Dood doder dan ooit
GEESTELIIK LEVEN/OPINIE
kerk
wereld
Hervormde Kerk
peilt negatieve
ervaringen met
sociaal stelsel
Vaticaans embryo-document is juist uitdaging
£eidóc6otvca/tf
ell
brieven
lezers
Eeidóe Goura/nt
ZATERDAG 14 MAART 1987 PAG1
door Marinus van der Berg
Terugschrikken
Petrus is de tweede mens langs de
weg. Sommige mensen en sommi
ge momenten en bewegingen in de
geschiedenis schilderen Petrus
graag af als 'de rots, de rotsvaste,
de onwrikbare'. Een rots geeft vas
tigheid. In de Reformatie is een ge
liefd lied: 'Vaste rots van mijn be
houd'. Ik heb het vaak gezongen
met demente bejaarden in het ver
pleeghuis. Die vaste rots was dan
Jezus aan wie zij houvast hadden in
die periode van hun leven waarin
ze nog zo weinig eigen houvast
hadden. In je leven kun je een die
pe behoefte hebben aan een rots.
Er is ook een andere kant aan die
rots. Het kan ook gebeuren dat je
op een rots vastloopt. Je loopt er
op stuk en lijdt er schade aan. We
kunnen ons ook beschadigen aan
iemand die zich als een rots op
stelt. Daarom is het beeld van de
Kerk als een rots door de eeuwen
heen dubbelzinnig. We vergeten
wel eens wat gauw de vele schip
breukelingen. Vandaag ontmoet ik
een mens langs de kruisweg die me
sympathiek is. Ik zie iets heel men
selijks in hem. Ik zie zijn zwakke
kant en daarom kom ik met hem in
gesprek. Die Petrus, die 'de eerste'
wordt, schrikt terug op een cruciaal
moment en zegt 'ik ken Hem niet'.
Later wordt er van hem verteld dat
hij naar buiten ging en bitter huilde.
Een ander menselijk moment. Hij
ziet onder ogen wat hij gedaan
heeft en zo is hij anders dan Judas.
Ik wil graag Petrus erkennen als de
eerste volgeling vanwege die zwak
ke kanten. Rotsvaste zekerheden
schrikken af en scheppen afstand,
maar mensen die hun vragen, hun
twijfels en hun niet zo moedig zijn
durven te tonen, brengen nabij. Bij
hen voel ik me vertrouwder en veili
ger dan bij hen die alles met zeker
heid weten. De eerste volgeling die
leiding mag gaan geven aan de
voortgang van de Weg 'deed het in
zijn broek' toen hij in de nacht van
lijden en verraad oog in oog met
'de gezondene van God' kwam te
staan.
Hij is mij sympathiek omdat het
aan geloven een menselijke gestal
te geeft en niet alleen voor rechtlij-
nigen is weggelegd. Voor mensen
zonder twijfel. Zijn die er trouwens?
Petrus is me sympathiek, maar ik
mag hem ook niet te snel 'inpak
ken'. Hij stelt me ook lastige vra
gen. 'Wie ben jij dan?', vraagt hij.
'Hoe kies jij dan als het erop aan
komt?' 'Of schrik jij dan ook te
rug?' Misschien wel zonder bitter te
wenen. Aan Petrus wordt na Pasen
een belangrijk woord meegegeven,
nadat Hem driemaal is gevraagd:
'Heb je Mij lief'. In de nacht ont
kent Petrus driemaal als hem ge
vraagd wordt: 'Ken je Hem?' Het
woord dat Petrus wordt meegege
ven is: „Hoeden". Dat is het crucia
le woord voor leiding geven, voor
pastoraat, voor ieder die de Weg
van het Kruis niet wil verloochenen.
