Omwegen
medevaart rond Heilige Stede
K)ok Leiden gaat morgen ter
Gemeenten willen meer invloed op provincie
QeidteQowuvnt
ïrste paal
istion-hotel
Gouden erepepning voor W.A. Terwijn
^PDATHET GELOOF ZN BEDDING MAG VINDEN
.ginIIDHN omgeving
VRIJDAG 20 MAART 1987 PAGINA 15
Op mijn omwegen door stad en land I
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk\ertellen iSM
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071 HHHKj! tkvHHI
- 12 22 44 op toestel 10. fluor Ton Pirlcrs
'imuziek
maartse Stille Om-
ng in Amsterdam. Een
Wonderbaarlijke gebeur-
■£nis op zichzelf. Boete
bedetocht, ter her-
lenking van het mira-
[el dat zich de week
Pasen in 1345 in
woonhuis aan de
talverstraat voltrok,
ve kennen het schone
ferhaal: een doodzieke
(jan communiceerde op
bed en braakte al-
£uw zijn maal mitsga-
J?rs de heilige Hostie
Alles werd in het
pandende vuur gewor-
maar de Hostie
-^eef intact. Een paar
«eer werd het H.Sacra-
ent naar de Nicolaas-
erk teruggebracht,
telkenmale werd
Hostie weer in het
lis aangetroffen. Tot-
it in een plechtige pro-
het H.Geheim
de (Oude) kerk
ferd gevoerd. Begin
een traditie, die de
fclgende eeuwen plus
"formatie getrotseerd
•eft ter ere van het ge-
fenedijde „H.Sacrament
Mirakel". Vroom
floof, heilige stut en
Jsn eeuw geleden, in 1886,
ieg de Stille Omgang de
^ste vorm die wij nu nog
linnen. In 1888 liepen ruim
mee, een paar
|^r later waren het er 1000
e liepen, zwegen en baden,
jet aantal groeide elk jaar
n. In de jaren '20 en '30
iren het er vele tiendui-
jnden. In de maand maart
iaren er zelfs drie omme-
ingen nodig om de massale
kunnen verwer
ingen nod
leloop te
n deln.
t blijl
bure^t Was een soort demon-
9^%atie. Zonder spandoeken,
ihder leuzen, maar wel met
J0^1 diepgeworteld geloof
jedaapdat zij in Christus het le-
w*n zouden hebben en het
swen in overvloed". Vanuit
werfze inspiratie werd het de
peite waard gevonden
°e ^or de stad te trekken, zon-
!r een woord te zeggen.
zwijgende minderheid.
Zo trok op 1 maart 1964 de Leidse Omgang door de nachtelijke straten van de niet geheel slapende Amster
damse binnenstad. Onder aanvoering van deken W.P.M.Haring. Hoeden af voor de lantaarn die de plaats
markeerde waar in 1345 het Mirakel met de Hostie gebeurd zou zijn.
maar met een hechte over
tuiging.
Ook Leiden en omstreken
deden sinds 1921 overvloe
dig aan de Stille Omgang
mee. Deze afdeling van het
Genootschap van de Stille
Omgang Amsterdam was
zelfs één van de grootste in
den lande. Op het ogenblik
zijn er nog ca. 500 (meren
deels niet-meelopende) le
den die zich gebonden wil
len voelen. Het jaarverslag
over 1928 spreekt roomse
boekdelen. De toenmalige
secretaris had er iets moois
van gemaakt. „Voor den zes
den maal trokken ongeveer
1350 mannen naar Amster
dam, in den grauwen en gu-
ren nacht van 10-11 Mrt. Zij
hadden zich de weldaad van
het zachte bed ontzegd om
dien Omgang te kunnen ma
ken. Tegen 10 uur Zaterdag
avond verzamelden zich
vele pelgrims in de genoot-
schapskerk „de Hartebrug"
bij het Lof. De predikant,
pastoor Spoorman te Kat
wijk, had tot tekst gekozen:
„Den nacht maakten zij tot
dag en na de duisternis ver
langden zij naar het licht".
Woorden welke gezongen
worden in een lijkmis, wan
neer de H.Communie wordt
uitgereikt".
