Hervormde zending en werelddiakonaat
verkopen aandelen Shell en Philips
Rome weigerde dialoog
Ccidóc Soman;
1
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
kerk
wereld
Griekse bisschoppen
trekken ten strijde
tegen regering
weer
CeidaeSowcMtt
DONDERDAG 19 MAART 1987 PAGIN |\[I
Joodse twijfels over wenselijkheid ontmoeting
met paus
LOS ANGELES Joodse kringen in de Verenigde Staten
hebben hun twijfels geuit over de wenselijkheid de paus tijdens
diens reis door Amerika te ontmoeten. Volgens de Unie van
orthodox-joodse gemeenten kunnen joden beter wegblijven
van de oecumenische ontmoeting als de paus zich niet wil uiten
over erkenning van de staat Israël en over de rol die het Vati-
caan heeft gespeeld tijdens de holocaust en over het helpen
ontsnappen van notoire oorlogsmisdadigers. Rabbijn Alan Ka-
linsky die deze mening verkondigde, lijkt de stem te zijn van
vele orthodoxe joden. De nationale Unie van orthodox-joodse
gemeenten omvat 1200 gemeenten in de V.S. en Canada.
Eerste Chinese bijbelvertaling uit
grondtekst
TAPEI Drie rooms-katholieke en drie protestantse geeste
lijken van Chinese afkomst hebben zich gezet aan het verta
len van de bijbel uit de grondtekst in het Chinees, de eerste
vertaling van deze aard. Zij denken tien jaar nodig te hebben
om dit project tot een goed einde te brengen.
De enige bijbelvertaling in het Chinees die thans in gebruik is
stamt uit 1968, toen een op een Engelse tekst gebaseerde ver
taling werd uitgegeven.
Het loont meestal de
moeite, wanneer men
de verwachtingen van
de opiniepeilers niet
tot zich genomen
heeft.
PENSIOENFONDSEN LIGGEN DWARS
OEGSTGEEST/DRIE
BERGEN De hervorm
de organen voor zending
en werelddiakonaat gaan
de aandelen Shell en Phi
lips verkopen wegens de
vestigingen van deze be
drijven in Zuid-Afrika.
Hiermee wordt gevolg
gegeven aan het synode
besluit van november
1986 om tot „selectief af
stoten van aandelen van
bedrijven met vestigingen
in en handelsverkeer met
Zuid-Afrika" over te
gaan.
De generale synode bespreekt
volgende week de resultaten
van een gespreksgroep waar
in de diverse hervormde or
ganen onder leiding van se
cretaris-generaal dr. R. Mooi
het november-besluit bespra
ken. Gisteren werd duidelijk
dat de gespreksgroep niet met
een eensluidend standpunt
komt. Tegenover de zending
en het werelddiakonaat wei
gert bijvoorbeeld de raad voor
de predikantspensioenen om
bedoelde aandelen af te sto
ten. „Dergelijke maatregelen
zijn schadelijk voor het rede-
nement en vormen verstoren
de ingrepen in het belegings-
beleid", aldus de voorztter
van de raad, J.W. Droog.
„Juist Shell en Philips zijn be
drijven die een belegger graag
in zijn portefeuille heeft".
Met hun beslissing om de aan
delen Philips en Shell af te
stoten willen de Raad voor de
Zending en de Generale Dia-
konale Raad uitdrukking ge
ven aan de bezorgdheid over
de situatie in Zuid-Afrika en
over de steun die Nederlandse
bedrijven direkt en indirekt
verlenen aan het apartheids
systeem. Daarbij speelde de
oprpep van Zuidafrikaanse
christenen aan kerken elders
om op concrete wijze aan te
dringen op economische
maatregelen jegens Zuid-Afri
ka, die kunnen bijdragen tot
wezenlijke veranderingen in
Zuid-Airika. Volgens de beide
hervormde organen gaat het
bij hun besluit niet om „scho
ne handen", maar om de er
kenning dat kerken bij geld
belegging ook hebben te reke
nen met overwegingen van
ethiek en getuigenis. Overi
gens wijzen ze er op dat hun
besluiten geen veroordeling
inhuden van de werknemers
van genoemde bedrijven.
