Nieuwe „trots" van Townsend
Thoresen blijft uit de vaart
Militairen
pikken optreden
Van Houwelinge
niet langer
„Weinig overtredingen
bij verscheping van
gevaarlijke stoffen"
Deuren van veerboten naar Texel blijven stukje open
Ceidae SouAO/nt
Gedupeerde patënt vecht behandeling ai
BINNENLAND/BUITENLAND
£eidóC@otncutt
WOENSDAG 11 MAART 1987 PA(
IT
KAPITEIN WEER
IN ENGELAND
tein Daniel Lewry van de gezonken
Herald of Free Enterprise is gisteren
met een ambulancevliegtuig van Oos
tende naar Engeland gevlogen. Het
heeft de Belgische autoriteiten heel
wat moeite gekost om de kapitein on
gemerkt uit het ziekenhuis te laten
vertrekken. Britse journalisten had
den aan de uitgang van het zieken
huis post gevat om toch maar een
glimp van de zwaar gewonde Lewry
op te vangen. Er waren drie zieken
wagens nodig om de journalisten op
een dwaalspoor te brengen. Na aan
komst in Engeland ziin de kapitein en
zijn familie onder politiebewaking ge
steld in verband met bedreigingen.
Uitgebreide controle
voor Zeeuwse veren
VLISSINGEN De directie van de provinciale
veerdiensten in Zeeland heeft een totaal veilig
heidsonderzoek gelast voor de vijf Zeeuwse veer
boten. Daarbij zal worden gekeken naar het ont
werp, de stabiliteit, het gebruik, de belading en
de aanwezigheid van veiligheids- en reddings
middelen. „Wii zijn er van overtuigd dat onze
veerboten volkomen veilig zijn", aldus een
woordvoerder. „Maar we willen geen spoor van
twijfel laten bestaan. Vandaar het onderzoek".
Ook de Zeeuwse veerboten varen wel eens met
open deuren. „Dat gebeurt alleen bij hoge uitzon
dering als de deuren door een defect niet geslo
ten kunnen worden en het gezien de weersom
standigheden mogelijk en nautisch verantwoord
is. Onze boten varen niet zoals de veerboten over
het Engels Kanaal onder alle weersomstandighe
den. Bij mist en storm wordt de zaak dikwijls
stilgelegd," aldus de woordvoerder.
Kamer wil debat
over scheepsramp
DEN HAAG Op zo kort
mogelijke termijn wil de
Tweede Kamer een debat
met minister Smit-Kroes
(Vrkeer) over de gevolgen
voor ons land van de ramp
met de Herald of Free En
terprise voor de kust van
Zeebrugge. De Kamercom
missie voor verkeer wil
vooraf van de minister een
notitie, waarin de mogelijke
gevolgen worden aangege
ven. De ramp en de gevol
gen daarvan komen zeker
ook ter sprake in een vol
gende week maandag te
houden uitgebreide commis
sievergadering over het
Noordzeebeleid.
Geen waarschuwings
lampen op rampschip
BREMERHAVEN Het gekapseisde
Britse veerschip had geen waarschu
wingslamp op de brug om te laten zien
of de boegdeuren open stonden. Dit is
verklaard door de hoofdontwerper van
de werf Schichau Unterweser in Bre
merhaven die het schip bouwde. Jürgen
Büssenschütt. Hij sprak daarmee de ver
klaring tegen van technisch directeur
Josef Klar van de werf, die eerder had
'verklaard dat het schip was uitgerust
met een „uitgebreid waarschuwingssy
steem" tot op de brug. Vier andere rij-
op/rij-afschepen van Townsend Tho-
rensen kregen vorig jaar bij een verbou
wing wel een waarschuwingssysteem.
Het Britse ministerie van verkeer eist
dat elk schip dat na 1984 is gebouwd
met de lichten moet zijn uitgerust. De
Herald liep evenwel in 1980 van stapel.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN/BREMEN
Op een scheepswerf in
Bremen wordt hard ge
werkt aan twee nieuwe
ferryschepen voor de re
derij Townsend Thoresen.
