paanse boeren, artsen en
eiders op de barricaden
QaidócQowumt
Thatcher vrijgevig met
oog op verkiezingen
Britse slagveld-toeristen
naar Falkland Eilanden
_edicijn
^VS tegen
kNhoog
ipolesterol-
'balte
Suralco
hervat
produktie
Arob-rechtspraak kan beter,
eenvoudiger en eerlijker
[TTENLAND
WOENSDAG 18 MAART 1987 PAGINA 7
iderd doden
busongeluk
»ALA Een ongeluk
•n overvolle autobus in
^Gfósten van Oeganda heeft
■#wer ^an honderd mensen
Obven gekost, zo heeft de
!/15|ie radiozender van de
'{Afrikaanse staat gisteren
|d gemaakt. De bus, die
jlaatsen had maar onge-
^et dubbele aantal passa-
yervoerde, reed achterop
tachtwagen, botste tegen
irugleuning en stortte in
(vier. De ramp deed zich
pp een weg waarin door
l regenval veel verzak-
L zaten.
Week uitstel
executie gijzelaar
BEIROET De Libanese groepe
ring Revolutionaire Gerechtigheid
heeft gisteravond meegedeeld de te
rechtstelling van de Franse gijzelaar
Jean-Louis Normandin, die zij sinds
8 maart 1986 gevangen houdt, met
een week te hebben uitgesteld. De
gijzelhouders gaven daarmee gehoor
aan de oproep van de geestelijk lei
der Mohammed Hussein Fadlallah.
De groepering zei in een verklaring
dat „in deze week uitstel vertegen
woordigers (van de Franse regering)
moeten worden gestuurd, aie de
noodzakelijke opheldering kunnen
geven, die of de situatie kan verbete
ren of bloed zal doen vloeien".
GETUIGENIS DODE
ALS BEWIJSSTUK IN
DEMJANJUKPROCES
JERUZALEM Het gerechtshof in
Jeruzalem, waar John Demianjuk te
recht staat op beschuldiging kampbeul
Ivan de Verschrikkelijke te zijn, heeft
gisteren ondanks bezwaren van de
verdediging, besloten dat een getuige-
verklaring geldig blijft na het overlij
den van de getuige. De aanklager kan
met deze uitspraak twee oude verkla
ringen gebruiken, van een overleven
de van het kamp Treblinka die in
middels is overleden. Deze identifi
ceerde Demjanjuk als de Verschrikke
lijke. Ook tijdens het proces hebben al
vijf overlevenden de verdachte her
kend als de kampbeul.
Beperkte
onschendbaarheid
Poindexter en North
WASHINGTON De commissies van
de Amerikaanse Senaat en het Huis van
Afgevaardigden die een onderzoek in
stellen naar de Iran-Contra-affaire zul
len beperkte onschendbaarheid verle
nen aan de voormalige nationale veilig
heidsadviseur Poindexter en diens me
dewerker, Oliver North. De twee zullen
later niet vervolgd kunnen worden op
grond van verklaringen, die ze als ge
tuigen voor de commissies zullen afleg
gen. Een dergelijke onschendbaarheid
neemt niet weg dat ze wél vervolgd
kunnen worden op grond van onafhan
kelijk vergaarde informatie vóór de
twee worden gehoord.
Stalin was geen
groot strateeg
MOSKOU Josef Stalin
wordt op het ogenblik in de
Sovjet-Unie ook beroofd van
zijn laatste aureool: dat van
grote strateeg in de Tweede
Wereldoorlog. Het was Stalins
fout dat de Duitsers bij hun in
val in juni 1941 zo snel bij
Moskou konden komen en Le
ningrad insluiten, zo verklaar
de de geschiedkundige Alek-
sander Samsonov in een
vraaggesprek met het week
blad Argumenty i Fakty. Sta
lin weigerde te mobiliseren,
hoewel alles wees op een Duit
se aanval.