Bekering der Joden
Ook de Leidse pelgrims (en
die uit omliggende plaatsen)
gingen van de nacht een dag
maken. De predikant riep
het visioen bij het vallen der
nacht met stemverheffing al
op: „Wij gaan thans op naar
de hoofdstad en daar zullen,
wie weet hoevelen, in dezen
nacht op hunne lijdensspon
de liggen, in afwachting van
het eeuwig licht. En daar
zijn anderen die den nacht
doorbrengen bij gejoel en
muziek: wij zullen den dans
hooren in verschillende hui
zen, en wie weet hoeveel
zielen daar worden ver
moord. Bidden wij dan
straks ook voor die ongeluk-
kigen, voor ons zei ven over
wegende de groote liefde
van den Meester, en de on
dankbaarheid van ons men-
schen. Moge deze opofferen
de tocht strekken tot meer
dere eer van Jesus Christus,
en bijdragen tot bekeering
van onze landgenooten,
vooral van de Joden, opdat
Israël terugkere tot den Za
ligmaker". Pastoor Spoor-
man was nog geen Borro-
meus de Greeve, maar hij
kon er wel wat van. Van
daag zou hij moeilijkheden
hebben uitgelokt.
En daar gingen dan Leiden,
Warmond, Voorhout, Sas-
senheim en Noord wijker-
hout de trein in. Het was een
flink treintje, met die meer
dan 1300 vrome mannen die
tijdens de reis baden of zwe
gen, of een godvruchtig lied
aanhieven: „Adoro Te devo
te, latens Deitas". En toen de
trein over de spoorbrug bij
Warmond raasde weerklonk
in alle coupé's uit aller keel
het „Ave Jesu, Pastor fideli-
um". „Zo schoten van alle
kanten de zingende treinen
de duisternis in, op weg naar
de H.Stede".
Ook in 1928 was de Stille
Omgang weer gemaakt. Het
jaarverslag vermeldt de in
tenties: „Op den Dam voor
Koningin en Vaderland, op
de Nieuwe Brug voor de zee
varenden en voor hen die op
zee zijn omgekomen, op de
Lammebrug voor de kerk,
den Paus en de Eenheid der
Christenen. Daarna veree-
nigde men zich in de ver
schillende eetgelegenheden,
waar het gezellig en joviaal
toeging, nadat men eerder in
de grootste ordelijkheid tot
de H.Tafel genaderd was".
Te 6 uur in de ochtend ver
trokken de treinen met pel
grims weer huiswaarts. En
er mocht weer worden ge
rookt.
De huidige secretaris van de
Leidse afdeling van het Ge
nootschap, de heer
L.C.M.van Hamersveld, die
al jaren de honneurs samen
met voorzitter A.J.Bokern
waarneemt, weet er heel wat
van. Pastoor B.Demmers
ofm, van de Hartebrug, mag
dan wel de directeur van de
afdeling zijn, Van Hamers
veld is de smaakmaker, de
organisator, de coördinator,
indeler en afrekenaar en
nog veel meer, in dienst van
de Leidse afvaardiging naar
de Stille Omgang. Alles Ad
majorem Dei gloriam:
„Noem mijn naam niet, want
ik doe het niet alleen". Maar
ook hier schijnt het: als Van
Hamersveld het niet doet,
wie doet het dan wel?! Zeg,
wat! Kijk maar naar de
plaatselijke onderafdelingen.
Nou nee, laat maar.
Stampvolle trein
De Leidse Stille Omgang-af
deling, met onderafdelingen
dus, bestaat nu 66 jaar. Ja
renlang reed „Leiden" met
de stampvolle trein naar de
H.Stede, „maar toen het af
zakte zijn we met de bus ge
gaan. Nu rijden we met een
grote Beuk-bus, netaan ge
vuld met het hele zwikkie
van biina 50 mensen; sinds
de oorlog zijn er ook vrou
wen bij. Ja, het was mooi, in
die vooroorlogse jaren. Na
de heenreis stelden we ons
op in rijen van vier en gin
gen naar de Mozes en Aö-
ronkerk op het Waterloo-
plein. Of je ging eerst „lo
pen" en daarna naar de Mo
zes. Dat kon ook. Het was
wikken en wegen, met die
drukte in de nacht", vertelt
secretaris (sinds '78) Van Ha
mersveld. „Vroeger was je
de hele nacht zowat in touw;
tegenwoordig zijn we om
een uur of 3 's morgens al
weer terug in Leiden. Ja,
met die trein vertrok je re
tour om een uur of 6, hoewel
we om 3 uur al los waren.