Het gaat om de Pride
(Ned: trots) of Dover en
de Pride of Calais, volgens
de maatschappij de groot
ste en de beste autoveer
boten die ooit werden ge
bouwd. Met een snelheid
van 22 knopen kunnen zij
in 75 minuten 650 voertui
gen en 2.300 passagiers
transporteren van Enge
land naar Noord-Frank
rijk en vice versa.
Het was de bedoeling dat beide
schepen (die twee maal zo
groot zijn als de bestaande)
nog dit jaar in gebruik zouden
worden genomen. Maar de
kans daarop is vrijwel verke
ken, na de ramp met de Her
ald of Free Enterprise. De
Britse regering heeft een drin
gende inspectie bevolen van
alle zestig autoveerboten. Ook
de twee Prides zullen aan een
grondige, tijdrovende controle
worden onderworpen, waarbij
vooral gekeken wordt naar de
betrouwbaarheid van de dub
bele boegdeuren en het pomp-
systeem van de ballasttanks.
Voor Townsend Thoresen ver
tegenwoordigen de Pride of
Dover en Pride of Calais een
investering van 85 miljoen
pond. TT hoopte met deze
nieuwe autoveerboten niet al
leen de toenemende concur
rentie van andere operators
het hoofd te kunnen bieden.
Zij wilde ook de Kanaaltun
nelbouwers de voet dwars zet
ten.
De veerboten zouden de pret
tigste, veiligste en snelste ma
nier moeten worden om het
Kanaal over te steken. In de
enorme laadruimtes kunnen
op vier verschillende niveau's
auto's worden geparkeerd. Do
ver en Calais graven voor deze
Kanaalreuzen nieuwe ligplaat
sen. Bovendien worden in die
havens speciale dubbele oprit
ten aangelegd om snel laden
en lossen mogelijk te maken.
Doordat de nieuwe veerboten
pas veel later kunnen worden
ingezet dan gepland vreest de
directie van Townsend Thore
sen grote verliezen. Daarbij
wordt gewezen op de nadelige
gevolgen die de internationale
luchtvaart ondervond van de
ramp met een Amerikaanse
DC-10 bij Chicago in 1979.
Alle DC-10's kregen een vlieg
verbod, waardoor de lucht
vaartmaatschappijen zware
verliezen leden.
Maar aangezien de passagiers,
ondanks dergelijke rampen,
toch in vliegtuigen blijven
stappen, hopen de veerboot-
bedrijven dat de doorsnee-va
kantieganger het drama van
Zeebrugge snel zal zijn verge
ten. Het komende zomersei
zoen wordt wat dat betreft een
graadmeter. Wanneer de pas
sagiers massaal wegblijven,
zou dat het einde kunnen be
tekenen voor enkele ferry-be
drijven.
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Het Nederlandse Korps Controleurs
Gevaarlijke Stoffen constateert slechts weinig overtre
dingen bij het vervoer van gevaarlijke stoffen met
veerboten. Verscherping van wetgeving, mede naar
aanleiding van de ramp bij Zeebrugge, is volgens de
plaatsvervangend commandant van het korps, H. Ka
pel, in Nederland niet nodig.
De veertig controleurs van het korps nemen dagelijks bij alle
internationale veerdiensten in ons land steekproeven. Bij de stu-
wadoorsbedrijven die de ferries beladen, is met behulp van de
aanwezige computers in één oogopslag te zien welke gevaarlijke
stoffen aan boord gaan. Bij de steekproeven bekijkt het korps
ook of de goederen wel veilig in de vrachtwagen zijn geladen.
„Zonodig moet dat opnieuw gebeuren", aldus Kapel. Vrachtwa
gens en trailers met gevaarlijke lading worden in Nederland al
tijd vastgesjord, stelt Kapel. Volgens de Nederlandse vereniging
van wegvervoerders die van ferrydiensten gebruik maken komt
het op veerboten van Townsend Thoresen regelmatig voor dat
vrachtwagens niet worden vastgesjord. Ook het varen met open
deuren is de organisatie niet onbekend. Bovendien zijn trailers
vaak 15 tot 20 procent overbeladen. Volgens onderzoekers is dit
één van de oorzaken waardoor de stabiliteit van ro/ro-schepen
in gevaar gebracht kan worden.
