abinet moet eter naar ppositie uisteren DA zal beleid zeker niet wijzigen TA(p yf§p!i; J Ceid&eSowumt EïfBBERS EN KOK EENSGEZIND: De Korte: „In 1990 zulje nog wat beleven... Stan Vrolijk hijken asjeblieftBravo! Peilingen zaten redelijk goed Zwanen houden stemmers tegen Senatoren willen directe verkiezingen DONDERDAG 19 MAART 1987 PAGINA 7 CDA H. A. van der Meer, Numansdorp W. H. M. Aalbers, Delft J. W. Hekkelman, Leiderdorp M. M. Kokxhoorn-Papenhove, Lelden P. A. Kruljk, Naaldwijk S. Feenstra, Gouda H. M. C. Voorn, Bodegraven L. W. J. van Atten, Rotterdam A. Kasius, Barendrecht A. van den Beld-Pott, 's-Gravenhage J. Heijkoop, Oud-Alblas M. J. Dukok van Heel-Schokklng, Rotterdam W. P. van Leeuwen, 's-Gravenhage S. J. Veerman, Krimpen a/d Lek L. T. M. Offringa-Knibbe. Voorschoten W. G. van Yperen, Rotterdam P. M. W. Elsenaar, Bergschenhoek D. C. J. de Plangue-Kuipers, Dordrecht P. Visser, Ridderkerk W. M. van Herk, Nleuwland P. G. Kroeger, 's-Gravenhage W. van den Berg, Katwijk aan Zee W. J. V. van Katwijk, Vlaardingen E. F. Rip, Voorburg PvdA J. Hoek van Dijke, Rotterdam E. P. van Heemst, Rotterdam G. Brouwer, Rotterdam E. L. Kuijper, Rotterdam J. H. Boone, Leldschendam A. Peters, 's-Gravenhage A. Brunt, 's-Gravenhage F. Poppe, 's-Gravenhage J. van der Vlist, Schiedam L. van Rijn-Vellekoop. Krimpen a/d IJssel M. A. Knol, 's-Gravendeel L. E. Stolker-Nannlnga, Delft R. Suurendonk, Vlaardingen M. E. Coomans, Leiden F. H. van de Wiel, Dordrecht J. Borgman, Gouda C. Boerman, Oostvoorne D. P. van der Waals, Rijswijk A. de Jong, Lelden J. J. W. van Schijndel-Brosens, Monster C. A. L. van der Zalm, Warmond J. H. Erasmus, Voorburg H. G. M. Hendrikx, Rotterdam Th. H. Roes, Lelden J. W. L. Wolf, Rotterdam A. J. E. van de Weerd-van der Hulst, Alblasserdam C. G. van Wijk, Rotterdam A. R. van den Broek-Westerink, Valkenburg a/d Rijn T. J. M. Sterringa, Gorinchem H. Schippers, Ridderkerk VVD Th. F. J. Jansen. Noordwijk J. W. Verbeek, Rotterdam I. Günther. 's-Gravenhage Sch. Overwater. Strijen R. E. Waterman, Delft Joh. D. van Dijk, Gouda E. J. de Graaff-Wevers, Delft M. van Rlel, Rotterdam J. Nolten, Wassenaar H. Br. van der Groot. Rozenburg G. Slob-MInkema, Groot-Ammers S. J. R. de Monchy, Albrandswaard J. P. Hofman, Maasdijk M. J. J. M. Boelen. Leimulden R. A. E. de Haze Winkelman. 's-Gravenhage D66 E. H.Schuyer, Wassenaar L. C. Kist-Verstegen. 's-Gravenhage A. J. Schimmel, Leiden J. Pool, Leiderdorp H. G. Fermina, Dordrecht H. A. C. van Woerden. Alphen a/d Rijn PSP, CPN en PPR J. P. R. M. Steegh, Leiden E. Th. M. Meijer, Rotterdam S. J. van der Helm, Rotterdam M. Houtman. Lelden H. G. Barendregt, Barendrecht J. A. Coster, Bergambacht RPF en GPV ïhanc gaa gecoi het Britse Et zi< :cin ;ine (Van onze atie jlementaire redactie) HAAG Voor zo- regering als oppo- mmufctaat sinds gisteren ee v at het kabinet beter lhk i)eten luisteren naar het hjen die niet tot de ruikt e om p n aid Aan het slot van de verkiezingsa vond schaarden vier „partijlei ders" zich rond de tafel in de NOS-tv-studio voor een nabe schouwing. Lub bers en Van Mlerlo wisselen argumenten uit, Voorhoeve en Kok luisteren toe. behoren. Dat geldt het geluid van de' tie in de Tweede als Eerste Kamer. Pre mier Lubbers erkende gisteravond dat de rege ring meer op argumenten haar wetgevende arbeid door het parlement zal moeten loodsen. „In