobs
in Maarn begraven op 4
DEN HAAG „Het is
niet te gewaagd om ervan
uit te gaan dat ook na
deze kabinetsperiode op
onderwijs bezuinigd moet
worden. Hoe veel er zal
moeten worden ingele
verd, kan ik natuuriijk
niet zeggen".
Mr. L.A. Struik, directeur van
het Centraal Bureau voor het
Katholiek Onderwijs die deze
„voorspelling" doet, meent
dat onderwijsorganisaties er
verstandig aan doen alvast re
kening te houden met de vol
gende bezuinigingsronde. Hij
zelf kan daar nauwelijks
daadwerkelijk aan meewer
ken; per 1 mei treedt hij ver
vroegd uit. Vanmiddag nam
hij afscheid van het Centraal
Bureau.
„Onderwijsorganisaties zullen
nooit toegeven dat ze alvast
nadenken over hoe ze een
volgende bezuiniging zullen
opvangen. Dat zou hun positie
in het (politieke) overleg ver
zwakken. Zo zijn de verhou
dingen nu eenmaal. Toch
denk ik dat de organisaties
zich moeten voorbereiden op
de doorgaande lijn van bezui
niging, dan maar in de beslo
tenheid van eigen kring. An
ders krijg je zo'n sfeer van
overrompeling zoals we dat
de laatste keer hebben meege
maakt. Natuurlijk besef ik dat
het bijzonder moeilijk zal zijn
het snijden in eigen vlees als
het ware voor te bereiden.
Het gaat dan ook om de vraag
waar je de bezuinigingen nog
het beste kunt dulden
Mr. Struik, die sinds 1972 de
„spin" is in het web katholie
ke schoolbesturen, meent dat
de onderwijsorganisaties hier
voor een denktank moeten
vormen. „Je kunt pas op lan
gere termijn denken als je een
visie hebt ontwikkeld die ver
der reikt dan de werkelijk
heid van het nu".
Gemeenschappelijk
Hij erkent dat de belangen
van de diverse organisaties in
het onderwijsveld met name
bij het verdelen van de bezui-
nigingspijn verschillend lig
gen. „Onderwijsvakorganisa
ties komen primair op voor de
belangen van de onderwijsge
venden. De accenten van de
besturenorganisaties kunnen
elders liggen. Toch denk ik
dat je als confessionele organi
saties gemeenschappelijke za
ken hebt. Ik vind bijvoor
beeld dat je elkaar moet aan
spreken op het streven naar
handhaving van de identiteit
van de confessionele scholen
in een geseculariseerde sa
menleving en in een tijd van
bezuiniging".
Mr. Struik vindt dat het tijd
wordt dat de politiek zich
goed realiseert wat ze wil met
het onderwijs in Nederland.
„Je constateert dat dit kabinet
een inhaalmanoeuvre uitvoert
met het onderwijs: de aanslui
ting van de opleidingen naar
het maatschappelijk leven is
lang niet optimaal. Op zich
zelf heb ik daar geen moeite
mee; jonge mensen opleiden
voor werkloosheid is een
slechte zaak. En als minister
president Lubbers het onder
wijs een belangrijke factor
noemt voor het herstel van
het economisch klimaat in ons
land, vind ik dat ook best re
delijk".
„Maar de slinger moet niet
doorslaan. Economisch rende
ment is niet het enige criteri
um voor kwaliteit van onder
wijs. En als de overheid vindt
dat het onderwijs zo belang
rijk is voor onze samenleving,
moet je je afvragen welke
prijs die overheid dan wil be
talen voor dat onderwijs. De
onderwijsgevenden hebben
het moeilijk de laatste jaren,
financieel, maar ook maat
schappelijk. Ik vind dus dat
de overheid zich dat goed
moet realiseren, vooral in re
latie met de belangrijke rol
die zij het onderwijs toekent
in onze samenleving".