Maar die tijd tot aan het ver
trek vulde je op met eten,
smikkelen en smullen.
Overal werd gegeten. Beleg
de broodjes en sloten koffie.
Bij Heek, bijvoorbeeld, via
de achteringang te bereiken,
want de entree lag eigenlijk
aan de straatzijde waar de
Stille Omgang urenlang
bleef doorgaan. Je mocht
niet blijven hangen in de
stad. Ach ja, het was een tof
fe boel, die Stille Omgang".
Secretaris Van Hamersveld
herinnert zich uit het jonge
verleden nog een oud baasje,
„een boertje van een jaar of
91", dat heel vroeger al eens
had meegelopen en nu weer
een keer wilde meedoen.
Maar een echte boetetocht
zag hij niet meer zitten.
Daarom vroeg hij na afloop
aan de leiding: „Kunnen we
eindelijk iets gebruiken?"
„Gebruiken?!; man, dit is
een bedevaart, een boete
tocht!" „Maar dat was vroe
ger toch anders!", verdedig
de de bejaarde zich; „Toen
gingen we nog lekker een
uitsmijtertje eten op ons vas
te jaarlijkse stekkie".
Geestelijke oefening
Inderdaad, de Stille Omgang
is nu helegaar vergeestelijkt.
Reizen, bidden, lopen, terug
met de bus. Geen afzakker
tjes en spijziging meer als re
actie op de geestelijke in
spanning. De Stille Omgang
is een geestelijke oefening
geworden die aansluit op de
originele opvatting. Er
wordt nauwelijks meer, tij
dens het rozenhoedje, slinks
en tersluiks op de Nieuwen-
dijk opgekeken naar de ont
boezemende bioscooprecla
mes. De Omgangers zijn
proefbestendig geworden.
En om een uur of 2 „moeten
we allemaal van het Spui af
zijn. Dan moet het afgelopen
zijn", daar houdt ook Van
Hamersveld rekening mee;
„Zo'n nacht legt te veel be
slag op de surveillerende
agenten. Later lopen kan
niet meer. Overigens stikt
het van de politiemensen op
onze route, op al die kruis
punten. Dat is de grote inzet
van het Amsterdamse korps,
waar wij erg dankbaar voor
zijn. Maar er is een einde
aan hun uithoudingsvermo
gen. Die politiemensen doen
hun werk grandioos, terwijl
de duizenden zich door de
Kalverstraat, over de Nieu-
wendijk en het zwaartepunt,
de Warmoesstraat, begeven.
Lallers en andere storende
elementen worden discreet,
onopvallend en vriendelijk
echt op z'n Amsterdams
afgevoerd. Daar merk je
niets van".
Maar gebeden wordt er! An
ders loop je geen Stille Om
gang zonder bijkomende op
vrolijking. Van Hamersveld
getuigt, dat er „niet alleen
steeds meer vrouwen bij
zijn, maar ook heel wat jon
geren. Iedereen gaat de om
gang doen met zijn of haar
eigen instelling. Er is genoeg
om voor te bidden, als je het
kunt. De belangstelling is,
na een dieptepunt van een
paar jaar geleden, weer aan
het toenemen. Het is niet om
te juichen, maar er blijft
jong leven inzitten". Het Ge
nootschap wordt er finan
cieel niet beter van; het lid
maatschap vraagt 3 gulden
per jaar.
Secretaris Van Hamersveld,
die tot veler voldoening de
voorbeden samenstelt die in
de bus op de heenreis geuit
worden: „Het gaat erom, dat
we elkaar op één punt in ons
geloof kunnen ontmoeten.
Die bus is een trefpunt, en
de heenweg doet velen nog
wat. We proberen even be
wust christen te zijn. We zijn
zo op de wereld gekomen, en
zo willen we het volhouden.
