Belasting gaat
pmlaag, als lonen
gematigd worden'
Armoede ambtenaren met laag salaris
IIEUWi
UBBERS FLUIT RUDING TERUG:
Inschri jfplicht arbeidsbureau blijft tot 60 jaar
Lubbers erkent wel dat hij
vorig jaar heeft gezegd dat
hij blij zou zijn als hij twee
maal een kabinet zou mo
gen leiden. „Men dacht
toen: Lubbers wil niet lan
ger. Dat is niet juist. Ik zie
nog allemachtig veel wat ik
de komende jaren in Ne
derland wil doen. Ik ben er
nog helemaal niet uit wan
neer ik op zal houden
„Het zal er ook vanaf han
ding
gen hoe het gaat in het
CDA. Loopt het allemaal
goed: is er nieuw bloed no
dig? Of juist niet? Nee, er
staat nog geen opvolger
klaar. Jan de Koning draait
nog volop mee maar wil nu
echt geen premier meer
worden. Dat wilde hij in
1982 al niet, toen ik hem als
I VANDAAGi
I INHFT
minister van sociale zaken
wilde hebben. Daar had hij
toen niet echt zin in en zijn
vrouw vond het evenmin
een goed idee. Toen zei ik:
Er is ook nog een alterna
tief... je zag ze allebei opkla
ren... jij wordt premier en
ik ga naar „Soza". Daar
schrokken ze zo van dat
Jan maar voor mijn eerste
aanbod koos. Jan en Molly
de Koning zijn beiden
prachtmensen".
Is minister Brinkman van
WVC nog in beeld als op
volger of is diens imago in
middels te veel geschon
den? Lubbers: „Het politie
ke leven is net een wip-
wap. Als je beneden zit, ga
je ook weer een keer naar
boven. En laten we niet
vergeten dat El co op een ui
termate lastig departement
zit".
t
d Lu
uite
shei. N HAAG Heel Ne-
anPafland weet inmiddels
premier Lubbers
wedefcr ziekte geveld is ge-
ingefcst. Het aanzien van
nu 47-jarige Rotter-
aren^mer is door de jaren
n zo groot geworden
ook een lichte onge-
terw dheid van hem als
wer iws wordt be
leid ouwd. En nu Lubbers
jrdoor een belangrijk
nerdebat moest mis
let berichtten de media
strei s dagelijks over zijn
tand. Een eer die
rgaans alleen de ko-
gin te beurt valt.
:htei r het fijne van de zaak
ïn te d toch niet helemaal dui-
jk. Wat had de premier
wei 'recies? „Maandag was ik
helemaal lekker. Maar
idi Joch maar aan het werk
o tan. Last van diarree,
weri ^ien overgehouden aan
bezoek aan India. Dins-
kwam er een keelontste-
vooibij en besloot ik toch
r een arts te raadplegen.
constateerde een behoor-
LStisce koorts en wilde me on-
dellijk in bed hebben,
zei ik: nou, dan ga ik
I liggen. Het is uiteinde
een woonhuis. Ik
toch al, vanwege het be-
1van de minister-presi-
van Thailand".
r" is het Catshuis, de
itswoning van de Neder-
dse premier. Dat moet
ter niet al te letterlijk
opgevat. Lubbers
lint nog altijd gewoon in
eigen huis in Rotterdam
benut het landgoed van
I ob Cats, dat schuin tegen-
0 ir het Omniversum en het
Bgs Museon is gelegen, al-
voor speciale gelegen he-
1 8 gu. Het ontvangen van bui-
landse hoogwaardigheids-
Jeders is er één van. Zo
int het dat de premier ons
eens niet in „Het Toren-
ontvangt, zijn werkka-
aan het Binnenhof, maar
f "sniken met fraai antiek ge
el ubileerde zitkamer van
Catshuis. We kijken uit
ir een reusachtig gazon en
reau hoe een statig voortstap-
orde
iden
zijde
Mede daardoor lijkt Ruud
Lubbers zich alweer aardig
het ven tie te voelen. Als zijn
vrouw Ria hem na een uur
komt vragen of hij niet een
middagslaapje zal gaan doen,
weigert hij beslist. „Nee, ik
ga liever straks met een war
me jas wat wandelen". Tegen
ons zegt hij: „Kijk, dat is mijn
persoonlijk parlement. Zo
word ik thuis gecontroleerd".