Reagan heeft geen aids
WASHINGTON Een bloedonder
zoek dat president Reagan van de
Verenigde Staten in december van
het vorig jaar onderging, heeft aange
toond dat hij niet met het aidsvirus is
besmet. Volgens de woordvoerder van
het Witte Huis, Fitzwater, wordt sinds
juli 1985 bij wijze van routine elk
bloedmonster van de president op aids
getest.
Amerikaanse gezondheidsautoriteiten
willen dat patiënten die vóór 1985 een
bloedtransfusie kregen toegediend
zich laten testen op aids. Sinds 1985
wordt al het donorbloed op aids ge
test. De autoriteiten vrezen dat zo'n
12.000 van de mensen die een bloed
transfusie kregen in de periode 1977
tot 1985 geïnfecteerd zijn met het
aids-virus zonder dit te weten.
KINGSGOLF ZET PREMIER GONZALEZ VOOR HET BLOK:
/erlRID Madrid en
lijkle Spaanse steden
len getroffen door
le Vjolf van stakingen en
ekfctacties. Aan de ac-
legen het economisch
Hi van de regering-
,ez wordt deelgeno-
Idoor onder anderen
ten, boeren, artsen
tructie- en metaal-
Iers. Verwacht
dat de spanningen
straten nog verder
stijgen.
.teilingen van de afgelo-
Iweek tonen aan dat
i een kwart van de be-
tevreden is met het
Jjneren van de regering.
Men is woedend vanwege het
feit dat elke vorm van discus
sie over het regeringsbeleid in
het parlement ontbreekt. De
demonstranten menen dat een
openbare discussie dan maar
op de straat moet worden uit
gevochten.
De werkloosheid van ruim
twintig procent wordt voorna
melijk in de hand gewerkt
door de bezuinigingsmaatrege
len van de regering. Gonzalez
heeft uitgelegd dat bezuinigin
gen onontbeerlijk zijn als
Spanje wil deelnemen aan de
internationale industriële
strijd, met name binnen de
EG. Een tijd lang slaagde hij
erin de kiezers te overtuigen
dat zijn persoonlijke visie de
juiste was. Maar Gonzalez is
nu plotseling een politicus ge
worden die de greep op de
werkelijkheid verloren heeft.
Een voorbeeld van de commu
nicatiekloof tussen regering en
bevolking is dat de regering
gebruik maakt van „officiële"
cijfers om aan te tonen dat ze
werkelijk gaat slagen de infla
tie tot vijf procent omlaag te
brengen. Bovendien zou de
consumptie met drie procent
zijn toegenomen, waarmee de
regering „bewees" dat de
Spanjaarden het toch niet zo
slecht doen.
De vakbonden daarentegen
stellen dat de winsten welis
waar met zes procent gestegen
zijn, maar dat de lonen daar
entegen met eenzelfde percen
tage gedaald zijn. Hierbij moet
zelfs nog worden aangemerkt
dat de inkomens van de rijke
Verkiezingen
De grootste oppositiepartij, het
conservatieve Volksverbond
(AP), heeft een nieuwe leider
gevonden in de persoon van
Antonio Hernandez Mancha.
Maar of hij bij de provinciale-
en gemeenteraadsverkiezingen
in juni met een alternatief
voor het economische beleid
komt, is zeer de vraag. De
communisten een Spaanse
versie op de Westduitse Groe
nen hopen dat de nieuwe
strijdlust van de vakbonden de
balans naar hun kant doet
doorslaan. De verkiezingen
zullen in ieder geval uitwijzen
hoe de kiezers over de rege
rende socialisten denken.