Er niet voor terugschrikken om el-
kaars hoeder, herder, te zijn. Dat
kan vergaande gevolgen hebben. Ik
las in de zomer het boek van Harrie
Nouwen 'Liefde in een gevaarlijk
land' over een Amerikaanse pries
ter die werkte bij de armen in Gua
temala. Zijn keuze voor de armen
betekende ook zijn dood. En over
kwam niet in de zestiger jaren het
zelfde de priester Harm van Vilste-
ren uit Boerhaar tijdens zijn werk
op de Philippijnen? De opdracht tot
'hoeden' kan vergaande gevolgen
hebben, die je doen terugschrik
ken. Het kan al in kleine kring ge
beuren als er gesproken moet wor
den, maar gezwegen wordt. Petrus
die me sympathiek is, is dezelfde
die me naar buiten laat gaan om te
wenen en die me wakker houdt,
opdat ik niet te snel tevreden ben
en ga rusten op eigen gelijk. Petrus
is ook in die zin leider dat hij me
zwakke plekken laat zien, zoals hij
zijn zwakke en kwetsbare plek laat
zien.
Höffner: Groenen medeschuldig aan AIDS
KEULEN Volgens de voorzitter van de
Duitse RK bisschoppenconferentie, kardinaal
Joseph Höffner, gaan de Groenen met hun eis
seksueel verkeer met wisselende partners en
homoseksuele relaties gelijk te stellen aan het
huwelijk niet alleen in tegen de Duitse grond
wet. Zij bevorderen daarmee ook de versprei
ding van de ziekte aids. Höffner zei dat na af
loop van de vergadering van de bisschoppen
conferentie in Keulen. Hij herhaalde zijn op
vatting, dat rooms-katholieken niet op de
Groenen kunnen stemmen, omdat zij naar zijn
mening de bescherming van het ongeboren le
ven door de overheid hebben prijsgegeven en
het huwelijk als instituut op de tocht zetten.
Jaag de natuur weg en ze
keert in draf terug.
P. N. Dostouchee
BEZINNINGSDAGEN OVER BEGELEIDING IN 'VERLIESSITUATIES'
11
11
ASSEN De huidige
cultuur weet steeds min
der raad met lijden, ver
driet en de dood. Daarom
is de dood doder dan ooit.
Alles wordt steeds meer
verdrongen, zodat het
verwerken van verdriet
steeds moeilijker is.
Dit zei pastor M. van den
Berg gisteren in Assen, waar
themadagen in het bisdom
Groningen over het verwer
ken van verliezen werden ge
presenteerd. Van den Berg
heeft landelijke bekendheid
gekregen op het terrein van
pastorale zorg aan zieken, ou
deren en stervenden.
De themadagen zijn opgezet
door het Diocesaan Pastoraal
Centrum in Groningen samen
met een aantal andere rooras-
katholieke instellingen. Het
uiteindelijke doel is een bete
re pastorale begeleiding in de
parochies van mensen „in
verliessituaties".
Bepaalde vormen van pasto
raat worden steeds meer door
vrijwilligers uitgevoerd. Dit is
het gevolg van nieuwe ont
wikkelingen in de RK Kerk
alsmede van het teruglopend
aantal priesters. Het vrijwilli-
gerspastoraat blijkt, vooral in
wat moeilijker situaties,
slechts alleen zin te hebben
als het door pastor en paro
chie wordt geaccepteerd.
Op de diocesane themadagen
gaat het niet alleen om sterf
gevallen, ma*ar ook wordt ge
dacht aan onder meer de ge
volgen van een echtscheiding,
definitieve verwijdering tus
sen ouders en kinderen, gees
telijke aftakeling bij naaste
familieleden en kinderloos
heid.
Bepaalde vormen van ver
driet worden niet als zodanig
erkend, zo zei Van den Berg,
bij voorbeeld een miskraam of
een doodgeboren kind. Ver
der zijn er situaties die kerke
lijk of maatschappelijk nog
een taboe zijn, zoals onge
huwd samenwonen. Als zo'n
relatie wordt verbroken,
wordt dit vaak niet als een
ernstige crisis voor de betrok
kenen beschouwd. De opvat
ting als zouden jongeren met
hun relaties maar wat aan
rommelen, is „absoluut niet
waar," aldus Van den Berg.