Alles bij elkaar is het eigen
lijk alleen aan de kom ver
sterkende bouillon, die tij
dens het gesprek wordt opge
lepeld, te merken dat de pre
mier wellicht nog niet hele
maal de oude is.
Niet geluisterd
De tomeloze werkdrift van
Ruud Lubbers kennende, ui
ten we de veronderstelling
dat zijn ziekte hem er niet
van heeft weerhouden het
kamerdebat - via de kabel
omroep - van minuut tot mi
nuut te volgen. Helemaal
fout. „Dat vond ik volstrekt
zinloos. Maandag had ik een
gesprek gehad met de frac
tieleiders De Vries en Voor
hoeve en dinsdag met de mi
nisters Ruding en De Korte.
Dat moest het maar zijn. Ik
ben wel een doe-mens maar
ik ben niet bemoeizuchtig
aangelegd. Als je iets niet zelf
kunt doen, moet je het ook
echt kunnen overlaten. Nee
hoor, ik heb veel geslapen en
nieuwe krachten opgedaan".
Dat wil overigens niet zeggen
dat Lubbers nu onkundig is
is van het verloop van het
debat. De Rijksvoorlichtings
dienst heeft hem inmiddels
precies op de hoogte gebracht
van hetgeen er gebeurd is.
De premier is tevreden over
de „rustige" sfeer van het de
bat. Hij. constateert dat zijn
partijgenoot, CDA-voorman
Bert de Vries, goed kan op
schieten met Joris Voorhoe
ve, de nieuwe fractieleider
van de VVD. „Er was geen
scherpslijperij tussen die
twee", zegt Lubbers. Die op
merking kan overigens al
leen goed worden verstaan
als men weet dat Ed Nijpels,
de vorige VVD-leider, soms
vechtend met De Vries over
straat rolde. Nijpels leek er
neren.
Lubbers wil daar liever niet
meer over praten. „We moe
ten niet alles blijven herha
len". Nee, de premier legt
liever het accent op de be
scheiden opstelling van de
opvolger van Nijpels. „Ik no
teer met dankbaarheid dat de
VVD haar verzoek om las
tenverlaging niet belegd
heeft met exacte cijfers.
Voorhoeve heeft niet gezegd:
de belastingen moeten met
zoveel omlaag in 1987. Dat
vind ik heel verstandig. Het
ging nu alleen om de intentie
van het kabinet. Zou het wel
of niet bereid zijn tot lasten
verlichting? Welnu, het ant
woord daarop is positief en
de precieze invulling van het
bedrag komt later wel".
Slag om de arm
Is dat nu wel zo? Minister
Ruding heeft toch heel dui
delijk een slag om de arm ge
houden. Hij zei dat hij eerst
wilde weten of de belasting
meevaller over 1986 van blij
vende aard is. Pas daarna
kan wat hem betreft de be
lasting omlaag. Maar die ver
laging wil hij alleen toestaan
als het bedrijfsleven bereid is
tot loonmatiging. Lukt dat,
dan komt er echter minder
belasting binnen. En dus
staat toch nu eigenlijk al vast
dat Ruding straks zal zeggen:
nee, bij nader inzien is er
toch geen ruimte voor lasten
verlichting.
Lubbers glimlacht. „In enge
re zin en op korte termijn is
die redenering juist. Loonma
tiging op zich is niet goed
voor de schatkist. Maar toch
denk ik dat een lastenver
lichting volgend jaar, in ruil
voor loonmatiging, verant
woord is. Immers, met het te
rugdringen van het financie
ringstekort hebben we tot nu
toe veel succes gehad. In 1982
geloofde vrijwel niemand dat
we de doelstelling van 1986
zouden halen. Toch hebben
we het gehaald en er is niets
wat er nu op wijst dat we een
verdere verlaging niet zou
den halen. We kunnen ons
derhalve wel enig risico per
mitteren".