Luthersen
Het pensioenfonds van predi
kanten in de Evangelisch-Lu-
therse Kerk heeft laten weten
„nu en in de toekomst" niet te
aanvaarden dat het geen geld
mag beleggen in bedrijven die
banden hebben met Zuid-
Afrika. De taak van het fonds
zou vrijwel onmogelijk wor
den, aldus een verklaring van
het pensioenfonds aan predi
kanten en kerkeraden, omdat
dan het overgrote deel van de
kapitaalmarkt ontoegankelijk
zou worden.
De uitspraak kwam naar aan
leiding van een verzoek van
de synode zich te bezinnen op
het bezit van financiële belan
gen in bedrijven die in Zuid-
Afrika werken.
Gezien de oproep van de sy
node en gezien het (beschei
den) belang van de betreffen
de belegging is het bestuur
van het fonds echter bereid
de obligaties Philips te verko
pen. Op een geschikt moment
zal daartoe opdracht worden
gegeven, aldus de brief.
Van de zijde van de Lutherse
Kerk werd desgevraagd me
degedeeld dat deze obligaties
op dit moment de enige „be
smette" belegging in de porte
feuille van het pensioenfonds
vormen. Verder is al het geld
in staatsleningen en dergelij
ke belegd.
ATHENE De Grieks- Ongeveer tachtig bisschop-
orthodoxe kerk verzet P«nJPrake" Wf"5 een
zich tegen plannen van ^^0" dat'vorige
de socialistische regering week in het Griekse parle-
om landgoederen van
kloosters over te nemen.
Ook willen zij niet dat de
staat invloed krijgt in
kerkelijke aangelegenhe-
ment aan de orde is gesteld.
Daarin is voorgesteld binnen
een half jaar 150.000 hectaren
aan kerkelijke landbouw- en
bosgrond over te dragen aan
de staat. De bisschoppen ei-
den. De bisschop van sen intrekking van het
Alexandroupolis, Anthi- stel en zijn bereid daarvoor
mos, heeft dit gisteren op
een persconferentie ver
klaard.
Nederland» Hervormd» Kerk
Beroepen: te Boxmeer-Vlerllngs-
beek, mevrouw A.M. Spijkerboer,
eervol ontheven predikante te Lely
stad, die dit beroep heeft aangeno
men; te Groningen, P.O. Wolthaus
te Huissen, die dit beroep heeft
aangenomen. Bedankt: voor Ede en
Moerkapelle. E.M. Bakker te Nlj-
kerk; voor Putten, toezegging. W.
Arkeraats te Giessendam-Neder-
hardinxveld.
Gereformeerde Kerken
Beroepen: te Sint Pancras, me
vrouw drs. L.A. Burggraaf! te Gauw-
Terzooi; Beroepen te Wageningen,
mevrouw drs. M.M. Jansen aldaar,
die dit beroep heeft aangenomen.
te „vechten", zo zei bisschop
Anthimos: „In het verleden
hebben wij ons voor de
Griekse natie opgeofferd. Wij
hebben voor haar gevochten
en zijn vastbesloten dat nu
weer te doen."
De socialistische regering
van premier Andreas Papan-
dreou wil de grond overdra
gen aan boeren. Maar vol
gens de bisschoppen zal het
land niet bij arme landbou
wers terechtkomen, maar bij
coöperatieve bedrijven die
zichzelf al voldoende kunnen
bedruipen.
Valt over de verdeling van
de grond met de bisschoppen
nog te praten, over invloed
van de regering in bestuurlij
ke kerkzaken laten zij zich
onverzettelijk uit. Een plan
van de regering het kiesrecht
van kerkraden aan de staat
te laten toevallen, noemde
Anthimos „dynamiet onder
de kerkelijke vrijheid".
Engelse R.K. Kerk geen toevluchtsoord
anglicanen
LONDEN De Rooms-Katholieke Kerk mag geen toevluchts
oord zijn voor anglicanen die de toelating van vrouwen tot het
priesterambt afwijzen. Dat schrijven 31 vooraanstaande rooms-
katholieken in Engeland in een open brief aan de anglicaanse
bisschop van Londen, Graham Leonard. Leonard is de laatste
jaren de belangrijkste woordvoerder geworden van die anglica
nen die vrouwelijke priesters afwijzen. Sommigen van hen
hebben gezegd dat ze overwegen toe te treden tot de RK Kerk,
waar geen sprake is van toelating van vrouwen tot het prieste
rambt.