„Die opvatting verhindert ons
in te zien wat hier aan de
hand is."
Ook ongewenste kinderloos
heid kan tot een ernstige cri
sis leiden. Zulke echtparen
(ongeveer 13 procent van de
oudere generatie, 7 tot 10 pro
cent van de jongere generatie)
hebben ongeveer tien jaar no
dig om dit te accepteren. In
de kerk is er nog weinig na
gedacht over het recht op kin
deren. Met zijn veroordeling
van alle vormen van kunst
matige bevruchting „walst
kardinaal Ratzinger over deze
gevoelens heen".
Het is volgens Van den Berg
nodig dat de mensen weer
baarder worden tegenover de
professionalisering van het
begrafeniswezen en ook te
genover sommige pastores.
Naar zijn mening wordt een
overledene veel te snel uit
huis gehaald. Daarbij spelen
commerciële overwegingen
vaak een rol. Begrafenison
dernemingen met een eigen
aula zijn in dit verband veel
minder geneigd aan de wen
sen van de nabestaanden te
gemoet te komen. „Vanaf het
moment dat iemand is overle
den, is hij vermist," aldus Van
den Berg.
Ook keerde hij zich tegen pas
tores die alles voor de nabe
staanden willen regelen en
vaak uniforme rouwdiensten
houden. Het afscheid van een
overledene verdraagt naar
zijn mening geen anonimiteit.
Hii constateerde de laatste tijd
ook in protestantse kringen
nieuwe aandacht voor het ge
denken van de overledenen.
DRIEBERGEN De Nederlandse Hervormde Kerk
wil gegevens verzamelen over de negatieve gevolgen
van het nieuwe stelsel van sociale zekerheid. Die ge
gevens zullen worden aangeboden aan de Tweede
Kamer als die het nieuwe stelsel gaat evalueren.
Volgens de hervormde Generale Diakonale Raad (GDR), die
de plaatselijke diakonieën heeft opgeroepen negatieve erva
ringen van mensen met het nieuwe stelsel door te geven, is
„een niet gering aantal mensen in inkomen achteruit ge
gaan".
De GDR raadt de diakonieën in die gevallen aan in contact te
treden met organisaties van uitkeringsgerechtigden. Verder
dient de diakonie zich af te vragen of er ten gevolge van de
stelselwijziging acute noodsituaties zijn ontstaan, of er tijdens
het kerkelijk bezoekwerk signalen worden opgevangen, of de
toezegging van vrijwillige bijdragen aan de kerk terugloopt
en of er op scholen iets zichtbaar wordt van financiële proble
men, aldus de GDR in een brief aan de plaatselijke diako
nieën.
Politici hebben meermalen gevraagd om verhalen die aan di
akenen bekend zijn, aan hen door te geven. Met het doorge
ven van de gevens die voor 15 mei binnen moeten zijn, wil de
GDR de overheid wijzen op haar roeping de gerechtigheid te
betrachten ten aanzien van sociale vraagstukken.
De Congregatie voor de
Geloofsleer heeft deze
week een uitvoerige In
structie gepubliceerd over
het menselijk leven in
zijn beginfase en over de
menselijke voortplanting.
Het document wil ant
woord geven op een aan
tal dringende ethische
vragen die gerezen zijn
vanwege de nieuwe me-
disch-technische moge
lijkheden om de voort
planting in regie te ne
men.