Identiteit
De afgelopen jaren is er spra
ke van een intensievere aan
dacht voor de identiteit van
het katholiek onderwijs. Som
migen zien hierin een parallel
Mr. Struik: „In de jaren zestig
had de kerk minder bemoeie
nis met de scholen. Dat lag in
de lijn van ontwikkelingen
die zich voltrokken in de sa
menleving. In het begin van
de jaren zeventig was er spra
ke van een soort taboe op het
spreken over identiteit. Niet
alleen van de scholen, maar
ook van allerlei maatschappe
lijke organisaties. We zaten
toen in dat proces van ontzui
ling van bijvoorbeeld instel
lingen. De brief van de bis
schoppen over het katholiek
onderwijs, 1977, is een begin
van een nieuwe ontwikkeling,
kun je zeggen. De belangstel
ling voor het eigene in de ka
tholieke school kwam op. Het
vooral op ervaring gerichte
godsdienstonderwijs, de cate
chese, verschoof naar wat
meer bijbeloriëntatie, naar het
kennisaspect. Die beweging is
niet zwaar geprofileerd, maar
ie ziet het toch. Om daarbij
het woord „restauratie" te ge
bruiken, vind ik onjuist. Res
taureren betekent terugbren
gen naar de oorspronkelijke
staat. En dat kan niet. Bij
Mr. L.A. Struik, directeur van het Centraal Bureau voor het Ka
tholiek Onderwijs.
voorbeeld niet omdat de hui
dige generatie onderwijsge
venden een hele andere is
dan die van vijftien jaar gele
den. De leerlingen zijn ook
„andere" leerlingen gewor
den. Liever zou ik wil spre
ken van „renovatie", dat is
met respect voor het bestaan
de, te vernieuwen om toege
rust te zijn tot nieuwe taken".
„Ik ben blij met de hernieuw
de aandacht voor de zaken die
de inhoud van het leer- en
vormingsproces bepalen. Niet
omdat daardoor de positie van
het confessioneel onderwijs
versterkt wordt, maar omdat
ik zie dat de overdracht op
scholen van godsdienstige
kennis en beelden die het ge
loof verduidelijken voor jon
geren steeds belangrijker
wordt. Dat komt door de
steeds geringere waardering
van de godsdienst in onze sa
menleving".
LUTSEN KOOISTRA
>en 7 (Van onze parlementaire redactie)
EMENDAAL De scholen voor voortgezet onderwijs zul
le inning van het lesgeld van hun leerlingen ook komend
7 m/Üaar no2 °P moeten nemen. Bij de voorbereiding van
.jpraj)ntrale inning door het ministerie is namelijk te grote ver-
of hg ontstaan. Minister Deetman (onderwijs) is wel bereid te
igten'n over eventue^e extra kosten van die operatie.
leb het idee dat de besturenbonden een financiële deal wil-
naken. Als er aan de inning van het lesgeld extra kosten
anden zijn, dan valt daar met mij over te praten", aldus de
ie van de bewindsman gisteren in Bloemendaal, op de
16terUbrief die de gezamenlijke bonden van schoolbesturen en
ereniging Nederlandse Gemeenten aan de Tweede Kamer
.en gezonden. In die brief wordt gesteld dat de scholen voor
"^rplosbare problemen" komen te staan door de lesgeldplicht
16- en 17-jarigen. Vorig iaar ging het alleen om de 18-jari-
mpe^o duizend leerlingen), komend leerjaar zullen de scholen
n' ruim 640 duizend leerlingen lesgeld moeten innen. De scho-
lullen wel moeten, want het lesgeld van 1043 gulden zal
ns o inSehouden °P de voorschotten die de scholen ontvan-
Idae^l van lesg^dplicht voor 16- en 17-jarigen met een jaar,
g de bonden hebben voorgesteld, is volgens Deetman niet
Jlijk omdat dit een aanzienlijk gat zou slaan in de begroting.
ervanging van de huidige schoolgeldregeling - afhankelijk
het inkomen - door een vast bedrag lesgeld voor alle niet-
1\ lichtigen, zoals aangekondigd in de onderwijsbegroting
'dit jaar, levert uiteindelijk een bezuiniging op van rond de
hiljoen gulden. „Uitstel van die regeling zou betekenen dat
.t PJgens anders zou moeten korten en daar voel ik niets voor",
nT Deetman.
ining van het lesgeld zit de scholen om meerdere redenen
lekker. Vooral de kleinere scholen zien extra administratie-
impslomp op zich afkomen, zonder dat daar personeel voor
miikbaar is. Ook financieel is de individuele inning van die
S^in weinig aantrekkelijk: niet zelden vragen ouders uitstel
betaling of willen eenvoudig niet betalen, omdat bijvoor-
:l zu| de studietoelage nog niet ontvangen is. Die vertraging le-
voor de scholen een financieel nadeel op, omdat het (al dan
ontvangen) lesgeld dat de leerlingen moeten betalen in
lering wordt gebracht op het geld dat de school per leerling
de overheid ontvangt.
I GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
J IFORMATIEOVER FILMS, MUZIEK
.3 HEATER. RECFEATIE.EX POSITIES
3 EN EEN COMPLETE AGENDA
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister
Deetman van onderwijs is
niet bereid degenen, die
als gevolg van het nieuwe
studiefinancieringsstelsel
in inkomen achteruitgaan,
daarvoor blijvend te com
penseren. Dat in het nieu
we stelsel sommigen erop
vooruit en anderen erop
achteruit zullen gaan, is
volgens de minister van
meet af aan duidelijk ge
weest.
In het overleg met de Twee
de Kamer over de proble
men rond de studiefinancie
ring verklaarde Deetman dat
alleen een inkomensachte-
Studenten demonstreerden
gisteren op het Binnenhof te
gen de gevolgen van het
nieuwe studiefinancierings
stelsel.
ruitgang van meer dan 2500
gulden per jaar via een over
gangsmaatregel deels teniet
wordt gedaan. Verder toonde
de bewindsman zich even
min bereid de maandelijke
toelage voor de student voor
af uit te betalen.
Deetman weigerde ook in te
gaan op de suggestie van
VVD'er Korthals, om de te
rugbetalingsregeling van te
hoge voorschotten te vervan
gen door het „optellen" van
het te veel uitgekeerde geld
bij de studieschuld, die na de
studie moet worden terugbe
taald. Alleen als het om ex
treem hoge bedragen gaat is
hij bereid per geval naar een
andere oplossing te zoeken.
Wel deelde de bewindsman
mee, dat hij de regeling bin
nenkort nog op enkele pun
ten zal wijzigen. Zo zullen
ook voor de oude studiele
ningen de soepeler terugbe
talingsvoorwaarden van de
nieuwe regeling gaan gelden.
De bewindsman kwam de
Kamer ook tegemoet op het
punt van de „hardheidsclau
sule", de uitzonderingsrege
ling volgens welke studenten
die niet aan de voorwaarden
voor studiefinanciering vol
doen toch een beurs kunnen
krijgen. Ook voor 18- tot 21-
jarigen, waarvan de ouders
onvindbaar blijken, zal die
hardheidsclausule gelden.
Vanuit de kamercommissie
voor onderwijs werden giste
ren nogal wat problemen ge
signaleerd, die aan het nieu
we stelsel van studiefinan
ciering blijken te kleven.
CDA'er Lansink wees bij
voorbeeld op de blijvende in
komensachteruitgang waar
vooral grote gezinnen mee te
maken krijgen. De kinderbij
slag die men voorheen ont
ving was hoger dan het deel
kinderbijslag, dat nu in de
vaste basisbeurs zit ver
werkt. „Die inkomensachte
ruitgang vindt ook plaats als
het kind gaat werken", luid
de Deetmans tegenargument.
Volgens de bewindsman
moet de draagkracht van de
student en van de ouders in
dit geval gescheiden blijven.
Geen krant ontvangen Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur. za
terdags tussen 14.00 en 15.00
uur, telefoonnr.071-122248 en
uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
Ministerie
laks
inzake
visfraude
DEN HAAG Minister Braks (Vis
serij) heeft gisterend in de Tweede
Kamer erkend dat zijn ministerie
nogal laks is opgetreden in de zaak
van de visfraude. Regels die ervoor
zorgden dat de vissers zich aan de
vangstbeperkingen hielden, zijn niet
aangepast aan de ontwikkelingen.
Dat zou te veel werk hebben bete
kend en bovendien veranderede er
volgens Braks te veel in te korte tijd.
Zoals bekend onderzoekt een bijzon
dere kamercommissie momenteel de
betrokkenheid, actief dan wel pas
sief, van het departement bij het ont
duiken van vangstbepalingen door
vissers.
Den Uyl:
aandacht voor
Zweeds embargo
tegen
Zuid-Afrika
SCHIPHOL Het PvdA-ka-
merlid Den Uyl wil van de
Nederlandse regering een re
actie op het plan van de
Zweedse regering inzake een
handelsembargo tegen Zuid-
Afrika. Ook zal in Europees
verband dit voornemen van de
Zweedse regering bestudeerd
moeten worden. Dit heeft Den
Uyl gisteren op Schiphol mee
gedeeld na zijn aankomst uit
Harare. Het plan van de
Zweedse regering, dat aan het
parlement is aangeboden, be
helst een vrijwel totaal han
delsembargo voor het Zweedse
bedrijfsleven met Zuid-Afrika.