Er is nog iemand die bij de
Een groep wijnplukkers gooit wijn op straat om kracht bij te zetten aan hun eis dat de regering hun
wijnoverschotten moet opkopen.
verkiezingen door de facade
van de huidige regering kan
heenprikken. Adolfo Suarez,
de populaire premier van de
{'aren zeventig. Misschien kan
lij de lokale verkiezingen ge
bruiken om zichzelf kandidaat
te stellen als alternatief voor
Gonzalez bij de parlements
verkiezingen in 1990. Alleen
moet hij dan wel zorgen een
werkelijke oplossing voor de
diepgewortelde problemen in
het land te bieden. Maar wat
er dan ook in de toekomst ge
beurt, Gonzalez bestuurt mo
menteel nog een land dat zich
in hevige wanorde bevindt
Die chaos is het onvermijdelij
ke gevolg van een systeem,
waarin de regering preten
deert alle antwoorden te we
ten en daarom weinig aan
dacht en geduld op kan bren
gen voor de vragen.
PAUL ELLMAN
Copyright The Guardian
Geneesmiddel
mogelijk
overbrenger
van aids
LEVERKUSEN De
Westduitse chemiegroep
Bayer heeft erkend dat
een van haar geneesmid
delen, een bloedstollend
middel voor de behande
ling van hemofielen
(mensen met bloedziekte),
aids heeft kunnen over
brengen.
„Het is geen probleem van
Bayer maar van de hele far
maceutische industrie", zei
woordvoerder Heiner Springer
van Bayer in Leverkusen. Hij
wilde geen namen noemen
van mogelijke andere betrok
ken concerns. Van Westduitse
medische zijde is vernomen
dat in de hele wereld een tien
tal firma's het betrokken
bloedstollend preparaat maakt.
Het geneesmiddel bestaat uit
een concentraat van factor
VIII, dat gemaakt wordt van
bloedplasma. Het preparaat
voegt aan het bloed van hemo
fielen het stolsel toe, dat zij in
geval van bloedingen bij een
verwonding voor hun overle
ven nodig hebben. Met ingang
van 1968 maakte het middel
geleidelijk bloedtransfusies
overbodig.
In een communiqué heeft
Bayer laten weten dat het
middel intussen wordt ver
vaardigd met uitsluiting van
elke mogelijkheid tot over
brenging van aids. Het prepa
raat werd gemaakt door een
filiaal in de Verenigde Staten
waar, zoals bekend, het aantal
aidszieken erg hoog is.
Volgens Springer zijn bij Bay
er en andere, concurrerende
concerns, al schadeclaims bin
nengekomen. De informatie
deed de aandelen van Bayer,
maar ook van andere farma
ceutische concerns, kelderen
op de effectenbeurs van
Frankfort
alfll in onze correspondent
Jo Wijnen)
g'JfflNGTON In de
^ïigde Staten wordt
1 d lit jaar een nieuw an-
n hplesterolmedicijn op
'ad markt worden ge-
tejit, dat door sommige
lercci wordt beschouwd
en „doorbraak in de
tegen de hart- en
nijiekten". Het medicijn
tatin verkomt de
aaak van cholesterol
k0<t lever. In feite kan
ieuwe medicijn het
isterolniveau in het
I tot elk gewenst ni-
terug brengen.
e hoog cholesterolgehalte
t bloed wordt beschouwd
en van de belangrijkste
ken van een aantal har-
oeningen, waarvan som-
I met een acuut karakter.
veel aan cholesterol kan
tot het verharden en
slibben van een aantal te-
het hart aanliggende
Op dit ogenblik sterven
ks een miljoen Amerika
an hartziekten; meer dan
ig miljoen Amerikanen
:n een te hoog choleste-
lalte en komen in aan-
ing voor het gebruik van
tine. Overigens hebben
ci nog niet vastgesteld
?el milligram cholesterol
lardbaar is.
loon de goede resultaten
ovastatin in de VS alge-
worden erkend, vrezen
ci dat zeer veel Amerika-
la de introductie van lo-
tin helemaal niet meer
d zullen zijn een ve-
dieet te volgen en ge-
zullen terugvallen op het
ve medicijn. Daar staat
over dat met de introduc-
in het medicijn een mid-
oor handen komt dat van
belang is voor partiënten
sen bypass-operatie heb-
ondergaan. Met lovastine
t de kans kleiner dat
ive aders weer dichtslib-
Het nieuwe medicijn
slechts op doktersvoor-
ft wordt verstrekt zou
bijwerkingen hebben.