Mag vanuit humanitair ge
zichtspunt alles gedaan wor
den wat er technisch mogelijk
is, of binnenkort mogelijk zal
worden? Allerlei handelingen
zijn thans mogelijk met men
selijke embryo's, zowel in het
lichaam van de vrouw als in
het laboratorium. De vragen
leven vooral in het rijke en
hoog ontwikkelde Westen. In
ons land publiceerde de Ge
zondheidsraad in oktober 1986
een rapport over kunstmatige
voortplanting, waarbij een
aantal ethische standpunten
ingenomen werden. Het is op
zichzelf verheugend dat ook
vanuit de leiding van de
Rooms-Katholieke Kerk, die
zichzelf als „deskundige in
humaniteit" beschouwt, een
bijdrage geleverd wordt aan
een actuele discussie; dat er
geargumenteert wordt vanuit
verstandelijke morele begin
selen, die op hun beurt in het
licht van het christelijk geloof
worden beschouwd. Dit blijft
verheugend, ook wanneer je
het met enkele van die more
le beginselen en redeneringen
niet eens zou zijn.
Het is van belang te weten
dat het hier niet over geloofs
leer gaat, maar over moraal of
zedenleer. In de katholieke
moraal spelen naast geloofs
punten, ontleend aan de bij
belse openbaring, zoals bij
voorbeeld over de waardig
heid van elke mens, zijn
schepping en roeping door
God, ook verstandelijke in
zichten een grote rol en ten
slotte de opgedane praktische
ervaring.
De laatste twee ken-bronnen
hebben gelovigen en niet-ge-
lovigen met elkaar gemeen.
Daarom heeft een verklaring
over de moraal een ander ka
rakter dan een document over
het geloof. Men mag en moet
de kracht van de geboden ar
gumenten wegen, de resulta
ten van de praktijk op hun
heilzame of onheilzame wer
king meewegen, en niet
slechts letten op wat er voor
geschreven of afgekeurd
wordt. Wanneer men gegron
de tegen-redenen heeft, kan
ook een lid van de katholieke
kerk van mening blijven ver
schillen met de kerkelijke lei
ding; niet over de geloofsprin-
cipes, doch wel over de prak
tische conclusies en over de
weg daar naar toe. Dan be
hoort er een dialoog met de
kerkelijke leiding op gang te
komen.
Wat is de inhoud van de In
structie? Zij gaat over twee
onderwerpen. Ten eerste in
grepen in het menselijk leven
in zijn begin-fase, namelijk
vanaf de conceptie. Wat is de
„status" van een embryo
Wat mogen de biologische in
genieurs en de twee verwek
kers er wel en niet mee doen?
Het ethische beginsel, ge
steund door het geloof, luidt
hier: het embryo is een men
selijk wezen en moet, gelijk
een persoon, geëerbiedigd
worden vanaf het eerste
ogenblik van zijn bestaan.
Vervolgens wordt een aantal
vragen beantwoord: is prena
tale diagnose geoorloofd, mag
men embryo's opereren, mag
men wetenschappelijk onder
zoek doen met levende en
met dode embryo's, mag men
ze invriezen, mag men de em
bryo's die na kunstmatige be
vruchting niet ingeplant wor
den, vernietigen, mag men er
handel mee drijven? De rode
draad doorheen de antwoor
den is telkens het therapeu
tisch beginsel: al wat de ont
wikkeling en gaafheid van
het embryo bevorderd is ge
oorloofd, al wat hier tegenin
gaat, of ook tegen het ver
schuldigd ontzag, is ongeoor
loofd. De plaatsruimte is te
kort om uitvoerig op dit eer
ste deel in te gaan. Ik acht
deze tekst van belang voor de
betreffende medische specia
listen en biologische inge
nieurs en voor de centra waar
men aan wetenschappelijk
onderzoek en aan behandelin
gen doet.
Het tweede deel gaat over de
technieken om een conceptie
tot stand te brengen: de reeds
lang bekende kunstmatige in
seminatie die technisch niet
moeilijk is, en de sinds enkele
jaren bekende techniek van
de kunstmatige bevruchting.