Voorafgaand aan zijn verblijf
in de hoofdstad van Zimbabwe
heeft Den Uyl in de Zambi-
aanse hoofdstad Lusaka samen
met de Zambiaanse president
Kaoenda het overleg geleid
tussen vertegenwoordigers
van een aantal socialistische
partijen uit West-Europa en
vertegenwoordigers van de
frontlijnstaten en de bevrij
dingsbewegingen ANC en
Swapo.
DEN HAAG Nederlandse bedrijven gaan Japan aandoen
en presenteren zich dan vanuit een trein aan het Japanse
bedrijfsleven. De reizende vakbeurs in het land van de rij
zende zon zal in veertien dagen zes belangrijke Japanse ste
den aandoen. Volgens de Exportbevorderings- en Voorlich
tingsdienst (EVD) zijn al drie wagens volgeboekt en wordt
de trein minstens tien wagons lang.
De Holland Japan Express zal de komende tijd onder de
aandacht worden gebracht van de bedrijven in ons land en
gaat op 1 oktober van dit jaar van start in Tokyo. De EVD
wil de reizende vakbeurs niet alleen benutten om Neder
landse produkten in Japan aan te bevelen, maar ook om Ja
panse bedrijven te porren voor investeringen in ons land.
Ons land kan interessante vestigingsplaatsen bieden voor
distributiecentra van Japanse ondernemingen die de Euro
pese markt bedienen. Regionale overheden en regionale
ontwikkelingsmaatschappijen mogen daarom ook een
plaatsje reserveren in de trein.
Zo'n plaatsje is er al vanaf 5000 gulden en bovendien is er
subsidie beschikbaar, zodat ook kleine bedrijven mee kun
nen doen in Oranda Mura Express. De mogelijkheid wordt
geboden om de wagon te delen met branchegenoten. Klaas
de Jong van de EVD denkt dat de trein interessant is voor
onder meer de meubelbranche, medische apparatuur en toe
risme.
Met de opvallende trein wil men Japanse importeurs en
agenten, de vakpers in diverse branches, de werkgeversor
ganisaties en vertegenwoordigers van de overheden naar de
manifestaties lokken die gepaard gaan met de bezoeken van
de trein.
De export vanuit ons land naar Japan steekt met een om
vang van 1,5 miljard per jaar schril af tegen de 4,5 mil
jard die ons land vanuit Japan importeert.
UTRECHT Huisartsen
moeten alcoholmisbruik
bij ouderen veel eerder
herkennen. Het slechtste
wat een huisarts kan den
ken is: „Laat die oudjes
toch met hun slaapmuts
je". Tot die conclusie
kwam een groot aantal
sprekers op een symposi
um over ouderen en alco
hol dat gisteren in Utrecht
werd gehouden.
Een borrel voor het sla
pen gaan kan overigens in
het algemeen geen kwaad,
mits de gebruiker het bij
twee glazen houdt, waar
schuwde de Rotterdamse
neuroloog prof. dr. A.
Staal.
Over ouderen en alcohol is
weinig bekend. Wel staat vast
dat oudere mensen minder
drinken dan iongere, bij voor
beeld door achteruitgang in in
komen en angst voor schade
lijke gevolgen. Ouderen gaan
(meer) drinken nadat de part
ner is overleden of nadat ze
met werken zijn gestopt. Huis
artsen zouden daarom vaker
op bezoek moeten gaan bij
mensen die alleen zijn komen
te staan.
Naarmate de leeftijd stijgt,
wordt de gevoeligheid voor de
chronische effecten van alco
hol groter. Doordat ouderen
minder water in het lichaam
hebben, wordt de alcohol niet
goed verdund. Een kleine hoe
veelheid is al genoeg om oude
ren in een roes te brengen.
Ongeveer vijftien procent van
de oudere mensen (boven 65
jaar) in Nederland drinkt
overmatig veel alcohol, meer
jenever en likeur dan bier.
Elke huisarts heeft in zijn
praktijk gemiddeld tien tot
twintig oudere probleemdrin
kers. Naar schatting vijftien
tot twintig procent van de zie
kenhuisopnames van oudere
mensen heeft te maken met
alcoholmisbruik. Het valt te
verwachten dat deze proble
matiek de komende jaren zal
toenemen als gevolg van de
vergrijzing en de langere le
vensduur.