samenhang met het resul taat van de VVD hebben we onze marges verbruikt", zei een teleurgestelde Lubbers. „De meerderheid in de Eerste Kamer zal er heel anders uit gaan zien, misschien wel ge heel verdwenen ziin. In de mate waarin de coalitie slech ter uit deze verkiezingen komt zal het regeren moeilijker worden en moeten we meer rekening houden met de op vattingen van andere partijen. Maar misschien dat dit ons ex tra motiveert ons geweldig in te zetten", verklaarde een te leurgestelde minister-presi dent. Eerder op de avond had oppo sitieleider in de Tweede Ka mer, Wim Kok (PvdA) al be nadrukt dat de stembusuitslag het kabinet dwingt beter te luisteren naar de mening van de oppositie. „Dat is in de af gelopen maanden nog niet ge beurd, maar de kiezers hebben de regeringscoalitie nu een duidelijke gele kaart gegeven". Met de fractieleiders van PSP en PPR wees Kok er op dat de forse winst van de kliene link se partijen het verkiezingsre sultaat van de PvdA vrijwel ongemoeid heeft gelaten, zodat per saldo sprake is van een ruk naar links. D66-leider Van Mierlo, die zijn partij in verhouding met de vorig jaar gehouden kamer verkiezingen nog licht zag groeien, vindt dat er in de Tweede Kamer een grotere meerderheid voor regerings voorstellen nodig zal zijn om die uiteindelijk ook door de Eerste Kamer aanvaard te krijgen. Ook voor hem komt dat er op neer dat er meer naar de oppositie geluisterd zal moeten worden. Ook de grote winnaars van Klein Links en de eveneens gegroeide kleine rechtse partij en benadrukten dat hun in vloed aanzienlijk is toegeno men. „Het kabinet zal meer naar onze richting moeten kij ken", verklaarden de leiders van GPV en RPF gisteren. Ook bij de CPN toonde men zich zeer tevreden. Op basis van deze uitslag zouden er misschien wel twee commu nisten terugkeren in de Twee de Kamer terugkeren. „De kiezers hebben ingezien dat hun stem op de PvdA vorig jaar geen effect heeft gehad en keren nu bij ons terug", was de uitleg van ex-kamerlid Ernsting. 4RWINNINGSR0ES IN KURHAUS EINDIGT IN MINEUR ;lo lec ng ichjuist nog VENINGEN kleine opdoffer kan ,npwaad. Dat moet het stimuleren om beter beleid te i". Op een overvolle van het Kurhaus in lëjfeningen, waar een nkelijk lichte over- 'lingsroes had plaats- \kt voor een mineur- :*jiing, zag tenslotte minister Elco ëjman nog een licht- aan het verlies van itste regeringspar- rscoi .held sch; .Hij „dol /rag( as dffool istere gst flf1' de lie z jzelaaP enaat litaii g/ iaat RrStï: ra's over verschuiving van be- leidsacennten repte, toen dui delijk werd dat het CDA in haar vroegere machtige bol werk een enorme dreun had moeten incasseren. ,r oorzitter Wim van Vel- fractieleider Bert de /aren evenals de toege- 1e bewindslieden en statenleden teleurge- .ver de uitslag. Maar Van Velzen noch De vilden uit het verlies - le-Kamerzetels ver- ie zetels - de conclusie dat het CDA zijn zou moeten verleggen. '^beleid vasthouden. We de goede weg. Als blijkt e bezuinigingen toch pleveren komen de kie- ;1 weer terug", conclu de partijvoorzitter ook niet van dit af toen de Limburg- verneur Sjeng Kremers icht voor de tv-came- Terwijl premier Ruud Lubbers en senator Christiaanse hun opwachting maakten voor een tv-debat in Hilversum, pareer de Bert de Vries onder de fraaie kroonluchters van het paleisachtige hotel toen al de latere oproep van