„Nou, dan komt dus die uit
eenzetting van Ruding. Maar
dat verhaal van hem over
structureel en incidenteel
was niet de eigenlijke reden
dat hij een slag om de arm
hield. Hij wilde zijn kruit ge
woon nog even droog hou
den, tot het voorjaarsoverleg
met werkgevers en werkne
mers en tot er over enkele
maanden meer inzicht is in
de ontwikkeling van de rijks
uitgaven en de economie in
het algemeen. Zelfs als Ru-
ding perfect had geweten
welk deel van die belasting
meevaller blijvend en welk
deel incidenteel is, had hij
zich nog niet vastgelegd. Hij
wil eerst praten met werkge
vers en werknemers, om te
zien of ook zij bereid zijn op
centraal niveau afspraken te
maken, en hij wilde tijd ko
pen".
Voorjaarsoverleg
Het pessimisme van met
name FNV en VNO over het
voorjaarsoverleg is dus mis
plaatst? Lubbers: „Ja, natuur
lijk. Er is geen enkele reden
om dat gesprek bijvoorbaat
als mislukt te beschouwen.
Alleen zullen werkgevers en
werknemers zich wel moeten
realiseren dat ook zijzelf hun
steentje zullen moeten bijdra
gen aan de bestrijding van de
werkloosheid. Het voorjaar
soverleg is geen restaurant
waar de sociale partners aan
de ober, de regering dus,
kunnen vragen: wat staat er
op de menukaart? Die indruk
wordt nu weieens gewekt.
Werkgevers en werknemers
hebben hun eigen plichten
als het gaat om de groei van
onze economie. Ze hebben
natuurlijk wel het recht te
informeren wat wij als rege
ring denken te gaan doen.
Behoud van koopkracht is
immers een belangrijke zaak.
Welnu, ons antwoord zal zijn:
wij gaan - bij de bereidheid
tot echte loonmatiging - de
belastingen wat verlagen".
Lubbers meent voorts dat
werkgevers en werknemers
nu het economische klimaat
weer „wat guurder" is ge
worden, een heel andere toon
aanslaan dan vorig najaar,
toen het centrale overleg op
niets uitliep. „Nu hoor ik
Pont (FNV-voorzitter) zeg
gen dat hij geschrokken is
van de cijfers over de econo-
Lubbers: „Je kunt niet altijd winnen, maar een forse achteruitgang zou ons een mentale opdof
fer bezorgen". Foto: CEES VERKERK
mie. En ik hoor Van Lede
(VNO-voorzitter) zeggen dat
bepaalde zaken niet bijvoor-
baat onbespreekbaar zijn. Dat
klinkt heel wat anders dan in
het najaar; toen dacht men
dat het eigenlijk allemaal wel
weer vanzelf ging".
Verkiezingen
We komen er uiteraard niet
onder uit. Morgen ziin er sta
tenverkiezingen. wat ge
beurt er als CDA en VVD
hun meerderheid verliezen
in de Eerste Kamer, die im
mers (in juni) door de nieuwe
staten worden gekozen? De
minister-president: „Het zal
het regeren zeker bemoeilij
ken. Maar als het gebeurt,
kan ik er niets aan doen. Het
zou wel een ernstig nadeel
zijn voor CDA en VVD. Niet
alleen vanwege de gevolgen
voor de Eerste Kamer maar
ook vanwege de verkiezings
nederlaag zelf. Stel dat we in
de senaat terugzakken van 43
naar 36 a 39 zetels, dan bete
kent dat een achteruitgang
van tenminste tien procent
voor onze partijen. Dat moe
ten we niet hebben. Je kunt
niet altijd winnen, maar zo'n
uitslag zou ons een mentale
opdoffer bezorgen".
Het lijkt wel of Lubbers met
evenveel liefde spreekt over
zijn eigen CDA als over de
VVD. Hoe is de relatie tussen
de coalitiepartners sinds de
liberalen Ed Nijpels hebben
vervangen door Joris Voor
hoeve?
Lubbers: „Ik wil eerst iets
anders zeggen. Dit jaar is
heel belangrijk voor het ka
binet. We zijn nu druk bezig
planten te zaaien die in de
volgende drie jaar moeten
opkomen. Ik prijs me daarom
gelukkig dat de verhouding
met de VVD weer goed is.