Verzet
Over dit onderwerp worden
twéé morele beginselen gefor
muleerd. Vooreerst: menselij
ke voortplanting behoort bin
nen het huwelijk gerealiseerd
te worden. Hieruit wordt af
geleid dat gebruikmaking van
de gameten (sperma of eicel
len) van een derde, een do
nor, door en voor een echt
paar niet geoorloofd is: de zo
genaamde heterologe be
vruchting. Vervolgens: men
selijke voortplanting behoort
(bovendien) het resultaat te
zijn van de geslachtsgemeen
schap, de zogeheten huwe
lijksdaad. Hieruit volgt dat
ook de kunstmatige bevruch
ting met sperma of eicel van
de eigen partner ongeoorloofd
is: de zogenaamde homologe
bevruchting.
Het is te verwachten dat met
betrekking tot dit tweede on
derwerp de Instructie veel
verzet zal ontmoeten bij ka
tholieke gelovigen in het alge
meen, artsen, moraaltheolo
gen en bij katholieke zieken
huizen. Voor ingewijden in de
kerkelijke zedenleer bevat dit
deel nauwelijks iets nieuws.
Het is een herhaling van ker
kelijke uitspraken uit de vijf
tiger jaren over de kunstmati
ge inseminatie en een toepas
sing hiervan op de nieuwe
technieken. De afkeuring van
de homologe bevruchting is
de logische keerzijde van de
kerkelijke afkeuring van de
anti-conceptie: het ene oor
deel staat of valt met het an
dere. Ik verwacht niet dat de
katholieke echtparen wie het
De instructie van de Congregatie voor de Geloofsleer.
aangaat, nu in gewetensnood
zullen komen. Tegen de af
keuring van elke heterologe
bevruchting zijn redelijk ster
ke ethische tegenargumenten
te geven. Men moet zich ech
ter wel realiseren dat er dan
veel dringende morele vragen
open blijven of open komen:
heeft een niet-gehuwd paar,
heeft een alleenstaande
vrouw een moreel recht op
zulke behandelingen? Heeft
er eigenlijk iemand recht op
een kind? Hoeft een medicus
zich slechts te laten leiden
door het beginsel: de klant is
koning? Zo niet, waar haalt
hij dan zijn ethische maatsta
ven vandaan?
De instructie heeft nog een
derde deel over de verhou
ding tussen morele beginselen
en burgerlijke wetgeving. Dit
is een zaak van groot belang,
ook voor hen die zich door
andere beginselen laten lei
den dan de Congregatie aan
geeft.
Ik meen, dat de Instructie een
uitdaging is voor allerlei ka
tholieke instellingen, groepen
en personen om zich reken
schap te geven van hun more
le beginselen, van hun erva
ringen in de praktijk en van
hun beleid. Snelle afwijzing,
gemakkelijke terzijdelegging
van dit document, overgaan
tot „business as usual" zou
geen passende reactie zijn.
Met name het onderwerp van
het eerste deel is zodanig, dat
élk verstandig woord, elke
verwijzing naar Gods beloften
en bedoelingen ons in dit ver
band zeer welkom zal moeten
zijn.
THEO BEEMER
De auteur is lector in de mo
raaltheologie en hoofd afde
ling medische ethiek aan de
Katholieke Universiteit te
Nijmegen.
Prinsheerlijk leven
In de al jaren aanslepende oorlog tussen Privé en ledei rbij
het koningshuis heeft het roddelblad opnieuw een nede holi
geleden. De vier kinderen van prinses Irene kunnen jof
voorlopig bevrijd weten van hen hinderlijk volgende ge
slaggevers en fotografen. Ze zullen weliswaar niet de 1
van de anonimiteit genieten, want voor leden van d< i L(
ninklijke familie is dit niet weggelegd. Maar ze hoeven
niet voortdurend geschaduwd te weten als in de een
beste spionagefilm.