En dan komen we elkaar te
gen, over de hele wereld; in
de ontmoeting met Christus
die onze verzoening is". Bid
den en lachen kan geen
kwaad.
Morgenavond is in de Leo-
narduskerk aan de Leidse
Haagweg om kwart over elf
een eucharistieviering als
begin van de omgangsnacht.
Geen wapperende togen
meer, maar mensen een
paar handenvol die 'een
uitweg hopen te vinden voor
de noden waarin zij zich be
vinden. En daar willen zij
graag, en noodzakelijk, de
hele wereld bij betrekken.
De bus zit inmiddels mor
genavond vol, maar een en
keling erbij is nog welkom.
Anders komen we met de
auto wel een heel eind Lei-
den-H.Stede vice versa. Met
inachtneming van de alge
mene intentie: „Bidden om
geloof als vaste grond van
wat wij hopen". Van Ha
mersveld zou zeggen: „Dat
het geloof z'n bedding mag
vinden en behouden".
Inberry treedt zondag 20
irt op in de Leidse Folk-
i Horus, Le Bambou,
fc Herenstraat /Witte Sin-
Aanvang 21.00 uur. Toe-
l kost vijf gulden. Cran-
y speelt Angelsaksische
Hollandse folkmuziek.
pgo
buurthuis Morschwijck, Lezing
straat 39. De winkel zal van
af elf uur 's morgens open
zijn. De Hoorn brengt de
zorg voor het milieu in
praktijk door alleen duurza
me en energiebesparende
produkten te verkopen.
Cursus
Het Leidse Volkshuis aan de
Apothekersdijk 33a begint
woensdag 22 april een vijf
avonden durende cursus met
de titel „Kijk Kunst". In de
cursus wordt onder andere
een overzicht gegeven van
de Nederlandse kunst na
1900 en worden verschillen
de galeries bezocht. De bij
eenkomsten hebben plaats
tussen 19.30 uur en 21.30 uur
en de cursus kost 20 gulden.
maart een bingo gehóu-
J. Hoofdprijs is een tuina-
vblement. Aanvang 20.00
De toegang is gratis.
dop tocht
Boycot Outspan Aktie
dt morgen een fakkelop-
t tegen de apartheid. De
is om 20.15 uur bij de
jlandse Kerk en het
j(punt is De Burcht waar
ikorte manifestatie wordt
)uden met onder meer
lichter Vernie February
iet koor Jan en Alleman.
pieuvriendelijk
ij voorzitter van de Vaste
Tnercommissie voor het
^eu beheer, mevrouw
de Boois, opent mor-
niddag om vier uur een
luwe winkel van de stich-
f De Hoorn aan de Mors-
„De dood onder ogen". Dat
is de titel van een lezing die
R. Spruit houdt op dinsdag
24 maart in het stedelijk mu
seum De Lakenhal, Oude
Singel 28-32. Aanvang 20.15
uur. Spruit is bekend als
schrijver van boeken over
Leiden. Hij publiceerde on
langs een boek over de hou
ding van de mens ten op
zichte van sterven en begra
ven. De lezing sluit aan bij
een tentoonstelling in het
museum met dezelfde naam.
Vrijwilligerscafé
De vrijwilligerscentrale
houdt zaterdag 21 maart een
vrijwilligerscafé met als the
ma de internationale dag ter
bestrijding van racisme en
discriminatie. De vrijwilli
gerscentrale, gevestigd aan
de Oude Rijn 44c in Leiden,
is open vanaf 13.00 uur.
EEST De eerste paal voor het Bastion-hotel aan de
itweg Oegstgeest wordt op vrijdag 27 maart om 15.00 uur
[en. Het gaat om het tweede hotel in deze nieuwe hotelke-
tet eerste is inmiddels in Leiden gebouwd. Een derde hotel
'gepland voor dit jaar in Amsterdam. Het is de bedoeling
in Nederland uiteindelijk 30 van deze hotels worden ge-
1. De Bastion-hotels zijn relatief goedkope hotels, gericht
zakenlieden en toeristen. De hotel omvatten 40 kamers,
en een restaurant met een beperkte menukaart. Een
'hting kost ƒ74,50 bij gebruik varreen éénpersoonskamer,
'eepersoonskamer kost ƒ99,50.