Mijn indruk is dat Joris
Voorhoeve het als fractie
voorzitter prima doet. Hij
heeft het vertrouwen van
zijn hele fractie. Ik heb nu
niets gelezen over VVD'ers
die hun fractieleider in de
wandelgangen afvielen. Dat
las je vroeger om de haver
klap".
„Ik vind het ook goed dat
Voorhoeve heel realistisch is
ten aanzien van de verkie
zingen. Hij rekent op 12 a 13
zetels in de Eerste Kamer,
een verlies van 4 5 dus. Jo
ris gaat dus niet meer uit van
die incidentele overwinning
van vijf jaar geleden. Hij
vindt het belangrijker dat de
VVD weer een goede struc
tuur krijgt, met een duidelijk
liberaal profiel. Ik denk dat
hem dat zal lukken en dat de
De Korte
Het is almaar Voorhoeve wat
de klok slaat. We horen niets
over vice-premier Rudolf de
Korte. Heeft die afgedaan na
zijn „faux pas" in de zaak-Hi-
rohito en de daarop volgende
afstraffing door de premier
in de Tweede Kamer? Lub
bers meent dat hij toen echt
niet anders kon. „Het was
niet persoonlijk bedoeld. De
Korte trad buiten zijn porte
feuille. Bovendien, als het
gaat om de koningin, heb ik
bijzondere verantwoordelijk
heden. Maar laten we geen
oude koeien uit de sloot ha
len. Zoals gezegd draait Joris
Voorhoeve nu als fractie
voorzitter voortreffelijk en
Rudolf de Korte evenzo als
minister. Dat betekent dat
Joris zich profileert als VVD-
kopstuk en Rudolf als minis
ter en soms, zoals de afgelo
pen week, als vice-premier.
Ik geloof dat daarmee de
verhoudingen in de coalitie
en de onderlinge taakverde
ling in de VVD zich nu heel
goed ontwikkelen".
Ware stormloop
op test met
haargroeimiddel
ROTTERDAM Er hebben
de afgelopen dagen zoveel ka
lende mannen naar het Acade
misch Ziekenhuis Rotterdam
gebeld om zich op te geven
voor een proef met een haar
groeimiddel, dat de telefoon
centrale van het ziekenhuis
overbelast raakte. Ondanks de
mededeling dat drie weken
lang op werkdagen speciale te
lefoonlijnen beschikbaar zijn,
Drobeerden velen al het afge-
open weekeinde contact op te
nemen. Het Academisch Zie
kenhuis Rotterdam wil een
middel van geneesmiddelenfa
brikant Upjohn in Ede testen
op kalende mannen tussen de
18 en 49 jaar. De proefkonij
nen moeten van nature een
donkere haardos hebben, goed
gezond zijn en hun kaalheid
moet nog in het beginstadium
verkeren.
Ziekteverzuim
blijft gelijk
DEN HAAG Het ziektever
zuimpercentage is vorig jaar
met 6,9 gelijk gebleven aan dat
in 1985. Na een tamelijk hoog
verzuim in het eerste kwartaal
vorig iaar door een griepepide
mie daalde het percentage in
de latere kwartalen, aldus het
Centraal Bureau voor de Sta
tistiek.
Tot het eind van de jaren ze
ventig is het ziekteverzuim
steeds gestegen. Daarna trad
er een daling op die vorig jaar
doorzette in de verzuimcijfers
van de latere kwartalen. De
gemiddelde verzuimduur daal
de tot 14,2 dagen (15,5 in 1985)
bij de mannen en tot 11,7 da
gen (12,4 in 1985) bij de vrou
wen.
Vijf man gepakt
wegens fraude en
brandstichting
ZWOLLE De politie heeft
vijf arrestaties verricht in ver
band met de brand die op 1
november vorig jaar in Zwolle
een depot met textiel ver
woestte. Deze brand blijkt te
zijn aangestoken om verzeke
ringsgelden te innen; het ging
om een bedrag van twee en
een kwart miljoen gulden. De
verdachten, afkomstig uit
Zwolle, Ermelo, Harderwijk,
Almere en Bielefeld (West-
Duitsland), worden beschul
digd van brandstichting, ver
zekeringsfraude en het ont
trekken van goederen aan een
faillissement. De politie ver
wacht in deze zaak nog meer
aanhoudingen. Ook zijn er
aanwijzingen dat de verdach
ten bij nog meer fraudegeval
len zijn betrokken.