rs wm
er*
Het is de uitkomst van het zoveelste juridisch gevechi
sen leden van de koninklijke familie en de „populaire
die zo graag onthullingen levert aan een nieuwsgier
goedgelovig lezerspubliek. Prins Bernhard heeft jaren
den namens zijn tweede dochter het Duitse blad Neue
aangeklaagd. Ook Privé heeft al een reeks veroordeli
achter de rug. Met name van prins Claus is bekend dat I
„openbare seksuele schrijftafelfantasieën" die het bla
drukt diep veracht. Zelf was hij er met de koningii
slachtoffer van, en ruim een jaar geleden hun zoon Wi
Alexander. De sleutelgatloerders hebben hun fantasie!
die gevallen moeten herroepen en elke keer na zo'n 1
hielden zij zich enige tijd rustig.
MaAR ook elke keer na zo'n affaire is de koninklijke jj
lie minder geneigd zaken naar buiten te brengen die we |ar(
niet noodzakelijk openbaar gemaakt moeten worden
waarvan toch moeilijk gezegd kan worden dat ze de pr .pe
sterk aantasten. Sterker nog: zaken waarvan op prijs a
gesteld dat leden van de koninklijke familie er hun m< ge
over kunnen geven. Zo lijdt de gehele pers onder de fyg
reikbaarheid van de leden van het Koninklijk Huis, di
dens buitenlandse reizen zich wel eens toeschietelijker
tegenover de media. Slechts in sporadische gevallen is P'
openheid die men in de huidige samenleving mag verv
ten: rondom de ziekte van prins Claus en tijdens het in< ncj(
wekkende interview bij gelegenheid van zijn zestigste
MEER openheid zou een goede remedie zijn tegen zieki
nieuwsgierigheid. Bij een beter voorlichtingsbeleid vtei
het Koninklijk Huis krijgen bladen als Privé wellicht m
kans hun verzinsels en suggestieve „onthullingen" ai
man of vrouw te brengen. En dat is toch het enige dat b ST
bladen telt: het verkoopcijfer. Toen de publicaties over
Claus de lezers gingen ergeren en er kritiek kwam op
dactie van Privé, was de prins ineens geen nieuws me
werden de verhalen gestaakt. Het is te betreuren dat
zers van het blad zich niet wat sneller ergeren aan derg Is
publicaties, of het nu een prins betreft of een ander be err
persoon. Want dit zou effectiever zijn dan de boete d r"
rechter nu heeft vastgesteld voor het geval het blad de
deren van prinses Irene weer op de hielen zit.
Toenemende
bewolking
DE BILT (KNMI) Een
klein lagedrukgebied in de bo
venlucht is gisteren van noord
naar zuid over het westen van
het land getrokken. Er was
wat meer bewolking en de
wind waaide niet meer zo
strak uit het oosten. Vandaag
begon de dag met zonnige pe
rioden, spoedig neemt echter
de bewolking toe op de nade
ring van een storing uit het
westen. Er valt dan uit deze
bewolking nog geen neerslag.
De temperatuur loopt na de
koude nacht in de middag op
tot ongeveer 3 graden. De
wind draait van oost naar zuid
en is zwak tot matig. Morgen
zou er wel een sneeuwbui
kunnen vallen. Dan is de wind
naar het noordwesten ge
draaid. Het blijft de komende
dagen nog koud.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor morgen en maandag:
Zuid-Scandinavië: vooral mor
gen in zuidwest-Noorwegen
sneeuw, elders overwegend
droog met wolkenvelden.
Vooral 's nachts wat minder
koud met temperaturen rond
het vriespunt in het zuidwes
ten tot rond -10 graden landin
waarts. 's Middags dicht bij 0
graden.
Britse eilanden: half tot zwaar
bewolkt. Af en toe wat regen,
vooral in het noordwesten. In
Schotland ook wat sneeuw.