Peleen
Maradona bij
paus
Edson Arantes do
Nascimento, alias
Pele, de legendari
sche Braziliaanse
voetballer (rechts) is
gisteren op het Va-
ticaan ontvangen
door paus Johannes
Paulus II. Vandaag
had de paus een
ontmoeting met de
Argentijnse voetbal
aanvoerder Mara
dona. De paus riep
hen op tot sportivi
teit. De Braziliaanse
vedette werd verge
zeld door de Poolse
international Boniek
en enkele spelers
van het Argentijnse
elftal, dat vorig jaar
in Mexico wereld
kampioen werd. Het
Argentijnse elftal
speelt vanavond
een vriendschappe
lijke wedstrijd tegen
AS Rome.
KATHOLIEKE UNIVERSITEITEN:
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
ROME Een aantal ka
tholieke universiteiten is
in problemen gekomen
door het harde volstrekt
afwijzende standpunt van
het Vaticaan ten aanzien
van kunstmatige be
vruchting. De universitei
ten van Rijssel in Frank
rijk en Leuven hebben
echter aangekondigd dat
zij voorlopig doorgaan
met het kweken van em
bryo's in de reageerbuis.
Hoewel het Vaticaan ka
tholieke ziekenhuizen en
universiteiten had opge
roepen met deze praktij-
Tijdens de plechtigheden was de peuter gezeten op een rijk versierde, met zijde bedekte troon
in een Tibetaans altaar of „gompa".
Spaanse peuter nieuwe Tibetaanse lama
NEW DELHI Een tweeja
rig Spaanse jongetje, Osei Iza
Torres, is bij Dharamsala in
de Noordindiase Himalaya
als hoofd van een groot Tibe
taans klooster geïnstalleerd.
De peuter is het vijfde kind
van Paco en Maria Torres,
een Spaans echtpaar dat een
.rondreis maakt langs boed
dhistische tempels en kloos
ters wegens de veronderstel
de voorbestemming van het
kind.
Volgens het Tibetaanse
boeddhisme zijn lama's reïn
carnaties van gestorven la
ma's. Osei werd voor zijn uit
verkiezing onderworpen aan
verschillende proeven, die hij
alle zonder problemen vol
bracht. Zo koos hij de gebeds-
kralen van de overleden
lama uit een groot aantal van
dergelijke kralen.
De moeder van de peuter
verklaarde dat lama Yeshe
haar in een droom was ver
schenen en haar had geze
gend. Daarna was zij zwan
ger geworden van Osei.
ken te stoppen, óver
weegt Rome geen maat
regelen. „De kerk", zo
heeft Curie-kardinaal
Ratzinger gezegd, „is op
gebouwd uit plaatselijke
kerken. Wij beperken ons
tot het geven van morele
aan wijzigingen.
Ook het Nijmeegse universi
taire St.-Radboudziekenhuis,
waar evenals in het Tilburgse
Elisabethziekenhuis de rea
geerbuismethode wordt toege
past voor het verwekken van
kinderen, heeft te verstaan
geen boodschap te hebben aan
de instructie uit Rome. Prof.
R. Rolland, hoofd van de af
deling gynaecologie, vindt dat
aan de handelwijze van het
ziekenhuis niets valt aan te
merken. Rolland heeft zich
gestoord aan het „ongenuan
ceerde" Vaticaanse standpunt,
waarbij genetische manipula
tie en de reageerbuisbaby-
techniek als een pot nat wor
den beschouwd. Hij zegt dat
de artsen in het Radboudzie-
kenhuis tweeënhalf jaar gele
den, voordat men begon te
experimenteren, zich uitvoe
rig hebben beraden en nu
unaniem van oordeel zijn dat
"wat we doen, goed is".