Minister Smit Kroes
wil maximum
snelheid verhogen
DEN HAAG Minister Smit-
Kroes van Verkeer en Water
staat wil de maximumsnelheid
op snelwegen buiten de Rand
stad optrekken tot 120 kilome
ter per uur. Binnen de Rand
stad zou de maximumsnelheid
op gevaarlijke stukken 100 ki
lometer per uur moeten blij
ven. Dit staat in het concept-
meerjarenplan verkeersveilig
heid dat de minister volgende
maand aan de Kamer aan
biedt. Smit-Kroes stelt in het
plan verder voor meer dan
voorheen te controleren of de
weggebruikers zich wel aan de
maximumsnelheid houden, of
ze hun autogordels wel om
hebben en of ze geen alcohol
hebben gebruikt. Andere pun
ten uit het voorstel zijn onder
meer de invoering van een
voorlopig rijbewijs voor de
jeugd en nieuwe voorlichtings
campagnes voor risicogroepen
in het verkeer.
Wo|itein hoeft boete
te betalen
en Ringen Piet Open-
kapitein van de sleep-
Fighter, hoeft een boete
weehonderd gulden niet
Do ta'en' olgens de direk-
'an de rijksbelastingen in
ngen is de kapitein, die
»ie ilang betrokken was bij
°P reddingswerk rond het
schip Herald of Free En-
|ORG1 se, door ambtenaren van
t Min ,uane te formeel behan-
Zij slingerden hem op de
mdat hij bij terugkeer in
ngen verzuimde zijn
aan te melden voor in-
ng. Overigens is de ber-
van het rampschip sinds
morgen stilgelegd in ver
met het slechte weer.
Tak verwacht niettemin
klus voor het einde van
maand is geklaard.
Veertig illegale
wapenhandelaars
aangehouden
VOLLENHOVE Na een on-
derzoek van ruim drie maan
den heeft een opsporingsteam
van de rijkspolitie Brederwie-
de/IJsselham in samenwer
king met enkele andere poli
tiekorpsen uit de regio veertig
personen aangehouden wegens
illegale wapenhandel en vuur
wapenbezit. Er werden 43 wa-
Cens en 4000 stuks munitie in
eslag genomen. De aangehou
den personen, in leeftijd varië
rend van 24 tot 64 jaar, ge
bruikten de wapens onder
meer voor de stroperij. De wa
pens zijn afkomstig uit Belgie,
Frankrijk en West-Duitsland.
DEN HAAG De bezui
nigingen op de ambtena
rensalarissen in de perio
de 1980-1986 hebben ge
leid tot armoede binnen
de groep ambtenaren met
de laagste salarissen. Deze
ambtenaren, die maxi
maal 36.000 gulden ver
dienen, kunnen de harde
klappen van de bezuini
gingen niet meer aan. Het
water is hen langzamer
hand tot de lippen geste
gen.
Deze noodkreet hebben PTT-
ambtenaren in het postdistrict
's-Gravenhage, en lid van de
vakbond AbvaKabo, neerge
legd in een zwartboek, dat
vanmiddag op het Haagse Bin
nenhof is overhandigd aan de
leden van de Vaste Kamer
commissie van Binnenlandse
Zaken. Dit tijdstip is mede ge
kozen, omdat minister De Ko
ning en de vakcentrales mor
gen gaan onderhandelen over
de arbeidsvoorwaarden voor
1987.
In het zwartboek wordt ervoor
gepleit nu maar eens begrip te
tonen voor ambtenaren in de
laagste loonschalen. Van mi
nister De Koning van Binnen
landse Zaken wordt als werk
gever van deze groep rijks
ambtenaren verwacht dat hij
vecht voor goede arbeidsvoor
waarden voor zijn personeel.
Op vele fronten hebben de
ambtenaren moeten inleveren,
zo is in het zwartboek te lezen.
Dat geldt voor het vakantie
geld dat afwijkt van dat in het
bedrijfsleven, het niet-uitbeta-
len van prijscompensatie, een
arbeidstijdverkorting die heeft
geleid tot minder banen in
plaats van meer en het ver
plicht gebruik maken van een
particuliere ziektekostenverze
kering, die verre van eerlijk
en rechtvaardig is.