Schadeclaims
Townsend Thoresen is gisteren en vandaag bestookt met schade
claims door nabestaanden van slachtoffers, die daarmee reageer
den op een advertentie in alle grote dagbladen in Engeland en
Schotland. Daarin verzocht de maatschappij degenen die menen
iets te vorderen te hebben naar aanleiding van de scheepsramp,
een bepaald telefoonnummer te bellen.
De woordvoerster van Townsend Thoresen in Londen zei-dat de
Herald of Free Enterprise, als het schip opgeknapt kan worden,
niet meer ün Europese wateren gebruikt zal worden. Men zal
trachten het schip te verkopen aan een Aziatisch of Zuidameri
kaans land. „In Europe she will never sail again", aldus de rede
rij.
Auto
geborgen
>3
zeebodem bij
Zeebrugge werd
gisteren deze
vrachtwagen
omhoog
gehaald. De
trailer Is bij het
zinken van de
Herald of Free
Enterprise van
de boot
geslagen. De
lading van de
wagen, vaten
met een giftig
goedje, vielen
bij het optakelen
terug in zee.
Maar volgen9
Smit-Tak zullen
alle vaten
spoedig worden
geborgen.
DEN BURG De drie
veerboten van Texel's Ei
gen Stoomboot Onderne
ming (TESO), die jaarlijks
twee miljoen bewoners en
toeristen en 650.000 auto's
tussen Den Helder en
Texel overvaren, blijven
voorlopig pendelen met
licht geopende laaddeu-
ren. Dat verklaarde
TESO-directeur T. Hoog-
erheide, naar aanleiding
van het feit dat geopende
voordeuren een rol heb
ben gespeeld bij het kap
seizen van de Herald of
Free Enterprise.
Volgens Hoogerheide leggen
zijn drie schepen op warme zo
merse dagen regelmatig het
vier en een halve kilometer
lange traject tussen Den Hel
der en Den Burg af met ach
terdeuren die vanwege de
ventilatie een klein stuk open
staan. „Dat gebeurt uitsluitend
bij kalme zee waarbij overi
gens die achterdeuren hooguit
tien centimeter open staan".
„De voordeuren behoren vol
ledig gesloten te zijn, al sluit ik
niet uit dat die ook wel eens
een kleine opening vertonen.
Zolang de oorzaak van de
ramp bij Zeebrugge niet duide
lijk is bestaat er voor ons nog
geen aanleiding ons beleid op
aat aspect te herzien", aldus
Hoogerheide. Overigens bena
drukt Hoogerheide dat de deu
ren op de Noordzeeveren een
veel sterkere waterkerende
functie hebben dan op zijn ve
ren en dat ook de Noordzee-
omstandigheden veel zwaar
der zijn.
Net als op de verongelukte
veerboot worden vracht- of
personenauto's op de TESO-
schepen nooit vastgesjord.
„Wij varen tot windkracht ne
gen. Boven die windsnelheid
maakt het schommelen van
het schip sjorren wel gewenst,
maar dan varen wij niet
meer", aldus de directeur.
De ramp is voor de TESO wel
aanleiding een nu nog ontbre
kend rampenplan op te zetten.
Daartoe hoopt de maatschappij.
sluitende nood- en reddings
procedures met de marine en
de onlangs operationeel ge
worden kustwacht op papier te
kunnen zetten. Daarnaast
worden enkele bestaande vei
ligheidsvoorschriften aange
scherpt, bij voorbeeld ten aan
zien van het gesloten zijn van
binnendeuren in waterdichte
schotten en de controle daar
op. „Ik sluit niet uit dat wij bij
het volledig bekend worden
van de toedracht van de Zee-
brugge-ramp ook permanent
met alle deuren dicht gaan va
ren", aldus de TESO-directeur.