PvdA-leider Wim Kok om het kabinetsbe leid te herzien. „Geen sprake van. We zouden evenals de PvdA 51 zetels hebben gekre gen als het kamerverkiezingen zouden zijn geweest. Dat scheelt weliswaar 3 zetels met vorig jaar, maar vergeet niet dat het nog niet zo lang gele den is dat het CDA de verkie zingen inging onder het motto „op naar de 50 zetels". Daarna hebben we noodgedwongen een strak bezuinigingsbeleid moeten voeren. Ja, misschien zit er wat in dat de uitslag ook een antwoord bevat op het iet wat matte debat over het soci aal-economisch beleid van vo rige week. Wie zal het zeggen? Als premier Lubbers er zou hebben gestaan in plaats van De Korte zou dat zeker beter bij de kiezers zijn overeenge komen", aldus De Vries. Enkele uren eerder heerste er nog een opgewekte stemming in de Kurzaal. Op basis van de eerste prognoses leek het CDA zich goed te handhaven en zou het al ingecalculeerde verlies van de VVD ook binnen de perken blijven. Bert de Vries („het wordt een spannende nek-aan-nekrace") bleef, voor dat Ajax aftrapte tegen Mal- mö, toch op zijn hoede. Blijven lachen? Kamerlid Joost van Iersel, de eeuwig optimistische econoom, wuifde de bedenkingen weg en bleef lachen bij de verma ning van zijn fractiegenoot Piet van der Saftden dat je nooit kan afgaan op prognoses. De Rijswijkse mediaspecialist die het later bij het juiste eind bleek te hebben, kwam aan- waar destijds ook niets van bleek te ïdoppen. Voor het handjevol christen-democra ten dat zich op dat moment, het was ongeveer kwart over acht, op de galerij had verza meld. stond evenwel vast dat hun partij het toch weer zou redden. „Toch gerechtigheid", mompelde één van de zogehe ten „serviceleden" zonder wie de propagandamachine van de. partij niet had kunnen draai en. Maar tegen middernacht moest hij die opmerking her- rroepen. „Hoè komt het nu dat we in eens zo enorm teruglopen?". vroegen minister Piet Buk man, de staatssecretarisen Dieuweke de Graaff-Nauta, Yvonne van Rooy, Heerma en vice-fractievoorzitter Huib Eversdijk zich samen met de partijtop verbijsterd af. Het voetbal had iedereen parten gespeeld. „Nee, zeker met irri tant als je op de uitslag wacht,1 het zorg juist voor afleiding", zei De Vries aanvankelijk. Maar het geloei van de sup porters dat de sfeervolle pia nomuziek in de statige Kur- hauszalen overstemde, leidde de aandacht ook af van de precieze cijfers. Honden blaffen Toen Lubbers de verschuiving toegaf, was het ook voor de Haagse burgemeester Haver- mans en voor Eversdijk duide lijk: „Dit is de werkelijke trend". Voor Van Iersel reden om op te roepen tot recapitule ren. Anderen zagen daarna hun kans schoon nog snel wat zaken te regelen. Want zei Piet Steenkamp niet dat de honden blaffen, maar dat de karavaan doortrekt?" Een kennelijk in de proble men geraakte buitenlander van Indiase afkomst klampte minister De Koning aan om een langer verblijf in ons land te regelen en burgemeester Havermans vroeg mede na mens zijn Amsterdamse colle ga Van Thijn bij diverse ka merleden nogmaals aandacht voor de problemen van de gro te steden. Zijn conclusie was dat het CDA op dit punt best het beleid kan wijzigen en niet de schuld voor de financiële problemen bij de grote steden leggen. ALEX SNELLEMAN >KE EN WISKE DE HELLEGATHONDEN Torn ik op dal noodlottig oden 1 L Jjltk ran het dak stortteJ ben ih mtl mun