Met zijn jongste uitspraken
heeft Ratzinger olie op de gol
ven gegooid en voorkomen
dat het tot een frontale con
frontatie komt tussen Rome
en een belangrijk deel van de
katholieke medische wereld.
Terwijl in Nederland eerder
schouderophalend werd gere
ageerd, waren vooral in Fran
se en Belgische katholieke
medische kringen de reacties
bijzonder scherp.
Dat Ratzinger zijn houding
zou verzachten leek een week
geleden nog onwa
In zijn instructie
vorm van kweken van het
menselijk leven buiten de
moederschoot en vrijwel alle
methoden van kunstmatige
bevruchting worden voor ka
tholieken taboe verklaard.
De hardheid van het Romein
se standpunt was een verras
sing en teleurstelling voor
veel moraaltheologen en me
dici uit de VS en Frankrijk.
Men had verwacht dat Rome
in elk geval zijn zegen zou ge
ven aan het kweken van
nieuw leven in de reageer
buis, wanneer dat geschiedt
met het zaad van de man en
de eicellen van zijn echtgeno
te. Rome, zo meenden ze, zou
deze kinderloze echtparen
tig-tal gevallen in voorberei
ding", aldus Regnier. Hij is te
leurgesteld dat Rome „de dia
loog heeft geweigerd." Reg
nier: „Wij hadden van Rome
niet zo'n strenge onbuigzaam
heid verwacht. Niet zo'n tota-
toch wel de helpende 'hand le afwijzing." Hij voelt zich
reiken, zeker in geval van gesterkt door de Franse kar-
een goed duurzaam huwelijk.
Het Vaticaan heeft echter an
ders beslist.
dinalen en theologen. Rijssel
is dan ook van plan door te
gaan. „Wij kunnen mensen
die ene kind willen toch niet
alleen laten in naam van de
kerk", zo concludeert hij.
Protest is er ook uit de Vere
nigde Staten gekomen. Een
Onaanvaardbaar
Voor de katholieke universi- o
teit van Rijssel en dat geldt van de pijlers van Ratzingers
ook voor de twee Belgische Instructie is dat het ontstaan
universiteiten is het Romeinse van leven niet losgemaakt
standpunt onaanvaardbaar, mag worden van de liefderij-
„Wij accepteren de Instructie ke geslachtsdaad binnen het
van het Vaticaan met uitzon- huwelijk. Amerikaanse theo-
dering van het gedeelte dat logen vinden die visie erg be
gaat over het kweken van perkt. Een kind dat via
nieuw leven met het sperma kunstmatige bevruchting op
en eicellen van de ouders", de wereld komt, is zeker niet
heeft pater Jerome Regnier op liefdeloze wijze geconci-
van de Franse universiteit in pieerd, zo menen zij. De liefde
een interview met de Corriere tussen man en vrouw reikt
della Sera gezegd. Hij is te- veel verder dan de geslachts-
leurgesteld dat de pogingen daad. Het is formeel. Of het
van Rijssel om een inbreng te Vaticaan erg onder de indruk
leveren bij de totstandkoming is van deze kritiek is twijfel-
van de instructie op niets zijn achtig.
uitgelopen. „Rome wist wat Rijssel heeft de hoop nog niet
we aan het doen waren. Rome opgegeven dat Rome straks
wist ook dat de Belgische ka- toch bij zal draaien. De Fran-
tholieke universiteiten met sen zeggen dat Ratzinger ook
hetzelfde bezig zijn. „Daar bijdraaide inzake de bevrij-
zijn al 36 kinderen op deze dingstheologie na verzet van
manier geboren en is een vijf- de Braziliaanse bisschoppen.