DEN HAAG De mili
tairen pikken het niet
meer. Zij zijn het zat dat
staatssecretaris Van Hou-
welingen (Defensie) hen -
direct of indirect - voort
durend overvalt met plan
nen, waar zij alleen nog
maar ,ja" tegen kunnen
zeggen. Maandag was het
weer zover. Directeur-ge
neraal Drees onthulde
voor de radio dat dienst
plichtigen de eerste twee
maanden van hun dienst
tijd geen wedde (salaris)
meer zullen ontvangen
doch nog slechts zakgeld.
„Schrijft u maar rustig op dat
wij ziedend zijn," zegt Nico
van Dam. Deze marineofficier
is voorzitter van het SOM, het
samenwerkingsverband van
alle militaire belangenvereni
gingen, die in totaal 120.000 le
den hebben. Van Dam is er
van overtuigd dat de woede al
gemeen is in de krijgsmacht.
„Dat wij militairen zijn bete
kent niet dat de regering ons
zonder meer haar wil op kan
leggen"
„In deze tijd is het een alge
meen aanvaard gegeven dat
personeel' inspraak heeft in za
ken als reorganisaties en ar
beidsvoorwaarden. Bovendien
is uitdrukkelijk afgesproken
dat nieuwe plannen eerst aan
de belangenverenigingen wor
den aangeboden alvorens de
bewindsman ermee naar bui
ten treedt. Deze afspraak
wordt stelselmatig geschon
den", aldus Van Dam.
Irritatie
Het optreden van de CDA-
staatssecretaris wekt volgens
Van Dam steeds meer irritatie
in de krijgsmacht. „Met ingang
van vorig jaar heeft Van Hou-
welingen de portefeuille per
soneelsbeleid van zijn voor
ganger Hoekzema erbij gekre
gen. Aanvankelijk hebben wij
hem het voordeel van de twij
fel gegeven. Hij zal ook best
van goeden wille zijn maar hij
heeft de onhebbelijke gewoon
te om plannen over perso
neelsbeleid onmiddellijk, pats-
boem naar de Tweede Kamer
en de pers te sturen. Wij, de
mensen over wie het gaat, we
ten dan nog van niks! Dat is
ons zo langzamerhand flink in
het verkeerde keelgat gescho
ten".
Van Houwelingen voelt ken
nelijk niets voor informeel
overleg zoals Hoekzema wel
eens voerde met de militaire
bonden. Zowel het Personeels-
beleidsplan als de reorganisa
tie van het centrale defensie-
apparaat die hij de afgelopen
maanden (samen met minister
Van Eekelen) ontwierp en
presenteerde, werden tevoren
niet met de belangenvereni
gingen besproken. En dat ter
wijl het toch om heel ingrij
pende zaken gaat, zegt de
SOM-voorzitter.
Ondergeschoven kind
Hij legt uit dat sinds 1974 het
personeelsbeleid óp Defensie
eigenlijk een ondergeschoven
kindie is geworden. In dat jaar
werd, op initiatief van PvdA-
minister Vredeling, begonnen
met de modernisering van het
materieel van de krijgsmacht.
Vaak werd het nieuwste van
het nieuwste aangeschaft, zo
als de F-16-straaljager en de
Patriot-raket. Maar aangezien
het hier om peperdure zaken
gaat en ook een minister van
Defensie een gulden maar één
keer kan uitgeven, betaalde
het personeel de rekening. Zo
ontstond de nogal bijzondere
situatie dat Defensie als enige
van de „spending departe-
ments" (ministeries met veel
uitgaven) meer besteedt aan
spullen dan aan salarissen.
De gevolgen konden niet uit
blijven, meent hij, zeker niet
toen onder leiding van pre
mier Lubbers ook flink het
snoeimes werd gezet in de ar
beidsvoorwaarden van de mi
litaire ambtenaren. De demoti
vatie in de krijgsmacht begon
zulke vormen aan te nemen
dat velen hun heil zochten in
de burgermaatschappij. Be
kend is het voorbeeld van de
vliegers die in steeds grotere
aantallen de krijgsmacht gin
gen verlaten. Maar hetzelfde
geldt, zeggen de belangenvere
nigingen, voor vele andere
specialisten, zodat er op een
aantal terreinen een tekort
aan mankracht is ontstaan.