mantel aan een [uitstekende baln blaren handen (c) Standaard Ultoeverl|/Wavary Productions LELYSTAD - In het fonkelnieuwe provinciehuis in Lelystad klinkt eerst kort voor de klok van tien gejuich op. De VVD-top en -aanhang, die in de jongste provincie het verloop van de ver kiezingsresultaten volgt, ontleent deze late uitbarsting van eufo rie aan het derde doelpunt van Ajax. Het verlies voor de eigen partij, dat eigenlijk al vooraf vaststond, laat de redelijk gevulde zaal nogal gelaten over zich heen gaan. De sfeer van een nette receptie wordt gecompleteerd door het meestal pauserende com bo, dat flarden zoetige muziek door het beheerste geroezemoes stuurt. Voor de tweede maal gaan de handen massaal op elkaar, als de commissaris van de koningin, PvdA'er Hans Lammers, meedeelt dat de Centrumpartij haar enige zetel in de Staten in kwijtge raakt. De „VVD-top in het provinciehuis is slechts in minimale omvang aanwezig. Joris Voorhoeve, inmiddels algemeen erkend als de nieuwe VVD-aanvoerder, moet het publiek alhier ontbe ren. Partijvoorzitter Leen Ginjaar en vice-premier Rudolf de Korte lopen, slechts geflankeerd door het Drontense kamerlid Robin Linschoten, tussen het zeker niet uit louter VVD'ere be staande publiek. In een apart zaaltje geeft Ginjaar een eerste reactie: „Ronduit teleurstellend, ik kan niet andere zeggen". En waar moet het verlies voor de VVD aan geweten worden? „Ja, hoor eens. Als ik dat had geweten, dan hadden we nu waarschijnlijk niet verlo ren!". De partijvoorzitter die zich, als het om landelijke politiek gaat, uiterst omzichtig uitdrukt, vergelijkt de erbarmelijke positie van zijn partij met „een machine, waar wat zand in is geraakt". Rudolf de Korte, robottesk als altijd maar ditmaal voorzien van een iets warriger haardos, laat en passant blijken niets te voelen voor een koers verlegging van de VVD. Joris Voorhoeve en zijn nieuwe middenkoers van de VVD? Larie, moet De Korte bij zichzelf gedacht hebben, want tegen de pers zegt hii: „Ik heb er niets van gemerkt, dat onze kiezers iets andere willen dan het verkiezingsprogramma en regeerakkoord uitvoeren". Als we hem blijven doorvragen, wat er naar zijn mening moet worden ondernomen tegen de teruggang van de VVD, zegt de vice-pre- mier lichtelijk geïrriteerd: „Wacht u de verkiezingen in 1990 maar af. Dan zult u nog eens wat beleven!". Bij elven druppelt het provinciehuis alweer leeg. Het jeugdige VVD-promotieteam mag nog even met de smalle VVD-top op de gevoelig plaat.' De jacks met VVD-vignetten worden ingepakt. Nee, de stemming is er bij de liberalen deze avond niet echt goed ingekomen. FRANS WEERTS AMSTERDAM Een paar tienden van procenten verlies voor de PvdA ten opzicht van de verkiezingen van vorig jaar. Wat moet je daar nou mee? Teleurgesteld kijken? Of toch maar blij zijn? Als de ruim honderd PvdA'ere, die gisteravond bijeen waren ge komen in de gezellige Flamin go-serre van Artis in Amster dam een graadmeter mogen zijn voor de landelijke aan hang, dan tekent zich het beeld af van mensen die met de uitslag van deze statenver kiezingen nog niet goed raad weten. Tijdelijk partijvoorzit ter Stan Poppe zag het in het begin van de avond, toen de tv hem een kort interview af nam, ook nog niet. „Stan?", riep Pvd A-buiten- landspecialist Maarten van Traa, die evenals op vorige verkiezingsavonden optrad als een soort