Kerken signaleren herleving
Japans nationalisme
OSAKA Vertegenwoordigers van kerken in Japan en Ko
rea hebben hun afschuw uitgesproken over herlevend natio
nalisme in Japan, de uitbreiding van de bewapening, de min
achting van minderheden en in het algemeen van de mensen
rechten, speciaal in Korea. Alles wijst volgens de kerken in
de richting van een herleving van een geest, die indertijd de
invasie in andere Aziatische landen door Japan heeft gerecht
vaardigd. De kerken breken de staf over de neo-koloniale po
litiek van Japan door het uitoefenen van economische macht
in Azië en over het groeiend sekstoerisme van Japan in Zuid-
Korea, waardoor de vriendschap tussen deze volken zwaar op
de proef wordt gesteld. Bovendien worden Aziatische vrou
wen gedwongen te werken in de Japanse seksindustrie „en
dat is nooit in overeenstemming te brengen met de waardig
heid van elk mens die naar Gods beeld is geschapen", Een
verklaring van de kerken brengt in herinnering dat in Korea
meer dan tweeduizend gewetensvervolgden in de gevangenis
zitten. Er worden mensen opgebracht naar politiebureaus
zonder bevel tot inhechtenisneming en er worden zomaar
huiszoekingen verricht. Bovendien wordt op brutale wijze
doorgegaan met het op de meest onmenselijke manier marte
len van gevangenen, aldus de kerken in hun verklaring.
"IFD
Aanzien kabinet geschaad
je a
dt
zijn
alie
u i
Het was best een aardig sommetje dat premier lujp
vannacht voorrekende aan Wim Kok en Hans van ty1'
toen deze fractievoorzitters van PvdA en D66 op nogal
toon stelden, dat het kabinet-Lubbers nu zijn beleid d dat
te wijzigen. Ze gingen daarbij uit van de theoretisc! irui
samenstelling van de Tweede Kamer, indien de verkiezi s0*1'
van gisteren voor die Tweede Kamer zouden zijn genlS P
Vergeleken met de uitslag van vorig jaar zou de Pvd/
één zetel hebben verloren en D66 één zetel hebben g<
nen. „Min een en plus een is samen nul", zo doceerde
bers. „Dus als de twee grootste oppositiepartijen in aantta]
tels gelijk blijven, waarom zou het coalitiekabinet dai
beleid dienen te wijzigen?".
61
EEN aardig en niet serieus bedoeld rekensommetje
Lubbers, die daarmee vooral Wim Kok stevig op zijn j Tv
zette. Maar dat neemt niet weg dat CDA en VVD bij di
ten verkiezingen een gevoeliger klap van de kiezers he 1
gekregen dan politici van beide partijen gisteravond vo
ven te beseffen. Het was bijna naïef wat vooral de VVD -gj
figuren stelden: dat de coalitie gewoon op de ingeslagen :ust
moet doorgaan, dat er feitelijk niets verandert. Alleen K
bers zelf sprak van een „mentale opdoffer", doelend c aar
achteruitgang in de Eerste Kamer, en® constateerde d ee
uitslag zou kunnen leiden tot een verslechtering van he :rda
maat binnen de coalitie.
Statenverkiezingen zijn natuurlijk gewoon stK1;
verkiezingen en de samenstelling van de Tweede Kamei
zigt er in het geheel niet door. Maar de sfeer in en roi
coalitie zal wel degelijk veranderen. Bij de kamerverki Ljn'
gen van vorig jaar kreeg de coalitie een onverwacht r ide
meerderheid van 81 zetels, mede dank zij de winst die I, n
bers alleen al door zijn uitstraling voor zijn CDA-partij r
wacht sleepte. Nu echter zouden CDA en VVD elk dri
tels hebben verloren indien de verkiezingen voor de Tv ttei
Kamer hadden gegolden. De beide regeringspartijen zo |e r
zelfs de meerderheid in de Tweede Kamer hebben verl ha
De conclusie kan daarom geen andere zijn, dan dat de ui pa
van gisteren het aanzien van de regeringscoalitie in de i f"?
rende drie jaar van de kabinetsperiode zal schaden.