Gevangenen-
ruil
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De Britse
minister van financiën Ni-
gel Lawson heeft gisteren,
zoals verwacht, ijverig
Sinterklaas gespeeld. Bij
het indienen van zijn
nieuwe begroting strooide
hij namens premier That
cher kwistig met cadeaut
jes, met het oog op parle
mentsverkiezingen die
waarschijnlijk later dit
jaar op het programma
staan.
Voor het eerst sinds mensen
heugenis bevatte de begroting
geen verhoging van de accijns
op benzine, sterke drank, bier,
wijn, sigaretten en pijptabak.
Bovendien kondigde Lawson
verlagingen aan van de belas
tingen, al vallen die wel wat
tegen: twee pence minder be
lasting over elke verdiend
pond sterling. Ook zal de Brit
se staat komend jaar aanzien
lijk minder hoeven te lenen,
waardoor de rentetarieven
zullen dalen en de economi
sche groei zal worden bevor
derd. De meevallers zijn ont
staan door onverwacht hogere
belastingopbrengsten, een her
stel van de olieprijzen en de
uitverkoop van genationali
seerde bedrijven. Minister
Lawson liet het Lagerhuis we
ten dat de economische siuatie
gunstiger is dan in de voor
gaande jaren. De maatregelen
worden vooral gezien als een
poging van de Conservatieve
regering Thatcher om op
nieuw in de gunst te komen bij
John Modaal.
De City van Londen, het fi
nanciële hart van het land, re
ageerde enthousiast op Law-
sons nieuwe begroting. De
beurskoersen en de waarde
van het pond sprongen om
hoog. Maar oppositieleider
Kinnock beschuldigde That
cher in het Lagerhuis al on
middellijk van pogingen tot
omkoperij. Volgens Kinnock
weigert de huidige Britse rege
ring hardnekkig ook maar iets
te doen om de nationale noden
te helpen lenigen. Met name
de ruim drie miljoen werklo
zen komen er volgens Labour
bekaaid vanaf.
De Britse Conservatieven zijn
evenwel van plan zoveel mo
gelijk voordeel te halen uit de
nieuwe begroting. De propa-
gandamolen moet op volle toe
ren draaien als premier That
cher het ogenblik gekomen
acht om een datum te kiezen
voor de vervroegde ver
kiezingen. Naar verluidt heb
ben haar strategen Thatcher
geadviseerd nog een poosje de
kat uit de boom te kijken, tot
dat de opiniepeilingen een sta
biele stijging van de aanhang
te zien geven.
Zo'n 76
krijgsgevan
genen komen
aan op het
vliegveld van
de Iraanse
hoofdstad
Teheran, van
waar zij gis
teren werden
overgevlogen
naar Bagdad,
de hoofdstad
van hun va
derland. De
vlucht werd
uitgevoerd
met een Air
bus A-310
van de Ne
derlandse
luchtvaart
maatschappij
Martinair, die
was gechar
terd door het
Rode Kruis.
PARAMARIBO De produk
tie van aluinaarde in Surina
me, die sinds 2 februari stil
lag, is de afgelopen week her
vat. Naar een woordvoerder
van Suralco meedeelde zijn
ruim 1.300 van de 1.600 werk
nemers in de aluinaardefa
briek weer aan het werk.
Aluinaarde is de basisgrond
stof voor het maken van alu
minium.
Aan de produktie van alumi
nium van exportkwaliteit is
men overigens nog niet toe,
omdat het chemisch proces
verstoord is door vernielingen
die arbierders begin februari
hebben aangericht. De export
van aluminium is de belang
rijkste inkomstenbron voor
Suriname.