LEIDEN „We zijn best
bereid om de gemeenten
bij het beleid te betrek
ken. De manier waarop,
daar moeten we nog over
praten". Met deze woor
den heeft mr. S. Patijn,
Commissaris van de Ko
ningin in Zuid-Holland
gistermorgen een brief in
ontvangst genomen van
de Vereniging van Zuid-
Hollandse Gemeenten. De
103 gemeenten in deze
provincie hebben de brief
geschreven, omdat zij tij
dig betrokken willen wor
den bij onderwerpen die
alle gemeenten in Zuid-
Holland aangaan.
C.J. Verplanke, voorzitter van
de VZHG, gaf nog even een
voorbeeld van hoe het volgens
hem nu niet moet. „De evalua
tienota Provinciaal Stadsver
nieuwingsfonds is ons toege
stuurd met het verzoek binnen
enkele dagen te reageren.
Maar bij de evaluatie zijn we
niet betrokken geweest".
Bij het aantreden van de nieu
we provinciale staten wil de
verneiging de aandacht van
met name de nieuwe statenle
den vragen. Verder wil de
VZHG zo mogelijk betrokken
worden bij de opstelling van
het beleidsprogramma van de
provincie.
De Zuidhollandse gemeenten
hebben jaarlijks twee keer
contact met het college van
Gedeputeerde Staten. Com
missaris Patijn opperde om
aan de hand van de brief een
bijeëhkomst te organiseren
tussen gemeenten en GS of
met de fractievoorzitters.
De heer W.A. Terwijn ontving gistermiddag uit handen van werk dat hij voor de bevolking van Llsse hoeft verricht. De
burgemeester G.J. van der Kroft de gouden erepenning van heer Terwijn was ruim 21 jaar rector van het Fioretti College
de gemeente Lisse. Dit gebeurde in dienstencentrum De Beu- in Lisse. Daar zette hl) zich in voor de vorming en opleiding
kenhof waar de 74-jarige heer Terwijn afscheid nam van de van de jeugd in Lisse en in de Bollenstreek. Burgemeester
Stichting gecoördineerd ouderenwerk in Lisse. Hij was daar Van der Kroft roemde ook de steun van zijn echtgenote, die
vlce-voorzitter. De raad van Llsse kende hem de erepenning lerares was op die school,
toe als uiting van groot respect en dankbaarheid voor het
BURGERLIJKE
STAND
LEIDEN Ondertrouwd: J. P. A. de
Beer en A. S. A. Steensma; A. M.
Wesselman en H. Louwrier; H. G.
Postma en J. L. Matze; A. van der
Knijff en J. Schouten; W. H. Kanbier
en B. J. Dijkstra; A. R. Burgers en P.
E. M. H. Dooper; M. C. Heslinga en
W. van Dijk; G. J. Vreugdenhll en K.
Aalbers; W. P. Warnders en J. E. M.
Vromans; L. C. Kuiper en A. E. Petri;
T. Hoppen en C. C. J. H. Bijleveld; T.
van der Blom en M. A. Siera.
Geboren: Paula dv. M. Rompes en Y.
M. van den Bosch; Johnny zv. W.
Zwanenburg en L. C. van Velzen; Tim
Jamie zv. J. K. Schetter en R. M. van
Hacht; Annamarie dv. Z. C. Altay en
H. M. Duslnk; Pieter Jacob Cornells
zv. C. P. A. Brussee en J. A. van Dulj-
venbode; Willem zv. W. Kuljt en M.
van der Plas; Marinus Pieter Sebasti-
aan zv. J. P. van den Hoek en P. Kra
pels; SJoerd Laurentlus zv. N. J. S.
Janson en T. C. M. van Paridon; Ma-
riken dv. C. van Gulpen en G. M. E.
van Hummel; Cornells Marinus zv. C.