conferencier en de sfeer op studentikoze wijze op gang probeerde te brengen, „vrolijk kijken asjeblieft!". Poppe voldeed met zichtbare moeite aan dat verzoek. „Bra vo!", schalde Van Traa, „want het zal best meevallen; let maar eens op". Een uurtje la ter, toen de verrassende uitsla gen uit Zuid-Limburg binnen kwamen en het CDA daar zijn absolute meerderheid verloren bleek te hebben, kreeg hij ge lijk en kon zijn blijdschap niet op. Afbladderen „In Maastricht. Daar gebeurt 't. Hou je vast, mensen! Als het afbladderen bij die club zo doorgaat, is .de PvdA in het zuiden écht niet meer te stui ten!", schetterde het door de microfoon. Toen klonk pas voor het eerst een harder, maar niettemin toch nog aar zelend applaus. De stemming bleef aan de matte kant, ondanks de op merkelijk goede jazz-muziek van de tien man (en vrouw) sterke Amsterdams big band van Herbie White. Misschien kwam het door de voetbal wedstrijd Ajax-Malmö in het oer-Amsterdamse Water- graafsmeer-stadion. Het ge juich bij de doelpunten was enthousiaster dan de uitslagen die de onvermoeibare Van Traa bekend maakte en die steeds moest vragen het tv-ka- naal met de voetbalwedstrijd „even weg te draaien". Naar mate de avond vorderde wer den de groepjes bezoekers voor de tv-sportbeelden groter. Een NOS-cameraman las on verstoorbaar door in het boek dat hij had meegenomen en legde het - met waarneembare tegenzin - alleen opzij op mo menten dat hij in actie moest komen. De ook aanwezige rode pater Van Kilsdonk slen terde lusteloos tussen de men sen door, hier en daar een praatje makend met oude vrienden. Zelfs kwam „emi nence grise" van de PvdA Joop den Uyl even kijken, die zijn oude altijd ietwat verkreu kelde, met as bemorste pak kennelijk aan de wilgen heeft gehangen en nu, wellicht door zijn nieuwe goudgekleurde bril, een voor zijn doen opmer kelijk gesoigneerde indruk maakte. Hij verdween schie lijk, niet bereid tot commen taar. „Hij was toch wel goed, eigenlijk'mijmerde een PvdA-aanhangster die hem in het kielzog van echtgenote Liesbeth peinzend voorbij zag schuifelen. Kort daarvoor was in een an der interview met Stan Poppe opgemerkt dat Den Uyls op volger Wim Kok „er toch niet in geslaagd was de PvdA de winst te geven, waarop ieder een toch gerekend had". ED FIGEE (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG „Opiniepeilers hebben het niet altijd mis", verzuchtte premier Lubbers toen gisteravond gaandeweg bleek dat de meerderheid van de coalitie in de Eerste Kamer inderdaad op het spel zou ku- nen te staan. En de premier had gelijk. Na hun vernede rende afgang bij de laatste Tweede-Kamerverkiezingen namen de meeste peilers dui delijk revanche: ze blijken er dit keer minder ver naast te hebben gezeten. Het NIPO komt dit keer dui delijk als de meest betrouwba re uit de bus. Dat voorspelde voor het CDA 33,5 procent (het werd 33,3), voor de PvdA 34,5 (werd 33,3) en voor de VVD 15,0 (werd 15,5). Voor de coalitie voorspelde het NIPO 48,5 en zat daarmee precies goed. Maurice de Hond zat er met zijn bureau Interview een stukje naast. Hij kwam op 49,7 uit in zijn laatste voorspelling en gaf CDA 0,5 procent en de VVD 0,9 procent te veel. Bij de PvdA zat De Hond er meer naast: hij raamde 2,2 procent te veel. Ook in zijn voorspellingen over de resultaten van de klei nere partijen deed het NIPO het beter dan De