Door het voortdurend, korten
op salarissen, een toenemende
werkdruk en het uitblijven
van maatregelen zijn er tal
van sociale problemen voor de
medewerkers en hun gezin
ontstaan, zo wordt gesigna
leerd in het zwartboek. Het
ziekteverzuim loopt op bij de
Post. Schuldsanering en sala
risvoorschotten komen meer
voor dan ooit. „Steeds meer
werknemers moeten noodge
dwongen grijpen naar kalme
rende, slaap- en bloeddrukver-
lagende middelen", staat er te
lezen. „Aan de oorzaak ervan
wordt vrijwel niets gedaan,
men blijft steeds weer nieuwe
maatregelen nemen die de
werkdruk verhogen, zoals het
inhalen van min-uren buiten
de normale werktijd of op de
vrije zaterdag, bestelwijken
worden vergroot; vaste werk
tijden worden losgelaten;
nachtdiensten worden nog on
aantrekkelijker gemaakt dan
zij al zijn door de mensen nog
later op te laten komen en
evenredig langer te laten wer
ken. Ook worden er steeds
meer individuele controles op
snelheid gehouden".
Vooral de oudere werknemers
blijken daardoor in de proble
men te komen, zo wordt ge
constateerd. „Voeg dat bij de
salarismaatregelen, de span
ningen rondom privatisering
van de PTT en de onrust on
der het personeel zal te begrij
pen zijn
Reactiè
Directeur Den Boer van het
postdistrict Den Haag liet in
een reactie weten dat er over
alle in het zwartboek genoem
de zaken afspraken zijn ge
maakt met de dienstcommis
sies (ondernemingsraden).
Volgens hem hebben de Abva-
Kabo-leden alleen een beeld
willen geven van de geluiden
die zij vanuit de basis opvan
gen en zou er geen sprake zijn
van conflicten tussen het post
district Den Haag en de vak
bonden.
KNOLLEN
HcmiK? cooler
i&ucaJlK AL
VeA*
ZOETERMEER De in
schrijfplicht bij het Ge
westelijk Arbeidsbureau
(GAB) moet tot het 60e
jaar van kracht blijven.
Dit stelt de Sociale Verze
keringsraad (SVR) in een
voorlopig advies dat ko
mende donderdag bespro
ken wordt.
Werknemers houden van
af 60-jarige leeftijd in het
nieuwe stelsel van sociale
zekerheid nog recht op
een van het loon afgeleide
uitkering tot 65 jaar en
vallen niet terug op mini
mumniveau. Aanvullin
gen vanuit het bedrijfs
leven zijn in het nieuwe
stelsel peperduur gewor
den.
De SVR raadt minister De
Graaf (sociale zaken en werk
gelegenheid) verder aan ont
heffing van de inschrijfplicht
los te koppelen van het ont-
slagvergunningenbeleid.
Werknemers voor wie een
ontslagvergunning is afgege
ven worden tegenwoordig nog
automatisch bij het gewestelijk
arbeidsbureau ingeschreven
als werkzoekende; de Raad is
het met die koppeling niet
eens.
De Raad waarin werkge
vers, werknemers en kroonle-
den heeft bij dé invoering
van het nieuwe stelsel de be
voegdheid regels te stellen op
dit gebied. De laatste tijd blij
ken zich echter steeds meer
ontslaggevallen voor te doen
waarbij werkgevers aangeven
de leeftijdsgrens voor collec
tief ontslag en dus ook de
inschrijfplicht bij het arbeids
bureau te willen terugbren
gen tot 55 jaar. Dit was voor
het ministerie aanleiding om
bij de Raad te signaleren dat
de leeftijdsgrens van 60 jaar
niet aansluit op de ontwikke
lingen op de arbeidsmarkt.
In bepaalde situaties en onder
strikte voorwaarden is de
Raad bereid ontheffing van de
inschrijfplicht te verlenen
voor 55-jarigen en ouder. Het
gaat daarbij om al bij het Ar
beidsbureau aangemelde en
reeds lopende ontslagkwesties.