Suriname staat niet vermeld
in het eindrapport van de VN-
commissie voor de mensen
rechten die de afgelopen zes
weken in Genève bijeen is ge
weest. De schendingen van de
mensenrechten in Suriname
zijn wel in Genève ter sprake
geweest. Maar omdat geen en
kel land een resolutie over Su
riname heeft ingediend, komt
het land niet in het rapport
voor.
De Surinaamse minister van
buitenlandse zaken, Jules Wij-
denbosch, heeft bij de tijdelijk-
zaakgelastigden van Neder
land en van Frankrijk in Pa
ramaribo geklaagd over acties
van leden van de Bevrijdings-
raad van Suriname, die via
Frans-Guyana naar het Suri
naamse binnenland reizen om
acties uit te voeren tegen het
regime in Paramaribo.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Vijftien Brit
ten die gek zijn op militai
re geschiedenis brengen
momenteel het eerste ge
organiseerde bezoek aan
de slagvelden van de
Falkland Eilanden. Zes
van de leergierige toeris
ten zijn dames. Tijdens
hun verblijf van acht da
gen op de Falkland Eilan
den bezoekt de groep on
der meer Goose Green,
Bluff Cove, Bomb Alley
en de Tumbledown
Mountain allemaal
plaatsen waar „onze jon
gens" hard hebben ge
vochten tegen de „Argies"
(Argentijnen).
De lange reis van deze pio
niers naar de afgelegen en
volslagen waardeloze mini-
-kolonie kost bijna 7.000 gul
den per persoon en is georga
niseerd door het „militaire"
reisbureau Battlefield Tours
uit Kent, dat wordt gedreven
door ene majoor en mevrouw
Tonie Holt. Tot voor kort or
ganiseerde deze tien jaar
oude firma alleen busreizen
naar de slagvelden van beide
wereldoorlogen in België en
Frankrijk. Wegens de over
weldigende belangstelling
van zowel jonge als oude
Britten worden nu ook rei
zen gemaakt naar slagvelden
in het Midden-Oosten, Singa
pore, Maleisië en zelfs de
Verenigde Staten.
Op de Falkland Eilanden
wordt de groep rondgeleid
door lt.-kolonel Mike Martin
b.d. Afgelopen november
maakte hij een verkennings
tocht op de eilanden om zich
met eigen ogen te vergewis
sen van de ligging van mij
nenvelden en andere gevaar
lijke plekken, die hij trou
wens zorgvuldig in kaart
bracht. „Wij zouden het jam
mer vinden mocht een van
onze klanten in de lucht
vliegen", aldus de kolonel.
De civiele en militaire over
heid van de Falkland Eilan
den steekt overal zeer be
reidwillige een handje toe.
De eilanden hebben een heu
se VVV, die sinds kort wordt
bestuurd door David Mor
gan, een Welshman die thuis
zonder baan zat en deze
week met vreugde de eerste
Britse toeristen onthaalt op
de nodige attenties.
DEN HAAG De populaire
arob-rechtspraak voor burgers
die menen door besluiten van
gemeente, provincie of rijk in
de nesten te zijn gekomen, kan
beter, eenvoudiger en zelfs
eerlijker. De voorgestelde ver
beteringen hebben voorname
lijk tot doel het gemak te ver
groten waarmee de burger toe
gang tot die rechtspraak kan
krijgen. Maar ook de kwaliteit
kan omhoog, wanneer ge
meenten en provincies bij het
behandelen van de ingediende
bezwaren vaker buitenstaan
ders in zouden schakelen die
niet betrokken zijn geweest bij
het tot stand komen van de
aangevochten besluiten.