In de gaten
Van Dam: „Daardoor kregen
de bevelhebbers en vervolgens
ook de politiek in de gaten dat
lelrr
li X
er iets aan de hand w
hebben nu heel mooie i
maar niet voldoende
om ze te bedienen. De p
van Van Houwelingen v
op zich het bewijs dat i
regering ons gelijk is ga
ven".
Maar vanwaar dan
tiek? Het gaat nu dan t,
goede kant op. „Op zich
waar," erkent Van
„Maar doordat de staat
taris weigert zaken met
voren door te spreken,
hij steeds met planne
deels voor ons onaanvaa
zijn".
De SOM-voorzitter noe
voorbeeld de zogeheten
zon tale instroming. Van
welingen wil het mogeli
ken dat daar waar te
zijn, mensen uit het
leven (juristen, accoui
onmiddellijk in de ran,ern
kapitein of majoor
krijgsmacht worden i
men, in plaats van zoals!
ander onderaan de lad [E]
beginnen.
„Maar hij beseft kei L
niet", aldus Van Dam, v
iets betekent voor de n
die hun gehele beroepj
aan de krijgsmacht
Door horizontale insti)
zal een aantal van hen n
rang of die functie kunnl
reiken waar zf'
hadden. Hun
dreigt aan scherven te
Dat stukje zekerheid, d
tenschap dat je op een h
de leeftijd een bepaalde
zult bereiken, is voor[
een belangrijke reden
roepsmilitair te willen
Dat vormt als het w^
compensatie voor de vei
gemakken, zoals steedsf
weer overgeplaatst wi de
vele jaren varen, de
heid om maanden per j^t
poolgebieden door te biur^j
etc. etc." j
Van Dam vindt trouweirr.P
dat Van Houwelingen
onderwerp betreft nogaliakl
redeneert. „Denkt de stket
cretaris nu echt dat njd€
van buiten in de krijgsL,^
willen komen zolang x
beidsvoorwaarden zo
zijn? Er zal dus eerst eenPruJ
turele verbetering ritaa
worden doorgevoerd,
doet hij dat, dan heeft ÜQ
het instrument van de,_sJ
ziontale instroming hei,
niet meer nodig!" ao(
RIK IN 'T I
(ADVERTENTIE)
Donderdag 26 maart verschijnt bij deze
krant de special WONEN/vooriaar'87.
Informatie over de adverteermogelijkheden in dezë
bijlage wordt u graag verstrekt door Rob Kleijnen,
bereikbaar onder nummer 071-122244
Nieuwe directeur avantgarde-
theater in Moskou
MOSKOU De Russische acteur en filmregisseur Niko-
laj Goebenko is gisteren benoemd tot directeur van het
Moskouse Taganka-theater, dat internationaal bekend
heid heeft gekregen door de voortrekkersrol die het heeft
vervuld op het gebied van avantgarde-theater. Die repu
tatie dankt het Taganka-theater vooral aan Joeri Ljoebi-
mov die directeur van het gezelschap was in de jaren '60
en '70. Hij bracht zijn laatste jaren in ballingschap in het
buitenland door nadat hem zijn Russische nationaliteit
was afgenomen wegens kritiek op de autoriteiten. De
Sovjetambassade in Washington heeft hem in januari ge-
fiolst over een mogelijke terugkeer naar zijn geboorte-
and, maar Ljoebimov heeft nog niet gereageerd.