Middagtemperatuur tussen 10
90
graden in het zuidwesten
graden in Schotland
Duitsland: half tot zwaa
wolkt. Van noord naar
enige sneeuw. Overdag
boven nul, 's nachts tot
wegend licht afnemende i
Benelux: vooral morgei |)i
tend enige sneeuw. Mi$
temperatuur enkele
boven nul. 's Nachts
vorst tot rond het vriespi
Frankrijk: in het noordi
lijke deel half tot zwaai
wolkt en mogelijk wat snt
elders perioden met zo
droog. Middagtemper
van 3 graden in het noor
ten tot rond 12 graden ii
zuiden en zuidwesten.
Alpengebied: aan de noo
de half tot zwaar bewoll
af en toe wat sneeuw,
meer naar het oosten. Aa
zuidzijde droog en pen
met zon. Middagtemper
in de zuid- en westdalen
10 graden, in de noon
oostdalen 0 tot 5 graden. I
dengrens 's middags tif
1000 meter hoogte in het j
westen tot aan de grond ii
noordoosten.
Spanje, Portugal: in m J
west-Spanje en in het zuir
ten af en toe bewolking,
overwegend droog, elders
nig. Middagtemperatuur
12 graden in het noorde^
21 graden in het zuidoosl
Italië, Joegoslavische kus
rioden met zon, maar mc j
zuid-Italie en maand:
midden- en zuid-Italië pla
Tl
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Mens en maatschappij
De maatschappij heeft kinde
ren nodig om niet te minderen
in aantal burgers en zo te kun
nen voortbestaan. Daartoe
moet er seks worden begaan
van volwassen mannen met
volwassen vrouwen. En liefst
moeten de ouders, voor de
goedkoopte, hun kinderen zelf
opkweken, dus zo mogelijk
trouwen. Alle andere vormen
van seks zijn dus, voor de
maatschappij, nutteloos en, als
dit vaak gebeurt, al spoedig
bedreigend. Naarmate ze de
nuttige manier vervangen. Het
maatschappelijk instinct doet
de mensen, die immers zeer
afhankelijk zijn van de maat
schappij, beseffen waar hun
belang ligt, hun voordeel, n.l.
bij een welvarende maatschap
pij. Hun inzicht in en hun oor
deel over de medemens onder
werpen zich aan dat besef en
het juiste begrip voor andere
mensen blijft uit. Vandaar dat
de burgerij deze andere vor
men verafschuwt en vandaar
dat de strafwet deze be
schermer van de maatschap
pij als het maar even kan,
zich daar tegen keert. Hoezeer
ook deze andere vormen niet
minder geschikt zijn om de
mensen gelukkig te maken.
W.L. Dekker,
DEN HAAG.
Bio-ethiek (2)
O nee, de paus en de leden
van de Congregatie van de
Geloofsleer zijn geen domoren!
Een briefschrijver, die dit zelf
stelt, weet het desondanks be
ter. En vervolgens zet hij de
beminde gelovigen er toe aan
het document over de bio-
ethiek niet serieus te nemen.
Hij ziet echter één ding over
het hoofd: „Qui mange du
Pape, en meurt!"
Mr.J.D. Hermans-Lebert,
DEN HAAG.
(Naschrift: Het betoog van de
betrokken briefschrijver ging
over de vraag of het document
van de Congregatie voor de
Geloofsleer in Rome als een
onfeilbare uitspraak van de
r.k. kerk dient te worden be
schouwd. Redactie).
Tegenstelling
Organisatie over abortus in de
Sovjet-Unie. Conclusie: de
Russische vrouw ondergaat ge
middeld zesmaal in haar leven
een abortus! Het aantal Russi
sche meisjes en vrouwen van
jong tot oud bedraagt 140 mil
joen. Gedurende hun leven
zijn ze samen dus „goed voor"
840 miljoen abortussen of „On
nozele kinderen", om de posi
tieve kant van deze treurige
zaak maar eens te belichten.