Arob betekent „administratie
ve rechtspraak overheids be
schikkingen"; de afdeling
rechtspraak van de Raad van
State behandelt jaarlijks in
laatste en hoogste instantie on
geveer vijftienduizend arob-
zaken. Zoals het nu met deze
rechtspraak loopt, gaat het on
danks het naar verhouding
grote aanbod „redelijk
schrijft de commissie-De Gaay
Fortman in haar eindrapport
over de arob-rechtspraak. Een
woordvoerster van het minis
terie van Justitie noemde het
rapport echter „nogal vaag,
omdat nog zoveel uitgewerkt
moet worden". Minister Kort
hals Altes van Justitie en mi
nister De Koning van Binnen
landse Zaken hebben het rap
port officieel in ontvangst ge
nomen. Tezijnertijd zal de
Tweede Kamer zich over het
rapport uitspreken.
Volgens de commissie, waar
van oud-minister De Gaay
Fortman van Binnenlandse
Zaken voorzitter is, komt het
nog vaak voor dat degeen die
zitting heeft in de gemeentelij
ke of provinciale bezwaar
schriftencommissie ook be
trokken was bij het nemen
van het aangevochten besluit.
Hij of zij moet bij het uitspre
ken van een eindoordeel over
het ingediende bezwaar dus
ook een oordeel uitspreken
over zijn eigen handelwijze.
Daar kan een zweem van par
tijdigheid boven komen te
hangen. De afstand tussen de
leden van de arob-commissies
en de behandeling van de be
zwaarschriften moet bij ge
meenten en provincies dan
ook zo groot mogelijk zijn, al
dus één van de belangrijkste
conclusies uit het eindrapport
van de commissie-De Gaay
Fortman. Dat kan de loop van
de hoorzittingen, die gehouden
moeten worden, eveneens
gunstig beïnvloeden. Hetzelfde
geldt voor de adviescommis
sies die gemeenten en provin
cies hebben ingesteld en die de
arob-commissies in hun werk
ondersteunen. Ook hierin
moeten zoveel mogelijk bui
tenstaanders zitting hebben,
meent de commissie-De Gaay
Fortman.
In circa dertig procent van
alle arob-zaken delft de over
heid (gemeente, provincie,
rijk) het onderspit Met het
uitbrengen van het eindrap
port heeft de commissie-De
Gaay Fortman haar werk
zaamheden afgesloten.
Geen gedwongen ontslagen Verkeer en Waterstaat
DEN HAAG Ambtenaren die in het kader
van de afslanking moeten verdwijnen bij het
ministerie van Verkeer en Waterstaat zullen in
ieder geval in de eerste twee jaar niet worden
ontslagen. Bij Rijkswaterstaat kan waarschijn
lijk helemaal van gedwongen ontslagen worden
afgezien.
Een zegsman van het ministerie heeft dit giste
ren laten weten. Op het ministeie moeten door
de afslanking en het afstoten van diensten tus
sen 1988 en 1991 totaal 5450 arbeidsplaatsen
wegvallen. Het grootste deel daarvan, 3550,
moet tot stand komen voor het afstoten van
diensten.
Volgens de woordvoerder zal pas in 1990 blij
ken voor welke ambtenaren er geen herplaat-
ingsmogelijkheden zijn. Het gaat dan om die
ambtenaren die niet in aanmerking komer voor
een vroegtijdig vertrek, bijvoorbeeld wegens
VUT, of zelf bereid zijn op te stappen. Voor
deze ambtenaren komt gedwongen ontslag dan
in aanmerking. Naar verwachting betreft het
enkele tientallen ambtenaren.
Gedwongen ontslagen zijn bij Rijkswaterstaat
vrijwel zeker uitgesloten gezien het grote na
tuurlijke verloop daar. Per jaar vertrekken er
bij Rijkswaterstaat 1500 van de kleine 11.000
werknemers naar elders. Over drie jaar geme
ten moet Rijkswaterstaat met 1387 personen af
slanken. Dat betekent nog geen 500 per jaar.
Met enig passen en meten zijn gedwongen ont
slagen niet nodig, aldus de zegsman.