Hond. Voor D66 bijvoorbeeld kwam het NIPO uit op 6,5 procent en zat daarmee slechts 0,2 van het re sultaat af, waar De Hond gok te op 6,3, dat wil zeggen 0,4 verschil met de uitslag. Voor Klein Links samen voorspeel de het NIPO 4,5 procent, tegen De Hond 2,8. Het werd 4,8 pro cent, heel dicht bij de voor spelling van het NIPO. En voor de kleine rechtse partijen raamde het NIPO vier procent tegenover De Hond 3,6. Het werd uiteindelijk 4,8 procent. Tegen de nauwkeurigheid van de echte voorepellers stak gis teren het werk van het bureau Intomart maar pover af. In de eerste prognose die dit bureau in het begin van de avond maakte op basis van de tellin gen van schaduwstemmen bij 40 representatief geachte stem bureaus, kwam men nog op 49,9 procent voor de regerings coalitie uit. Naar mate de avond vorderde moest die prognose steeds verder naar beneden worden bijgesteld. In zetels voorspelde Intomart er voor het CDA twee te veel en voor de PvdA twee te wei nig. Klein Links had het bu reau een zetel te klein ge raamd en klein rechts een te veel. Met andere woorden: het lijkt er op dat de schaduw- stembureaus een beetje te rechts zijn geworden. UDEN - De opkomst voor de verkiezingen is in het Noord brabantse Uden door nog an dere factoren beïnvloed dan door het slechte weer. Vijf koppels zwanen vlijdden zich in de ochtend neer voor de in gang van een stemlokaal in een school. De dieren waren moeilijk weg te lokken en stemmers durfden niet naar binnen. Via een andere ingang bleef het stembureau toch open. Rond het middaguur ko zen de dieren weer het ruime DEN HAAG - De fracties van PvdA, D66 en VVD in de Eer ste Kamer geven voorkeur aan directe verkiezingen van dit huis van afgevaardigden bo ven de getrapte verkiezingen, het systeem dat thans wordt gevolgd. Die voorkeur werd uitgesproken in een commen taar op de resultaten van de Statenverkiezingen van ach tereenvolgens Vermeer, Vis en Zoutendijk, respectievelijk fractievoorzitter van PvdA, D66 en VVD in de senaat. Vermeer meent dat de Eerste Kamer direct door de bevol king moet worden gekozen. Het nu geldend systeem noem de hij volkomen uit de tijd. Zijn collega Vis (D66) sloot zich daarbij aan en noemde het systeem van getrapte ver kiezingen heel antiek. Volgens Zoutendijk (VVD) heeft dat systeem grote bezwaren en moet daarover eens goed wor den nagedacht. Persoonlijk is hij voorstander van het hou den van gelijktijdige verkie zingen voor de Tweede Kamer en voor de Eerste Kamer. De fractievoorzitters waren eensgezind in hun opvatting dat een linkse meerderheid in de Eerste Kamer op grond van de verkiezingsuitslagen niet wordt bereikt. Christiaanse (CDA) daarover: een linkse meerderheid wordt in ieder geval niet bereikt. Zoutendijk (VVD) noemde het praktisch zeker dat de coalitie van CDA en VVD een aantal van 38 ze tels in de senaat zal behouden. Ook Vermeer (PvdA) erkende dat een linkse meerderheid er niet in zit. Wel is hij van oor deel dat de positie van de par tijen aan de linker zijde in de Eerste Kamer „aanmerkelijk is versterkt". Die situatie zal er toe leiden, dat het voor het kabinet-Lubbere lastiger gaat worden, ondermeer wat be treft de wet gelijke behande ling en de euthanasie-wet. Hij sloot gelegenheidscombinaties van linkse en rechtse opposi tiepartijen daartegen niet uit.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 7