zw
DaAR hoeft niet al te dramatisch over te worden gel* 2
maar premier Lubbers zal het achteraf wellicht betre 1
dat hij zich in de afgelopen verkiezingscampagne heef n'j!1
perkt tot een ondersteunende rol op de achtergrond. Zo tn
als zijn persoon het CDA vorig jaar aan een grote winst we
geholpen, zal het nu geleden verlies ongetwijfeld medi °F
gevolg zijn van de wijze waarop hij zich op de achterg,d
heeft gehouden. Weliswaar ging het in eerste instantie irLm<
daad om verkiezingen voor de Provinciale Staten, ma;
uitslag bevestigt, dat er meer op het spel stond: het aai jst
van het kabinet. Dat gevaar heeft het CDA in zijn camp in
wellicht toch onderschat. 20
ffic
DAARNAAST zijn er nog de gevolgen voor de Eerstede
mer, die over drie maanden als resultaat van een grondde
wijziging voor het eerst in zijn geheel door de gisteren ,re
zen Provinciale Staten wordt gekozen. De meerderheid"^
de regeringscoalitie zal daar waarschijnlijk wel met sIl,
één zetel behouden blijven, maar het is zelfs niet hele is
uitgesloten, dat CDA en VVD alleen met steun van horj
rechts een krappe meerderheid in de Eerste Kamer z E* 1
bezitten. Dat zal ook in het eerste, maar zeker in het tw:ha
geval betekenen dat om Lubbers te citeren het kal *ns
„nog meer dan voorheen met goede argumenten zal mc y
komen" om zijn voorstellen door de Eerste Kamer te I en
sen. Dat zou dan nog een positief effect genoemd kuiolg
worden van de vrij verrassende uitslag van de staten ve
zingen. "d'
Aanhoudend
buiig
DE BILT (KNMI) Ook
morgen vallen er van tijd tot
tijd maartse buien. Er bestaat
nog steeds een kleine kans op
onweer. De minimumtempera
tuur ligt rond het vriespunt en
ook in de middag is het koud
met maxima van omstreeks 4
graden. De wind is westelijk.
Hij is vrij krachtig, aan de kust
en op het IJsselmeer nu en
dan hard. De depressie bij
zuid-Scandinavië, waar om
heen de buiige en koude lucht
onze kant opkomt, verdwijnt
zaterdag van de weerkaart.
Haar plaats wordt ingenomen
door nieuwe, van de Oceaan
komende lagedrukgebieden.
Die brengen wat minder kou
de lucht mee, maar zij geven
ook een grote kans op neer
slag.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor vrijdag en zaterdag:
Zuid-Scandinavië, Denemar
ken: Plaatselijk wat sneeuw.
In de middag iets boven nul,
in de nacht overwegend mati
ge vorst, in Denemarken lich
te vorst.
Britse eilanden: Vrijdag opkla
ringen en plaatselijk een win
terse bui. Zaterdag regen en
vooral in het noorden en oos
ten ook sneeuw. Middagtem-
peratuur van 4 graden in het
noorden tot 9 graden in het
zuidwesten.
Benelux, noord-Duitsland:
Vooral op vrijdag winterse
buien. Zaterdag opklaringen,
meer naar het westen later
mogelijk regen en sneeuw.
Middagtemperatuur 3 tot 7
graden.
Midden- en zuid-Duitsland.
Vrijdag enkele sneeuwbuien,
zaterdag opklaringen. In de
middag iets boven nul, in de
nacht lichte en hier en daar
matige vorst.
Frankrijk: Vrijdag opklarin
gen en in het noordoosten
plaatselijk een sneeuwbui
terdag in het noordweste
komende regen maar
vrij zonnig. Middagtem k
tuur van 5 graden in
noordoosten tot 13 grade
het zuiden.
Alpengebied: Op vrijdag j6Cj
de noordzijde sneeuwb
overigens vrij zonnig. Mi<
temperatuur van iets
nul aan de noordzijde
graden in de zuid-dalen,
graden-grens in de m;
aan de noordzijde dicht l
grond, aan de zuidzijde o| P
geveer 800 meter.
Spanje en Portugal: Zonm
het noorden ook wolkei
den. Middagtemperatuur
14 graden in het noordi
22 in het zuiden.
Italië, Joegoslavische kul
vrijdag voornamelijk in
den- en zuid-Italië plaat!
een bui, overigens vrij
Middagtemperatuur v;
graden in het noorden
in zuid-Italië en op Sardid
WEERRAPPORT HEDENMORGEN
Weer Max Mlo
Amsterdam mist
De Bilt mist
Eelde h.bew.
Eindhoven rw.bew.
Den Helder l.bew.
Mall ore»
MalU