Prolestbric
naar prinst
DEN HAAG Een de|r
van tien vrouwenorganfr di
in ons land heeft gisteri we
Den Haag een open brieid
geboden aan de ambas^pel
van Marokko. Zij protefelev
hierin tegen de behanfcpa
van zes Marokkaanse vrc we
die om politieke redennali
hongerstaking zijn gega*on<
brief is gericht aan prinsferik
thima Zohra, zuster vie g
Marokkaanse koning B on<
II. Zij is voorzitter vf di
vrouwenvereniging in tyde
ko. De zes jonge vrouwenin C
den sinds twee en een haj» o\
in een ziekenhuis in hdrole
den van Marokko gevjrovi
gehouden. In 1984 protepgei
den zij tegen de verhogirj ov
studiekosten. Zij werdenjma
pakt en gingen in honaen
king om elementaire ra op
als familiebezoek en meji k
verzorging af te dwj m<
Twee van de toen acht r
tellende groep zijn inmln
overleden, de zes ovdat
worden kunstmatig in
gehouden.
SUSKE EN WISKE—DE HELLEGATHONDEN
Hel ii HEfi dien mot
ten hebben, lolarti hij
nieuwe honden bmt
maken zal het nooit
[Hit ii Barabas j[Uat doel die daarboreiTr&SS*
\S*i
(c) Standaard Uitgeverij. Antwerpen-Weeap
EINDHOVEN De
Eindhovenaar G. van Dijk
en zijn 25-jarige zoon Rob
starten een civiele proce
dure tegen het Catharina-
ziekenhuis in Eindhoven
en vier artsen die daar
werken. Ze eisen materië
le genoegdoening voor de
schade die is en wordt ge
leden nadat Rob in 1980
na een operatie aan een
bloedvatvernauwing blij
vend verlamd is geraakt
aan zijn onderlichaam.
De twee hebben eerder een
voorgestelde schikking van de
verzekeringsmaatschappij van
het ziekenhuis ter grootte van
225.000 gulden afgewezen. Ze
verwachten nu een bedrag
toegewezen te krijgen dat twee
tot driemaal zo hoog is. Dat
hebben Van Dijk en hun
raadsman mr. R. Ruers giste
ren meegedeeld. Eerder al
werd bekend dat het tweetal
in hoger beroep gaat tegen een
uitspraak van het medisch
tuchtcollege in Eindhoven.
Tijdens de betreffende opera
tie werd zonder dat daarvoor
toestemming was gevraagd
een bewakingsmethode toege
past met een volgens de fami
lie Van Dijk experimenteel
karakter. Dat gebeurde in het
kader van een promotieonder
zoek van een aan het zieken
huis verbonden neuroloog.
Diens promotie moest overi
gens een klein half jaar wor
den uitgesteld toen bekend
werd dat hij de fatale operatie
niet had vermeld in het proef-*
schrift. Later werd die opera
tie daarin alsnog opgenomen.
De inspecteur voor de volksge
zondheid in Noord-Brabant
weigerde destijds een klacht in
te dienen bij het tuchtcollege
omdat daarmee het algemeen
belang niet zou zijn gediend.
De nationale ombudsman
heeft de inspecteur daarvoor
inmiddels op de vingers getikt.
Rob van Dijk en zijn vader
hebben vervolgens zelf klach
ten ingediend tegen de neuro
loog, de chirurg en de twee
anesthesisten.
De klachten tegen de anesthe
sisten zijn door het tuchtcolle
ge ongegrond verklaard. De
chirurg en de neuroloog heb
ben een officiële waarschu
wing gekregen, de lichtste
straf die het tuchtcollege kan
opleggen. Het college achtte
overigens slechts één klacht
terecht namelijk dat beide me
dici hebben nagelaten tevoren
toestemming te vragen voor
het toepassen van de nieuwe
bewakingsmethode.
Het college stelt verder
geen enkel opzicht aan
lijk is geworden dat de I
fende artsen bij de o[
fouten hebben gemaakt
er onzorgvuldigheden z\
gaan". Evenmin staat vi
dus het college, dat er ee
band is tussen de bewa
methode, die op dit m
overigens nergens meer
toegepast, en de verlar'
na de operatie.
Dat de straf zo laag is uit
len wijt het college aan d
publiciteit die de klagei
deze zaak hebben gegev
vervolgt het tuchtcollege
publiciteit heeft ongetv
een belastend effect geh
de artsen. Daarom hee
college gekozen voor
ste maatregel, wat ove
niet wil zeggen dat het c
de gemaakte fout als lich
merkt".