Een jaar of wat geleden zag ik
een tv-documentaire van een
ploeg Japanse volkenkundigen
en filmers. Het ging over de
Mendibaus, een stam uit
Nieuw-Guinea. Het waren
stoere steentijdkerels die het
aan potentie niet leek te ont
breken. Zij vertelden, dat ze
zich na de geboorte van een
kind drie jaar onthielden van
seksueel verkeer, om hun vol
gende kind meer kans op ge
zondheid te geven. Wat een te
genstelling tot de manier
waarop men een en ander te
genwoordig in onze streken
meent te moeten regelen!
G. Homminga,
DEN HAAG.
Selectie (5)
Lichamelijke of geestelijke
mankementen kunnen meer
en meer reeds vóór de geboor
te worden vastgesteld. Zulk
prenataal onderzoek lijkt heil
zaam voorzover het mogelijk
maakt de ontwikkeling van de
vrucht in gunstiger richting te
beïnvloeden. In feite besluit
men echter steeds vaker tot
abortus. Een bevolking zonder
aangeboren afwijkingen zou zo
binnen hand- of spuitbereik
kunnen komen. Maar is dat de
manier? Wel schijnt het voor
uitzicht op een kind met een
handicap een meer aanvaard
bare reden voor abortus, dan
het feit dat men één of twee
kinderen wel welletjes vindt.
Maar als abortus op grond van
een handicap verantwoord zou
kunnen zijn, bij welke graad
van gehandicapt-zijn begint
het dan geoorloofd te worden?
Echtpaar A verwacht een zoon
met een aanmerkelijk atletisch
vermogen en een I Q. van
minstens 120, terwijl echtpaar
B niet kijkt op een vingertje
meer of minder en een kind
met een intelligentie van 85 al
behoorlijk bijdehand vindt.
Welke ouders zijn de beste?
Als kind van het eerste paar
loop je al gauw de kans nog
vóór de geboorte ongevraagd
met het verschijnsel euthana
sie kennis te maken. Zo zou
den je levenskansen als a.s.
wereldburger afhankelijk
worden van de verwachtingen
en het incasseringsvermogen
van je ouders. De gevolgen
van de bedoelde voorkennis
ziin zo dubieus, dat je je moet
afvragen in hoeverre een arts
die kennis moet nastreven,
laat staan aan de ouders door
geven. Hoe groot is niet de
kans dat zij in ondraaglijke
tweestrijd komen? Of dat va
der en moeder onderling ver
scheurd raken over de vraag
wat te doen? Dat de een de an
der zijn wil opdringt? Dat men
in paniek een beslissing neemt
waarover men later spijt
krijgt? Kun je ouders met zul
ke voorkennis belasten? Als
meer en meer ouders zouden
overgaan tot abortus bij een
handicap, zal daarvan pressie
uitgaan. Ouders die het niet
doen, zullen er op aangekeken
worden. De maatschappij kan
steeds zuiniger worden met
begrip, medelijden en hulp.
„Hadden ze maar., enz." Maar
als alle ouders in zo'n geval tot
abortus besluiten, zal de we
reld iets missen. De liefde van
veel ouders vo<* hun gehandi
capte kind, als verbazend en
ontroerend voorbeeld voor an
dere ouders, ook voor degenen
die hun gezond geboren kinde
ren in minder dan geen tijd
naar de knoppen laten gaan.
De wereld zal ook verliezen de
merkwaardige levenslust, de
voorbeeldige geestkracht en de
wil tot compenseren van veel'
gehandicapten zelf.
B. Perquin,
DEN HAAG.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
lijk buien. Middagtemper;
van 8 graden langs de JcJ_
Slavische kust en noord
Italië tot 14 graden in zui< p
lië en op Sicilië en Sardii^
li
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Zd. Limburg onbew
Aberdeen zw.bev
Athene h bew.
Barcelona Lbew
Istanbul
Las Palm;