M. Ouwehand en J. E. Kuijt; Gaby dv.
J. J. Boersma en L. A. Bok; Jenniter
dv. R. Bouwmeester en V. M. Engle-
bert; David Wijnand zv. W. P. van der
Wel en G. L. Schotanus; Marenthe
Henrieke dv. G. J. de Haan en E. J.
Rose; Ralph Frederlk zv. F. W. Mels
en A. Nieuwenburg; Natasja Esmeral
da dv. F. Platschorre en S. M. Peers;
Rosanne Avellne dv. D. Ouwehand en
P. van Duljvenvoorde; Albert Jan
Alexander zv. J. H. Reljnders en E. S.
Jansen; Gertrude Johanna dv. R. P.
A. Andriessen en W. F. Rietveld; Ma
ria Linda dv. C. Hogenwoning en M.
Klok; Leendert Amanl zv. B. L. Rem-
melzwaal en C. A. Mullens; Jan Wil
lem zv. R. van der Ende en E. S. M.
van Kouwenhove; Danlölle Maria All
ee dv. C. Bouwman en A. M. van der
Plas; Tugba dv. A. Mercan en S. Sen;
Thomas Robertus Everardus zv. J.
van der Meer eo L M. C. van Blok
land; Louise Adrlana Margaretha dv.
P. Koedam en A. M. Magielse; Remco
zv. A. Durleux en J. Varkevlsser; Er-
wln Rommert zv. K. Weerstra en G. T.
van Beukering; Marloes Maria Geert-
ruida dv. C. J. de Vlieger en S. C. M.
Langelaan; Mohamed zv. O. Arab en
A. Lamrabette; Cliff zv. W. GIJsman
en C. P. Bekooij; Michael Cornells zv.
N. Ottenhof; Carmel dv. B. Azami en
T. M. A. Poort; Anwar zv. P. Hardln
en M. Jairam; Cornells zv C. Schaap
en M. Berkhelj; Robertus Paulus Fre
derlk zv. P. Kerst en F. C. J. van der
Wel; Jeffrey zv. N. Heemskerk en G.
Zuijderduljn; Janneke Corine dv. P.
van Rhijn en A. van Beelen; Sonja
Cornelia Maria dv. F. G. M. Keljzer en
C. T. M. Veltman; Maartje Elizabeth
dv. M. van der Plas en C. M. van Em
merik; Daphne Deborah Mary-Ann
dv. D. van Oosten en S. L. Blom-
maert; Patrick Fabian zv. P. Koster
en C. Y. Nteuwenhuls; Esma dv. S.
Durmus en S. Aydln; Willem Hendrik
zv. H. J. J. de Graaf en J. Pardon;
Maurice zv. R. van der Mark en T. G.
van Hese; Johannes Hendrik Abra
ham Theodorus zv. J. H. Schröder en
M. C. H. Bonarius; Johannes Chrlstla-
nus Carolus zv. L. C. M. van Maris en
C. I. A. A. Bruggeman.
Overleden: P. de Graaf, geb 21-4-
1928 man; P. J. L Pfennings, geb 9-
8-1970 man; J. van der Plas, geb 5-3-
1910 vrl. geh. gew. met F. Haasnoot;
Pardon, geb 11-8-1895 vrl. geh. gew.
met H. Starre; H. La Lau, geb 22-3-
1928 vrl. echtg. van J. H. Remond; C.
A. Matthljssen, geb 29-8-1911 man;
C. de Jong. geb 10-2-1917 man; H.
Oortwijn, geb 9-1-1916 man- L. J.
Klauwers, geb 11-8-1910 man; M. M.
Muilwijk, geb 25-9-1894 vrl. geh. gew.
met J. P, van der Lakken; A. S. Boe-
lee, geb 11-1-1894 vrl. geh. gew. met
C. J. van der Kaay; J. G. van der
Bom, geb 10-5-1910 man; J. P. D.
Kennedy, geb 15-11-1928.
Gehuwd: M. Odabas en J. M. Koot;
E. P. Maas en M. Matthijsse; J. de
Vrind en N. Keereweer; M. Wanslee-
ben en P. M. Murck; B. Verstraten en
S. C. J. M. KleIJn; E. van
M. M. H. van Wlttmarschen.
derdaj
dorp
